dzieje rzymu - Joanna Wieczorek

POLSKA OD 1795 DO DZIŚ
STATUS PRAWNY ZIEM POLSKI POD ZABORAMI
K
Okres
Zabór
rosyjski
R
17721812
Zabór pruski
P
Cześć Prus (nowe
1772- prowincje)
1807
Próby pozyskania chłopów i (początkowo)
szlachty, reforma administracyjna, słaba
germanizacja
Zabór
austriacki
A
1772- Cześć monarchii
1809 austriackiej
Monarchia konstytucyjna (Fryderyk
1807- August z dynastii
15 Wettynów)
Silna germanizacja, ostry reżim polityczny,
akcje antypolskie i antykościelne
Księstwo
Warszawskie
Królestwo
Polskie
Rzeczpospolita
Krakowska
Zabór pruski,
w tym Wielkie Księstwo
Poznańskie
Galicja
F
R
W
P
A
Zabór
niemiecki
N
Galicja
A
Królestwo
Polskie
R
Kraj
Przywiślański
R
Status prawny
Cześć Rosji
Samorząd, uwagi
Nowy podział administracyjny (gubernie),
zachowanie systemu oświaty i części samorządu szlacheckiego (sądy), zachowanie
prawa litewskiego
Nazwa
Połączone unią personalną z Rosją. Pełna
1815- samodzielność wew32 nętrzna, ograniczona
w sprawach zagrań.
Wolne Miasto pod
1815- patronatem zabor46 ców
Własne wojsko (liczne), dwuizbowy sejm (ograniczone kompetencje), sądownictwo powszechne (zniesienie niewoli osobistej chłopów, Kodeks Napoleona), wzory francuskie
w administracji, pełna zależność od Francji
Dobre warunki do rozwoju gospodarki
i kultury, brak rusyfikacji. Oddzielne od Rosji wojsko, sejm, senat, Rada Stanu (ministrowie i doradcy); pozakonstytucyjne
działania wlk. ks. Konstantego
Własna konstytucja, samorząd. Uprawnienia
stopniowo ograniczane, 1846 wcielone do
zaboru austriackiego
Cześć Prus
1815- zachowująca pewną
70 odrębność (do 1831
urząd namiestnika)
Praktyczny brak
1815- odrębności od
ok. cesarstwa
1867
Początkowo niezbyt silna germanizacja,
dążenie do integracji z resztą Prus, istnienie
organów samorządowych. Zaostrzenie kursu
po 1831, ale w latach 40. znaczne swobody
Silny ucisk narodowościowy (germanizacja),
rządy nieudolne i wyniszczające gospodarkę
(podatki), cenzura, represje policyjne. Pod
koniec okresu złagodzenie kursu
Część Rzeszy
1871- Niemieckiej
1914
W 1. 70. silne ograniczanie odrębności
zamieszkałych przez Polaków, germanizacja, popieranie kolonistów (rolników)
niemieckich, prześladowanie katolicyzmu
Autonomia w ramach Własny sejm i rząd, autonomia w gospodar1867- Austro- Węgier jako ce i oświacie. Przy wrócenie języka
1914 „Królestwo Galicji i polskiego w administracji i szkołach, duża
Lodomerii”
swoboda życia kulturalnego
Stopniowe likwidowanie odrębności w sądo1832- Prowincja Rosji z
wnictwie, administracji, syst. monetarnym
63 pewną autonomią
Część Rosji
Silna rusyfikacja wszystkich instytucji i
likwidacja ostatnich odrębności od Rosji.
1864Po rewolucji 1905-6 znaczne złagodzenie
1914
kursu, częściowe przywrócenie języka
polskiego i in. ustępstwa
K – kraj dominujący (A – Austria/Austro-Węgry, F – Francja, N – Niemcy, P – Prusy, R – Rosja, W – wspólnie Austria, Prusy i Rosja; a – nazwa od nazw ziem i miast: Halicza i Włodzimierza