Komunikat nt. debaty - do pobrania

Czy są granice interwencji państwa w ochronie zdrowia? Czy istnieją dobra, które uzasadniają
naruszenie praw pacjenta? Jak należy tę sytuację oceniać z perspektywy etyki, relacji lekarza
z pacjentem, a jak z perspektywy obowiązków lekarza?
Na tak postawione pytania postarają się odpowiedzieć uczestnicy debaty zorganizowanej w ramach
tegorocznej edycji konferencji Hospital Management w Warszawie.
W ocenie Europejskiej Agencji Leków (EMA) nie można zalecać stosowania leku biopodobnego zamiennie z jego lekiem referencyjnym.
Eksperci EMA podkreślają natomiast, że kwestie związane ze zmianą stosowanego leku biologicznego na inny powinny być omawiane
z lekarzem lub farmaceutą. Oznacza to, że zamiana leku biologicznego na inny powinna być dokonywana z udziałem lekarza, farmaceuty,
a najlepiej także ze świadomym udziałem pacjenta.
Menedżerowie zarządzający szpitalami stają jednak przez problemem na tyle wyrazistym moralnie, co mającym także prozaiczne podłoże
ekonomiczne: etyka i prawo pacjenta (i lekarza) do wyboru terapii versus pójście „na skróty”, odłożenie na bok refleksji czy można
dopuścić do automatycznego podejmowania decyzji o zamianie leku.
Według danych za rok 2013 żaden kraj UE nie zezwolił wyraźnie na substytucję produktów biologicznych pochodzących od różnych
producentów, a wiele państw członkowskich UE wprowadziło postanowienia o charakterze prawnym, regulacyjnym i politycznym, które
uniemożliwiają tę praktykę.
Brak stanowczych decyzji w polskim prawodawstwie, ale także analizy światowych trendów w tej sprawie stawia nasz system ochrony
zdrowia po raz kolejny w sytuacji outsidera Unii Europejskiej.
Skutki, które może powodować tego rodzaju niekontrolowane zamiennictwo w stosunku do leków biologicznych są dziś trudne do oceny i
przewidzenia, dlatego tak ważne jest by polski regulator potraktował tę sprawę poważnie i ze zdecydowaniem. Kwestie, nad którymi pinie
powinno pochylić się Ministerstwo Zdrowia wpływają bowiem w tym wypadku na odpowiedzialność i rolę lekarza, na monitoring
bezpieczeństwa farmakoterapii, odpowiedzialność placówki i jej dyrekcji za właściwą kontrolę terapii i monitorowanie zjawisk
niepożądanych.
Czytając kolejne komunikaty i pisma Ministerstwa Zdrowia, np. te które dotyczą organizacji przetargów na leki przez szpitale, wydaje się,
że obecnie nie ma granic interwencji państwa w dziedzinie zdrowia. Dyrektorzy szpitali otrzymują od Ministerstwa zalecenia, które
oznaczają de facto odstąpienie od poszanowania praw pacjenta.
Nie można igrać z ogniem szukając oszczędności na zdrowiu i życiu pacjenta patrząc na cały proces terapeutyczny wyłącznie z punktu
widzenia wyniku ekonomicznego i budżetu.
Istotna jest tu także postawa środowiska lekarskiego, które powinno mieć wpływ na świadomy i w pełni kontrolowany proces
podejmowania decyzji o wyborze leku. Czy można ignorować prawo i obowiązek lekarza do informowania pacjenta o zmianie leczenia? A
nawet jeśli pacjent jest informowany, to jakie są granice zmiany terapii przez regulatora poprzez automatyczną substytucję?
Z kolei z punktu widzenia pacjenta pojawia się pytanie czy można dokonać zmiany leczenia bez jego zgody? Jakie dobra i wartości,
uzasadniają naruszenie praw pacjenta?
Dopóki Polska nie wypracuje w tej mierze solidnych regulacji będziemy mieli do czynienia z dowolnością podejmowania decyzji i brakiem
odpowiedzialności za możliwe negatywne skutki decyzji. Takiej dowolności i automatyzmu nie powinno być tam, gdzie w grę wchodzi
ludzkie życie.
*
Zapraszamy do udziału.
Panel: Gospodarka lekowa szpitala, a monitorowanie działań niepożądanych – prawa pacjenta, prawa lekarza – dylematy
menedżera podmiotu leczniczego w kontekście przepisów prawa
Konferencja Hospital Management, 12 czerwca 2014 r., g. 15:00 – 16:00, Radisson Blue Centrum Hotel, ul. Grzybowska 24, Warszawa
Uczestnicy debaty:
Iwona Mazur, Wiceprezes Zarządu Głównego Towarzyszenia Menedżerów Opieki Zdrowotnej, Prezes Dolnośląskiego Oddziału STOMOZ
Dr Andrzej Włodarczyk, wiceminister zdrowia (2007–2008, 2011–2012), członek Naczelnej Rady Lekarskiej
Dr Andrzej Mądrala, Wiceprezydent Pracodawców RP
prof. Jarosław Fedorowski, prezes Polskiej Federacji Szpitali, Gubernator i członek prezydium Europejskiej Federacji Szpitali HOPE
Tomasz Szelągowski, Dyrektor Generalny, Federacja Pacjentów Polskich
mec. Michał Modro, Kancelarie Radców Prawnych Araszkiewicz i Modro
Do roli komentatorów zaproszeni zostali:
Sabina Sieprawska - ekspert Zespołu interwencyjno-poradniczego w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta
Prof. Mieczysław Pasowicz - Prezydent Polskiego Stowarzyszenia Dyrektorów Szpitali
Dr Zbigniew Brzezin - Rzecznik Praw Lekarza
Marek Nowak – Dyrektor Regionalnego Szpitala Specjalistycznego im. Wł. Biegańskiego w Grudziądzu
Debatę poprowadzi Robert Mołdach, ekspert Pracodawców RP, Prezes Instytutu Zdrowia i Demokracji