14 kwietnia 2017 r. Zapytanie ofertowe w sprawie wykonania usługi badawczej dla Departamentu Rynku Pracy MRPiPS dot. barier, jakie napotykają pracownicy migrujący z UE/EFTA oraz osoby korzystające z prawa do swobody przepływu pracowników powracające z emigracji1 Przedmiot zamówienia: Przedmiotem zamówienia jest wykonanie usługi analityczno-badawczej obejmującej: 1) zdiagnozowanie występujących na terenie RP ograniczeń i przeszkód w realizowaniu przez obywateli UE/EFTA unijnej swobody przepływu pracowników (SPP), nie mających uzasadnienia w prawie unijnym; 2) zdiagnozowanie barier, jakie napotykają osoby korzystające z prawa do swobody przepływu pracowników powracające z emigracji do Polski. Kontekst zamówienia: Ad. 1 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/54/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie środków ułatwiających korzystanie z praw przyznanych mobilnym pracownikom w kontekście swobodnego przepływu pracowników, określa środki jakie powinny być im zapewnione we wszystkich państwach członkowskich w celu ułatwienia korzystania z uprawnień określonych rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 492/2011 z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Unii (m.in. dostęp do rynku pracy, kształcenia zawodowego i mieszkalnictwa oraz równe traktowanie w zakresie rekrutacji, wsparcia publicznych służb zatrudnienia, warunków wykonywania pracy, korzystania z przywilejów socjalnych i podatkowych czy przynależności do związków zawodowych). Dla realizacji zadań nałożonych na państwa członkowskie ww. Dyrektywą wprowadzono do ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. 2016 poz.645 z późń. zm.) przepis (art. 4 ust. 1 pkt 7a), nakładający na Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: zlecanie niezależnych sondaży i analiz oraz publikowanie niezależnych sprawozdań i zaleceń na temat nieuzasadnionych ograniczeń i przeszkód w zakresie prawa do swobodnego przepływu pracowników i ich dyskryminacji. Choć liczba obywateli UE/EFTA pracujących w Polsce (rzędu kilkudziesięciu tysięcy osób) pozostaje relatywnie niewielka zarówno w odniesieniu do wielkości siły roboczej w Polsce jak i ogółu cudzoziemców pracujących w Polsce, to systematycznie wzrasta. Zmieniają się 1 Zgodnie z art. 4. pkt. 8) Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych z późn. zmianami Dz. U. 2015. 2164 j.t. 1 14 kwietnia 2017 r. także kraje pochodzenia mobilnych pracowników oraz branże/zawody, w których podejmują oni pracę. W celu wypełniania polskich zobowiązań wynikających z przepisów UE, konieczne jest określenie aktualnej sytuacji w zakresie nieuprawnionych barier i przeszkód, na jakie napotykają pracownicy z państw UE/EFTA w Polsce. Ad. 2 Po wejściu Polski do Unii Europejskiej zdynamizowaniu uległy wyjazdy Polaków do pracy za granicą. Liczba obywateli Polski przebywających czasowo w państwach UE wzrosła – wg szacunków GUS - z 750 tys. na koniec 2004 r. do prawie 2 mln na koniec 2015 r. Wyjazdy o takiej skali pogłębiają obecne negatywne trendy demograficzne, co negatywnie odbija się m.in. na polskim rynku pracy. Stąd jednym z celów przeprowadzanych w Polsce reform jest wyrównywanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego pomiędzy Polską a UE i tym samym ograniczenie presji emigracyjnej. Podejmowane były też próby programów zachęcających do powrotów. Od 2008 r. rozwijany jest portal Powroty.gov.pl ułatwiający pozyskanie informacji potrzebnych w związku z decyzją o powrocie. Wciąż nie ma jednak wystarczarczającej wiedzy na temat faktycznej sytuacji osób, które korzystały z unijnej swobody przepływu pracowników, a następnie zdecydowały się na powrót, przede wszystkim w odniesieniu do barier, jakie mogą napotkać na rynku pracy. Zakres usługi analityczno-badawczej: Etap I: Analiza zjawiska 1. Analiza zjawiska SPP w Polsce w świetle prawa UE; przegląd dotychczasowych badań, raportów i sygnałów medialnych w zakresie barier i nadużyć, jakie napotykają w Polsce korzystający ze swobody przepływu pracowników (pomocniczo także określenie kierunków i skali napływu obywateli UE/EFTA do Polski oraz określenie profilu społecznodemograficznego mobilnego pracownika UE/EFTA w Polsce). 2. Analiza dostępnych materiałów nt. skali i charakterystyki powrotów do Polski w ostatnich latach, w szczególności w kontekście głównych barier napotykanych na rynku pracy, a także działań skierowanych do powracających ze strony administracji na szczeblu lokalnym i centralnym. Etap II: Opracowanie metodologii badania i przeprowadzenie badania. 1. Przedstawienie do akceptacji Zamawiającego metod doboru próby i pytań do wywiadów/ankiet. 2. Dobór odpowiedniej próby i przeprowadzenie ankiet z min. 200 obywatelami państw UE/EFTA, którzy korzystają w Polsce ze swobody przepływu pracowników, nt. ich sytuacji na rynku pracy przed i po przyjeździe do Polski, napotykanych trudności i barier, w szczególności w kontekście rozporządzenia 492/2011 w sprawie swobody przepływu pracowników. 3. Dobór odpowiedniej próby i przeprowadzenie ankiet z min. 200 obywatelami Polski, którzy powrócili do Polski i podjęli / próbowali podjąć pracę / rozpocząć działalność gospodarczą w Polsce, nt. sytuacji ich i członków ich rodzin sprzed i po powrocie napotykanych trudności i oczekiwań. 2 14 kwietnia 2017 r. 4. Dobór odpowiedniej próby i przeprowadzenie wywiadów pogłębionych z min. 25 obywatelami UE/EFTA pracującymi w Polsce nt. ich sytuacji na rynku pracy, pod kątem występowania barier w korzystaniu z uprawnień wynikających ze swobody przepływu pracowników, w szczególności z rozporządzenia 492/2011 w sprawie swobodnego przepływu pracowników. 5. Dobór odpowiedniej próby i przeprowadzenie wywiadów pogłębionych z min. 25 obywatelami Polski, którzy korzystali z prawa do swobody przepływu pracowników i powrócili do Polski oraz podjęli / próbowali podjąć pracę /rozpocząć działalność gospodarczą w Polsce - pod kątem napotykanych barier, problemów i oczekiwań reemigrantów. 6. Dobór odpowiedniej próby i przeprowadzenie wywiadów pogłębionych z min. 15 przedstawicielami instytucji odpowiedzialnych za funkcjonowanie w Polsce przepisów o swobodzie przepływu pracowników oraz wspieranie mobilnych pracowników. Etap III: Przygotowanie raportu końcowego 1. Raport końcowy zawierający rezultaty Etapu I i Etapu II usługi oraz główne wnioski i rekomendacje dla administracji publicznej. Termin i sposób złożenia oferty: 15 maja 2017r., drogą elektroniczną na adres: [email protected] Termin wykonania usługi badawczej: lipiec - listopad 2017r. Kryteria wyboru oferenta: 1. Udokumentowane doświadczenie placówki w zakresie badań społecznych nt. migracji oraz doświadczenie kadry wytypowanej do opracowania i przeprowadzenia badania. 2. Przedstawiony szczegółowy plan realizacji usługi badawczej (m.in. metoda doboru prób i proponowane pytania do wywiadów/ankiet) wraz z harmonogramem 3. Cena usługi badawczej2. Zamawiający, działając zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, dokona wyboru oferty, która przedstawiać będzie najkorzystniejszy bilans ceny/kosztu i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia, wymienionych powyżej, których w zakresie działalności twórczej lub naukowej nie można z góry opisać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, lub która najlepiej spełnia kryteria inne niż cena/koszt, gdy cena/koszt jest jednakowa. Dopuszcza się przeprowadzenie negocjacji z wybranymi oferentami przed ostatecznym wyborem wykonawcy lub zleceniem wykonania usługi badawczej. 2 Zgodnie z art. 4. pkt. 8) Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych z późn. zmianami (Dz. U. 2015. 2164 j.t.) wartość zamówienia nie może przekroczyć wyrażonej w złotych równowartości kwoty 30 000 EUR 3