Informacja nt. inwazyjnej choroby meningokokowej dla osób podróżujących do Republiki Nigru Informacja opracowana na podstawie materiałów WHO z 23 lipca 2015 r. i jest aktualna na dzień dzisiejszy W okresie od 1 stycznia do 28 czerwca 2015 r. w Republice Nigru odnotowano 8500 podejrzanych przypadków inwazyjnej choroby meningokokowej, w tym 573 śmiertelne. Liczba podejrzanych przypadków zachorowań uległa gwałtownemu wzrostowi w okresie od 1 do 15 maja, w 13 prowincjach kraju przekroczyła próg epidemii. Po tym okresie liczba podejrzanych przypadków zachorowań zaczęła spadać, w chwili obecnej w żadnej z prowincji kraju nie przekracza ona progu epidemii. Badania laboratoryjne wykazały, iż za przypadki zakażeń w Nigrze odpowiadają meningokoki z serogrupy C oraz W. Władze kraju wraz z organizacjami międzynarodowymi wprowadziły działania przeciwepidemiczne mające na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się zachorowań, m.in. przeprowadzono akcję szczepień ochronnych. Inwazyjna choroba meningokokowa - jest wywołana przez bakterie z rodzaju Neisseria meningitidis (meningokoki). Rozróżnia się wiele grup serologicznych tych bakterii, przy czym typy A, B i C odpowiadają za 90% zachorowań. W Polsce najczęściej występują meningokoki grupy B i C. Pierwsze objawy zakażenia meningokowego przypominają grypę. Pojawiają się: wysoka gorączka, bóle mięśniowe, ogólne złe samopoczucie, bóle głowy, gardła. Zakażenie meningokokowe charakteryzuje się szybkim narastaniem objawów w postaci zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych z często towarzyszącą wysypką plamisto-grudkową. Okres wylegania choroby wynosi od 2 do 10 dni, średnio 3-4 dni. Zdarzają się także zachorowania przebiegające piorunująco, z nagłym pogorszeniem stanu chorego, wybroczynami i wstrząsem. Śmiertelność w przebiegu zakażeń meningokokowych wynosi od 5 do 25 %. Przy braku leczenia w przypadku inwazyjnej postaci choroby zgon następuje w ciągu 1-2 dni od zachorowania. Meningokoki mogą również wywołać posocznicę (bez lub z towarzyszącym zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych), a także inne choroby np. zapalenie stawów, płuc, zatok, ucha środkowego, gałki ocznej, zapalenie wsierdzia, osierdzia, cewki moczowej oraz zapalenie błony śluzowej macicy. Meningokoki występują u około 20 % zdrowych ludzi w jamie nosowo-gardłowej, nie wywołując żadnych objawów chorobowych. Do zakażenia człowiek-człowiek dochodzi na ogół drogą kropelkową oraz w wyniku bliskiego kontaktu z wydzieliną z gardła osoby chorej lub bezobjawowego nosiciela. Na chorobę wywołaną przez meningokoki najbardziej narażone są małe dzieci (od 3 miesiąca do 5 roku życia) oraz osoby młode (między 16 a 26 rokiem życia). W pierwszym przypadku zagrożenie związane jest z niedojrzałością układu odpornościowego, w drugim – ze zwiększonej liczby ryzykownych kontaktów, które mogą ułatwić nabycie niebezpiecznego szczepu bakterii. Więcej informacji nt. zakażeń wywołanych przez meningokoki znajdziesz tutaj. Jedynym sposobem ochrony przed zakażeniami wywołanymi przez meningokoki są szczepienia ochronne. W Polsce dostępne są szczepionki przeciwko meningokokom serogrupy A, C, Y, W-135, a od niedawna także przeciwko serogrupie B. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania spowodowanego przez meningokoki, należy unikać ryzykownych zachowań, w trakcie których dochodzi do kontaktu z wydzieliną dróg oddechowych i śliną osoby chorej lub bezobjawowego nosiciela takich jak np.: przygodne pocałunki, przebywanie dłuższy czas w grupie, w zamkniętych nie wietrzonych pomieszczeniach (zwiększone zagęszczenie ludzi na małej powierzchni), picie z jednej butelki, dzielenie się kanapką, dzielenie się papierosem, używanie wspólnych sztućców podczas posiłku. Te i inne, podobne zachowania sprzyjają przeniesieniu z człowieka na człowieka drobnoustrojów bytujących w jamie nosowo-gardłowej, w tym meningokoków. Zawsze należy też pamiętać o zachowaniu higieny osobistej, w tym często myć ręce z użyciem wody i mydła, a także: • zaopatrzyć się w żel do rąk lub zapas jednorazowych chusteczek nasyconych roztworem alkoholu w przypadku podróży, gdyż warunki podróży rzadko zapewniają możliwość częstego mycia rąk, • unikać dotykania zanieczyszczonymi rękoma oczu, ust, nosa, • przestrzegać zasad higieny oddychania (w czasie kaszlu i kichania należy zakrywać nos i usta chusteczką jednorazową, a w przypadku gdy skończyły się chusteczki – kaszleć i kichać w zgięcie łokciowe), • unikać ekspozycji i kontaktu z osobami chorymi. W leczeniu zakażeń wywołanych przez meningokoki najważniejsze jest jak najszybsze zastosowanie u chorego właściwej antybiotykoterapii. Również osoby, które miały bardzo bliski kontakt z chorym (np. długie przebywania w tym samym pomieszczeniu, głębokie pocałunki), u którego rozpoznano inwazyjne zakażenie meningokokami powinny profilaktycznie otrzymać antybiotyk. Ludzie przebywający razem z chorym w tym samym budynku np. w pracy, w szkole, na basenie rzadko są narażeni na zakażenie, gdyż bakterie te bardzo szybko giną poza organizmem człowieka. W razie zachorowania w trakcie pobytu należy natychmiast poprosić o pomoc lekarską, zaś w przypadku wystąpienia choroby po powrocie z ww. rejonu należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza informując o przebytej podróży. W celu uzyskania informacji o innych zagrożeniach należy przed wyjazdem do tego kraju skontaktować się z lekarzem medycyny podróży lub lekarzem medycyny tropikalnej, najlepiej nie później niż 4 -6 tyg. przed planowaną podróżą. Więcej informacji dotyczących bezpieczeństwa na terenie ww. krajów znajduje się na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych w zakładce „Polak za granicą”. W dbałości o bezpieczeństwo w czasie podróży zachęcamy do korzystania z systemu e-konsulat na stronie internetowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych www.msz.gov.pl.