Ekonomia społeczna w sektorze NGO omówienie wyników pracy podczas seminarium w Krakowie Kluczowe czynniki sektora ekonomii społecznej i przewidywane scenariusze Punkt wyjścia: - Koncentracja na wsparciu niektórych form przedsiębiorczości społecznej - Brak zainteresowania ekonomizowaniem się w sektorze ngo - Niejasne perspektywy źródeł finansowania - Brak zintegrowanych usług dla biznesu i biznesu społecznego - Czarny PR ekonomizowania się organizacji pozarządowych Czynniki i ich znaczenie Rozwój usług na rynku lokalnym 1. Rośnie popyt na specyficzne usługi w wymiarze lokalnym (rosną potrzeby i oczekiwania) 2. Samorząd rozumie, że ekonomia społeczna pozwala realizować równocześnie realizować (rozwiązywać) różne cele (np. spadek bezrobocia i większa oferta usługowa, np. problem zadłużenia mieszkańców i niszowe usługi publiczne) 3.Dotychczasowe wsparcie dla PES powoduje podaż PES na rynku usług Zagrożenie: Opory świadomościowe i przywiązanie do tradycyjnych metod rozwiązywania problemów Zmiany w postawach 1. Narasta tendencja do zmiany stylu życia (odpowiedzialność konsumencka, alternatywne podejście do dominujących wartości indywidualizm, konkurencja). Wzrasta liczba osób, które: a/ szukają nowych form zaspokajania swoich potrzeb w ekonomii społecznej b/ szukają nowych form zatrudnienia 2. Sytuacja demograficzna (starzenie się społeczeństwa, migracje) i ekonomiczna (kryzys) przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności usług PES oraz zatrudnienia w sektorze gospodarki społecznej Zagrożenie: Powolność trendu, który będzie wynikiem innych czynników niż sprawcą zmian Rozwój interwencji publicznych 1. Rośnie, lub przynajmniej nie zmienia się zakres interwencji społecznej w obszarze a/ rozwój rynku pracy b/ integracja społeczna 2. Dzięki reprezentacji PES czynnie uczestniczą w tworzeniu strategii (określaniu kierunków i narzędzi polityk publicznych) 3. Duże środki (m.in. EFS-u) są w coraz lepszy sposób wykorzystywane do budowania sektora organizacji pozarządowych jako podmiotów ES Zagrożenie: Interwencje psują (uzależniają, uczą zachowań nierynkowych) PESy Tworzenie sprzyjającego otoczenia prawnego 1. W ramach działań systemowych przygotowywane są i wprowadzane są zmiany prawne, których celem jest ułatwienie prowadzenia działalności przez PES 2. Podmioty ES aktywnie włączają się w proces stanowienia prawa, dzięki czemu prawo to jest w miarę spójne 3. Nowe warunki prawne sprzyjają rozwojowi PES Zagrożenie: proces legislacyjny może zepsuć najlepszy akt prawny, a praktyka wypacza intencje Zmiany wizerunku ES 1. Tworzy się nowa atmosfera wokół ekonomii społecznej. Akcje promocyjne przynoszą spodziewany skutek i zmienia się społeczne nastawienie, 2. Decydenci podejmują decyzje zgodnie z interesami PES 3. Klienci zaczynają doceniać towary i usługi ES 4. Media nie robią czarnego PR-u Zagrożenie: Może się okazać, że nawet zmiana wizerunku nie zmieni sytuacji PES Rozwój współpracy wewnątrz sektora ES 1. PES podejmują współpracę ekonomiczną, tworząc: a/ konsorcja mogące realizować specyficzne i nie tylko małe zamówienia b/ klastry, które poprzez wzajemne powiązania zwiększają swoje obroty i zamówienia c/ poprzez wspólną gospodarkę obniżają swoje koszty finansowania 2. Powstaje reprezentacja (reprezentacje) PES, która potrafi dbać o ich interesy Zagrożenie: Konkurencja pomiędzy PES i brak wspólnych interesów, mogą zniweczyć współpracę Rozwój współpracy z samorządem 1. Samorząd stanie się inicjatorem i uczestnikiem lokalnej gospodarki społecznej poprzez: a/ wspieranie świadczenia usług b/ tworzenie spółdzielni socjalnych osób prawnych c/ różnego rodzaju partnerstwa międzysektorowe Zagrożenie: Jednak z dyskusji wynikają czarne scenariusze poza rozwojem usług to znaczy konkurencja pomiędzy PES i brak wspólnych interesów, mogą zniweczyć współpracę Rozwój klauzul społecznych 1. Klauzule społeczne staną się jednym z podstawowych czynników rozwoju PES 2. Poprzez promocję dobrych praktyk i wykorzystywanie istniejących unormowań prawnych stanie się to powszechną praktyką 3. Umożliwi to rozwój i zachowanie niezależności Zagrożenia: ograniczenie klauzul społecznych tylko do spółdzielnie socjalnych czy przedsiębiorstw społecznych Jakie prawdopodobne scenariusze? ...