Komitet Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin PAN 1957-1975-2015 Ewa Zimnoch-Guzowska Elżbieta Kruszyńska Komitet Fizjologii Genetyki i Hodowli Roślin • W dziedzinie nauki rolnicze reprezentuje fizjologię, genetykę, hodowlę roślin i nasiennictwo; • Spełnia rolę integracyjną środowisk naukowych i angażuje środowisko do twórczego rozwiązywania istotnych problemów nauki i gospodarki; • skupia specjalistów - przedstawicieli nauki - wybieranych przez środowisko naukowe oraz członków krajowych Akademii zgłaszających swój udział w pracach Komitetu, a także Honorowych członków Komitetu. Powołanie • Komitet Hodowli i Uprawy Roślin - działa od 1957 roku, a powołany został uchwałą Prezydium PAN w 1959 r. • Prezydium PAN w 1975 r. podzieliło Komitet Hodowli i Uprawy Roślin na dwa Komitety: • Komitet Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin (KFGiHR) • Komitet Uprawy Roślin (KUR) przy Wydz. V Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych PAN. Od 1 stycznia 2011 r. Komitet jest przy Wydziale II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN. Komitet Hodowli i Uprawy Roślin Nr Kadencji I. lata Przewodniczący Sekretarz 1957 – 1959 Profesor Stefan Barbacki - WSR, IGR PAN w Poznaniu II. 1960 – 1962 j.w. - III. 1963 - 1965 j.w. - IV. 1966 - 1968 Profesor Anatol Listowski IUNG Puławy Profesor Władysław Byszewski SGGW Katedra Genetyki V. 1969 - 1971 j.w. VI. 1972 - 1974 Profesor Tadeusz Ruebenbauer j.w. WSR w Krakowie, IHAR Zakład Roślin Zbożowych w Krakowie j.w. Profesor Anatol Listowski (1904-1987) uprawa, fizjologia i biologia roślin Profesor Tadeusz Reubenbauer ( 1909-1991) genetyka, hodowla Profesor Stefan Barbacki (1903 – 1979) biometria, hodowla, genetyka Profesor Władysław Byszewski ( 1915-1979) uprawa, hodowla i nasiennictwo Komitet Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin Nr Kadencji VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII Lata Liczba członków 1975 – 1977 24 członków 1978 – 1980 24 czł. 1981 – 1983 43 czł. 1984 – 1986 46 czł. 1987 – 1989 56 czł. 1990 – 1992 31 czł. 1993 – 1995 34 czł. 1996 – 1998 29 czł. 1999 - 2002 31 czł. 2003 – 2006 29 czł. 2007 - 2011 31 czł. 2012 – 2015 48 czł. Przewodniczący Sekretarz ProfesorTadeusz Ruebenbauer IHAR ZRZ w Krakowie j.w. Profesor Emil Nalborczyk SGGW, Katedra Fizjologii Roślin j.w. Profesor Stanisław Starzycki IHAR Radzików j.w. j.w. Profesor Emil Nalborczyk SGGW, Kat. Fizjologii Roślin Profesor Henryk J. Czembor IHAR Radzików j.w. j.w. Profesor Henryk J. Czembor IHAR Radzików Profesor Sławomir Prończuk IHAR Radzików Prof. dr hab. Andrzej Anioł IHAR Radzików j.w. Profesor Andrzej Anioł IHAR Radzików j.w. Profesor Janusz Zimny IHAR Radzików j.w. Profesor Ewa Zimnoch-Guzowska IHAR-PIB Oddział w Młochowie j.w. j.w. j.w. j.w. Profesor Emil Nalborczyk (1932-2006) fizjologia Profesor Stanisław Starzycki ( 1923-1991) genetyka i hodowla Honorowi Członkowie Komitetu FGiHR Honorowy Przewodniczący Komitetu: Profesor Tadeusz RUEBENBAUER (1977) Honorowi Członkowie Komitetu: Profesor Kazimierz ŚWIEŻYŃSKI (1996) Profesor Tadeusz BASZYŃSKI (1999) Profesor Jana KRZYMAŃSKI (2004) Profesor Czesław TARKOWSKI (2004) Profesor Maciej ZENKTELER (2008) Profesor Kazimierz Świeżyński 1922-2000 genetyka, hodowla Profesor Tadeusz Baszyński 1926-2009 fizjologia roślin Sekretariat administracyjny Komitetu • Mgr Helena Gawrońska, IHAR Radzików od 1983 do VI.1987 • Mgr Elżbieta Kruszyńska, IHAR-PIB Radzików od VII.1987 do dziś Medal im. Michała Oczapowskiego na wniosek Komitetu, otrzymali: • • • • • • • • • • Prof. dr hab. Jerzy KOROHODA (1988) Prof. dr Tadeusz WOLSKI (1995) Prof. dr hab. Maria RAKOWSKA (1999) Prof. dr hab. Tadeusz BASZYŃSKI (2004) Prof. dr hab. Jan KRZYMAŃSKI (2005) Prof. dr hab. Stanisław GRZESIUK (2006) Prof. dr hab. Czesław TARKOWSKI (2007) Prof. dr hab. Henryk J. CZEMBOR (2011) Prof. dr hab. Andrzej ANIOŁ (2012) Prof. dr hab. Katarzyna NIEMIROWICZ-SZCZYTT (2013) Profesor Tadeusz Wolski ( 1924-2005) hodowca Profesor Jerzy Korohoda (1900-1991) hodowca Profesor Maria Rakowska ( 1923-2015) fizjolog żywienia Profesor Stanisław Grzesiuk ( 1926-2013) fizjolog Tematy badawcze finansowane przez Komitet FGiHR • W latach 1980-1990 Komitet prowadził i finansował osiem tematów badawczych, np.: • Rejestracja genów oraz próba ich lokalizacji na chromosmach żyta T. Ruebenbauer, E. Szpurar • Anaplerotyczne wiązanie węgla i gospodarka szkieletem węglowym u roślin motylkowatych R. W. Schramm Inst. Biologii UAM Poznań • Wpływ niektórych czynników środowiska na rytmikę rozwoju roślin pastewnych, drzew i krzewów na terenie Podhala J. Lekczyńska • Poznanie i określenie modelu fotosyntezy i fotosyntetycznej produktywności roślin uprawnych E. Nalborczyk. Czasopisma,konferencje • Komitet był współwydawcą i opiekunem merytorycznym kwartalnika Acta Physiologiae Plantarum (1978 do 1995r.), wydawanego przez IFR-PAN w Krakowie i SGGW w Warszawie oraz Genetica Polonica (do 1993r.), wydawanego od 1960 r. przez IGR PAN w Poznaniu • Komitet FGiHR w latach 1969 – 2015 był głównym organizatorem 14 konferencji i sympozjów naukowych a współorganizatorem ponad 60-ciu. Ważniejsze konferencje, sympozja Komitetu FGiHR Data i miejsce 1969.09.23-24 Warszawa 1980.06.19-20 AR-T Olsztyn 1989.01.10-13 Radzików IHAR 1994.09.26-27 Radzików IHAR 2000.04.12 Warszawa SGGW 2001.04.25 Warszawa PKiN 2003.04.7-8 Radzików IHAR Przewodniczący Komitetu Tytuł konferencji, sympozjum Prof. dr hab. Anatol Listowski Sympozjum nt. „Wpływ poziomu mechanizacji na wzrost i plonowanie roślin. Sesja problemowa”. Prof. dr hab. Tadeusz Ruebenbauer Sympozjum nt. „Wybrane aspekty odporności roślin”. Prof. dr hab. Emil Nalborczyk Konferencja krajowa nt. „Postęp biologiczny a efektywność produkcji roślin rolniczych”. Prof. dr hab. Henryk J. Czembor Sympozjum krajowe nt. „Przegląd prowadzonych badań naukowych w zakresie genetyki i hodowli roślin”. Prof. dr hab. Andrzej Anioł Konferencja nt. „Przejście z gospodarki planowej do rynkowej w hodowli roślin i nasiennictwie oraz w ich naukowym zapleczu - osiągnięcia i problemy”. Wnioski z konferencji oraz „Tezy dotyczące hodowli roślin i nasiennictwa” zawierające m.in. postulaty Prezydium Komitetu pod adresem Polskiej Akademii Nauk, Komitetu Badań Naukowych, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencji Własności Rolnej SP Prof. dr hab. Andrzej Anioł Konferencja nt. „Społeczne, gospodarcze i biologiczne implikacje użytkowania roślin modyfikowanych genetycznie”. Prof. dr hab. Andrzej Anioł Konferencja nt.: „Nowe osiągnięcia genetyki i fizjologii roślin w tworzeniu i wykorzystaniu postępu biologicznego”. Konferencje cykliczne współorganizowane przez KFGiHR Organizator Konferencja /sympozjum Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa UP we Wrocławiu 10 Sympozjów Ogólnopolskich „Genetyka Ilościowa Roślin Uprawnych” IHAR-PIB 12 Konferencji „Nauka dla Hodowli i Nasiennictwa Roślin Uprawnych” 32 Konferencje Naukowe „Rośliny Oleiste” 5 Ogólnopolskich Konferencji „Ochrona Zasobów Genowych Roślin Uprawnych” IHAR-PIB O. Poznań Rada ds. Ochrony Zasobów Genowych Ogród Botaniczny PAN w Powsinie, Sekcja KT PTB XIV Ogólnopolskich Konferencji Kultur In vitro i Biotechnologii Roślin IFR im. Franciszka Górskiego PAN w Krakowie 10 International Conference ”Plant Functioning Under Environmental Stress” IGR PAN w Poznaniu 11 International Lupin Conference Ekspertyzy, opinie, stanowiska opracowane przez Komitet lub Prezydium Komitetu: • Ekspertyzy i opinie na prośbę organów PAN, rządowych i innych instytucji, dotyczące m.in.: strategicznych opracowań urzędów centralnych ds. edukacji i nauki, opinie projektów i rozporządzeń do ustaw dotyczących nauki, ochrony środowiska oraz rolnictwa • cyklicznie oceny placówek naukowych PAN • Komitet opiniował: - kandydatów na czł. korespondentów PAN, - wnioski o Nagrody Wydziału II (d. V) PAN, - wnioski o Nagrody Prezesa RM za dorobek naukowy, rozprawy habilitacyjne i doktorskie, - kandydatów do Medalu im. Michała Oczapowskiego, - wnioski o Nagrody Fundacji „Pro Scientia et Vitae” i in. Data Ekspertyzy, opinie, stanowiska 1984.12.13 EKSPERTYZA pt. „Przyrodnicze warunki produkcji roślinnej w PRL” przekazana do Sekretarza Wydziału V PAN. EKSPERTYZA „Biologiczne czynniki zwiększania produkcji roślinnej i ich wykorzystanie w rolnictwie polskim. Informacja o organizacji hodowli i nasiennictwa roślin w Polsce”, przekazana do Wydz. V PAN. EKSPERTYZA „Biologiczne czynniki zwiększenia produkcji roślinnej i ich wykorzystanie w rolnictwie polskim”. STANOWISKO „Sytuacja w hodowli roślin”, skierowano do Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej p. Czesława Janickiego. OPINIA „Organizacji zaplecza badawczo-rozwojowego związanego z naukami rolniczymi” wysłana do Wydziału V PAN. OPINIA „Organizacja badań rolniczych w Polsce”. Adresaci: Sekretarz Wydziału V PAN, MEN, MRiGŻ, KBN, Komitety Naukowe Wydziału V PAN, Zespół Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. OPINIA „Poziomu rozwoju dyscyplin naukowych należących do Komitetu. Ocena tematyki z zakresu genetyki, hodowli, nasiennictwa i fizjologii roślin”. Opinię opracowano na podstawie zebranych materiałów z Katedr: Fizjologii, Genetyki, Hodowli Roślin wyższych uczelni oraz instytutów naukowych. Oceny dokonali prof. dr hab. M. Jassem i prof. dr hab. A. Markowski. Opinię wysłano do Wydziału V PAN. STANOWISKO o „Aktualnej sytuacji w hodowli roślin i nasiennictwie. Zadania nauk rolniczych w rozwoju gospodarczym kraju” wysłane władzom PAN. OPINIA nt. „Ocena dyscypliny naukowej w zakresie fizjologii roślin” opracowała prof. dr hab. Alina Kacperska-Lewak. STANOWISKO i UWAGI Komitetu o „Polityce w zakresie nauk rolniczych” , wysłano do Sekretarza Wydziału V PAN. STANOWISKO. Prezydium Komitetu Wystąpienie do Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej R. Jagielińskiego z apelem o pilne podjęcie konkretnych działań zmierzających do powstania w Polsce regulacji statusu prawnego organizmów transgenicznych. 1985.05.31 1986.02.18 1989.12.07 1990.08.20 1991.08.19 1991.09.25 1992.06.16 1995.06.20 1995.06.20 1996.05.14 Data Ekspertyzy, opinie, stanowiska 1997.03.28 OPINIA Prezydium Komitetu nt. opracowania autorskiego prof. dr hab. K.M.Świeżyńskiego pt.: „Rola placówek naukowych w tworzeniu dorobku polskiej hodowli roślin". Artykuł opublikowano w czasopiśmie: "Hodowla Roślin i Nasiennictwo" nr 5 specjalny 1997r. zawierający materiały z konferencji "Polskie nasiennictwo u progu integracji z UE" 1998.01.12 STANOWISKO Prezydium Komitetu wyrażające głęboki niepokój oraz obawę o dalszy rozwój nauki polskiej wobec obniżania nakładów na badania naukowe – wysłano do Marszałka Sejmu RP M. Płażyńskiego, przez Przewodniczącego Wydziału V PAN 1999.07.27 STANOWISKO Komitetu opracowane w rozszerzonym składzie o specjalistów z zakresu hodowli. „Stanowisko Komitetu w sprawie Rządowego projektu o zmianie ustawy o nasiennictwie” Stanowisko wysłano przez Wydz. V PAN do: Biuro Studiów i Ekspertyz Sejmu RP, Sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Senacka Komisja Rolnictwa. 2000.05.31 STANOWISKO. Prezydium Komitetu opracowało wnioski z konferencji nt. „Przejście z gospodarki planowej do rynkowej w hodowli roślin i nasiennictwie oraz w ich naukowym zapleczu – osiągnięcia i problemy” (12.04.2000r.) oraz Tezy dotyczące hodowli roślin i nasiennictwa zawierające m.in. postulaty Prezydium Komitetu pod adresem Polskiej Akademii Nauk, Komitetu Badań Naukowych, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencji Własności Rolnej SP 2009.12. STANOWISKO uchwalone wspólne z Komitetem Biotechnologii PAN pt.: „Stanowisko w sprawie stanu biotechnologii w obszarze legislacji, edukacji i badań w Polsce”, które wysłano: Prezesowi PAN, Przewodniczącym Wydziałów II i V PAN, Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministrowi Środowiska. 2012.04.13 STANOWISKO „Stanowisko Komitetu Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin PAN w sprawie wykorzystania GMO w polskim rolnictwie”. Uchwałę skierowano do Wydziału II PAN. Zebrania plenarne KFGiHR • Komitet odbywał średnio rocznie dwa zebrania plenarne tzw. „wiosenne” i „jesienne”, łącznie było ich ponad 100. • Część zebrań plenarnych odbywała się w placówkach naukowych w kraju (30) , gdzie poza przedstawionymi referatami członkowie Komitetu mieli możliwość zapoznania się z pracami naukowohodowlanymi jednostek zapraszających poprzez wysłuchanie referatów i zwiedzanie placówek Zebranie Plenarne w IHAR O. Młochów, 2004 IHAR O. Młochów, czerwiec 2004 IHAR O. Młochów, czerwiec 2004 Spółka HR Strzelce sp. z o.o. – Grupa IHAR, 2013 Ogród Botaniczny - PAN wiosna 2015 Ogród Botaniczny - PAN wiosna 2015 Ogród Botaniczny - PAN wiosna 2015 Dziękuję za uwagę. Do zobaczenia…