Mediacje Sztuka porozumienia Mediacja gospodarcza jako nowa metoda skutecznego rozwiązywania konfliktów Maciej Bobrowicz Prezes Polskiego Stowarzyszenia Mediacji Gospodarczej Konflikt: WEI JI niebezpieczeństwo szansa 2/18 Historia mediacji: Bernard Thierry: „Makaki” Ho’ oponopono – Hawaje Sulha – Palestyna • Babilon - [ IV w p.n.e.] wyrok akceptowany przez obie strony • Kodeks Hammurabiego - [ 1700 lat p.n.e.]: 228 norm prawnych, pozasądowe rozwiązania arbitraŜowe • Rzym - „Mediator amicabilis” • Średniowiecze - kościół katolicki 3/18 Chiny: Wyrok sądowy = „utrata twarzy” Mediacja w 7-8 mln spraw rocznie (!) - 90% ugód Chiny 5 razy więcej mieszkańców niŜ w USA Ilość adwokatów w Chinach – 5% liczby adwokatów w USA Imigranci z Chin > USA 4/18 USA: Lata 70 - formalne wlączenie mediacji do systemu prawnego 1973 - Stowarzyszenie adwokatów USA – ośrodek mediacji 1980 - Kalifornia: mediacja obligatoryjna w postępowaniach dotyczących opieki nad dzieckiem Lata 80 - początki mediacji gospodarczej Lata 90 - mediator – odrębny zawód 5/18 Cele mediacji*: 1. znalezienie rozwiązania win win 2. dąŜenie do zwarcia porozumienia • ukierunkowanego na przyszłość • dającego się trwale utrzymać 3. uruchomienie wewnętrznego procesu zmiany zachowań osób uczestniczących w konflikcie Manuela Walser* 6/18 Fazy mediacji: 1. faza przedmediacyjna 2. mediacja 2.1 dialog mediatora 2.2 wystąpienia stron 2.3 identyfikacja kwestii negocjacyjnych 2.4 odkrywanie potrzeb 2.5 poszukiwanie rozwiązań 2.6 zawieranie ugody 3. faza pomediacyjna 7/18 Moja korzyść Sytuacja WIN-WIN: KONFLIKT WIN LOSE / WYGRANA PRZEGRANA WIN WIN / WYGRANA WYGRANA LOSE LOSE / PRZEGRANA PRZEGRANA LOSE WIN / PRZEGRANA WYGRANA ROZPRAWA SĄDOWA MEDIACJA Twoja korzyść 8/18 Szansa na sukces: 80% ! 9/18 Dlaczego mediacja się udaje – elementy sukcesu w mediacji 1. profesjonalne umiejętności negocjacyjne 2. kompetencja socjalna 3. emocje w konflikcie 4. odkrycie potrzeb i interesów 10/18 Dlaczego mediacja się udaje – Profesjonalne umiejętności negocjacyjne* Konwencjonalne style negocjacji Negocjacje wg modelu Harvarda 1. Styl negocjacji ukierunkowany na stanowiska 1. Styl negocjacji ukierunkowany na interesy stron 2. Koncentracja na prawa i stanowiska i wcześniej ustalone wyniki 2. Koncentracja na interesy i potrzeby. Strony badają, co kryje się za ich stanowiskami, dlaczego chcą określonego wyniku. 3. Wymiana propozycji i stanowisk, które często są nierealistyczne 3. Strony przedstawiają swoje problemy (kwestie) i interesy i wspólnie je wyjaśniają. 4. Od drugiej strony wymaga się ustępstw i broni z całą mocą własnych stanowisk 4. Wypracowywanie opcji słuŜących wspólnym interesom. Wyznaczenie standardów w celu dokonania oceny. 5. Im bardziej broni się własnej opcji, tym mocniej jest się wobec niej zobowiązany, tym trudniej znaleźć alternatywne rozwiązania 5. Występuje moŜliwość wypracowania rozwiązań korzystnych dla obu stron i ogólnej organizacji 6. Wynik osiąga się poprzez serię walk o władzę, gróźb i ultimatum. Prowadzi to do kontrowersyjnych stosunków. GdyŜ regularnie jedna ze stron lub obie jest zdania, iŜ jest oszukiwana 6. Rozwiązania są wypracowywane wspólnie przez wszystkie strony i przez nie wspierane. Są one bardziej trwałe gdyŜ są mniej naraŜone na przesunięcia dotyczące podziału władzy. Stosunki ulegają poprawie. Manuela Walser* 11/18 Dlaczego mediacja się udaje – Kompetencja socjalna* Intrapersonalna Inteligencja emocjonalna Dostrzeganie własnych emocji + Kompetencja emocjonalna Umiejętność obchodzenia się z własnymi emocjami + Inteligencja socjalna Umiejętność dostrzegania emocji innych osób = EMPATIA + Kompetencja socjalna umiejętność obchodzenia się z emocjami innych osób = PoniewaŜ umiejętności te opierają się na sobie, logicznym pojęciem nadrzędnym staje się „KOMPETENCJA SOCJALNA“ Manuela Walser* 12/18 Dlaczego mediacja się udaje – Emocje w konflikcie Model Glasla Usztywnienie Debata Czyny Koalicje Utrata twarzy Strategie groŜenia Ciosy śmiertelne o ograniczonym działaniu Rozbicie Razem na dno Pomoc własnymi metodami moŜliwa Pomoc z zewnątrz niezbędna moderacja mediacja terapia 13/18 Dlaczego mediacja się udaje – Ukryte potrzeby Płaszczyzna rzeczowa Płaszczyzna rzeczowa* Płaszczyzna stosunków wartości uczucie emocje informacje problemy problemy dot. wzajemnych stosunków a interesy / potrzeby problemy inter- i intrapersonalne problemy z komunikacja Płaszczyzna stosunków Manuela Walser* 14/18 Konflikt: WEI JI niebezpieczeństwo szansa • niesprawiedliwość • konflikt jest wyłącznie negatywny • „konflikt jest niedopuszczalny” • konflikt jest normalnym zjawiskiem • konflikt zakłóca stan idealny / rzeczywisty • konflikty wspomagają zmiany 15/18 National Cash Register/ USA Koszty stosowania ADR 263 spraw sądowych ● 2 mln 1 mln koszty 28 spraw sądowych ● 1984 1993 16/18 RóŜnice są czymś naturalnym Konflikty są czymś oczywistym Wyzwanie: zmienić kulturę rozwiązywania konfliktów 17/18 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ [email protected] 18/18