Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego METODY I TECHNIKI BADANIA Obszar badania 1. Pogłębiona diagnoza realizacji funkcji integracyjnych przez podmioty ekonomii społecznej o charakterze integracyjnym Główne pytania badawcze 1.1 Jak przebiega proces reintegracji/rehabilita cji społecznozawodowej w PES o charakterze integracyjnym? Pytania szczegółowe 1. Jak przebiega proces tworzenia, monitorowania i ewaluacji indywidualnych programów zatrudnienia socjalnego (CIS), kontraktów socjalnych (KIS), indywidualnych programów rehabilitacji (WTZ/ZAZ) pod kątem metodologii, angażowanych zasobów, współpracy z uczestnikiem i jego otoczeniem, angażowania innych instytucji? 2. Jak przebiega realizacja procesu reintegracji/rehabilitacji społecznej w CIS/KIS/WTZ/ZAZ pod kątem: wykorzystywanych zasobów i narzędzi, harmonogramu procesu i jego efektów? 3. Jak przebiega realizacja procesu reintegracji/rehabilitacji zawodowej w CIS/KIS/WTZ/ZAZ pod kątem wykorzystywanych zasobów i narzędzi, harmonogramu procesu i jego efektów? 4. Jak przebiega w WTZ proces kształtowania zaradności życiowej i samodzielności pod kątem wykorzystywanych zasobów i narzędzi, harmonogramu procesu i jego efektów? 5. Jak przebiega w WTZ/ZAZ proces rehabilitacji zdrowotnej/leczniczej/ruchowej pod kątem wykorzystywanych zasobów i narzędzi, harmonogramu procesu i jego efektów? 6. Jakie formy reintegracji/rehabilitacji społeczno-zawodowej są najchętniej podejmowane przez beneficjentów? Dlaczego? 7. W jakim stopniu realizowane procesy oraz posiadane zasoby są spójne ze standardami dla CIS/KIS/ZAZ/WTZ wypracowanymi w ramach różnych projektów (standardy usług reintegracyjnych wypracowane w ramach projektu pn. Zintegrowany System 8. 9. 10. 11. 1.2 Jak można zdefiniować efekty integracyjne procesu reintegracji/ rehabilitacji społecznozawodowej w poszczególnych typach PES? Wsparcia Ekonomii Społecznej, standard CIS wypracowany w ramach projektu Standardy w pomocy społecznej)? W jakim stopniu zauważyć można zjawisko wielokrotnego uczestnictwa tej samej osoby w tych samych typach PES integracyjnych prowadzonych przez różne instytucje (CIS, KIS)? W jakim stopniu działalność gospodarcza/ekonomiczna wpływa na realizację celów społecznych przez PES integracyjne, w tym: -jakie znaczenie ma zaangażowanie uczestników/pracowników w działalność gospodarczą/ ekonomiczną PES dla ich reintegracji społeczno-zawodowej? Jakie są główne bariery realizowanych procesów reintegracyjnych/rehabilitacyjnych? Jakiego typu działania powinny zostać podjęte, aby te bariery zniwelować? (rekomendacje) 1. Jak można zdefiniować efekty integracyjne procesu reintegracji/ rehabilitacji społecznej w poszczególnych typach PES w odniesieniu do poszczególnych typów uczestników? 2. Jak można zdefiniować efekty integracyjne procesu usamodzielniania i uzyskiwania zaradności życiowej w WTZ? 3. Jak można zdefiniować efekty rehabilitacji zdrowotnej w ZAZ i WTZ? 4. Jakie można zauważyć różnice pomiędzy definiowaniem efektów integracyjnych w poszczególnych typach PES? 5. Które ze stosowanych narzędzi reintegracji/rehabilitacji społeczno-zawodowej pozwalają w największym stopniu osiągnąć zdefiniowane efekty integracyjne? 6. Jakie czynniki (związane z uczestnikiem/pracownikiem, instytucją oraz środowiskiem zewnętrznym) mają największy wpływ na osiąganie efektów integracyjnych? 7. Na jakiej wysokości można określić poziom osiąganych w badanych PES efektów integracyjnych? 8. Jaki jest jednostkowy koszt osiągnięcia efektów integracyjnych w odniesieniu do poszczególnych typów beneficjentów? 9. Jakie są główne bariery osiągania efektów integracyjnych? 10. W jaki sposób można te bariery zniwelować? 11. Czy i w jaki sposób podmioty badają efekt integracyjny? 1.3 Jak wygląda współpraca PES integracyjnych z innymi podmiotami publicznymi i niepublicznymi w kontekście realizacji działalności reintegracyjnej? 1.4 Jakie są modele PES integracyjnych adresowane do określonych grup osób zagrożonych wykluczeniem społecznym na terenie województwa wielkopolskiego? 2. Pogłębi ona diagnoza uczestników CIS/KIS/ZAZ/ WTZ 2.1 Jaki jest uczestników CIS/KIS/ZAZ/WTZ? profil 2.2 Jaka jest sytuacja uczestników/pracownikó 1. Współpraca z jakimi instytucjami jest najważniejsza dla poszczególnych typów PES integracyjnych w kontekście osiągania celów ? 2. Jaki jest stan tej współpracy w odniesieniu do poszczególnych typów PES? 3. Jakie są ewentualne bariery takiej współpracy? 4. W jaki sposób można zniwelować te bariery? 1. Jakie modele poszczególnych typów PES integracyjnych można wyróżnić w województwie dolnośląskim z uwzględnieniem funkcji reintegracyjnej realizowanej wobec poszczególnych kategorii osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (np. osoby z określonym typem niepełnosprawności, alkoholicy, bezdomni, osoby opuszczające zakłady karne) oraz podmiotów założycielskich? 2. Jaka jest skuteczność poszczególnych modeli w zakresie reintegracji społeczno- zawodowej uczestników/pracowników? 3. Które ze zdiagnozowanych modeli można uznać za dobrą praktykę? 1. Jakie grupy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym są uczestnikami (CIS/KIS/WTZ) i pracownikami (ZAZ) PES integracyjnych w województwie dolnośląskim? 1. Jaka jest sytuacja społeczno- zawodowa uczestników/pracowników PES i ich gospodarstw domowych? w PES integracyjnych w kontekście: a) sytuacji finansowej pracownika i gospodarstwa domowego b) sytuacji społecznej pracownika i gospodarstwa domowego reintegracji społecznej pracownika i jego gospodarstwa domowego Jak uczestnicy (CIS/KIS/WTZ) oraz pracownicy (ZAZ) oceniają udział w PES? 3 Rekomendacje dot. zmian w systemie monitoringu 3.1 Jakie zmiany w systemie monitoringu należałoby wprowadzić w celu monitorowania efektów integracyjnych? 2. W jakim stopniu uczestnictwo w PES o charakterze integracyjnym przyczyniło się do integracji społeczno-zawodowej uczestników/pracowników PES integracyjnych? 3. Jak można ocenić skuteczność poszczególnych typów PES jako narzędzi reintegracji społeczno-zawodowej? 4. Jakie są różnice w sytuacji społeczno-zawodowej w odniesieniu do uczestników poszczególnych PES o charakterze reintegracyjnym? 1. Jak uczestnicy/pracownicy PES integracyjnych oceniają wpływ uczestnictwa/pracy w PES na swoją sytuację życiową? 2. Jakie są oczekiwania beneficjentów wobec CIS/ KIS/ ZAZ/ WTZ? W jakim stopniu się realizują? 3. W jakim stopniu w poszczególnych typach PES można zauważyć zjawisko nadmiernego przywiązywania się uczestników/pracowników do PES wpływające negatywnie na motywację do usamodzielnienia? 1. Ocena narzędzia. 1- Desk research – zakres dokumentów obowiązkowych 1. Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej, Warszawa, wersja z 12 sierpnia 2014 r.; 2. Krajowy Program Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu, wersja z 12 sierpnia 2014 r.; 3. Regionalny Program Operacyjny województwa dolnośląskiego na lata 2014-2020 4. Regionalny Program Rozwoju Ekonomii Społecznej w Województwie Dolnośląskim na lata 2013-2020, Wrocław 5. Ustawa o zatrudnieniu socjalnym; 6. Ustawa o rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych; 7. Rozporządzenie w sprawie funkcjonowania WTZ; 8. Rozporządzenie w sprawie Zakładów Aktywności Zawodowej; 9. Informacja o funkcjonowaniu Centrów i Klubów Integracji Społecznej dla Sejmu i Senatu RP – opracowana przez Departament Pomocy i Integracji Społecznej, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa, maj 2012 r.; 10. Informacja o wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli Zatrudnienie socjalne jako instrument działań na rzecz rozwiązywania trudnej sytuacji życiowej oraz wzmocnienia aktywności osób zagrożonych wykluczeniem społecznym , Warszawa, grudzień 2013 r.; 11. Podręcznik Instruktażowy Model Centrum Integracji Społecznej, Warszawa 2012.; 12. Usługi aktywizacji zawodowej i reintegracji społecznej w ofercie centrów integracji społecznej i klubów integracji społecznej oraz wymiary rehabilitacji w zakładach aktywności zawodowej, Dr hab. A. Karwacki, Toruń. Większość z wskazanych powyżej dokumentów dostępna jest bez ograniczeń w Internecie. W przypadku problemu z dotarciem do jednostkowych publikacji wypracowanych w ramach projektów w zakresie ekonomii społecznej oraz aktualnych projektów programów operacyjnych Zamawiający udostępni je Wykonawcy. UWAGA! Zaprezentowana powyżej lista publikacji nie ma charakteru wyczerpującego. Wykonawca będzie zobowiązany do rozszerzenia zakresu analizy na podstawie zapotrzebowania informacyjnego pojawiającego się w trakcie realizacji badania. 2 - Analiza dokumentów 2a. Sprawozdania i dane pochodzące z systemu monitoring sektora ekonomii społecznej (sprawozdania: Zakładów Aktywności Zawodowej, Centrów Integracji Społecznej, Klubów Integracji Społecznej, informacje o WTZ). 2b. Dokumenty wewnętrzne dotyczące realizacji procesów reintegracji/rehabilitacji społecznozawodowej w PES o charakterze integracyjnym (np. regulaminy, wzory indywidualnych planów zatrudnienia socjalnego, kontraktów socjalnych, indywidualnych planów rehabilitacji) 3. Indywidualne Wywiady Pogłębione Opis IDI z PES o charakterze reintegracyjnym, w tym: - Centra Integracji Społecznej (5 wywiady) - Kluby Integracji Społecznej (2 wywiady) - Warsztaty Terapii Zajęciowej (5 wywiadów) - Zakłady Aktywności Zawodowej (5 wywiady) Próba 17 Uwagi Zamawiający wskaże Wykonawcy podmioty do badania wraz z danymi kontaktowymi. IDI z uczestnikami PES integracyjnych, w tym: - uczestnicy CIS (10) - uczestnicy KIS (4) - uczestnicy WTZ (10) - uczestnicy ZAZ (10) 34 Zamawiający wskaże Wykonawcy, w których podmiotach powinny zostać zrealizowane wywiady z uczestnikami. Uwaga! W przypadku respondentów – osób z niepełnosprawnościami, konieczne będzie dostosowanie narzędzia do możliwości respondenta. Dopuszczalna będzie realizacja wywiadu w diadzie (razem z opiekunem lub rodzicem). 51 Indywidualne wywiady pogłębione z kadrą PES o charakterze reintegracyjnym powinny być realizowane łącznie z analizą dokumentacji danych PES, w wyniku powinny powstawać case study PES i prowadzonej przez nie działalności w zakresie reintegracji/rehabilitacji społeczno-zawodowej. Na podstawie wywiadów indywidualnych Wykonawca powinien zgromadzić wnioski pozwalające na sformułowanie rekomendacji dot. zmian w założeniach systemu monitoringu. UWAGA! Lista respondentów IDI będzie podlegała zatwierdzeniu ze strony Zamawiającego.