EKOWYWIADÓWKA CZY JESTEM ŚWIADOMYM KONSUMENTEM? LIDER LOKALNEJ EKOLOGII • Projekt edukacyjny prowadzony przez Komunalny Związek Gmin Dolina Redy i Chylonki • Czas trwania od lutego do końca kwietnia. • Harmonogram działań na stronie internetowej. • Zachowania ekologiczne konsumentów. • Reklama społeczna, zjawisko greenwashing czyli tzw. ekościema. • Symbolika ekologiczna - sposoby promowania świadomości ekologicznej. • Dekalog odpowiedzialnego konsumenta. Zachowania ekologiczne konsumentów. Podstawowym aspektem zachowań konsumpcyjnych są dokonywane wybory, związane z określeniem rodzaju i hierarchii zaspokajanych potrzeb, ustaleniem form konsumpcji, wskazaniem parametrów jakościowych, wydzieleniem środków przeznaczonych na konsumpcje i oszczędności oraz wskazaniem czasu oraz miejsca zakupu, a także uwarunkowaniem sposobu i formy płatności. W efekcie, konsument (HOMO ECONOMICUS) dąży do osiągnięcia określonej wartości, będącej odzwierciedleniem uzyskiwanych subiektywnie korzyści konsumpcyjnych. Reklama społeczna, zjawisko greenwashing czyli tzw. ekościema. Nierzetelna komunikacja firm, która informuje o swojej ekologicznej odpowiedzialności w sposób, który nie odzwierciedla rzeczywistości: producenci, którzy chcą zapisać się w świadomości konsumentów jako odpowiedzialni społecznie i zwiększyć popyt na swoje towary, przekonują, że robią dla środowiska znacznie więcej niż faktycznie. Reklama społeczna, zjawisko greenwashing czyli tzw. ekościema. Narzędziami ekościemy mogą być niejasne lub przejaskrawione teksty reklamowe, niezgodne z rzeczywistością grafiki, filmy, wypowiedzi, hasła itp. Zdarza się, że firmy zmieniają kolorystykę swojej strony internetowej, logo na bardziej „zielone” dosłownie i w przenośni. Listki, wodospady, drzewka, słoneczka itp. do tego odpowiednie hasło i mamy przynajmniej początek eko-wizerunku. Najczęstsze przykłady greenwashing to takie działania jak m.in.: • nadużywanie nic nie znaczących sformułowań (np. oznaczanie produktów metką „eco-friendly” bez wyjaśnienia na czym polega przyjazny środowisku charakter produktu ), • niespójność produktu z postępowaniem firmy (np. produkowanie energooszczędnych żarówek w fabryce, która zanieczyszcza środowisko), • stosowanie żargonu naukowego, niezrozumiałego dla zwykłego konsumenta, • stosowanie zbyt przerysowanych, sugestywnych obrazów (np. reklamowanie ekologicznego samochodu z wykorzystaniem zdjęcia kwiatów wylatujących z rury wydechowej auta), • podawanie zmyślonych danych, mających poświadczyć ekologiczność wyrobu. Symbolika ekologiczna - sposoby promowania świadomości ekologicznej. Jak odróżnić produkt prawdziwie proekologiczny od fałszywki? Po to, żeby ułatwić konsumentom wybór, i tym samym ucywilizować rynek produktów ekologicznych, wymyślono ekoznaki. Są to symbole umieszczane na opakowaniach i świadczące o tym, że dany wyrób jest nieszkodliwy dla środowiska, a jego producent też go nie zanieczyszcza. By móc się nim posługiwać, firma musi zdobyć stosowny certyfikat. W Unii Europejskiej od 1994 r. na straży przyrody stoi Ecolabel – znaczek przypominający stokrotkę. Mimo że funkcjonuje już tyle lat, biznes odnosi się do tej wspólnotowej inicjatywy niechętnie. Jest kilka tego przyczyn. Żeby go zdobyć, firma musi spełnić cały szereg środowiskowych kryteriów. Pod uwagę brany jest cały cykl życia produktu – od surowca po utylizację. Producent, który już taki znak posiada, może współpracować tylko z kontrahentami spełniającymi – podobnie jak on sam – surowe normy środowiskowe. W Polsce Ecolabel przyznawany jest przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji. EKOLAND Znak ekologiczny nadawany produktom spożywczym, jest jednym z najlepiej rozpoznawanych znaków towarowych w branży spożywczej w Polsce. Oznacza, że produkcja odbywała się w sposób przyjazny dla środowiska, bez użycia nawozów mineralnych, z zachowaniem naturalnego obiegu substancji w przyrodzie. Gospodarstwa, które chcą się oznaczać tym symbolem swoje produkty muszą uzyskać atest Polskiego Stowarzyszenia Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi. Certyfikat mogą wydać jednostki certyfikujące w rolnictwie ekologicznym. BŁĘKITNY ANIOŁ. Niemiecki znak ekologiczny, świadczący o znacznie lepszej charakterystyce środowiskowej oznaczonego produktu od analogicznych artykułów. Ocena odbywa się na podstawie uproszczonej analizy cyklu życia produktu. Certyfikacja znakiem Błękitny Anioł obejmuje 75 grup produktów. BEZPIECZNY DLA OZONU. Produkt nie zawiera związków CFC (chloro-fluoro-carbon). Oznaczenie może występować w języku angielskim Ozon Friendly (Przyjazny dla ozonu) lub jako CFC free (bez chlorofluorowęglowodorów). Nie jest nadawany przez żadną z organizacji certyfikujących, stosowność jego użycia może być zweryfikowana przez organizacje konsumenckie. ZIELONE PŁUCA POLSKI. Znak ten nadawany jest przedsiębiorstwom oraz instytucjom prowadzącym działalność na obszarze "Zielonych Płuc Polski" zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Przyznawany jest towarom, usługom oraz ważnym społecznie inicjatywom na mocy decyzji Kapituły Znaku Promocyjnego ZPP. Opakowanie nadaje się do recyklingu. Znak towarowy ZIELONY PUNKT to informacja, że producent wniósł wkład finansowy w budowę i funkcjonowanie systemu recyklingu i odzysku odpadów polskiej organizacji Rekopol Organizacja Odzysku S.A. Dekalog odpowiedzialnego konsumenta. • Niech każdy twój zakup będzie przemyślany. • Staraj się nie kupować pod wpływem impulsu. • Rób zakupy z własną torbą wielokrotnego użytku. Produkcja jednorazowych toreb stanowi dużą szkodę dla atmosfery. • Kupuj lokalne produkty. Bądź świadomy, jak wiele paliwa trzeba zużyć na dowóz produktów z dalszych regionów. • Kupuj produkty nie opakowane lub w opakowaniu biodegradowalnym. Dekalog odpowiedzialnego konsumenta. • Sięgaj po opakowania i produkty z recyklingu. • Kupuj rzeczy wysokiej jakości, trwałe i wielorazowe, unikaj jednorazówek długopisy, kubki. tacki, sztućce. • Sprawdź czy po zużyciu się produktu pozostają szkodliwe odpady. • Jeśli jest to niemożliwe -wybierz produkt w opakowaniu zwrotnym. Jeśli jest to niemożliwe wybierz opakowanie szklane, które później wyrzucisz do pojemnika na szkło. • Kupuj mniej, zastanów się co ci jest naprawdę potrzebne. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ. Źródła materiały szkoleniowe KZG oraz strony internetowe.