konkurs przedmiotowy z historii dla uczniów gimnazjum
advertisement
Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 .................................... kod pracy ucznia ............................................. pieczątka nagłówkowa szkoły KONKURS PRZEDMIOTOWY Z HISTORII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ETAP SZKOLNY Drogi Uczniu, witaj na I etapie konkursu historycznego. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania. • • • • • • • • Arkusz liczy 14 stron i zawiera 45 zadań. Przed rozpoczęciem pracy sprawdź czy Twój test jest kompletny. Jeżeli zauważysz usterki, zgłoś Komisji Konkursowej. Zadania czytaj uważnie i ze zrozumieniem. Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź piórem. Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi. Nie używaj korektora. Jeśli się pomylisz przekreśl błędną odpowiedź i wpisz poprawną. W przypadku testu wyboru prawidłową odpowiedź zaznacz stawiając znak X na literze poprzedzającej treść wybranej odpowiedzi. Jeżeli pomylisz się, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zaznacz znakiem X inną odpowiedź. Oceniane będą tylko odpowiedzi, które zostały umieszczone w miejscu do tego przeznaczonym. Czas pracy: 60 minut Liczba punktów możliwych do uzyskania: 100 Pracuj samodzielnie. Powodzenia! Strona 1 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 1. (0-2 pkt.) Uzupełnij zdanie: Państwo jest terytorialną, przymusową oraz polityczną organizacją …………….., wyposażoną w suwerenną ………............ Zadanie 2. (0-1 pkt.) Monarchia despotyczna to: a. państwo, w którym monarcha sprawuje władzę przy współudziale społeczeństwa b. państwo, w którym monarcha sprawuje władzę przy pomocy urzędników, ustanawia prawa, którym sam nie podlega, jego władza jest dziedziczna c. państwo, w którym monarcha sprawuje władzę dożywotnio, jest najwyższym bogiem lub kapłanem, do niego należy dowództwo nad wojskiem, stanowi prawa, którym sam nie podlega. Posiada władzę nieograniczoną d. państwo, w którym monarcha sprawuje władzę tylko reprezentacyjną, faktycznie władzę w państwie sprawują urzędnicy Zadanie 3. (0-1 pkt.) Polis to: a. nazwa jednego z bogów greckich b. naczynie greckie c. wspólnota obywateli d. inaczej polityka Zadanie 4. (0-1 pkt.) Kto był twórcą terminu demokracja? a. Militiades b. Arystoteles c. Klejstenes d. Perykles Strona 2 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 5. (0-4 pkt.) Połącz pojęcia z ich znaczeniami. Do litery w miejsce wykropkowane dobierz cyfrę. a. Zgromadzenie Ludowe ( …) 1. Ateński rząd, załatwiał bieżące sprawy. b. Rada Pięciuset 2. Wybierano ich w liczbie 6 tys. drogą ( …) losowania na 1 rok . c. Urzędnicy, w tym 10 strategów ( ... ) 3. Decydowano o najważniejszych sprawach państwa, w obradach mógł brać udział każdy wolny obywatel miasta (z wyjątkiem kobiet, przybyszów, niewolników) obradowano 4 razy w miesiącu, głosowano przez podniesienie ręki. d. Sądy przysięgłych ( …) 4. Wybierani byli na 1 rok, za swoją działalność odpowiadali przed zgromadzeniem, gdy nie wywiązywali się ze swoich funkcji mogli być ukarani. Zadanie 6. (0-1 pkt.) Demagog to: a. grecka nazwa nauczyciela b. dowódca armii greckiej, naczelny wódz wiodący armię do boju c. człowiek, który poprzez swoje przemówienia i wnioski wpływał na decyzje zgromadzenia ludowego d. człowiek, który przewodził chórowi podczas widowisk teatralnych Zadanie 7. (0-2 pkt.) Uzupełnij zdanie: Ostracyzm to …...........................…., podczas którego w drodze głosowania wskazywano obywateli zagrażających dobru państwa. Musieli oni ……...............…… Ateny. Strona 3 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 8. (0-2 pkt.) Uzupełnij zdanie: W starożytnej Sparcie wychowaniem przyszłych obywateli zajmowało się ……............................…. Po urodzeniu się dziecka zbierała się …........ …….......…, która postanawiała o jego dalszym losie. Zadanie 9. (0-1 pkt.) Starożytna Sparta była państwem o typie ustroju: a. demokratycznym b. oligarchicznym c. despotycznym d. republikańskim Zadanie 10. (0-1 pkt.) W starożytnej Grecji specyficzna forma rządów występowała wówczas, gdy władzę objął ktoś, kto nie miał do tego żadnego prawa, nazywano ją: a. dyktaturą b. tyranią c. strategią d. hipokryzją Strona 4 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 11. (0-6 pkt.) Połącz pojęcia z ich znaczeniami. Do litery w miejsce wykropkowane dobierz cyfrę. a. Konsulowie ( … ) 1. Był powoływany w przypadku zagrożenia państwa lub szczególnych trudności, mógł on pełnić swoją funkcję najwyżej przez pół roku, posiadał nieograniczoną władzę, a od jego decyzji nie było odwołania. b. Senat ( … ) 2. Należało do nich przeprowadzanie cenzusu, czyli spisu wolnej ludności, wycena jej majątków, ustalanie listy senatorów oraz nadzór nad obyczajami. c. Cenzorzy ( … ) 3. Na czele państwa stało ich dwóch wybieranych przez zgromadzenie ludowe na okres 1 roku. Na nich przeszła cała władza królewska. Kierowali bieżącą polityką państwa, dowodzili armią a także powoływali senat. d. Zgromadzenie Ludowe ( ... ) 4. Zadaniem ich było bronienie interesów ludzi ubogich przed nadużyciami urzędników. Posiadanie prawa weta wobec uchwał senatu i zarządzeń urzędników dawało im dużą władzę, osoby te były nietykalne. e. Trybuni Ludowi ( ... ) 5. Składał się z członków którzy swą godność piastowali dożywotnio. Zasiadali w nim obywatele pełniący wcześniej wyższe urzędy, doświadczeni, zasłużeni dla państwa. Z najlepszych rodów rzymskich. f. Dyktator ( … ) 6. Decydowano o sprawach najważniejszych, np. o wojnie i pokoju, o nowych prawach. Nie mogło jednak zmieniać przedstawianych mu przez konsula wniosków ani wysuwać własnych. Uchwały te rozpatrywał i zatwierdzał później senat. Strona 5 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 12. (0-1 pkt.) Pryncypat to: a. inaczej władza nad państwem rzymskim, polegająca na pełnej akceptacji poddanych, władza dziedziczna, władca traktowany jest jak ojciec b. jeden z urzędów w cesarstwie rzymskim c. forma ustrojowa państwa rzymskiego, w której cesarz posiada władzę nieograniczoną, rządzi sam, otaczany był boskim kultem d. forma ustrojowa państwa rzymskiego, w której cesarz, występując tylko jako pierwszy wśród senatorów i obywateli, zachował urzędy i instytucje republikańskie – w istocie był jedynowładcą Zadanie 13. (0-1 pkt.) W III wieku w cesarstwie rzymskim powstaje system rządów podkreślający nieograniczoną władzę cesarza zwany dominatem, system ten wprowadza cesarz: a. Kaligula b. Neron c. Dioklecjan d. Marek Aureliusz Zadanie 14. (0-1 pkt.) Jak nazywamy system, w którym władza świecka podporządkowuje sobie władze kościelną? a. teokratyzm b. cezaropapizm c. oligarchia d. totalitaryzm Zadanie 15. (0-1 pkt.) Pierwszym władcą z dynastii Karolingów był: a. Chlodwig b. Karol Młot c. Childeryk III d. Pepin Mały Strona 6 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 16. (0-2 pkt.) Uzupełnij zdanie: W roku …................. papież …….......…….. koronował Karola Wielkiego na cesarza. Zadanie 17. (0-5 pkt.) Uzupełnij zdanie: Państwo Karola Wielkiego, po zawarciu traktatu w …….....................................….. w roku …….........., zostało podzielone na trzy części: (dopisz władcę do terytorium lub terytorium do władcy) władca terytorium Italia, Burgundia, Lotaryngia, Fryzja Ludwik Niemiecki Państwo zachodniofrankijskie – późniejsza Francja Zadanie 18. (0-1 pkt.) Monarchię, w której władca traktował państwo jako własność prywatną, miał prawo podzielić państwo między swoich spadkobierców nazywamy: a. stanową b. despotyczną c. patrymonialną d. konstytucyjną Zadanie 19. (0-1 pkt.) Drabina zależności feudalnej obejmowała kilka szczebli, a na jej szczycie znajdował się: a. princeps b. suweren c. margrabia d. baron Zadanie 20. (0-1 pkt.) Czy wasal w średniowieczu mógł być jednocześnie seniorem? a. tak b. nie Strona 7 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 21. (0-2 pkt.) Uzupełnij zdanie: Wasal otrzymywał od …….......................…….. posiadłość wraz z osadzonymi tam chłopami. Przyjmując nadanie składał mu ......………. ……......……… obiecując wierną służbę w każdej sprawie, która nie uwłacza godności rycerza. Zadanie 22. (0-1 pkt.) Otto I koronował się w Rzymie na cesarza w roku: a. 962 b. 951 c. 961 d. 960 Zadanie 23. (0-1 pkt.) Nazwa – Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego pojawiło się w: a. X wieku b. XII wieku c. XIII wieku d. XIV wieku Zadanie 24. (0-4 pkt.) Otto III uważał, że cesarstwo powinno składać się z czterech równoprawnych części: a. ............................................................. b. ............................................................. c. ............................................................. d. ............................................................. Zadanie 25. (0-2 pkt.) Uzupełnij zdanie: W ……................ roku Mieszko I z dynastii piastowskiej przyjął chrzest. Państwo polskie stało się jednym z krajów świata …............……………………. W okresie panowania Mieszka I zostały wyznaczone podstawy terytorialne przyszłego państwa polskiego. Strona 8 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 26. (0-3 pkt.) Jakie konkretne korzyści dla państwa polskiego miał zjazd w Gnieźnie w 1000 roku? Jedna lub więcej odpowiedzi jest poprawna. a. koronację Bolesława Chrobrego b. utworzenie arcybiskupstwa w Gnieźnie c. zgodę Ottona III na przyłączenie ziemi Prusów do Polski d. uznanie przez cesarza suwerenności Polski e. utworzenie biskupstw w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu Zadanie 27. (0-4 pkt.) Testament (statut) Bolesława Krzywoustego z 1138 roku regulował sprawę następstwa tronu po jego śmierci. Przyporządkuj ziemie przyznane spadkobiercom. Do litery w miejsce wykropkowane dobierz cyfrę. a. Władysław II Wygnaniec ( … ) 1. Mazowsze b. Bolesław IV Kędzierzawy ( … ) 2. Wielkopolska c. Mieszko III Stary (…) 3. Ziemia Sandomierska d. Henryk (…) 4. Śląsk, dzielnica senioralna Zadanie 28. (0-1 pkt.) Zasada senioratu ustanowiona przez Bolesława Krzywoustego określała, że: a. Zawsze najstarszy książę z dynastii piastowskiej (senior) miał zarządzać dzielnicą senioralną i sprawować władzę zwierzchnią nad braćmi w innych dzielnicach, reprezentować Polskę na zewnątrz i sprawować zwierzchnictwo nad Pomorzem Gdańskim. b. Salomea – księżna wdowa miała wyznaczać panującego księcia – seniora, a po jej śmierci możni polscy. c. Zawsze najstarszy książę (senior) panujący w dzielnicy senioralnej mógł przekazać władzę najstarszemu swojemu synowi. d. Zawsze najstarszy książę musiał dzielić się swoją władzą z pozostałymi młodszymi braćmi, wspólnie z nimi decydować o polityce zagranicznej, polityce wewnętrznej nad całym terytorium państwa. Strona 9 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 29. (0-6 pkt.) Uporządkuj w kolejności chronologicznej władców, którzy podjęli próby zjednoczenia ziem polskich. W miejsce kropek wpisz cyfry od 1 do 6. a. Przemysł II (…) b. Henryk IV Probus (…) c. Władysław Łokietek (…) d. Henryk Pobożny (…) e. Henryk Brodaty (…) f. Wacław II (…) Zadanie 30. (0-1 pkt.) Ostatecznie w Polsce monarchia stanowa ukształtowała się za panowania: a. Wacława II b. Władysława Łokietka c. Kazimierza Wielkiego d. Ludwika Węgierskiego Zadanie 31. (0-1 pkt.) Rzeczpospolita szlachecka to: a. monarchia b. republika Zadanie 32. (0-8 pkt.) Dobierz przywileje do władcy, który go nadał. Do litery w miejsce wykropkowane dobierz cyfrę. a. koszycki 1374 r. ( ... ) 1. Władysław Jagiełło b. piotrkowski 1388 r. ( ... ) 2. Kazimierz Jagiellończyk c. czerwiński 1422 r. ( ... ) 3. Ludwik Węgierski d. warecki 1423 r. 4. Jan Olbracht ( ... ) e. jedlneńsko – krakowskie 1430 – 1433 ( ... ) 5. Aleksander Jagiellończyk f. cerkiewicko – nieszawskie 1454 r. ( ... ) g. piotrkowski 1496 r. ( ... ) h. radomski 1505 r. (konstytucja „nihil novi”) ( ... ) Strona 10 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 33. (0-2 pkt.) Które z podanych niżej postanowień znalazły się w przywilejach jedlneńsko – krakowskich? Jedna lub więcej odpowiedzi jest poprawna. a. szlachta została zwolniona z obowiązku uczestniczenia w wyprawach wojennych poza granicami kraju b. gwarantowano szlachcie nietykalność osobistą bez wyroku sądowego c. ograniczono ludziom spoza stanu szlacheckiego dostępu do najwyższych godności w państwie d. zakazano łączenia stanowisk starosty i sędziego ziemskiego Zadanie 34. (0-1 pkt.) Sejm walny składał się z następujących izb: a. izby poselskiej b. izby poselskiej, senatu c. izby poselskiej, senatu, króla d. senatu Zadanie 35. (0-9 pkt.) Unia lubelska z 1569 roku zawarta miedzy Polską i Litwą miała charakter realny czyli ścisły. Od tej pory Polska i Litwa miały: (uzupełnij tabelkę i zdanie poniżej, pojęcia umieszczone w nawiasie pod tabelką pomogą ci ją uporządkować) wspólne osobne 1. ............................................................. 1. ............................................................ 2. ............................................................. 2. ............................................................ 3. ............................................................. 3. ............................................................ 4. ............................................................. 4. ............................................................ Państwo przyjęło nazwę Rzeczpospolita ……........….. …..................………. (urzędy centralne, sejm, elekcja wspólnego władcy, wojsko, sądownictwo, polityka zagraniczna, skarb, pieniądz) Strona 11 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 36. (0-1 pkt.) Po zawarciu unii lubelskiej do Korony przyłączono część ziem Wielkiego Księstwa Litewskiego: a. Wołyń, Podlasie, Ukrainę b. Ziemię Smoleńską c. Ziemię Witebską d. Polesie Zadanie 37. (0-1 pkt.) Kto i kiedy po raz pierwszy zerwał sejm używając uprawnienia zwanego liberum veto? a. Krzysztof Opaliński – 1650 r. b. Władysław Siciński – 1652 r. c. Hieronim Radziejowski – 1654 r. d. Lubomirski Jerzy – 1665 r. Zadanie 38. (0-1 pkt.) Ruch egzekucyjny to: a. skupianie stanowisk w państwie przez magnaterię b. ruch zwolenników publicznego wykonywania kary śmierci c. opozycja mieszczaństwa i chłopów przeciw dominacji szlachty d. ruch średniej szlachty przeciw dominacji magnaterii Zadanie 39. (0-1 pkt.) „Ogólne prawa i ustawy nie jednostek, lecz całego narodu dotyczą przeto na przyszłość nic nowego nie ma być postanowionym przez nas (tj. króla) i naszych następców bez wspólnego senatorów i posłów ziemskich zezwolenia” prawo to szlachta otrzymała w przywileju: a. koszyckim b. wareckim c. radomskim (konstytucja „nihil novi”) d. nieszawskim Strona 12 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 40. (0-1 pkt.) W okresie bezkrólewia w Rzeczypospolitej obowiązki władcy sprawował, jako interrex: a. Hetman wielki koronny b. Wojewoda krakowski c. Prymas d. Kanclerz wielki koronny Zadanie 41. (0-1 pkt.) Artykuły henrykowskie z 1573 roku dotyczyły m.in.: a. osobistych zobowiązań królewskich b. zagwarantowania przywilejów, wolnej elekcji, prawa szlachty do wypowiedzenia posłuszeństwa królowi c. zagwarantowanie mieszczanom prawa uczestniczenia w obradach sejmu jako „plenipotenci” d. odebrania sejmowi walnemu uprawnień do stanowienia praw na rzecz sejmu elekcyjnego Zadanie 42. (0-7 pkt.) Uporządkuj w kolejności chronologicznej panowanie królów elekcyjnych w Rzeczypospolitej w XVI i XVII wieku (w miejscu kropek wpisz cyfry od 1 do 7) a. Stefan Batory ( ... ) b. Jan III Sobieski ( ... ) c. Henryk Walezy ( ... ) d. Michał Korybut Wiśniowiecki ( ... ) e. Władysław IV ( ... ) f. Jan Kazimierz ( ... ) g. Zygmunt III Waza ( ... ) Strona 13 z 14 Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2005/2006 Zadanie 43. (0-1 pkt.) „Wielką Kartę Swobód” – pierwszy dokument wiodący do monarchii parlamentarnej w Anglii wydał w 1215 roku: a. Henryk II Plantagenet b. Ryszard Lwie Serce c. Jan bez Ziemi d. Henryk III Plantagenet Zadanie 44. (0-2 pkt.) W XIV wieku w Anglii ukształtował się parlament składający się z dwu izb, uzupełnij ich nazwę: a. Izba ........................................ (niższa) b. Izba ……............................…. (wyższa) Zadanie 45. (0-2 pkt.) Uzupełnij zdanie: Rewolucja angielska z XVII wieku była rewolucją……........................…………, której czołową postacią był …....................……. ….....................…….. Strona 14 z 14
