MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI ANALIZA dotycząca różnych możliwości podłączenia sieci „ostatniej mili” zrealizowanych w ramach projektów konkursowych w działaniu II.1 PO RPW do sieci szkieletowodystrybucyjnej wybudowanej w ramach projektów indywidualnych „Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej” (SSPW) wykonana na zlecenie: Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji Departament Telekomunikacji ul. Królewska 27 00 – 060 Warszawa Wykonawca: InfoStrategia Andrzej Szczerba i Wspólnicy Spółka Jawa Ul. Lubicz 25, 31 – 503 Kraków Kancelaria Wardyńscy i Wspólnicy Spółka Komandytowa al. Ujazdowskie 10, 00 – 478 Warszawa ASAP24 s.c. Grzegorz Pośpieszczyk al. Jerozolimskie 81, 02 – 001 Warszawa Niniejsze zamówienie zostało sfinansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Projektu systemowego – działania na rzecz rozwoju szerokopasmowego dostępu do Internetu oraz z budżetu państwa. ASAP24 S.C. Grzegorz Pośpieszczyk, Marcin Stachura Al. Jerozolimskie 81 02 - 001 Warszawa InfoStrategia Andrzej Szczerba i Wspólnicy Sp. J ul. Lubicz 25 31-503 Kraków Kancelaria Wardyński i Wspólnicy Spółka Komandytowa al. Ujazdowskie 10 00-478 Warszawa MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI I. Część ogólna 1. Podstawa opracowania: Podstawa prawna: 1) Umowa nr 2/INFOSTRATEGIA/MAC/UW-UR/15 z dnia 14.04.2015 r. na wykonanie ekspertyz zawarta między Zamawiającym a Wykonawcą, 2) ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 907 z późn. zm.) dalej: ustawa pzp, wraz z aktami wykonawczymi, 3) ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 168 z późn. zm.) dalej: ustawa o naruszeniu dyscypliny, 4) ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tj. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590, z późn. zm.), dalej ustawa o samorządzie województwa, 5) ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 45, poz. 236 z późn. zm.), dalej ustawa o gospodarce, 6) ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.), dalej ksh, 7) ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 243 z późn. zm.) dalej Prawo telekomunikacyjne, 8) ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2010 r. poz. 106, nr 675 z późn. zm.), dalej ustawą o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, 9) ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.), dalej ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, Strona 2 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI 10) Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 21 marca 2013 r. w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej na tworzenie i umożliwienie dostępu do sieci szerokopasmowej w ramach Programu Operacyjnego Rozwoju Polski Wschodniej 2007-2013 (Dz. U. 2013.1615); dalej Rozporządzenie. Opinia uwzględnia stan prawny obowiązujący w dniu jej sporządzenia. Podstawa faktyczna opracowania została wskazana w pkt. 3. 2. Zakres opracowania. Przedmiotem opracowania jest Analiza dotycząca różnych możliwości podłączenia sieci „ostatniej mili” zrealizowanych w ramach projektów konkursowych w działaniu II.1 PO RPW do sieci szkieletowo-dystrybucyjnej wybudowanej w ramach projektów „Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej” (SSPW), z uwzględnieniem: a) uwarunkowań technologicznych oraz prawnych, pod kątem zgodności z rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 21 marca 2013 r. w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej na tworzenie i umożliwienie dostępu do sieci szerokopasmowej w ramach Programu Operacyjnego Rozwoju Polski Wschodniej 2007-2013 (Dz. U. 2013.1615); b) zgodności z kryteriami wyboru projektów konkursowych w ramach działania II.1 PO RPW; c) zgodności z zapisami Regulaminu przeprowadzenia konkursu w ramach działania II.1 PO RPW. 3. Dokumenty wykorzystane do ekspertyzy Wykaz dokumentów: Dokumentacja konkursowa w ramach działania II.1 PO RPW 4. Cel sporządzenia opracowania Niniejsza analiza ma na celu udzielenie odpowiedzi na następujące pytania: Strona 3 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI 1) czy w przypadku zmiany węzłów dystrybucyjnych SSPW na szkieletowe SSPW w zadeklarowanych do podłączenia przez beneficjentów projektów realizowanych w ramach działania II.1 lokalizacjach, bądź w innych punktach przyłączenia uzgodnionych z Operatorem Infrastruktury (dochowując warunku liczby deklarowanych połączeń sieci SSPW) zostaną zachowane warunki konkursu i czy działanie takie będzie zgodne z przepisami krajowymi i UE; 2) czy w przypadku braku węzła dystrybucyjnego SSPW bądź szkieletowego SSPW (najbardziej efektywnego punktu dystrybucji Internetu) w lokalizacji objętej wnioskiem o dofinansowanie projektów konkursowych w działaniu II.1 PO RPW jest możliwe i zgodne z warunkami konkursu oraz prawem krajowym i UE podłączenie wybudowanej sieci dostępowej do węzłów telekomunikacyjnych innych sieci szerokopasmowych, przy założeniu, że: a) rozwiązanie to powinno mieć charakter tymczasowy i może mieć zastosowanie w przypadku późniejszego udostępnienia usług w ramach SSPW w stosunku do b) terminu zakończenia realizacji projektów konkursowych w działaniu II.1 PO RPW. Po rozpoczęciu świadczenia usług w węźle SSPW należy doprowadzić do podłączenia sieci dostępowej do węzła sieci SSPW, zgodnie z założeniami przedstawionymi we wniosku o dofinansowanie; c) w przypadku odstąpienia od realizacji węzła SSPW, lub znaczącej zmiany jego lokalizacji, w wyniku czego przestał na trwałe być najbardziej efektywnym punktem dystrybucji Internetu, podłączenie wybudowanej sieci dostępowej do szerokopasmowej może zostać uznane za rozwiązanie ostateczne. Strona 4 węzła innej sieci MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI II. Część szczegółowa 1. zmiana węzłów dystrybucyjnych SSPW na szkieletowe SSPW czy w przypadku zmiany węzłów dystrybucyjnych SSPW na szkieletowe SSPW w zadeklarowanych do podłączenia przez beneficjentów projektów realizowanych w ramach działania II.1 lokalizacjach, bądź w innych punktach przyłączenia uzgodnionych z Operatorem Infrastruktury (dochowując warunku liczby deklarowanych połączeń sieci SSPW) zostaną zachowane warunki konkursu i czy działanie takie będzie zgodne z przepisami krajowymi i UE; Głównym celem projektu SSPW w aspekcie technologicznym jest budowa światłowodowej regionalnej sieci szkieletowej oraz szerokopasmowej infrastruktury dystrybucyjnej. Nowobudowana infrastruktura ma umożliwić uzupełnienie infrastruktury telekomunikacyjnej należącej do istniejących operatorów w regionie oraz zapewni dostawcom usług hurtowych oraz dostawcom usług „ostatniej mili” wolny dostęp oparty na równych zasadach. Budowana infrastruktura SSPW obejmuje zarówno elementy pasywne (rurociągi, kable), jak i urządzenia aktywne. W oparciu o wybudowaną infrastrukturę teletechniczną sieć ma zapewnić integrację struktur telekomunikacyjnych województwa, dostarczając wydajne medium transmisyjne w postaci włókien optycznych oraz usług teletransmisyjnych operatorom “ostatniej mili” dla świadczenia usług dla końcowych klientów detalicznych. Powstała sieć SSPW będzie otwarta dla wszystkich przedsiębiorców telekomunikacyjnych i będzie oferować hurtowe usługi, w szczególności możliwość wykorzystania infrastruktury sieciowej takiej jak: usługi transmisji danych, hurtowe usługi dostępu do Internetu, włókna optyczne, rurociągi kablowe, infrastruktura towarzysząca, dla wszystkich zainteresowanych operatorów. Węzły sieci muszą umożliwić operatorom „ostatniej mili” (operatorzy ISP) dostęp do usług hurtowych dostarczanych poprzez sieć SSPW. Ich lokalizacja i funkcjonalność musi umożliwiać dołączanie do sieci operatorów „ostatniej mili”, a umiejscowienie węzłów, studni sieci powinno również spełniać wymagania zasad otwartości sieci i neutralności technologicznej, to znaczy nie może tworzyć przeszkód w fizycznym dostępie dla operatorów. W wyniku powyższych założeń sieć SSPW będzie służyła świadczeniu następujących grup usług hurtowych: Strona 5 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI udostępnianie kanalizacji; udostępnianie ciemnych włókien; dzierżawa łączy (pojemności) – dzierżawa odcinków łączy nie będących zakończeniami łączy (klasyfikowane jak rynek 14 pod rządami Prawa telekomunikacyjnego); dostęp operatorski do Internetu; tranzyt IP m.in.: o optyczne lambdy dla klienta, o usługi transmisji punkt-punkt dla najpopularniejszych protokołów, o usługi Ethernet. Zgodnie z dokumentami projektów SSPW (m. in., Decyzja Notyfikacyjna, Studium Wykonalności, OPZ Projektów na wykonanie sieci pasywnej) kształt sieci i dokładny wykaz miejscowości, w których zostaną posadowione węzły, będą określane w ramach procedury przetargowej. Oznacza to, że niektóre węzły mogą zostać przeniesione z jednej miejscowości do drugiej lub dodane/skreślone zgodnie z optymalizacją techniczną i ekonomiczną propozycji zwycięskiego oferenta. Zgodnie z warunkami konkursu dla działania II.1 Sieć szerokopasmowa Polski Wschodniej Celem Działania jest zwiększenie dostępu do Internetu szerokopasmowego w Polsce Wschodniej ze szczególnym uwzględnieniem sieci NGA poprzez tworzenie i umożliwienie dostępu do sieci szerokopasmowej, co obejmuje budowę sieci szkieletowej i sieci dostępowych oraz przyłączanie do nich użytkowników końcowych, jak również szkolenia mieszkańców Polski Wschodniej zagrożonych wykluczeniem cyfrowym. Wszelkie zmiany warunków konkursowych należy rozpatrywać w kontekście możliwości osiągnięcia wskazanego powyżej celu. Zgodnie z założeniami konkursu projekt, który ubiegać ma się o dofinansowanie w całości musi być realizowany Podkarpackiego, na terytorium jednego z województw: Województwa Podlaskiego, Świętokrzyskiego lub Warmińsko – Lubelskiego, Mazurskiego. Niedopuszczalnym jest objęcie projektem terytorium więcej niż jednego województwa – zgodnie z kryterium nr 1 w zakresie wymogów formalnych dotyczących projektu. Co istotne gminy, na których terenie ma być realizowany projekt muszą graniczyć ze sobą (niedopuszczalne jest realizowanie sieci dostępowej na terenie rozproszonym). Wsparcie na budowę sieci szerokopasmowej wraz z infrastrukturą telekomunikacyjną pomiędzy najbliższym punktem dystrybucji Internetu a użytkownikiem końcowym może być udzielone, jeżeli w miejscowości, w której ma być zbudowana ta infrastruktura, nie istnieje i nie jest planowana budowa najbardziej efektywnego punktu dystrybucji Internetu. Strona 6 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI Jak wynika z powyższego, warunkiem udzielenia wsparcia w ramach Konkursu była realizacja projektów polegających na budowie sieci szerokopasmowej wraz z infrastrukturą telekomunikacyjną pomiędzy najbliższym lub najbardziej efektywnym punktem dystrybucji Internetu (definicje najbliższego oraz najbardziej efektywnego punktu dystrybucji Internetu, jak również użytkownika końcowego zamieszczono w § 4, ust. 10, 11 i 22 Rozporządzenia) a użytkownikiem końcowym, w celu umożliwienia bezpośredniego dostarczenia użytkownikowi końcowemu usługi przyłączenia do sieci szerokopasmowej i zapewnienia korzystania z szerokopasmowego dostępu do Internetu, na obszarach, na których nie ma odpowiedniego szerokopasmowego dostępu do Internetu lub szerokopasmowego dostępu do Internetu nowej generacji. Zgodnie z Rozporządzeniem, pod pojęciem najbliższego punktu dystrybucji Internetu należy rozumieć węzeł telekomunikacyjny należący do operatora telekomunikacyjnego, w którym oferowana jest usługa hurtowego szerokopasmowego dostępu do Internetu, a którego parametry techniczne, lokalizacja oraz warunki udostępnienia są optymalne dla realizacji projektu. Natomiast pod pojęciem najbardziej efektywnego punktu dystrybucji Internetu należy rozumieć najbliższy węzeł telekomunikacyjny regionalnej telekomunikacyjnej sieci szkieletowej realizowanej w ramach wsparcia, o którym mowa w § 5 ust. 1 pkt 1, w którym jest lub będzie oferowana usługa hurtowego szerokopasmowego dostępu do Internetu. Co istotne zgodnie z warunkami określonymi w dokumentacji konkursowej w ramach działania II.1 PO RPW należy składać propozycje projektów dot. budowy sieci szerokopasmowej wraz z infrastrukturą telekomunikacyjną pomiędzy najbliższym lub najbardziej efektywnym punktem dystrybucji Internetu a użytkownikiem końcowym, w celu umożliwienia bezpośredniego dostarczenia użytkownikowi końcowemu usługi przyłączenia do sieci szerokopasmowej i zapewnienia korzystania z szerokopasmowego dostępu do Internetu, na obszarach, na których nie ma odpowiedniego szerokopasmowego dostępu do Internetu lub szerokopasmowego dostępu. W ramach procedury oceny wniosków o dofinansowanie badano m.in. czy zadania proponowane w ramach projektu doprowadzą do zbudowania sieci szerokopasmowej wraz z infrastrukturą telekomunikacyjną zapewniającą użytkownikowi końcowemu usługę przyłączenia do sieci szerokopasmowego dostępu do Internetu dla min. 100 użytkowników końcowych, rozumianych zgodnie z art. 2 pkt 50 ustawy Prawo telekomunikacyjne (gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe, instytucje użyteczności publicznej, jednostki samorządu terytorialnego), czy wnioskodawca planuje w każdej miejscowości objętej projektem podłączyć użytkowników końcowych do sieci szerokopasmowego dostępu do Internetu o Strona 7 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI przepływności łącza do użytkownika końcowego min. 2 Mb/s (wymagane min. 15% mieszkańców) lub w przypadku sieci NGA o przepływności łącza do użytkownika końcowego min. 30 Mb/s (wymagane min. 10% mieszkańców). Z punktu widzenia odpowiedzi na pytanie będące przedmiotem analizy istotne jest także badanie sposobu połączenia z SSPW. Jak wynika z dokumentacji konkursowej: Założeniem wparcia w ramach działania II.1 PO RPW jest realizowanie go na obszarach, na których rozpoczęcie komercyjnej działalności w tym zakresie jest nieopłacalne finansowo. W pierwszej kolejności, na podstawie deklaracji poszczególnych Samorządów Województw Polski Wschodniej, weryfikujemy czy w danej miejscowości objętej projektem jest zbudowany lub planowany węzeł dystrybucyjny sieci SSPW realizowanej w ramach projektów indywidualnych współfinansowanych z działania II. 1 PORPW. Jeśli węzeł taki jest planowany, a zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej z dnia 10.11.2011 r. (nr SA.33441 (2011/N), SA.33440 (2011/N), SA.33439 (2011/N), SA.33438 (2011/N), SA.30851 (2011/N) – Polska Projekt pt. Sieć Szerokopasmowa Polski Wschodniej): a) miejscowość jest zaliczona do kategorii 1 lub 2, to obszar tej miejscowości uważany jest za obszar, na którym w ramach konkursu może być udzielone wsparcie zarówno dla budowy sieci szerokopasmowej podstawowego dostępu do Internetu, jak i sieci nowej generacji, b) miejscowość jest zaliczona do kategorii 3, 4, 5 lub 6, to obszar tej miejscowości uważany jest za obszar, na którym nie ma odpowiedniego szerokopasmowego dostępu do Internetu nowej generacji, na którym w ramach konkursu może być udzielone wsparcie dla budowy sieci nowej generacji, c) miejscowość jest zaliczona do kategorii 7, to obszar tej miejscowości co do zasady wyłączony jest z możliwości udzielenia wsparcia w ramach konkursu, z wyjątkiem części obszaru takiej miejscowości, co do którego na podstawie inwentaryzacji UKE stwierdzono, że nie ma na nim w ogóle możliwości dostępu do sieci szerokopasmowej nowej generacji, ani wiarygodnych planów inwestycyjnych budowy takiej sieci w najbliższej przyszłości – w takim przypadku w ramach konkursu może być udzielone wsparcie dla budowy sieci nowej generacji na wskazanym terenie. Jeśli w miejscowości objętej projektem nie jest planowany węzeł dystrybucyjny sieci SSPW, to na podstawie wyników inwentaryzacji zasobów sieci szerokopasmowego dostępu do Internetu udostępnionych przez UKE badamy, czy miejscowości wskazane przez Wnioskodawcę kwalifikują się do objęcia wsparciem, tj. czy poziom nasycenia usługami szerokopasmowego dostępu do Internetu o przepływności łącza do użytkownika końcowego min. 2 Mb/s wynosi nie więcej niż 30% lub w przypadku sieci NGA o przepływności łącza do użytkownika końcowego nie występuje nasycenie usługami. Stwierdzenie nasycenia nie więcej niż 30% usługami o przepływności do użytkownika końcowego min. 2 Mb/s umożliwia udzielenie w ramach konkursu wsparcia zarówno dla budowy sieci szerokopasmowej podstawowego dostępu do Internetu, jak i sieci nowej generacji, a stwierdzenie Strona 8 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI całkowitego braku nasycenia usługami o przepływności do użytkownika końcowego min. 30 Mb/s (jednocześnie powyżej 30% nasycenia usługami o przepływności poniżej 30 Mb/s) umożliwia udzielenie w ramach konkursu wsparcia dla budowy sieci nowej generacji. Dalej, badanie wniosku objęło sprawdzenie czy w miejscowościach objętych projektem, w których jest zbudowany lub planowany węzeł dystrybucyjny sieci SSPW w ramach projektów indywidualnych współfinansowanych z działania II.1 PO RPW, wnioskodawca planuje przyłączenie sieci szerokopasmowej do tego węzła dystrybucyjnego sieci SSPW – w takich miejscowościach nie jest dopuszczalne współfinansowanie budowy sieci szerokopasmowej, która nie jest przyłączana do węzła dystrybucyjnego sieci SSPW. Jeżeli w takich miejscowościach Wnioskodawca zapewnia przyłączenie do węzła dystrybucyjnego sieci SSPW lub projekt obejmuje miejscowości, w których nie istnieje i nie jest planowany taki węzeł – możliwe jest przyłączenie do innego węzła, kryterium uważa się za spełnione. Wniosek na etapie oceny konkursowej badano także pod kątem, czy planowana przez wnioskodawcę do wybudowania sieć szerokopasmowa będzie podłączona do węzła dystrybucyjnego sieci SSPW. Punktowano podłączenie do jednego węzła lub większej ich ilości. Tak skonstruowany zapis pozwala stwierdzić, iż wymóg połączenia sieci „ostatniej mili” z siecią SSPW miał na celu zwiększenie penetracji usług dostępu do Internetu na tych obszarach, gdzie rynek nie działał prawidłowo. Powiązanie budowanej w ramach projektów konkursowych w działaniu II.1 PO RPW sieci z siecią szkieletową SSPW miało na celu stworzenie w uproszczeniu kompletnej infrastruktury telekomunikacyjnej umożliwiającej świadczenie usług użytkownikom końcowym. Dokumentacja konkursowa kładła więc nacisk na połączenie sieci ze szkieletową siecią szerokopasmową przy czym nie był to warunek który determinowałby możliwość uzyskania dofinansowania. Na etapie oceny wniosków o dofinansowanie badano bowiem, czy w miejscowościach objętych projektem, w których jest zbudowany lub planowany węzeł dystrybucyjny sieci SSPW w ramach projektów indywidualnych współfinansowanych z działania II.1 PO RPW, wnioskodawca planuje przyłączenie sieci szerokopasmowej do tego węzła dystrybucyjnego sieci SSPW. Co istotne tylko w takich miejscowościach nie jest dopuszczalne współfinansowanie budowy sieci szerokopasmowej która nie byłaby przyłączona do węzła dystrybucyjnego SSPW. Już dokumentacja konkursowa dopuszczała możliwość przyłączenia do innych węzłów, ale pod warunkiem, iż w danej miejscowości węzeł dystrybucyjny SSPW nie istnieje i nie jest planowany. Należy przy tym wskazać, iż umowa o dofinansowanie przewiduje możliwość dokonania w niej zmian. Zgodnie z § 22 ust. 2 wzoru umowy beneficjent, w terminie 30 dni od dnia zaistnienia Strona 9 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI okoliczności, powodujących konieczność wprowadzenia zmian do Projektu, w tym zmian dotyczących postanowień § 6 ust. 2, jest zobowiązany zgłosić ten fakt do Instytucji Pośredniczącej na piśmie wraz z uzasadnieniem i propozycją modyfikacji Umowy, jeżeli proponowana zmiana Projektu powoduje konieczność zmiany Umowy. Zgłoszenie zmian nie może nastąpić później niż 30 dni przed planowanym zakończeniem realizacji Projektu. Co istotne W razie wystąpienia niezależnych od Beneficjenta okoliczności, powodujących konieczność wprowadzania zmian do Projektu, Strony uzgadniają zakres zmian w Umowie, które są niezbędne dla zapewnienia prawidłowej realizacji Projektu. Okolicznością od Beneficjenta niezależną jest właśnie zmiana w zakresie lokalizacji węzłów dostępowych. Przy czym istotne jest i to że każda zmiana w tym zakresie uzgodniona z podmiotem przyznającym dofinansowanie ma być niezbędna dla zapewnienia prawidłowej realizacji Projektu. Oba pojęcia tj. niezbędności i prawidłowej realizacji Projektu nie zostały na gruncie umowy zdefiniowane. Tym samym należy nadać im znaczenie wynikające z ich potocznego rozumienia. Zmiana niezbędna to taka która jest „koniecznie potrzebna”. Zmiana niezbędna to taka bez której niemożliwa byłaby dalsza realizacja Projektu w założonym kształcie. Prawidłowa realizacja Projektu zmierzać ma do osiągnięcia założonych wskaźników i celów. Tym samym biorąc pod uwagę, iż cykl życia projektu wymuszać może zmianę pierwotnych założeń organizacyjnych, a materializowanie się ryzyk wymusza podejmowanie działań zaradczych strony uzgodnić muszą zgodnie z § 22 ust. 3 umowy takie zmiany, które z jednej strony przyczynią się do osiągnięcia celów projektu i zakładanych wskaźników, a z drugiej będą jak najmniej ingerować w pierwotne założenia. Wzór umowy w § 22 ust. 4 dopuszcza co prawda zmianę zakładanych wskaźników produktu i rezultatu Projektu po uzyskaniu uprzedniej pisemnej zgody Instytucji Pośredniczącej jednakże zmiana ta winna być rozpatrywana w kategoriach rygorystycznych. Wprowadzenie do wzoru umowy § 22 wskazuje, iż strony dopuszczają możliwość zmiany w zakresie założeń Projektu. Co istotne, zmiana typu węzła z dystrybucyjnego na szkieletowy nie wpływa na uzyskanie efektywnego technologicznie dostępu do sieci i zasobów SSPW. Przy dopuszczeniu przyłączenia operatora „ostatniej mili” do węzła szkieletowego operator może korzystać z wszystkich usług występujących w sieci SSPW. Tym samym zmiana typu węzła nie powinna wpływać na efektywne wykorzystanie sieci SSPW, chyba że umowy Województw z Operatorami Infrastruktury zawiera/reguluje jakieś ograniczenia (np. brak możliwości przyłączania operatorów „ostatniej milii” do węzłów szkieletowych). Strona 10 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI W przypadku uzgodnienia z Operatorem Infrastruktury przyłączenia sieci operatora „ostatniej milii” w innej lokalizacji niż węzeł dystrybucyjny lub szkieletowy, np. przyłączenie w studni, mufie kablowej, beneficjent uzyskuje efektywny dostęp do wszystkich usług SSPW. Przyłączenie fizyczne poza węzłem może być uznane za tożsame z przyłączeniem w wybranym węźle, gdyż włączenie do sieci SSPW do włókna światłowodowego powoduje odbieranie usług z konkretnego węzła, na którym zakończone jest wybrane włókno światłowodowe (lub para włókien) i może to być węzeł tożsamy z wybranym we wniosku o dofinansowanie. Tym samym mając na uwadze postanowienia umowy o dofinansowanie, dokumentacji konkursowej oraz aktów prawnych obowiązujących w tym zakresie w zakresie odpowiedzi na pierwsze pytanie należy dopuścić możliwość zmiany węzłów dystrybucyjnych SSPW na szkieletowe SSPW w zadeklarowanych do podłączenia przez beneficjentów projektów realizowanych w ramach działania II.1 lokalizacjach, bądź w innych punktach przyłączenia uzgodnionych z Operatorem Infrastruktury (dochowując warunku liczby deklarowanych połączeń sieci SSPW wskazanych we wniosku o dofinansowanie). Warunkiem powyższego jest m.in. konieczność wprowadzenia zmiany dla prawidłowej realizacji Projektu i osiągnięcia zakładanych wskaźników produktu i rezultatu. Muszą zostać spełnione pozostałe warunki konkursu tj. przyłączenie możliwe jest na terytorium jednego z województw. 2. brak węzła dystrybucyjnego SSPW Przechodząc do odpowiedzi na drugie pytanie wskazać, należy iż w przypadku braku węzła dystrybucyjnego bądź szkieletowego SSPW możliwe jest: a) Przyłączenie do sieci SSPW do innej lokalizacji węzłowej. W przypadku zmiany kształtu i lokalizacji sieci może wystąpić możliwość przyłączenia sieci beneficjenta do innego węzła sieci SSPW. W tym przypadku wykorzystana zostanie sieć SSPW jako najbardziej efektywny punkt dystrybucji Internetu, ale w innej lokalizacji niż podana we wniosku o dofinansowanie. Przyłączenie w innym węźle może być uznane za tożsame z przyłączeniem w wybranym węźle gdyż umożliwia efektywne wykorzystanie tych samych usług sieci SSPW. b) Przyłączenie do sieci SSPW poza lokalizacją węzła. W tym przypadku wykorzystana zostanie sieć SSPW jako najbardziej efektywny punkt dystrybucji internetu, ale w innej lokalizacji niż podana we wniosku o dofinansowanie. Poprzez przyłączenie w studni, mufie kablowej, beneficjent uzyskuje efektywny dostęp do wszystkich usług SSPW. Przyłączenie Strona 11 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI fizyczne poza węzłem może być uznane za tożsame z przyłączeniem w węźle gdyż włączenie do sieci SSPW do włókna światłowodowego powoduje odbieranie usług z konkretnego węzła, na którym zakończone jest wybrane włókno światłowodowe (lub para włókien)1. c) Przyłączenie do sieci SSPW z wykorzystaniem sieci innego operatora. Jako że budowana sieć beneficjenta w przypadku braku węzła SSPW w wybranej lokalizacji, dla poprawnego funkcjonowania musi posiadać dostęp do usług hurtowych innego niż OI SSPW operatora hurtowego istnieje możliwość przyłączenia beneficjenta do sieci SSPW poprzez sieć innego operatora. Zakładając że sieć SSPW oraz sieć alternatywnego posiadają punkt styku sieci, można zestawić usługi, które umożliwią beneficjentowi wykorzystanie sieci SSPW. Np. możliwe jest zakupienie usługi transmisji danych alternatywnego operatora do punktu styku z siecią SSPW, a w ramach sieci SSPW zakup dalszych usług transmisji danych lub dostępu do internetu. Rozwiązanie takie może umożliwić beneficjentowi efektywne wykorzystanie usług sieci SSPW. d) Przyłączenie do sieci innego operatora z pominięciem sieci SSPW. W tym przypadku przyjęte zostało założenie, że zmiany w sieci SSPW uniemożliwiają podłączenie do wybranego węzła SSPW lub innego węzła SSPW z wykorzystaniem możliwości opisanych w punkcie a) i b). Aby zapewnić techniczne funkcjonowanie sieci beneficjenta oraz umożliwić świadczenie usług detalicznych, a co za tym idzie zrealizować projekt objęty umową o dofinansowanie powinno się umożliwić tymczasowe przyłączenie beneficjenta do alternatywnego operatora, niż Operator SSPW, do czasu zakończenia budowy sieci SSPW i rozpoczęcia świadczenia usług hurtowych przez Operatora Infrastruktury na sieci SSPW. Po tym okresie beneficjent powinien wykorzystać jako najbardziej efektywny punkt dystrybucji Internetu węzeł lub punkt przyłączenia wskazany przez Operatora Infrastruktury SSPW (w przypadku braku wybranego węzła SSPW). Przyłączenie powinno nastąpić zgodnie z opisem w punktach a) – c). 1 Chyba, że umowy Województw z Operatorami Infrastruktury zawierają ograniczenia w tym zakresie (np. brak możliwości przyłączania operatorów „ostatniej milii” do węzłów szkieletowych/studni/muf kablowych). Strona 12 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI W przypadku znaczącej zmiany kształtu sieci SSPW i braku ekonomiczno-technicznego uzasadnienia dla budowy sieci beneficjenta „ostatniej mili” do sieci SSPW, pozostaje wykorzystanie innych sieci alternatywnych dla przyłączenia Internetu dla sieci beneficjenta jak opisano w pkt d). Działanie takie jest uzasadnione: 1) koniecznością efektywnego wykorzystania środków finansowych przyznanych na realizację projektu w ramach działania II.1 z PO RPW , 2) kształtem dokumentacji konkursowej, która nie wyklucza realizacji projektu w przypadku braku możliwości połączenia z siecią SSPW. Dokumentacja konkursowa została tak skonstruowana by promować połączenia „ostatniej mili” z SSPW i stanowić zachętę do budowy kompleksowej infrastruktury telekomunikacyjnej umożliwiającej świadczenie usług użytkownikowi końcowemu na terenach gdzie rynek telekomunikacyjny nie działa prawidłowo. 3) brak podstaw faktycznych i prawnych by obciążać odpowiedzialnością za brak możliwości połączenia z siecią SSPW beneficjenta w ramach działania II.1 z PO RPW. Pomimo dołożenia należytej staranności beneficjenci w ramach działania II.1 z PO RPW nie mają możliwości wpływu na rozmieszczenie węzłów sieci SSPW ani też ewentualne opóźnienia w ich wybudowaniu. Wszelkie zmiany powinny jednak zostać uzgodnione z instytucją przyznającą dofinansowanie. Ciężar wykazania okoliczności, o których mowa w punkcie 1 – 3 powyżej obciąża przy tym beneficjenta w ramach działania II.1 z PO RPW. 3. Podsumowanie Należy stwierdzić, iż możliwa jest zmiana węzłów dystrybucyjnych SSPW na szkieletowe SSPW w zadeklarowanych do podłączenia przez beneficjentów projektów realizowanych w ramach działania II.1 lokalizacjach, bądź podłączenie projektów „ostatniej mili” do sieci SSPW w innych punktach przyłączenia uzgodnionych z Operatorem Infrastruktury (dochowując warunku liczby deklarowanych połączeń sieci SSPW wskazanych we wniosku o dofinansowanie). Jednocześnie podłączenie beneficjentów w punktach styku z SSPW jest zgodne z decyzjami KE wskazanymi na wstępie opracowania. Co istotne, decyzja KE notyfikująca pomoc publiczną jednoznacznie wskazano te obszary i miejscowości w których możliwa jest interwencja. Założeniem bowiem wsparcia w ramach Strona 13 MINISTERSTWO ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI działania II.1 PO RPW jest realizowanie go na obszarach, na których rozpoczęcie komercyjnej działalności w tym zakresie jest nieopłacalne finansowo. Decyzja KE dzieli miejscowości według 7 kategorii. Zgodnie z decyzją miejscowość jest zaliczona do kategorii 1 lub 2, jeśli obszar tej miejscowości uważany jest za obszar, na którym w ramach konkursu mogło być udzielone wsparcie zarówno dla budowy sieci szerokopasmowej podstawowego dostępu do Internetu, jak i sieci nowej generacji. Miejscowość jest zaliczona do kategorii 3, 4, 5 lub 6, gdy obszar tej miejscowości uważany jest za obszar, na którym nie ma odpowiedniego szerokopasmowego dostępu do Internetu nowej generacji, na którym w ramach konkursu mogło być udzielone wsparcie dla budowy sieci nowej generacji. Miejscowość jest zaliczona do kategorii 7 - obszar tej miejscowości co do zasady wyłączony jest z możliwości udzielenia wsparcia w ramach konkursu, z wyjątkiem części obszaru takiej miejscowości, co do którego na podstawie inwentaryzacji UKE stwierdzono, że nie ma na nim w ogóle możliwości dostępu do sieci szerokopasmowej nowej generacji, ani wiarygodnych planów inwestycyjnych budowy takiej sieci w najbliższej przyszłości – w takim przypadku w ramach konkursu mogło być udzielone wsparcie dla budowy sieci. Wszelkie zmiany w realizowanych projektach nie mogą stać w sprzeczności z określonym w decyzji podziałem. Strona 14