TOKSYNA BOTULINOWA – EFEKTYWNA METODA LECZENIA
advertisement
Streszczenie artykułu Wester T, Granström AL. Botulinum toxin is efficient to treat obstructive symptoms in children with Hirschsprung disease. Pediatr Surg Int. 2015 Jan 24;31(3):255–9. TOKSYNA BOTULINOWA – EFEKTYWNA METODA LECZENIA OBJAWÓW OBTURACYJNYCH U DZIECI Z CHOROBĄ HIRSCHUPRUNGA OPRACOWAŁA: KATARZYNA BARANOWSKA, III WL Celem przeprowadzonego badania było wykazanie korzyści leczenia objawów obstrukcyjnych, za pomocą zastrzyków z toksyny botulinowej, u pacjentów leczonych na chorobę Hirschprunga. Pooperacyjne zwężenie jelita to objaw często spotykany u dzieci po leczeniu choroby Hirschprunga. Związane jest z mechaniczną obturacją, aganglionozą, zaburzeniami perystaltyki jelit, utrzymującym się skurczem zwieracza wewnętrznego odbytu czy też problemem z oddaniem stolca. U większości dzieci objawia się zatwardzeniem, jednak niektóre z nich mają poważniejsze problemy, takie jak zapalenie jelita cienkiego. Łagodne objawy można leczyd za pomocą środków przeczyszczających i przeciwwymiotnych. Utrzymujący się skurcz zwieracza wewnętrznego odbytu jest leczony operacyjnie poprzez wycięcie części mięśnia. Metoda ta jednak nie jest dostatecznie skuteczna, a do jej efektów ubocznych należy nietrzymanie stolca. Badania przeprowadzone przez naukowców Karolinska University Hospital w Sztokholmie (od 2007 do 2014 roku), dotyczące leczenia objawów obturacyjnych za pomocą toksyny botulinowej dały obiecujące wyniki. Toksyna botulinowa była wstrzykiwana do zwieracza wewnętrznego odbytu. Oddziałuje ona na zakooczenia presynaptyczne połączenia nerwowo- mięśniowego mięśni poprzecznie prążkowanych, przez blokowanie uwalniania acetylocholiny oraz przez wyjście noradrenaliny w mięśniach gładkich, co powoduje przejściowe porażenie włókien mięśniowych. W badaniu uczestniczyło dziewiętnaścioro dzieci z chorobą Hirschprunga, a których osiemnaścioro zostało poddanych analizie. Wśród badanych dzieci pięcioro miało zespół Downa lub zespół Bardet-Biedla, a u jednej dziewczynki z rodzinną chorobą Hirschprunga zidentyfikowano mutację w genie EDNRB. Wszystkim wykonano biopsję potwierdzającą chorobę. Trzynaścioro dzieci dobrze odpowiedziało na pierwszą iniekcję toksyną botulinową i podano im dawkę dodatkową. Dobry efekt pierwszej dawki prognozuje dobry efekt długoterminowej terapii. Za dobry efekt uznano całkowite wyeliminowanie objawów obstrukcyjnych lub zmniejszenie dawki leków przeciwwymiotnych lub przeczyszczających. Autorzy badania nie znaleźli powiązania między dobrym efektem terapeutycznym a jakimkolwiek czynnikiem. U 22% badanych zanikły objawy obstrukcyjne, u pozostałych pacjentów zmniejszono dawkę leków przeczyszczających i przeciwwymiotnych. Wykazuje to skutecznośd terapii, jednak efekty te zanikają, jeżeli leczenie toksyną botulinową nie jest powtarzane. Terapia ta jest mniej inwazyjna od wycięcia części mięśnia, co stanowi ogromną przewagę biorąc pod uwagę, że częśd dzieci "wyrasta" z objawów obstrukcyjnych. Po zastosowaniu terapii liczba hospitalizacji z powodu objawów obstrukcyjnych, a w szczególności zapalenia jelita cienkiego, znacząco spadła. Jedynym zaobserwowanym w badaniu działaniem niepożądanym jest przejściowe nietrzymanie kału utrzymujące się przez kilka tygodni po wstrzyknięciu toksyny botulinowej. W podobnym badaniu wykazano dodatkowo przejściową jedno- lub dwustronną słabośd mięśni kooczyn dolnych (2 z 33 badanych). W badaniach na modelu zwierzęcym nie zaobserwowano zmian histologicznych po wstrzyknięciu toksyny botulinowej do zwieracza. Badanie ma potencjalnie ogromne znacznie w terapii objawów obstrukcyjnych. Niestety uzyskane dane są niewystarczające ze względu na małą liczbę uczestników i brak próby kontrolnej. Badanie powinno byd również przeprowadzone dłużej, aby zaobserwowad długotrwałe efekty oraz czynniki predykcyjne. Na podstawie przeprowadzonych badao i po porównaniu z wynikami uzyskanymi w analogicznym badaniu można uznad, że leczenie toksyną botulinową jest skuteczne u pacjentów, u których za objawy obstrukcyjne odpowiada utrzymujący się skurcz zwieracza wewnętrznego odbytu.
