MIEJSKA PRACOWNIA URBANISTYCZNA PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO dotycząca projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU OPRACOWANIE: ZESPÓŁ OPRACOWAŃ ŚRODOWISKOWYCH MGR INś. AGNIESZKA WIECZORKIEWICZ MGR JOANNA ZAJĄC POZNAŃ, LIPIEC 2009 R. PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE .................................................................................................................................................................................. 3 1.1 Informacje wstępne............................................................................................................................................................................... 3 1.2 Podstawy formalno-prawne opracowania............................…............................................................................................................. 3 1.3 Cel i zakres merytoryczny opracowania............................................................................................................................................... 4 1.4 Wykorzystane materiały i metody pracy............................................................................................................................................ 6 2. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO ..................................................................................................... 8 2.1 Charakterystyka elementów środowiska przyrodniczego i ich wzajemnych powiązań....................................................................... PołoŜenie, uŜytkowanie i zagospodarowanie terenu............................................................................................................... 8 8 2.1.2 Rzeźba terenu.......................................................................................................................................................................... 8 2.1.3 Budowa geologiczna i warunki gruntowe............................................................................................................................... 9 2.1.1 2.1.4 Warunki wodne....................................................................................................................................................................... 9 2.1.5 Szata roślinna.......................................................................................................................................................................... 10 2.1.6 Świat zwierzęcy...................................................................................................................................................................... 11 2.1.7 Gleby....................................................................................................................................................................................... 12 2.1.8 Klimat lokalny......................................................................................................................................................................... 12 2.2 Stan środowiska przyrodniczego........................................................................................................................................................... 2.2.1 13 Jakość powietrza atmosferycznego......................................................................................................................................... 13 2.2.2 Jakość wód.............................................................................................................................................................................. 15 2.2.3 Klimat akustyczny................................................................................................................................................................... 15 3. INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU PLANU, POWIĄZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI...................................................................................................................................................................................... 17 3.1 Cel opracowania projektu planu ........................................................................................................................................................... 17 3.2 Ustalenia projektu planu........................................................................................................................................................................ 17 3.3 Powiązanie ustaleń projektu planu z innymi dokumentami.................................................................................................................. 20 3.4 Potencjalne zmiany środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń projektu planu........................................................................ 23 4. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU PLANU................ 5. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM I KRAJOWYM................... 6. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE................. 24 27 29 6.1 Oddziaływanie na powierzchnię ziemi................................................................................................................................................... 29 6.2 Oddziaływanie na warunki podłoŜa....................................................................................................................................................... 30 6.3 Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne......................................................................................................................... 31 6.4 Oddziaływanie na róŜnorodność biologiczną i krajobraz..................................................................................................................... 32 6.5 Oddziaływanie na szatę roślinną........................................................................................................................................................... 33 6.6 Oddziaływanie na powietrze.................................................................................................................................................................... 34 6.7 Oddziaływanie na klimat akustyczny...................................................................................................................................................... 35 6.8 Oddziaływanie na obszary Natura 2000................................................................................................................................................. 36 7. STRESZCZENIE........................................................................................................................................................................................ 37 ZAŁĄCZNIKI GRAFICZNE 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Granica obszaru objętego opracowania na tle ortofotomapy miasta Poznania Granica obszaru objętego opracowania na tle mapy topograficznej miasta Poznania PołoŜenie i powiązania przyrodnicze obszaru opracowania z otoczeniem Hipsometria Geologia Mapa glebowo-rolna Dokumentacja fotograficzna terenu opracowania Projekt mpzp „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” w Poznaniu, MPU, lipiec 2009r . - etap procedury planistycznej – wyłoŜenie do publicznego wglądu 2 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 1. 1.1 WPROWADZENIE Informacje wstępne Przedmiotem niniejszego opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” w Poznaniu. Plan miejscowy sporządzany jest na podstawie uchwały Nr XXXVII/378/V/2008 Rady Miasta Poznania z dnia 13 maja 2008 r. Planem obejmuje się obszar połoŜony w północnej części Śródmieścia Poznania, w dzielnicy Stare Miasto. Granice opracowania wyznaczają: od zachodu ul. Murawa, od północy ul. Słowiańska, od wschodu ul. Szelągowska, od południa ul. Winogrady. Powierzchnia obszaru objętego sporządzeniem planu miejscowego wynosi 34,76 ha. Niniejsza prognoza oddziaływania na środowisko uwzględnia zmiany projektu planu wynikające z uzyskanych opinii i dokonanych uzgodnień. 1.2 Podstawy formalno-prawne opracowania Obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko wynika z ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z dnia 7 listopada 2008 r.). Zgodnie z art. 51 ust. 1 ww. ustawy organ administracji opracowujący m.in. projekt planu zagospodarowania przestrzennego obligatoryjnie sporządza prognozę oddziaływania na środowisko. Zapisy powyŜszej ustawy stanowią odzwierciedlenie wdroŜenia do polskich regulacji prawnych ustaleń podjętych na poziomie międzynarodowym w dyrektywach Wspólnot Europejskich, w tym: 1. dyrektywy Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dz. Urz. WE L 175 z 05.07.1985), 2. dyrektywy Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz. Urz. WE L 206 z 22.07.1992), 3. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz. Urz. WE L 197 z 21.07.2001), 4. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/4/WE z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylającej dyrektywę Rady 90/313/EWG (Dz. Urz. WE L 41 z 14.02.2003), 3 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 5. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/35/WE z dnia 26 maja 2003 r. przewidującej udział społeczeństwa w odniesieniu do sporządzania niektórych planów i programów w zakresie środowiska oraz zmieniającej w odniesieniu do udziału społeczeństwa i dostępu do wymiaru sprawiedliwości dyrektywy Rady 85/337/EWG (Dz. Urz. UE L 156 z 25.06.2003), 6. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/WE z dnia 15 stycznia 2008 r. dotyczącej zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (Dz. Urz. UE L 24 z 29.01.2008). W myśl powyŜszej ustawy prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument, niezbędny do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu. Na obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko dotyczącej projektu planu miejscowego wskazuje równieŜ art. 17, pkt. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.), zgodnie z którym wójt, burmistrz albo prezydent miasta sporządza projekt planu miejscowego wraz z prognozą, uwzględniając zapisy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Stosownie do tej ustawy projekt planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko przedkładane są instytucjom i organom właściwym do zaopiniowania i uzgodnienia projektu planu, a takŜe jest przedmiotem społecznej oceny – podlega wyłoŜeniu do publicznego wglądu, a jej ustalenia mogą mieć wpływ na decyzje rady gminy w sprawie uchwalenia planu miejscowego. 1.3 Cel i zakres merytoryczny opracowania Głównym celem sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko jest wskazanie przewidywanego wpływu na środowisko, jaki moŜe mieć miejsce na skutek realizacji, dopuszczonych w projekcie planu, form zagospodarowania przestrzennego, między innymi poprzez ocenę relacji pomiędzy przyjętymi w projekcie planu rozwiązaniami planistycznymi, a uwarunkowaniami środowiska przyrodniczego, a takŜe aspektami gospodarczymi i społecznymi, zgodnie z zasadą zrównowaŜonego rozwoju. W prognozie oddziaływania na środowisko analizie i ocenie podlega projekt uchwały w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (tekst) wraz z rysunkiem, stanowiącym załącznik graficzny uchwały. Szczegółowy zakres informacji wymaganych w prognozie wskazano w art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Zgodnie z tym artykułem prognoza oddziaływania na środowisko zawiera: 1. Informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązanie z innymi dokumentami. 2. Informację o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy. 4 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 3. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analiz skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania. 4. Informacje o moŜliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko. 5. Streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym. Prognoza określa, analizuje i ocenia: 1. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu. 2. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem. 3. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. 4. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu. 5. Przewidywane znaczące oddziaływanie, w tym oddziaływanie bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe, długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a takŜe na środowisko, a w szczególności na: róŜnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne, z uwzględnieniem zaleŜności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy. Ponadto prognoza przedstawia: 1. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony Natura 2000 oraz integralność tego obszaru. 2. Biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru – rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub we współczesnej wiedzy. Zgodnie z art. 52 ust. 1 ww. ustawy prognoza oddziaływania na środowisko musi być opracowana stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod oceny, a informacje w niej zawarte dostosowane do zawartości i stopnia szczegółowości informacji zawartych w projekcie planu miejscowego. 5 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Stosownie do wymogu art. 53 wyŜej wskazanej. ustawy zakres i stopień szczegółowości informacji zawartych w niniejszej prognozie został uzgodniony z właściwymi organami, wskazanymi w art. 57 i 58 ustawy – regionalnym dyrektorem ochrony środowiska oraz państwowym powiatowym inspektorem sanitarnym. 1.4 Wykorzystane materiały i metody pracy Przy opracowaniu niniejszej prognozy wykorzystano następujące materiały źródłowe: Literatura: • Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne Kondracki J., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994, • Przyrodnicze aspekty bezpiecznego budownictwa JeŜ J., Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2001, • Kształtowanie i ochrona środowiska Bartkowski T., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1979, • Fizjografia urbanistyczna Szponar A., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, • Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Poznaniu Jackowiak B, Prace Zakładu Taksonomii Roślin UAM w Poznaniu, Poznań 1993, • Wśród zwierząt i roślin, Kronika miasta Poznania, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2002. Materiały kartograficzne • mapa zasadnicza dla obszaru planu w skali 1:1000, • mapa ewidencyjna gruntów w skali 1:1000, • mapa glebowo-rolnicza, • mapa hydrograficzna w skali 1:50 000, ark. N-33-130-D Poznań ,OPGK Poznań 1988/9, • mapa sozologiczna w skali 1:50 000, ark. N-33-130-D Poznań, OPGK Poznań 1992, • mapa topograficzna w skali 1:10 000, ark. N-33-130-D-b-3 Poznań-Piątkowo, N-33-130-D-b-4 Poznań-Naramowice Geokart-International sp. z o.o., Rzeszów, OPGK - Rzeszów S. A. 1998. Dokumenty, inne dostępne opracowania: • projekt Uchwały Rady Miasta Poznania w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” w Poznaniu, MPU 2009, • Uchwała Nr XXXVII/378/V/2008 Rady Miasta Poznania z dnia 13 maja 2008 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” w Poznaniu, • Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania, Uchwała Nr XXXI/299/V/2008 Rady Miasta Poznania z dnia 18 stycznia 2008 r., 6 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU • Program ochrony środowiska miasta Poznania na lata 2004-2007, Uchwała Nr XLVII/500/4/2004 Rady Miasta Poznania z dnia 22 czerwca 2004 r., • Raport o stanie środowiska w Wielkopolsce w roku 2007, Biblioteka Monitoringu Środowiska, WIOŚ, Poznań 2008, • Mapa akustyczna miasta Poznania wraz z programem ochrony środowiska przed hałasem, Centrum Badań Akustycznych Fundacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań czerwiec 2007, • Opracowanie fizjograficzne problemowe Poznań – Śródmieście, Geoprojekt – Poznań, Poznań 1986, • Środowisko naturalne miasta Poznania Część I, Urząd Miasta w Poznaniu Wydział Ochrony Środowiska, Poznań 1996, • Ogólne zalecenia dla ochrony typów siedlisk oraz gatunków zwierząt (poza ptakami) i roślin wymienionych w załącznikach I i II Dyrektywy Siedliskowej, przewidywane na terenach Specjalnych Obszarów Ochrony sieci Natura 2000 w Polsce, Małgorzata Makomaska - Juchiewicz i Joanna Perzanowska, • Aneks do Raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla inwestycji polegającej na przebudowie ul. Winogrady w Poznaniu, Przedsiębiorstwo Projektowo – Usługowe MAX Katarzyna Wichman, Poznań wrzesień 2006. Inne źródła: • wizja terenowa (luty 2009 r.) • dokumentacja fotograficzna (MPU, luty 2009 r.) • www.natura2000.mos.gov.pl. • www.salamandra.org.pl PowyŜsze materiały, w połączeniu z wizją terenową, pozwoliły na opracowanie charakterystyki stanu funkcjonowania środowiska w podziale na poszczególne komponenty. Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono przy zastosowaniu metody indukcyjnoopisowej, polegającą na charakterystyce istniejących zasobów środowiska oraz łączeniu w logiczną całość posiadanych informacji o dotychczasowych mechanizmach funkcjonowania środowiska i wskazaniu, jakie potencjalne skutki mogą wystąpić w środowisku w wyniku realizacji ustaleń planu. PosłuŜono się równieŜ metodą porównawczą, wykorzystując wiedzę o funkcjonowaniu środowiska jako całości. Skonfrontowano zaproponowane rozwiązania planistyczne z istniejącymi uwarunkowaniami przyrodniczymi. Prognozę oddziaływania na środowisko przedstawiono w zakresie, jaki umoŜliwia obecny stan dostępnej informacji o środowisku oraz w tym kontekście stopień ogólności (lub szczegółowości) ustaleń planu. 7 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 2. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 2.1 Charakterystyka poszczególnych wzajemnych powiązań elementów 2.1.1 PołoŜenie, uŜytkowanie i zagospodarowanie terenu środowiska przyrodniczego i ich Obszar będący przedmiotem opracowania połoŜony jest w Śródmieściu Poznania, w dzielnicy Stare Miasto, w granicach osiedla Stare Winogrady. Granice terenu objętego projektem planu wyznaczają ulice: Murawa, Słowiańska, Szelągowska oraz Winogrady. Omawiany obszar stanowi przestrzeń w znacznym stopniu juŜ zainwestowaną. W kwartale wyznaczonym ulicami: Murawa, Słowiańska, Zagrodnicza i Winogrady oraz przy ul. Szelągowskiej, dominuje zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna (wolno stojąca i bliźniacza), miejscami równieŜ z towarzyszącą funkcją usługową, lokalizowaną na ogół w parterach budynków mieszkalnych. Występują równieŜ pojedyncze obiekty usługowe, np. salon telefonii komórkowej „ERA” przy ul. Murawa, piekarnia przy ul. Zagrodniczej lub drobne obiekty usługowe przy ul. Słowiańskiej. Pomiędzy ul. Zagrodniczą, a ul. Przełajową, połoŜony jest teren sportowy, zajmowany przez Klub Sportowy Posnania. W jego granicach znajduje się basen, hala sportowa, siłowania, sauna, solarium, zlokalizowane w budynku przy ul. Słowiańskiej, jak równieŜ obiekty odkryte, w tym: boisko do piłki noŜnej, boisko do rugby, korty tenisowe oraz tory łucznicze. Przy ul. Przełajowej zlokalizowane są równieŜ obiekty oświatowe - Zespół Szkół Łączności oraz Zespół Szkół Specjalnych nr 102, a takŜe teren komunikacyjny - pętla tramwajowa „Wilczak”. Sąsiedztwo omawianego obszaru stanowi przede wszystkim zabudowa mieszkaniowa. Od północy obszar graniczy z zabudową wielorodzinną osiedla Pod Lipami, od zachodu z budynkami wielorodzinnymi osiedla Na Murawie oraz obiektami usługowymi (administracji publicznej, handlowymi, stacją benzynową), od południa z terenami zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, przylegającej bezpośrednio do parku Cytadela, natomiast od strony wschodniej z terenami zieleni parku Szelągowskiego. 2.1.2 Rzeźba terenu Według Kondrackiego (1978) teren Poznania zaliczany jest do makroregionu Pojezierze Wielkopolskie oraz mezoregionu Pojezierze Poznańskie (zachodnia część miasta). Rzeźba opisywanego terenu, podobnie jak całego Poznania i okolic, jest rzeźbą polodowcową. Teren objęty planem zlokalizowany jest na płaskiej wysoczyźnie morenowej, obejmującej znaczną część Śródmieścia. Rzędne terenu dla rejonu ul. Sołtysiej i Przełajowej wahają się w granicach 80 – 90m n.p.m., z zaznaczeniem obniŜenia się terenu w kierunku doliny rzeki Warty (do ulicy Szelągowskiej). Rzeźba terenu nie jest zróŜnicowana, co w duŜym stopniu wynika z antropogenicznych przekształceń tego obszaru. 8 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 2.1.3 Budowa geologiczna i warunki gruntowe Obszar miasta Poznania znajduje się na pograniczu monokliny przedsudeckiej i synklinorium szczecińsko – łódzko - miechowskiego (Wł. PoŜaryski 1974). Utwory kredy tworzą głownie piaszczyste i ilasto – wapienne osady o miąŜszości wahającej się w przedziale od kilkunastu do kilkudziesięciu metrów. Trzeciorzęd reprezentowany jest przez róŜnego rodzaju osady, w skład których wchodzą piaski, Ŝwiry, mułki oraz iły. Utwory czwartorzędowe na tym obszarze reprezentują osady plejstoceńskie, takie jak gliny zwałowe, utwory wodnolodowcowe, rzeczne i zastoiskowe, charakteryzujące się zróŜnicowaną miąŜszością (od kilku do kilkudziesięciu metrów). Na terenie opracowania warunki gruntowe wykazują zróŜnicowaną charakterystykę w zaleŜności od ich połoŜenia. W zachodniej części obszaru objętego planem podłoŜe charakteryzuje się słabą przepuszczalnością. Zbudowane jest z gruntów spoistych, głównie glin i iłów o miąŜszości poniŜej 6 m. Występować tu mogą równieŜ grunty zbudowane z małospoistych piasków gliniastych, których miąŜszość przekracza 6 m. Wschodnia część obszaru charakteryzuje się występowaniem podłoŜa przepuszczalnego, zbudowanego z gruntów piaszczysto – Ŝwirowych, o miąŜszości powyŜej 6m. Tereny te wykazują bardzo korzystne cechy w odniesieniu do zabudowy, które pozwalają na lokalizowanie na tych terenach duŜych, głęboko posadowionych obiektów budowlanych. 2.1.4 Warunki wodne Obszar opracowania pod względem hydrograficznym połoŜony jest w dorzeczu Warty, a na jego terenie nie występują zbiorniki wód powierzchniowych. Omawiany teren leŜy w obrębie wysoczyzny, gdzie czwartorzędowe warstwy wodonośne występują najczęściej do głębokości 30 – 40 m, a zwierciadło wód trzeciorzędowych występuje w utworach piaszczystych miocenu, na wysokości rzędnych 60 – 70 m n.p.m. Wody gruntowe w zachodniej części terenu objętego planem charakteryzują się występowaniem ciągłego, zazwyczaj napiętego zwierciadła wody. Utrzymują się w utworach podglinowych, na głębokości poniŜej 4,5 m p.p.t. (zazwyczaj w granicach od 6 do 10 m p.p.t.). Na terenach, na których występuje podłoŜe tworzone przez grunty spoiste moŜe wystąpić zjawisko okresowego utrzymywania się wody na powierzchni terenu. Na obszarach, zlokalizowanych w pobliŜu wschodniej granicy terenu objętego opracowaniem, zwierciadło wód gruntowych jest swobodne, a jego poziom wykazuje mniejsze wahania niŜ w dolinie rzeki Warty. Zwierciadło wody występuje zazwyczaj na poziomie 6 – 10 m p.p.t. Poziom wód gruntowych moŜe ulegać okresowym wahaniom w zaleŜności od pory roku oraz ilości opadów atmosferycznych. 9 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 2.1.5 Szata roślinna Na obszarze objętym opracowaniem szatę roślinną buduje przede wszystkim zieleń miejska, utworzona głównie w wyniku nasadzeń dokonanych przez człowieka. Miejscami występuje równieŜ w postaci roślinności pojawiającej się spontanicznie, szczególnie na terenach nie uŜytkowanych. Zarówno zieleń urządzona, jak i spontaniczna, porastająca mniej intensywnie uŜytkowane tereny, stanowi waŜne ogniwo powiązań ekologicznych na terenie miasta. Równie istotne znaczenie ma zieleń urządzona w obrębach poszczególnych działek, tworząca przydomowe ogrody na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zieleń towarzysząca ciągom komunikacyjnym. Flora na terenie objętym granicą planu tworzona jest przede wszystkim przez uŜytkowane sportowo tereny zieleni KS Posnania, niewielki skwer z zadrzewieniami i trawnikami przy pętli tramwajowej „Wilczak” (w okolicach skrzyŜowania ulic Szelągowskiej i Słowiańskiej), zadrzewienia występujące wzdłuŜ linii tramwajowej biegnącej ulicami Winogrady i Przełajową oraz zieleń towarzyszącą obiektom oświaty i zabudowie mieszkaniowej. Na terenach wolnych od uŜytkowania roślinność stanowią pospolite gatunki bylin oraz traw, zastępowane w miarę upływu czasu przez krzewy i drzewa. Występują tu gatunki takie jak: pokrzywa zwyczajna (Urtica dioica), rdest ptasi (Polygonum aviculare), komosa biała (Chenopodium album), lepnica rozdęta (Silene vulgaris), czosnaczek pospolity (Alliaria petiolata), tasznik pospolity (Capsella bursa-pastoris), pięciornik gęsi (Potentilla anserina), koniczyna łąkowa (Trifolium pratense), koniczyna biała (Trifolium repens), wilczomlecz czosnka (Euphoribia cyparissias), ślaz zaniedbany (Malva neglecta), powój polny (Convolvulus arvensis), krwawnik pospolity (Achillea millefolium), wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare), bylica polna (Artemisia campestris) i pospolita (A. vulgaris), ostroŜeń polny (Cirsium arvensae), cykoria podróŜnik (Cichorium intybus), mniszek pospolity (Taraxacum officinale), wiechlina roczna (Poa annua) i łąkowa (Poa pratensis), Ŝycica trwała (Lolium perenne), kupkówka pospolita (Dactylis glomerata), perz właściwy (Elymus repens) oraz tymotka łąkowa (Phleum pratense). Ze względu na duŜą odporność na zanieczyszczenia, tereny te porasta równieŜ drobny porost, misecznica proszkowata (Lecanora contraeoides). NaleŜące do mchów prątnik srebrzysty (Bryum argenteum), zwojek (Streblotrichum convolutum) oraz zęboróg purpurowy (Ceratodon purpureus), porastają torowiska tramwajowe, wybrukowane podwórka i betonowe ogrodzenia. Zieleń wysoką tych terenów tworzą: klony zwyczajne (Acer platanoides), klon jawor (Acer pseudoplatanus), topole (Populus), lipy (Tilla) oraz miejscami brzoza (Betula). Istotny element zieleni miejskiej stanowią rośliny rozwijające się w ogrodach, towarzyszących zabudowie mieszkaniowej jednorodzinnej. Na posesjach odnaleźć moŜna modrzewie, jodły, daglezje, cisy, jałowce czy róŜne gatunki Ŝywotników. Często osobniki te, ze względu na swój wiek, mają duŜy udział w tworzeniu korzystnych warunków do Ŝycia dla innych organizmów. Szczególnie cenne wydają się być stare drzewa i krzewy, rosnące w ogrodach domów zlokalizowanych w pobliŜu 10 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU ul. Winogrady. W ogrodach występuje równieŜ duŜa ilość gatunków drzew i krzewów ozdobnych oraz drzew owocowych. Pospolicie występuje, chętnie sadzona w ogrodach, forsycja, tawuła czy dereń. 2.1.6 Świat zwierzęcy Środowisko miejskie, które w sposób istotny odbiega od warunków naturalnych, jest miejscem Ŝycia wielu gatunków zwierząt, które potrafiły przystosować się do Ŝycia na terenach silnie zurbanizowanych, lub które od dawna towarzyszą siedzibom ludzkim. Naturalnymi siedliskami przedstawicieli fauny miast są tereny zieleni tworzące w Poznaniu tzw. kliny zieleni, jednakŜe zwierzęta coraz częściej przystosowują się do Ŝycia w warunkach nawet najbardziej ścisłej zabudowy miejskiej. W przydomowych ogrodach, które dość często są podlewane, występują ślimaki: ogrodowy (Cepaea hortensis), przydroŜny (Helicela obvia) oraz winniczek (Helix pomeratia). W sprzyjających warunkach moŜna spotkać ślinika ogrodowego (Arion hortensis). Owady, które związane są z środowiskiem miast, w duŜej części są gatunkami synantropijnymi. Na obszarach zieleni, porośniętych róŜnymi trawami, spotkać moŜna pasikonika zielonego (Tettigonia virdissina), nadrzewka długoskrzydłego (Meconema thalassium), wiele gatunków szarańczaków (Acridoidea), skorka pospolitego (Forficula auricularia), kowala bezskrzydłego (Pyrrhocolis apterus) oraz powszechnie znaną biedronkę siedmiokropkę (Coccinella septempunctata). Na terenie objętym opracowaniem, ze względu na warunki środowiskowe (brak występowania wód powierzchniowych), nie stwierdzono występowania gatunków płazów i gadów. Mogą pojawić się one w wyniku migracji między cenniejszymi przyrodniczo obszarami, takimi jak park Cytadela czy tereny doliny Warty. Awifauna reprezentowana jest przez gatunki ptaków występujących na terenach silnie zurbanizowanych i przystosowanych do panujących tu specyficznych warunków. Najbardziej pospolitymi gatunkami na terenie śródmieścia są gołąb skalny (Columbia livia urbana) oraz gawron (Corvus frugilegus). Pospolicie na terenie tym występuje równieŜ: wróbel (Passer domesticus), kawka (Corvus monedula), szpak (Strunus vulgaris), kos (Turdus merula), sroka (Pica pica) oraz sójka (Garrulus glandarius). Ze względu na bliskość doliny Warty, charakteryzującej się odmiennymi warunkami siedliskowymi, czasowo mogą się równieŜ pojawiać gatunki ptaków zamieszkujące tereny dolinne. Ze względu na wysoki stopień zagospodarowania terenów leŜących w granicach opracowania i stosunkowo niewielką powierzchnię poszczególnych terenów zieleni, ograniczone jest występowanie na tym terenie większych ssaków. Spotkać tu moŜna jedynie jeŜa (Erinaceus europaeus), kreta (Talpa europea). 11 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 2.1.7 Gleby Gleby stanowią istotny element środowiska przyrodniczego, umoŜliwiający rozwój naturalnej szaty roślinnej i stwarzający dogodne warunki siedliskowe dla wielu gatunków zwierząt. Silna presja człowieka wpłynęła na szereg niekorzystnych zmian, jakie zaszły w uŜytkowanych w miastach glebach. Związana z antropopresją zmiana właściwości fizycznych i chemicznych spowodowała negatywny wpływ na pozostałe elementy środowiska przyrodniczego. Występujące na tym terenie gleby mają charakter piaszczysty i gliniasto – piaszczysty. NaleŜą do klasy bonitacyjnej IVA i IVB. W wyniku rozwoju zabudowy mieszkaniowej i usługowej na tym terenie, większość powierzchni została silnie przekształcona i pozbawiona naturalnych walorów. Roboty budowlane spowodowały zmiany w zagęszczeniu profilu glebowego oraz w jego składzie fizycznym i chemicznym. Mieszanie naturalnego podłoŜa z duŜymi ilościami Ŝwiru czy piasku wprowadziło zmiany w naturalnym procesie obiegu wody, czego wynikiem jest zmiana przepuszczalności gleb na tych terenach oraz wzrost tempa migracji zanieczyszczeń do wód gruntowych. Najsilniej przekształcone zostały gleby na terenach przeznaczonych pod elementy infrastruktury komunikacyjnej. Przy ich budowie wystąpiła konieczność całkowitego uszczelnienia powierzchni oraz zagęszczenia i wzbogacenia podłoŜa o substancje takie jak Ŝwir czy cement. Całkowicie pozbawiło to glebę naturalnych właściwości fizycznych, chemicznych oraz biologicznych. Ze względu na silne zanieczyszczenie czynnikami fizycznymi i chemicznymi, ograniczone jest równieŜ występowanie w glebie organizmów wpływających korzystnie na zdolności produkcyjne gleby. W wyniku wzrostu emisji zanieczyszczeń, związanych z natęŜeniem ruchu samochodowego, zanieczyszczone zostały równieŜ gleby leŜące w pobliŜu szlaków komunikacyjnych. W obszarze przylegającym do dróg zaobserwowano przekroczenia dopuszczalnych stęŜeń zanieczyszczenia ołowiem czy kadmem. Na obszarze objętym granicami planu stosunkowo najmniej przekształcone zostały gleby na terenie KS Posnania. Obszar charakteryzuje się stosunkowo niewielką powierzchnią zabudowaną i duŜymi terenami zieleni. Sposób uŜytkowania tego terenu pozwala na zachowanie, w pewnym stopniu przybliŜonych do naturalnych, funkcji gleby. 2.1.8 Klimat lokalny Warunki klimatyczne w Poznaniu w znacznym stopniu ukształtowane zostały poprzez napływające w kierunku miasta masy powietrza. Dominującymi masami powietrza, szczególnie w okresie letnim i jesiennym, są masy powietrza polarno-morskiego, które napływają znacznie częściej niŜ powietrze polarno - kontynentalne. Stosunkowo rzadko pojawiają się masy powietrza arktycznego, najrzadziej natomiast powietrze zwrotnikowe. 12 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Najczęściej przemieszczającymi się nad terenami Poznania frontami są fronty chłodne, powodujące znaczne wahania ciśnienia, odczuwalny spadek temperatury powietrza oraz wzrost prędkości wiatru. Zjawiskom tym towarzyszy równieŜ występowanie opadów, często o znacznej gwałtowności. Średnio w ciągu roku notowanych jest w Poznaniu 67 dni, w których przemieszczają się fronty chłodne i 42, w których przemieszczają się fronty ciepłe. NajdłuŜej obserwowany jest okres bezfrontowy i wynosi on 230 dni w roku. Średnia roczna wielkość ciśnienia atmosferycznego wynosi dla Poznania 1005 hPa. Największe wahania ciśnienia obserwowane są dla okresu zimowego (w okresie od grudnia do lutego wahania mogą osiągnąć wartość 73 hPa), podczas gdy w okresie letnim ciśnienie waha się w niewielkich granicach (amplituda nie przekraczająca 34 hPa). Średnia roczna suma opadów dla terenu Poznania wynosi 505 mm. Rozkład temperatur, podobnie jak ilości opadów, ma charakter roczny. NajwyŜsze średnie miesięczne temperatury z temperaturą wynoszącą 19°C są notowane w czerwcu i lipcu, najniŜsze w miesiącach zimowych (np. luty 2007 r. ze średnią temperaturą miesięczną na poziomie 0,8°C). W skali roku średnia temperatura wynosi dla miasta Poznania 8,2°C. Równie istotnymi czynnikami meteorologicznymi, wpływającymi na klimat miasta, a w szczególności na stęŜenia i rozkład przestrzenny zanieczyszczeń powietrza, jest kierunek oraz siła wiatru. Dla obszaru miasta Poznania stwierdzono największą częstość występowania wiatrów z sektora zachodniego, o dość niewielkiej sile (średnia roczna wartość wynosi 3,5m/s). Wiatry silne i bardzo silne zdarzają się sporadycznie, a częstość ich występowania moŜna określić na poziomie 1%. Wilgotność względna powietrza na terenie Poznania zaleŜna jest od pory roku. NajwyŜszą wartość osiąga w okresie zimowym, kiedy dochodzi do 88%, najniŜsza natomiast jest w miesiącach letnich, takich jak czerwiec, kiedy osiąga wartość 70%. Zaobserwować moŜna równieŜ istotny wpływ czynników związanych z działalnością człowieka na kształtowanie się klimatu charakterystycznego dla aglomeracji miejskiej. NajwaŜniejszym czynnikiem wpływającym na ten stan rzeczy jest wielkość emisji pyłów i gazów oraz pary wodnej, która wpływa na specyficzne kształtowanie się klimatu w poszczególnych rejonach miasta. 2.2 Stan środowiska przyrodniczego 2.2.1 Jakość powietrza atmosferycznego Na kształtowanie jakości powietrza atmosferycznego największy wpływ ma lokalizacja i sposób zagospodarowania przestrzennego danego obszaru, a takŜe charakter źródeł emisji zanieczyszczeń. Na prezentowanym obszarze znaczący wpływ na poziom zanieczyszczeń ma emisja z ruchu komunikacyjnego, opisywanego jako źródło liniowe zanieczyszczeń. Nie stwierdzono natomiast występowania zakładów przemysłowych, stanowiących punktowe źródła zanieczyszczeń. 13 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Ruch samochodowy powoduje emisję do atmosfery szeregu zanieczyszczeń gazowych, powstających podczas spalania paliw płynnych w silnikach pojazdów, w tym m.in. węglowodorów aromatycznych (WWA), ditlenku siarki (SO2), ditlenku azotu (NO2), tlenku węgla (CO) oraz substancji pyłowych, powstających w wyniku ścierania nawierzchni jezdni i opon pojazdów. W związku z lokalizacją obszaru opracowania między ulicami: Szelągowską, Słowiańską, Murawą oraz Winogrady, występuje tu wysoki stopień naraŜenia na tego rodzaju zanieczyszczenia. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, na podstawie wykonanych pomiarów, określił dla rejonu ul. Winogrady (dla roku 2006) następujące średnioroczne, szacunkowe wartości stęŜeń: SO2 – 4,0µg/m3, NO2 – 26,0µg/m3, pył PM10 – 30,0µg/m3, benzen – 2,0µg/m3, ołów – 0,3µg/m3. W związku z przebudową ul. Winogrady dokonano pomiarów, określających występujące aktualnie na tym terenie stęŜenia zanieczyszczeń. Z informacji przedstawionych w „Aneksie do Raportu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko dla inwestycji polegającej na przebudowie ul. Winogrady w Poznaniu”1 wynika, Ŝe stęŜenia zanieczyszczeń, związanych z ruchem komunikacyjnym, nie przekraczają dopuszczalnych wartości. Wśród zanieczyszczeń związanych ze spalaniem paliw w silnikach spalinowych największe znaczenie ma dwutlenek azotu. Dla rejonu ul. Winogrady określono jego najwyŜsze stęŜenie na poziomie 108,7µg/m3,co stanowi 54,4% wartości odniesienia równej 200µg/m3. Istotnym elementem mającym wpływ na zanieczyszczenie powietrza jest równieŜ emisja z instalacji grzewczych, a w szczególności instalacji wykorzystujących jako paliwo węgiel kamienny. Szczególne nagromadzenie tego typu źródeł emisji występuje zazwyczaj na terenach o gęstej zabudowie mieszkaniowej i usługowej. Eksploatacja tych instalacji, będących źródłem tzw. niskiej emisji, wpływa w sposób istotny na występujące stęŜenia pyłu zawieszonego PM10, powodując sezonowe zmiany wielkości stęŜeń. Na terenie objętym planem, podobnie jak na obszarze całego miasta, stwierdzono występowanie przekroczeń dopuszczalnego poziomu dla 24 – godzinnych stęŜeń pyłu PM10 (szczególnie w tzw. okresie grzewczym). Wojewoda Wielkopolski na mocy rozporządzenia Nr 39/07 z dnia 31 grudnia 2007 r. w sprawie określenia programu ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań określił program ochrony powietrza dla miasta. Program ten określa podstawowe kierunki działań niezbędnych do przywrócenia standardów jakości powietrza. Do zadań podstawowych naleŜy między innymi zastąpienie starych kotłów węglowych nowszymi, wykorzystującymi „czystsze” paliwa oraz zastąpienie indywidualnych systemów grzewczych systemami zbiorowego zaopatrzenia w ciepło. 1 Aneks do Raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla inwestycji polegającej na przebudowie ul. Winogrady w Poznaniu, Przedsiębiorstwo Projektowo – Usługowe MAX Katarzyna Wichman, Poznań wrzesień 2006. 14 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 2.2.2 Jakość wód Ze względu na brak występowania na terenie opracowania wód powierzchniowych, określenie jakości wód ograniczono jedynie do opisu stanu jakości wód podziemnych. W wyniku intensywnego zagospodarowania terenu objętego planem, silnym przekształceniom uległy gleby, które pełnią rolę naturalnego filtra chroniącego wody podziemne przed zanieczyszczeniem. Wody podziemne poziomu mioceńskiego, występujące na tym terenie, charakteryzują się bardzo wysokim zabarwieniem, przekraczającym często 80 mg Pt/l. Mimo niskiej zawartości manganu i braku zanieczyszczenia substancjami przenikającymi z powierzchni terenu, wody te są uŜytkowane w niewielkim stopniu ze względu na wspomniane wyŜej silne zabarwienie. Wody poziomu czwartorzędowego wykazują duŜą podatność na zanieczyszczenie, spowodowane przenikaniem w głąb profilu glebowego substancji związanych z działalnością człowieka. Największy wpływ na niską jakość czwartorzędowych wód podziemnych mają zanieczyszczenia pochodzące z nieszczelnej kanalizacji, emisja komunikacyjnych zanieczyszczeń gazowych i pyłowych, nieodpowiednia gospodarka odpadami oraz stosowanie środków zimowego utrzymania dróg. Negatywny wpływ na jakość wód ma równieŜ stosowanie nawozów sztucznych oraz detergentów. Dla wód czwartorzędowych stwierdzono podwyŜszone stęŜenia chlorków, siarczanów i azotanów. Lokalnie stwierdzono równieŜ podwyŜszone stęŜenia azotu amonowego, metali cięŜkich oraz mikrozanieczyszczeń organicznych, związanych ze stosowaniem detergentów. 2.2.3 Klimat akustyczny Teren objęty opracowaniem leŜy w bezpośrednim sąsiedztwie ciągów komunikacyjnych o duŜym natęŜeniu ruchu (ul. Winogrady, ul. Murawa, ul. Słowiańska, ul. Szelągowska ), dlatego jego klimat akustyczny kształtowany jest przede wszystkim pod wpływem oddziaływania hałasu komunikacyjnego – samochodowego oraz tramwajowego. Nie występują tutaj punktowe, przemysłowe źródła hałasu. W związku z przebudową ul. Winogrady, na potrzeby sporządzenia „Raportu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia drogowego na środowisko2, przeprowadzono badania klimatu akustycznego terenów sąsiadujących z inwestycją. Podstawą prawną badań, przeprowadzonych w ww. opracowaniu, było nieobowiązujące juŜ rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. W myśl powyŜszego przepisu tereny znajdujące się w granicy opracowania zaliczono do kategorii: 2 Aneks do Raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla inwestycji polegającej na przebudowie ul. Winogrady w Poznaniu, Przedsiębiorstwo Projektowo – Usługowe MAX Katarzyna Wichman, Poznań wrzesień 2006. 15 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU → terenów związanych ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieŜy (szkoły), dla których określono równowaŜny poziom hałasu dla pory dnia na poziomie LAeqD = 55dB i nocy LAeqN = 50dB → terenów zabudowy jednorodzinnego z usługami rzemieślniczymi, dla których określono równowaŜny poziom hałasu dla pory dnia na poziomie LAeqD = 60dB i nocy LAeqN = 50dB. Pomiary wykazały, Ŝe na pierwszej linii zabudowy przy ul. Winogrady, poziomy hałasu samochodowego wynoszą: → na odcinku od. ul. Murawa do ul. Za Cytadelą LAeqD = 57dB oraz LAeqN = 52dB, → na odcinku od. ul. Za Cytadelą do ul. Przełajowej - LAeqD = 55dB oraz LAeqN = 50dB, → na odcinku od. ul. Przełajowej do ul. Szelągowskiej - LAeqD = 59dB oraz LAeqN = 54dB. W odniesieniu do hałasu tramwajowego wykazano na pierwszej linii zabudowy przy ul. Winogrady: → na odcinku od. ul. Murawa do ul. Za Cytadelą hałas na poziomie LAeqD = 55,5dB oraz LAeqN = 49dB, → na odcinku od. ul. Za Cytadelą do ul. Przełajowej - hałas na poziomie LAeqD = 50,5dB oraz LAeqN = 44dB. Szczególnie naraŜone na hałas komunikacyjny są tereny połoŜone w pobliŜu skrzyŜowań ul. Szelągowskiej z ul. Słowiańską oraz ul. Murawa z ul. Słowiańską. Dla tych obszarów stwierdzono występowanie największych przekroczeń dopuszczalnych wartości poziomu dźwięku (na poziomie 15 – 20dB).3 Na ul. Murawa oraz ul. Winogrady, poza komunikacją samochodową, odbywa się równieŜ ruch tramwajowy. Zarówno komunikacja samochodowa, jak i tramwajowa, powodują powstawanie hałasu o duŜym natęŜeniu. Z opracowanej dla miasta Poznania w 2007 r. mapy akustycznej wynika, Ŝe tereny leŜące w granicach opracowania, a sąsiadujące bezpośrednio z ww. szlakami komunikacyjnymi, są zagroŜone występowaniem ponadnormatywnych poziomów wartości dźwięku (zarówno dla pory dnia jak i nocy). 3 wg Mapy akustyczna miasta Poznania wraz z programem ochrony środowiska przed hałasem, Centrum Badań Akustycznych Fundacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań czerwiec 2007 16 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 3. INFORMACJA O GŁÓWNYCH CELACH I ZAWARTOŚCI PROJEKTU PLANU 3.1 Cel opracowania projektu planu Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sporządza się w celu ustalenia przeznaczenia terenów oraz określenia sposobów ich zagospodarowania i zabudowy, z jednoczesnym uwzględnieniem ładu przestrzennego oraz dostosowaniem funkcji, struktury zabudowy i intensywności zagospodarowania do uwarunkowań przestrzennych i przyrodniczych terenu. Bezpośrednim powodem wywołania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” jest konieczność, zgodnie z wnioskiem mieszkańców ul. Winogrady oraz ul. Wójtowskiej, uniemoŜliwienia realizacji inwestycji, polegającej na budowie masztu telefonii komórkowej na działce przy ul. Wójtowskiej. Ponadto, sporządzenia i uchwalenia mpzp pozwoli na sformułowanie szczegółowych rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych, umoŜliwiających jednolite kształtowanie zabudowy oraz zagospodarowania terenów objętych opracowaniem. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego pozwoli władzom Miasta skutecznie kontrolować zainwestowanie obszaru planu i kształtować nową zabudowę i zagospodarowanie w nawiązaniu do formy i gabarytów juŜ istniejącej na osiedlu Stare Winogrady zabudowy oraz zgodnie z kierunkiem polityki przestrzennej, ustalonym dla tego terenu w „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania”. Plan miejscowy w jednoznaczny sposób określi granice terenów publicznych oraz zasady ich ochrony. Pozwoli to na sformułowanie docelowego układu i powiązań komunikacyjnych oraz zasad obsługi terenów elementami infrastruktury technicznej. 3.2 Ustalenia projektu planu W projekcie planu ustalono przeznaczenie terenów pod: • zabudowę mieszkaniową jednorodzinną – tereny 1-14 MN, • zabudowę mieszkaniową jednorodzinną i usługową – tereny 1-5 MN/U, • zabudowę usług oświaty - teren Uo, • zabudowę usług sportu i rekreacji - teren US, • zieleń urządzoną - teren ZP, • infrastrukturę techniczną elektroenergetyki – tereny 1, 2 E, • infrastrukturę techniczną ciepłownictwa – teren C, • drogi publiczne - w tym klasy zbiorczej – teren KD-Z, klasy lokalnej - teren KD-L, klasy dojazdowej - tereny 1-9 KD-D, • drogi wewnętrzne - tereny 1-5 KDW. 17 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Projekt planu zachowuje dotychczasowe przeznaczenie i sposób zagospodarowania większości terenów połoŜonych w granicy opracowania. W jego strukturze funkcjonalnej dominują tereny o funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej (tereny 1-14 MN), skupione w kwartale ulic: Murawa, Słowiańska, Zagrodnicza, Winogrady oraz wzdłuŜ ul. Szelągowskiej. Na terenach tych projekt przewiduje lokalizację dwu lub trzykondygnacyjnych budynków wolno stojących lub bliźniaczych. Projekt dopuścił lokalizację budynków szeregowych wyłącznie jako uzupełnienie istniejącej zabudowy, w przypadku działek o szerokości frontu poniŜej 10 m oraz na terenie 14MN, który jako jedyny stanowi obecnie przestrzeń niezabudowaną i niezagospodarowaną. W zaleŜności od wielkości działek, powierzchnię zabudowy ustalono w przedziale od 20% do 50% powierzchni działki budowlanej, przy zachowaniu co najmniej 35% powierzchni biologicznie czynnej. Wysokość budynków na większości terenów nie moŜe przekroczyć 10 m, natomiast w przypadku terenu 14 MN ograniczono ją do 7,5 m. Projekt ustala lokalizację tylko jednego budynku na działce, dodatkowo wprowadza zakaz wydzielania nowych działek budowlanych oraz zakaz wydzielania nowych dróg wewnętrznych, dzięki czemu uniemoŜliwiono zagęszczenie i chaotyczne kształtowanie nowej zabudowy, realizowanej w wyniku wtórnych podziałów nieruchomości. Projekt dopuszcza lokalizację w budynkach mieszkalnych funkcji usługowych nieuciąŜliwych, przy czym ich powierzchnia nie moŜe przekraczać 30% powierzchni całkowitej budynku. Na kilku posesjach połoŜonych bezpośrednio przy ul. Słowiańskiej oraz przy skrzyŜowaniu ul. Murawa z ul. Winogrady, wyznaczono tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej (tereny 1-5 MN/U). W ten sposób usankcjonowano lokalizację istniejących juŜ tam budynków usługowych. Istotne jest, Ŝe dopuszczono tu lokalizację wyłącznie usług podstawowych, a więc usług nieuciąŜliwych, towarzyszących zabudowie mieszkaniowej i słuŜących mieszkańcom przede wszystkim okolicznej zabudowy. Zakazano realizacji obiektów handlowych o powierzchni sprzedaŜy powyŜej 100 m2 oraz obiektów handlu hurtowego. W zaleŜności od wielkości działek, powierzchnię zabudowy ustalono w przedziale od 30% do 50% powierzchni działki budowlanej, przy zachowaniu co najmniej 35% powierzchni biologicznie czynnej. Wysokość budynków mieszkalnych nie moŜe przekroczyć 10 m, natomiast budynków usługowych 6 m. Jedynie na terenie 5 MN/U dopuszczono 10-metrowe obiekty usługowe. Teren Uo przeznaczono pod funkcję usług oświatowych, nauki lub kultury, dzięki czemu utrzymano lokalizację, obecnie funkcjonujących tam, budynków szkolnych. W ramach tych funkcji dopuszczono równieŜ lokalizację obiektów turystycznych i rekreacyjnych, internatów i przedszkoli. Powierzchnia zabudowy ustalona została w wielkości do 30% powierzchni działki, natomiast udział powierzchnia biologicznie czynnej na poziomie minimum 40% powierzchni działki. Wysokość budynków nie moŜe przekroczyć 16 m, przy czym od strony terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (6MN, 8MN) wysokość naleŜy obniŜyć do maksymalnie 9 m. 18 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Na terenie usług sportu i rekreacji (teren US), na którym obecnie funkcjonuje Klub Sportowy Posnania, ustalono zabudowanie do 30% powierzchni działek budowlanych, przy zachowaniu co najmniej 30% powierzchni jako nieutwardzonej. Wysokość budynków nie moŜe przekroczyć 20 m. W ramach funkcjonowania obiektu sportowo-rekreacyjnego, dopuszczono równieŜ wprowadzenie usług gastronomii i hotelarstwa, przy czym lokalizację obiektu hotelowego dopuszczono jedynie w strefie połoŜonej wzdłuŜ ul. Przełajowej, oznaczonej na rysunku planu. Powierzchnia budynku hotelowego nie moŜe przekroczyć 1500 m2, a jego wysokość 16,5 m. Na niewielkim fragmencie terenu, połoŜonym pomiędzy pętlą tramwajową „Wilczak”, a ul. Słowiańską, wyznaczono teren zieleni urządzonej (ZP). Co najmniej 70% powierzchni terenu stanowić musi powierzchnia biologicznie czynna. Wprowadzono tu zakaz lokalizacji zabudowy, ogrodzeń, dopuszczono natomiast zagospodarowanie terenu obiektami małej architektury, ścieŜkami rowerowymi i drogami pieszymi. Tereny infrastruktury technicznej obejmują istniejące juŜ obiekty – tramwajową podstację trakcyjną na terenie 1E, małogabarytową stację transformatorową na terenie 2E oraz komorę ciepłowniczą na terenie C. W sferze zasad ochrony środowiska i przyrody ustanowiono: • na terenach MN, MN/U, Uo oraz US zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących (zawsze lub potencjalnie) znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów odrębnych, • na terenach MN, MN/U, Uo, US oraz ZP zagospodarowanie zielenią wszystkich wolnych od utwardzenia fragmentów terenu, a na terenach komunikacyjnych zagospodarowanie nieutwardzonych powierzchni pasa drogowego zielenią urządzoną, tj. trawnikami, kwietnikami, krzewami, • na terenach MN/U, Uo oraz U ochronę istniejących drzew, a w przypadku ich kolizji z infrastrukturą lub planowaną zabudową obowiązek przesadzenia lub wprowadzenie nowych nasadzeń na działce budowlanej, • na terenach Uo i US ochronę istniejących naturalnych zbiorowisk roślinnych, z dopuszczeniem nowych nasadzeń w rozumieniu przepisów odrębnych, • na terenach komunikacyjnych utrzymanie istniejących drzew, w tym szpalerów na terenach KD-Z i KD-L, z dopuszczeniem wycięcia lub przesadzenia drzew kolidujących z rozbudową dróg, • na terenach przeznaczonych pod zabudowę oraz terenach infrastruktury rekultywację terenów w przypadku stwierdzenia zanieczyszczenia gleby lub ziemi, • wykorzystanie nadmiaru mas ziemnych, pozyskanych podczas prac budowlanych, w obrębie działki budowlanej lub usuwanie ich zgodnie z przepisami odrębnymi, • na terenach MN, MN/U, Uo oraz US segregację, gromadzenie i zagospodarowanie odpadów zgodnie z przepisami odrębnymi, 19 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU • na terenach MN, MN/U, Uo oraz US zakaz stosowania w nowych budynkach pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe, z wyjątkiem paliw odnawialnych z biomasy, • w zakresie kształtowania komfortu akustycznego: - na terenach MN zapewnienie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku jak dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz stosowanie zasad akustyki budowlanej i architektonicznej w budynkach znajdujących się w strefie ponadnormatywnego oddziaływania hałasu od ulic przeznaczonych do prowadzenia komunikacji autobusowej i tramwajowej, - na terenach MN/U zapewnienie określonych przepisami odrębnymi dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku jak dla terenów mieszkaniowo-usługowych oraz stosowanie zasad akustyki budowlanej i architektonicznej w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi w budynkach, znajdujących się w strefie ponadnormatywnego oddziaływania hałasu od ulic Murawa i Słowiańska, - na terenie Uo zapewnienie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku jak dla zabudowy związanej ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieŜy, - nakaz stosowania rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych pozwalających na dotrzymanie akustycznych standardów jakości środowiska na terenach podlegających ochronie akustycznej, zgodnie z przepisami odrębnymi, • w zakresie gospodarki wodno-ściekowej: zaopatrzenie terenów w wodę pitną z sieci wodociągowej, odprowadzanie ścieków bytowych i komunalnych do sieci kanalizacji sanitarnej, zakaz lokalizacji przydomowych oczyszczalni ścieków i zbiorników bezodpływowych, zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenach MN, MN/U, Uo, US, ZP, E, C w granicach działek, zgodnie przepisami odrębnymi, z dopuszczeniem odprowadzania ich do sieci kanalizacji deszczowej (z wyjątkiem terenu ZP), a na terenach komunikacyjnych odprowadzanie wód do sieci kanalizacji deszczowej, z dopuszczeniem zagospodarowania ich w granicach terenów 2KDW i 4KDW. Projekt planu szczegółowo określa równieŜ zasady lokalizacji elementów wpływających na ład przestrzenny oraz walory krajobrazowe poszczególnych terenów, w tym urządzeń reklamowych, szyldów, sieci infrastruktury technicznej, stacji bazowych telefonii komórkowej, ogrodzeń, obiektów małej architektury, elementów systemu informacji miejskiej. 3.3 Powiązanie ustaleń projektu planu z innymi dokumentami Stosownie do ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zapisy projektu planu miejscowego (część tekstowa i graficzna) muszą być powiązane z zapisami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, a rada miasta uchwala plan miejscowy dopiero po stwierdzeniu jego zgodności ze studium. Studium 20 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy sporządza się w celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego. W „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania” tereny połoŜone pomiędzy ul. Murawa, a ul. Zagrodniczą oraz teren pomiędzy ul. Przełajową, a ul. Szelągowską połoŜone są w obrębie terenu przeznaczonego pod zabudowę, oznaczonego symbolem M2n - tereny zabudowy niskiej, mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami podstawowymi, na których utrzymuje się istniejące usługi ogólnomiejskie. Fragment terenu w środkowej części obszaru planu, połoŜony jest na terenie oznaczonym symbolem US2, stanowiącym tereny sportu i rekreacji – obiekty sportowe otwarte (niekubaturowe) i kubaturowe w zieleni. Ulica Słowiańska, jako ulica klasy zbiorczej, w studium oznaczona jest symbolem kZ.023.1, a trasa tramwajowa, biegnąca w granicach planu ul. Przełajową, wraz z pętlą tramwajową „Wilczak”, kt.19.3. Obszar planu połoŜony jest w podstrefie intensywnego zagospodarowania mieszkaniowego. Działania inwestycyjne, podejmowane na tym terenie, muszą zapewnić utrzymanie priorytetu dla funkcji mieszkaniowej. W tym celu naleŜy dąŜyć do zachowania jednorodności funkcjonalnej na terenie, utrzymania i powiększania terenów przestrzeni ośrodkotwórczych, zachowania zieleni osiedlowej. Zakazano wprowadzania funkcji uciąŜliwych, zwłaszcza generujących zwiększony ruch samochodowy, wskazano na konieczność wyznaczania miejsc lokalizacji nowej zabudowy wyłącznie na etapie planu miejscowego. Nową zabudowę naleŜy kształtować zgodnie z gabarytami i charakterem zabudowy przewaŜającej w danym zespole. NaleŜy utrzymać i uzupełnić istniejącą zabudowę wolno stojącą o charakterze willowym. Na terenie sportu i rekreacji wysokość budynków kubaturowych nie moŜe przekroczyć 20 m powyŜej poziomu terenu, natomiast udział powierzchni zielonej na terenie nie moŜe być mniejszy niŜ 40% powierzchni terenu. W kontekście tych ustaleń zapisy projekty planu naleŜy uznać za prawidłowe i zgodne z zapisami studium. Jedyne odstępstwo od ustaleń studium dotyczy udziału powierzchni biologicznie czynnej na terenie sportu i rekreacji US, na którym projekt wymaga zachowanie nie mniej niŜ 30% powierzchni terenu. Zapisy projektu planu miejscowego korespondują równieŜ z zapisami Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Poznania na lata 2004-2007. Program ten stanowi wyraz realizacji polityki ekologicznej państwa na szczeblu gminnym. Sporządzony został w oparciu o zapisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, nakładającej na organy samorządowe województwa, powiatu i gminy obowiązek sporządzania odpowiednio wojewódzkich, powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska. 21 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Dokument wskazuje działania strategiczne, obejmujące cele i kierunki działań realizowanych w Poznaniu w zakresie ochrony środowiska do roku 2011 r., podzielone na trzy bloki tematyczne, w tym: cele i priorytety o charakterze systemowym obejmującym rozwój społeczno-gospodarczy gminy o w powiązaniu z ochroną środowiska, cele i priorytety w zakresie ochrony dziedzictwa przyrodniczego i racjonalnego uŜytkowania o zasobów przyrody, cele i priorytety w zakresie poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego. o Część z celów znajduje swoje odzwierciedlenie w zapisach projektu planu „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” w Poznaniu. Są to zwłaszcza cele ekologiczne dotyczące: • utrzymania i wzbogacania zasobów róŜnorodności biologicznej oraz optymalne funkcjonowanie systemu obszarów (obiektów) chronionych i w tym zakresie m.in. dostosowanie zasobów zieleni miejskiej do warunków siedliskowych z uwzględnieniem wymogu ochrony starych drzew → w projekcie planu zapisy ustalające: ochronę istniejących drzew na terenach MN/U, Uo, US, KDW, KD-Z i KD-L oraz ochronę roślinności naturalnej na terenach Uo i US, zagospodarowanie zielenią wszystkich wolnych od utwardzenia fragmentów terenów, obowiązek wysokiego udziału powierzchni biologicznie czynnej na kaŜdej działce budowlanej na terenach przeznaczonych pod zabudowę i zieleń urządzoną; • ochrony powierzchni ziemi i gleb i w tym zakresie m.in. przeciwdziałanie nieuzasadnionemu wzrostowi powierzchni uszczelnionej i redukowaniu powierzchni biologicznie czynnej oraz minimalizowanie naruszania powierzchni ziemi podczas realizacji inwestycji budowlanej → w projekcie planu zapisy ustalające: minimalną powierzchnię biologicznie czynną dla działek budowlanych, zasady wykorzystania mas ziemnych, powstających w wyniku prac budowlanych, obowiązek rekultywacji gleb i ziemi w przypadku stwierdzenia ich zanieczyszczenia; • poprawy jakości wód powierzchniowych i zapewnienie odtwarzalności zasobów wód podziemnych i w tym zakresie m.in. egzekwowanie przyłączania się obiektów do istniejącej sieci kanalizacyjnej, umoŜliwianie retencji glebowej wód opadowych i roztopowych poprzez ograniczanie przyrostu powierzchni uszczelnionych → w projekcie planu zapisy ustalające: minimalną powierzchnię biologicznie czynną dla działek budowlanych oraz zasady odprowadzania ścieków bytowych i komunalnych i zagospodarowania wód opadowych i roztopowych na terenach; • osiągnięcia najwyŜszej jakości powietrza i wyeliminowanie lokalnych uciąŜliwości i w tym zakresie pełne wyeliminowanie węgla jako paliwa w lokalnych kotłowniach oraz likwidacja indywidualnego ogrzewania węglowego w zabudowie miejskiej → w projekcie planu zapis 22 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU o zakazie stosowania w nowych budynkach pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe z wyjątkiem paliw odnawialnych z biomasy; • zmniejszenia uciąŜliwości akustycznych wstępujących na obszarze miasta do poziomu akceptowalnego pod względem prawnym i społecznym i w tym zakresie wprowadzanie do mpzp zapisów poświęconych ochronie przed hałasem, wprowadzanie technicznych rozwiązań minimalizujących rozprzestrzenianie się hałasu, wdraŜanie rozwiązań organizacyjnych na rzecz ograniczania hałasu komunikacyjnego → w projekcie planu zapisy ustalające: obowiązek zachowania na terenach przeznaczonych pod zabudowę standardów akustycznych w środowisku określonych przepisami odrębnymi, obowiązek stosowania w budynkach na terenach MN i MN/U zasad akustyki architektonicznej i budowlanej oraz nakaz stosowania na terenach komunikacyjnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych ograniczających emisję hałasu. 3.4 Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń projektu planu Odstąpienie od realizacji opracowanego planu miejscowego moŜe mieć negatywne skutki dla środowiska i przestrzeni. Brak planu miejscowego dla danego terenu powoduje utrudnienia w określeniu zasad kształtowania polityki przestrzennej i sposobu postępowania w sprawach przeznaczania terenów na określone cele oraz ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy (stosownie do ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). Sytuacja taka utrudnia skuteczną ochronę środowiska przyrodniczego danego terenu oraz kształtowanie jego ładu przestrzennego. Bezpośrednim efektem odstąpienia od sporządzania planu miejscowego „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” moŜe być realizacja na działce, połoŜonej w rejonie ul. Winogrady i ul. Wójtowskiej, masztu telefonii komórkowej. Obiekty telefonii komórkowej stanowią źródło emisji pól elektromagnetycznych, stanowią zatem potencjalne źródło negatywnego oddziaływania na środowisko oraz organizmy Ŝywe, z drugiej strony urządzenia telefonii komórkowej stanowią elementy dysharmonizujące krajobraz miejski. Lokalizacja takiego obiektu na osiedlu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej spowoduje znaczne obniŜenie jego walorów krajobrazowo-estetycznych oraz zaburzenie czytelnego i harmonijnego załoŜenia osiedla Stare Winogrady. Odstąpienie od realizacji planu miejscowego „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” jest równieŜ niekorzystne ze względu na moŜliwość wystąpienia nowych i niekontrolowanych procesów inwestycyjnych. Obszar planu, ze względu na swoją atrakcyjną lokalizację - bliskość centrum miasta i parku Cytadela i z tym związane walory przyrodniczo-krajobrazowe terenu, a takŜe dobrą dostępność komunikacyjną, cieszy się zainteresowaniem inwestorów. 23 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Realizacja polityki przestrzennej tylko w oparciu o decyzje administracyjne (wynikające z zasady tzw. „dobrego sąsiedztwa” i traktujące przestrzeń miasta bardzo fragmentarycznie) nie gwarantuje władzom samorządowym wystarczającej kontroli nad procesami inwestycyjnymi, nie stanowi skutecznego narzędzia, umoŜliwiającego kształtowanie ładu przestrzennego. MoŜe to spowodować chaotyczny rozwój zabudowy, zagospodarowanie terenów w sposób przypadkowy i niekorzystny dla całości terenu, nie uwzględniający zasad ładu przestrzennego, walorów krajobrazowych i charakteru terenów sąsiednich. Pozostawienie obszaru opracowania bez planu miejscowego utrudni równieŜ ochronę środowiska przyrodniczego. Plan miejscowy, w powiązaniu z innymi przepisami prawa, określa i porządkuje szereg zagadnień związanych z ochroną środowiska przyrodniczego, w tym zwłaszcza zagadnienia związane z ochroną zieleni, gospodarką wodno-ściekową, gospodarką odpadami, ochroną gleb, ochroną powietrza atmosferycznego, ochroną przed hałasem. 4. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU PLANU Liczne zagadnienia z zakresu ochrony środowiska oraz warunków korzystania z jego zasobów, istotne równieŜ dla przedmiotowego projektu planu, określa i reguluje ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Zgodnie z art. 72 ust. 1 tej ustawy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego naleŜy zapewnić warunki utrzymania równowagi przyrodniczej i racjonalną gospodarkę zasobami środowiska, między innymi poprzez: • ustalanie programów racjonalnego wykorzystania powierzchni ziemi, • zapewnianie kompleksowego rozwiązania problemów zabudowy (...), ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki wodnej, odprowadzania ścieków, gospodarki odpadami, systemów transportowych i komunikacji publicznej oraz urządzania i kształtowania terenów zieleni, • uwzględnianie konieczności ochrony wód, gleby i ziemi przed zanieczyszczeniem w związku z prowadzeniem gospodarki rolnej, • zapewnianie ochrony walorów krajobrazowych środowiska i warunków klimatycznych, • uwzględnianie innych potrzeb w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, ziemi, ochrony przed hałasem, wibracjami i polami elektromagnetycznymi. Opiniowany projekt planu, odpowiednio do zakresu i problemów, które reguluje, spełnia warunki ustawowe. W kontekście połoŜenia terenu w przestrzeni miasta oraz jego obecnego zainwestowania – projekt przewiduje racjonalne wykorzystanie powierzchni ziemi, zgodnie z zasadami zrównowaŜonego rozwoju, umoŜliwiając zaspokojenie potrzeb mieszkańców przy zachowaniu i ochronie zasobów i wartości przyrodniczych środowiska przyrodniczego. W strukturze funkcjonalno – przestrzennej uwzględniono istniejący juŜ układ urbanistyczno – architektoniczny. Tereny przeznaczone w projekcie pod zabudowę w znacznym stopniu stanowią przestrzenie obecnie 24 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU zainwestowane i zabudowane. Ustalenia w zakresie parametrów i wskaźników zabudowy uwzględniają charakter i gabaryty istniejących budynków, dzięki czemu zapewniono na kaŜdej działce budowlanej odpowiednio wysoki udział powierzchni biologicznie czynnej oraz zachowano dotychczasowy charakter osiedla jednorodzinnego. Usankcjonowano równieŜ lokalizację terenu sportowo-rekreacyjnego oraz usług oświaty . Projekt planu zawiera wszystkie niezbędne zapisy regulujące zasady zaopatrzenia terenów zabudowy w niezbędne elementy infrastruktury technicznej, prowadzenia gospodarki wodnościekowej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne i rozporządzeniami wykonawczymi do niego, gospodarowania odpadami oraz masami ziemnymi. W zakresie kształtowania terenów zieleni w planie wyznaczono teren zieleni urządzonej, ustalono ochronę naturalnych zbiorowisk roślinnych, istniejących zadrzewień, wprowadzenie nowych nasadzeń w granicach terenów oraz zagospodarowanie zielenią wszystkich wolnych od utwardzenia powierzchni na terenach przeznaczonych pod zabudowę oraz terenach komunikacyjnych. Ponadto, ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r Prawo ochrony środowiska w art. 73 ust. 1 stanowi, Ŝe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego uwzględnia się w szczególności ograniczenia wynikające z: 1) ustanowienia w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody parku narodowego, rezerwatu przyrody, parku krajobrazowego, obszaru chronionego krajobrazu, obszaru Natura 2000, zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, uŜytku ekologicznego, stanowiska dokumentacyjnego, pomników przyrody oraz ich otulin, 2) utworzenia obszarów ograniczonego uŜytkowania lub stref przemysłowych, 3) wyznaczenia obszarów cichych w aglomeracji oraz obszarów cichych poza aglomeracją, 4) ustalenia w trybie przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne warunków korzystania z wód dorzecza oraz ustanowienia stref ochronnych ujęć wód, a takŜe obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych. W granicach projektu planu nie występują formy ochrony przyrody, ustanowione na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. W pobliŜu obszaru planu połoŜony jest park Cytadela, który jako fragment fortyfikacji pruskich wchodzi w skład obszaru Natura 2000 o nazwie „Fortyfikacje w Poznaniu” (symbol obszaru PLH300005). Obszary fortów, stanowiąc jedne z waŜniejszych w skali kraju stanowiska zimowania nietoperzy, zostały objęte Europejską Siecią Ekologiczną Natura 2000. Stanowi ona system ochrony zagroŜonych elementów róŜnorodności biologicznej Europy. WdraŜana jest od 1992 r. na terytorium wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Podstawą prawną utworzenia sieci są dwie zasadnicze dyrektywy unijne: dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich ptaków i dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. W polskich regulacjach prawnych znalazły one 25 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU odzwierciedlenie zwłaszcza w ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. o ochronie przyrody, ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko, rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 21 lipca w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 i rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt wymagających ochrony w formie ustanowienia obszarów Natura 2000. Rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne przyjęte w projekcie planu nie wpłyną na funkcjonowanie przyrody w obrębie ww. obszaru prawnie chronionego. Obszar projektu planu nie został zaliczony do strefy przemysłowej, obszaru ograniczonego uŜytkowania, ani do obszaru cichego w aglomeracji. Znajduje się równieŜ poza zasięgiem Głównego Zbiornika Wód Podziemnych oraz poza zasięgiem stref ochronnych ujęć wód. Przepisy art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska nakazują, aby przy sporządzaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, róŜnicując tereny o róŜnych funkcjach lub róŜnych zasadach zagospodarowania, wskazać tereny, które naleŜą do poszczególnych rodzajów terenów (wskazanych w art. 113 ust. 2 ww. ustawy), dla których ustalone są dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku, określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku4. Zgodnie z tym dokumentem w zakresie długookresowej ochrony środowiska przed hałasem stosuje się wskaźniki LDWN - poziom długotrwałego średniego poziomu dźwięku A odniesiony do wszystkich dób w roku oraz LN - poziom długotrwałego średniego poziomu dźwięku A odniesiony do wszystkich pór nocy. W projekcie omawianego planu miejscowego wyznaczono: • tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (MN), dla której ww. rozporządzenie ustala, w zaleŜności od źródeł hałasu, dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku na poziomie LDWN = 55/50 dB i LN =50/40 dB, • tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej (MN/U), dla której ww. rozporządzenie ustala, w zaleŜności od źródeł hałasu, dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku na poziomie LDWN = 60/55 dB i LN =50/45 dB, • teren zabudowy usługowej oświaty (Uo), dla której ww. rozporządzenie ustala, w zaleŜności od źródeł hałasu, dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku na poziomie LDWN = 55/50 dB i LN =50/40 dB. Projekt planu, stosownie do ww. przepisów prawa, zawiera zapisy o obowiązku zapewnienia na poszczególnych terenach dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. 4 rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826 z 5 lipca 2007 r.), 26 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Zgodnie z ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego muszą być uwzględnione cele ochrony przyrody, których realizacja zapewni: utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności ekosystemów, zachowanie róŜnorodności biologicznej, zachowanie ciągłości istnienia gatunków roślin, zwierząt i grzybów, wraz z ich siedliskami, przez ich utrzymywanie lub przywracanie do właściwego stanu, ochronę walorów krajobrazowych, zieleni oraz zadrzewień. W kontekście połoŜenia obszaru planu w części śródmiejskiej miasta i jego znacznego zainwestowania, projekt planu realizuje w moŜliwym zakresie cele ochrony przyrody, poprzez wyznaczenie terenu zieleni urządzonej, wprowadzenie ochrony istniejących zbiorowisk roślinnych, zadrzewień towarzyszących zabudowie oraz drzew przyulicznych z nakazem wprowadzania nowych nasadzeń w ramach kompensacji przyrodniczej, obowiązkowe zagospodarowanie zielenią wolnych od utwardzenia powierzchni terenów, wprowadzenie odpowiednio wysokiego wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej dla kaŜdej działki budowlanej. Ochrona środowiska związana jest równieŜ z dziedzinami działalności ludzkiej, regulowanymi przez inne, wyŜej nie wymienione przepisy szczególne, określające zakres i zasady tej ochrony – takie jak: ustawa o lasach, ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych, Prawo geologiczne i górnicze, Prawo łowieckie, ustawa o ochronie zwierząt. Dotyczą one jednak innej problematyki, niŜ ta zawarta w treści omawianego projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. 5. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM I KRAJOWYM Akcesja Polski do Unii Europejskiej nałoŜyła na Polskę nowe obowiązki, wynikające z konieczności dostosowania prawa polskiego do regulacji unijnych. Ochrona środowiska wraz z Traktatem z Maastricht (1991) włączona została przez Wspólnoty Europejskie do spisu ich stałych zadań, dla których określono cele działań zapobiegawczych i regulujących. Obecnie prawo Unii Europejskiej regulujące ochronę środowiska liczy sobie kilkaset aktów prawnych, obejmujących dyrektywy, rozporządzenia, decyzje i zalecenia. Do priorytetów Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony środowiska zaliczyć naleŜy m.in. przeciwdziałanie zmianom klimatu, ochronę róŜnorodności biologicznej, ograniczenie wpływu zanieczyszczenia na zdrowie, a takŜe lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych. Do dokumentów rangi międzynarodowej, formułujących cele ochrony środowiska istotne z punktu widzenia omawianego projektu planu, zaliczyć moŜna, wymieniane juŜ wcześniej w opracowaniu, dyrektywę Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich ptaków i dyrektywę Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Ponadto, Konwencję Berneńską o ochronie dzikiej fauny 27 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU i flory europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych z 1979 r., Ramową konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu z Rio de Janeiro z 1992 r. Na szczeblu krajowym cele ochrony środowiska ustanawiają strategiczne dokumenty rządowe: II Polityka Ekologiczna Państwa oraz Polityka ekologiczna państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010. Oba te dokumenty respektują zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., mówiące o konieczności zapewnienia przez Rzeczypospolitą Polską ochrony środowiska kierując się zasadą zrównowaŜonego rozwoju oraz konieczności zapewnienia przez władze publiczne bezpieczeństwa ekologicznego współczesnemu i przyszłym pokoleniom. II Polityka Ekologiczna Państwa Wiodącą zasadą polityki ekologicznej państwa jest zasada zrównowaŜonego rozwoju, ustanowiona w ramach Konferencji Narodów Zjednoczonych w Rio de Janeiro w 1992 r. Podstawowym załoŜeniem zrównowaŜonego rozwoju jest takie prowadzenie polityki i działań w poszczególnych sektorach gospodarki i Ŝycia społecznego, aby zachować zasoby i walory środowiska w stanie zapewniającym trwałe, nie doznające uszczerbku, moŜliwości korzystania z nich zarówno przez obecne jak i przyszłe pokolenia, przy jednoczesnym zachowaniu trwałości funkcjonowania procesów przyrodniczych oraz naturalnej róŜnorodności biologicznej na poziomie krajobrazowym, ekosystemowym, gatunkowym i genowym. Istotą zrównowaŜonego rozwoju jest równorzędne traktowanie racji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych, co oznacza konieczność integrowania zagadnień ochrony środowiska z polityką w poszczególnych dziedzinach gospodarki. Podstawowym celem polityki jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju, czyli mieszkańców, infrastruktury społecznej i zasobów przyrodniczych. Wśród metod realizacji polityki ekologicznej państwa priorytet ma stosowanie tzw. dobrych praktyk gospodarowania i systemów zarządzania środowiskowego, które pozwalają powiązać efekty gospodarcze z efektami ekologicznymi, zwłaszcza w przemyśle i energetyce, transporcie, rolnictwie, leśnictwie, budownictwie i gospodarce komunalnej, zagospodarowaniu przestrzennym, turystyce, ochronie zdrowia, handlu i działalności obronnej. Cele szczegółowe polityki ekologicznej państwa ujęto w dwóch grupach: w sferze racjonalnego uŜytkowania zasobów naturalnych i w zakresie jakości środowiska. Wśród nich, w kontekście zakresu ustaleń projektów planów miejscowych, wymienić naleŜy m.in.: • racjonalizację uŜytkowania wody, • ochronę gleb, • wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, • gospodarowanie odpadami, • jakość wód, 28 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU • jakość powietrza, zmiany klimatu, • hałas i promieniowanie, • róŜnorodność biologiczna i krajobrazowa. Ponadto, dokument wskazuje na konieczność stworzenia spójnego wewnętrznie systemu prawa ochrony środowiska, dostosowanego do wymagań unijnych. Wymaga poddania dokumentów programowych z dziedziny ochrony środowiska (planów, strategii, polityk, itp.) ocenie ekologicznej skuteczności lub ocenie oddziaływania na środowisko (w formie strategicznych ocen oddziaływania na środowisko), ocenie efektywności kosztowej, konsultacjom społecznym, ocenie zgodności z wymogami Unii Europejskiej. Polityka ekologiczna państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010 Polityka ekologiczna państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 20072010 stanowi załącznik do uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 maja 2003 r. w sprawie przyjęcia „Polityki...” (M.P. Nr 33, poz. 433). Sporządzona została przez Ministerstwo Środowiska, zgodnie z wymogiem ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Omawiany dokument określa cele średniookresowe do 2010 r. oraz wskazuje priorytetowe działania do wykonania w latach 2003-2006 w odniesieniu do pięciu rozdziałów: 1. cele i zadania o charakterze systemowym, 2. ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne uŜytkowanie zasobów przyrody, 3. zrównowaŜone wykorzystanie surowców, materiałów, wody i energii, 4. środowisko i zdrowie, dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, 5. przeciwdziałanie zmianom klimatu. Wśród celów i zadań systemowych dokument wymienia ekologizację planowania przestrzennego i uŜytkowania terenu, w ramach której z jednej strony podkreśla konieczność szerszego włączenia do prac nad planami miejscowymi i do treści tych planów zagadnień związanych z ochroną środowiska, z drugiej strony dostrzega konieczność upraszczania i przyspieszania lokalizacji inwestycji, niezbędnych z punktu widzenia skuteczności podejmowania starań mających na celu pobudzenie i modernizację gospodarki oraz poprawę sytuacji na rynku pracy. 6. 6.1 PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA Oddziaływanie na powierzchnię ziemi Antropogeniczne przeobraŜenia powierzchni ziemi związane są z działaniami techniczno- inŜynieryjnymi, a zasięg tych zmian warunkowany jest skalą projektowanych w planach inwestycji, zwłaszcza przewidywanej powierzchni nowej inwestycji oraz głębokością prowadzonych prac 29 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU ziemnych. Wszelkie przekształcenia w zagospodarowaniu terenu, zmierzające do wprowadzenia nowych obiektów budowlanych, ciągów komunikacyjnych lub elementów infrastruktury technicznej, prowadzą do nieodwracalnego zniszczenia powierzchni ziemi, poniewaŜ jej poszczególne formy są na ogół adoptowane do załoŜeń poszczególnych projektów inwestycyjnych. Związane jest to z powstaniem nowych form antropogenicznych, tj.: zwałowiska, nasypy, powierzchnie niwelowane, rowy itp. Biorąc pod uwagę skalę obecnego zainwestowania terenu, przewidywane zmiany powierzchni, w wyniku realizacji ustaleń planu, nie będą znaczące i rozległe. Dotyczyć będą terenów dotąd niezagospodarowanych, na których projekt planu przewiduje realizację nowej zabudowy, a więc nowego pola inwestycyjnego pod rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej na terenie 14 MN, pojedynczych nieruchomości na pozostałych terenach mieszkaniowych oraz terenu US, na którym projekt dopuszcza realizację obiektu usług hotelarstwa. Ze względu na trwały charakter zmian powierzchni ziemi, szczególnie waŜne są zapisy projektu planu, dotyczące ustaleń określających nieprzekraczalne powierzchnie zabudowy działek oraz minimalne procenty powierzchni biologicznie czynnych. Zapewnią one pozostawienie niezabudowanych przestrzeni o nienaruszonej powierzchni terenu i zbliŜonym do naturalnego podłoŜu gruntowym. Prace budowlane spowodują równieŜ konieczność przemieszczania duŜych mas ziemnych oraz powstawania ich nadmiaru, w związku z tworzeniem fundamentów pod nowe budynki. Powstałe w wyniku prowadzenia prac budowlanych masy ziemne muszą być usunięte zgodnie z przepisami odrębnymi lub zagospodarowane w obrębie działek, co powodować moŜe lokalne zmiany w ukształtowaniu terenu. Zmianom ulegną właściwości fizyczne i chemiczne gleb, na których będą prowadzone prace budowlane. W przypadku zagospodarowania nadmiaru ziemi w granicach terenu, nie moŜe ono spowodować zaburzenia istniejących spływów powierzchniowych w stosunku do terenów sąsiednich. Zgodnie z ustaleniami projektu planu w przypadku zanieczyszczenia gleb lub ziemi, w ramach kompensacji przyrodniczej, obowiązuje nakaz rekultywacji, zgodnie z przepisami odrębnymi. Dla wzmocnienia ochrony zarówno gleb, jak i wód, w sąsiedztwie terenów komunikacyjnych, stosowane mogą być równieŜ pasy zieleni izolacyjnej. 6.2 Oddziaływanie na warunki podłoŜa Warunki podłoŜa ulegną zmianie w miejscach, w których projekt planu wprowadza nowe zainwestowanie lub dopuszcza zwiększenie intensywności zabudowy istniejącej. Podobnie jak w przypadku zmian powierzchni ziemi, zasięg zmian uwarunkowań gruntowo-wodnych uzaleŜniony jest od skali przewidywanych inwestycji, głębokości prowadzonych prac. 30 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Działania związane z szeroko pojętym rozwojem budownictwa mieszkaniowego i usługowego będą wywierały duŜy wpływ na kształtowanie warunków podłoŜa.. Wykorzystywane w tym celu maszyny i materiały budowlane mogą spowodować zmianę właściwości fizycznych i chemicznych gleby. Poprzez ich wykorzystanie dochodzi do czasowego utwardzenia podłoŜa, które w wyniku utracenia przestrzeni umoŜliwiającej przepływ kapilarny wody, zmienia swoje naturalne właściwości retencyjne. Na powierzchni przeznaczonej bezpośrednio pod inwestycję, jak i na obszarach, które bezpośrednio do niej przylegają, dewastacji ulega wierzchnia, próchnicza warstwa gleby. Zanieczyszczenia fizyczne jak i chemiczne powodują jednocześnie utracenie naturalnych zdolności gleby do odtwarzania swoich właściwości zapewnianych między innymi przez organizmy Ŝyjące w jej warstwach. PodłoŜe, w celu uzyskania korzystnych pod względem budowlanym właściwości, wzbogacane jest materiałami takimi jak piasek czy Ŝwir, które wpływają na stopień przepuszczalności gruntów. Zanieczyszczenie moŜe być równieŜ związane z przedostaniem się do gleby pyłów oraz substancji niebezpiecznych (tj. paliwa czy smary), związanych z czasową eksploatacją maszyn budowlanych. W przypadku stwierdzenia zanieczyszczenia gleby lub ziemi, zapisy planu ustalają, w ramach kompensacji przyrodniczej, konieczność rekultywacji. W celu ograniczenia przekształceń warunków gruntowych oraz zapewnienia ochrony podłoŜa wprowadzono w projekcie planu niezbędne zapisy w zakresie parametrów, w tym zwłaszcza maksymalnej powierzchni zabudowy oraz minimalnej powierzchni biologicznie czynnej. Zapewniają one pozostawienie niezabudowanych powierzchni o nienaruszonej przypowierzchniowej warstwie gleby i zbliŜonym do naturalnego podłoŜu gruntowym. Z punktu widzenia ochrony warunków podłoŜa i pozostałych komponentów środowiska, przy prowadzeniu prac ziemnych istotne jest zachowanie szybkiego tempa i planowego wykonywania wykopów, z zachowaniem zabezpieczeń przed uplastycznieniem gruntów, jak i optymalnych warunków dla prowadzenia zagęszczeń nasypów. Stąd teŜ zaleca się etapowość prac oraz optymalne terminy realizacji budowy obiektów. Przy czym zagadnienia te nie stanowią zakresu ustaleń planów miejscowych. Zapisy planu ustalają takŜe warunki gospodarowania odpadami, które powinny być zgodne z przepisami odrębnymi. Pozwoli to uniknąć zagroŜenia, związanego z moŜliwością zanieczyszczenia gleb i wód odpadami, które będą wytwarzane przez większą liczbę gospodarstw domowych i obiektów usługowych. 6.3 Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne Ze względu na brak występowania na obszarze objętym opracowaniem wód powierzchniowych, ustalenia projektu planu nie odnoszą się bezpośrednio do zagadnień, związanych z ochroną zasobów wód powierzchniowych. 31 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Ustalenia omawianego projektu planu regulują zasady prowadzenia gospodarki wodnościekowej na przedmiotowym terenie. Przede wszystkim wprowadzono nakaz powiązania elementów sieci infrastruktury technicznej na terenie planu z układem zewnętrznym infrastruktury technicznej. Teren jest w całości włączony do systemu wodociągowego miasta. Ustalenia planu nakładają obowiązek odprowadzania ścieków bytowych i komunalnych wyłącznie do sieci kanalizacji sanitarnej oraz zakazują lokalizacji zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni ścieków. Rozwiązania te pozwolą uniknąć zanieczyszczenia gleb, wód podziemnych (na terenie opracowania) i powierzchniowych (poza granicami objętymi planem). Ryzyko zanieczyszczenia wód substancjami niebezpiecznymi ograniczają równieŜ zapisy regulujące sposób prowadzenia gospodarki odpadami na tym terenie, nakazujące postępowanie zgodnie z przepisami odrębnymi. Powiększenie infiltracyjnych obszarów gruntów zabudowanych przypowierzchniowych powoduje oraz zawsze nadmierny zmniejszenie odpływ wód zdolności opadowych i roztopowych z terenów. Powoduje to zagroŜenie obniŜania poziomu wód gruntowych, zmniejszania ich zasobów, nadmiernego przesuszania gruntu, a w konsekwencji równieŜ zanikanie i degradację cieków na terenach zurbanizowanych oraz zachwiania równowagi ekologicznej. W tym kontekście szczególnie istotne są zapisy planu dotyczące ograniczenia powierzchni zabudowanych oraz wymaganych wielkości powierzchni biologicznie czynnych na działkach budowlanych. Projekt przewiduje zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na terenach zabudowy mieszkaniowej i usługowej, terenach infrastruktury technicznej oraz terenie zieleni urządzonej w granicach działek. Jedynie wody opadowe i roztopowe spływające z powierzchni dróg ujęte będą w sieć kanalizacji deszczowej, przy czym projekt na terenach dróg wewnętrznych 2KDW i 4KDW dopuścił równieŜ moŜliwość zagospodarowania ich w granicy działki. Wody opadowe i roztopowe, pochodzące z powierzchni utwardzonych, zwłaszcza na terenach komunikacyjnych, przed odprowadzeniem do odbiorników (kanalizacji deszczowej, gruntu), muszą być podczyszczone ze względu na moŜliwość wystąpienia duŜego stęŜenia substancji niebezpiecznych, m.in. ropopochodnych, metali cięŜkich. W tym celu stosuje się odpowiednie urządzenia (separatory substancji olejowych, osadniki, piaskowniki, itp.), minimalizujące moŜliwość przedostania się zanieczyszczeń do gruntu, gleb i wód. 6.4 Oddziaływanie na róŜnorodność biologiczną i krajobraz Na terenie objętym opracowaniem nie występują cenne przyrodniczo siedliska, czy teŜ gatunki roślin i zwierząt zagroŜonych wyginięciem. Środowisko przyrodnicze tego rejonu jest charakterystyczne dla warunków miejskich. RóŜnorodność biologiczna zachowana jest głównie dzięki zieleni towarzyszącej zabudowie, zieleni ogrodowej, zieleni przestrzeni publicznych, tj. skwery, zieleń przyuliczna oraz zieleni spontanicznej, porastającej obecnie nieuŜytkowane fragmenty terenów. Jest to 32 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU zieleń w duŜym stopniu kształtowana i kontrolowana przez człowieka, o niŜszym stopniu naturalności oraz obniŜonej odpornością na antropopresję. Zapisy zawarte w planie mają na celu zachowanie w jak największym stopniu elementów środowiska przyrodniczego, zapewniającego zachowanie róŜnorodności biologicznej. Czynnikiem, który w warunkach silnej antropopresji, moŜe łagodzić jej negatywne skutki dla środowiska przyrodniczego oraz moŜe wspomagać zachowanie ekologicznych funkcji terenów, jest wykształcenie odpowiedniego układu przestrzennego zabudowy oraz wprowadzenie obowiązku zachowania powierzchni biologicznie czynnych, zapewniających warunki Ŝycia organizmów Ŝywych, produkcji materii organicznej oraz warunki infiltracji wód opadowych i roztopowych do gruntu. W tym celu w projekcie ustalono nieprzekraczalne parametry zabudowy oraz minimalne powierzchnie biologicznie dla wszystkich terenów przeznaczonych po zabudowę. Dodatkowo, ustalono zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych w granicach działek, dzięki czemu zapewniono utrzymanie warunków zasilania zasobów wód gruntowych. Korzystnymi, z punktu widzenia ochrony róŜnorodności, zapisami projektu planu są równieŜ ustalenia nakazujące zagospodarowanie zielenią wszystkich nieutwardzonych fragmentów terenów budowlanych oraz pasów drogowych, zapisy o ochronie naturalnych zbiorowisk roślinnych na terenach US i Uo oraz istniejących zadrzewień na terenach MN/U, Uo, US oraz KD-Z i KD-L, z obowiązkiem dokonania nowych nasadzeń w ramach rekompensaty strat poniesionych przez środowisko, w wyniku usunięcia zadrzewień kolidujących z planowaną rozbudową dróg lub infrastrukturą. Wszystkie te zapisy pozwolą takŜe na zachowanie korzystnych walorów estetycznych i krajobrazowych obszaru planu, poprzez zachowanie odpowiedniej proporcji pomiędzy terenami zieleni oraz terenami zabudowanymi. Dzięki wprowadzaniu nowych nasadzeń roślinności oraz zakazie lokalizacji elementów wpływających negatywnie na krajobraz i burzących tzw. ład przestrzenny, takich jak urządzenia reklamowe, pełne ogrodzenia czy napowietrzne sieci infrastruktury technicznej, uzyskana zostanie dodatkowo poprawa wartości krajobrazowych tego terenu. 6.5 Oddziaływanie na szatę roślinną Realizacja ustaleń projektu planu wpłynie na trwałe zmniejszenie szaty roślinnej na terenach dotąd nieuŜytkowanych, a przeznaczonych w projekcie pod zabudowę. Dotyczyć to będzie zwłaszcza terenu 14MN, mieszkaniowych pojedynczych działek, zlokalizowanych w obrębie pozostałych terenów oraz terenów usługowych. Spontaniczna szata roślinna, charakterystyczna dla nieuŜytków, zostanie w sposób nieodwracalny zniszczona i zastąpiona na części powierzchni roślinnością urządzoną, reprezentowaną w duŜej mierze przez gatunki obce rodzimej florze. 33 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Na terenach przeznaczonych pod zabudowę, w celu zniwelowania negatywnego wpływu zwiększenia terenów zabudowy, wprowadzono zapisy pozwalające zachować odpowiednie powierzchnie biologicznie czynne i ograniczające powierzchnię zabudowy. W tyk zakresie istotny jest równieŜ zapis o obowiązku pokrycia zielenią wszystkich nieutwardzonych powierzchni terenów. Zapisy planu w duŜym stopniu zapewniają pozostawienie istniejącej roślinności w dotychczasowej formie. Ochroną przed zniszczeniem i usunięciem objęte zostały, istniejące na terenach US i Uo, naturalne zbiorowiska roślinne. Zarówno dla terenów zabudowy mieszkaniowousługowej, usługowej, jak i terenów komunikacji, wprowadzono zakaz usuwania istniejących drzew, z wyjątkiem sytuacji, w których ich lokalizacja kolidować będzie z planowanym przebiegiem infrastruktury technicznej lub przebiegiem rozbudowanych dróg. W ramach rekompensaty strat w lokalnym drzewostanie, działania te wymagają zastąpienia usuniętych drzew nowymi nasadzeniami w granicach terenów lub działek. W celu urozmaicenia tutejszych terenów zieleni, plan wprowadza zagospodarowanie zielenią urządzoną fragmentu terenu znajdującego się przy ul. Słowiańskiej, w północno – wschodniej części opracowania (teren ZP). Projekt wymaga zachowanie minimum 70% powierzchni biologicznie czynnej terenu oraz zagospodarowanie zielenią wszystkich wolnych od utwardzenia powierzchni. Ten sposób zagospodarowania wpłynie korzystnie na poprawę wartości estetycznych tego terenu oraz wzbogacenie tutejszej szaty roślinnej. 6.6 Oddziaływanie na powietrze Realizacja ustaleń planu nie spowoduje znaczącego i długotrwałego wzrostu zanieczyszczenia powietrza. Poprzez wprowadzenie zakazu lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których, zgodnie z przepisami odrębnymi, wymagane jest sporządzenia raportu, plan nie wprowadza zmian w sposobie zagospodarowania terenu, mogących w sposób znaczący wpłynąć na stan jakości powietrza atmosferycznego. Nie przewiduje się emisji zanieczyszczeń do powietrza z systemów grzewczych na terenach przeznaczonych pod zabudowę. Projekt przewiduje powiązanie infrastruktury technicznej na wszystkich terenach z układem zewnętrznym oraz zapewnienie dostępu do sieci, w tym sieci gazowej, zgodnie z przepisami odrębnymi. Dopuszczono stosowanie indywidualnych systemów grzewczych, przy załoŜeniu jednak stosowania wyłącznie niskoemisyjnych nośników energii. W tym zakresie wprowadzono zakaz stosowania w nowych budynkach pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe (z wyjątkiem paliw odnawialnych z biomasy). Zapisy te wpisują się w realizację wydanego przez Wojewodę Wielkopolskiego rozporządzenia Nr 39/07 z dnia 31 grudnia 2007 r. w sprawie określenia programu ochrony powietrza dla strefy – aglomeracja Poznań. Na etapie prowadzenia prac budowlanych źródłami emisji będą silniki maszyn budowlanych oraz prace ziemne. Ilość zanieczyszczeń wytwarzanych przez maszyny budowlane jest (ze względu na ich niewielką ilość) wielokrotnie niŜsza od występującego tu zanieczyszczenia, spowodowanego 34 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU normalnym dla tego obszaru ruchem komunikacyjnym. Pyły powstające podczas prowadzenia prac budowlanych nie będą miały większego znaczenia w kształtowaniu poziomów emisji dla tych terenów (niewielkie odległości unoszenia powodować będą czasowy wzrost zapylenia o charakterze lokalnym). Emisja ta będzie zjawiskiem czasowym i nie będzie miała większego znaczenia w zwiększeniu stopnia zanieczyszczenia powietrza. W celu zmniejszenia wpływu ewentualnego wzrostu emisji zanieczyszczeń oraz ograniczenia rozprzestrzeniania się substancji w powietrzu w pobliŜu szlaków komunikacyjnych, zwłaszcza ul. Winogrady, korzystnym rozwiązaniem jest stosowanie barier izolacyjnych, w formie pasów zieleni z nasadzeniami zieleni wysokiej. 6.7 Oddziaływanie na klimat akustyczny Klimat akustyczny obszaru opracowania zaleŜny jest w największym stopniu od natęŜenia hałasu powodowanego przez ruch samochodowy i tramwajowy w obrębie ulic, które wyznaczają jego granicę. Szczególnie naraŜone są obszary połoŜone w pobliŜu skrzyŜowań ulic Słowiańskiej z Szelągowską, ul. Murawy z ul. Słowiańską oraz ul. Murawy z ul. Winogrady. Znacznie mniejszy wpływ na kształtowanie lokalnego klimatu akustycznego ma emisja hałasu, związana z funkcjonowaniem terenów zabudowy mieszkaniowej i usługowej. Na terenach połoŜonych w południowej części opracowania, znajdujących się w zasięgu ponadnormatywnego oddziaływania ul. Winogrady, przewiduje się poprawę warunków akustycznych, na skutek obecnie realizowanej przebudowy tej ulicy. W ramach tej inwestycji przewidywana jest realizacja tzw. cichej nawierzchni drogowej, poprawa stanu technicznego torowiska tramwajowego, wprowadzenie pasów zieleni izolacyjnej oraz zieleni na torowisku tramwajowym, ograniczającej poziom emitowanego hałasu i drgań. W wyniku podjętych działań równowaŜny poziom hałasu, spowodowanego przez komunikację samochodową i tramwajową, ma osiągnąć wartości nie powodujące powstawania przekroczeń dopuszczalnych poziomów dla obszaru zabudowy przylegającej do ul. Winogrady (leŜącej w granicach omawianego w opracowaniu obszaru na terenach 7-12 MN oraz 5MN/U). Przewiduje się, Ŝe poziom hałasu samochodowego na pierwszej linii zabudowy przy ul. Winogrady zmniejszy się, w zaleŜności od odcinka ulicy, od 2dB do 5 dB , a dla hałasu tramwajowego od 2dB do 4dB5. Planowane w projekcie uŜytkowanie i zagospodarowanie znacznej części obszaru opracowania nie spowoduje znaczącego długotrwałego oddziaływania na klimat akustyczny w granicach opracowania, ani teŜ w jego bezpośrednim sąsiedztwie. Ewentualny wzrost poziomu emitowanego hałasu moŜe wystąpić w fazie realizacji poszczególnych inwestycji, na których lokalizację zezwalają ustalenia zapisane w planie. 5 wg Aneksu do Raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko dla inwestycji polegającej na przebudowie ul. Winogrady w Poznaniu, Przedsiębiorstwo Projektowo – Usługowe MAX Katarzyna Wichman, Poznań wrzesień 2006. 35 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Wykorzystanie cięŜkiego sprzętu w trakcie prowadzenia inwestycji moŜe wywołać przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu. Przekroczenie te będą jednak miały charakter lokalny, oddziaływujący na najbliŜsze otoczenie jedynie w czasie pory dziennej i nie będą miały wpływu na ogólny klimat akustyczny w dłuŜszej perspektywie. Na terenach dróg konieczne jest zastosowanie rozwiązań, umoŜliwiających ograniczenie emisji hałasu, czyli eliminowanie hałasu u źródła jego powstania. W tym celu w projekcie planu wprowadzono nakaz stosowania rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych, zapewniających dotrzymanie określonych przepisami standardów akustycznych. W zakresie tych działań stosowane są m.in. ciche nawierzchnie jezdni, które redukują poziom hałasu nawet do 5 dB, działania organizujące ruch drogowy, w tym wprowadzeniu hierarchizacji dróg, ograniczenia w poruszaniu się określonych grup pojazdów - najbardziej uciąŜliwych, rozwiązania ograniczające prędkości poruszających się pojazdów, czy zapewniające płynność ruchu. Stosownie do przepisów prawa, projekt wskazuje na konieczność zachowania na terenach o zdefiniowanych standardach akustycznych dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. W budynkach na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz mieszkaniowo-usługowej, znajdujących się w strefie ponadnormatywnego oddziaływania hałasu komunikacyjnego, wprowadzono nakaz stosowanie zasad akustyki budowlanej i architektonicznej. 6.8 Oddziaływanie na obszar Natura 2000 Bezpośrednio na obszarze opracowania nie znajdują się obszary objęte siecią Natura 2000. NajbliŜej połoŜonym obszarem, objętym ta formą ochrony jest park Cytadela, załoŜony na terenie fortu Winiary. Obszary fortów zostały włączone w międzynarodową sieć obszarów specjalnej ochrony głównie ze względu na występowanie na ich terenie cennych siedlisk zimowania cennych gatunków nietoperzy. W poznańskich fortyfikacjach najczęściej występują nietoperze z gatunków: nocek Natterera (Myotis nattereri), mopek (Barbastella barbastelus), nocek duŜy (Myotis myotis), nocek rudy (Myotis daubentonii) oraz gacek brunatny (Plecotus auritus). Ze względu na fakt, iŜ fortyfikacje nie były wykorzystywane w celach militarnych od zakończenia II wojny światowej, a ich funkcja ograniczała się w późniejszych latach jedynie do roli magazynów, roślinność jaka je porasta ma charakter spontaniczny i w duŜym stopniu naturalny. Występują tu zbiorowiska roślinne w postaci fragmentów lasów liściastych o dobrze rozwiniętej warstwie krzewów i bogatym florystycznie runie, które stwarzają dogodne warunki siedliskowe dla wielu gatunków ptaków i innych rzadko występujących na pozostałych terenach Poznania gatunków zwierząt. Na obszarze Cytadeli występują równieŜ, spotykane wyłącznie w fortach, fragmenty muraw kserotermicznych, charakterystycznych dla siedlisk suchych i dobrze nasłonecznionych. 36 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Do głównych zagroŜeń dla prawidłowego funkcjonowania siedlisk nietoperzy zaliczyć naleŜy działania człowieka prowadzące do pomniejszenia ich bazy pokarmowej, m.in. poprzez stosowanie środków owadobójczych, chemicznych środków ochrony roślin, stosowanie toksycznych środków ochrony drewna w budynkach, w których znajdują one schronienie. W przypadku fortyfikacji szczególnie niebezpieczne są działania powodujące zmianę mikroklimatu panującego w fortach, m.in. szczelne zamykanie otworów wlotowych, zaburzających cyrkulacje powietrza, osuszanie podziemi oraz zbyt częsta obecność człowieka w fortach w trakcie hibernacji nietoperzy. Realizacja ustaleń mpzp „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” nie będzie oddziaływać na cenne przyrodniczo walory terenów Cytadeli i innych fortów, stanowiących obszar specjalnej ochrony Natura 2000. Przewidywane inwestycje nie spowodują powstania czynników wpływających negatywnie na zachowanie cennych siedlisk nietoperzy i mogących pogorszyć środowisko tych terenów jako całości. 7. STRESZCZENIE Prognoza oddziaływania na środowisko stanowi podstawowy dokument, niezbędny do przeprowadzenia postępowania w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu. Obowiązek jej opracowania wynika bezpośrednio z zapisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko oraz ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Zasadniczym celem prognozy oddziaływania na środowisko jest diagnoza obecnego stanu środowiska oraz wskazanie potencjalnego negatywnego oddziaływania realizacji ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na środowisko. PowyŜsza prognoza oddziaływania na środowisko dotyczy projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” w Poznaniu. Plan miejscowy sporządzany jest na podstawie uchwały Nr XXXVII/378/V/2008 Rady Miasta Poznania z dnia 13 maja 2008 r. Planem obejmuje się obszar połoŜony w północnej części Śródmieścia Poznania, w dzielnicy Stare Miasto. Granice opracowania wyznaczają: od zachodu ul. Murawa, od północy ul. Słowiańska, od wschodu ul. Szelągowska, od południa ul. Winogrady. Powierzchnia obszaru objętego sporządzeniem planu miejscowego wynosi 34,76 ha. Omówiony plan miejscowy wywołany został w celu uniemoŜliwienia realizacji inwestycji polegającej na budowie masztu telefonii komórkowej na działce zlokalizowanej przy ul. Wójtowskiej. Ponadto, sporządzenia i uchwalenia mpzp pozwoli na sformułowanie szczegółowych rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych, umoŜliwiających jednolite kształtowanie zabudowy oraz zagospodarowania terenów objętych opracowaniem. 37 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU Prognoza składa się z pięciu merytorycznych części. W pierwszej części (rozdz. 2) scharakteryzowano poszczególne elementy środowiska przyrodniczego oraz ich wzajemne powiązania, w tym rzeźbę terenu, budowę geologiczną i warunki gruntowe, warunki wodne, szatę roślinna, świat zwierzęcy, gleby, klimat lokalny. Omówiono równieŜ połoŜenie omawianego obszaru w przestrzeni miasta i jego obecne zagospodarowanie. Określono równieŜ stan środowiska przyrodniczego w zakresie jakości powietrza, jakości wód oraz klimatu akustycznego. W drugiej części (rozdz. 3) szczegółowo omówiono cel i zapisy projektu planu. Wskazano powiązania ich z zapisami innych dokumentów – „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Poznania” oraz „Programem ochrony środowiska dla miasta Poznania na lata 2004-2007”. Wykazano takŜe potencjalne skutki dla środowiska i przestrzeni w wyniku braku realizacji ustaleń projektu planu. W trzeciej części (rozdz. 4) zwrócono uwagę na problemy ochrony środowiska, związane z zagadnieniami regulowanymi w projekcie planu, szczególnie w kontekście obowiązujących regulacji prawnych. W czwartej części (rozdz. 6) omówiono podstawowe cele ochrony środowiska, formułowane na szczeblu międzynarodowym i krajowym, natomiast w części szóstej (rozdz. 7) zidentyfikowano najwaŜniejsze skutki, jakie mogą wystąpić w przypadku realizacji ustaleń planu. Wskazano teŜ rozwiązania mające na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego planu. Projektowane w planie miejscowym „Rejon ulic Sołtysiej i Przełajowej” w Poznaniu rozwiązania funkcjonalno-przestrzenne nie wpłyną w znacznym stopniu na zmianę sposobu zagospodarowania omawianego terenu. Projekt planu przede wszystkim porządkuje i ujednolica zasady kształtowania nowej zabudowy i zagospodarowania przestrzennego. Zmiany polegać będą na uzupełnieniu zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej na terenie przy ul. Murawa (14MN) oraz w obrębie pojedynczych, dotąd niezabudowanych, działek na pozostałych terenach mieszkaniowych. Projekt umoŜliwia równieŜ rozszerzenie zakresu funkcjonalnego na terenie sportowo-rekreacyjnym KS Posnania o funkcję hotelową. Projekt zawiera zapisy, sformułowane w formie zakazów, nakazów i dopuszczeń, w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami, w zakresie ochrony zasobów wodnych, zieleni, powierzchni ziemi, powietrza oraz klimatu akustycznego. Realizacja projektowanego dokumentu, przy załoŜeniu pełnego zastosowania i przestrzegania ustaleń dotyczących kształtowania i ochrony środowiska przyrodniczego, w połączeniu z kontrolą realizacji poszczególnych etapów realizacyjnych, nie spowoduje zatem znaczącego oddziaływania na zasoby i walory środowiska przyrodniczego. 38 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 40 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 41 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 42 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 43 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU ZAŁĄCZNIK NR 7a fot. 1. Remontowana ul. Winogrady na wysokości ul. Gromadzkiej fot. 4. Zabudowa usługowa przy ul. Słowiańskiej fot. 2. Zabudowa usługowa przy ul. Murawa fot. 5. Zabudowa usługowa przy ul. Słowiańskiej (w rejonie ul. Kmiecej) fot. 3. Ul. Murawa fot. 6. KS Posnania przy ul. Słowiańskiej MIEJSKA PRACOWNIA URBANISTYCZNA 60-819 POZNAŃ, UL. BOLESŁAWA PRUSA 3 46 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU ZAŁĄCZNIK NR 7b fot. 7. Kryte korty tenisowe na terenie KS Posnania fot. 10. Ulica Szelągowska fot. 8. Zieleń przy pętli tramwajowej „Wilczak” (widok od ul. Słowiańskiej fot. 11. Widok z ul. Winogrady na tereny KS Posnania fot. 9. Pętla tramwajowa„Wilczak” przy ul. Przełajowej fot. 12. Tereny KS Posnania (widok od ul. Przełajowej) MIEJSKA PRACOWNIA URBANISTYCZNA 60-819 POZNAŃ, UL. BOLESŁAWA PRUSA 3 47 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU ZAŁĄCZNIK NR 7c fot 13. Ul. Winogrady na wysokości ul. Gromadzkiej fot. 16 i 17. Zabudowa przy ul. Przełajowej fot. 14. Ul. Przełajowa w kierunku pętli tramwajowej „Wilczak” fot. 15. Torowisko tramwajowe wzdłuŜ ul. Przełajowej fot.18. Zabudowa mieszkaniowa przy ul. Wójtowskiej MIEJSKA PRACOWNIA URBANISTYCZNA 60-819 POZNAŃ, UL. BOLESŁAWA PRUSA 3 48 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MPZP „REJON ULIC SOŁTYSIEJ I PRZEŁAJOWEJ” W POZNANIU 49