Kalendrz zodiakalny.

KALENDARZ ZODIAKALNY
Zodiak – pas na sferze niebieskiej w
płaszczyźnie ekliptyki o szerokości ok. 16°. W
jego obszarze znajduje się widoczne z Ziemi
Słońce zataczające w ciągu roku pełen obieg.
Kąt pełny (360°) podzielony został na 12
równych części, stąd w astronomii wyróżnia
się 12 znaków zodiaku.
Baran( łac. Aries)– pierwszy znak astrologiczny
zodiaku. Przypisuje się go urodzonym
pomiędzy 21 marca, a 20 kwietnia. Przedstawiany
przez głowę zwierzęcia, męskie przyrodzenie i
pierwsze kiełki zboża.
Ino nienawidząca swego pasierba Fryksosa i jego
siostry Helle próbowała zgładzić ich podstępem.
Wtedy Zeus zesłał im złotego barana, na którego
grzbiecie rodzeństwu udało się umknąć.
Helle spadła do morza, Fryksos zaś dotarł do
słonecznej krainy Kolchidy.
Tam ofiarował Zeusowi barana, którego znak bóg
umieścił na niebie.
W astrologii Baran, będąc pierwszym znakiem zodiaku, był symbolicznym
znakiem wynurzenia się Słońca z zimowego mroku. Uznawany był za najlepszą
gwiazdę i świadkiem stworzenia świata. Specjalne znaczenie nabierał poprzez
Zmartwychwstanie Zbawiciela przypadające właśnie na ten okres. Był
głównym znakiem trygonu ognia i miejscem gdzie spoczywa Mars
Najczęściej był łączony z postacią Jowisza, gdzie symbolizował cnotę oraz był
symbolem Chrystusa. Prócz tego ze znakiem wiązano Horusa, Hermesa
Ze znakiem Barana kojarzono Japonię, Niemcy i Polskę
Baran, dzielny i wytrwały,
Bywa łasy na pochwały
I bez przerwy, z każdej strony,
Bardzo lubi być chwalony.
Lecz czasami sam się łaje,
Gdy coś mu się nie udaje
I ze złością szczęką kłapie,
Że sto srok za ogon łapie!
Układ najjaśniejszych gwiazd w Baranie tworzy charakterystyczny
łuk, na który składają się: Hamal (Alfa Arietis) o jasności 2,01m,
Sheratan (Beta Arietis) o jasności 2,64m oraz Mesartim (3,88m).
Byk (łac. Taurus)- duży i wyraźny gwiazdozbiór zodiakalny nieba
północnego, leżący w pobliżu równika niebieskiego.
Linia ekliptyki przechodzi w tym gwiazdozbiorze między
formacją Plejad, a „głową byka”. Liczba gwiazd dostrzegalnych
nieuzbrojonym okiem wynosi około 125. W Polsce widoczny od jesieni
do wiosny. W naszych czasach przez gwiazdozbiór Byka przebiega
36,7′ ekliptyki: 1/5 znaku Barana i cały znak Bliźniąt. Słońce wędruje na
tle gwiazdozbioru Byka pomiędzy 14 maja a 21 czerwca.
Historia zodiaku
Śnieżnobiały byk zalecający się do
pięknej Europy nazywał się Taurus.
Uprowadził on Europę na swoim
grzbiecie.
W rzeczywistości był to rozpalony
namiętnością Zeus, który przybrał
postać byka.
Gdy po miłosnej przygodzie znów stał
się bogiem, umieścił na niebie znak
Byka.
Byk porządnie się nagłowi,
Zanim krok do przodu zrobi,
Lecz gdy wreszcie iść zaczyna,
Prze do przodu jak maszyna.
Choć rozłościć trudno Byka,
Lepiej niech mu nikt nie fika,
Bo gdy Byk się zdenerwuje,
Każdy przed nim respekt czuje!
Gwiazdy w gwiazdozbiorze
Byka
Najjaśniejszą gwiazdą w gwiazdozbiorze Byka jest Aldebaran –
czerwony olbrzym 40 razy większy od Słońca i jednocześnie jedna z
najjaśniejszych gwiazd na niebie (13. pod względem jasności na
ziemskim niebie), gwiazda podwójna.
Bliźnięta (łac. Gemini)– jeden z bardziej
charakterystycznych gwiazdozbiorów. Przez gwiazdozbiór przebiega w
naszych czasach 27,8° ekliptyki – niemal cały znak Raka, wraz z
punktem przesilenia letniego. Słońce przebywa na tle tego
gwiazdozbioru od 21 czerwca do 20 lipca. W Polsce widoczny od jesieni
do wiosny, a w szczególności w grudniu i styczniu, kiedy góruje około
północy. Liczba gwiazd dostrzegalnych nieuzbrojonym okiem: około 70.
Konstelację, zwaną w Egipcie
Dwoma Gwiazdami symbolizuje
dwójka dzieci.
To grecki bóg Zeus nagrodził braci
bliźniaków Kastora i Polydeukesa
za ich braterską miłość wystawianą
wielokroć na najcięższe próby,
umieszczając na niebie
gwiazdozbiór Bliźniąt.
Charakterystyka zodiaku
W astrologii znak Bliźniąt symbolizował równowagę pomiędzy
przeciwnościami w kosmosie: dzień i noc, duch i materia. Symbolizował
również dopełnienie życia kontemplacyjnego z czynnym i był
uzupełnieniem znaków Barana i Byka. W Grecji odpowiednikiem Bliźniąt
byli Dioskurowie: Kastor i Polideukes (Polluks), którzy mieli skrajnie
odmienne temperamenty.
Bliźnięta były znakiem trygonu powietrza i miejscem gdzie w nocy
przebywał Merkury. Bliźnięta opiekowały się Kapadocją i Belgią
Świat bez ruchu i hałasu
Jest dla Bliźniąt stratą czasu!
Zamiast lekcji i klasówek
Wolą słuchać miłych słówek!
Zwykle pracą się nie chlubią
I leniwy żywot lubią,
Lecz gdy precz wygonią lenia,
To pracują bez wytchnienia.
Gwiazdy w gwiazdozbiorze
Bliźniąt
Najważniejsze gwiazdy:
•Kastor (Alfa Geminorum), gwiazda wielokrotna, składająca się z sześciu
składników: układu dwóch gwiazd spektralnie podwójnych oraz niezwiązanego
fizycznie z nimi układu podwójnego z czerwonym karłem, który jest gwiazdą
podwójną zaćmieniową.
•Polluks (Beta Geminorum), najjaśniejsza gwiazda w Bliźniętach (1,16 wielkości
gwiazdowej). W 2006 roku odkryto krążącą wokół niej planetę HD 62509 b.
Rak (łac. Cancer)– najsłabsza konstelacja z 12
gwiazdozbiorów zodiakalnych, leżąca na północnym
niebie między Bliźniętami i Lwem. Jest to konstelacja
mała i składająca się ze słabych gwiazd. Najjaśniejsze
gwiazdy zostały skatalogowane
w Almageście Ptolemeusza. W Polsce widoczna od zimy
do wiosny. Liczba gwiazd widocznych nieuzbrojonym
okiem: około 60.
Ten tajemniczy znak Egipcjanie
określali mianem Dwa Żółwie lub
Gwiazdy Wody.
Nazwa tego gwiazdozbioru – Rak –
wywodzi się z Babilonu.
Tajemnicy mistycznego pochodzenia
Raka nigdy nie wyjaśniono.
Gwiazdy symbolizują ponownie
narodzone dusze.
Czarodziejskie Żółwie zaś są znakiem
szczęścia.
Rak reprezentuje przesilenie letnie. Jest znakiem trygonu wodnego i
domem Księżyca. W astrologii był znakiem będącym pod wpływem
Księżyca i kojarzono go z podświadomością, jasnowidzeniem i płodnością.
Odpowiadał macierzyństwu. Swoją opiekę rozciągał nad
Armenią, Afryką i Holandią.
W sztuce przedstawiany był różnie, pod postacią kraba, langusty a nawet
ośmiornicy oraz za pośrednictwem motywów pochodzących z mitów o
pozycji gwiazdozbioru na niebie. W bardzo obrazowy sposób przedstawił
go włoski malarz Giovanni Maria Falconetto w swoich freskach w Sali
Zodiaku w Palazzo d'Arco w Mantua powstałych w 1517 roku.
Rak, gdy tylko czuje drakę,
Woli się wycofać rakiem,
Lecz gdy tkwi w rodzinnym
kole,
Wreszcie w swoim jest żywiole!
Tu kuzyni, wujków krocie,
Tam kuzynki, babcie, ciocie Kiedy wszyscy są w komplecie,
To cudownie jest na świecie!
Gwiazdy w gwiazdozbiorze
Raka
W obrębie gwiazdozbioru Raka znajduje się jedna z najjaśniejszych gromad otwartych,
oznaczona symbolem M44 (NGC 2632), która nazywana jest jeszcze gromadą Ul, Żłobkiem lub
Praesepe – co po łacinie oznacza zarówno „ul”, jak i „żłobek”. Gromada ta składa się z
rozproszonych gwiazd szóstej wielkości i słabszych, i zajmuje obszar ponad trzykrotnie większy
od Księżyca w pełni. Niedaleko gromady znajdują się dwie wyróżniające się gwiazdy; gamma
(γ) i delta (δ) Cancer. Czasem, ze względu na sąsiedztwo żłobka, zwane są osiołkiem północnym
Asellus Borelis i osiołkiem południowym Asellus Australis. Jota (ι) Cancir jest czwartej wielkości
żółtym olbrzymem, kontrastującym z siódmej wielkości jasnoniebieskim towarzyszem.
Inna gwiazda podwójna warta obejrzenia to zeta (ζ) Cancir. Jej składniki piątej i szóstej wielkości
tworzą układ podwójny o okresie orbitalnym ponad 1000 lat.
Gromada otwarta M67 (NGC 2682) leży około 2600 lat świetlnych od nas. Jej wiek ocenia się na
około 3 mld lat, co czyni ją jedną z najstarszych znanych gromad otwartych.
Lew (łac. Leo)– piąty znak astrologiczny w zodiaku. Znak ten
jest przypisany urodzonym między 22 lipca, a 23 sierpnia.
Żywiołem Lwa jest ogień, planetą Słońce. Jakość znaku
zodiaku – stała.
Zabicie Lwa nemejskiego było dla Heraklesa
trudnym zadaniem.
Potwora nie można było zranić.
Herakles zabarykadował wejście do jaskini
i atakującego go rozjuszonego lwa udusił
gołymi rękoma.
Lew odgryzł mu przy tym palec u ręki.
Od tego czasu na niebie widnieje znak Lwa.
Po raz pierwszy pojawił się w Mezopotamii w IV tysiącleciu p.n.e. Według
astrologii znak należy do trygonu ognia i jest domem Słońca. W starożytnym
Egipcie, lew był umieszczany na dwóch krańcach znanego świata by pilnował
wschodu i zachodu Słońca. Z nim związane były mity o jego zwycięstwie nad
Bykiem, oraz zwycięstwie dnia nad nocą, lata nad zimą. Przeważnie postać lwa
symbolizowała władzę, niezależność, sprawiedliwość oraz charakteryzowała się
przenikliwością i mocą boskiego światła i słowa co wiązało go z postacią
Chrystusa-Sędziego.
Ze znakiem Lwa lub jego postacią w starożytności wiązano różne bóstwa
(Ra, Ozyrysa, Horusa, Anubisa, Krysznę, Apolla, Heliosa) oraz postacie
(Buddę. Chrystusa, św. Marka, św. Krzysztofa). Z lwem identyfikowano
konstelacje Wielkiego Psa i Małego Psa.
Lew opiekował się Azją Mniejszą oraz Francją i Rumunią. Wpływ Lwa
odczuwany był w lecie.
Jest odważny, silny, dzielny
I okropnie samodzielny!
Czasem takie ma pomysły,
Że rodzice tracą zmysły!
Dzierżąc berło i koronę,
Lubi słabych brać w obronę
I królewskim obyczajem
Potem im się wielbić daje...
Gwiazdy w gwiazdozbiorze
Lwa
Najważniejsze gwiazdy:
•Leo (Regulus) wyobraża serce Lwa i ma jasność 1,36m (15 miejsce
pod względem jasności wśród gwiazd).
•Leo (Denebola, ogon lwa), gwiazda o jasności 2,14m.
•Leo (Algieba) to grzywa lwa, układ poczwórny gwiazd, o
jasnościach składników 2,3m, 3,5m, 9,2m i 9,6m, połączonych
grawitacyjnie i obiegających się z okresem 619 lat.
•Leo (Zosma), gwiazda o jasności 2,56m.
Panna (łac. Virgo) – szósty w kolejności znak zodiaku,
który odpowiada długości ekliptycznej od 150° do
180°. Słońce znajduje się w tym znaku od 24 sierpnia do 23
września. Jednak z powodu precesji nie można mylić znaku z
gwiazdozbiorem Panny (Słońce w gwiazdozbiorze Panny
znajdować się będzie od 16 września do 30 października).
Piękna Astrea była córką Zeusa i Temidy.
Jako bogini sprawiedliwości panowała aż
do końca złotego wieku.
Gdy ludzkie knowania zagroziły jej
panowaniu, odwróciła się z odrazą od
ludzkości i wróciła na niebo, gdzie świeci
jako gwiazdozbiór Panny.
Charakterystyka zodiaku
Znak kojarzony jest z mijającym latem i początkiem jesieni, kiedy ziemia zrodziwszy
owoce zaczyna zamierać. Z tego wynika zmienność znaku, co z kolei oznacza, że
Panny łatwo przystosowują się do zmian, a także porzucają w niepamięć przeszłe
zdarzenia skupiając się na przyszłości. Panna jest znakiem ziemskim, cechuje go
praktyczność i wytrwałość. Daje to idealną równowagę między pomysłowością, a
bystrością umysłu oraz siłę potrzebną do realizacji pomysłów. Panny uważane są za
biegłe w językach, pałające miłością do literatury, interesujące się zagadnieniami
historycznymi i statystyką oraz zapamiętywaniem szczegółów.
Ze względu na ujemną biegunowość jest uważana za znak pasywny. Dzięki temu,
znakowi Panny przypisywana jest refleksyjność oraz podatność na poglądy innych
osób. Pasywność towarzysząca roztropności i elokwencji czyni Panny osobami
uchodzącymi za dobrze wychowane, o nienagannych manierach. Posądza się je o talent
do czynności wymagających precyzji, cierpliwości oraz dbania o szczegóły.
Wadami przypisywanymi temu znakowi są nadmierna wrażliwość i mała odporność
na krytykę. Podobnie nadmiernie zamartwianie się o perfekcyjność, doskonałość
swoich poczynań. Jako, że jest to znak pasywny, Panna stara się najczęściej ukrywać te
negatywne emocje.
Symbol Panny w Unicode zapisuje się jako U+264D (♍).
Jak świat światem, każda Panna
Jest dokładna i staranna,
Nawet w głowie ma porządek,
Bo ustawia myśli w rządek.
Panna boi się ryzyka,
Niczym ognia go unika,
Więc przeszkody całą zgrają
Same z drogi jej znikają!
Gwiazdy w gwiazdozbiorze
Panny
Najjaśniejsza gwiazda Panny, Spica (α Virginis, Kłos), o jasności 0,98 jest 14.
pod względem jasności gwiazdą na niebie.
W górnej części gwiazdozbioru znajdują się liczne galaktyki. Najjaśniejsze z
nich to wielkie galaktyki eliptyczne: M 49, M 60, M 84, M 86 i M 87. M 87 to
silne źródło radiowe i promieniowania X, znane też jako Virgo A. Galaktyka
Sombrero inaczej M 104, to najbardziej znana galaktyka w Pannie. Jest
to galaktyka spiralna, ustawiona do Ziemi krawędzią, dzięki czemu
widzimy pas ciemnego pyłu przecinający jej centralne zgrubienie.
W Pannie znajduje się również najjaśniejszy kwazar, 3C 273. Leży on dużo
dalej od Ziemi niż gromada w Pannie.
.
Waga (łac. Libra)– mało
wyraźny gwiazdozbiór zodiakalny. Znajduje
się na południowej półkuli nieba, znany już
w starożytności. Liczba gwiazd
dostrzegalnych nieuzbrojonym okiem
wynosi około 50. W Polsce widoczny wiosną
i latem.
Dwa tysiące lat przed narodzinami Chrystusa podczas
odbywającego się w Asyrii sądu nad żywymi i
umarłymi ważono dusze osądzonych na dwóch
szalach wagi, zwanych zibanitu.
Waga ta rozstrzygała o winie bądź niewinności i jako
symbol sprawiedliwości znajduje się na niebie.
Gwiazdy w gwiazdozbiorze
Wagi
Zubenelgenubi (z arabskiego „południowe szczypce”),
czyli Alfa (α)Libra Ze, to szeroki układ podwójny o
składnikach trzeciej i piątej wielkości gwiazdowej.
Gwiazdy łatwo jest rozdzielić przez lornetkę. Nieco na
północy znajduje się najjaśniejsza gwiazda w WadzeZubenelschemali („północne szczypce”) Beta (β) Librae.
Oglądana przez lornetkę, ma niezwykły zielonkawy
odcień, który jest efektem składu chemicznego
zewnętrznych warstw gwiazdy. W centralnej części
gwiazdozbioru leży Jota Librae, gwiazda podwójna o
składnikach piątej i szóstej wielkości gwiazdowej.
Jaśniejsza z gwiazd ma towarzysza dziewiątej wielkości.
Z kolei Delta (δ) Librae to gwiazda zmienna
zaćmieniowa, zmieniająca swoją jasność z okresem
dwóch dni i ośmiu godzin, między piątą a szósta
wielkością gwiazdową.
Cały projekt znajduje się
na stronie internetowej
szkoły im. Jana Pawła II.
http://www.gostgim.az.pl/