the nest Nietolerancja laktozy Carlos Lifschitz 25 Hospital Italiano, Buenos Aires, Argentyna [email protected] Potwierdzone Niepotwierdzone Zdarzenie bólowe/2 tygodnie 20 Ważna informacja Nietolerancja laktozy u niemowląt jest często fałszywie rozpoznawana przez lekarzy i rodziców. Jest krótkotrwała i stanowi często konsekwencję ostrej biegunki i powikłanie po niej. Rzadko może być przyczyną kolki niemowlęcej. U starszych 15 cierpiących na łagodną biegunkę. Nie powinno się przerywać karmienia piersią z powodu podejrzenia nietolerancji 10 laktozy. Łagodna nietolerancja laktozy może nastąpić w wyniku: biegunki u niemowląt do 3 miesiąca życia, u niemow- 5 dzieci może powodować bole brzucha. Nieprawidłowe przyswajanie laktozy, 0 pomimo powszechności występowania, nie jest częstym powodem bólu brzucha Eliminacja laktozy u niemowląt i małych dzieci. W zależności od ich genetycznego pochodzenia, u dzie- Zawierające laktozę (pod kontrola) Eliminacja laktozy ci w wieku przedpokwitaniowym mogą Rys.1. Reakcja symptomatyczna na eliminację laktozy wśród 20 dzieci cierpiących na ból brzucha zdiagnozowanych za pomocą wodorowego testu oddechowego jako osoby źle przyswajające laktozę. Otwarte okręgi reprezentują pacjenta, który w trakcie okresu kontrolnego dobrowolnie ograniczył przyjmowanie laktozy z powodu bólu brzucha (ze źródła 8, za zgodą). wystąpić objawy związane z nietolerancją laktozy (ból brzucha, wzdęcie, biegunka), jako że z wiekiem dzieci tracą zdolność do trawienia tego węglowodanu. Trzy ważne kwestie opisane są w punktach: laktozę jak również od cech charakterysty- modyfikowanego; nozowania niedoboru laktazy przeprowa- ląt z przewlekłym lub ostrym odwodnie- dza się testowanie genetyczne. Należy niem, niedożywieniem, współistniejącą jednak zauważyć, że jego wynik nie zapadalnością na choroby (brak odpor- musi być związany z nietolerancją lak- ności, zaburzenie motoryki jelit, celiakia, tozy. Ta ostatnia może być powodem pasożyty, itd.) wpływającą na stan jeli- bólu brzucha u starszych dzieci i mło- towej błony śluzowej. W takich przypad- dych dorosłych. W badaniu prospekty- kach używane jest mleko modyfikowane wnym 27% dzieci zgłaszających się do niezawierające laktozy. lekarza z bólem brzucha cierpiało na • Nietolerancja laktozy u dorosłych jest najczęściej spowodowana brakiem od- nietolerancję laktozy. Lekarze powinni starannie rozważać powiedniego enzymu. Pojawia się do dowody na istnienie nietolerancji laktozy osiągnięcia około 20 roku życia przez przed stwierdzeniem, iż niemowlę lub pacjenta, w różnych grupach etnicznych, dziecko faktycznie na nią cierpi. Więk- z największą częstotliwością wśród szość osób cierpiących na złe wchłania- 1. Złe wchłanianie laktozy jest spow- cznych organizmów poszczególnych dzie- Azjatów i Afrykańczyków (80-100%). nie laktozy będzie tolerować małą ilość odowane względnym nadmiarem laktozy ci. Jest to problem subiektywny, a jako się odpowiedzialny za nietolerancje pod- Wartym zauważenia jest to, że wśród laktozy w pożywieniu, zwłaszcza dostar- spożytej według wydajności hydroliza- taki nie ma możliwości uśrednienia go. czas karmienia. Mleka modyfikowane Europejczyków z północy kontynentu czonej wraz z innymi składnikami od- dla wcześniaków zawierają mieszankę istnieje duże zróżnicowanie w jej wy- żywczymi. Istnieje potrzeba silnego za- cyjnej laktazy 3. Alergia na laktozę nie istnieje. • Wcześniaki. Niski poziom laktozy okazał Rodzaje problemów: polimerów glukozy i laktozy w celu zmniej- stępowaniu. Schorzenie może objawiać znaczenia różnicy pomiędzy alergią na spożyciu pokarmów zawierających lak- • Wrodzony niedobór laktazy. Na pod- szenia tego problemu. się bólem brzucha. Rozpoznanie nie- białko mleka krowiego a nietolerancją tozę łacznie z substancjami odpowiedzial- stawie ponad 43 opisanych przypadków • Niemowlęta. W dwu z czterech badań prawidłowego wchłaniania laktozy od- laktozy. nymi za złe wchłanianie laktozy. Stopień pacjentów (najczęściej pochodzenia fiń- zanotowano częściowe ustąpienie kolki bywa się na podstawie przeprowadzo- 2. Nietolerancja laktozy występuje po nietolerancji zależy od ilości spożytej lak- skiego) postawiono tezę – wnioskując po terapii bezlaktozowej, ale tylko u nie- nego wodorowego testu oddechowego. Bibliografia tozy, sposobu w jaki jest spożyta (pokarm na podstawie podwyższonej ilości lak- których niemowląt. Opierając się na du- Potwierdzenie diagnozy może nastąpić 1 Suvi Torniainen, Roberta Freddara, Taina Routi, Carolien Gijsbers, Carlo Catassi, Pia Höglund, Erkki Savilahti, Irma Järvelä. Cztery nowe mutacje genu laktazy (LC T) stanowiącego podstawę wrodzonego płynny lub stały, na czczo czy po posiłku), tozy w stolcu – że jedyną możliwą te- żej liczbie reprezentatywnych badań, tylko w trakcie diety eliminacyjnej. Po istniejącej aktywności laktazy oraz flory rapią jest zamiana jej na sacharozę lub zaleca się, aby nie eliminować laktozy okresie bezobjawowości należy przepro- jelitowej, która fermentuje źle wchłoniętą fruktozę dostarczaną w postaci mleka z diety dobrze odżywianych niemowląt wadzić test prowokacyjny. W celu zdiag- 6 7 niedoboru laktazy (CLD). BMC Gastroenterology. 2009;9:8. 2 Henning SJ, Rubin DC, Shulman RJ. 2 Ontogeneza błony śluzowej jelita. W: Johnson LR, red. Fizjologia układu pokarmowego. New York: Raven Press, 1994:571– 610. 3 Schanler RJ. Niska waga urodzeniowa niemowląt. W: Walker WA, Watkins JB, red. Żywienie w pediatrii: podstawowa nauka i zastosowanie kliniczne. 2-gie wydanie. Hamilton, Canada: BC Decker Inc, 1996:392– 412. 4 Critch JN. Kolka niemowlęca: Czy jest miejsce dla interwencji dietetycznych? Paediatr Child Health 2011;16:47– 49. 5 Kanabar D, Randhawa M, Clayton P. Łagodzenie objawów kolki niemowlęcej następujące po ograniczeniu wkładu laktozy za pomocą laktazy. J Hum Nutr Diet 2001;14:359 –363. 6 Brown K. Dietetyczne leczenie ostrej biegunki: współczesne problemy naukowe. J Nutr 1994;124:1455S–1460S. 7 HHeyman MB. Nietolerancja laktozy u niemowląt, dzieci i nastolatków. Pediatrics 2006;118:1279 –1286. 8 Barr RG, Levine MD, Watkins JB. Nawracający ból brzucha u dzieci spowodowany nietolerancją laktozy. N Eng J Med 1979;300:1449 –1452. 9 Lebenthal E, Rossi TM, Nord KS, Branski D. Nawracający ból brzucha oraz absorpcja laktozy u dzieci. Pediatrics 1981;67: 828–832. 10 Rasinperä H, Savilahti E, Enattah NS, Kuokkanen M, Tötterman N, i inni. Badanie genetyczne, które może być stosowane do diagnozowania hipolaktazji typu dorosłych u dzieci. Gut 2004;53:1571–1576.