Detektory Hands on Particle Physics Akcelerator LEP LEP - Large Electron Positron Collider (Wielki Zderzacz Elektronowo Pozytonowy) Działał w latach: 1989-2000 Podziemny tunel o obwodzie 27km W skład akceleratora LEP wchodziły następujące detektory: ALEPH, DELPHI, OPAL i L3 Obecnie rozmontowany, na jego miejscu powstał LHC – Large Hadron Collider (Wielki Zderzacz Hadronów) DELPHI tunel umieszczony pod ziemią obserwowano wpływ zewnętrznych czynników odległość Ziemia-Księżyc poziom wody w jeziorze genewskim pociąg TGV Komory jonizacyjne Półprzewodnikowe Śladowe Trajektorie Kąty rozproszenia Detektory Energia i pęd Identyfikacja cząstek Kalorymetry Hadronowe Detektory mionów Elektromagnetyczne Detektory Śladowe Rejestruje tylko cząstki naładowane Nie zmienia energii i kierunku lotu cząstki Komory jonizacyjne: jony Półprzewodnikowe: elektrony i dziury Pomiar ładunku i pędu cząstki Cząstki o większym pędzie zostają odchylone w polu magnetycznym w mniejszym stopniu niż cząstki o mniejszym pędzie: Pomiar ładunku i pędu cząstki Wewnętrzne warstwy detektora, a szczególnie detektora śladowego, umieszcza się w silnym polu magnetycznym. Znaki naładowanych cząstek mogą być łatwo odczytane z kształtu ich torów: Kalorymetry Jedynie miony i neutrina są w stanie przejść przez kalorymetry Mierzą energię zarówno cząstek naładowanych jak i neutralnych Wpadająca cząstka poprzez oddziaływanie z gęstym ośrodkiem powoduje powstawanie strumienia cząstek wtórnych, które następnie są absorbowane przez kalorymetr Kalorymetry elektromagnetyczne Energia padającej cząstki jest proporcjonalna do stopnia jonizacji gazu Naprzemienne warstwy ołowiu i pojemników z gazem Mierzą energię elektronów, pozytonów i fotonów Cząstki wtórne powstają przez oddziaływanie elektromagnetyczne Kalorymetry hadronowe Mierzą energię hadronów – cząstek powstających z rozpadu kwarków Cząstki wtórne powstają w wyniku oddziaływań silnych Dużo grubszy niż kalorymetr e-m: hadrony przebywają dłuższą drogę zanim zostaną pochłonięte Detektory mionowe Miony mają dużą zdolność penetracji, dlatego detektor mionowy tworzy najbardziej zewnętrzną warstwę Zbudowany podobnie jak kalorymetr hadronowy Rejestruje cząstki naładowane, które przeszły przez kalorymetr hadronowy bez wywołania strumienia cząstek wtórnych Detektor DELPHI Oddziaływanie cząstek z różnymi elementami detektora Dziękuje za uwagę