Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK GEOLOG, 311106 O STRUKTURZE MODUŁOWEJ wersja po recenzjach Warszawa 2012 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego SPIS TREŚCI 1. 2. 3. 4. 7. 8. TYP PROGRAMU: MODUŁOWY .......................................................................................................................................................3 RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY .......................................................................................................................................................3 AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: ..............................................................................................3 PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ....................................................................................................................3 PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM .................................................................................................................................4 KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK GEOLOG Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO .....................................................................................................................................................................................4 9. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK GEOLOG ...............................................................................................................................6 10. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK GEOLOG ...................................................................................6 13. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK GEOLOG ......................................................................................................................9 14. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW ....................................................................................................14 ZAŁĄCZNIKI ..............................................................................................................................................................................................78 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego TYP SZKOŁY: TECHNIKUM 1. TYP PROGRAMU: MODUŁOWY 2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY 3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: Autorzy: Elżbieta Laszczka, Marta Łuszcz Recenzenci: mgr inż. Ewa Marciniak-Kulka, dr inż. Rafał Bator Konsultanci: mgr inż. Teresa Jaszczyk 4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO 5. Program nauczania dla zawodu technik geolog opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r.: Ustawą Prawo geologiczne i górnicze , Dz.U. z 2011 nr 163 poz. 981 6. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: Celem kształcenia zawodowego jest: - przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. - zapoznanie uczniów ze zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. - integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego - zapewnienie dpowiedniego poziomu wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową, co przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. - podejmowanie działań wspomagających rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery. - zapewnienie możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki . - dostosowanie systemu kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy, umożliwienie uczenią się przez całe życie oraz tworzenie mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów. 7. PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM W programie nauczania dla zawodu Technik geolog uwzględniono przedmioty ogólnokształcące: geografię i język obcy nowożytny, których nauka odbywać się będzie na poziomie rozszerzonym oraz uwzględniono przedmiot historia i społeczeństwo, jako przedmiot uzupełniający. 8. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK GEOLOG Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO Program nauczania dla zawodu technik geolog uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. Program uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność rozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu technik geolog uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, fizyka, język obcy. Po zrealizowaniu programu nauczania z przedmiotów ogólnokształcących będących podbudową do kształcenia zawodowego. Uczeń potrafi : matematyka: − dodawać, odejmować, mnożyć i dzielić liczb wymiernych zapisanych w postaci ułamków zwykłych lub rozwinięć dziesiętnych; − zamieniać ułamki zwykłe na ułamki dziesiętny i zamieniać ułamki dziesiętne skończone na ułamki zwykłe; − zaokrąglać rozwinięcia dziesiętne liczb; − obliczać wartości wyrażeń arytmetycznych, - obliczać procent danej liczby i liczby na podstawie procentu, - obliczać długość okręgu i łuku okręgu, pola figur geometrycznych; − stosować twierdzenie Pitagorasa; − zamieniać jednostki pola i objętości; fizyka: − podawać przykłady sił w różnych sytuacjach praktycznych; − posługiwać się pojęciem siły ciężkości, gęstości, ciśnienia; − wyjaśniać zasadę działania dźwigni dwustronnej, bloku nieruchomego, kołowrotu; − wyjaśniać zasady przewodnictwa cieplnego; − posługiwać się pojęciem natężenia prądu elektrycznego; − posługiwać się pojęciem napięcia elektrycznego; − posługiwać się pojęciem oporu elektrycznego; − przeliczać jednostki układu SI. uczeń nabywa umiejętności w język obcym: − rozumienia ze słuchu oraz wypowiedzi pisemnej o różnorodnej formie i długości np. rozmowy, dyskusje, komunikaty, instrukcje, wiadomości, napisy informacyjne, listy, ulotki reklamowe, instrukcje obsługi, dokumentacja techniczna, katalogi. − znajdowania w tekście określonych informacji. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 9. INFORMACJA O ZAWODZIE TECHNIK GEOLOG Technik geolog wykonuje podstawowe czynności przy wykonywaniu i dokumentowaniu prac geologicznych. Interpretuje treści map, przekrojów, profili i zdjęć geologicznych, hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich. Określa związki przyczynowo-skutkowe miedzy stwierdzonymi w środowisku naturalnym faktami geologicznymi w postaci zjawisk, procesów i form. Wyróżnia cechy diagnostyczne, określa makroskopowo strukturę i teksturę skał, i rozpoznaje pospolicie występujące minerały, skały i kopaliny. Rozpoznaje makroskamieniałości i mikroskamieniałości, a w szczególności ich formy przewodnie i skałotwórcze, stosuje podstawowe wiadomości z zakresu biostratygrafii, litostratygrafii, paleogeografii oraz sedymentologii. Odczytuje i interpretuje treści zawarte w dokumentacji geologicznej, hydrogeologicznej, geologiczno-inżynierskiej. Analizuje i wykorzystuje badania i oznaczenia parametryczne skał i wód podziemnych. Operuje wiadomościami z zakresu geologii regionalnej Polski, geologii złóż wiertnictwa i geofizyki. Prawidłowo odzwierciedla struktury i właściwości budowy geologicznej Polski. Wykonuje przekroje geologiczne przez określone struktury geologiczne na podstawie dokumentacji. Określa walory i przydatność form geologicznych jako stanowiska geoturystycznego, projektuje trasy geoturystyczne, organizuje ruch turystyczny. Absolwent w zawodzie technika geologa zgodnie z posiadaną wiedzą i umiejętnościami przygotowany będzie do podejmowania pracy w jednostkach opracowujących projekty prac geologicznych, prowadzących badania laboratoryjne, wykonujących badania i prace geologiczne terenowe, w jednostkach samorządowych (m.in. w wydziałach geologii i ochrony środowiska). Technik geolog może także podjąć pracę w dziale turystyki przy projektowaniu tras geoturystycznych i organizowaniu ruchu turystycznego. 10. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK GEOLOG Technik geolog jest dynamicznie rozwijającym się obszarem związanym z szeroko pojętymi pracami geologicznymi wykonywanymi zarówno w terenie jak i w laboratoriach. Rozwijająca się infrastruktura związana z budową dróg i autostrad, rozbudowa budownictwa mieszkaniowego, przemysłowego i gospodarczego wymaga badan podłoża. Zapotrzebowanie na ujęcia wód podziemnych stwarza konieczność budowania nowych punktów poboru wód podziemnych. Powierzchniowe ruchy masowe zagrażające wielu obszarom w Polsce wymagają stałego nadzoru i prac zapobiegawczych. W laboratoriach i pracowniach geologicznych wymagana jest znajomość wykonywania specjalistycznych badań. Dynamicznie rozwijająca się geoturystyka, będąca działem turystyki masowej, stwarza olbrzymie perspektywy dla osób z wykształceniem geologicznym. Technicy geolodzy należą do grupy poszukiwanych pracowników. Rynek pracy oczekuje na profesjonalnych specjalistów w zawodzie, których zaangażowanie przyczyni się do podniesienia obrotów firm prowadzących działalność w zakresie prac geologicznych górniczych czy geoturystyki. Osoby przedsiębiorcze mogą tworzyć własną jednoosobową firmę w branży geologicznej i hydrogeologicznej. - Wzrastajace zapotrzebowanie na paliwa ciekłe pochodzące z przeróbki ropy naftowej i gazu ziemnego, nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie, wymuszają kształcenie pracowników nadzoru geologicznego prac wiertniczo poszukiwawczych, a wykształcenie wykwalifikowanej kadry jest możliwe tylko przy nawiązaniu współpracy z zakładami wiertniczymi. Jest to szczególnie ważne dla przeprowadzenia praktyki zawodowej z "Wiertnictwa i geologiczno-geofizycznej obsługi wierceń" i praktyki. Konieczność nawiązania Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego współpracy z zakładami prowadzącymi wiercenia jest waZna wobec trwających w Polsce poszukiwań złóż wód termalnych i gazu z łupków oraz co otwieraja nowe atrakcyjne miejsca pracy dla służb geologicznych. - Polska pod względem georóżnorodności jest krajem atrakcyjnym dzięki złożoności i zróżnicowaniu budowy geologicznej co powoduje wzrost zainteresowania geoturystyką, której celem jest udzielenie zainteresowanym turystom odpowiedzi na pytania: kiedy, dlaczego i w jaki sposób powstały fascynujące swym pięknem i różnorodnością form elementy przyrody nieożywionej. Popularność geoturystyki wynika także z dużego zainteresowania walorami kolekcjonerskimi skał i minerałów. Rozwój tej formy wypoczynku jest na tyle intensywny, iż zrodziła się potrzeba utworzenia nowego kierunku nauczania kształcącego specjalistów z zakresu geoturystyki. Wykształcenia specjalistów z zakresu geoturystyki wymaga nawiazania współpracy z jednostkami prowadzącymi dzałalność w tym zakresie, szczególnie dla przeprowadzenia praktyki zawodowej z "Geologii regionalnej i geoturystyki". 11. POWIĄZANIA ZAWODU TECHNIK GEOLOG Z INNYMI ZAWODAMI W zawodzie technik geolog nie występuje podział zawodu na kwalifikacje. Zawód technik geolog nie ma więc wspólnych kwalifikacji z innymi zawodami. Posiada wspólne efekty kształcenia, wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: technik agrobiznesu, technik pszczelarz, technik ogrodnik, technik weterynarii, technik leśnik, technik architektury krajobrazu, technik inżynierii środowiska i melioracji, technik rybactwa śródlądowego, technik rybactwa morskiego, technik ochrony środowiska. 12. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK GEOLOG Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik geolog powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) wykonywania geologicznych prac terenowych; 2) obsługi geologicznej wierceń; 3) prowadzenia laboratoryjnych prac diagnostycznych; 4) dokumentowania i przetwarzania wyników badań; 5) prowadzenia działalności geoturystycznej. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik geolog: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BHP, PDG, JOZ, KPS i OMZ); Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego efekty stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie technik geolog PKZ (R.n) ; efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji R.25. Wykonywanie prac geologicznych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 13. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU TECHNIK GEOLOG Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w 4-letnim technikum minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1470 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 735 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 735 godzin. Praktyka zawodowa 200 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik geolog minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia: na kształcenie w ramach kwalifikacji R.25. Wykonywanie prac geologicznych przeznaczono 1070 godzin, na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów oraz kształcenie wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach lub grupy zawodów przeznaczono 240 godzin. Tabela 3. Plan nauczania dla zawodu technik geolog posiada strukturę modułową. klasa Liczba godzin tygodniowo I II III IV w czteroletnim I II I II I II I II sem sem sem sem sem sem sem sem okresie estr estr estr estr estr estr estr estr nauczania Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Liczba godzin w czteroletni m okresie nauczania Modułowe kształcenie zawodowe 1 M1. Dokumentowanie budowy i historii geologicznej Ziemi 2 M2. Wykonywanie zdjęć geologicznych 3 M3. Dokumentowanie złóż kopalin użytecznych. M.4. Wykonywanie prac geologiczno - górniczych 4 9 11 8 Łączna liczba godzin 5 9 11 9 9 19 19 PRAKTYKI ZAWODOWE** Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych 14,5 435 8 240 8 6 6 5 14 420 9 9 6 12 360 15 1 15 1 11 48,5 1455 1 40 0 9 9 19 19 16 16 11 0 49,5 1495 33 33 35 35 34 34 31 31 133 4000 **w przypadku praktyk realizowanych w wymiarze ponad 4 tygodnie Egzamin potwierdzający kwalifikację R.25. odbywa się po pierwszym semestrze klasy czwartej Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Wykaz modułów i jednostek modułowych dla zawodu technik geolog: Nazwa modułu: 1. Nazwa jednostki modułowej: 311106.M1. Dokumentowanie budowy i historii geologicznej Ziemi 311106.M1. J1. Rozpoznawanie budowy geologicznej Ziemi. 3. 311106.M2. Wykonywanie zdjęć geologicznych 311106.M3. Dokumentowanie złóż kopalin użytecznych 60 311106.M1. J3. Rozpoznawanie minerałów i skał budujących skorupę ziemską. 75 311106.M1. J4. Rozpoznawanie historii Ziemi. 60 30 311106.M2.J2. Prowadzenie obserwacji i pomiarów terenowych. 90 311106.M2.J3. Wykonywanie zdjęć geologicznych i pomiarów geodezyjnych. 120 311106.M3.J1. Rozpoznawanie powstawania i występowania złóż kopalin użytecznych. 195 311106.M3.J3. Dokumentowanie zalegania złóż kopalin użytecznych. 311106.M4. Wykonywanie prac geologiczno- górniczych 105 311106.M2.J1. Stosowanie podstaw techniki w geologii. J311106.M3.J2. Stosowanie języka obcego w geologii. 4. 135 J311106.M1. J2. Ilustrowane form tektonicznych skorupy ziemskiej. 311106.M1. J5. Dokumentowanie budowy geologicznej Polski i stanowisk geoturystycznych. 2. Liczba godzin przewidziana na jednostkę 30 150 311106.M3.J4. Stosowanie techniki komputerowej w geologii. 45 311106.M4.J1. Prowadzenie działalności gospodarczej, geologicznej i wydobywczej. 30 311106.M4. J2. Wykonywanie prac hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich. 140 311106.M4. J3. Wykonywanie geologiczno-geofizycznej obsługi wierceń. 130 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 5. Praktyki zawodowe 311106.M4.J4. Stosowanie przepisów prawa i BHP w pracach geologicznych i wydobywczych. 60 311106.M.5.J1. Dokumentowanie procesów geologicznych , wychodni i odsłonięć skalnych. 80 311106.M.5.J2. Dokumentowanie morfologii i budowy geologicznej i terenu. 40 311106.M.5.J3. Rozpoznawanie i dokumentowanie minerałów, skał i złóż kopalin 40 użytecznych.. 311106.M.5.J4. Dokumentowanie prac wiertniczych i geofizycznych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11 40 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Mapa modułowa 3311106.M1. 3311106.M1.J1. 3311106.M1.J2. 3311106.M1.J3. 3311106.M1.J4. 3311106.M1.J5. 3311106.M2. 3311106.M2.J1. 3311106.M2.J2 3311106.M2.J3. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 3311106.M3. 3311106.M3.J1. 3311106.M3.J2. 3311106.M3.J3. 3311106.M3.J4. 3311106.M4. 3311106.M4.J1. 3311106.M4.J2. 3311106.M4.J3. 3311106.M4.J4. Praktyka zawodowa Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 14. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH MODUŁÓW W programie nauczania dla zawodu technik geolog zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko 1. 311106.M1. Dokumentowanie budowy i historii geologicznej Ziemi 2. 311106.M2. Wykonywanie zdjęć geologicznych 3. 311106.M3. Dokumentowanie złóż kopalin użytecznych. 4. 311106.M4. Wykonywanie prac geologiczno-górniczych. 5. Praktyki zawodowe. 1. 311106.M1. Dokumentowanie budowy i historii geologicznej Ziemi 1.1.311106. M1. J1. Rozpoznawanie budowy geologicznej Ziemi - 135 godzin 1.2. 311106. M1. J2. Ilustrowane form tektonicznych skorupy ziemskiej - 60 godzin 1.3 311106. M1. J3. Rozpoznawanie minerałów i skał budujących skorupę ziemską - 75 godzin 1.3. 311106. M1. J4. Rozpoznawanie historii ziemi - 60 godzin 1.5. 311106. M1. J5. Dokumentowanie budowy geologicznej Polski i stanowisk geoturystycznych - 105 godzin 1.1. 311106. M1. J1. Rozpoznawanie budowy geologicznej Ziemi. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: JOZ(1)1.posłużyć się kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w zadaniach zawodowych.. JOZ(1)2.zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu. Poziom wymagań programo wych (P lub PP) Kategoria taksonomi czna P B P B Materiał nauczania Ziemia jako planeta Masa Ziemi i oddziaływania grawitacyjne Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego JOZ(1)3. przeczytać i przetłumaczyć korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej, JOZ(2)1. przeprowadzić rozmowę w języku obcym zawodowym związaną z wykonaniem zadania zawodowego. JOZ(2)2. zastosować zwroty grzecznościowe w rozmowach związanych z wykonaniem zadania zawodowego. JOZ(2)3. posłużyć się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie zadań zawodowych, JOZ(2)4. wydać polecenia w języku obcym dotyczące realizacji prac zawodowych. PKZ(R.n)(6)1. wyjaśnić ruchy Ziemi i ich skutki. PKZ(R.n)(6)2. wyjaśnić prawo grawitacyjne Ziemi i określić anomalie siły ciężkości. PKZ(R.n)(6)3. omówić elementy ziemskiego pola magnetycznego i wyjaśnić wpływ magnetyzmu na stan Ziemi PKZ(R.n)(6)4. omówić stan termiczny Ziemi i wyjaśnić pochodzenie i skutki zmian termicznych Ziemi PKZ(R.n)(6)5. wyjaśnić zróżnicowanie własności sprężystych materii Ziemi PKZ(R.n)(6)6. omówić powstawanie fal sejsmicznych i budowę Ziemi na podstawie badań sejsmicznych. PKZ(R.n.)(8)1. scharakteryzować sfery Ziemi i omówić zróżnicowanie rozmieszczenia pierwiastków chemicznych w poszczególnych sferach Ziemi. PKZ(R.n)(8)2. określić zasięg i skład chemiczny hydrosfery, atmosfery i biosfery. PKZ(R.n)(8)3. scharakteryzować skład chemiczny skorupy kontynentalnej i oceanicznej. Magnetyzm ziemski P B P B P A P B P B P P C C Obieg pierwiastków w przyrodzie. P C Geochemiczne procesy skałotwórcze. P B Charakterystyka zjawisk i procesów geologicznych PP P C C Stan termiczny Ziemi Struktura Ziemi Budowa i skład chemiczny Ziemi Środowiska geochemiczne i procesykierujące rozmieszczeniem pierwiastków w skorupie ziemskiej Skład chemiczny zewnętrznych sfer Ziemi. Procesy magmatyczne i ich przejawy Procesy wulkaniczne i ich przejawy P C P B P C Procesy egzogeniczne Wietrzenie i jego skutki Geologiczna działalność wiatru Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(R.n)(8)4. wyjaśnić obieg pierwiastków chemicznych w przyrodzie. PKZ(R.n)(10)1. zapisać reakcje chemiczne zachodzące podczas procesów wietrzenia chemicznego, zjawisk krasowych, krystalizacji osadów z roztworów. PKZ(R.n)(10)2. omówić reakcje chemiczne zachodzące podczas procesów metamorficznych i metasomatycznych. PKZ(R.n)(10)3. oznaczyć niektóre własności wód podziemnych. PKZ(R.n)(10)4. określić skład chemiczny wód podziemnych. PKZ(R.n)(10)5. przeliczyć jednostki stosowane do określania własności hydrogeologicznych. R.25.1(1)1. określić główne czynniki procesów geologicznych endo- i egzogeniczne. R.25.1(1)2. ustalić udział procesów geologicznych w kształtowaniu powierzchni Ziemi. R.25.1(1)3. scharakteryzować plutonizm i intruzje magmowe i ustalić znaczenie plutonizmu dla tworzenia się złóż. R.25.1(1)4. scharakteryzować procesy wulkaniczne i ustalić ich rolę w kształtowaniu budowy Ziemi. R.25.1(1)5. omówić dynamikę atmosfery i wpływ na procesy biologiczne i geologiczne. R.25.1(1)6. omówić procesy wietrzenia i jego skutki. R.25.1(1)7. omówić geologiczną działalność wiatru. R.25.1(1)8. omówić geologiczną działalność wód płynących. R.25.1(1)9. omówić geologiczną działalność lodowców. R.25.1(1)10. omówić geologiczną działalność wód podziemnych. R.25.1(1)11. omówić geologiczną działalność lądowych wód stojących. Geologiczna działalność wód płynących P P C B P C P P P B P B P C Diageneza i kataklaza diastrofizm i jego przejawy P C Ruchy skorupy ziemskiej P C Geologiczna działalność lodowców Geologiczna działalność wód podziemnych Geologiczna działalność lądowych wód stojących Powierzchniowe ruchy masowe geologiczna działalność morza denudacja i jej przejawy Facje i formacje skalne Baseny sedymentacyjne Ruchy górotwórcze P C P P P P P P C C C C C C Metamorfizm i jego przejawy Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(1)12. scharakteryzować powierzchniowe ruchy masowe. P C R.25.1(1)13. omówić geologiczną działalność morza. P C R.25.1(1)14. scharakteryzować przebieg i skutki procesu denudacji. P C R.25.1(1)15. scharakteryzować facje i formacje osadowe. P C R.25.1(1)16. wyjaśnić procesy diagenezy i katagenezy. P B R.25.1(1)17. wyjaśnić zjawisko diastrofizmu i jego przyczyny. P C R.25.1(1)218. omówić ruchy górotwórcze i zjawiska towarzyszące P C fałdowaniom. R.25.1(1)21. omówić procesy metamorfizmu i ustalić znaczenie P B metamorfizmu dla tworzenia się złóż. R.25.1(10)1. scharakteryzować procesy geochemiczne prowadzące do P C powstawania skał magmowych. R.25.1(10)2. scharakteryzować procesy geochemiczne prowadzące do P C powstawania skał osadowych. R.25.1(10)3. scharakteryzować procesy geochemiczne prowadzące do P C powstawania skał metamorficznych. R.25.1(10)4. analizować procesy geochemiczne zachodzące podczas P C tworzenia się bituminów, węgli, soli i osadów ewaporacyjnych. Planowane zadania: " Przeanalizuj mapy tektoniczno-sejsmiczne świat". Na mapie konturowej świata zaznacz strefy fałdowań kaledońskich, waryscyjskich lub alpejskich. Wyjaśnij w jaki sposób globalna budowa geologiczna ziemi wpłynęła na rozmieszczenie i powstanie stref orogenicznych. Uczniowie zostają podzielenia na 4 osobowe grupy i wybierają lidera. Każda grupa wybiera losowo obszar świata, który jest przedmiotem pracy. Opracowują zadany przez nauczyciela temat. Czas pracy 20 minut. Lider grupy prezentuje pracę. Nauczyciel ocenia całość pracy i wypowiedź ucznia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne. Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni kartograficznej lub w dowolnej sali lekcyjnej np. geografii wyposażonej w mapy geograficzne i geologiczne. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, atlasy, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów, karty samooceny Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca " Rozpoznawanie budowy geologicznej Ziemi. " jest działem modułu teoretycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnieniem pokazu z objaśnieniami oraz ćwiczeń przedmiotowch. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo, około 15 osób.. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocene odpowiedzi ustnych i przeprowadzenie testu zbudowanego z pytań otwartych mogącego sprawdzić wiedzę i umiejętności ucznia. Uczniowie zaliczają test gdy odpowiedza na 40% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 1.2. 311106. M1. J2. Ilustrowane form tektonicznych skorupy ziemskiej. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) P Kategoria taksonomi czna PKZ (R.n)(9)2. przedstawić graficznie ciągłei nieciągłe formy tektoniczne i ich elementy geometryczne. PKZ(R.n)(9)3. omówić proces powstawania drobnych form tektonicznych. P B P PKZ(R.n)(9)4. scharakteryzować wielkie formy powierzchni litosfery. P PKZ(R.n)(9)5. omówić budowę geologiczną lądów i dna oceanicznego. P C C C PKZ(R.n)(9)6. wyjaśnić teorię tektoniki płyt i wskazać podstawowe płyty litosfery. P C PKZ(R.n)(9)7. wyjaśnić zjawiska zachodzące w strefie ryftów, subdukcji i kolizji płyt litosfery. PKZ(R.n)(9)8. scharakteryzować współczesne ruchy skorupy ziemskiej. P C P C PKZ (R.n)(9)1. omówić mechanizm powstawania deformacji ciągłych i nieciagłych. C Materiał nauczania Geometryczne elementy warstwy Typy deformacji Deformacje ciągłe Deformacje nieciągłe Wielkie formy powierzchni litosfery Ogólna charakterystyka budowy geologicznej lądów i dna oceanicznego Tektonika płyt litosfery Współczesne i najnowsze ruchy skorupy ziemskiej Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Planowane zadania: "Na podanych przekrojach geologicznych wyróżnij trzy podstawowe typy fałdów(kryterium nachylenia powierzchni osiowej) . Zaznacz na przekrojach parametry fałdów i podaj ich definicje" Uczniowie samodzielnie wykonują analizę przekrójów i ich opis. Po wykonaniu porównują swoją pracę z przekrojem wzorcowym. Nauczyciel omawia błędy i braki na poszczególnych przekrojach. Czas pracy 30 minut. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne : Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni kartograficznej lub w dowolnej sali lekcyjnej np. pracowni geografii wyposażonej w mapy geograficzne i geologiczne oraz przekroje geologiczne. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, blokdiagramy, wykresy, atlasy , plansze edukacyjne, makiety form tektonicznych . pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów, karty samooceny . Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca " Tektonikę z elementami neotektoniki" jest działem modułu teoretycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśn ieniem oraz ćwiczeń przedmiotowych. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia : Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu złożonego z pytań otwartych oraz testu praktycznego. Uczniowie zaliczaja test gdy uzyskają 40% ogólnej sumy punktów lub zaliczą wykonanie testu praktycznego uzyskując 70% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 1.3. 311106. M1. J3. Rozpoznawanie minerałów i skał budujących skorupę ziemską. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(1)1. zdefiniować pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy. BHP(1)2. zdefiniować pojęcia związane z ochroną przeciwpożarową , ochroną środowiska i ergonomią. BHP(2)1. rozróżnić zadania instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce. Poziom wymagań programo wych (P lub PP) Kategoria taksonomic zna P P A A Podstawy krystalografii P A Układy krystalograficzne Materiał nauczania Budowa wewnętrzna kryształów Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego BHP(2)2. rozróżnić uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce. JOZ(4)1. porozumieć się z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo zawodowe JOZ(4)2. przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych prac. PKZ(R.n)(9)9. określić cel badań mineralogicznych i związek mineralogii z innymi naukami. PKZ(R.n)(9)10. zdefiniować podstawowe pojęcia z krystalografii. PKZ(R.n)(9)11. określić elementy graniczne i elementy symetrii kryształów. PKZ(R.n)(9)12. scharakteryzować układy krystalograficzne. PKZ(R.n)(9)13. nazwać i rozpoznać pokrój kryształów. PKZ(R.n)(9)14. omówić metody badań krystalograficznych. R.25.1(8)1. scharakteryzować naturalne środowiska występowania i powstawania minerałów. R.25.1(8)2. wyjaśnić fizykochemiczne procesy powstawania minerałów. R.25.1(8)3. rozróżnić paragenezę i sukcesje mineralną. R.25.1(8)4. rozróżnić postacie skupień minerałów. R.25.1(8)5. określić cechy fizyczne minerałów. R.25.1(8)6. wyjaśnić i określić mikroskopowo własności optyczne minerałów. R.25.1(8)7. omówić fizyczno-chemiczne metody badań minerałów. R.25.1(8)8. ustalić rolę petrografii w badaniach geologicznych i pracach poszukiwawczych oraz jej związek z geologią złóż. R.25.1(8)9. wyjaśnić zasady opróbowania i prowadzenia badań terenowych. P B P A Morfologia kryształów Pokrój i skupienia kryształów Metody badań krystalograficznych P B P B P P P P P P A B C B C C P P C B P P B C P P C A Luminescencja i radioaktywność minerałów P B Pokroje i skupienia minerałów Środowiska występowania i procesy powstawania minerałów. Minerały endogeniczne: magmowe i wulkaniczne Minerały egzogeniczne: strefy wietrzenia i skał osadowych Minerały metamorficzne i metasomatyczne Własności fizyczne minerałów i ich wykorzystanie Cechy fizyczne minerałów Cechy optyczne minerałów Cechy magnetyczne, elektryczne i termiczne minerałów Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(8)10. wyodrębnić skały magmowe, osadowe i metamorficzne. R.25.1(8)11. scharakteryzować geologiczne formy występowania skał. R.25.1(8)12. omówić własności makroskopowe skał tj skład mineralny, strukturę i teksturę. R.25.1(8)13. omówić badania laboratoryjne składu mineralnego skał. R.25.1(8)14. omówić badania techniczne skał. R.25.1(9)1. przedstawić systematykę minerałów. R.25.1(9)2. scharakteryzować grupy minerałów( krzemiany i glinokrzemiany , siarczki i siarkosole, węglany, tlenki i wodorotlenki, halogenki, siarczany, fosforany, pierwiastki rodzime, związki organiczne ) podając własności fizyczne i chemiczne, warunki powstawania i możliwości gospodarczego wykorzystania. R.25.1(9)3. rozpoznać makroskopowo podstawowe minerały z poszczególnych grup. R.25.1(9)4. wyszczególnić minerały skałotwórcze, główne, poboczne i akcesoryczne. R.25.1(9)5. wyodrębnić minerały skał magmowych, osadowych i metamorficznych. R.25.1(9)6. omówić krystalizację minerałów ze stopu krzemianowego, par, gazów i roztworów hydrotermalnych. R.25.1(9)7. scharakteryzować przeobrażenia minerałów wywołane zmianami temperatury i ciśnienia. R.25.1(9)8. omówić przeobrażenia diagenetyczne metasomatyczne minerałów w warunkach hipergenicznych. R.25.1(9)9. omówić powstawanie i rodzaje minerałów ewaporatów. R.25.1(9)10. omówić procesy powstawania, podział genetyczny i formy wystepowania skał magmowych. P P P P P P P B C C C C B C Parageneza i sukcesja mineralna Metody badań minerałów Nazewnictwo i zasady systematyki minerałów Znaczenie krzemianów i glinokrzemianów Charakterystyka opisowa podstawowych grup mineralnych Podział minerałów budujących Procesy powstawania skał P A Typy genetyczne skał P B Formy występowania skał P B Badania petrograficzne skał Procesy powstawania skał magmowych P C Podział genetyczny skał magmowych P C Formy występowania skał magmowych PP C P P C C Skały piroklastyczne Budowa wewnętrzna skał magmowych i jej związek z warunkami powstania Klasyfikacja skał magmowych i Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(9)11. omówić własności podstawowych skał magmowych, ich znaczenie gospodarcze i występowanie w Polsce. R.25.1(9)12. wyjaśnić procesy powstawania skał piroklastycznych. R.25.1(9)13. omówić rodzaje skał piroklastycznych i wskazać ich występowanie w Polsce. R.25.1(9)14. scharakteryzować procesy prowadzące do powstania i zróżnicowania skał osadowych. R.25.1(9)15. dokonać klasyfikacji skał osadowych według granulacji i składu substancji mineralnej. R.25.1(9)16. scharakteryzować skały okruchowe, ilaste, pochodzenia chemicznego i organicznego, ich zastosowanie i występowanie w Polsce. R.25.1(9)17. scharakteryzować procesy prowadzące do powstania i zróżnicowania skał metamorficznych. R.25.1(9)18. wyjaśnić pojęcie metamorfizmu, jego czynniki i omówić rodzaje procesów metamorficznych. R.25.1(9)19. scharakteryzować skały metamorficzne, ich zastosowanie i występowanie w Polsce. R.25.1(9)20. rozpoznać makroskopowo podstawowe skały z poszczególnych grup oraz skład mineralny, strukture i teksture. R.25.1(15)1. zestawić wyniki badań mineralogicznych próbek geologicznych różnymi metodami: wykresy, diagramy, przekroje, tabele. R.25.1(15)2. opracować dane z analizy granulometrycznej. R.25.2(8)1. pobrać próbki minerałów i skał. R.25.2(8)2. określić frakcję skał luźnych. R.25.2(8)3. badać typ spoiwa skał osadowych. R.25.2(8)4. określić stopnie obtoczenia ziarn mineralnych i okruchów P C P P C C P C P C P B P C P B wulkanicznych Własności podstawowych grup skał magmowych i wulkanicznych Występowanie skał magmowych i wulkanicznych w Polsce i ich znaczenie gospodarcze Procesy powstawania skał osadowych: okruchowych, chemicznych i organogenicznych Cechy strukturalne i tekstualne skał osadowych Klasyfikacja skał osadowych P C Własności podstawowych grup skał osadowych P B Występowanie skał osadowych w Polsce, i ich znaczenie gospodarcze P C P P P P P C B B D B Metamorfizm, jego czynniki i rodzaje Procesy powstawania skał metamorficznych Budowa wewnętrzna skał metamorficznych i jej związek z warunkami powstania Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego skalnych. R.25.3(1)1. określić makroskopowo cechy fizyczno-mechaniczne próbek mineralnych i skalnych. R.25.3(1)2. wykonać badania minerałów dla określenia własności fizycznych i mechanicznych. R.25.3(1)3. wykonać badania własności optycznych minerałów. R.25.3(1)4. określić podstawowe własności optyczne minerałów przy pomocy mikroskopu polaryzacyjnego. R.25.3(1)5. określić luminescencję minerału. R.25.3(1)6. określić makroskopowo cechy fizyczno-mechaniczne skał . R.25.3(2)1. pobrać próbki geologiczne z wychodni skalnych. R.25.3(2)2. ustalić ciężar i wielkość próbki pobieranej do określonych badań geologicznych. R.25.3(2)3. opisać pobraną próbkę. R.25.3(2)4. ustalić sposób zabezpieczenia pobranych próbek geologicznych. R.25.3(4)1.wykonać obliczenia wielkości składników skał luźnych metodą granulometrii. R.25.3(4)2. wykonać obliczenia wielkości ziaren składników metodą analizy sedymentacyjnej. R.25.3(4)3. przedstawić graficznie wyniki analiz chemicznych, termicznych i innych analiz minerałów i skał. R.25.3(4)4. zinterpretować graficznie wyniki analiz chemicznych, termicznych i innych analiz minerałów i skał. R.25.3(5)1. zinterpretować wyniki analiz chemicznych minerałów. R.25.3(5)2. analizować wyniki badań granulometrycznych, Klasyfikacja skał metamorficznych P B P C P P C B P P P P B B B B P P B B P C P C P B P C P P C C Własności podstawowych grup skał metamorficznych Występowanie skał metamorficznych w Polsce i ich znaczenie gospodarcze. Badania terenowe i zasady opróbowania Zakres badań makroskopowych minerałów Zakres badań makroskopowych skał Laboratoryjne badania składu mineralnego Badania techniczne skał Interpretacja wyników badań Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 23 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego rentgenowskich, petrograficznych. R.25.3(5)3. analizować wyniki badań makroskopowych przy zastosowaniu PP C odpowiednich tabel. Planowane zadania: „Na podstawie okazów skał osadowych luźnych wykonaj badania makroskopowe cech strukturalnych skał okruchowych. Otrzymane wyniki badań przedstaw w postaci diagramów, wykresów lub tabelek”. Uczniowie wykonują prace w 2 osobowych zespołach korzystając z kolekcji skał okruchowych luźnych i przygotowanych przez nauczyciela odpowiednich druków. Prace graficzne wykonują na papierze milimetrowym. Po wykonaniu porównują swoją prac ę i oceniają poprawność wykonania wraz z nauczycielem, który ocenia poprawność merytoryczną i estetyczna wykonanych prac. Czas pracy 30 minut. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne: Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni badań mikroskopowych. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe –kolekcje skał, plansze edukacyjne, zestawy do okreslania frakcji,stopnia obtoczenia, procentowej skali zawartosci składników,zestawy sit, , instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów.. Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca " Rozpoznawanie minerałów i skał budujących skorupę ziemską. " jest działem modułu teoretycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniami Metodą dominującą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo(2-4 osoby). Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę odpowiedzi ustnych, sprawdzianów pisemnych oraz ćwiczen wykonywanych na lekcji. W ocenie wykonania ćwiczenia należy uwzględnić kryteria o ogólne: zawartość merytoryczną, sposób prezentacji ( układ, czytelność, czas wykonania) Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 1.4. 311106. M1. J4. Rozpoznawanie historii Ziemi Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo Kategoria Taksonomi czna Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 24 Materiał nauczania Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego KPS(1)1. stosować zasady kultury osobistej. wych (P lub PP) P KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej. P KPS(2)1. zaproponować sposoby rozwiązania problemu. P KPS(2)2. zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami. P PKZ(R.n(11)1. wyjaśnić poglądy na powstanie układu planetarnego. P B PKZ(R.n(11).2. scharakteryzować procesy prowadzące do powstania litosfery, atmosfery i hydrosfery. PKZ(R.n(11)3. dokonać podziału dziejów Ziemi i omówić ery, okresy i epoki geologiczne. P C P B PKZ(R.n(11)4. przeprowadzić klasyfikację i ogólną charakterystykę królestwa roślin i zwierząt. PKZ(R.n(11)5. wyjaśnić geochronologię względną i bezwzględną. P B P B PKZ(R.n(11)6. omówić procesy prowadzące do powstania skamieniałości, scharakteryzowć poszczególne stany zachowania skamieniałości. P C PKZ(R.n(11)7. zdefiniować pojęcie skamieniałości przewodnich i ich znaczenie dla określania wieku skał. PKZ(R.n(11)8. zdefiniować pojęcie skamieniałości skałotwórczych i ich znaczenie dla powstawania złóż kopalin użytecznych. R.25.1(6)1. scharakteryzować klimat i świat organiczny prekambru. P B P B P C R.25.1(6)2. omówić zmiany w paleogeografii i ruchy tektoniczne i wulkaniczne w prekambrze. R.25.1(6)3. wyodrębnić kopaliny użyteczne i zlokalizować utwory prekambru w Polsce. P C P R.25.1(6)4. scharakteryzować zmiany klimatyczne, rozwój flory i fauny ery paleozoicznej. P B C R.25.1(6)5. omówić zmiany w rozkładzie lądów i mórz w erze paleozoicznej. P B R.25.1(6)6. omówić ruchy tektoniczne, magmatyzm i sedymentację w poszczególnych okresach ery paleozoicznej. R.25.1(6)7. wyodrębnić kopaliny użyteczne i zlokalizować utwory kambru, ordowiku, P B P B Wiek Ziemi Ewolucja świata organicznego – znaczenie stratygraficzne i skałotwórcze szczątków organicznych Klasyfikacja i ogólna charakterystyka królestwa roślin i zwierząt Charakterystyka świata organicznego poszczególnych epok geologicznych Charakterystyka klimatu poszczególnych epok geologicznych Paleogeografia poszczególnych epok geologicznych Charakter osadów i dominujące facje Ruchy tektoniczne i orogeniczne oraz ich skutki Przejawy magmatyzmu Utwory poszczególnych epok geologicznych w Polsce Orogenezy i ich wpływ na środowisko Rozwój człowieka i kultur ludzkich Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 25 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego syluru, dewonu, karbonu i permu w Polsce. R.25.1(6)8. scharakteryzować zmiany klimatyczne, rozwój flory i fauny ery mezozoicznej. P R.25.1(6)9. P omówić zmiany w rozkładzie lądów i mórz w erze mezozoicznej. R.25.1(6)10. omówić ruchy tektoniczne, magmatyzm i sedymentację w poszczególnych okresach ery mezozoicznej. R.25.1(6)11. wyodrębnić kopaliny użyteczne i zlokalizować utwory triasu, jury i kredy w Polsce. R.25.1(6)12. scharakteryzować zmiany klimatyczne, rozwój flory i fauny ery kenozoicznej. P C C C P B P R.25.1(6)13. omówić zmiany w rozkładzie lądów i mórz w erze kenozoicznej. P R.25.1(6)14. omówić ruchy tektoniczne, magmatyzm i sedymentację w poszczególnych okresach ery kenozoicznej. R.25.1(6)15. wyodrębnić kopaliny użyteczne i zlokalizować utwory trzeciorzędu i czwartorzędu w Polsce. R.25.1(6)16. scharakteryzować rozwój człowieka i kultur ludzkich. P C C C P B P C R.25.1(6)17. rozpoznać skamieniałości przewodnie i skałotwórcze poszczególnych okresów geologicznych. P B Planowane zadania: "Na podstawie załączników ( rysunki skamieniałości, mapy konturowe Polski, profile wiertnicze) wykonaj korelację utworów triasu wzdłuż linii A – B uwzględniając; wiek, litologię i zawartość skamieniałości w osadach ." Uczniowie wykonują pracę w 4 osobowych zespołach. Nauczyciel zapewnia uczniom zestawy materiałów przygotowane wcześniej. Czas pracy 20 minut. Po wykonaniu zadania ocenia poprawność i prosi lidera grupy o zaprezentowanie pracy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne : Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni kartograficznej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, blokdiagramy, wykresy, atlasy, zestawy filmów edukacyjnych o tematyce geologicznej, atlasy, foldery turystyczne, kolekcje skamieniałości , plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów, karty samooceny Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca "Rozpoznawanie historii Ziemi" jest działem modułu teoretycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem, metody ćwiczeń i metody projektów. Metodą dominującą powinna być metoda projektów na zmianę z metodą ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 26 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia : Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocene odpowiedzi ustnych i przeprowadzenie testu złożonego z pytań otwartych oraz testu praktycznego .Uczniowie zaliczają test gdy uzyskaja 40% ogólnej sumy punktów lub zalicza wykonanie testu praktycznego uzyskując 705 ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 1.5. 311106. M1. J5. Dokumentowanie budowy geologicznej Polski i stanowisk geoturystycznych. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BHP(4)1. przewidywać zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(4)2. przewidywać zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych. BHP(9)1. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy BHP(9)2. stosować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. BHP(10)1. udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy. BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia zdrowia i życia; PDG(1)1. stosować pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej. PDG(1)2. zdefiniować pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo. Poziom wymagań programo wych (P lub PP) P Kategoria taksonomi czna P A P A B P C P C P B P A B Materiał nauczania - Struktura geologiczna polski na tle budowy geologicznej Europy - Piętrowość budowy geologicznej Polski - Charakterystyka pięter geologicznych Polski - Charakterystyka platformy wschodnioeuropejskiej - Charakterystyka podłoża platformy paleozoicznej - Charakterystyka jednostek laramijskich w pokrywie platformy paleozoicznej i prekambryjskiej _ Charakterystyka Karpat i Zapadliska Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 27 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PDG(3)1. omówić przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, PDG(3)2. przewidywać konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej. PDG(3)3. korzystać z przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej. PDG(7)1. opracować procedurę postępowania przy założeniu własnej działalności gospodarczej. PDG(7)2. wybrać właściwą formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej. PDG(7)3.sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia usług geologicznych. PDG(7)4. wybrać formę opodatkowania działalności gospodarczej. PDG(7)5. sporządzić biznesplan dla określonej działalności gospodarczej. PDG(8)1.zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii, PDG(8)2. rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism. PDG(8)3. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. PDG(8)4. wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej formie. P C P B P B P C P A P C P P A C P C P P A C P B PDG(8)5. wykonać prace biurowe zgodnie z przepisami BHP. P B PDG(10)1. rozróżnić elementy marketingu mix, PDG(10)2. dobierać działania marketingowe do prowadzonej działalności gospodarczej. P P A C przedkarpackiego - Pokrywa kenozoiczna Polski - Procesy endo- i egzogeniczne prowadzące do powstania różnorodnych form geologicznych - zasady projektowania stanowisk i szlaków geoturystycznych - Zasady projektowania i wykonywania opisu stanowisk i szlaków geoturystycznych - Problematyka prawna pilotażu - Obsługa imprez turystycznych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 28 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PDG(10)3. opracować kwestionariusz badania ankietowego dotyczącego potrzeb klientów. PDG(10)4. analizować potrzeby klientów na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych. PDG(11)1. określić składniki kosztów i przychodów w działalności gospodarczej. PDG(11)2. określić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy. PDG(11)3. wskazywać możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej działalności gospodarczej. KPS(8)1. oceniać ryzyko podejmowanych działań KPS(8)2. przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania.. KPS(9)1. stosować techniki negocjacyjne. KPS(9)2. zachować się asertywnie. R.25.1(7)1. scharakteryzować strukturę geologiczną Polski na tle budowy geologicznej Europy. R.25.1(7)2. scharakteryzować jednostki regionalne Polski. R.25.1(7)3. wyjaśnić piętrowość budowy geologicznej Polski. R.25.1(7)4. omówić podział i budowę geologiczną platformy wschodnioeuropejskiej. R.25.1(7)5. omówić podział i budowę geologiczną platformy paleozoicznej. R.25.1(7)6. przedstawić mechanizm powstania orogenu kaledońskiego i waryscyjskiego oraz jego wpływ na dalszą ewolucję skorupy ziemskiej na obszarze Polski. R.25.1(7)7. omówić podział i budowę geologiczną obszaru pofałdowań P C P B P B P P B B P P P P P C P P P C C C P C P B P C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 29 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego alpejskich. R.25.1(7)8. przedstawić mechanizm powstania orogenu alpejskiego i jego wpływ na dalszą ewolucję skorupy ziemskiej na obszarze Polski. R.25.1(7)9. wyjaśnić przebieg zlodowaceń plejstoceńskie w Polsce. R.25.1(7)10. scharakteryzować osady czwartorzędowe na obszarze Polski. R.25.1(7)11. przedstawić budowę Bałtyku i omówić procesy prowadzące do jego powstania. R.25.4(1)1. wskazać formy ochrony przyrody nieożywionej. R.25.4(1)2. sklasyfikować geostanowiska. R.25.4(1)3. określić sposób powstania stanowiska geoturystycznego R.25.4(1)4. wyodrębnić obiekty i zjawiska geoturystyczne mogące stanowić atrakcję geoturystyczną. R.25.4(2)1. ocenić walor naukowy (geneza, proces geologiczny, minerały itp.) predysponujący stanowisko geologiczne jako atrakcję turystyczną. R.25.4(2)2. ocenić krajobrazowe walory danego stanowiska geoturystycznego. R.25.4(2)3 ocenić turystyczne walory danego stanowiska geoturystycznego wraz z bazą turystyczno-noclegową. R.25.4(2)4. wyjaśnić ochronę georóżnorodności w Polsce . R.25.4(3)1. wskazać na mapie i scharakteryzować wybrane obiekty geoturystyczne w Polsce. R.25.4(3)2. wskazać region Polski ciekawy geoturystycznie. R.25.4(3)3. określić znaczenie poszczególnych geostanowisk dla turystyki i badań geologicznych. P B P P C C P C P P P P A B B B P C P C P C P P B C P P A B Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 30 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.4(3)4. zaplanować kolejność zwiedzania poszczególnych stanowisk P B geoturystycznych na danym obszarze. R.25.4(4)1 .ustalić podstawowe definicje związane z turystyką. P C R.25.4(4)2. objaśnić definicje i kryteria klasyfikacji ruchu turystycznego. P B R.25.4(4)3. wyjaśnić organizację i funkcjonowanie rynku turystycznego. PP B R.25.4(5)1. stosować prawa ustawy o usługach turystycznych. P B R.25.4(5)2. stosować prawa pilota wycieczek. P B R.25.4(5)3. przestrzegać praw i przepisów parków narodowych i P B obszarów chronionych. Planowane zadanie„Na podstawie przewodników turystycznych, map turystycznych, folderów i informacji z Internetu zaprojektuj planszę turystyczno – dydaktyczną przedstawiającą walory naukowo-krajobrazowe wybranego stanowiska geoturystycznego.”. Uczniowie wykonują pracę w 4 osobowych zespołach. Nauczyciel zapewnia uczniom zestawy materiałów przygotowane wcześniej. Czas pracy 30 minut. Po wykonaniu zadania ocenia poprawność i prosi uczniów o zaprezentowanie pracy przez wybranego wcześniej lidera grupy. Nauczyciel ocenia wypowiedź lidera oraz wykonana prace graficzną. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni kartograficznej, . Środki dydaktyczne:Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, blokdiagramy, wykresy, atlasy, zestawy filmów edukacyjnych o tematyce geologicznej i geoturystycznej, atlasy, kolekcje skał, minerałów i skamieniałości , plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów.Zalecane metody dydaktyczne :Dobierając metody kształcenia nauczyciel powinien uwzględnić następujące elementy: przewidywane efekty kształcenia, metody pracy najbardziej odpowiednie dla danej grupy wiekowej, jej możliwości percepcyjne, stopień zaangażowania w czasie zajęć i motywację do pracy. Jednostka programowa obejmująca "Dokumentowanie budowy geologicznej Polski i stanowisk geoturystycznych" jest działem modułu teoretycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem, metody ćwiczeń i metody projektów. Metodą dominującą powinna być metoda projektów na zmianę z metodą ćwiczeńFormy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 31 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocene odpowiedzi ustnych i przeprowadzenie testu praktycznego z umiejetności opisywania i tworzenia tras geoturystycznych. W ocenie wykonania ćwiczenia należy uwzględnić kryteria ogólne; zawartość merytoryczną, sposób prezentacji (układ, czytelność, czas wykonania). Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 2. 311106.M2. Wykonywanie zdjęć geologicznych. 2.1.311106.M2.J1. Stosowanie podstaw techniki w geologii - 30 godzin 2.2.311106.M2.J2. Prowadzenie obserwacji i pomiarów terenowych - 90 godzin 2.1. 311106.M2.J3. Wykonywanie zdjęć geologicznych i pomiarów geodezyjnych - 120 godzin 2.1. 311106.M2.J1. Stosowanie podstaw techniki w geologii Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: JOZ(1)3. przeczytać i przetłumaczyć korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej, JOZ(1)4. zredagować odpowiedź na korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej, JOZ(2)5. zastosować zwroty grzecznościowe w języku obcym. JOZ(2)6. negocjować w języku obcym warunki wykonania zadania zawodowego. KPS(6.)1. przedstawić gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia Poziom wymagań programo wych (P lub PP) Kategoria taksonomi czna P B P C P P A C Materiał nauczania Elementy matematyki funkcje logarytmiczne funkcje trygonometryczne rachunek statystyczny rachunek prawdopodobieństwa. Konstrukcje geometryczne P Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 32 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego zawodowego. KPS(6.)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych. KPS(10)1. modyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko. KPS(10)2. uwzględnić opinie i pomysły innych członków zespołu. OMZ(1)1. dokonywać analizy przydzielonych zadań. OMZ(1)2. zaplanoawac prace zespołu. OMZ(3)1. mobilizować pracowników do wykonywania zadań. OMZ(3)2. wydawać decyzje osobom realizującym poszczególne zadania. OMZ(4)2. monitorować przebieg i jakość wykonywanych zadań. OMZ(4)2.ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów. PKZ(R.n)(1)1. definiować funkcje logarytmiczne i trygonometryczne. PKZ(R.n)(1)2. stosować w obliczeniach geologicznych, hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich funkcje logarytmiczne i trygonometryczne. PKZ(R.n)(1)3. stosować w opracowaniach geologicznych skalę półlogarytmiczną. PKZ(R.n)(2)1. wykreślić linie proste i prostopadłe. PKZ(R.n)(2)2. wykonać podział konstrukcyjny odcinków. PKZ(R.n)(2)3. wykreślić konstrukcje kątów i ich podziałów. PKZ(R.n)(2)4. wykreślić konstrukcje figur płaskich. PKZ(R.n)(2)5. stosować pismo techniczne. PKZ(R.n)(2)6. używać znaki konwencjonalne. PKZ(R.n)(2) 7. stosować zasady rysunku rzutowego. PKZ(R.n)(4)1 szacować według określonych parametrów dane uzyskane z Pismo techniczne P Znaki i barwy konwencjonalne Zasady rysunku rzutowego P Zasada działania maszyn prostych P P P P P P P P P A B P B P P P P P P P P B C B B B B B C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 33 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego badań geologicznych. PKZ(R.n)(4)2. wykreślić na mapie obszary o określonych parametrach p B geologicznych. Planowane zadania: „Wykreślić w rzucie rzut sześcianu ustawionego jedną osią trójkrotną pod kątem 30o do powierzchni rzutowania stosując zasady rysunku zrzutowego". Uczniowie wykonują pracę samodzielnie. Nauczyciel zapewnia uczniom przygotowany wcześniej wzorzec pracy. Czas pracy 35 minut. Po wykonaniu zadania nauczyciel omawia jedną z najlepiej wykonanych prac. Po dokładnej ocenie przedstawia najczęściej popełniane błędy. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne: Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w dowolnej sali lekcyjnej wyposażonej w przybory kreślarskie. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe –plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, karty pracy dla uczniów, Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca "Stosowanie podstaw techniki w geologii" jest działem modułu teoretycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem i metody ćwiczeń. Metodą dominująca powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę odpowiedzi ustnych i przeprowadzenie testu praktycznego. Uczeń zalicza pracę uzyskując 70% ogólnej ilości punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 2.2. 311106.M2.J2. Prowadzenie obserwacji i pomiarów terenowych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) Kategoria taksonomi czna Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 34 Materiał nauczania Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(2)1. organizować i wykonać prace przygotowawcze. P R.25.1(2)2. organizować z zachowaniem odpowiedniej kolejności pracę i badania wykonywane w terenie. P R.25.1(2)3. prowadzić prace rekonesansowe. P R.25.1(2)4. wykonać prace zdjęciowe (kartograficzne) różnymi metodami. P C C R.25.1(2)5. szacować skalę zdjęcia geologicznego i stopnia zagęszczenia obserwacji. P C R.25.1(2)6. wykonać pomiary w odsłonięciach. P R.25.1(3)1. scharakteryzować podstawowe formy morfologiczne. P C C R.25.1(3)2. stosować metody przedstawiania rzeźby terenu na mapie. R.25.1.(3)3. stosować podział planów i map. R.25.1.(3)4. przeliczyć elementy osnowy matematycznej mapy (skala, podziałka). R.25.1(3)5. stosować treść i formę mapy. R.25.1(3)6. stosować topograficzne znaki umowne, barwy i skróty objaśniające. R.25.1(3)7. stosować zasady geometrycznej konstrukcji mapy. R.25.1(3)8. interpretować rzeźbę terenu z rysunku poziomicowego. P B P P P P P P B B B B B R.25.1(3)9. rysować profil morfologiczny. R.25.1(3)10. wykonać proste pomiary w terenie. P P R.25.1(3)11. wykonać podstawowe pomiary z zakresu miernictwa. P R.25.1(3)12. orientować się w terenie za pomocą mapy. P R.25.1.(3)13. wykonać tyczenie prostych prostopadłych za pomocą węgielnicy. P R.25.1(4)1. znać rodzaje fotogrametrii. P R.25.1(4)2. rozpoznać instrumenty fotogrametryczne. P C C Przekazywanie informacji o mapie Przedstawianie rzeźby terenu na mapach Elementy mapy Czytanie i interpretacja mapy Proste pomiary w terenie Sprzęt fotograficzny Zasady fotografowania i opracowywania danych D C C C C C A A B R.25.1(4)3. stosować proste metody przenoszenia treści zdjęcia lotniczego na mapę P topograficzną. Planowane zadania: "Na podstawie fragmentu mapy topograficznej wykonaj profil morfologiczny według linii A - B, oblicz wysokości zaznaczonych punktów oraz spadek terenu wzdłuż wyznaczonej linii I – II" Uczniowie wykonują prace w 2 osobowych zespołach. Nauczyciel zapewnia uczniom przygotowane wcześniej mapy. Czas pracy 30 minut. Po wykonaniu zadania ocenia poprawność i prosi lidera grupy o zaprezentowanie pracy. Nauczyciel ocenia prace i wypowiedź ucznia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 35 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni miernictwa. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, zdjęcia lotnicze i satelitarne, plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca "Prowadzenie obserwacji i pomiarów terenowych" jest działem modułu teoretycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem i metody ćwiczeń . Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia : Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu praktycznego. Uczeń zalicza test uzyskując 70% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 2.3. 311106.M2.J3. Wykonywanie zdjęć geologicznych i pomiarów geodezyjnych Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) Kategoria taksonomi czna PKZ(R.n)(1)4. stosować funkcje trygonometryczne do obliczania miąższości rzeczywistej warstw. PKZ(R.n)(1)5. stosować funkcje trygonometryczne i logarytmiczne do obliczeń kartograficznych i geodezyjnych. P B P B R.25.1(5)1. przedstawić klasyfikację map geologicznych i ich opis. R.25.1(5). stosować zasady stosowania barw, szrafur i symboli geologicznych na mapach. R.25.1(5)3. stosować zasady wykonywania objaśnień do mapy i tekstu objaśniającego. R.25.1(5)4. stosować zasady wykonywania przekrojów i profili geologicznych. R.25.1(5)5. objaśnić podstawowe definicje związane z wykonywaniem konstrukcji na mapie geologicznej. P P P P P B B B B Materiał nauczania Zdjęcie geologiczne Mapy geologiczne Konstrukcje na mapach geologicznych. B Metodyka prac i badań przy sporządzaniu map geologicznych Prace przygotowawcze Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 36 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego C Terenowe prace geologiczno-zdjęciowe R.25.1(5)6. wykonać konstrukcje graficzne na mapach geologicznych. R.25.1(5)7. wykonać korelacje profili otworów wiertniczych. P P C R.25.1(5)8. wykonać przekrój geologiczny na podstawie mapy geologicznej, profili wiertniczych i innych danych kartograficznych. P C R.25.1(5)9. wykonać profil geologiczny na podstawie badań geofizycznych. P C R.25.1(5)10. zaplanować prace zdjęciowe (kartograficzne). P B R.25.1(5)11. stosować różne metody prowadzenia marszrut. P B R.25.1(5)12. wykonać obserwacje i badania zdjęciowe. P C R.25.1(5)13. wykonać dokumentację geologiczną odsłonięć i wyrobisk. R.25.1(5)14. zaplanować i wykonać prace kameralne. P C Mapy strukturalne P B Mapy miąższości R.25.1(5)15. wykonać mapę geologiczną wraz z opisem. P C R.25.1(5)16. rozróżnić rodzaje map stosowanych w geologii wgłębnej. P A R.25.1(5)17. konstruować i opisać mapy geologiczne różnego rodzaju. P C Mapy składu R.25.1(5)18. opisać rodzaje wgłębnych map geologicznych. P B Czytanie i interpretacja map geologicznych R.25.1(5)19. interpretować mapy geologiczne. P D Bieżące prace kameralne w terenie Kameralne prace końcowe Rodzaje map stosowanych w geologii wgłębnej Konstruowanie map izolinii Nakładanie map na siebie Planowane zadania: "Na podstawie fragmentu mapy geologicznej na podkładzie mapy topograficznej wykonaj przekrój według linii I – II oraz oblicz miąższość rzeczywistą jednej w wybranych warstw geologicznych" Uczniowie wykonują prace w 2 osobowych zespołach. Nauczyciel zapewnia uczniom przygotowane wcześniej mapy. Czas pracy 30 minut. Po wykonaniu zadania ocenia poprawność i prosi lidera grupy o zaprezentowanie pracy. Nauczyciel ocenia prace i wypowiedź ucznia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne : Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni kartograficznej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, blokdiagramy, wykresy, plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca "Wykonywanie zdjęć geologicznych i pomiarów geodezyjnych" jest działem modułu teoretycznego .Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem i Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 37 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego metody ćwiczeń .Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę odpowiedzi ustnych i przeprowadzenie testu praktycznego. Uczeń zalicza pracę uzyskując 70% ogólnej ilości punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 3. 311106.M3. Dokumentowanie złóż kopalin użytecznych 3.1. 311106.M3.J1. Rozpoznawanie powstawania i występowania złóż kopalin użytecznych - 195 godzin 3.2. 311106.M3.J2. Stosowanie języka obcego w geologii - 30 godzin 3.3. 311106.M3.J3. Dokumentowanie zalegania złóż kopalin użytecznych - 150 godzin 3.4. 311106.M3.J4. Stosowanie techniki komputerowej w geologii - 45 godzin 3.1. 311106.M3.J1. Rozpoznawanie powstawania i występowania złóż kopalin użytecznych. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: R.25.1(1)20. prowadzić podział genetyczny złóż. R.25.1.(1)21. dzielić złoża ze względu na formę. R.25.1(1)22. rysować różne formy występowania złóż o formach regularnych. R.25.1(1)23. rysować różne formy występowania złóż o formach regularnych. Poziom wymagań programo wych (P lub PP) Kategoria taksonomi czna P P P C B C Rozmieszczenie pierwiastków w skorupie ziemskiej i ich koncentracja w złożach P C Cykle rozwojowe skorupy ziemskiej Materiał nauczania Koncentracja pierwiastków w złożach Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 38 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(7)12. rozpoznać i opisać złoża kopalin energetycznych i ich występowanie. R.25.1(7)13. rozpoznać i opisać złoża kopalin metalicznych i ich występowanie. R.25.1(7)14. rozpoznać i opisać złoża kopalin chemicznych i ich występowanie. R.25.1(7)15. rozpoznać i opisać złoża kopalin ilastych i ich występowanie. R.25.1(7)16. rozpoznać i opisać złoża kopalin różnorodnych i ich występowanie. R.25.1(7)17.rozpoznać i opisać podstawowe skały będące surowcami skalnymi i ich występowanie. R.25.1(7)18.rozpoznać i opisać złoża kopalin skalnych i ich występowanie. R.25.1(9)21. opisać własności fizyczne i chemiczne podstawowych kopalin (minerałów) R.25.1(9)22. opisać własności fizyczne i chemiczne podstawowych kopalin (skał) R.25.1(9)23. opisać występowanie poszczególnych kopalin w poszczególnych okresach geologicznych. R.25.1(10)5. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż magmowych. R.25.1(10)6. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż pegmatytowych. . R.25.1(10)7. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż pneumatolitowych. .R.25.1(10)8. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż karbonatytowych. R.25.1(10)9. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do P B P B P B P P B B P B P P B B P B P B Podział złóż ze względu na formę Podział genetyczny złóż Procesy geochemiczne prowadzące do powstania różnych typów złóż Własności fizyczne i chemiczne kopalin Złoża surowców mineralnych w Polsce Podział kopalin pod względem ich użyteczności Surowce energetyczne (złoża węgli i złoża bituminów) Złoża surowców metalicznych rud Fe i metali uszlachetniających stal rud metali nieżelaznych: Cu, Zn, Pb, Sb rud metali szlachetnych P B P B P B P B P B rud metali promieniotwórczych i rzadkich Surowce niemetaliczne złoża surowców chemicznych złoża surowców ilastych Surowce skalne Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 39 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Surowce różnorodne powstawania złóż hydrotermalnych. R.25.1(10)10. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do P B Kamienie szlachetne powstawania złóż wulkanogenicznych. Prawidłowości prowadzące do tworzenia się R.25.1(10)11. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do P B złóż kopalin powstawania złóż wietrzeniowych. R.25.1(10)12. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do P B powstawania złóż osadowych pochodzenia mechanicznego, R.25.1(10)13. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do P B powstawania złóż osadowych pochodzenia chemicznego. R.25.1(10)14. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do P B powstawania złóż osadowych pochodzenia biogenicznego. R.25.1(10)15 przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do P B powstawania złóż pochodzenia metamorficznego. R.25.1(14)1. omówić procesy geologiczne prowadzące do powstawania P A złóż kopalin. R.25.1(14)2. okreslić prawidłowości tworzenia się złóż kopalin. P B R.25.1(14)3. wskazać typy złóż kopalin związane z różnymi procesami P A geologicznymi. R.25.1(14)4. rysować i interpretować przekroje geologiczne przez wybrane P C złoża. Planowane zadania: "Przedstaw w postaci plakatu lub planszy dydaktycznej przebieg procesów geochemicznych prowadzących do powstania wybranych złóż surowców użytecznych". Uczniowie wykonują prace w osobowych zespołach. Każda grupa losuje rodzaj skały, której proces powstawania ma przedstawić w zadaniu. Czas pracy 20 minut. Po wykonaniu zadania ocenia poprawność i prosi lidera grupy o zaprezentowanie pracy. Nauczyciel ocenia prace i wypowiedź ucznia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne: Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni badań mikroskopowych.. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy, przekroje i profile geologiczne, wykresy, zestawy filmów edukacyjnych , kolekcje skał i Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 40 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego minerałów i kopalin, plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów, karty samooceny. Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca " Rozpoznawanie powstawania i występowania złóż kopalin użytecznych." jest działem modułu praktycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnienie pokazu z objaśnieniem i metody ćwiczeń i metody projektów. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocene odpowiedzi ustnych, ćwiczeń w rozpoznawaniu złóż pytań na przekroju geologicznym, przeprowadzenie testu praktycznego. Uczniowie zaliczaja gdy odpowiedza na 50% pytan lub zalicza wykonanie 70% testu praktycznego. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 3.2. 311106.M3.J2. Stosowanie języka obcego w geologii. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: JOZ(3)1. przetłumaczyć teksty zawodowe napisane w języku polskim na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii.; JOZ(3)2. sporządzić notatkę na temat wysłuchanego tekstu. JOZ(3)3. przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję dotyczącą wykonania czynności zawodowej. JOZ(3)4. zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego. Poziom wymagań programo wych (P lub PP) Kategoria taksonomi czna P D P P B B P B Materiał nauczania Słownictwo związane z wykonywaniem zadań zawodowych - geologicznych, kartograficznych i geofizyczno-wiertniczych Rozmów dotyczących przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z pracownikiem i pracodawcą Zwrotów grzecznościowe Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 41 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Polecenia związanych z organizacja JOZ(4)1. porozumieć się z uczestnikami procesu pracy wykorzystując P B stanowiska pracy słownictwo zawodowe. Analizowanie katalogów i folderów JOZ(4)2. przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych P B obcojęzyczne prac. Tłumaczenia tekstów technicznych geologicznych z pism branżowych. JOZ(4)3. przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące P A Analiza dokumentacji technicznych i stosowanych w geologii urządzeń. technologicznych w języku obcym JOZ(4)4. słuchać wypowiedzi w języku obcym współpracowników zgodnie P A Analiza instrukcjach obsługi urządzeń z zasadami aktywnego słuchania. mechanicznych.w języku obcym. JOZ(4)5. porozumiewać się z zespołem współpracowników w języku P B Wiedza z zakresu geologii w zasobach internetowych obcym podczas wykonywania zadań zawodowych. JOZ(5)1.skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z P B tematyką zawodową JOZ(5)2.dokonać analizy informacji zawartych w instrukcjach obsługi P B urządzeń. JOZ(5)3. wyszukać w różnych źródłach informacji dane dotyczące tematyki P B zawodowej. Planowane zadania: Uczniowie otrzymują geologiczny tekst obcojęzyczny. Należy przetłumaczyć go na język polski. Przetłumaczony tekst trzeba zaprezentować na forum klasy, czas na wykonanie zadania 15 min. Poprawność wypowiedzi będzie oceniona przez nauczyciela. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne: Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni językowej, standardowo wyposażonej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe –teksty branżowe obcojęzyczne, instrukcje obsługi urządzeń geologicznych w języku obcym, słowniki, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów, karty samooceny Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca " Stosowanie języka obcego w geologii" jest działem modułu praktycznego. Wymaga stosowania praktycznych metod kształcenia np. ćwiczenie praktyczne umożliwiające kształtowanie umiejętności i zastosowania przyswojonej wiedzy w praktyce. W dziale powinny być kształtowane umiejętności analizowania, wyszukiwania, selekcjonowania informacji z zakresu geologii , porozumiewania się w języku obcym z przełożonymi i pracownikami. Metodą dominującą powinna być metoda ćwiczeń. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 42 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie (klasowe)15 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu złożonego z pytań otwartych. Uczniowie zaliczaja test otrzymując 40% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 3.3. 311106.M3.J3. Dokumentowanie zalegania złóż kopalin użytecznych. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: PKZ(R.n)(3)1. definiować podstawowe terminy rachunku statystycznego i rachunku prawdopodobieństwa. PKZ(R.n)(3)2. stosować w obliczeniach metodę średniej arytmetycznej. PKZ(R.n)(3)3. stosować w obliczeniach metodę i średniej ważonej. PKZ(R.n)(3)4. stosować obliczenia średnią arytmetyczną przy obliczaniu średniej miąższości złoża i średniej procentowej zawartości kopaliny. PKZ(R.n)(3)5. stosować obliczenia średnią ważoną przy obliczaniu średniej procentowej zawartości kopaliny. R.25.1(15)3. planować prace przy poszukiwaniach złóż. R.25.1(15)4. rozróżnić i opisać oznaki występowania złóż. R.25.1(15)5. wykonać badania metodą zdjęć aureoli rozsiania mechanicznego. Poziom wymagań programo wych (P lub PP) Kategoria taksonomi czna P P P P A B B B P B Poszukiwania geologiczne metodami bezpośrednimi P P P B B C Ogólne zasady prowadzenia prac geologiczno-poszukiwawczych Materiał nauczania Przesłanki i oznaki występowania złóż. Poszukiwania geologiczne metodami pośrednimi Projektowanie poszukiwań geologicznych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 43 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(15)6. wykonać badania metoDą zdjęć aureoli rozsiania geochemicznego. R.25.1(15)7. wykonać badania metodami geofizycznymi. R.25.1(15)8. wykonać badania metodami bezpośrednimi. R.25.1(15)9. planować prace przy rozpoznawaniu złóż. R.25.1(15)10. dobierać zasady prowadzenia prac geologicznorozpoznawczych w zależności od warunków występowania złoża. R.25.1(15)11. sporządzić dokumentację opróbowania i opakowania próbek. R.25.1(15)12. zestawić i opracować wyniki opróbowania różnymi metodami. R.25.1(15)13. określić rodzaje zasobów złóż. R.25.1(15)14. obliczyć parametry służące do określenia zasobów złóż. R.25.1(15)15.stosować różne metody obliczania zasobów. R.25.1(15)16.wykonać mapy, przekroje, profile geologiczne. R.25.1(15)17.wykonać obliczenia, tabele i opisy tekstów. R.25.1(15)18. wykonać część tekstową dokumentacji złoża. R.25.1(15)19. wykonać część graficzną dokumentacji złoża. R.25.3(1)7. określić własności fizyczne próbek skalnych. R.25.3(1)8. określić własności mechaniczne próbek. R.25.3(1)9. określić wyniki badań własności skał. R.25.3(2)5. zastosować zasady pobierania próbek chemicznych według zasad okreslonych w normach i przepisach. R.25.3(2)6. zastosować zasady pobierania próbek monolitowych. R.25.3(2)7.zastosować zasady pobierania próbek punktowych. R.25.3(3)1 pobierać próbki w ilości potrzebnej do przeprowadzenia P C Ogólne zasady prowadzenia prac geologiczno-rozpoznawczych P P P P C C B B Opróbowanie złóż P B Dokumentacja opróbowania, opakowania i transportu próbek P C Zestawienie i opracowanie wyników opróbowania P P P P P P B C B C C C P P P P B B B C P P P B B B Rodzaje próbek i sposoby ich pobierania Pobieranie próbek cieczy i gazów Dokumentowanie złóż Parametry służące do obliczania zasobów Metody obliczania zasobów Dokumentacja geologiczna złóż Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 44 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego określonych badań. R.25.3(3)2 dobierać odpowiednią próbkę do określonych badań. P B R.25.3(3)3 wykonać określone czynności, przy przygotowaniu próbki, w P B odpowiedniej kolejności. R.25.3(4)5. zestawić i opracować wyniki opróbowania metodą diagramów P B chemicznych. R.25.3(4)6. zestawić i opracować wyniki opróbowania metodą map P B mineralizacji. R.25.3(4)7. zestawić i opracować wyniki opróbowania metodą zdjęć P B izolinii. R.25.3(5)4. zestawić wyniki badań laboratoryjnych. P B R.25.3(5)5. analizować wyniki badań laboratoryjnych. P B R.25.3(5)6. prognozować występowanie złóż kopalin na podstawie P D wyników badań laboratoryjnych. Planowane zadania: „Na podstawie kart próbek oraz mapy sytuacyjnej z zaznaczonymi punktami wierceń wykonaj mapę mineralizacji”. Uczniowie dzielą się na grupy 2 osobowe i otrzymują materiały z danymi z otworów. Nauczyciel przygotowuje 4 zestawy danych. Uczniowie wykonują mapy i dokonują obliczeń. Czas pracy 45 minut. Po wykonaniu zadania każda grupa prezentuje swoje zadanie i konsultuje poprawność rozwiązania z grupami, które otrzymały te same dane. Nauczyciel ocenia prace i wypowiedzi uczniów. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne: Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni kartograficznej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile geologiczne , kolekcje skał i minerałów, kolekcje kopalin, plansze edukacyjne, zestawy do określania frakcji, skali procentowej zawartości składników, zestawy sit, Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca " Dokumentowanie zalegania złóż kopalin użytecznych " jest działem modułu praktycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnym uwzględnienin metody ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 45 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę odpowiedzi ustnych, ćwiczeń polegajacych na rysowaniu map izolinii, przeprowadzenie testu praktycznego. Uczniowie zaliczają gdy odpowiedza na 50% pytań lub zaliczą wykonanie testu praktycznego na 70% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 3.4. 311106.M3.J4. Stosowanie techniki komputerowej w geologii. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) P Kategoria taksonomi czna PDG(9)2. korzystać z programów komputerowych wspomagających prowadzenie działalności gospodarczej. P C KPS(4)1. podejmować nowe wyzwania związane z pracą geologa. KPS(4)2. Wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i techniki pracy. OMZ(5)1. proponować rozwiazania techniczne mające na celu poprawę wydajności i jakości pracy. OMZ(5)2. wprowadzać rozwiazania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakości pracy. PKZ(R.n)(12)1. stosować program Word do opracowywania dokumentacji geologicznej. PKZ(R.n)(12)2. stosować program Excel do wykonania zestawień badań i P PDG(9)1. posługiwać się urządzeniami biurowymi. B P P P P P Materiał nauczania A B Wyszukiwanie informacji w Internecie Formy komunikacji przez Internet – poczta elektroniczna, komunikatory Instalacja i deinstalacja komputerowego oprogramowania użytkowego Obsługa oprogramowania biurowego na przykładzie pakietów MS Office lub Libre Office Praca z wykorzystaniem baz danych Podstawy grafiki wektorowej Przetwarzanie danych elektronicznych przy użyciu urządzeń peryferyjnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 46 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego pomiarów geologicznych. PKZ(R.n)(12)3. stosować program PowerPoint do opracowań graficznych dokumentacji geologicznej. PKZ(R.n)(12)4. zaimportować dane z arkusza kalkulacyjnego. PKZ(R.n)(12)5. zaimportować dane z pliku tekstowego. PKZ(R.n)(12)6. wyeksportować dane. PKZ(R.n)(12)7. wykonywać raporty dotyczące działalności produkcyjnej. PKZ(R.n)(12)8. wykonać wykresy, tabele i diagramy w programie Excel PKZ(R.n)(12)9. zaprojektować i wykonać prezentację graficzną korzystając z Internetu i programu Power Point. PKZ(R.n)(12)10. wykonać mapy izolinii, przekroje i profile korzystając z programu Surfer. P B P B P B P B P B P B P C P D (drukarka, skaner, aparat cyfrowy) w celu wykonania dokumentacji geologicznej Tworzenie i formatowanie wykresów i diagramów w arkuszu kalkulacyjnym Korzystanie z informacji z branżowych baz danych w Internecie do tworzenia dokumentacji geologicznej Techniki prezentacji graficznych Planowane zadania: „Na podstawie danych z otworu wiertniczego wykonaj diagram słupkowy opróbowanej części otworu wiertniczego. Dobierz program komputerowy z którego będziesz korzystać.” Uczniowie dzielą się na grupy grupy 2 osobowe i otrzymują materiały z danymi o otworze wiertniczym. Nauczyciel przygotowuje 4 zestawy danych. Uczniowie dokonują odpowiednich obliczeń i wykonują diagram stosując wybrany przez siebie program komputerowy. Czas pracy 20 minut. Po wykonaniu zadania każda grupa prezentuje swoje zadanie i konsultuje poprawność rozwiązania z grupami, które otrzymały te same dane. Nauczyciel ocenia prace i wypowiedzi uczniów. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne : Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w standardowo wyposażonej pracowni komputerowej dodtkowo wyposażonej w odpowiednie, specjalistyczne programy komputerowe. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe –specjalistyczne programy komputerowe. Zalecane metody dydaktyczne : . Jednostka programowa obejmująca"Stosowanie techniki komputerowej w geologii." jest działem modułu praktycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnienie pokazu z objaśnieniem i metody ćwiczeń i metody projektów. Metodą dominująca powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia : Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę odpowiedzi ustnych i ocenę z testu praktycznego. Uczeń otrzymuje zaliczenie testu praktycznego osiągając 70% ogólnej sumy punktów. przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru , pytań otwartych oraz testu praktycznego z uwzględnieniem merytoryczności wykonanych prac. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 47 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 4. 311106.M4. Wykonywanie prac geologiczno-górniczych. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.1. 311106.M4. J1. Prowadzenie działalności gospodarczej geologicznej i wydobywczej - 30 godzin 311106.M4. J2. Wykonywanie prac hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich - 140 godzin 311106.M4. J3. Wykonywanie geologiczno-geofizycznej obsługi wierceń - 130 godzin 311106.M4. J4. Stosowanie przepisów prawa i BHP w pracach geologicznych i wydobywczych - 60 godzin 311106.M4. J1. Prowadzenie działalności gospodarczej geologicznej i wydobywczej. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) P Kategoria taksonomi czna P C PDG(2)3. analizować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego.; PDG(2)4. określić konsekwencje wynikające z przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego. PDG(4) 1. wyodrębnić przedsiębiorstwa i instytucje związane z geologią i określić powiązania między nimi. PDG(4) 2. określić powiązania przedsiębiorstw i instytucji geologicznych z otoczeniem. PP B P B P A P B PDG(5)1. dokonać analizy działalności geologicznej na rynku pracy. P B PDG(5)2. dokonać analizy czynników kształtujących popyt na działalność firm geologicznych. P B PDG(2)1. stosować przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)2. omówić przepisy prawa podatkowego. B Materiał nauczania Zasady prowadzenia korespondencji branżowej Zasady obsługi urządzeń biurowych Marketing i reklama Księgowość Badanie potrzeb rynku Badanie potrzeb otoczenia Strategie marketingowe Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 48 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PDG(5)3. porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne. P C PDG(6)1. określić procedury świadczenia usług w przedsiębiorstwach geologicznych funkcjonujących na rynku. PDG(6)2. zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie usług geologicznych. P B P B PDG(6)3. ustalić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami geologicznymi. PP C PDG(6)4. zaplanować wspólne przedsięwzięcia dotyczące promowania usług geologicznych. PDG(7)2. wybrać właściwą formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej. PDG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia usług geologicznych. P C P A P B KPS(3)1. analizować rezultaty działań. KPS(3)2. być świadomym zagrożeń wynikających z łamania zasad BHP i ochrony przeciwpożarowej. P B P C KPS(5)3. wskazać sytuacje wywołujące stres. KPS(5)4. stosować sposoby radzenia sobie ze stresem. P P Działania w małej firmie handlowej Źródła przychodów i kosztów w firmie górniczej Zasady prowadzenia działalności gospodarczej Dokumentacja prowadzenia działalności gospodarczej Organizacja przedsiębiorstw geologicznych Zasady prowadzenia korespondencji branżowej Pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej Forma organizacyjno-prawna działalności gospodarczej Dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia górniczej działalności gospodarczej Biznesplan dla wybranej górniczej działalności gospodarczej KPS(7)1. przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe. KPS(7)2. respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej KPS(7)3. określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej. Planowane zadania: "Opracuj procedurę postępowania przy zakładaniu własnej górniczo-geologicznej działalności gospodarczej" Zadaniem uczniów będzie opracowania procedury postępowania przy zakładaniu własnej górniczo-geologicznej działalności gospodarczej. Należy podzielić uczniów na grupy 4 osobowe i wybrać lidera. Zadaniem grup będzie opracowanie projektu planowanej działalności gospodarczej tj. wypełnienie dokumentów niezbędnych do jej założenia. Grupy powinny zaprezentować swoje opracowania w formie prezentacji multimedialnej. Po wykonaniu zadania, powinna być przeprowadzona dyskusja pod kierunkiem nauczyciela w celu zweryfikowania przedstawionych propozycji i ustalenia popełnionych błędów. Czas na wykonanie zadania 20 min Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 49 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w standardowej sali lekcyjnej, wyposażonej w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela z podłączone do sieci lokalnej dostępem do Internetu, z projektorem multimedialnym, Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – materiały dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca " Prowadzenie działalności gospodarczej geologicznej i wydobywczej" jest działem modułu praktycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniami oraz ćwiczeniami przedmiotowymi. Metodą dominującą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 15 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu złożonego z pytań otwartych oraz testu praktycznego z uwzględnieniem merytoryczności wykonanych prac. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 4.2. 311106.M4.J2. Wykonywanie prac hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) P Kategoria taksonomi czna PKZ(R.n)(10)7. zestawić dane we wzorze Kuryłowa. P B PKZ(R.n)(10)8. znać reakcje chemiczne zachodzące między wodą podziemną a obiektami budowlanymi. P A PKZ(R.n)(10)6. obliczyć równoważnik chemiczny. R.25.1(11)1. omówić podstawowe własności hydrogeologiczne skał ze względu na istnienie w skałach próżni. P B C Materiał nauczania Własności fizyczne i chemiczne wody Rola wody w procesach zachodzących w litosferze Skład chemiczny wód podziemnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 50 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(11)2. omówić podstawowe własności hydrogeologiczne skał ze względu na zdolność przewodzenia wody. R.25.1(11)3. omówić podstawowe prawa ruchu wód podziemnych: prawo Darcy"ego, spadek hydrauliczny, współczynnik filtracji, fluacji i depresję. R.25.1(11)4. porównać zjawisko filtracji i fluacji. R.25.1(11)5. omówić podstawowe parametry hydrogeologiczne skał. R.25.1(11)6. obliczyć współczynnik filtracji różnymi metodami. R.25.1(11)7. obliczyć prędkość przepływu wody różnymi metodami. R.25.1(11)8. przedstawić graficznie wyniki próbnego pompowania. R.25.1(11)9. wykonać obliczenia hydrogeologiczne związane z wynikami próbnego pompowania. R.25.1(11)10. przedstawić zjawisko przepływu wód podziemnych w warunkach naturalnych. R.25.1(11)11. przedstawić schematyzację warunków hydrogeologicznych. R.25.1(11)12. stosować system klasyfikacji gruntów w Polsce R.25.1(11)13. rozróżnić i opisać klasy, grupy i podgrupy gruntów budowlanych wg obowiązujących norm. R.25.1(11)14. wyszczególnić i omówić podstawowe własności fizyczne gruntów i metody ich badania. R.25.1(11)15. wyszczególnić i omówić podstawowe własności mechaniczne gruntów i metody ich badania. R.25.1(11)16. wyszczególnić i omówić podstawowe parametry geologiczno-inżynierskie skał . R.25.1(11)17. ustalić nośność podłoża R.25.1(11)18. obliczyć wysokość i stateczność zboczy R.25.1(11)19. ustalić skalę osiadania gruntów. P C P C Kształtowanie się składu chemicznego wód Własności fizyczne i organoleptyczne wód podziemnych P P P P P P C C B C C C P C P P P C B B P B P B P B Własności chemiczne wód podziemnych Stan bakteriologiczny wód podziemnych Wody mineralne, swoiste i lecznicze Normy jakościowe wód podziemnych Oddziaływanie wód podziemnych na fundamenty budowli Własności hydrogeologiczne skał Podstawowe prawa ruchu wód podziemnych Przepływ wód w skałach Metody określania współczynnika filtracji Polowe metody obliczania współczynnika filtracji Podstawowe wiadomości z hydromechaniki P P P C C B Klasyfikacja wód podziemnych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 51 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(11)20. podać metody wzmacniania gruntu. R.25.1(13)14. omówic zadania i zakres hydrogeologii i wyjaśnić związek hydrogeologii z innymi dziedzinami nauk i okreslic jej znaczenie dla gospodarki. R.25.1(13)15. wyjaśnić podstawy hydromechaniki i jej wpływ na wody podziemne. R.25.1(13)16. przedstawić pochodzenie (genezę) i klasyfikację wód podziemnych. R.25.1(13)17. scharakteryzować wody o zwierciadle swobodnym i napiętym. R.25.1(13)18. scharakteryzować strefe aeracji i saturacji. R.25.1(13)19. przedstawić sposoby pośrednie i bezpośrednie zasilania wód podziemnych. R.25.1(13)20. przedstawić występowanie wód złożowych i ich związek z budową złóż. R.25.1(13)21. rozróżnic i opisać zbiorniki i źródła wód podziemnych. R.25.1(13)22. przedstawic i opisać główne rodzaje ujęć wód podziemnych. R.25.1(13)23. obliczyć i wyjaśnić zjawisko dopływu wód do studni w warunkach ruchu ustalonego. R.25.1(13)24. wyjaśnić związek geologii inżynierskiej z innymi dziedzinami nauk i jej znaczenie dla gospodarki człowieka. R.25.1(13)25. określić czynniki geologiczne wpływające na cechy podłoża budowlanego. R.25.1(13)26. uzasadnić wpływ różnych procesów geologicznodynamicznych na zmiany własności podłoża budowlanego. R.25.1(13)27. omówić procesy geologiczne decydujące o pogorszeniu stanu gruntu. P P B C Zbiorniki i źródła wód podziemnych Wody podziemne o zwierciadle swobodnym Wody podziemne o zwierciadle napiętym. P C P B P C Hydrogeologiczne jednostki strukturalne Ujęcia wód podziemnych Podstawy geologii inżynierskiej Własności geologiczno-inżynierskie skał P B P B P P P C C C P B P B P C P C Parametry geologiczno-inżynierskie skał Badania jakości wód i sposoby przedstawiania wyników badań Pomiary położenia zwierciadła wód podziemnych Zasady pobierania, opisywania i transportu próbek .Zasady zamykania i likwidowania otworów wiertniczych studziennych Oznaczanie własności fizycznomechanicznych gruntów Określanie rodzaju gruntu i niektórych jego cech fizycznych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 52 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(13)28. przedstawić ocenę geologiczno-inżynierską skał. R.25.1(13)29. określić agresywność wód podziemnych w stosunku do podłoża budowlanego. R.25.2(4)18. zinterpretować obowiązujące przepisy prawne dotyczące eksploatacji wód podziemnych. R.25.2(4)19. zinterpretować obowiązujące przepisy prawne dotyczące ochrony środowiska przy eksploatacji wód podziemnych. R.25.2(4)20. wyznaczyć wokół otworu studziennego strefę ochrony bezpośredniej i pośredniej. R.25.2(4)21. sporządzić zbiorcze zestawienie wyników wiercenia studziennego. R.25.2(4)22. prowadzić nadzór nad wierceniami i badaniami hydrogeologicznymi. R.25.2(4)23. sporządzić dokumentację hydrogeologiczną ustalającą zasoby wód podziemnych. R.25.2(4)24. ustalić zasoby wód podziemnych. R.25.2(4)25. stosować normy dotyczące klasyfikacji gruntów budowlanych. R.25.2(4)26. zinterpretować obowiązujące przepisy prawne dotyczące prowadzenia prac geologiczno-inżynierskich. R.25.2(4)27. prowadzić nadzór nad wierceniami i badaniami geologicznoinżynierskimi. R.25.2(4)28. sporządzić dokumentację podłoża budowlanego dla różnych obiektów inżynierskich. R.25.2(8)5. wyznaczyć w terenie lokalizacje punktów badawczych. R.25.2(8)6. mierzyć poziom zwierciadła wody różnymi metodami. R.25.2(8)7. wykonać pomiar poziomów piezometrycznych. P P B B P C P C P B P B P C P B P P P C B C P C P B P P P C C C Ustalanie zasobów wód podziemnych Akty prawne dotyczące ochrony wód podziemnych Zasady sporządzania dokumentacji powykonawczej studni Opracowanie wyników badan hydrogeologicznych i geologicznoinżynierskich Metody przedstawiania badań hydrogeologicznych i geologicznoinżynierskich Zasady obliczania wydajności studni Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 53 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(8)8. pobierać i opisać próbki gruntu i wody. R.25.2(8)9. sporządzić metrykę otworu. R.25.2(8)10. przygotować próbki do przechowywania i transportu. R.25.2(8)11. zamknąć i zlikwidować otwór wiertniczy. R.25.2(8)12. wykonać badania chemicznych własności wody metodami laboratoryjnymi. R.25.2(8)13. wykonać badania gruntów w terenie metodami makroskopowymi. R.25.2(8)14. wykonać badania fizycznych własności geologicznoinżynierskich skał metodami laboratoryjnymi. R.25.2(8)15. wykonać badania mechanicznych własności geologicznoinżynierskich skał metodami laboratoryjnymi. R.25.2(10)5. zinterpretować wyniki badań wody i wykonać graficzny zapis analiz wody. R.25.2(10)6. obliczyć i zinterpretować wyniki badań własności fizycznych i mechanicznych gruntów. R.25.2(10)7. obliczyć i zinterpretować wyniki badań terenowych hydrogeologicznych. R.25.2(10)8. obliczyć i zinterpretować wyniki badań terenowych geologiczno-inżynierskich. R.25.2(10)9. obliczyć i narysować konstrukcję graficzną dla obliczenia kierunku i wartości spadku hydraulicznego. R.25.2(10)10. obliczyć średni współczynnik filtracji metodą średniej arytmetycznej i średniej ważonej. R.25.2(10)11. obliczyć wydajność studni zupełnych i niezupełnych. R.25.2(10)12. wykonać dokumentację wyników pompowania badawczego. P P P P P B B B C C P C P C P C P D P C P C P C P C P P C C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 54 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(10)13. dokumentować podłoże dla budownictwa różnego typu. P C R.25.2(10)14. dokumentować podłoże o szczególnych warunkach dla P C budownictwa różnego typu. R.25.2(10)15. wykonać dokumentację wyników badań geologicznoP C inżynierskich. Planowane zadania: "Na podstawie danych z wierceń geologiczno – inżynierskich wykonaj przekrój geologiczno – inżynierski według linii A – B oraz określ przydatność badanego gruntu pod zabudowę domków jednorodzinnych (jednopiętrowych)." Uczniowie wykonują prace w 2 osobowych zespołach. Nauczyciel zapewnia uczniom przygotowane wcześniej materiały. Czas pracy 60 minut. Po wykonaniu zadania ocenia poprawność i prosi lidera grupy o zaprezentowanie pracy. Nauczyciel ocenia pracę i wypowiedź ucznia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni kartograficznej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, blokdiagramy, wykresy, plansze edukacyjne , instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca " Wykonywanie prac hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich" jest działem modułu praktycznego. i wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem i metody ćwiczeń i metody projektów. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo (2-4 osoby) Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu praktycznego. Uczniowie zaliczają gdy odpowiedza na 40% sumy punktów lub zaliczą wykonanie testu praktycznego na 70% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 4.3. 311106.M4.J3. Wykonywanie geologiczno-geofizycznej obsługi wierceń Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań Kategoria Taksonomi Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 55 Materiał nauczania Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego BHP(3)1. określić prawa i obowiazki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. BHP(3)2. określić prawa i obowiazki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. BHP(5)1. określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych substancji wynikające z prowadzenia prac wiertniczych.i geofizycznych. BHP(5)2. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe występujące na wiertni i w laboratoriach prowadzących obsługi prac wiertniczych. BHP(5)3. określić zagrożenia związane ze stosowaniem środków chemicznych przy obróbce płuczki wiertniczej i sporządzaniu zaczynów cementowych. programo wych (P lub PP) P czna P B P B P B P B B Przepisy BHP na wiertni Urządzenia, części składowe urządzeń wiertniczych, sprzęt i osprzęt wiertniczy Technologie metod wiertniczych Awarie wiertnicze, ich przyczyny i sposoby zapobiegania Wyposażenie laboratorium wiertniczego i zasady jego obsługi BHP(6)1. wskazać skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka. BHP(6)2. scharakteryzować skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka. P P C BHP(8)1 rozróżniać środki ochrony indywidualnej od ochrony zbiorowej. BHP(8)2 dobierać odpowiednie środki ochrony indywidualnej w zależności od wykonywanej pracy. KPS(1)1. stosować zasady kultury osobistej. P P B KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej. P KPS(3)1. analizować rezultaty działań. P Fizyczne własności skał KPS(3)2. być świadomym zagrożeń wynikających z łamania zasad BHP i ochrony przeciwpożarowej. KPS(8)1. oceniać ryzyko podejmowanych działań. P Typy i rodzaje badań geofizycznych P Metody badań geofizycznych KPS(8)2. przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania.. P OMZ(6)1. mobilizować współpracowników do wykonania zadań. P Urządzenia i przyrządy w badaniach P B Pobieranie, opisywanie i przewożenie próbek Wykonywanie dokumentacji otworów wiertniczych Podstawy geofizyki – podstawy fizyczne badań geofizycznych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 56 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego P OMZ(6)3. słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników. PKZ(R.n)(5)1. określić rodzaje maszyn prostych i zasady ich działania. PKZ(R.n)(5)2. stosować w praktyce maszyny proste, PKZ(R.n)(6)7. zdefiniować gęstość właściwą i objętościową skał i określić zależność od porowatości i głębokości występowania. PKZ(R.n)(6) 8. omówić magnetyczne własności skał i wykazać ich wykorzystanie w geologii i geofizyce. PKZ(R.n)(6) 9. omówić elektryczne i elektromagnrtyczne własności skał i wykazać ich wykorzystanie w geologii i geofizyce. PKZ(R.n)(6)10. omówić radioaktywne własności skał i wykazać ich wykorzystanie w geologii i geofizyce. PKZ(R.n)(6)11. omówić termiczne własności skał i wykazać ich wykorzystanie w geologii i geofizyce. PKZ(R.n)(6)12. omówić sprężyste własności skał i wykazać ich wykorzystanie w geologii i sejsmologii. PKZ(R.n)(7)1. wyszczególnić typy fal i podać ich charakterystykę. PKZ(R.n)(7)2. wyjaśnić zależność prędkości rozchodzenia się fal od parametrów sprężystych skał. PKZ(R.n)(7)3. wykazać zależność między poszczególnymi parametrami fizycznymi dla poszczególnych typów skał i regionów geologicznych. R.25.1(12)1 rozróżnić typy badań geofizycznych. R.25.1(12)2. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań grawimetrycznych. R.25.1(12)3. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań magnetycznych. R.25.1(12)4. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań geofizycznych P P P B B C P C P C P c P B P B Czynności związane a badaniami geofizycznymi Wykonywanie podstawowych badań geofizycznych Dokumentowanie wyników badań geofizycznych B P P A C P C P C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 57 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego radiometrycznych. R.25.1(12)5. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań termicznych. R.25.1(12)6. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań sejsmicznych. R.25.1(12)8. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań paleomagnetycznych. R.25.1(13)1. zinterpretować geofizyczno-geologiczne dane grawimetryczne. R.25.1(13)2. określić zastosowanie grawimetrii do rozpoznania wgłębnej budowy geologicznej i wykrywania wysadów solnych, złóż węgla, i intruzji magmowych. R.25.1(13)3. zinterpretować geofizyczno-geologiczne dane pomiarowe magnetyzmu ziemskiego. R.25.1(13)4. okreslić zastosowanie magnetometrii do rozpoznania budowy wgłębnej, wykrywania skał magmowych i złóż kopalin użytecznych. R.25.1(13)5. określić wykorzystanie zdjęć radiometrycznych w hydrogeologii i geologii strukturalnej. R.25.1(13)6. przeprowadzić interpretację geofizyczno-geologiczna, jakościową i ilościową, pomiarów termicznych. R.25.1(13)7. określić zastosowanie metod termometrii powierzchniowej do wykrywania i rozpoznawania intruzji magmowych, wysadów solnych, przypowierzchniowych stref okruszcowanych siarczkami miedzi i w hydrogeologii. R.25.1(13)8. przeprowadzić geologiczną interpretację materiałów sejsmicznych refleksyjnych i refrakcyjnych. R.25.1(13)9. określić zastosowanie metod sejsmicznych w geologii dla P C P C C P D P B P B P C P B P C P B P C P B Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 58 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego rozpoznania budowy wgłębnej i poszukiwania kopalin użytecznych. R.25.1(13)10. zinterpretować geofizyczno-geologiczne dane geoelektryczne. R.25.1(13)11. określić zastosowanie metod geoelektrycznych w geologii. R.25.1(13)12. przeprowadzić interpretację geofizyczno-geologiczną badań paleomagnetycznych. R.25.1(13)13. omówić zastosowanie wyników badań paleomagnetycznych w tektonice, petrografii i neotektonice. R.25.2(1)1. omówić rozwój przemysłu naftowego w Polsce. R.25.2(1)2. przeprowadzić klasyfikację metod wiercenia i zdefiniować podstawowe pojęcia wiertnicze. R.25.2(1)3. omówić budowę i eksploatację typowych wiertnic stosowanych w wiertnictwie okrętnym. R.25.2(1)4. omówić budowę i eksploatację typowych wiertnic stosowanych w wiertnictwie udarowym. R.25.2(1)5. przedstawić podział wierceń obrotowych normalnośrednicowych według charakterystyki technicznej, głębokości wiercenia i celów geologicznych. R.25.2(1)6. omówić typowe konstrukcje otworu wiertniczego normalnośrednicowego. R.25.2(1)7. scharakteryzować podstawowe urządzenia do wierceń obrotowych normalnośrednicowych. R.25.2(1)8. rozpoznać, określić zastosowania i działanie narzędzi i osprzętu do wierceń obrotowych normalnośrednicowych. R.25.2(1)9. określić rolę, zadania i rodzaje płuczki wiertniczej. R.25.2(1)10. omówić technologie wierceń obrotowych normalnośrednicowych. P D P P B C P C P P C A P C P C P A P C P C P B P P B C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 59 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(1)11. omówić technologie wierceń obrotowych małośrednicowych i ich praktyczne zastosowanie. R.25.2(1)12. omówić typowe konstrukcje otworu wiertniczego małośrednicowego. R.25.2(1)13. omówic zastosowanie wyników badan paleomagnetycznych w tektonice, petrografii i neotektonice. R.25.2(2)1. omówić technologie wiercenia okrętnego i określić ich praktyczne zastosowanie. R.25.2(2)2. omówić podstawowe operacje występujące przy wykonywaniu robót wiertniczych metodą wiercenia okrętnego. R.25.2(2)3. omówić technologie wiercenia metodą udarową i określić ich praktyczne zastosowanie. R.25.2(2)4. omówić podstawowe operacje występujące przy wykonywaniu robót wiertniczych metodą wiercenia udarowego. R.25.2(2)5. omówić technologie wiercenia obrotowego małośrednicowego i okreslić ich praktyczne zastosowanie. R.25.2(2)6. scharakteryzować typowe konstrukcje otworu wiertniczego małośrednicowego wykonywanego metodą obrotową. R.25.2(2)7. wyjaśnić metody zamykania poziomów wodonośnych przy wierceniu obrotowym. R.25.2(2)8. omówić budowę i zasadę działania turbowiertu i elektrowiertu oraz określić zasady ich praktycznego zastosowania w wiertnictwie. R.25.2(2)9. scharakteryzować technologie wiercenia na morzu z platform wiertniczych. R.25.2(2)10. przedstawić technologię wierceń kierunkowych. R.25.2(2)11. wyjaśnić technologię wiercenia obrotowego z lewą cyrkulacją płuczki i określić jej praktyczne zastosowanie. P C P C P C P C P C P C P C P C P B P C P C P P B B Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 60 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(3)1. omówić typowe instrumentacje przy wierceniu obrotowym małośrednicowym i sposoby usuwania awarii. R.25.2(3)2. omówić trudności występujące w czasie wiercenia: ucieczki płuczki, zaciskanie otworu, powstawanie obwałów i erupcja. R.25.2(3)3. rozpoznać narzędzia ratunkowe i określić ich zastosowanie. R.25.2(3)4. omówić zasady zapobiegania awariom wiertniczym. R.25.2(3)5. wyjaśnić sposoby usuwania ważniejszych awarii wiertniczych oraz omówić techniki zbaczania otworów. R.25.2(5)1. scharakteryzować wyposażenie i przestrzegać zasad obsługi laboratorium geologicznego stanowiacego serwis wiertniczy. R.25.2(5)2 . omówić badania próbek wód złożowych. R.25.2(5)3. omówić badania zawartości bituminów ciekłych i gazowych w skałach i cieczach. P C P C P P P A C B P C P P C C R.25.2(5)4. omówić wyposażenie laboratorium typy Datawell i wyjasnić znaczenie pomiarów prowadzonych przez geologiczną obsługę wierceń. P C R.25.2(6)1. określić cele opróbowania w trakcie wiercenia i po jego zakończeniu. R.25.2(6)2. omówić budowę i zasadę działania rurowych i kablowych próbników złoża. R.25.2(6)3. omówić technologię opróbowania horyzontów złożowych. R.25.2(6)4. scharakteryzować procesy perforacji i omówić zakres ich stosowania. R.25.2(6)5. omówić zabiegi mające na celu intensyfikację przypływy płynów złożowych do strefy przyodwiertowej. R.25.2(6)6. omówić technologię kwasowania i ustalić warunki stosowania zabiegu. R.25.2(6)7. omówić technologię szczelinowania i ustalić warunki P B P C P P C C P C P C P C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 61 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego stosowania zabiegu. R.25.2(7)1. określić zasady działania i stosowania pakerów. R.25.2(7)2. określić zasady i sposoby pobierania próbek płynów złożowych. R.25.2(9)1. ustalić zadania i omówić techniki pomiarowe stosowane w geofizyce wiertniczej. R.25.2(9)2. omówić badania z zakresu elektrometrii wiertniczej, ustalić warunki stosowania i praktyczne zastosowanie. R.25.2(9)3. omówić badania z zakresu radiometrii wiertniczej, ustalić warunki stosowania i praktyczne zastosowanie. R.25.2(9)4. omówić badania z zakresu termometrii wiertniczej, ustalic warunki stosowania i praktyczne zastosowanie. R.25.2(9)5. omówić badania z zakresu magnetometrii wiertniczej, ustalić warunki stosowania i praktyczne zastosowanie. R.25.2(9)6. omówić profilowanie średnicy, akustyczne, grawimetryczne, gazowe i luminescencyjne, ustalic warunki stosowania i praktyczne zastosowanie. R.25.2(9)7. omówić badania geofizyczne z zakresu techniki wiertniczej R.25.2(9)8. przeprowadzić kompleksowa interpretację danych geofizyki wiertniczej. R.25.2(9)9. określić zastosowanie techniki cyfrowej w geofizyce wiertniczej. R.25.2(10)1. analizować PGTO (projekt geologiczno-techniczny otworu). R.25.2(10)2. określić warunki litologiczne i stratygraficzne otworu na podstawie profili wiertniczych. R.25.2(10)3. wykreślić profil geologiczny na podstawie rdzeni wiertniczych i próbek okruchowych. P B P P B B P C P C P C P C P C P P C B P B P P C B P B Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 62 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(10)4. określić zmienność warunków złożowych w oparciu o zapisy P B aparatury kontrolno-pomiarowej. Planowane zadania: "Wykonaj profil geologiczny wybranego otworu wiertniczego i zaznacz poziomy w których mogę występować obwały, sypanie ścian i ucieczki płuczki". Uczniowie wykonują prace w 2 osobowych zespołach. Nauczyciel zapewnia uczniom przygotowane wcześniej normy z oznaczeniami litologii skał. Czas pracy 20 minut. Po wykonaniu nauczyciel ocenia poprawność a uczniowie wymieniają się pracami i analizują prace kolegów. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne: Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w pracowni kartograficznej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, blokdiagramy, wykresy, makiety urządzeń i części składowych urządzeń wiertniczych, plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Jednostka programowa obejmująca " Wykonywanie geologiczno-geofizycznej obsługi wierceń" jest działem modułu praktycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem i metody ćwiczeń i metody projektów. Metodą dominującą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo (2-4 osoby) Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę odpowiedzi ustnych oraz przeprowadzenie testu złożonego z pytań otwartych oraz testu praktycznego. Uczniowie zaliczają gdy odpowiedzą na 50% pytań lub zaliczą wykonanie testu testu teoretycznego na 40% ogólnej sumy punktów a praktycznego na 70% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 4.4. 311106.M4.J4. Stosowanie przepisów prawa i BHP w pracach geologicznych i wydobywczych. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) Kategoria taksonomicz na Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 63 Materiał nauczania Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego BHP(3)3. stosować prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. P B BHP(3)4. stosować prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. BHP(3)5. określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania praw i obowiązków pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy BHP(4)3. zapobiegać zagrożeniom dla zdrowia i życia człowieka związanym z wykonywaniem zadań zawodowych BHP(4)4. zapobiegać zagrożeniom dla mienia i środowiska związanym z wykonywaniem zadań zawodowych BHP(5)5. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe występujące w środowisku pracy BHP(5)6. scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy BHP(5)6. zapobiegać zagrożeniom wynikającym z wykonywania zadań zawodowych BHP(5)7. przewidywać zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem prac geologicznych. BHP(5)8. przewidywać zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań prac geologicznych. BHP(6)3. wskazać oddziaływanie odczynników chemicznych na organizm człowieka stosowanych podczas rozpoznawania skał i minerałów. BHP(6)4. scharakteryzować skutki oddziaływania odczynników chemicznych i sposoby ich usuwania. BHP(7)1 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; P B Źródła Prawa Polskiego. Organy administracji państwowej. Przepisy Prawa Pracy P B Przepisy BHP P B Przepisy ochrony środowiska P B Instytucje zajmujące się ochroną prawa pracy P B Prawa pracownika i pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy P C Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r ."Prawo geologiczne i Górnicze” P B P C Pojęcia podstawowe dotyczące prac i robót geologicznych i górniczych Rodzaje kopalin P C P A P C Rodzaje dokumentacji geologicznej P B Plan ruchu zakładu geologicznego Warunki i zasady udzielania koncesji na wydobywanie kopalin Projekt zagospodarowania złoża Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 64 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego BHP(7)2 wyposażyć stanowisko pracy w odpowiedni sprzęt. BHP(8)3.stosować środki ochrony zbiorowej. BHP(8)4. stosować odpowiednie środki ochrony indywidualnej w zależności od wykonywanej pracy. R.25.2(4)1. podać pojęcia i definicje prawne. R.25.2(4)2. określić rodzaje norm stosowanych w życiu społeczeństwa państwa. R.25.2(4)3.scharakteryzować źródła prawa Rzeczpospolitej Polskiej. R.25.2(4)4. wyjaśnić strukturę prawa i omówić zakres spraw regulowanych przez różne gałęzie prawa. R.25.2(4)5. omówić Kodeks postępowania administracyjnego i zadania Naczelnego Sądu Administracyjnego. R.25.2(4)6. wyjaśnić historię prawa górniczego i geologicznego. R.25.2(4)7. wyjaśnić obecny system prawny w zakresie prawa geologicznego i górniczego. R.25.2(4)8. przedstawić rolę prawa w ochronie zasobów naturalnych. R.25.2(4)9. omówić przepisy ogólne ustawy "Prawo geologiczne i górnicze". R.25.2(4)10. omówić prowadzenie prac geologicznych i dokumentację geologiczną w myśl ustawy "Prawo geologiczne i górnicze" R.25.2(4)11. omówić kwalifikacje i zakres obowiązków osób dozoru i nadzoru geologicznego. R.25.2(4)12. omówić przepisy ustawy "Prawo geologiczne i górnicze" dotyczące wydobywania kopalin, użytkowania górniczego i szkód górniczych. R.25.2(4)13. omówić przepisy ustawy "Prawo geologiczne i górnicze" P P P B B B Obiekty budowlane zakładu górniczego P P A B Organy nadzoru geologicznego P P C B P C P P C C P P B C P C P C P C P C Organy administracji geologicznej i dozoru geologicznego Zasady higieny pracy i ochrony zdrowia w zakładzie górniczym i geologicznym. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 65 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego dotyczące odszkodowań za szkody górnicze i odpowiedzialność karną wynikającą z przepisów prawa. R.25.2(4)14. omówić przepisy wykonawcze do Prawa geologicznego i P C górniczego. R.25.2(4)15. omówić przepisy prawne o ochronie środowiska. P C R.25.2(4)16. omówić podstawy prawne poszukiwania i wydobywania P C surowców mineralnych z szelfu i dna oceanicznego. R.25.2(4)17. omówić przepisy BHP w prowadzeniu prac geologicznych. P C Planowane zadania: Na podstawie otrzymanego opisu stanowiska pracy sporządź kartę oceny zagrożeń zawodowych. Wykonaną prace należy przedstawić klasie i omówić z nauczycielem. Czas na wykonanie zadania 10 min. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w dowolnej sali lekcyjnej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – tekst Prawa geologicznego i górniczego, przepisy BHP, prawo ochrony środowiska, prawo ochrony przeciwpożarowej, zestawy pierwszej pomocy, atlasy biologiczne, zestawy filmów edukacyjnych o tematyce BHP, plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów, karty samooceny Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca " Stosowanie przepisów prawa i BHP w pracach geologicznowydobywczych." jest działem modułu praktycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniami oraz ćwiczeniami przedmiotowymi. Metodą dominującą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo (2-4 osoby) Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę odpowiedzi ustnych oraz przeprowadzenie testu złożonego z pytań otwartych. Uczniowie zaliczają gdy odpowiedzą na 50% pytań lub zaliczą wykonanie testu testu teoretycznego na 40% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. 5. Praktyki zawodowe 5.1. 311106.M.5.J1. Dokumentowanie procesów geologicznych , wychodni i odsłonięć skalnych - 80 godzin Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 66 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 5.2. 5.3. 5.4. 5.1. 311106.M.5.J2. Dokumentowanie morfologii i budowy geologicznej i terenu - 40 godzin 311106.M.5.J3. Rozpoznawanie i dokumentowanie minerałów, skał i złóż kopalin użytecznych - 40 godzin 311106.M.5.J4. Dokumentowanie prac wiertniczych i geofizycznych - 40 godzin Dokumentowanie procesów geologicznych , wychodni i odsłonięć skalnych. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) Kategoria taksonomi czna P C P C P A P C Procesy geologiczne kształtujące dany obszar, obecnie i w minionych okresach geologicznych BHP(4)7. wyjaśnić współpracownikom zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem geologicznych prac terenowych. BHP(4)8. wyjaśnić współpracownikom zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem geologicznych prac terenowych. BHP(6)1. wskazać skutki stosowania odczynników chemicznych stosowanych podczas rozpoznawania skał i minerałów. BHP(6)5. scharakteryzować skutki oddziaływania odczynników chemicznych i sposoby ich usuwania. BHP(6)3. wskazać oddziaływanie odczynników chemicznych na organizm człowieka stosowanych podczas rozpoznawania skał i minerałów. BHP(6)4. scharakteryzować skutki oddziaływania odczynników chemicznych i sposoby ich usuwania. BHP(8)3. wyszczególnić środki ochrony indywidualnej stosowane podczas wykonywania prac terenowych . BHP(8)4. scharakteryzować wyposażenie grupy przebywającej na ćwiczeniach terenowych umożliwiające bezpieczną pracę, przemieszczanie się i lokalizację grupy. Materiał nauczania Obserwacje i dokumentacja form geomorfologicznych Obserwacje i dokumentacja form geologicznych P B P C Obserwacje i dokumentacja form tektonicznych Dokumentacja zróżnicowania litologicznego terenu Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 67 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego BHP(10)3. udzielić pierwszej pomocy przy omdleniach, udarze słonecznym, stłuczeniach i oparzeniach chemicznych. BHP(10)4. zastosować pozycję bezpieczną dla poszkodowanego. BHP(10)5. wezwać pomoc medyczną i inną zależnie od charakteru zdarzenia. KPS(2)3. zaproponować sposoby rozwiązania problemu. KPS(2)4. zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami. KPS(3)3. analizować rezultaty działań. KPS(3)4. uświadomić sobie skutki podejmowanych działań KPS(8)3. wyciągać wnioski z podejmowanych działań. KPS(8)4. prowadzić działania i dokonywać zmian w ich prowadzeniu wymuszonych zachowaniem zespołu lub warunkami pracy. KPS(10)3. doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne. KPS(10)4. modyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko. KPS(10)5. uwzględnić opinie i pomysły innych członków zespołu. OMZ(1)3. dokonywać analizy przydzielonych zadań. OMZ(1)4. zaplanować pracę zespołu. OMZ(2)1. rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole. OMZ(2)2. rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu. OMZ(3)3. mobilizować współpracowników do wykonywania zadań. OMZ(3)4. wydawać decyzje osobom realizującym poszczególne zadania. OMZ(4)3. monitorować przebieg i jakość wykonywanych zadań. OMZ(4)4. ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów. R.25.1(1)24. wykonać dokumentację opisową i szkic morfologiczny na P C Dokumentacja deformacji tektonicznych zaobserwowanych kompleksów skalnych P P B B Dokumentacja paleontologiczna i oznaczanie pozycji stratygraficznej skał na podstawie skamieniałości P P P P P P Dokumentacja geologiczna odsłonięć Pomiary w terenie zalegania kompleksów skalnych Wnioskowanie o przeszłości geologicznej na podstawie zaobserwowanej budowy geologicznej dokumentowanego obszaru P P Zjawiska i procesy geologiczne endo- i egzogeniczne Podstawy tektoniki P P P P P P P P P P Podstawy paleontologii Historia Ziemi Geologia regionalna Geoturystyka Podstawy terenoznawstwa i kartografii C Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 68 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego podstawie obserwacji geomorfologicznych. R.25.1(1)25. przeprowadzić analizę powstania form geomorfologicznych na podstawie budowy geologicznej obserwowanego obszaru. R.25.1(1)26. wykonać dokumentację opisową i graficzną skutków procesów egzogenicznych na podstawie obserwacji terenu i wychodni skalnych. R.25.1(1)27. wykonać dokumentację geologiczną na podstawie obserwacji odsłonięć skalnych naturalnych i sztucznych. R.25.1(1)28. wnioskować na podstawie zgromadzonych informacji o historii geologicznej terenu i zachodzących procesach geologicznych. R.25.1(6)18. wyszukać w materiale skalnym skamieniałości i przeprowadzić ich oznaczenie. R.25.1(6)19. rozpoznać rodzaje skamieniałości i określić ich formę. R.25.1(6)20. wnioskować o pozycji stratygraficznej skał zawierających dane skamieniałości. R.25.1(6)21. rozpoznać podstawowe grupy skamieniałości roślin. R.25.1(6)22. rozpoznać podstawowe grupy skamieniałości zwierząt. R.25.1(6)23. wykonać korelację skał ze względu na występujące skamieniałości. R.25.1(7)19. przeprowadzić pomiar elementów zalegania skał. R.25.1(7)20. opisać i opisać i pomierzyć zaobserwowane deformacje kompleksów skalnych. R.25.1(7)21.wnioskować na podstawie zgromadzonych informacji o budowie i ewolucji geologicznej obserwowanego obszaru. R.25.1(7)22. określić wiek względny i bezwzględny deformacji kompleksów skalnych. P C P C P C P C P C P P C C P P P B B C P P B C P C P B Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 69 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(9)27. opisać genezę minerałów i skał. P B R.25.1(9)28. rozróżnić podstawowe grupy minerałów i skał. P B R.25.1(9)29. określić przydatność minerałów i skał do celów P B geoturystycznych. R.25.4(2)5. zlokalizować na mapie naturalne i sztuczne odsłonięcia skał, P B minerałów i skamieniałości podlegające geoochronie. R.25.4(2)6. wskazać w terenie elementy rzeźby terenu powstałe w wyniku P B działania procesów geologicznych będące geostanowiskami. R.25.4(2)7.. wskazać współcześnie zachodzące procesy geologiczne P B kształtujące krajobraz naturalny. Planowane zadania: "Wykonaj prezentację ze zdjęć, rysunków, map i szkiców wykonanych na praktyce, obrazujących zmienność facjalną osadów". Uczniowie wykonują prace w 2 osobowych zespołach w pracowni komputerowej. Uczniowie pracują na wcześniej przygotowanych zdjęciach. Czas pracy 20 minut. Po wykonaniu zadania ocenia poprawność i prosi każda grupę zaprezentowanie pracy i komentarz. Nauczyciel ocenia prace i wypowiedź ucznia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne muszą być prowadzone w formie ćwiczeń terenowych, na obszarach interesujących geologicznie, nie zurbanizowanych, o dobrym dostępie do podłoża, na terenie parków narodowych, krajobrazowych lub innych obszarach atrakcyjnych krajobrazowo. Polecana jest współpraca z lokalnymi zakładami górniczymi, centrami geoedukacji i ośrodkami informacji turystycznej. Zajęcia podsumowujące prace terenowe mogą być prowadzone w pracowni kartograficznej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, blokdiagramy, wykresy, atlasy, zestawy filmów edukacyjnych o tematyce geologicznej i geoturystycznej, mapy turystyczne, mapy geoturystyczne, atlasy, foldery turystyczne, kolekcje skał, minerałów i skamieniałości , plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne , karty pracy dla uczniów, karty samooceny Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca "Dokumentowanie procesów geologicznych, wychodni i odsłonięć skalnych " jest działem modułu praktycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem , metody ćwiczeń i metody projektów. Metodą dominująca powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 5 osobowe. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 70 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę odpowiedzi ustnych oraz przeprowadzenie testu złożonego z pytań otwartych oraz testu praktycznego. Uczniowie zaliczają gdy odpowiedzą na 50% pytań lub zaliczą wykonanie testu teoretycznego na 40% ogólnej sumy punktów a praktycznego na 70% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 5.2. Dokumentowanie morfologii i budowy geologicznej i terenu. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) P Kategoria taksonomicz na R.25.1(2)8. stosować odpowiednie metody prowadzenia i zapisu notatek terenowych . P B R.25.1(2)9. prowadzić prace rekonensansowe. P C R.25.1(2)10. dobierać metodę prowadzenia zdjęcia geologicznego. P B R.25.1(2)11. określać punkty orientacyjne w terenie. P B R.25.1(2)12. określać wydzielenia litostratygraficzne. P B R.25.1(2)13. obliczyć odległość w terenie metodą krokówki (podwójnego kroku). P R.25.1(2)14. tyczyć proste w terenie. P C C R.25.1(2)15. stosować węgielnicę dwupryzmatyczną. P B R.25.1(2)7. stosować zasady pracy w grupie i terenie. R.25.1(5)20. R.25.1(5)21. R.25.1(5)22. R.25.1(5)23. R.25.1(5)24. prowadzić dokumentację kartograficzną. wykonać mapę dokumentacyjną prac technicznych. rysować profile punktów dokumentacyjnych. wykonać wykres spadku terenu. wykonać profil morfologiczny według określonej linii. P P P P P B C C C C C Materiał nauczania Przekazywanie informacji o mapie Przedstawianie rzeźby terenu na mapach Elementy mapy. Czytanie i interpretacja mapy Proste pomiary w terenie Zdjęcie geologiczne Mapy geologiczne Konstrukcje na mapach geologicznych Metodyka prac i badań przy sporządzaniu Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 71 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego map geologicznych R.25.1(5)25. zaprojektować i wykreślić tabelę infiltracji i wykonać mapę P C infiltracji. Prace przygotowawcze R.25.1(5)26. wykonać szkic naturalnego odsłonięcia. P C Terenowe prace geologiczno-zdjęciowe R.25.1(5)27. wykonać mapę hydrogeologiczną. P C R.25.1(5)28. wykonać mapę geologiczną P C Bieżące prace kameralne w terenie R.25.1(5)29. wykonać przekrój geologiczny. P C Kameralne prace końcowe R.25.2(8)15. wykonać wiercenia sondą ręczną. P C R.25.2(8)16. zlikwidować otwór wiertniczy P C Konstruowanie map izolinii R.25.2(8)21. wykonać wiercenia sondą ręczną i zlikwidować odwiercony P C Czytanie i interpretacja map geologicznych otwór wiertniczy. R.25.2(8)22. pobrać i opisać próbki skał. P C R.25.2(8)23. zmierzyć poziom zwierciadła wód gruntowych za pomocą P C świstawki. R.25.2(8)24. posługiwać się kompasem geologicznym i GPS. P C Planowane zadania: "Wytycz prostą w terenie " Uczniowie wykonują prace w 4 osobowych zespołach. Czas pracy 20 minut. Po wykonaniu zadania ocenia poprawność i przebieg prac. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne muszą być prowadzone w formie ćwiczeń terenowych, na obszarach interesujących geologicznie, nie zurbanizowanych, o dobrym dostępie do podłoża, na terenie parków narodowych, krajobrazowych lub innych obszarach atrakcyjnych krajobrazowo.. Zajęcia podsumowujące prace terenowe powinny być prowadzone w pracowni kartograficznej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, blokdiagramy, wykresy, atlasy, zestawy filmów edukacyjnych o tematyce geologicznej i geoturystycznej, mapy turystyczne, mapy geoturystyczne, atlasy, foldery turystyczne, kolekcje skał, minerałów i skamieniałości , plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów, karty samooceny Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca "Dokumentowanie morfologii i budowy geologicznej terenu" jest działem modułu praktycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem , metody ćwiczeń i metody projektów. Metodą dominującą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 72 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego maksymalnie 5 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę odpowiedzi ustnych oraz przeprowadzenie testu złożonego z pytań otwartych oraz testu praktycznego. Uczniowie zaliczają gdy odpowiedzą na 50% pytań lub zaliczą wykonanie testu teoretycznego na 40% ogólnej sumy punktów a praktycznego na 70% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 5.3. Rozpoznawanie i dokumentowanie minerałów, skał i złóż kopalin użytecznych. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) P Kategoria taksonomi czna P B PKZ(R.n)(9)20. określić rodzaj formacji skalnej. P B PKZ(R.n)(9)21. rozpoznać formy tektoniczne na wychodniach skalnych. P B R.25.1(9)24. określić cechy makroskopowe minerałów. P B R.25.1(9)25. podać twardość minerału w skali Mohsa. P B R.25.1(9)26. określić makroskopowo strukturę i teksturę skał. P B R.25.1(14)5. rozpoznać kopaliny użyteczne i skały płonne. P R.25.1(14)6. wskazać formy geologiczne charakterystyczne dla poszczególnych kopalin użytecznych. R.25.1(14)7. wskazać okresy geologiczne typowe dla odpowiednich złóż kopalin użytecznych. P B A P A PKZ(R.n)(9)18. rozpoznać rodzaje minerałów i skał na obserwowanych wychodniach skalnych. PKZ(R.n)(9)19. rozpoznać przy użyciu odczynników chemicznych skały węglanowe. B Materiał nauczania Dokumentacja mineralogicznopetrograficzna wybranego obszaru: makroskopowe rozpoznawanie minerałów makroskopowe rozpoznawanie skał opis struktury i tekstury skał wyodrębnianie skal węglanowych wyodrębnianie skał okruchowych Dokumentacja złożowa wybranego obszaru: rozpoznawanie kopalin użytecznych określanie procesu powstawania Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 73 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(14)8. ustalić następstwo wiekowe osadów na wychodni skalnej. R.25.1(15)21. wykonać profil geologiczny typu X i Y. R.25.1(15)22. wykonać przekrój geologiczny na podstawie obserwacji wychodni skalnych. R.25.1(15)23. wskazać luki litologiczne i stratygraficzne na przekroju geologicznym i P C P C P C P C wychodni skalnej. R.25.2(8)21. pobrać próbki geologiczne z wychodni skalnych. P R.25.2(8)22. zabezpieczyć próbki geologiczne do badań laboratoryjnych. P C C kopalin użytecznych na podstawie procesów geologicznych zachodzących w przeszłości geologicznej Opis i zabezpieczenie zebranych minerałów, skał i kopalin R.25.2(8)23. wykonać badania różnymi metodami. P C Planowane zadania: "Wykonaj dokumentacje geologiczną wychodni formacji skalnej" Uczniowie wykonują prace w 2 osobowych zespołach. Każdy zespół zostaje ustawiony w innym miejscu i obserwuje wychodnie skalną. Czas pracy 20 minut. Po wykonaniu zadania ocenia poprawność i pracy graficznej i opisowej oraz pograne i opisane próbki skał. Uczniowie współuczestniczą w rozpoznaniu makroskopowym próbek skalnych. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne muszą być prowadzone w formie ćwiczeń terenowych, na obszarach interesujących geologicznie, nie zurbanizowanych, o dobrym dostępie do podłoża, na terenie parków narodowych, krajobrazowych lub innych obszarach atrakcyjnych krajobrazowo. Polecana jest współpraca z lokalnymi filiami Państwowego Instytutu Geologicznego. Zajęcia podsumowujące prace terenowe powinny być prowadzone w pracowni kartograficznej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, blokdiagramy, wykresy, atlasy, zestawy filmów edukacyjnych o tematyce geologicznej i geoturystycznej, mapy turystyczne, mapy geoturystyczne, atlasy, foldery turystyczne, kolekcje skał, minerałów i skamieniałości , plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne, karty pracy dla uczniów, karty samooceny Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca " Rozpoznawanie i dokumentowanie minerałów, skał i kopalin użytecznych" jest działem modułu praktycznego. wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem , metody ćwiczeń i metody projektów. Metodą dominująca powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 5 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia: Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę odpowiedzi ustnych oraz przeprowadzenie testu złożonego z pytań otwartych oraz testu praktycznego. Uczniowie zaliczają gdy odpowiedzą Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 74 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego na 50% pytań lub zaliczą wykonanie testu teoretycznego na 40% ogólnej sumy punktów a praktycznego na 70% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 5.4. Dokumentowanie prac wiertniczych i geofizycznych. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Poziom wymagań programo wych (P lub PP) P Kategoria taksonomi czna R.25.2(1)14. rozpoznać na rampie narzędziowej narzędzia i osprzęt wiertniczy . P B R.25.2(1)15. rozpoznać rodzaj olinowania i określić ilość strun w systemie olinowania. P B R.25.2(1)16. rozpoznać na rampie rurowej elementy przewodu wiertniczego. P B R.25.2(1)17. wyszczególnić elementy systemu oczyszczania płuczki. P B R.25.2(5)5. współuczestniczyć w pracy laboratorium typu Datawell . P C R.25.2(5)6. współuczestniczyć w pracy serwisów specjalistycznych obsługujących proces wiercenia. R.25.2(5)7. przeprowadzić makroskopowe rozpoznawanie próbek okruchowych i rdzeni wiertniczych. R.25.2(5)8. wykonać pomiar własności reologicznych płuczki wiertniczej i zaczynów cementowych. R.25.2(9)10. współuczestniczyć w przygotowaniu otworu do badań geofizycznych. P C P C P C P C R.25.2(1)13. wyszczególnić elementy budowy wiertnic. R.25.2(9)11. określić kolejność czynności przy badaniach geofizycznych. R.25.2(9)12. dobrać rodzaj pomiarów geofizycznych stosownie do badanego parametru wiercenia i stanu technicznego otworu. P P B B B Materiał nauczania Budowa wiertnic i zasada ich działania Narzędzia wiertnicze i osprzęt Napowierzchniowy obieg płuczki wiertniczej Czynności wykonywane podczas procesu wiercenia, zapuszczania i wyciągania przewodu wiertniczego Czynności wykonywane podczas opróbowania poziomów produktywnych Technika wyjmowania rdzeni wiertniczych z rdzeniówki Pobieranie próbek okruchowych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 75 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Czynności wykonywane podczas R.25.2(9)13. interpretować wykresy z pomiarów geofizycznych. P D pomiarów geofizycznych R.25.2(9)14. określić stan techniczny otworu na podstawie danych z P B badań geofizycznych. Praca serwisów obsługujących wiercenie R.25.2(10)16. sporządzić profil otworu wiertniczego na podstawie rdzeni P C Dokumentacja procesu wiercenia – PGTO wiertniczych Wykonywanie dokumentacji R.25.2(10)17. opisać skrzynki rdzeniowe i próbek okruchowych zgodnie z P B geologicznej procesu wiercenia obowiązującymi zasadami. R.25.2(10)18. sporządzić dokumentację geologiczno P C techniczną wiercenia. Planowane zadania: "Wyszukaj strefy przypływu płynów złożowych do odwiertu na podstawie analizy PGTO" Uczniowie wykonują prace w 4 osobowych zespołach. Nauczyciel zapewnia uczniom przygotowane wcześniej różne PGTO . Czas pracy 20 minut. Po wykonaniu zadania ocenia poprawność i prosi lidera grupy o zaprezentowanie pracy. Nauczyciel ocenia prace i wypowiedź ucznia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne: Zajęcia edukacyjne muszą być prowadzone w formie ćwiczeń terenowych, na obszarach interesujących geologicznie, nie zurbanizowanych, o dobrym dostępie do podłoża, na terenie parków narodowych, krajobrazowych lub innych obszarach atrakcyjnych krajobrazowo. Polecana jest współpraca z lokalnymi zakładami górniczymi, filiami Państwowego Instytutu Geologicznego. Zajęcia podsumowujące prace terenowe powinny być prowadzone w pracowni kartograficznej. Środki dydaktyczne: Zestawy ćwiczeniowe – mapy geologiczne, przekroje, profile, blokdiagramy, wykresy, atlasy, zestawy filmów edukacyjnych o tematyce geologicznej i geoturystycznej, mapy turystyczne, mapy geoturystyczne, atlasy, foldery turystyczne, kolekcje skał, minerałów i skamieniałości , plansze edukacyjne, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty pracy dla uczniów, karty samooceny Zalecane metody dydaktyczne: Jednostka programowa obejmująca "Dokumentowanie prac wiertniczych i geofizycznych" jest działem modułu praktycznego. Wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia ze szczególnych uwzględnieniem pokazu z objaśnieniem , metody ćwiczeń i metody projektów. Metodą dominująca powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne: Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie oraz grupowo. Grupy maksymalnie 5 osobowe. Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 76 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się ocenę odpowiedzi ustnych oraz przeprowadzenie testu złożonego z pytań otwartych oraz testu praktycznego. Uczniowie zaliczają gdy odpowiedzą na 50% pytań lub zaliczą wykonanie testu teoretycznego na 40% ogólnej sumy punktów a praktycznego na 70% ogólnej sumy punktów. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia - dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 77 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego ZAŁĄCZNIKI Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU TECHNIK GEOLOG ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH (tabela 1) Efekty kształcenia Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (PDG) PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 78 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Efekty kształcenia Język obcy ukierunkowany zawodowo (JOZ) JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. Kompetencje personalne i społeczne (KPS) KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KPS(10) współpracuje w zespole. Organizacja pracy małych zespołów (OMZ) w przypadku zawodów nauczanych na poziomie technika OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(R.n)1. stosuje funkcje logarytmiczne i trygonometryczne; PKZ(R.n)2. wykonuje konstrukcje geometryczneJ; PKZ(R.n)3. stosuje podstawy rachunku statystycznego i rachunku prawdopodobieństwa; PKZ(R.n)4. wykonuje działania na zbiorach; PKZ(R.n)5. omawia zasady działania maszyn prostych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 79 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Efekty kształcenia PKZ(R.n)6.posługuje się wiedza z zakresu optyki, podstawy grawimetrii, termiki i magnetyki; PKZ(R.n)7. określa zasady powstawania i rozchodzenia ruchu falowego w różnych ośrodkach fizycznych; PKZ(R.n)8. charakteryzuje właściwości pierwiastków chemicznych występujących w skorupie ziemskiej (w minerałach i skałach), hydrosferze i atmosferze; PKZ(R.n)9. rozpoznaje minerały i skały oraz charakteryzuje budowę geologiczną Ziemi; PKZ(R.n)10. rozwiązuje zadania chemiczne, uwzględniając zapisy reakcji chemicznych i obliczenia ilości substratów i produktów reakcji, ich przebiegu w różnych warunkach pH, redox i stężeń; PKZ(R.n)(11) charakteryzuje i określa systematykę roślin i zwierząt, na podstawie części twardych szkieletu, które mogą ulegać fosylizacji i zachować się w skałach; PKZ(R.n)(12) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie R.25. Wykonywanie prac geologicznych 1. Wykonywanie terenowych badań geologicznych, hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich. R.25.1(1) charakteryzuje zjawiska i procesy geologiczne; R.25.1(2) przestrzega zasad kartografii geologicznej; R.25.1(3) ocenia rzeźbę terenu i stosuje sposoby przedstawiania jej na mapie; R.25.1(4) interpretuje zdjęcia lotnicze i satelitarne; R.25.1(5) odwzorowuje obserwacje geologiczne na mapie; R.25.1(6) rozpoznaje podstawowe grupy skamieniałości; R.25.1(7) charakteryzuje etapy rozwoju skorupy ziemskiej; R.25.1(8) dokonuje analizy i syntezy podstaw mineralogii i petrografii; R.25.1(9) charakteryzuje skały i minerały; R.25.1(10) analizuje procesy geochemiczne; R.25.1(11) określa własności hydrogeologiczne i geologiczno-inżynierskie skał; R.25.1(12) korzysta z metod geofizycznych stosowanych w badaniach geologicznych; R.25.1(13) analizuje zadania i zakres hydrogeologii, geologii inżynierskiej i geofizyki; R.25.1(14) charakteryzuje zróżnicowanie genetyczne złóż kopalin i prawidłowości ich występowania; R.25.1(15) sporządza dokumentację wyników badań z zastosowaniem różnych metod. 2. Wykonywanie geologicznego dozoru wierceń R.25.2(1) rozróżnia typy urządzeń wiertniczych i ich części składowe oraz rodzaje sprzętu i osprzętu; R.25.2(2) klasyfikuje i charakteryzuje różne technologie metod wiertniczych; R.25.2(3) rozpoznaje awarie wiertnicze ich przyczyny oraz rozróżnia prace instrumentacyjne; R.25.2(4) stosuje prawo geologiczne i górnicze, prawo ochrony środowiska i przestrzega norm; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 80 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Efekty kształcenia R.25.2(5) charakteryzuje wyposażenie i przestrzega zasad obsługi laboratorium geologicznego na wiertni; R.25.2(6) wykonuje opróbowanie otworu wiertniczego; R.25.2(7) nadzoruje pobieranie próbek z próbników bocznych; R.25.2(8) wykonuje polowe badania geologiczne; R.25.2(9) charakteryzuje metodykę badań geofizycznych w otworach wiertniczych; R.25.2(10) wykonuje geologiczną dokumentację otworu wiertniczego . 3. Wykonywanie badań laboratoryjnych minerałów, skał, wód i gruntów. R.25.3(1) charakteryzuje własności fizyczne i mechaniczne próbek geologicznych; R.25.3(2) przestrzega zasad i procedur badania próbek geologicznych; R.25.3(3) przygotowuje preparaty z próbek geologicznych do badań laboratoryjnych; R.25.3(4) opracowuje wyniki badań laboratoryjnych próbek geologicznych różnymi metodami; R.25.3(5) ocenia wyniki badan laboratoryjnych próbek geologicznych. 4. Określanie przydatności obiektów geologicznych i górniczych do celów geoturystycznych. R.25.4(1) określa walory i przydatność form geologicznych jako stanowiska geoturystycznego; R.25.4(2) ocenia walory naukowe, krajobrazowe i turystyczne form i zjawisk geologicznych; R.25.4(3) projektuje trasy geoturystyczne; R.25.4(4) organizuje ruch turystyczny; R.25.4(5) stosuje przepisy prawa dotyczące działalności geoturystycznej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 81 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Tabela efektów kształcenia Tabela przyporządkowania poszczególnym modułom efektów kształcenia dla zawodu : Liczba godzin przeznaczona na realizację efektów kształcenia II I X IV II X I X III II II I I II Uczeń: klasa I Efekty kształcenia /umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/ Efekty wspólne dla wszystkich zawodów / wspólne dla zawodów w ramach obszaru … (np. A) / kwalifikacje Nazwa modułów edukacyjnych Nazwa zawodu; Technik geolog - symbol; 311106 BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higiena pracy, ochrona przeciwpożarową, ochrona środowiska i ergonomia; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP M.1. Dokumentowanie budowy i historii geologicznej Ziemi Kształcenie zawodowe teoretyczne BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 82 30 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej; do uruchomienia i prowadzenia PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną działalności gospodarczej; X X X 30 PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych(leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych, oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej; 30 JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X X X PKZ(R.n) KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X X KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; PKZ(R.n)(6) posługuje się wiedzą z zakresu optyki, podstaw grawimetrii, termiki i magnetyki; PKZ(R.n)(8) charakteryzuje właściwości pierwiastków chemicznych występujących Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 83 60 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego w skorupie ziemskiej (w minerałach i skałach), hydrosferze i atmosferze; PKZ(R.n)(9) rozpoznaje minerały i skały oraz charakteryzuje budowę geologiczną Ziemi; PKZ(R.n)(10) rozwiązuje zadania chemiczne uwzgledniając zapisy reakcji chemicznych i obliczenia ilości substratów i produktów reakcji, ich przebiegu w różnych warunkach pH, rekox i stężeń; PKZ(R.n)(11) charakteryzuje i określa systematykę roślin i zwierząt, na podstawie części twardych szkieletu, które mogą ulegać fosylizacji i zachować się w skałach; R.25.1(1) charakteryzuje zjawiska i procesy geologiczne; R.25.1(6) rozpoznaje podstawowe grupy skamieniałości; R.25.1(7) charakteryzuje etapy rozwoju skorupy ziemskiej; R.25.1(8) dokonuje analizy i syntezy podstaw mineralogii i petrografii; R.25.1(10) analizuje procesy geochemiczne; R.25.1(15) sporządza dokumentację wyników badań z zastosowaniem różnych metod; R.25.2(8) wykonuje polowe badania geologiczne; Kwalifikacja R.25. R.25.1(9) charakteryzuje skały i minerały; X X X R.25.3(1) charakteryzuje właściwości fizyczne i mechaniczne próbek; R.25.3(2) przestrzega zasad i procedur badań próbek geologicznych; R.25.3(4) opracowuje wyniki badań laboratoryjnych próbek Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 84 285 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.3(5) ocenia wyniki badań laboratoryjnych próbek geologicznych; R.25.4(1) określa walory i przydatność form geologicznych jako stanowiska geoturystycznego; R.25.4(2) ocenia walory naukowe, krajobrazowe i turystyczne form i zjawisk geologicznych; R.25.4(3) projektuje trasy geoturystyczne; R.25.4(4) organizuje ruch turystyczny; R,25.4(5) stosuje przepisy prawa dotyczące działalności geoturystycznej. JOZ X OMZ X PKZ(R.n) M.2. Wykonywanie zdjęć geologicznych JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych(leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych, oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; X Kwal ifika cja R.25 . Łączna liczba godzin X X X 435 30 JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(10) współpracuje w zespole; OMZ(1) planuje prace zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; PKZ(R.n)(1) stosuje funkcje logarytmiczne i trygonometryczne; PKZ(R.n)(2) wykonuje konstrukcje geometryczne; PKZ(R.n)(4) wykonuje działania na zbiorach; R.25.1(2) przestrzega zasad kartografii geologicznej; 30 X Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 85 180 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(3) ocenia rzeźbę terenu i stosuje sposoby przedstawiania jej na mapie; R.25.1(4) interpretuje zdjęcia lotnicze i satelitarne; R.25.1(5) odwzorowuje obserwacje geologiczne na mapie. Łączna liczba godzin 240 PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; JOZ JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; 30 KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; PKZ(R.n)(3) stosuje podstawy rachunku statystycznego i rachunku prawdopodobieństwa; PKZ KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; X 30 PKZ(R.n)(12) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; R.25.1(7) charakteryzuje etapy rozwoju skorupy ziemskiej R.25.1(9) charakteryzuje skały i minerały; R.25.1(10) analizuje procesy geochemiczne; R.25.1(14) charakteryzuje zróżnicowanie genetyczne złóż kopalin i prawidłowości ich występowania; R.25.1(15) sporządza dokumentację wyników badań z zastosowaniem różnych Kwalifikacja R.25. M.3. Dokumentowanie złóż kopalin użytecznych JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; X X Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 86 X 360 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego metod; R.25.3(1) charakteryzuje własności fizyczne i mechaniczne próbek geologicznych; R.25.3(2) przestrzega zasad i procedur badania próbek geologicznych; R.25.3(3) przygotowuje preparaty z próbek geologicznych do badań laboratoryjnych; R.25.3(4) opracowuje wyniki badań laboratoryjnych próbek geologicznych różnymi metodami; R.25.3(5) ocenia wyniki badan laboratoryjnych próbek geologicznych. Łączna liczba godzin 420 BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP BHP(4)przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; X X X 20 PDG M.4. Wykonywanie prac geologiczno-górniczych BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i i higieny pracy; X X X 30 BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 87 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania miedzy nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; KPS KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; X PKZ(R.n) KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X X X KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; PKZ(R.n)(5) omawia zasady działania maszyn prostych; PKZ(R.n)(6) posługuje się wiedzą z zakresu optyki, podstaw grawimetrii, termiki i magnetyki; PKZ(R.n)(7) określa zasady powstawania i rozchodzenia ruchu falowego w różnych ośrodkach fizycznych; 30 PKZ(R.n)(10) rozwiązuje zadania chemiczne, uwzględniając zapisy reakcji chemicznych i obliczenia ilości substratów i produktów reakcji, ich przebiegu w różnych warunkach pH, redox i stężeń; R.25.1(12) korzysta z metod geofizycznych stosowanych w badaniach geologicznych; R.25.1(13) analizuje zadania i zakres hydrogeologii, geologii inżynierskiej i geofizyki; R.25.2(1) rozróżnia typy urządzeń wiertniczych i ich części składowe oraz rodzaje sprzętu i osprzętu; Kwalifikacja R.25. R.25.1(11) określa własności hydrogeologiczne i geologiczno-inżynierskie skał; X R.25.2(2) klasyfikuje i charakteryzuje różne technologie metod wiertniczych; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 88 X 280 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(3) rozpoznaje awarie wiertnicze ich przyczyny oraz rozróżnia prace instrumentacyjne; R.25.2(4) stosuje prawo geologiczne i górnicze, prawo ochrony środowiska i przestrzega norm; R.25.2(5) charakteryzuje wyposażenie i przestrzega zasad obsługi laboratorium geologicznego na wiertni; R.25.2(6) wykonuje opróbowanie otworu wiertniczego; R.25.2(7) nadzoruje pobieranie próbek z próbników bocznych; R.25.2(8) wykonuje polowe badania geologiczne; R.25.2(9) charakteryzuje metodykę badań geofizycznych w otworach wiertniczych; R.25.2(10) wykonuje geologiczną dokumentację otworu wiertniczego. Łączna liczba godzin 360 Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe teoretyczne 1455 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 89 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego X X OMZ 80 godzin X X Kwalifikacja R.25. BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP M5.J1. Dokumentowanie procesów geologicznych , wychodni i odsłonięć skalnych. X X 10 5. Praktyki zawodowe KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(10) współpracuje w zespole; OMZ(1) planuje prace zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami; R.25.1(1) charakteryzuje zjawiska i procesy geologiczne; R.25.1(6) rozpoznaje podstawowe grupy skamieniałości; R.25.1(7) charakteryzuje etapy rozwoju skorupy ziemskiej; R.25.1(9) charakteryzuje skały i minerały; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 90 700 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.4(2) ocenia walory naukowe, krajobrazowe i turystyczne form i zjawisk geologicznych. M5.J2. Dokumentowanie morfologii i budowy geologicznej i terenu. 40 godzin R.25.1(2) przestrzega zasad kartografii geologicznej; R.25.1(5) odwzorowuje obserwacje geologiczne na mapie; Kwalifikacja R.25. x R.25.2(8) wykonuje polowe badania geologiczne; M5.J3. Rozpoznawanie i dokumentowanie minerałów, skał i złóż kopalin użytecznych 40 godzin PKZ(R.n)(9) rozpoznaje minerały i skały oraz charakteryzuje budowę geologiczną Ziemi; R.25.1(9) charakteryzuje skały i minerały; R.25.1(14) charakteryzuje zróżnicowanie genetyczne złóż kopalin i prawidłowości ich występowania; R.25.1(15) sporządza dokumentację wyników badań z zastosowaniem różnych metod; R.25.2(8) wykonuje polowe badania geologiczne; M5.J4. Dokumentowanie prac wiertniczych i geofizycznych. R.25.2(1) rozróżnia typy urządzeń wiertniczych i ich części składowe oraz rodzaje sprzętu i osprzętu; R.25.2(5) charakteryzuje wyposażenie i przestrzega zasad obsługi laboratorium geologicznego na wiertni; Kwalifikacja R.25. x 40 godzin Kwalifikacja R.25. x Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 91 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(9) charakteryzuje metodykę badań geofizycznych w otworach wiertniczych; R.25.2(10) wykonuje geologiczną dokumentację otworu wiertniczego Łączna liczba godzin przeznaczona na praktyki zawodowe 200 Łączna liczba godzin przeznaczona na efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów 360 Łączna liczba godzin przeznaczona na kwalifikację K1 (R.25) 1135 Razem 1695 Tabela nr4. Uszczegółowione efekty kształcenia. Nazwa modułu 311106.M1. Dokumentowanie budowy i historii geologicznej Ziemi A Efekty kształcenia z podstawy programowej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń: B Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: C JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(1)1.posłużyć się kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w zadaniach zawodowych. JOZ(1)2.zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu. JOZ(1)3. przeczytać i przetłumaczyć korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej, JOZ(2)1. przeprowadzić rozmowę w języku obcym zawodowym związaną z wykonaniem zadania zawodowego. JOZ(2)2. zastosować zwroty grzecznościowe w rozmowach związanych z wykonaniem zadania zawodowego. JOZ(2)3. posłużyć się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywanie Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 92 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego zadań zawodowych, JOZ(2)4. wydać polecenia w języku obcym dotyczące realizacji prac zawodowych. PKZ(R.n)(6) posługuje się wiedzą z zakresu PKZ(R.n)(6)1. wyjaśnić ruchy Ziemi i ich skutki. optyki, podstaw grawimetrii, termiki i PKZ(R.n)(6)2. wyjaśnić prawo grawitacyjne Ziemi i określić anomalie siły ciężkości. magnetyki; PKZ(R.n)(6)3. omówić elementy ziemskiego pola magnetycznego i wyjaśnić wpływ magnetyzmu na stan Ziemi. PKZ(R.n)(6)4. omówić stan termiczny Ziemi i wyjaśnić pochodzenie i skutki zmian termicznych Ziemi. PKZ(R.n)(6)5. wyjaśnić zróżnicowanie własności sprężystych materii Ziemi. PKZ(R.n)(6)6. omówić powstawanie fal sejsmicznych i budowę Ziemi na podstawie badań sejsmicznych. PKZ(R.n)(8) charakteryzuje właściwości PKZ(R.n.)(8)1. scharakteryzować sfery Ziemi. i omówić zróżnicowanie rozmieszczenia pierwiastków chemicznych występujących pierwiastków chemicznych w poszczególnych sferach Ziemi. w skorupie ziemskiej (w minerałach i PKZ(R.n)(8)2. określić zasięg i skład chemiczny hydrosfery, atmosfery i biosfery. skałach), hydrosferze i atmosferze; PKZ(R.n)(8)3. scharakteryzować skład chemiczny skorupy kontynentalnej i oceanicznej. PKZ(R.n)(8)4. wyjaśnić obieg pierwiastków chemicznych w przyrodzie. PKZ(R.n)(10) rozwiązuje zadania PKZ(R.n)(10)1. zapisać reakcje chemiczne zachodzące podczas procesów wietrzenia chemiczne, uwzględniając zapisy reakcji chemicznego, zjawisk krasowych, krystalizacji osadów z roztworu. chemicznych i obliczenia ilości substratów PKZ(R.n)(10)2. omówić reakcje chemiczne zachodzące podczas procesów i produktów reakcji, ich przebiegu w metamorficznych i magmatycznych. różnych warunkach pH, redox i stężeń; PKZ(R.n)(10)3.oznaczyć niektóre własności wód podziemnych, np. pH. PKZ(R.n)(10)4. określić skład chemiczny wód podziemnych. PKZ(R.n)(10)5. przeliczyć jednostki stosowane do określania własności hydrogeologicznych wody. R.25.1(1) charakteryzuje zjawiska i R.25.1(1)1. określić główne czynniki procesów geologicznych endo- i egzogeniczne. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 93 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego procesy geologiczne; R.25.1(10) analizuje procesy geochemiczne; R.25.1(1)2. ustalić udział procesów geologicznych w kształtowaniu powierzchni Ziemi. R.25.1(1)3. scharakteryzować plutonizm i intruzje magmowe i ustalić znaczenie plutonizmu dla tworzenia się złóż. R.25.1(1)4. scharakteryzować procesy wulkaniczne i ustalić ich rolę w kształtowaniu budowy Ziemi.\ R.25.1(1)5. omówić dynamikę atmosfery i wpływ na procesy biologiczne i geologiczne. R.25.1(1)6. omówić procesy wietrzenia i jego skutki. R.25.1(1)7. omówić geologiczną działalność wiatru. R.25.1(1)8. omówić geologiczną działalność wód płynących. R.25.1(1)9. omówić geologiczną działalność lodowców. R.25.1(1)10. omówić geologiczną działalność wód podziemnych. R.25.1(1)11. omówić geologiczną działalność lądowych wód stojących. R.25.1(1)12. scharakteryzować powierzchniowe ruchy masowe. R.25.1(1)13. omówić geologiczną działalność morza. R.25.1(1)14. scharakteryzować przebieg i skutki procesu denudacji. R.25.1(1)15. scharakteryzować facje i formacje osadowe. R.25.1(1)16. wyjaśnić procesy diagenezy i katagenezy. R.25.1(1)17. wyjaśnić zjawisko diastrofizmu i jego przyczyny. R.25.1(1)18. omówić ruchy górotwórcze i zjawiska towarzyszące fałdowaniom. R.25.1(1)19. omówić procesy metamorfizmu i ustalić znaczenie metamorfizmu dla tworzenia się złóż. R.25.1(10)1. scharakteryzować procesy geochemiczne prowadzące do powstawania skał magmowych. R.25.1(10)2. scharakteryzować procesy geochemiczne prowadzące do powstawania skał osadowych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 94 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(10)3. scharakteryzować procesy geochemiczne prowadzące do powstawania skał metamorficznych. R.25.1(10)4. analizować procesy geochemiczne zachodzące podczas tworzenia się bituminów, węgli, soli i osadów ewaporacyjnych. M1. J2. Ilustrowanie form tektonicznych skorupy ziemskiej. PKZ(R.n)(9) rozpoznaje minerały i skały PKZ (R.n)(9)1. omówić mechanizm powstawania deformacji ciągłych i nieciągłych oraz charakteryzuje budowę geologiczną PKZ (R.n)(9)2. przedstawić graficznie ciągłe i nieciagłe formy tektoniczne i ich Ziemi; elementy geometryczne. PKZ(R.n)(9)3. omówić proces powstawania drobnych form tektonicznych. PKZ(R.n)(9)4. scharakteryzować wielkie formy powierzchni litosfery. PKZ(R.n)(9)5. omówić budowę geologiczną lądów i dna oceanicznego. PKZ(R.n)(9)6. wyjaśnić teorię tektoniki płyt i wskazać podstawowe płyty litosfery. PKZ(R.n)(9)7. Wyjaśnić zjawiska zachodzące w strefie ryftów, subdukcji i kolizji płyt litosfery. PKZ(R.n)(9)8. scharakteryzować współczesne ruchy skorupy ziemskiej. M1. J3. Rozpoznawanie minerałów i skał budujących skorupę ziemską. BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z BHP(1)1. zdefiniować pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy. bezpiecznstwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i BHP(1)2. zdefiniować pojęcia związane z ochroną przeciwpożarową , ochroną ergonomią; środowiska i ergonomią. BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia BHP(2)1. rozróżnić zadania instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy instytucji oraz służb działających w i ochrony środowiska w Polsce. zakresie ochrony pracy i ochrony BHP(2)2. rozróżnić uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony środowiska w Polsce; pracy i ochrony środowiska w Polsce. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 95 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; PKZ(R.n)(9) rozpoznaje minerały i skały oraz charakteryzuje budowę geologiczną Ziemi; R.25.1(8) dokonuje analizy i syntezy podstaw mineralogii i petrografii; JOZ(4)1. porozumieć się z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo zawodowe. JOZ(4)2. przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych prac. JOZ(4)3. przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące stosowanych w geologii urządzeń. JOZ(4)4. słuchać wypowiedzi w języku obcym współpracowników zgodnie z zasadami aktywnego słuchania. JOZ(4)5. porozumiewać się z zespołem współpracowników w języku obcym podczas wykonywania zadań zawodowych. PKZ(R.n)(9)9. określić cel badań mineralogicznych i związek mineralogii z innymi naukami. PKZ(R.n)(9)10.. zdefiniować podstawowe pojęcia z krystalografii. PKZ(R.n)(9)11. określić elementy graniczne i elementy symetrii kryształów. PKZ(R.n)(9)12. scharakteryzować układy krystalograficzne. PKZ(R.n)(9)13. nazwać i rozpoznać pokrój kryształów. PKZ(R.n)(9)14. omówić metody badań krystalograficznych. R.25.1(8)1. scharakteryzować naturalne środowiska występowania i powstawania minerałów. R.25.1(8)2. wyjaśnić fizykochemiczne procesy powstawania minerałów. R.25.1(8)3. rozróżnić paragenezę, sukcesje mineralną. R.25.1(8)4. rozróżnić postacie skupień minerałów.. R.25.1(8)5. określić cechy fizyczne minerałów. R.25.1(8)6. wyjaśnić i określić mikroskopowo własności optyczne minerałów. R.25.1(8)7. omówić fizyczno-chemiczne metody badań minerałów. R.25.1(8)8. ustalić rolę petrografii w badaniach geologicznych i pracach poszukiwawczych oraz jej związek z geologią złóż. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 96 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(9) charakteryzuje skały i minerały; R.25.1(8)9. wyjaśnić zasady opróbowania i prowadzenia badań terenowych. R.25.1(8)10. wyodrębnić skały magmowe, osadowe i metamorficzne. R.25.1(8)11. scharakteryzować geologiczne formy występowania skał. R.25.1(8)12. omówić własności makroskopowe skał tj skład mineralny, strukturę i teksturę. R.25.1(8)13. omówić badania laboratoryjne składu mineralnego skał. R.25.1(8)14. omówić badania techniczne skał. R.25.1(9)1. przedstawić systematykę minerałów. R.25.1(9)2. scharakteryzować grupy minerałów( krzemiany i glinokrzemiany , siarczki i siarkosole, węglany, tlenki i wodorotlenki, halogenki, siarczany, fosforany, pierwiastki rodzime, związki organiczne ) podając własności fizyczne i chemiczne, warunki powstawania i możliwości gospodarczego wykorzystania. R.25.1(9)3. rozpoznać makroskopowo podstawowe minerały z poszczególnych grup. R.25.1(9)4. wyszczególnić minerały skałotwórcze, główne, poboczne i akcesoryczne. R.25.1(9)5. wyodrębnić minerały skał magmowych, osadowych i metamorficznych. R.25.1(9)6. omówić krystalizację minerałów ze stopu krzemianowego, par, gazów i roztworów hydrotermalnych. R.25.1(9)7. scharakteryzować przeobrażenia minerałów wywołane zmianami temperatury i ciśnienia. R.25.1(9)8. omówić przeobrażenia diagenetyczne i metasomatyczne minerałów w warunkach hipergenicznych. R.25.1(9)9. omówić powstawanie i rodzaje minerałów ewaporatów. R.25.1(9)10. omówić procesy powstawania, podział genetyczny i formy występowania skał magmowych. R.25.1(9)11. omówić własności podstawowych skał magmowych, ich znaczenie gospodarcze i występowanie w Polsce. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 97 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(9)12. wyjaśnić procesy powstawania skał piroklastycznych. R.25.1(9)13. omówić rodzaje skał piroklastycznych i wskazać ich występowanie w Polsce. R.25.1(9)14. scharakteryzować procesy prowadzące do powstania i zróżnicowania skał osadowych. R.25.1(9)15. dokonać klasyfikacji skał osadowych według granulacji i składu substancji mineralnej. R.25.1(9)16. scharakteryzować skały okruchowe, ilaste, pochodzenia chemicznego i organicznego, ich zastosowanie i występowanie w Polsce. R.25.1(9)17. scharakteryzować procesy prowadzące do powstania i zróżnicowania skał metamorficznych. R.25.1(9)18. wyjaśnić pojęcie metamorfizmu, jego czynniki i omówić rodzaje procesów metamorficznych. R.25.1(9)19. scharakteryzować skały metamorficzne, ich zastosowanie i występowanie w Polsce. R.25.1(9)20. rozpoznać makroskopowo podstawowe skały z poszczególnych grup oraz skład mineralny, strukture i teksturę. R.25.1(15) sporządza dokumentację R.25.1(15)1. zestawić wyniki badań mineralogicznych próbek geologicznych różnymi wyników badań z zastosowaniem różnych metodami: wykresy, diagramy, przekroje, tabele. metod; R.25.1(15)2. opracować dane z analizy granulometrycznej. R.25.2(8) wykonuje polowe badania R.25.2(8)1. pobrać próbki minerałów i skał. geologiczne; R.25.2(8)2.określić frakcję skał luźnych. R.25.2(8)3. badać typ spoiwa skał osadowych. R.25.2(8)4. określić stopnie obtoczenia ziarn mineralnych i okruchów skalnych. R.25.3(1) charakteryzuje właściwości R.25.3(1)1. określić makroskopowo cechy fizyczno-mechaniczne próbek mineralnych i fizyczne i mechaniczne próbek; skalnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 98 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.3(2) przestrzega zasad i procedur badań próbek geologicznych; R.25.3(4) opracowuje wyniki badań laboratoryjnych próbek geologicznych różnymi metodami; R.25.3(5) ocenia wyniki badań laboratoryjnych próbek geologicznych; R.25.3(1)2. wykonać badania minerałów dla określenia własności fizycznych i mechanicznych. R.25.3(1)3. wykonać badania własności optycznych minerałów. R.25.3(1)4. określić podstawowe własności optyczne minerałów przy pomocy mikroskopu polaryzacyjnego. R.25.3(1)5. określić luminescencję minerałów.. R.25.3(1)6. określić makroskopowo cechy fizyczno-mechaniczne skał . R.25.3(2)1. pobrać próbki geologiczne z wychodni skalnych. R.25.3(2)2. ustalić ciężar i wielkość próbki pobieranej do określonych badań geologicznych. R.25.3(2)3. opisać pobraną próbkę. R.25.3(2)4. ustalić sposób zabezpieczenia pobranych próbek geologicznych. R.25.3(4)1.wykonać obliczenia wielkości składników skał luźnych metodą granulometrii. R.25.3(4)2. wykonać obliczenia wielkości ziaren składników metodą analizy sedymentacyjnej. R.25.3(4)3. przedstawić graficznie wyniki analiz chemicznych, termicznych i innych analiz minerałów i skał. R.25.3(4)4. zinterpretować graficznie wyniki analiz chemicznych, termicznych i innych analiz minerałów i skał. R.25.3(5)1. zinterpretować wyniki analiz chemicznych minerałów. R.25.3(5)2. analizować wyniki badań granulometrycznych, rentgenowskich, petrograficznych. R.25.3(5)3. analizować wyniki badań makroskopowych przy zastosowaniu odpowiednich tabel. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 99 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M1.J4 Rozpoznawanie historii Ziemi KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; PKZ(R.n)(11) charakteryzuje i określa systematykę roślin i zwierząt, na podstawie części twardych szkieletu, które mogą ulegać fosylizacji i zachować się w skałac R.25.1(6) rozpoznaje podstawowe grupy skamieniałości; KPS(1)1. stosować zasady kultury osobistej. KPS(1)2. stosować zasady etyki zawodowej. KPS(2)1. zaproponować sposoby rozwiązania problemu. KPS(2)2. zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami. PKZ(R.n)(11)1. wyjaśnić poglądy na powstanie układu planetarnego. PKZ(R.n)(11).2. scharakteryzować procesy prowadzące do powstania litosfery, atmosfery i hydrosfery. PKZ(R.n)(11)3. dokonać podziału dziejów Ziemi i omówić ery, okresy i epoki geologiczne. PKZ(R.n)(11)4. przeprowadzić klasyfikację i ogólną charakterystykę królestwa roślin i zwierząt. PKZ(R.n)(11)5. wyjaśnić geochronologię względną i bezwzględną. PKZ(R.n)(11)6. omówić procesy prowadzące do powstania skamieniałości i scharakteryzować poszczególne stany zachowania skamieniałości. PKZ(R.n)(11)7. zdefiniować pojęcie skamieniałości przewodnich i ich znaczenie dla określania wieku skał. PKZ(R.n)(11)8. zdefiniować pojęcie skamieniałości skałotwórczych i ich znaczenie dla powstawania złóż kopalin użytecznych. R.25.1(6)1. scharakteryzować klimat i świat organiczny prekambru. R.25.1(6)2. omówić zmiany w paleogeografii i ruchy tektoniczne i wulkaniczne w prekambrze. R.25.1(6)3. wyodrębnić kopaliny użyteczne i zlokalizować utwory prekambru w Polsce. R.25.1(6)4. scharakteryzować zmiany klimatyczne, rozwój flory i fauny ery paleozoicznej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 100 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(6)5. omówić zmiany w rozkładzie lądów i mórz w erze paleozoicznej. R.25.1(6)6. omówić ruchy tektoniczne, magmatyzm i sedymentację w poszczególnych okresach ery paleozoicznej. R.25.1(6)7. wyodrębnić kopaliny użyteczne i zlokalizować utwory kambru, ordowiku, syluru, dewonu, karbonu i permu w Polsce. R.25.1(6)8. scharakteryzować zmiany klimatyczne, rozwój flory i fauny ery mezozoicznej. R.25.1(6)9. omówić zmiany w rozkładzie lądów i mórz w erze mezozoicznej. R.25.1(6)10. omówić ruchy tektoniczne, magmatyzm i sedymentacje w poszczególnych okresach ery mezozoicznej. R.25.1(6)11. wyodrębnić kopaliny użyteczne i zlokalizować utwory triasu, jury i kredy w Polsce. R.25.1(6)12. scharakteryzować zmiany klimatyczne, rozwój flory i fauny ery kenozoicznej. R.25.1(6)13. omówić zmiany w rozkładzie lądów i mórz w erze kenozoicznej. R.25.1(6)14. omówić ruchy tektoniczne, magmatyzm i sedymentację w poszczególnych okresach ery kenozoicznej. R.25.1(6)15. wyodrębnić kopaliny użyteczne i zlokalizować utwory paleogenu, neogenu (trzeciorzędu) i czwartorzędu w Polsce. R.25.1(6)16. scharakteryzować rozwój człowieka i kultur ludzkich. R.25.1(6)17. rozpoznać skamieniałości przewodnie i skałotwórcze poszczególnych okresów geologicznych. M1. J5. Dokumentowanie budowy geologicznej Polski i stanowisk geoturystycznych. BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia BHP(4)1. określić zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem i życia człowieka oraz mienia i środowiska zadań zawodowych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 101 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; BHP(4)2. określić zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych. BHP(9)1. przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy . BHP(9)2. stosować przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. BHP(10)1. udzielić pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy. BHP(10)2. udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia zdrowia i życia. PDG(1)1. stosować pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej. PDG(1)2. zdefiniować pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo. PDG(3)1. omówić przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, PDG(3)2. przewidywać konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej. PDG(3)3. korzystać z przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej. PDG(7)1. opracować procedurę postępowania przy założeniu własnej działalności gospodarczej. PDG(7)2. wybrać właściwą formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej. PDG(7)3.sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia usług geologicznych. PDG(7)4. wybrać formę opodatkowania działalności gospodarczej. PDG(7)5. sporządzić biznesplan dla określonej działalności gospodarczej. PDG(8)1.zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii, PDG(8)2. rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism. PDG(8)3. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 102 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; R.25.1(7) charakteryzuje etapy rozwoju skorupy ziemskiej; PDG(8)4. wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej formie. PDG(8)5. wykonać prace biurowe zgodnie z przepisami BHP. PDG(10)1. rozróżnić elementy marketingu mix, PDG(10)2. dobierać działania marketingowe do prowadzonej działalności gospodarczej. PDG(10)3. opracować kwestionariusz badania ankietowego dotyczącego potrzeb klientów. PDG(10)4. analizować potrzeby klientów na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych. PDG(11)1. określić składniki kosztów i przychodów w działalności gospodarczej. PDG(11)2. określić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy. PDG(11)3. wskazywać możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej działalności gospodarczej. KPS(8)1. ocenić ryzyko podejmowanych działań KPS(8)2. przyjąć na siebie odpowiedzialność za podejmowane działania.. KPS(9)1. stosować techniki negocjacyjne. KPS(9)2. zachować się asertywnie. R.25.1(7)1. scharakteryzować strukturę geologiczną Polski na tle budowy geologicznej Europy. R.25.1(7)2. scharakteryzować jednostki regionalne Polski. R.25.1(7)3. wyjaśnić piętrowość budowy geologicznej Polski. R.25.1(7)4. omówić podział i budowę geologiczną platformy wschodnioeuropejskiej. R.25.1(7)5. omówić podział i budowę geologiczną platformy paleozoicznej. R.25.1(7)6. przedstawić mechanizm powstania orogenu kaledońskiego i waryscyjskiego oraz jego wpływ na dalszą ewolucję skorupy ziemskiej na obszarze Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 103 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Polski. R.25.1(7)7. omówić podział i budowę geologiczną obszaru pofałdowań alpejskich. R.25.1(7)8. przedstawić mechanizm powstania orogenu alpejskiego i jego wpływ na dalszą ewolucję skorupy ziemskiej na obszarze Polski. R.25.1(7)9. wyjaśnić przebieg zlodowaceń plejstoceńskie w Polsce. R.25.1(7)10. scharakteryzować osady czwartorzędowe na obszarze Polski. R.25.1(7)11. przestawić budowę Bałtyku i omówić procesy prowadzące do jego powstania . R.25.4(1) określa walory i przydatność R.25.4(1)1. wskazać formy ochrony przyrody nieożywionej. form geologicznych jako stanowiska R.25.4(1)2. sklasyfikować geostanowiska. geoturystycznego; R.25.4(1)3. określić sposób powstania stanowiska geoturystycznego R.25.4(1)4. wyodrębnić obiekty i zjawiska geoturystyczne mogące stanowić atrakcję geoturystyczną. R.25.4(2) ocenia walory naukowe, R.25.4(2)1. ocenić walor naukowy (geneza, proces geologiczny, minerały itp.) krajobrazowe i turystyczne form i zjawisk predysponujący stanowisko geologiczne jako atrakcję turystyczną. geologicznych; R.25.4(2)2. ocenić krajobrazowe walory danego stanowiska geoturystycznego. R.25.4(2)3 ocenić turystyczne walory danego stanowiska geoturystycznego wraz z bazą turystyczno-noclegową. R.25.4(2)4. wyjaśnić ochronę georóżnorodności w Polsce . R.25.4(3) projektuje trasy geoturystyczne; R.25.4(3)1. Wskazać na mapie i scharakteryzować wybrane obiekty geoturystyczne w Polsce R.25.4(3)2. wskazać region Polski ciekawy geoturystycznie. R.25.4(3)3. określić znaczenie poszczególnych geostanowisk dla turystyki i badań geologicznych. R.25.4(3)4. zaplanować kolejność zwiedzania poszczególnych stanowisk geoturystycznych na danym obszarze. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 104 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.4(4) organizuje ruch geoturystyczny R.25.4(5) stosuje przepisy prawa dotyczące działalności geoturystycznej 311106.M2. Wykonywanie zdjęć geologicznych Efekty kształcenia z podstawy programowej Uczeń: A B JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; R.25.4(4)1. ustalić podstawowe definicje związane z turystyką. R.25.4(4)2. objaśnić definicje i kryteria klasyfikacji ruchu turystycznego. R.25.4(4)3. wyjaśnić organizację i funkcjonowanie rynku turystycznego. R.25.4(5)1. stosować prawa ustawy o usługach turystycznych. R.25.4(5)2. stosować prawa pilota wycieczek. R.25.4(5)3. przestrzegać praw i przepisów parków narodowych i obszarów chronionych. Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: C JOZ(1)3. przeczytać i przetłumaczyć korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej, JOZ(1)4. zredagować odpowiedź na korespondencję otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej, JOZ(2)5. zastosować zwroty grzecznościowe w języku obcym. JOZ(2)6. negocjować w języku obcym warunki wykonania zadania zawodowego. KPS(6.)1. przedstawić gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego. KPS(6.)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 105 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego KPS(10)1. doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne. KPS(10)2. modyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko. OMZ(1)1. dokonywać analizy przydzielonych zadań. OMZ(1) planuje prace zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(1)2. zaplanować pracę zespołu. OMZ(3)1. mobilizować współpracowników do wykonywania zadań. OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)2. wydawać decyzje osobom realizującym poszczególne zadania. OMZ(4)1. monitorować przebieg i jakość wykonywanych zadań. OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)2. ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów. PKZ(R.n)(1) stosuje funkcje logarytmiczne PKZ(R.n)(1)1. definiować funkcje logarytmiczne i trygonometryczne. i trygonometryczne; PKZ(R.n)(1)2. stosować w obliczeniach geologicznych, hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich funkcje logarytmiczne i trygonometryczne. PKZ(R.n)(1)3. stosować w opracowaniach geologicznych skalę półlogarytmiczną. PKZ(R.n)(1)4. stosować funkcje trygonometryczne do obliczania miąższości rzeczywistej i pozornej warstwy. PKZ(R.n)(1)5. stosować funkcje trygonometryczne i logarytmiczne do obliczeń kartograficznych i geodezyjnych. PKZ(R.n)(2) wykonuje konstrukcje PKZ(R.n)(2)1. wykreślić linie proste i prostopadłe. geometryczne; PKZ(R.n)(2)2. wykonać podział konstrukcyjny odcinków. PKZ(R.n)(2)3. wykreślić konstrukcje kątów i ich podziałów. PKZ(R.n)(2)4. wykreślić konstrukcje figur płaskich. PKZ(R.n)(2)5. stosować pismo techniczne. PKZ(R.n)(2)6. używać znaki konwencjonalne. PKZ(R.n)(2)7. stosować zasady rysunku rzutowego. PKZ(R.n)(2) 8. wykreślić i różnicować rodzaje i grubość różnego rodzaju linii. PKZ(R.n)(2)9. dobierać odpowiednie znaki konwencjonalne. PKZ(R.n)(2)10. opisać mapy pismem technicznym. KPS(10) współpracuje w zespole; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 106 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(R.n)(4) wykonuje działania na zbiorach; PKZ(R.n)(4)1 szacować według określonych parametrów dane uzyskane z badań geologicznych. PKZ(R.n)(4)2. wykreślić na mapie obszary o określonych parametrach geologicznych M2.J2. Prowadzenie obserwacji i pomiarów terenowych KPS(6)1. przedstawić gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności umiejętności zawodowe; zawodowych. KPS(10)1. doskonalić swoje umiejętności komunikacyjne. KPS(10) współpracuje w zespole; KPS(10)2. modyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko. R.25.1(2) przestrzega zasad kartografii R.25.1(2)1. organizować i wykonać prace przygotowawcze. geologicznej; R.25.1(2)2. organizować i stosować kolejność prac i badań wykonywanych w terenie. R.25.1(2)3. prowadzić prace rekonesansowe. R.25.1(2)4. wykonać prace zdjęciowe (kartograficzne) różnymi metodami. R.25.1(2)5. szacować skalę zdjęcia geologicznego i stopnia zagęszczenia obserwacji. R.25.1(2)6. wykonać pomiary w odsłonięciach. R.25.1(3) ocenia rzeźbę terenu i stosuje R.25.1(3)1. scharakteryzować podstawowe formy morfologiczne. sposoby przedstawiania jej na mapie; R.25.1(3)2. stosować metody przedstawiania rzeźby terenu na mapie. R.25.1.(3)3. stosować podział planów i map. R.25.1.(3)4. przeliczyć elementy osnowy matematycznej mapy (skala, podziałka). R.25.1(3)5. stosować treść i formę mapy. R.25.1(3)6. stosować topograficzne znaki umowne, barwy i skróty objaśniające. R.25.1(3)7. stosować zasady geometrycznej konstrukcji mapy. R.25.1(3)8. interpretować rzeźbę terenu z rysunku poziomicowego. R.25.1(3)9. rysować profil morfologiczny. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 107 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(3)10. wykonać proste pomiary w terenie. R.25.1(3)11. wykonać podstawowe pomiary z zakresu miernictwa. R.25.1(3)12. orientować się w terenie za pomocą mapy. R.25.1.(3)13. wykonać tyczenie prostych prostopadłych za pomocą węgielnicy. R.25.1(4) interpretuje zdjęcia lotnicze i R.25.1(4)1. znać rodzaje fotogrametrii. satelitarne; R.25.1(4)2. rozpoznać instrumenty fotogrametryczne. R.25.1(4)3. stosować proste metody przenoszenia treści zdjęcia lotniczego na mapę topograficzną. M2.J3. Wykonywanie zdjęć geologicznych i pomiarów geodezyjnych R.25.1(5) odwzorowuje obserwacje R.25.1(5)1. przedstawić klasyfikację map geologicznych i ich opis. geologiczne na mapie; R.25.1(5)2. stosować zasady stosowania barw, szrafur i symboli geologicznych na mapach. R.25.1(5)3. stosować zasady wykonywania objaśnień do mapy i tekstu objaśniającego. R.25.1(5)4. stosować zasady wykonywania przekrojów i profili geologicznych. R.25.1(5)5. objaśnić podstawowe definicje związane z wykonywaniem konstrukcji na mapie geologicznej. R.25.1(5)6. wykonać konstrukcje graficzne na mapach geologicznych. R.25.1(5)7. wykonać korelacje profili otworów wiertniczych. R.25.1(5)8. wykonać przekrój geologiczny na podstawie mapy geologicznej, profili wiertniczych i innych danych kartograficznych. R.25.1(5)9 . wykonać profil geologiczny na podstawie badan geofizycznych. R.25.1(5)10. zaplanować prace zdjęciowe (kartograficzne). R.25.1(5)11. stosować różne metody prowadzenia marszrut. R.25.1(5)12. wykonać obserwacje i badania zdjęciowe. R.25.1(5)13. wykonać dokumentacje geologiczną odsłonięć i wyrobisk. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 108 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(5)14. R.25.1(5)15. R.25.1(5)16. R.25.1(5)17. R.25.1(5)18. R.25.1(5)19. zaplanować i wykonać prace kameralne. wykonać mapę geologiczną wraz z opisem. rozróżnić rodzaje map stosowanych w geologii wgłębnej. konstruować i opisać mapy geologiczne różnego rodzaju. opisywać rodzaje wgłębnych map geologicznych. interpretować mapy geologiczne. 311106.M3. Dokumentowanie złóż kopalin użytecznych 311106. M3. Dokumentowanie złóż kopalin użytecznych Efekty kształcenia z podstawy programowej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń: Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: A B C M3.J1. Rozpoznawanie powstawania i występowania złóż surowców naturalnych. R.25.1(1). charakteryzuje zjawiska i R.25.1(1)20. prowadzić podział genetyczny złóż. procesy geologiczne R.25.1(1)21. dzielić złoża ze względu na formę. R.25.1(1)22. rysować różne formy występowania złóż o formach regularnych R.25.1(1)23. rysować różne formy występowania złóż o formach nieregularnych R.25.1(7) charakteryzuje etapy rozwoju R.25.1.(7)12. rozpoznać i opisać złoża kopalin energetycznych i ich występowanie skorupy ziemskiej; R.25.1.(7)13. rozpoznać i opisać złoża kopalin metalicznych i ich występowanie. R.25.1.(7)14. rozpoznać i opisać złoża kopalin chemicznych i ich występowanie. R.25.1.(7)15. rozpoznać i opisać złoża kopalin ilastych i ich występowanie. R.25.1.(7)16. rozpoznać i opisać złoża kopalin różnorodnych i ich występowanie. R.25.1.(7)17. rozpoznać i opisać podstawowe skały będące surowcami skalnymi. R.25.1.(7)18. rozpoznać i opisać złoża kopalin skalnych i ich występowanie. R.25.1(9) charakteryzuje skały i R.25.1(9)21. opisać własności fizyczne i chemiczne podstawowych kopalin minerały; (minerałów). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 109 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(10) analizuje procesy geochemiczne; R.25.1(14) charakteryzuje R.25.1(9)22. opisać własności fizyczne i chemiczne podstawowych kopalin (skał). R.25.1(9)23. opisać występowanie poszczególnych kopalin w poszczególnych okresach geologicznych R.25.1(10)5. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż magmowych. R.25.1(10)6. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż pegmatytowych. R.25.1(10)7. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż pneumatolitowych. R.25.1(10)8. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż karbonatytowych. R.25.1(10)9. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż hydrotermalnych. R.25.1(10)10. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż wulkanogenicznych. R.25.1(10)11. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż wietrzeniowych. R.25.1(10)12. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż osadowych pochodzenia mechanicznego. R.25.1(10)13. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż osadowych pochodzenia chemicznego. R.25.1(10)14. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż osadowych pochodzenia biogenicznego. R.25.1(10)15. przedstawić procesy geochemiczne prowadzące do powstawania złóż pochodzenia metamorficznego. R.25.1(14)1 omówić procesy geologiczne prowadzące do powstawania złóż kopalin. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 110 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego zróżnicowanie genetyczne złóż kopalin R.25.1(14)2 określić prawidłowości tworzenia się złóż kopalin. i prawidłowości ich występowania; R.25.1(14)3 wskazać typy złóż kopalin związane z różnymi procesami geologicznymi. R.25.1(14)4 rysować i interpretować przekroje geologiczne przez wybrane złoża. M3.J2. Stosowanie języka obcego w geologii. JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie JOZ(3)1. przetłumaczyć teksty zawodowe napisane w języku polskim na język obcy z teksty pisemne dotyczące zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii. wykonywania typowych czynności JOZ(3)2. sporządzić notatkę na temat wysłuchanego tekstu. zawodowych; JOZ(3)3. przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję dotyczącą wykonania czynności zawodowej JOZ(3)4. zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego. JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe JOZ(4)1. porozumieć się z uczestnikami procesu pracy wykorzystując słownictwo wypowiedzi oraz teksty pisemne zawodowe. umożliwiające komunikowanie się w JOZ(4)2. przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych prac. środowisku pracy; JOZ(4)3. przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące stosowanych w geologii urządzeń. JOZ(4)4. słuchać wypowiedzi w języku obcym współpracowników zgodnie z zasadami aktywnego słuchania. JOZ(4)5. porozumiewać się z zespołem współpracowników w języku obcym podczas wykonywania zadań zawodowych. JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych JOZ(5)1.skorzystać z obcojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką źródeł informacji; zawodową. JOZ(5)2.dokonać analizy informacji zawartych w instrukcjach obsługi urządzeń. JOZ(5)3. wyszukać w różnych źródłach informacji dane dotyczące tematyki zawodowej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 111 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego M3.J3. Dokumentowanie zalegania złóż kopalin użytecznych.. PKZ(R.n)(3) stosuje podstawy rachunku PKZ(R.n)(3)1. definiować podstawowe terminy rachunku statystycznego i rachunku statystycznego i rachunku prawdopodobieństwa. prawdopodobieństwa; PKZ(R.n)(3)2. stosować w obliczeniach metodę średniej arytmetycznej PKZ(R.n)(3)3. stosować w obliczeniach metodę średniej ważonej. PKZ(R.n)(3)4. stosować obliczenia średnią arytmetyczną przy obliczaniu średniej miąższości złoża i średniej procentowej zawartości kopaliny. PKZ(R.n)(3)5.. stosować obliczenia średnią ważoną przy obliczaniu średniej procentowej zawartości kopaliny. R.25.1(15) sporządza dokumentacje R.25.1(15)3. planować prace przy poszukiwaniach złóż. wyników badań z zastosowaniem R.25.1(15)4. rozróżniać i opisać oznaki występowania złóż. różnych metod; R.25.1(15)5. wykonać badania metodą zdjęć aureoli rozsiania mechanicznego. R.25.1(15)6. wykonać badania metodą zdjęć aureoli rozsiania geochemicznego. R.25.1(15)7. wykonać badania metodami geofizycznymi. R.25.1(15)8. wykonać badania metodami bezpośrednimi. R.25.1(15)9. planować prace przy rozpoznawaniu złóż. R.25.1(1510. dobierać zasady prowadzenia prac geologiczno-rozpoznawczych w zależności od warunków występowania złoża. R.25.1(15)11. sporządzić dokumentację opróbowania i opakowania próbek. R.25.1(15)12. zestawić i opracować wyniki opróbowania różnymi metodami. R.25.1(15)13. określić rodzaje zasobów złóż. R.25.1(15)14. obliczyć parametry służące do określenia zasobów złóż. R.25.1(15)15. stosować różne metody obliczania zasobów. R.25.1(15)16. wykonać mapy, przekroje, profile geologiczne. R.25.1(15)17. wykonać obliczenia, tabele i opisy tekstowe. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 112 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(15)18. wykonać część tekstową dokumentacji złoża. R.25.1(15)19. wykonać część graficzną dokumentacji złoża. R.25.2(8)16. wykonać badania różnymi metodami. R.25.2(8)17. dobierać rodzaje próbek według ich przeznaczenia. R.25.2(8) wykonuje polowe badania R.25.2(8)18. wykonać opróbowanie odsłonięć naturalnych róznymi metodami. geologiczne; R.25.2(8)19. wykonać pobieranie próbek z otworów wiertniczych. R.25.2(8)20. wykonać pobieranie próbek cieczy i gazów. R.25.3(1) charakteryzuje właściwości R.25.3(1)7. określić własności fizyczne próbek skalnych. fizyczne i mechaniczne próbek R.25.3(1)8. określić własności mechaniczne próbek. geologicznych; R.25.3(1)9. określić wyniki badań własności skał. R.25.3(2) przestrzega zasad i procedur R.25.3(2)5 . zastosować zasady pobierania próbek chemicznych według zasad badań próbek geologicznych; określonych w normach i przepisach. R.25.3(2)6. dobierać rodzaje próbek monolitowych. R.25.3(2)7. zastosować zasady pobierania próbek punktowych R.25.3(2)9. wykonać pobieranie próbek z otworów wiertniczych (próbki cieczy i gazów). R.25.3(3) przygotowuje preparaty z R.25.3(3)1. pobierać próbki w ilości potrzebnej do przeprowadzenia określonych próbek geologicznych do badań badań. laboratoryjnych; R.25.3(3)2. dobierać odpowiednią próbkę do określonych badań. R.25.3(3)3. wykonać określone czynności, przy przygotowaniu próbki, w odpowiedniej kolejności. R.25.3(4) opracowuje wyniki badań R.25.3(4)5. zestawić i opracować wyniki opróbowania metodą diagramów laboratoryjnych próbek geologicznych chemicznych. różnymi metodami; R.25.3(4)6. zestawić i opracować wyniki opróbowania metodą map mineralizacji. R.25.3(4)7. zestawić i opracować wyniki opróbowania metodą zdjęć izolinii. R.25.3(5) ocenia wyniki badań R.25.3(5)4. zestawić wyniki badań laboratoryjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 113 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego laboratoryjnych próbek geologicznych. R.25.3(5)5. analizować wyniki badań laboratoryjnych. R.25.3(5)6. prognozować występowanie złóż kopalin na podstawie wyników badań laboratoryjnych. M3.J4. Stosowanie techniki komputerowej w geologii. PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe PDG(9)1. posługiwać się urządzeniami biurowymi. oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie PDG(9)2. korzystać z programów komputerowych wspomagających prowadzenie działalności gospodarczej; działalności gospodarczej. JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe JOZ(4)6. prowadzić korespondencje formalną, nieformalną i mailowa. wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w JOZ(4)7. wyrazić swoją opinię i pomysły związane z wykonywaną pracą. środowisku pracy; KPS(4)1. podejmować nowe wyzwania związane z pracą geologa. KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(4)2. wykazać się otwartością na zmiany w zakresie stosowanych metod i techniki pracy. KPS(6)3. samodzielnie uzupełnia i aktualizuje wiedzę. KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)4. korzysta z dostępnych form doskonalenia zawodowego. OMZ(5)1. proponować rozwiązania techniczne mające na celu poprawę wydajności i OMZ(5) wprowadza rozwiązania jakości pracy. techniczne i organizacyjne wpływające OMZ(5)2. wprowadzać rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na na poprawę warunków i jakość pracy poprawę warunków i jakość pracy. PKZ(12) stosuje programy PKZ(R.n)(12)1. stosować program World do opracowania dokumentacji geologicznej. komputerowe wspomagające PKZ(R.n)(12)2. stosować program Exsel do wykonania zestawień wyników badań i wykonywanie zadań; pomiarów geologicznych. PKZ(R.n)(12)3. stosować program PowerPoint do opracowań graficznych Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 114 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego dokumentacji geologicznej. PKZ(R.n)(12)4. zaimportować dane z arkusza kalkulacyjnego. PKZ(R.n)(12)5. zaimportować dane z pliku tekstowego. PKZ(R.n)(12)6. wyeksportować dane. PKZ(R.n)(12)7. wykonywać raporty dotyczące działalności produkcyjnej. PKZ(R.n)(12)8. wykonać wykresy, tabele i diagramy w programie Exsel. PKZ(R.n)(12)9. zaprojektować i wykonać prezentację graficzną korzystając z Internetu i programu Power Point. PKZ(R.n)(12)10. wykonać mapy izolinii, przekroje i profile korzystając z programu Surfer. 311106. M4. Wykonywanie prac geologiczno-górniczych. Efekty kształcenia z podstawy programowej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń: Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: A B C M4. J1. Prowadzenie działalności gospodarczej geologicznej i wydobywczej. PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, PDG(2)1. stosować przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych przepisy prawa dotyczące ochrony osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego. danych osobowych oraz przepisy prawa PDG(2)2. omówić przepisy prawa podatkowego. podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)3. analizować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego. PDG(2)4. określić konsekwencje wynikające z przestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego. PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa PDG(4) 1. wyodrębnić przedsiębiorstwa i instytucje związane z geologią i określić i instytucje występujące w branży powiązania między nimi. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 115 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(4) 2. określić powiązania przedsiębiorstw i instytucji geologicznych z otoczeniem. PDG(5)1. dokonać analizy działalności geologicznej na rynku pracy. PDG(5)2. dokonać analizy czynników kształtujących popyt na działalność firm geologicznych. PDG(5)3. porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne. PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia PDG(6)1. określić procedury świadczenia usług w przedsiębiorstwach geologicznych z różnymi przedsiębiorstwami z branży; funkcjonujących na rynku. PDG(6)2. zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie usług geologicznych. PDG(6)3. ustalić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami geologicznymi. PDG(6)4. zaplanować wspólne przedsięwzięcia dotyczące promowania usług geologicznych. KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych KPS(3)1. analizować rezultaty działań. działań; KPS(3)2. być świadomym zagrożeń wynikających z łamania zasad BHP i ochrony przeciwpożarowej. KPS(5)1. wskazać sytuacje wywołujące stres. KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(5)2. stosować sposoby radzenia sobie ze stresem. KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(7)1. przyjmować odpowiedzialność za powierzone informacje zawodowe. KPS(7)2. respektować zasady dotyczące przestrzegania tajemnicy zawodowej KPS(7)3. określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej. M4. J2. Wykonywanie prac hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich PKZ(R.n)(10) rozwiązuje zadania PKZ(R.n)(10)6. obliczyć równoważnik chemiczny. chemiczne uwzględniając zapisy reakcji PKZ(R.n)(10)7. zestawić dane we wzorze Kuryłowa. chemicznych i obliczenia ilości substratów PKZ(R.n)(10)8. znać reakcje chemiczne zachodzące między wodą podziemną a i produktów reakcji, ich przebiegu w obiektami budowlanymi. różnych warunkach pH, redox i stężeń; Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 116 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(11) określa właściwości hydrogeologiczne i geologicznoinżynierskie skał; R.25.1(11)1. omówić podstawowe własności hydrogeologiczne skał ze względu na istnienie w skałach próżni. R.25.1(11)2. omówić podstawowe własności hydrogeologiczne skał ze względu na zdolność przewodzenia wody. R.25.1(11)3. omówić podstawowe prawa ruchu wód podziemnych: prawo Darcy"ego, spadek hydrauliczny, współczynnik filtracji i fluacji, depresja. R.25.1(11)4. porównać zjawisko filtracji i fluacji. R.25.1(11)5. omówić podstawowe parametry hydrogeologiczne skał. R.25.1(11)6. obliczyć współczynnik filtracji różnymi metodami. R.25.1(11)7. obliczyć prędkość przepływu wody różnymi metodami. R.25.1(11)8. przedstawić graficznie wyniki próbnego pompowania. R.25.1(11)9. wykonać obliczenia hydrogeologiczne związane z wynikami próbnego pompowania. R.25.1(11)10. przedstawić zjawisko przepływu wód podziemnych w warunkach naturalnych. R.25.1(11)11. przedstawić schematyzację warunków hydrogeologicznych. R.25.1(11)12. stosować system klasyfikacji gruntów w Polsce. R.25.1(11)13. rozróżnić i opisać klasy, grupy i podgrupy gruntów budowlanych wg obowiązujących norm. R.25.1(11)14. omówić podstawowe własności fizyczne gruntów i metody ich badania. R.25.1(11)15. omówić podstawowe własności mechaniczne gruntów i metody ich badania. R.25.1(11)16. omówić podstawowe parametry geologiczno-inżynierskie skał . R.25.1(11)17. ustalić nośność podłoża. R.25.1(11)18. obliczyć wysokość i stateczność zboczy. R.25.1(11)19. ustalić skale osiadania gruntów. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 117 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(13) analizuje zadania i zakres hydrogeologii, geologii inżynierskiej i geofizyki; R.25.2(4) stosuje prawo geologiczne i górnicze, prawo ochrony środowiska i R.25.1(11)20. podać metody wzmacniania gruntu. R.25.1(13)14. omówić zadania i zakres hydrogeologii i wyjaśnić związek hydrogeologii z innymi dziedzinami nauk i określić jej znaczenie dla gospodarki. R.25.1(13)15. wyjaśnić podstawy hydromechaniki i jej wpływ na wody podziemne. R.25.1(13)16. przedstawić pochodzenie (genezę) i klasyfikację wód podziemnych. R.25.1(13)17. scharakteryzować wody o zwierciadle swobodnym i napiętym. R.25.1(13)18. scharakteryzować strefę aeracji i saturacji. R.25.1(13)19. przedstawić sposoby pośrednie i bezpośrednie zasilania wód podziemnych. R.25.1(13)20. przedstawić występowanie wód złożowych i ich związek z budową złóż. R.25.1(13)21. rozróżnić i opisać zbiorniki i źródła wód podziemnych. R.25.1(13)22. przedstawić i opisać główne rodzaje ujęć wód podziemnych. R.25.1(13)23. obliczyć i wyjaśnić dopływu wód do studni w warunkach ruchu ustalonego. R.25.1(13)24. wyjaśnić związek geologii inżynierskiej z innymi dziedzinami nauk i jej znaczenie dla gospodarki człowieka. R.25.1(13)25. określić czynniki geologiczne wpływające na cechy podłoża budowlanego. R.25.1(13)26. uzasadnić wpływ różnych procesów geologiczno-dynamicznych na zmiany własności podłoża budowlanego. R.25.1(13)27. omówić procesy geologiczne decydujące o pogorszeniu stanu gruntu. R.25.1(13)28. przedstawić ocenę geologiczno-inżynierską skał. R.25.1(13)29. określić agresywność wód podziemnych w stosunku do podłoża budowlanego. R.25.2(4)18. zinterpretować obowiązujące przepisy prawne dotyczące eksploatacji wód podziemnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 118 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego przestrzega norm; R.25.2(8) wykonuje badania geologiczne; R.25.2(4)19. zinterpretować obowiązujące przepisy prawne dotyczące ochrony środowiska przy eksploatacji wód podziemnych. R.25.2(4)20. wyznaczyć wokół otworu studziennego strefę ochrony bezpośredniej i pośredniej. R.25.2(4)21. sporządzić zbiorcze zestawienie wyników wiercenia studziennego. R.25.2(4)22. prowadzić nadzór nad wierceniami i badaniami hydrogeologicznymi. R.25.2(4)23. sporządzić dokumentację hydrogeologiczną ustalającą zasoby wód podziemnych. R.25.2(4)24. ustalić zasoby wód podziemnych. R.25.2(4)25. stosować normy dotyczące klasyfikacji gruntów budowlanych. R.25.2(4)26. zinterpretować obowiązujące przepisy prawne dotyczące prowadzenia prac geologiczno-inżynierskich. R.25.2(4)27. prowadzić nadzór nad wierceniami i badaniami geologicznoinżynierskimi. R.25.2(4)28. sporządzić dokumentację podłoża budowlanego dla różnych obiektów inżynierskich. R.25.2(8)5. wyznaczyć w terenie lokalizacje punktów badawczych. R.25.2(8)6. mierzyć poziom zwierciadła wody różnymi metodami. R.25.2(8)7. wykonać pomiar poziomów piezometrycznych. R.25.2(8)8. pobierać i opisać próbki gruntu i wody. R.25.2(8)9. sporządzić metrykę otworu. R.25.2(8)10. przygotować próbki do przechowywania i transportu. R.25.2(8)11. zamknąć i zlikwidować otwór wiertniczy. R.25.2(8)12. wykonać badania chemicznych własności wody metodami laboratoryjnymi. R.25.2(8)13. wykonać badania gruntów w terenie metodami makroskopowymi. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 119 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2.(10) wykonuje geologiczną dokumentacje otworu wiertniczego; R.25.2(8)14. wykonać badania fizycznych własności geologiczno-inżynierskich skał metodami laboratoryjnymi. R.25.2(8)15. wykonać badaniamechanicznych własności geologiczno-inżynierskich skał metodami laboratoryjnymi. R.25.2(10)5. zinterpretować wyniki badań wody i wykonać graficzny zapis analiz wody. R.25.2(10)6. obliczyć i zinterpretować wyniki badań własności fizycznych i mechanicznych gruntów. R.25.2(10)7. obliczyć i zinterpretować wyniki badań terenowych hydrogeologicznych. R.25.2(10)8. obliczyć i zinterpretować wyniki badań terenowych geologicznoinżynierskich. R.25.2(10)9. obliczyć i narysować konstrukcję graficzną dla obliczenia kierunku i wartości spadku hydraulicznego. R.25.2(10)10. obliczyć średni współczynnik filtracji metodą średniej arytmetycznej i średniej ważonej. R.25.2(10)11. obliczyć wydajność studni zupełnych i niezupełnych. R.25.2(10)12. wykonać dokumentację wyników pompowania badawczego. R.25.2(10)13. dokumentować podłoże dla budownictwa różnego typu. R.25.2(10)14. dokumentować podłoże o szczególnych warunkach dla budownictwa różnego typu. R.25.2(10)15. wykonać dokumentację wyników badań geologiczno-inżynierskich. M4.J3. Wykonywanie geologiczno-geofizycznej obsługi wierceń BHP(3) określa prawa i obowiązki BHP(3)1 określić prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracownika oraz pracodawcy w zakresie pracy; bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)2 określić prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 120 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego pracy; BHP(5) określa zagrożenia związane z BHP(5)1. określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych wynikające z występowaniem szkodliwych czynników prowadzenia prac wiertniczych. I geofizycznych. w środowisku pracy; BHP(5)2. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe występujące na wiertni i w laboratoriach prowadzących obsługę prac wiertniczych. BHP(5)3. określić zagrożenia związane ze stosowaniem środków chemicznych przy obróbce płuczki wiertniczej i sporządzaniu zaczynów cementowych. BHP(6)1. wskazać skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm BHP(6) określa skutki oddziaływania człowieka; czynników szkodliwych na organizm BHP(6)2. scharakteryzować skutki oddziaływaniu czynników szkodliwych na człowieka; organizm człowieka. BHP(8) stosuje środki ochrony BHP(8)1. rozróżniać środki ochrony indywidualnej od ochrony zbiorowej. indywidualnej i zbiorowej podczas BHP(8)2. dobierać odpowiednie środki ochrony indywidualnej w zależności od wykonywania zadań zawodowych; wykonywanej pracy. PKZ(R.n)(5)1. określić rodzaje maszyn prostych i zasady ich działania. PKZ(R.n)(5) omawia zasady działania maszyn prostych; PKZ(R.n)(5)2. stosować w praktyce maszyny proste. PKZ(R.n)(6) posługuje się wiedzą z zakresu PKZ(R.n)(6)7. zdefiniować gęstość właściwą i objętościową skał i określić zależność od optyki, podstaw grawimetrii, termiki i porowatości i głębokości występowania. magnetyki; PKZ(R.n)(6) 8. omówić magnetyczne własności skał i wykazać ich wykorzystanie w geologii i geofizyce. PKZ(R.n)(6) 9. omówić elektryczne i elektromagnrtyczne własności skał i wykazać ich wykorzystanie w geologii i geofizyce. PKZ(R.n)(6)10. omówić radioaktywne własności skał i wykazać ich wykorzystanie w geologii i geofizyce. PKZ(R.n)(6)11. omówić termiczne własności skał i wykazać ich wykorzystanie w geologii i geofizyce. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 121 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego PKZ(R.n)(6)12. omówić sprężyste własności skał i wykazać ich wykorzystanie w geologii i sejsmologii. PKZ(R.n)(7) określa zasady powstawania i .PKZ(R.n)(7)1. wyszczególnić typy fal i podać ich charakterystykę. rozchodzenia ruchu falowego w różnych PKZ(R.n)(7)2. wyjaśnić zależność prędkości rozchodzenia się fal od parametrów ośrodkach fizycznych; sprężystych skał. R.25.1(12) korzysta z metod geofizycznych stosowanych w badaniach geologicznych; R.25.1(13) analizuje zadania i zakres hydrogeologii, geologii inżynierskiej i geofizyki; PKZ(R.n)(7)3. wykazać zależność między poszczególnymi parametrami fizycznymi dla poszczególnych typów skał i regionów geologicznych. R.25.1(12)1 rozróżnić typy badań geofizycznych. R.25.1(12)2. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań grawimetrycznych. R.25.1(12)3. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań magnetycznych. R.25.1(12)4. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań radiometrycznych. R.25.1(12)5. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań termicznych. R.25.1(12)6. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań sejsmicznych. R.25.1(12)7. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań geoelektrycznych. R.25.1(12)8. omówić podstawy fizyczne i metody pomiaru badań paleomagnetycznych. R.25.1(13)1. zinterpretować geofizyczno-geologiczne dane grawimetryczne. R.25.1(13)2. określić zastosowanie grawimetrii do rozpoznania wgłębnej budowy geologicznej i wykrywania wysadów solnych, złóż węgla, i intruzji magmowych. R.25.1(13)3. zinterpretować geofizyczno-geologiczne dane pomiarowe magnetyzmu ziemskiego. R.25.1(13)4. okreslić zastosowanie magnetometrii do rozpoznania budowy wgłębnej, wykrywania skał magmowych i złóż kopalin użytecznych. R.25.1(13)5. określić wykorzystanie zdjęć radiometrycznych w hydrogeologii i geologii strukturalnej. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 122 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(1) rozróżnia typy urządzeń wiertniczych i ich części składowe oraz rodzaje sprzętu i osprzętu; R.25.1(13)6. przeprowadzić interpretację geofizyczno-geologiczna, jakościową i ilościową, pomiarów termicznych. R.25.1(13)7. określić zastosowanie metod termometrii powierzchniowej do wykrywania i rozpoznawania intruzji magmowych, wysadów solnych, przypowierzchniowych stref okruszcowanych siarczkami miedzi i w hydrogeologii. R.25.1(13)8. przeprowadzić geologiczną interpretację materiałów sejsmicznych refleksyjnych i refrakcyjnych. R.25.1(13)9. określić zastosowanie metod sejsmicznych w geologii dla rozpoznania budowy wgłębnej i poszukiwania kopalin użytecznych. R.25.1(13)10. zinterpretować geofizyczno-geologiczne dane geoelektryczne. R.25.1(13)11. określić zastosowanie metod geoelektrycznych w geologii. R.25.1(13)12. przeprowadzić interpretację geofizyczno-geologiczną badań paleomagnetycznych. R.25.1(13)13. omówić zastosowanie wyników badań paleomagnetycznych w tektonice, petrografii i neotektonice. R.25.1(13)13. omówić zastosowanie wyników badań paleomagnetycznych w tektonice, petrografii i neotektonice. R.25.2(1)1. omówić rozwój przemysłu naftowego w Polsce. R.25.2(1)2. przeprowadzić klasyfikację metod wiercenia i zdefiniować podstawowe pojęcia wiertnicze. R.25.2(1)3. omówić budowę i eksploatację typowych wiertnic stosowanych w wiertnictwie okrętnym. R.25.2(1)4. omówić budowę i eksploatację typowych wiertnic stosowanych w wiertnictwie udarowym. R.25.2(1)5. przedstawić podział wierceń obrotowych normalnośrednicowych według charakterystyki technicznej, głębokości wiercenia i celów geologicznych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 123 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(2) klasyfikuje i charakteryzuje różne technologie metod wiertniczych; R.25.2(1)6. omówić typowe konstrukcje otworu wiertniczego normalnośrednicowego. R.25.2(1)7. scharakteryzować podstawowe urządzenia do wierceń obrotowych normalnośrednicowych. R.25.2(1)8. rozpoznać, określić zastosowania i działanie narzędzi i osprzętu do wierceń obrotowych normalnośrednicowych. R.25.2(1)9. określić rolę, zadania i rodzaje płuczki wiertniczej. R.25.2(1)10. omówić technologie wierceń obrotowych normalnośrednicowych. R.25.2(1)11. omówić technologie wierceń obrotowych małośrednicowych i ich praktyczne zastosowanie. R.25.2(1)12. omówić typowe konstrukcje otworu wiertniczego małośrednicowego. R.25.2(1)13. omówić technologie wierceń małośrednicowych i ich prakt R.25.2(1)14. omówić typowe konstrukcje otworu wiertniczego małośrednicowego. R.25.2(1)10. określić zastosowania i działanie narzędzi i osp R.25.2(2)1. omówić technologie wiercenia okrętnego i określić ich praktyczne zastosowanie. R.25.2(2)2. omówić podstawowe operacje występujące przy wykonywaniu robót wiertniczych metodą wiercenia okrętnego. R.25.2(2)3. omówić technologie wiercenia metodą udarową i określić ich praktyczne zastosowanie. R.25.2(2)4. omówić podstawowe operacje występujące przy wykonywaniu robót wiertniczych metodą wiercenia udarowego. R.25.2(2)5. omówić technologie wiercenia obrotowego małośrednicowego i określić ich praktyczne zastosowanie. R.25.2(2)6. scharakteryzować typowe konstrukcje otworu wiertniczego małośrednicowego wykonywanego metoda obrotowa. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 124 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(3) rozpoznaje awarie wiertnicze ich przyczyny oraz rozróżnia prace instrumentacyjne; R.25.2(5) charakteryzuje wyposażenie i przestrzega zasad obsługi laboratorium geologicznego na wiertni; R.25.2(6) wykonuje opróbowanie otworu wiertniczego; R.25.2(2)7. wyjaśnić metody zamykania poziomów wodonośnych przy wierceniu obrotowym. R.25.2(2)8. omówić budowę i zasadę działania turbowiertu i elektrowiertu oraz określić zasady ich praktycznego zastosowania w wiertnictwie. R.25.2(2)9. scharakteryzować technologie wiercenia na morzu z platform wiertniczych. R.25.2(2)10. przedstawić technologie wierceń kierunkowych. R.25.2(2)11. wyjaśnić technologię wiercenia obrotowego z lewą cyrkulacją płuczki i określić jej praktyczne zastosowanie. R.25.2(3)1. omówić typowe instrumentacje przy wierceniu obrotowym małośrednicowym i sposoby usuwania awarii. R.25.2(3)2. omówić trudności występujące w czasie wiercenia: ucieczki płuczki, zaciskanie otworu, powstawanie obwałów i erupcja. R.25.2(3)3. rozpoznać narzędzia ratunkowe i określić ich zastosowanie. R.25.2(3)4. omówić zasady zapobiegania awariom wiertniczym. R.25.2(3)5. wyjaśnić sposoby usuwania ważniejszych awarii wiertniczych oraz omówić techniki zbaczania otworów. R.25.2(5)1. scharakteryzować wyposażenie i przestrzegać zasad obsługi laboratorium geologicznego stanowiącego serwis wiertniczy. R.25.2(5)2 . omówić badania próbek wód złożowych. R.25.2(5)3. omówić badania zawartości bituminów ciekłych i gazowych w skałach i cieczach. R.25.2(5)4. omówić wyposażenie laboratorium typu Datawell i wyjaśnić znaczenie pomiarów prowadzonych przez geologiczną obsługę wierceń. R.25.2(6)1. określić cele opróbowania w trakcie wiercenia i po jego zakończeniu. R.25.2(6)2. omówić budowę i zasadę działania rurowych i kablowych próbników Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 125 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego złoża. R.25.2(6)3. omówić technologię opróbowania horyzontów złożowych. R.25.2(6)4. scharakteryzować procesy perforacji i omówić zakres ich stosowania. R.25.2(6)5. omówić zabiegi mające na celu intensyfikację przypływy płynów złożowych do strefy przyodwiertowej. R.25.2(6)6. omówić technologię kwasowania i ustalić warunki stosowania zabiegu. R.25.2(6)7. omówić technologię szczelinowania i ustalić warunki stosowania zabiegu. R.25.2(7) nadzoruje pobieranie próbek z R.25.2(7)1. określić zasady działania i stosowania pakerów. próbników bocznych; R.25.2(7)2. określić zasady i sposoby pobierania próbek płynów złożowych. R.25.2(9) charakteryzuje metodykę badań R.25.2(9)1. ustalić zadania i techniki pomiarowe stosowane w geofizyce wiertniczej. geofizycznych w otworach wiertniczych; R.25.2(9)2. omówić badania z zakresu elektrometrii wiertniczej, ustalić warunki stosowania i praktyczne zastosowanie. R.25.2(9)3. omówić badania z zakresu radiometrii wiertniczej, ustalić warunki stosowania i praktyczne zastosowanie. R.25.2(9)4. omówić badania z zakresu termometrii wiertniczej, ustalić warunki stosowania i praktyczne zastosowanie. R.25.2(9)5. omówić badania z zakresu magnetometrii wiertniczej, ustalić warunki stosowania i praktyczne zastosowanie. R.25.2(9)6. omówić profilowanie średnicy, akustyczne, grawimetryczne, gazowe i luminescencyjne, ustalić warunki stosowania i praktyczne zastosowanie. R.25.2(9)7. omówić badania geofizyczne z zakresu techniki wiertniczej R.25.2(9)8. przeprowadzić kompleksową interpretację danych geofizyki wiertniczej. R.25.2(9)9. określić zastosowanie techniki cyfrowej w geofizyce wiertniczej. R.25.2(10) wykonuje geologiczną R.25.2(10)1. analizować PGTO (projekt geologiczno-techniczny otworu). dokumentację otworu wiertniczego. R.25.2(10)2. określić warunki litologiczne i stratygraficzne otworu na podstawie profili wiertniczych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 126 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(10)3. wykreślić profil geologiczny na podstawie rdzeni wiertniczych i próbek okruchowych. R.25.2(10)4. określić zmienność warunków złożowych w oparciu o zapisy aparatury kontrolno-pomiarowej. M4.J4. Stosowanie przepisów prawa i BHP w pracach geologiczno-wydobywczych. BHP(3) określa prawa i obowiązki BHP(3).3. stosować prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i pracownika oraz pracodawcy w zakresie higieny pracy. bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)4. stosować prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. BHP(3)5. określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania praw i obowiązków pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy BHP(4)1. przewidywać zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem zadań zawodowych. BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia BHP(4)2. przewidywać zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem i życia człowieka oraz mienia i środowiska zadań zawodowych. zwiazane z wykonywaniem zadań BHP(4)3. zapobiegać zagrożeniom dla zdrowia i życia człowieka związanym z zawodowych; wykonywaniem zadań zawodowych BHP(4)4. zapobiegać zagrożeniom dla mienia i środowiska związanym z wykonywaniem zadań zawodowych BHP(5)4. rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe występujące w środowisku pracy BHP(5)5. scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników czynników w środowisku pracy w środowisku pracy; BHP(5)6. zapobiegać zagrożeniom wynikającym z wykonywania zadań zawodowych BHP(5)7. przewidywać zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka związane z wykonywaniem prac geologicznych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 127 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; R.25.2(4) stosuje prawo geologiczne i górnicze, prawo ochrony środowiska i przestrzega norm. BHP(5)8. przewidywać zagrożenia dla mienia i środowiska związane z wykonywaniem prac geologicznych. BHP(6)3. wskazać oddziaływanie odczynników chemicznych na organizm człowieka stosowanych podczas rozpoznawania skał i minerałów. BHP(6)4. scharakteryzować skutki oddziaływania odczynników chemicznych i sposoby ich usuwania. BHP(7)1. umieć zorganizować stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(7)2 wyposażyć stanowisko pracy w odpowiedni sprzęt i urządzenia. BHP(8)3.stosować środki ochrony zbiorowej. BHP(8)4. stosowaćodpowiednie środki ochrony indywidualnej w zależności od wykonywanej pracy. R.25.2(4)1. podać pojęcia i definicje prawne. R.25.2(4)2. określić rodzaje norm stosowanych w życiu społeczeństwa i państwa. R.25.2(4)3. scharakteryzować źródła prawa Rzeczpospolitej Polskiej. R.25.2(4)4. wyjaśnić strukturę prawa i okreslić zakres spraw regulowanych przez różne gałęzie prawa. R.25.2(4)5. omówić Kodeks postępowania administracyjnego i zadania Naczelnego Sądu Administracyjnego. R.25.2(4)6. wyjaśnić historię prawa górniczego i geologicznego. R.25.2(4)7. wyjaśnić obecny system prawny w zakresie prawa geologicznego i górniczego. R.25.2(4)8. przedstawić rolę prawa w ochronie zasobów naturalnych. R.25.2(4)9. omówić przepisy ogólne ustawy "Prawo geologiczne i górnicze". Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 128 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(4)10. omówić prowadzenie prac geologicznych i dokumentację geologiczną w myśl ustawy "Prawo geologiczne i górnicze". R.25.2(4)11. omówić kwalifikacje i zakres obowiązków osób dozoru i nadzoru geologicznego. R.25.2(4)12. omówić przepisy ustawy "Prawo geologiczne i górnicze" dotyczące wydobywania kopalin, użytkowania górniczego i szkód górniczych. R.25.2(4)13. omówić przepisy ustawy "Prawo geologiczne i górnicze" dotyczące odszkodowań za szkody górnicze i odpowiedzialność karną wynikającą z przepisów prawa. R.25.2(4)14. omówić przepisy wykonawcze do Prawa geologicznego i górniczego. R.25.2(4)15. omówić przepisy prawne o ochronie środowiska. R.25.2(4)16. omówić podstawy prawne poszukiwania i wydobywania surowców mineralnych z szelfu i dna oceanicznego. R.25.2(4)17. omówić przepisy BHP w prowadzeniu prac geologicznych. 311106. M.5. Praktyki zawodowe A 311106.M5. Praktyki zawodowe Efekty kształcenia z podstawy programowej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń: Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: B C M.5.J1. Dokumentowanie procesów geologicznych , wychodni i odsłonięć skalnych. BHP(4) przewiduje zagrożenia dla BHP(4)5. wyjaśnić współpracownikom zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka zdrowia i życia człowieka oraz mienia i związane z wykonywaniem geologicznych prac terenowych. środowiska związane z wykonywaniem BHP(4)6. wyjaśnić współpracownikom zagrożenia dla mienia i środowiska związane z zadań zawodowych; wykonywaniem geologicznych prac terenowych. BHP(6) określa skutki oddziaływania BHP(6)3. wskazać skutki stosowania odczynników chemicznych stosowanych podczas Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 129 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; KPS(10) wsółpracuje w zespole; OMZ(1) planuje prace zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem rozpoznawania skał i minerałów. BHP(6)4scharakteryzować skutki oddziaływania odczynników chemicznych i sposoby ich usuwania. BHP(8)3. wyszczególnić środki ochrony indywidualnej stosowane podczas wykonywania prac terenowych . BHP(8)4. scharakteryzować wyposażenie grupy przebywającej na ćwiczeniach terenowych umożliwiające bezpieczną pracę, przemieszczanie się i lokalizację grupy. BHP(10)3. udzielić pierwszej pomocy przy omdleniach, udarze słonecznym, stłuczeniach i oparzeniach chemicznych. BHP(10)4. zastosować pozycję bezpieczną dla poszkodowanego. BHP(10)5. wezwać pomoc medyczną i inną zależnie od charakteru zdarzenia. KPS(2)3. zaproponować sposoby rozwiązania problemu. KPS(2)4. zrealizować działania zgodnie z własnymi pomysłami. KPS(3)3. analizować rezultaty działań. KPS(3)4. uświadomić sobie skutki podejmowanych działań. KPS(8)3. wyciągać wnioski z podejmowanych działań. KPS(8)4. prowadzić działania i dokonywać zmian w ich prowadzeniu wymuszonych zachowaniem zespołu lub warunkami pracy. KPS(10)3. uwzględniać opinie i pomysły innych członków zespołu KPS(10)4. rozwiązywać konflikty w zespole KPS(10)5. uwzględnić opinie i pomysły innych członków zespołu. OMZ(1)3. dokonywać analizy przydzielonych zadań. OMZ(1)4. zaplanować pracę zespołu. OMZ(2)1. rozpoznać kompetencje i umiejętności osób w zespole. OMZ(2)2. rozdzielić zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu. OMZ(3)3. mobilizować współpracowników do wykonywania zadań. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 130 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. R.25.1(1) charakteryzuje zjawiska i procesy geologiczne; OMZ(3)4. wydawać decyzje osobom realizującym poszczególne zadania. OMZ(4)3. monitorować przebieg i jakość wykonywanych zadań. OMZ(4)4. ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów. OMZ(6)1. mobilizować współpracowników do wykonania zadań. OMZ(6)3. słuchać argumentów i wyjaśnień współpracowników. R.25.1(1)24. wykonać dokumentację opisowa i szkic morfologiczny na podstawie obserwacji geomorfologicznych. R.25.1(1)25. przeprowadzić analizę powstania form geomorfologicznych na podstawie budowy geologicznej obserwowanego obszaru. R.25.1(1)26. wykonać dokumentację opisową i graficzną skutków procesów egzogenicznych na podstawie obserwacji terenu i wychodni skalnych. R.25.1(1)27. wykonać dokumentację geologiczną na podstawie obserwacji odsłonięć skalnych naturalnych i sztucznych. R.25.1(1)28. wnioskować na podstawie zgromadzonych informacji o historii geologicznej terenu i zachodzących procesach geologicznych. R.25.1(6) rozpoznaje podstawowe R.25.1(6)18. wyszukać w materiale skalnym skamieniałości i przeprowadzić ich grupy skamieniałości; oznaczenie. R.25.1(6)19. rozpoznać rodzaje skamieniałości i określić ich formę. R.25.1(6)20. wnioskować o pozycji stratygraficznej skał zawierających dane skamieniałości. R.25.1(6)21. rozpoznać podstawowe grupy skamieniałości roślin. R.25.1(6)22. rozpoznać podstawowe grupy skamieniałości zwierząt. R.25.1(6)23. wykonać korelację skał ze względu na występujące skamieniałości. R.25.1(7) charakteryzuje etapy rozwoju R.25.1(7)19. przeprowadzić pomiar elementów zalegania skał. skorupy ziemskiej; R.25.1(7)20. opisać i pomierzyć zaobserwowane deformacje kompleksów skalnych. R.25.1(7)21. wnioskować na podstawie zgromadzonych informacji o budowie i Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 131 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.1(9) charakteryzuje skały i minerały; R.25.4(2) ocenia walory naukowe, krajobrazowe i turystyczne form i zjawisk geologicznych. ewolucji geologicznej obserwowanego obszaru. R.25.1(7)22. określić wiek względny i bezwzględny deformacji kompleksów skalnych. R.25.1(9)27 opisać genezę minerałów i skał. R.25.1(9)28 rozróżnić podstawowe grupy minerałów i skał. R.25.1(9)29 określić przydatność minerałów i skał do celów geoturystycznych. R.25.4(2)5. zlokalizować na mapie naturalne i sztuczne odsłonięcia skał, minerałów i skamieniałości podlegające geoochronie. R.25.4(2)6. wskazać w terenie elementy rzeźby terenu powstałe w wyniku działania procesów geologicznych będące geostanowiskami. R.25.4(2)7. wskazać współcześnie zachodzące procesy geologiczne kształtujące krajobraz naturalny. M.5.J2. Dokumentowanie morfologii i budowy geologicznej i terenu. R.25.1(2) przestrzega zasad kartografii R.25.1(2)7. stosować zasady pracy w grupie i terenie. geologicznej; R.25.1(2)8. stosować odpowiednie metody prowadzenia i zapisu notatek terenowych. R.25.1(2)9. prowadzić prace rekonensansowe. R.25.1(2)10. dobierać metodę prowadzenia zdjęcia geologicznego. R.25.1(2)11. określać punkty orientacyjne w terenie. R.25.1(2)12. określać wydzielenia litostratygraficzne. R.25.1(2)13. obliczyć odległość w terenie metodą krokówki (podwójnego kroku). R.25.1(2)14. tyczyć proste w terenie. R.25.1(2)15. stosować węgielnicę dwupryzmatyczną. R.25.1(5)20. prowadzić dokumentację kartograficzną. R.25.1(5)21. wykonać mapę dokumentacyjną prac technicznych. R.25.1(5) odwzorowuje obserwacje geologiczne na mapie; R.25.1(5)22. rysować profile punktów dokumentacyjnych. R.25.1(5)23. wykonać wykres spadku terenu. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 132 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(8) klasyfikuje i charakteryzuje różne technologie metod wiertniczych. R.25.1(5)24. wykonać profil morfologiczny według określonej linii. R.25.1(5)25. zaprojektować i wykreślić tabelę infiltracji i wykonać mapę infiltracji. R.25.1(5)26. wykonać szkic naturalnego odsłonięcia. R.25.1(5)27. wykonać mapę hydrogeologiczną. R.25.1(5)28. wykonać mapę geologiczną. R.25.1(5)29. wykonać przekrój geologiczny. R.25.2(8)21. wykonać wiercenia sondą ręczną i zlikwidować odwiercony otwór wiertniczy. R.25.2(8)22. pobrać i opisać próbki skał. R.25.2(8)23. zmierzyć poziom zwierciadła wód gruntowych za pomocą świstawki. R.25.2(8)24. posługiwać się kompasem geologicznym i GPS. R.25.2(8)16. zlikwidować otwór wiertniczy. R.25.2(8)17. zmierzyć poziom zwierciadła wód gruntowych za pomocą świstawki. R.25.2(8)18. posługiwać się kompasem geologicznym i GPS. M.5.J3. Rozpoznawanie i dokumentowanie minerałów, skał i złóż kopalin użytecznych PKZ(r.n)(9) rozpoznaje minerały i skały PKZ(R.n)(9)18. rozpoznać rodzaje minerałów i skał na obserwowanych wychodniach oraz charakteryzuje budowę skalnych. geologiczną Ziemi; PKZ(R.n)(9)19. rozpoznać przy użyciu odczynników chemicznych skały węglanowe. PKZ(R.n)(9)20. określić rodzaj formacji skalnej. PKZ(R.n)(9)21. rozpoznać formy tektoniczne na wychodniach skalnych. R.25.1(9)charakteryzuje skały i R.25.1(9)24. określić cechy makroskopowe minerałów. minerały; R.25.1(9)25. podać twardość minerału w skali Mohsa. R.25.1(9)26. określić makroskopopwo strukturę i teksturę skał. R.25.1(14) charakteryzuje R.25.1(14)5. rozpoznać kopaliny użyteczne i skały płonne. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 133 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego zróżnicowanie genetyczne złóż kopalin i R.25.1(14)6. wskazać formy geologiczne charakterystyczne dla poszczególnych kopalin prawidłowości ich występowania; użytecznych. R.25.1(14)7. wskazać okresy geologiczne typowe dla odpowiednich złóż kopalin użytecznych. R.25.1(14)8. ustalić następstwo wiekowe osadów na wychodni skalnej. R.1.(15) sporządza dokumentację R.25.1(15)20. wykonać profil geologiczny typu X i Y. wyników badań z zastosowaniem R.25.1(15)21. wykonać przekrój geologiczny na podstawie obserwacji wychodni różnych metod; skalnych. R.25.1(15)22. wskazać luki litologiczne i stratygraficzne na przekroju geologicznym i wychodni skalnej. R.25.2.(8) wykonuje polowe badania R.25.2(8)21. pobrać próbki geologiczne z wychodni skalnych. geologiczne. R.25.2(8)22. zabezpieczyć próbki geologiczne do badań laboratoryjnych. R.25.2(8)21. wykonać badania różnymi metodami. M.5.J4. Dokumentowanie prac wiertniczych i geofizycznych. R.25.2(1) rozróżnia typy urządzeń R.25.2(1)13. wyszczególnić elementy budowy wiertnic. wiertniczych i ich części składowe oraz R.25.2(1)14. rozpoznać na rampie narzędziowej narzędzia i osprzęt wiertniczy rodzaje sprzętu i osprzętu; R.25.2(1)15. rozpoznać rodzaj olinowania i określić ilość strun w systemie olinowania. R.25.2(1)16. rozpoznać na rampie rurowej elementy przewodu wiertniczego. R.25.2(1)17. wyszczególnić elementy systemu oczyszczania płuczki. R.25.2(5) charakteryzuje wyposażenie i R.25.2(5)5. współuczestniczyć w pracy laboratorium typu Datawell . przestrzega zasad obsługi laboratorium R.25.2(5)6. współuczestniczyć w pracy serwisów specjalistycznych obsługujących geologicznego na wiertni; proces wiercenia. R.25.2(5)7. przeprowadzić makroskopowe rozpoznawanie próbek okruchowych i rdzeni wiertniczych. R.25.2(5)8. wykonać pomiar własności reologicznych płuczki wiertniczej i zaczynów Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 134 Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego R.25.2(9) charakteryzuje metodykę badań geofizycznych w otworach wiertniczych; R.25.2(10) wykonuje geologiczną dokumentację otworu wiertniczego. cementowych. R.25.2(9)10. współuczestniczyć w przygotowaniu otworu do badań geofizycznych. R.25.2(9)11. określić kolejność czynności przy badaniach geofizycznych. R.25.2(9)12. dobrać rodzaj pomiarów geofizycznych stosownie do badanego parametru wiercenia i stanu technicznego otworu. R.25.2(9)13. interpretować wykresy z pomiarów geofizycznych. R.25.2(9)14. określić stan techniczny otworu na podstawie danych z badań geofizycznych. R.25.2(10)16. sporządzić profil otworu wiertniczego na podstawie rdzeni wiertniczych. R.25.2(10)17. opisać skrzynki rdzeniowe i próbek okruchowych zgodnie z obowiązującymi zasadami. R.25.2(10)18. sporządzić dokumentację geologiczno - techniczną wiercenia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 135