2012 - Ośrodek Badań naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego

advertisement
DOM POLSKI – SIEDZIBA OBN
OŚRODEK BADAŃ NAUKOWYCH
im. Wojciecha Kętrzyńskiego
W Olsztynie
SPRAWOZDANIE
Z
DZIAŁALNOŚCI
2012
1
Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego
2012
Dla Ośrodka rok 2012 był szczególny. W lutym 2012 roku
zmarł jego założyciel i długoletni dyrektor oraz sekretarz
Towarzystwa Naukowego im. Wojciecha Kętrzyńskiego Władysław
Ogrodziński.
Pożegnaliśmy
Ogrodzińskiego
na
cmentarzu
komunalnym w Olsztynie. Ośrodek zdążył jeszcze za życia
Władysława Ogrodzińskiego wydać zbiór jego radiowych felietonów
pod tytułem Romans z radiem. Ogrodziński bardzo pragnął, by ta
książka się ukazała, do końca swych dni chciał być aktywny
pisarsko. Starając się upamiętnić życie i działalność Ogrodzińskiego
Ośrodek zrealizował film o nim Ziemia odnalezionych przeznaczeń.
Film powstał dzięki finansowemu wsparciu władz miejskich
Olsztyna.
W roku 2012 w Ośrodku odbył się konkurs na stanowisko
dyrektora.
Za
pierwszym
razem
konkurs
nie
przyniósł
rozstrzygnięcia gdyż wpłynęło na konkurs jedno zgłoszenie. Zgodnie
z obowiązującymi przepisami konkurs jest ważny gdy wpłynął co
najmniej dwa zgłoszenia. Rada Naukowa rozpisała więc kolejny
konkurs. Tym razem zgłosiło się czterech kandydatów. Komisja
konkursowa złożona z przedstawicieli Rady Naukowej Ośrodka,
przedstawiciela organu nadzorującego Ministerstwa Kultury i
Dziedzictwa
Narodowego,
Komitetu
Ewaluacji
Jednostek
Naukowych do drugiego etapu konkursowego zakwalifikowała
2
dwóch
kandydatów.
Ostatecznie
komisja
po
przesłuchaniu
kandydatów zdecydowała rekomendować Ministerstwu Kultury na
stanowisko dyrektora profesora Stanisława Achremczyka. Minister
decyzję komisji konkursowej zatwierdził. Długotrwający konkurs na
stanowisko dyrektora nie wpływał dobrze na działalność instytucji.
Niemniej dotychczasowy dyrektor, któremu powierzono pełnienie
obowiązków dyrektora starał się, by Ośrodek funkcjonował
normalnie a praca nie była zakłócona. Sprawnie funkcjonowała Rada
Naukowa, której przewodniczył wiceprzewodniczący profesor
Zbigniew Puchajda, prezes Towarzystwa Naukowego. Rada, której
skład osobowy nie uległ zmianie zbierała się kilkakrotnie. Na
ostatnim posiedzeniu w roku 2012 pozytywnie zaopiniowała
rozstrzygnięcie konkursu na stanowisko dyrektora. W posiedzeniach
Rady
przewodniczącego
profesora
Wojciecha
Wrzesińskiego
zastępował profesor Puchajda. Nieobecność profesora Wrzesińskiego
w posiedzeniach Rady była zrozumiała ze względu na odległość
Wrocław – Olsztyn oraz wiek profesora. Te okoliczności sprawiły,
że profesor Wrzesiński zrezygnował z funkcji przewodniczącego
Rady Naukowej. Na ostatnim posiedzeniu w 2012 roku Rada
Naukowa zatwierdziła zmiany organizacyjne w Ośrodku oraz plan
działania Ośrodka na najbliższe lata przedłożony przez dyrektora
Stanisława Achremczyka.
Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w
roku 2012 przygotowywał się do jubileuszu 50-lecia działalności.
3
Jubileusz
miał
wspomnieniami
być
o
uczczony
Władysławie
dwoma
Ogrodzińskim
wydawnictwami:
i
bibliografią
wydawnictw Ośrodka za lata 1963- 2003. Te dwie pozycje zostały
przygotowane do druku.
Rada Naukowa przyjęła zmiany organizacyjne w Ośrodku.
Zatwierdzono powołanie Pracowni do Dziejów Prusów kierowanie
którą
powierzono
profesorowi
Grzegorzowi
Białuńskiemu.
Działające Centrum Badań Wschodnich zostało włączone w
strukturę Ośrodka a kierowanie nim powierzono mgr Tadeuszowi
Baryle. Centrum Badań Wschodnich utworzone w porozumieniu z
marszałkiem województwa warmińsko-mazurskiego i finansowane
przez urząd marszałkowski wprowadziło Ośrodek w nowy obszar
działania – współczesną historię Obwodu Kaliningradzkiego,
Kłajpedy, krajów nadbałtyckich. Wreszcie w porozumieniu z
urzędem marszałkowskim utworzono Pracownię Kopernikańską.
Stosowne dokumenty zwracające uwagę na zaniedbanie w Olsztynie
badań nad życiem i działalnością Mikołaja Kopernika złożone
marszałkowi
województwa
warmińsko-mazurskiego
jak
i
prezydentowi miasta Olsztyn znalazły u władz zrozumienie. W 2012
roku dzięki finansowemu wsparciu samorządu miasta Olsztyn
zostało zorganizowane pierwsze Colloquium Copernicana jako
cykliczna i ogólnopolska konferencja poświęcona osiągnięciom
Kopernika i osiągnięciom nauk w poszczególnych naukowych
dziedzinach. Pierwsze Colloquium nosiło tytuł Kopernik a medycyna.
4
Obradowało w sali ratusza miejskiego przy dużej frekwencji
słuchaczy. Wydział Nauk Medycznych Uniwersytetu WarmińskoMazurskiego wsparł merytorycznie konferencję. Władze miasta
Olsztyna wykazały zainteresowanie organizowaniem konferencji.
Nie odmówił wsparcia marszałek województwa warmińskomazurskiego Jacek Protas. Sejmik województwa warmińskomazurskiego ogłosił rok 2013 rokiem Mikołaja Kopernika bowiem
na ten rok przypadły dwie rocznice: 540 rocznica urodzin Kopernika
i 470 rocznica śmierci tegoż wielkiego człowieka. Uroczystości
rocznicowe zaplanowano w dwóch województwach – warmińskomazurskim i kujawsko-pomorskim a patronat nad nim objął
prezydenta
Rzeczypospolitej
Bronisław
Komorowski.
Te
okoliczności sprawiły, iż w Ośrodku utworzono Pracownię
Kopernikańską, kierowanie nią powierzono dr Danucie Bogdan
znawczyni dziejów regionu i Polski czasów Odrodzenia. Pracownia
nim oficjalnie została otwarta podjęła się organizacji konferencji
ogólnopolskiej
Mikołaj
Kopernik
1473-1543-2013.
Zadaniem
Pracowni jest podjęcie badań nad życiem i działalnością Kopernika,
nad Warmią, Prusami i Rzeczpospolitą XVI stulecia. Przyjęto
program działalności Pracowni i to długoletni z myślą o rocznicy
550-lecia urodzin Kopernika przypadającej w roku 2023. Pracownia
Kopernikańska przygotowała na rok 2013 nie tylko sesję
ogólnopolską ale i sześć sympozjów kopernikańskich, które odbędą
5
się w Lidzbarku Warmińskim, Fromborku, Ornecie, Pieniężnie i
Dobrym Mieście a także w Olsztynie.
Ośrodek tradycyjnie dobrze współpracował z władzami
samorządowymi
województwa
warmińsko-mazurskiego,
z
samorządami poszczególnych miast, gmin, powiatów oraz instytucji.
W porozumieniu z marszałkiem województwa podjęto pracę nad
syntezą społeczno-gospodarczą regionu za ostatnich dwadzieścia lat.
Uzgodniony został konspekt pracy złożonej z 16 rozdziałów i
ustalony został skład autorski. Książka ma ukazać się na 25-lecie
samorządu przypadające w roku 2015.
Jednocześnie podjęto prace nad Encyklopedia Warmii i
Mazur też finansowane przez urząd marszałkowski. Wszystkie te
przedsięwzięcia są organizowane wraz z Towarzystwem Naukowym
im. Wojciecha Kętrzyńskiego.
Bardzo dobrze układała się współpraca z samorządami
niektórych miast. Z władzami miejskimi Kętrzyna z którymi Ośrodek
współpracuję od kilkunastu lat, podpisano umowę o przygotowaniu i
wydaniu monografii historycznej o dziejach Kętrzyna. Powołany
został sześcioosobowy zespół autorski a monografia ma ukazać się
we wrześniu 2014 roku. Dzięki współpracy z władzami Ełku ukazała
się historia tegoż miasta w wersji popularnonaukowej autorstwa
Stanisława Achremczyka a wydana przez wydawnictwo Wers. W
opracowaniu jest kolejna monografia tym razem poświęcona dziejom
ełckich wodociągów. Od lat Ośrodek współpracuje z władzami
6
miejskimi Lidzbarka Warmińskiego i starostwa Lidzbark Warmiński.
Co roku organizowane są konferencje naukowe z cyklu Dni
Dziedzictwa
Warmii.
W
roku
2012
konferencja
dotyczyła
działalności Marcina Kromera w związku z 500 rocznicą urodzin
tegoż biskupa warmińskiego. Ośrodek wspierany jest przez samorząd
miejski Ostródy, Iławy, Ornety i innych miast zainteresowanych
przeszłością. W wielu miastach są organizowane spotkania odczyty,
konferencje
które
merytorycznie
wspiera
Ośrodek
Badań
Naukowych.
Bardzo ściśle współpracuje Ośrodek z Towarzystwem
Naukowym im. Wojciecha Kętrzyńskiego. Wydawane są wspólne
pozycje książkowe, organizowane konferencje, cykle odczytowe,
seminaria. Dyrektor wraz z prezesem Towarzystwa wielokrotnie
spotykali się z władzami urzędu marszałkowskiego, wojewodą,
prezydentem miasta Olsztyn w celu podejmowania współpracy. Obaj
zasiadają w kapitule humanistycznej, ogólnopolskiej nagrody
Wojciecha Kętrzyńskiego ustanowionej z inicjatywy ośrodka i
Towarzystwa
a
fundowanej
warmińsko-mazurskiego.
W
przez
roku
marszałka
2012
województwa
nagrodą
Wojciecha
Kętrzyńskiego został uhonorowany profesor Henryk Samsonowicz.
Warto nadmienić, iż w poprzednich latach nagrodę otrzymali;
profesor Wojciech Wrzesiński, profesor Janusz Jasiński, profesor
Tadeusz Oracki, dr Jan Chłosta. Jednocześnie dyrektor Ośrodka
funduje nagrodę naukową też imienia Wojciecha Kętrzyńskiego ale
7
dla młodych ludzi nauki którzy nie ukończyli 35 roku życia. W roku
2012 nagrodę otrzymał dr Iza Bogdan z Uniwersytetu Poznańskiego.
Dobrze układała się współpraca z muzeami regionalnymi. Z
Muzeum Warmii i Mazur organizowane są wspólne przedsięwzięcia
odczytowe. Dyrektor Ośrodka zasiada w Radzie Muzeum Warmii i
Mazur. Z Muzeum Budownictwa Ludowego. Park Etnograficzny w
Olsztynku organizowane są cykliczne konferencje z cyklu Życie
codzienne na dawnych ziemiach pruskich z których materiały
ukazują się drukiem. W Radzie Muzeum Budownictwa Ludowego
zasiada też dyrektor Ośrodka. Ośrodek merytorycznie wspiera także
działalność Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie zwłaszcza
działalność tegoż Muzeum na rzecz kultury polskiej w Obwodzie
Kaliningradzkim. Merytorycznie wspiera także Ośrodek działalność
Muzeum w Ostródzie i tworzące się Muzeum w Ełku. Dobrze
ułożyła się współpraca z Biblioteką Miejską Olsztyna a Rok
Kopernikański zaowocował współpracą z olsztyńskim Planetarium.
Ośrodek jest otwarty na współpracę z Uniwersytetem
Warmińsko-Mazurskim. W 2012 roku pracownik ośrodka profesor
Grzegorz Białuński został wybrany prorektorem tegoż uniwersytetu.
We współpracy z Instytutem Historii organizowane są konferencje
naukowe, pracownicy Instytutu wygłosili szereg referatów na
konferencjach organizowanych przez Ośrodek i Towarzystwo
Naukowe. Inicjatywę napisania monografii społeczno-gospodarczej
Warmii i Mazur 1990-2015 wsparli pracownicy wydziału Nauk
8
Ekonomicznych UWM. Z Wydziałem Nauk Medycznych została
zorganizowana
konferencja
naukowa
w
cyklu
Colloquia
wykładami
wspierają
działalność
Copernicana.
Pracownicy Ośrodka
uniwersytetów trzeciego wieku w regionie. Wygłosili wykłady dla
Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Olsztynie, Akademii Trzeciego
Wieku w Olsztynie oraz uniwersytetów w Morągu, Kętrzynie i
innych miastach. Wykłady wygłaszają społecznie.
Ośrodek
gratisowo funduje nagrody dla szkół i instytucji kulturalnych
organizujących
książkowe
konkursy
nagrody
dla
historyczne.
Przekazuje
corocznie
uczestników
okręgowej
olimpiady
historycznej organizowanej przez Polskie Towarzystwo Historyczne.
Książki ośrodka trafiają jako nagrody za wspomnienia pisane dla
Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie pod tytułem Losy nasze.
Przekazywane są książki bibliotekom gminnym.
Z wiedzy pracowników Ośrodka korzysta Polskie Radio
Olsztyn, Radio Planeta, lokalna telewizja. Tadeusz Baryła prowadzi
cykliczne audycje radiowe Szto u was poświęcone wydarzeniom
polsko-rosyjskim
a
zwłaszcza
Obwodowi Kaliningradzkiemu.
Historyczne audycje realizował dla Polskiego Radia Olsztyn profesor
Stanisław Achremczyk. Artykuły o Ośrodku, jego wydawnictwach
zbiorach
bibliotecznych
ukazywały
Olsztyńskiej i innych pism regionalnych.
9
się
na
łamach
Gazety
Ośrodek utrzymywał współpracę międzynarodową. Od lat
współpracuje z Państwowym Uniwersytetem w Kaliningradzie
zwłaszcza z Wydziałem Historycznym. Wspólnie organizowane są
spotkania naukowe, konferencje zarówno w Olsztynie jak i
Kaliningradzie.
Konsulat
polski
w
Kaliningradzie
wspiera
działalność Ośrodka. Osłabła ostatnio współpraca z Uniwersytetem
w Kłajpedzie. Do Ośrodka przyjeżdżali z odczytami referenci z
Mińska, Grodna, Kaliningradu, Ukrainy, Niemiec. Utrzymywana jest
wymiana wydawnictw z bibliotekami niemieckimi, uniwersytecką w
Kaliningradzie, biblioteką Litewskiej Akademii Nauk oraz z
polskimi ośrodkami naukowymi.
Ośrodek Badań Naukowych zorganizował w roku 2012
kilkanaście
spotkań
odczytowych,
seminariów,
ogólnopolskie
konferencje naukowe, konferencje międzynarodowe. Dzięki własnej
poligrafii możliwe jest wydawanie każdego roku kilkanaście książek
w tym drukowanie kwartalnika Komunikaty Mazursko-Warmińskie.
Wydawnictwa
Ośrodka
uzyskały
dofinansowanie
Agencji
Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa. Dzięki temu mogły ukazać
się wspomnienia byłych pracowników Państwowych Gospodarstw
Rolnych.
Budżet Ośrodka na działalność statutową z każdym rokiem
jest mniejszy a działalność naukowa, organizacyjna, prowadzenie
biblioteki, która nie otrzymuje państwowego dofinansowania nie
słabnie. Ośrodek musi znajdować środki na utrzymanie Domu
10
Polskiego, konserwację budynku wpisanego do rejestru zabytków.
Zespół pracowniczy od lat jest nieliczny a mimo to działalność
Ośrodka jest znacząca w skali miasta Olsztyna jak i regionu. To
staraniem Ośrodka ukazała się dwutomowa synteza historyczna
Historia Warmii i Mazur a we współpracy z wydawnictwem Littera
synteza historyczna Warmia. Książki te, pierwsza ukazała się w
nakładzie 1500 egzemplarzy, druga w nakładzie 1000 egzemplarzy,
znajdują licznych nabywców.
Pracownia Historyczna
Prof. dr hab. Stanisław Achremczyk
Temat badawczy:
Warmia w granicach Rzeczypospolitej; Warmiacy – społeczność
XVI-XX wieku; Dziedzictwo kulturowe Warmii i Mazur.
Prace oddane do druku:
Monografie:
Warmia, Olsztyn 2012, wyd. Littera, ss. 608
Ełk. Dzieje miasta, Olsztyn 2012, wyd. WERS, ss. 408
Artykuły, rozdziały w monografiach:
Kortowo
- od folwarku do uniwersyteckiego miasteczka w:
Mikrohistoria Kortowa – refleksja – narracja, red. J. M. Garbula,
Olsztyn 2012, s. 59-75
11
Indygena bez indygenatu w: Marcin Kromer i jego czasy, red. S.
Achremczyk, Olsztyn 2012, s. 55-73
Władysław Ogrodziński 1918-2012, KMW, nr 1, 2012, s. 161-178
Ignacego Krasickiego zadomawianie się na Warmii w: Sic erat fatis.
Studia i szkice historyczne dedykowane profesorowi Bogdanowi
Rokowi, red. E. Kościk, R. Żerelik, P. Badyna, F. Wolański, Toruń
2012, s. 355-371
Kuchnia Warmii i Mazur w: Życie codzienne na dawnych ziemiach
pruskich, red. T. Chrzanowski, Olsztyn 2012, s. 7-30
115 lat olsztyńskich wodociągów, Kalendarz Olsztyński, t. XIV,
Olsztyn 2011, s. 162-171
Marcin Kromer – historyk i biskup warmiński, Kalendarz Olsztyński,
t. XIV, Olsztyn 2011, s. 146-153
Edmund Piszcz arcybiskup warmiński, Kalendarz Olsztyński, t. XV,
Olsztyn 2012, s.
Słowo o Władysławie Ogrodzińskim, Kalendarz Olsztyński, t. XV,
Olsztyn 2012
Indygena bez indygenatu, KMW, nr 3, 2012, s.475-489
Prace redakcyjne:
Gustaw Gizewiusz 1810-1848 kaznodzieja, folklorysta, publicysta,
Ostróda 2012, s. 150
Konsultacje, opinie, prace redakcyjne:
Przewodniczący Komitetu redakcyjnego Komunikatów MazurskoWarmińskich
12
Członek komitetu redakcyjnego Forum Teologicznego, pisma
wydawanego przez Wydział Teologii UWM w Olsztynie
Członek komitetu redakcyjnego, zastępca redaktora Rocznika
Olsztyńskiego wydawanego przez Muzeum Warmii i Mazur
Sesje naukowe :
Referat Pieniężno –dzieje miasta, sympozjum 700-lat dziejów
Pieniężna, Pieniężno 2. 06.2012
Referat Supliki żuławskich chłopów na sejmik generalne Prus
Królewskich, konferencja Żuławy. Odkrywania dziedzictwa, Gdańsk
27.09. 2012
Referat Indygenat bez indygenatu , konferencja Marcin Kromer i
jego czasy 1512-1589, Lidzbark Warmiński – Olsztyn 19-20.09.2012
Referat Symbole polskości przedwojennego Olsztyna. Konferencja
90 rocznica istnienia Związku Polaków w Niemczech, Olsztyn
9.11.2012
Referat O miejsce Polski w Europie. Sympozjum Jan Henryk
Dąbrowski twórca legionów polskich, Dobrocin 26.10. 2012
Referat Kortowo dzieje miejsca. Konferencja Pierwiastki śladowe w
środowisku, Olsztyn 27-29.05.2012
Prace naukowo-organizacyjne:
Konferencja ogólnopolska Marcin Kromer i jego czasy, organizator i
prelegent
II Zjazd uczonych polskiego pochodzenia z krajów Europy
Wschodniej, organizator, uczestnik i referent
13
Między Barokiem a Oświeceniem, ogólnopolska konferencja,
organizator
Przynależność do organizacji naukowych:
Członek Zarządu Towarzystwa Naukowego im. Wojciecha
Kętrzyńskiego w Olsztynie
Przewodniczący Komitetu Redakcyjnego kwartalnika KMW
Przewodniczący Rady Programowej Centrum Badań Wschodnich
przy OBN w Olsztynie
Członek Rady Programowej Centrum Badań Europy Wschodniej
UWM w Olsztynie
Członek Rady Muzeum Warmii i Mazur
Członek Rady Muzeum Budownictwa Ludowego- Park
Etnograficzny w Olsztynku
Przewodniczący Rady Programowej Uniwersytetu Trzeciego Wieku
w Olsztynie
Członek Polskiego Towarzystwa Historycznego
Członek Polskiego Towarzystwa Czytelniczego
Członek Olsztyńskie Forum Nauki
dr hab. Grzegorz Białuński
adiunkt
Temat badawczy:
„Rycerskie i szlacheckie rody pruskie. Studium z dziejów zaniku
Prusów (XIII-XVII wiek)”
„Dzieje Giżycka do końca XVIII wieku”
„Dzieje Rynu do końca XVIII wieku”
14
Zaawansowanie pracy nad tematem:
1. Kontynuowano kwerendę biblioteczną i archiwalną w kraju i za
granicą (Gdańsk, Olsztyn, Berlin, Wilno). Opracowano pierwszą,
analityczną część pracy. Książka w druku.
2. Temat zakończono. Monografia ukazała się drukiem.
3. Przeprowadzono kwerendę biblioteczną i archiwalną w kraju i za
granicą (Olsztyn, Berlin).
Prace opublikowane:
Monografie:
1. Studia z dziejów rycerskich i szlacheckich rodów pruskich
(XIII-XVI wiek). Część I, ss. 254 [po składzie, w druku].
Artykuły, rozdziały w monografiach:
1. Zabiegi mieszkańców Giżycka o przywilej lokacyjny
miasta i jego treść (1579-1612), KMW, 2011, nr 4
[druk 2012], ss. 609-616
2. Rozdziały: Wstęp; Trudny początek. Dzieje do 1612
roku; Giżycko miastem. Czasy kataklizmów i
powolnego rozwoju; Appendix (część wspólnie z J.
Sektą), w: Giżycko. Miasto i ludzie, praca zbiorowa
pod redakcją G. Białuńskiego, Giżycko 2012, ss. 7-12,
41-102, 103-174, 503-557.
Prace redakcyjne:
1. Pruthenia. Pismo poświęcone Prusom i ludom bałtyjskim, t.
VI, 2011 [druk 2012], ss. 359.
15
Prace oddane do druku:
Ryn i okolice do końca XVIII wieku, 3,5 arkusza.
Recenzje, sprawozdania, inne:
Rec. Grischa Vercamer, Siedlungs-, Sozial- und
Verwaltungsgeschichte der Komturei Königsberg in Preußen (13.16. Jahrhundert), Marburg 2010, KMW, 2012, nr 1, s. 145-151;
Marian Biskup (1922-2012), KMW, 2012, nr 2, ss. 421-426.
Sesje naukowe, odczyty:
Dzieje Dębowca i okolic w średniowieczu, Gmina Lelkowo,
Dębowiec wykład 30 września 2012 r.
Prace naukowo-organizacyjne:
Organizacja i prowadzenie cyklu: Olsztyńskie Spotkania Naukowe,
TN i OBN Olsztyn, w 2012 r. zorganizowano 7 spotkań z
naukowcami z Olsztyna, kraju i zagranicy;
Organizacja i prowadzenie cyklu: Seminarium Prussicum, OBN
Olsztyn, Towarzystwo Naukowe Pruthenia, w 2012 r. odbyło się 6
posiedzeń naukowych;
Organizacja i prowadzenie konferencji naukowej „400 lat miasta
Giżycka”, 26 maja 2012 r., Giżycko.
Członkostwo w redakcjach czasopism naukowych:
Pruthenia. Pismo poświęcone Prusom i ludom bałtyjskim – redaktor.
Masovia. Pismo poświęcone dziejom Mazur – redaktor.
Komunikaty Mazursko-Warmińskie – członek redakcji.
Studia z dziejów średniowiecza – członek rady redakcyjnej.
Terra Jatwezenorum – członek Rady Naukowej.
16
Przynależność do stowarzyszeń historycznych i naukowych:
Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie,
członek zarządu, wiceprzewodniczący Komisji Historycznej.
Towarzystwo Naukowe Pruthenia, członek zarządu.
Polskie Towarzystwo Historyczne.
Verein für Familienforschung in Ost- und Westpreussen, Hamburg.
Augustowsko-Suwalskie Towarzystwo Naukowe, Suwałki.
Towarzystwo Miłośników Twierdzy Boyen w Giżycku.
Dr Danuta Bogdan
adiunkt
Temat badawczy:
1. Samorząd warmiński w XVI-XVIII wieku
2. Kultura prawna Warmii w XVI-XVIII wieku
Zaawansowanie pracy nad tematem:
Realizacja tematu rozprawy habilitacyjnej. Tekst w trakcie
uzupełnień. Uzupełnienie rozprawy habilitacyjnej o nowszą literaturę
porównawczą do tematyki historii europejskich samorządów miast i
wsi późnego średniowiecza i epoki nowożytnej (Landgemeinde und
Stadtgemeinde, oraz ich wzajemne powiązania), literatura
porównawcza
dotycząca
wilkierzy
wiejskich
obszarów
południowych Niemiec i kantonów Szwajcarii oraz części północnej
Niemiec (dawnego księstwa Schleswig-Holstein)
Sądy ziemskie na Warmii w XVI-XVIII wieku; Sądy
burgrabiowskie, Prawo procesowe w czasach biskupa M. Kromera
Dodatkowe prace badawcze:
- Spisy urzędników warmińskich w XVI-XVIII w. na podstawie
bieżących kwerend archiwalnych
17
Kwerendy archiwalne do edycji źródłowych na temat historii
nowożytnej Warmii w Archiwum Państwowym w Olsztynie i w
Archiwum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie
Warmia w czasach biskupa Rudnickiego (1604-1621) korespondencja prepozyta kapituły warmińskiej Pawła Górnickiego z
biskupem Szymonem Rudnickim z Archiwum Archidiecezji
Warmińskiej (dotychczas odczytanych i skopiowanych zostało 110
ze 180 listów).
Prace opublikowane:
Testament burmistrza lidzbarskiego Hansa Marggrode i jego żony
Anny 1517/1535, Komunikaty Mazursko-Warmińskie, KMW, 2011,
nr 3 (s. 569-578)
D. Bogdan, Ordynacje warmińskiego wójta krajowego Franciszka de
Bellegarde Podgurskiego dla Jezioran i Ornety z 1746 roku, KMW,
2011, nr 4 (s. 741-757)
D. Bogdan, Połowy i spożycie ryb na Warmii w XVI-XVIII wieku,
„Kuchnia dawnych ziem pruskich- tradycja i nowoczesność”, Praca
zbiorowa pod red. T. Chrzanowskiego, Olszyn 2011, s. 66-83.
4/ D. Bogdan, Testament szlachcianki kujawskiej Katarzyny
Kempskiej ze Starego Radziejowa z 12 stycznia 1685 roku i jego
związki z Warmią, w: Historia testis temporum lux veritatis, Księga
pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Januszowi Małłkowi z okazji
siedemdziesiątej piątej rocznicy urodzin i pięćdziesiątej piątej
rocznicy rozpoczęcia pracy naukowej, s.50-59.
5/ D. Bogdan, Działalność prawodawcza biskupa warmińskiego
Marcina Kromera, KMW, Nr 3, 2012, s. 491-506.
6/ D. Bogdan, Działalność prawodawcza biskupa warmińskiego
Marcina Kromera, w: Marcin Kromer i jego czasy (1512-1589). W
18
500-lecie urodzin biskupa warmińskiego Marcina Kromera, pod red.
S. Achremczyka, Olsztyn 2012, s. 74-92.
Prace oddane do druku:
1. D. Bogdan, Sprawa oskarżonej o czary Anny Reinach rozptrywana
przed sądem zamkowym w Melzaku (Pieniężnie) w 1664 roku, w:
„Zjawiska magiczno-demoniczne na Warmii i Mazurach na
przestrzeni wieków (na tle porównawczym).”, s. 1-12.
2. D. Bogdan, Testament warmińskiego szlachcica Antoniego
Chryzostoma von Helden-Gąsiorowskiego i jego żony Marii
Katarzyny z domu von Hatten z 16 kwietnia 1765 roku, Rocznik
Olsztyński (s. 1-18)
3. D. Bogdan, Suplika szewców wydmińskich z 27 stycznia 1671
roku, Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands (s.
1-19)
4. D. Bogdan, Pierwszy sejmik warmiński za rządów biskupa Jana
Stanisława Zbąskiego z 29/30 stycznia 1690 roku, na sesję „Między
barokiem a Oświeceniem”, IX 2012 „Społeczeństwo staropolskie”,
(s. 1-18.)
5. D.Bogdan, Czy potrzebne jest opracowanie nowej kompleksowej
instrukcji wydawniczej dla edycji nowożytnych źródeł historycznych
(na marginesie tomu 1 Studiów edytorskich)?, Komunikaty
Mazursko-Warmińskie, (s. 1-10)
Prace pozostałe – nie przeznaczone do publikacji:
Udział w przygotowaniu zespołowego wniosku o grant Uniwersytetu
Warmińsko-Mazurskiego do Centrum Nauki Polskiej: Rozwój
przestrzenny Starego Dworu (Althoff) w Olsztynie/ Kortowo i
okolic od okresu wczesnego średniowiecza do czasów
współczesnych
19
Sesje naukowe, odczyty:
Referat „Sprawy o czary rozpatrywane przed sądem zamkowym w
Melzaku (Pieniężnie) w latach 1664-1670” na sesji naukowej 20 IV
2012 zorganizowanej na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w
Olsztynie „Zjawiska magiczno-demoniczne na Warmii i Mazurach
na przestrzeni wieków (na tle porównawczym).
Referat Działalność prawodawcza Marcina Kromera na Warmii.
na konferencji naukowej „Marcin Kromer i jego czasy – 1512-1589”,
Lidzbark Warmiński 19-20 września 2012
Inne prace (popularyzacja, upowszechniania):
Udział w pracach kapituły Nagrody Prezydenta Olsztyna im. prof.
Bohdana Jerzego Koziełły-Poklewskiego w dziedzinie historii ziem
położonych między Niemnem a dolną Wisłą.
Praca nad projektem sesji „Marcin Kromer i jego czasy”
Prace związane z projektem utworzenia pracowni kopernikańskiej w
Ośrodku Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie.
Prace związane z organizacją sesji naukowej zaplanowanej na 21/22
maja 2012 r w Olsztynie „Kopernik-1473-1543-2013”
Prace związane z organizacją sesji na szlaku kopernikańskim (Dobre
Miasto, Lidzbark Warmiński, Orneta, Pieniężno, Frombork)
Prace związane z organizacją sesji naukowej 13 września 2013 r. w
Lidzbarku Warmińskim w ramach cyklu dni dziedzictwa
europejskiego - dni dziedzictwa Warmii „Odkrywamy Warmię na
nowo-770 lat diecezji warmińskiej”
20
Udział w spotkaniu z cyklu Olsztyński Wehikuł Czasu 24 maja 2012
roku w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie w charakterze eksperta
„Czy latały na miotłach..? Polowania na czarownice w
zamierzchłych czasach”.
Konsultacje, opinie, prace redakcyjne
Konsultacja w odczytaniu i przetłumaczeniu tekstu łacińskiej
inskrypcji zamieszczonej na odnalezionej i poddanej renowacji
marmurowej
tablicy z 1733 roku dotyczącej wsi Gągławki
przeznaczonej dla kościoła w Bartągu.
dr Tomasz Chrzanowski
adiunkt
Temat badawczy:
Publiczne męskie szkolnictwo średnie w Prusach Wschodnich w XIX
wieku.
Zaawansowanie pracy nad tematem:
Przygotowywanie wniosku o nadanie tytułu doktora habilitowanego
zgodnie z wymogami Ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie
ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach
naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie
sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Rozporządzenia
ministra nauki i szkolnictwa wyższego z dnia 22 września 2011 r. w
sprawie szczegółowego trybu i warunków przeprowadzania
czynności w przewodach doktorskich, w postępowaniu
habilitacyjnym oraz w postępowaniu o nadanie tytułu profesora i
Rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z dnia 1
września 2011 r. w sprawie kryteriów oceny osiągnięć osoby
ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego.
21
Artykuły, rozdziały w monografiach:
Lata gimnazjalne Gustawa Gizewiusza w Ełku (1822 – 1828), w:
Gustaw Gizewiusz 1810 – 1848. Kaznodzieja, folklorysta, publicysta.
Materiały z konferencji naukowej – Ostróda 14 maja 2010, Ostróda
2012, s. 17 – 27.
Recenzje i omówienia:
Denis Sdvižkov, Epoka inteligencji. Historia porównawcza
warstwy wykształconej w Europie, przekład J. Górny, red. naukowa
A. Kożuchowski, Wydawnictwo Neriton, Warszawa 2011, ss. 311,
w: Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym, nr
21(2)/2012, s. 233 – 236.
Rec.:
Rec.: Polskie Towarzystwo Historyczne w Toruniu (1946–2011).
Redakcja naukowa Jarosław Kłaczkow, Wydawnictwo Adam
Marszałek, Toruń 2011, ss. 202; w: Rocznik Toruński, 2012.
Prace oddane do druku:
„Königsberger Hartungsche Zeitung” jako źródło do dziejów
wschodniopruskiego szkolnictwa średniego w XIX wieku, w:
Czasopiśmiennictwo XIX i XX wieku jako źródło do dziejów
szkolnictwa, oświaty i edukacji, t. II, Łódź 2012.
Konsultacje, opinie, prace redakcyjne:
Recenzja na rzecz „Rocznika Toruńskiego” w 2012 roku. Procedura
recenzyjna ma charakter tajny.
Stały recenzent zewnętrzny czasopisma „Biuletyn Polskiej Misji
Historycznej w Würzburgu / Bulletin der Polnischen Historischen
Mission”
22
Członkostwo w towarzystwach naukowych:
Członek Prezydium Zarządu Towarzystwa
Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Członek Towarzystwa Historii Edukacji
Członek Polskiego Towarzystwa Historycznego
Naukowego
im.
dr hab. Grzegorz Jasiński
adiunkt
Temat Badawczy:
Kościoły protestanckie na Warmii i Mazurach w latach 1945–1956.
Cześć 1 Świadkowie Jehowy w województwie olsztyńskim w latach
1945–1956
Zaawansowanie pracy nad tematem:
Kontynuacja kwerendy (Warszawa, Kielce, Poznań, Bydgoszcz) do
tematu: Kościoły protestanckie na Warmii i Mazurach w latach
1945–1956. Część 1: Świadkowie Jehowy w województwie
olsztyńskim w latach 1945–1956. Przewidywane zakończenie
kwerendy: grudzień 2012 r.
Dodatkowe prace badawcze
Słownik pastorów Mazurskich w XIX wieku
Przygotowanie wydawnictwa źródłowego (wraz z Januszem
Jasińskim): Powstanie styczniowe w prasie zaboru pruskiego (1863–
1864). Przewidywane zakończenie pracy nad wydawnictwem:
grudzień 2012 r.
Prace opublikowane:
Kryptonim „Rezydent”. Działania Urzędu Bezpieczeństwa
Publicznego wobec księdza Edmunda Friszke w latach 1946–1951,
23
w: Kościoły chrześcijańskie w systemach totalitarnych, red. Jarosław
Kłaczkow, Waldemar Rozynkowski, Toruń 2012, s. 189–227.
Akcja represyjna wobec ludności niemieckiej w województwie
olsztyńskim przed wyborami do sejmu w 1952 roku, Komunikaty
Mazursko-Warmińskie, 2012, nr 1, s. 33–77 (część I).
Akcja represyjna wobec ludności niemieckiej w województwie
olsztyńskim przed wyborami do sejmu w 1952 roku, Komunikaty
Mazursko-Warmińskie, 2012, nr 2, s. 290–331 (część II).
Akcje władz bezpieczeństwa przeciwko środowisku luterańskiemu na
Mazurach i Warmii w latach 1947–1956, Gdański Rocznik
Ewangelicki, 2011 [druk 2012], vol. V, s. 179–199.
Krąg czytelników „Przyjaciela Ludu Łeckiego” (1842–1844), w:
Gustaw Gizewiusz 1810–1948. Kaznodzieja, folklorysta, publicysta,
red. Stanisław Achremczyk, Ostróda 2012, s. 61–75.
U źródeł powojennej klęski polityki państwa polskiego wobec
ludności miejscowej. Świadomość narodowa Mazurów w XIX i XX
wieku (do 1945 r.), Wiadomości Historyczne. Czasopismo dla
nauczycieli, 2012, nr 1 (styczeń/luty), s. 22–31, il.
Mazur zawsze jest podejrzany, z prof. Grzegorzem Jasińskim
rozmawia Adam Węgłowski, Focus Historia, 2012, nr 2 (60), s. 48–
50.
Prace oddane do druku:
Powstanie styczniowe w prasie zaboru pruskiego (1863–1864), 6
arkuszy
Konsultacje, opinie, prace redakcyjne
Komunikaty Warmińsko-Mazurskie (członek komitetu
redakcyjnego).
Rocznik Mazurski (członek komitetu redakcyjnego).
24
Zeitschrift für Geschichte und Altertumskunde Ermlands (członek
rady redakcyjnej).
Zapiski Historyczne (członek rady redakcyjnej).
Dr Jerzy Kiełbik
Adiunkt OBN
Temat badawczy:
Mieszkańcy małych miast Warmii i Prus Książęcych w XVI-XVIII
wieku
Zaawansowanie pracy nad tematem:
W 2012 kontynuowałem prace nad tematem badawczym „Rodzina w
parafii Reszel na początku XVIII w.”. W Archiwum Archidiecezji
Warmińskiej w Olsztynie na podstawie odnalezionego spisu
komunikujących parafii reszelskiej z początku XVIII w.
sporządzałem bazę danych konieczną do odtworzenia struktury
rodzin miejskich i wiejskich oraz ich funkcjonowania w czasie.
Informacje ze spisów komunikujących są zestawiane z informacjami
z ksiąg chrztów, ślubów i zgonów.
Księgi:
Ta: 1579-1785 [E 462-468]; Tr: 1603-1653, 1698-1796 [E 469-471];
To 1699-1849 [E 472-473] + E 474
Dodatkowe prace badawcze
Opracowanie zagadnienia „Osadnictwo w parafii Grabowo-Arnswald
w okresie nowożytnym”
25
Publikacje:
Artykuły:
Osadnictwo na terenie parafii Grabowo-Arnswald, [w:] Parafia
Grabowo – szkice, Gołdap 2012, ss. 29-47.
Uwagi na temat samorządu miasta Fromborka w okresie
wczesnonowożytnym, [w:] „Trzeba dyscypliny – bez niej nie da się
pasji składnie wyrazić...”. Studia z dziejów nowożytnych (XVIXVIII w.), pod red. M. Foryckiego, A. Perłakowskiego, F.
Wolańskiego, Poznań 2012, ss. 187-192.
Dzieje Nikielkowa, www.nikielkowo.barczewo.pl
Z zagrożenia epidemiami w miastach warmińskich w epoce
nowożytnej, [w:] Między Zachodem a Wschodem, t. V, Kondycja
zdrowotna i demograficzna społeczeństwa polskiego na przestrzeni
wieków, pod red. Krzysztofa Mikulskiego, Agnieszki Zielińskiej,
Katarzyny Pękackiej-Falkowskiej, Toruń 2011, ss. 122-136
Prace oddane do druku:
Urzędnicy lidzbarscy w drugiej połowie XVII i pierwszej połowie
XVIII wieku, Zeitschrif für die Geschichte und Altertumskunde
Ermlands, 2012, Bd 56.
Osadnictwo w parafii Grabowo-Arnswald w okresie nowożytnym,
[w:] Grabowo – szkice (obj. 1,5 ark. Wyd.)
Prace naukowo-organizacyjne:
Przygotowywanie sesji „Między Barokiem a Oświeceniem.
Społeczeństwo stanowe” w roku 2012.
Organizacja konferencji „Życie codzienne na dawnych ziemiach
pruskich” 19 września 2013 r. w Olsztynku
26
Prace na zgłoszeniem pisma „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”
do kategoryzacji
Udział w zjazdach, konferencjach, kontakty naukowe
Rodzina mieszczańska a rodzina chłopska na Warmii w początkach
XVIII w. w świetle spisu komunikujących parafii w Reszlu, X
ogólnopolska konferencja „Między Barokiem a Oświeceniem.
Społeczeństwo stanowe” w dn. 6-7 września 2012 w Ostródzie
Ziemia Sztumska w świetle XVI i XVII-wiecznych lustracji
województw, Konferencja naukowa: Żuławy. Odkrywanie
dziedzictwa, 27-28 września 2012 Gdańsk-Nowy Dwór Gdański
Rodzina i gospodarstwo domowe w parafii reszelskiej na Warmii w
świetle spisu komunikujących na początku XVIII wieku, III
międzynarodowa konferencja naukowa: Jakość i warunki życia a
procesy demograficzne w Europie Środkowej w czasach
nowożytnych, 24-25 października 2012 r. w Zielonej Górze
Olsztyński Wehikuł Czasu. Klikon, ceklarz, druciarz, Olsztyn, 18
października 2012
Konsultacje, opinie, prace redakcyjne
Sekretarz Redakcji Komunikatów Mazursko-Warmińskich w okresie
sprawozdawczym ukazały się nr. 3/2011 (273); 4/2011 (274); 1/2012
(275) obj. 15,26 ark. wyd., 2/2012 (276) obj. 14,34 ark. wyd., 3/2012
(277) obj. 13,46 ark. wyd.
Członkostwo w towarzystwach naukowych:
Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha Kętrzyńskiego
Polskie Towarzystwo Historyczne, Oddział w Olsztynie; udział w
Komitecie Okręgowym Olimpiady Historycznej
Sekcja Demografii Historycznej KND PAN
27
dr hab. Ryszard Tomkiewicz
Temat badawczy:
Elity władzy w województwie olsztyńskim. 1945-1956
Dodatkowe prace badawcze
Przemysł mięsny na Warmii i Mazurach po 1945 roku” [książka]
Ryn. Dzieje zamku”. „Po roku 1945” [rozdział w pracy zbiorowej]
Zaawansowanie pracy nad tematem:
Kwerenda w Archiwum Państwowym w Olsztynie, zespół: KW PPR
w Olsztynie
Kwerenda w Archiwum Państwowym w Olsztynie,
zespół: Zakłady Mięsne w Olsztynie. 1948-1998
Kwerenda w Archiwum Państwowym w Olsztynie,
Zespół: Zarząd Miejski w Rynie. 1945-1950, Prezydium Miejskiej
Rady Narodowej w Giżycku, Prezydium Miejskiej Rady Narodowej
w Rynie, Gromadzka Rada Narodowa w Rynie, Komitet Powiatowy
Polskiej Partii Robotniczej w Giżycku, Komitet Powiatowy Polskiej
Zjednoczonej Partii Robotniczej w Giżycku
Prace opublikowane:
R. Tomkiewicz, Rocznice bitwy pod Grunwaldem w Polsce Ludowej,
Olsztyn 2011, ss. 308 [monografia][Rozprawy i Materiały Ośrodka
Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, nr
258]
28
R. Tomkiewicz, Miasta Warmii i Mazur w roku 1945 i później –
specyfika, cechy wspólne, odmienności, w: Historia i pamięć. Studia
z dziejów XX wieku [Pamięci Profesora Tadeusza Filipkowskiego],
Olsztyn 2011, s. 65 – 93 [artykuł]
R. Tomkiewicz, Dąbrówno – rok 1945. Początek polskiej
administracji, Okolice Ostródy, 2012, s. 69-79 [artykuł/źródło]
R. Tomkiewicz, Wielokulturowość kuchni na Warmii i Mazurach po
1945 roku – specyfika i odrębność, w: Życie codzienne na dawnych
ziemiach pruskich. Kuchnia dawnych ziem pruskich - tradycja i
nowoczesność. Praca zbiorowa pod redakcją naukową Tomasza
Chrzanowskiego, Olsztyn 2011, s. 161-175 [artykuł]
Rec.: M. Płotek, Trudne początki. Okręg Mazurski w latach 19451946, Dąbrówno 2011, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 2012,
nr 1, s. 147-151
Prace złożone do druku:
R. Tomkiewicz, Przetwórstwo mięsne na Warmii i Mazurach po
1945 roku. Zarys problematyki [monografia, 9 arkuszy]
R. Tomkiewicz, Giżycko 1945-1989, w: Giżycko [rozdział w
monografii miasta] [8 arkuszy]
R. Tomkiewicz, Ryn. Dzieje zamku. „Po roku 1945”, w: [rozdział w
monografii zamku w Rynie] [2 arkusze]
R. Tomkiewicz, Przemiany polskiej codzienności u schyłku lat
osiemdziesiątych i na początku dziewięćdziesiątych XX wieku, (na
przykładzie Olsztyna), w: Społeczeństwo Polski Północnowschodniej wobec przemian ustrojowych w latach 1989-2009,
[rozdział w pracy zbiorowej, wyd. IPN Białystok] [1 arkusz]
29
Rec.: W. Gieszczyński, Od narodzin „Solidarności” do Trzeciej
Rzeczypospolitej. Przemiany społeczno-polityczne w województwie
olsztyńskim (1980-1989), Olsztyn 2011, „Komunikaty MazurskoWarmińskie”, 2012
Prace naukowo-organizacyjne:
Członek Rady Naukowej Ośrodka Badań Naukowych im. W.
Kętrzyńskiego,
Członek Redakcji „Komunikatów Mazursko-Warmińskich”,
Sekretarz Zarządu Towarzystwa Naukowego im. W. Kętrzyńskiego,
Kierownik Biura Towarzystwa Naukowego im. W. Kętrzyńskiego:
- prowadzenie korespondencji Zarządu Towarzystwa Naukowego,
- przygotowywanie okresowych zebrań Zarządu Towarzystwa
Naukowego,
- cotygodniowy udział w zebraniach prezydium Zarządu
Towarzystwa Naukowego,
- dyżury w siedzibie Biura Towarzystwa Naukowego.
Odczyty:
Ryszard Tomkiewicz, Dokumenty dotyczące dziejów powojennej
Ostródy w zasobach Archiwum Państwowego w Olsztynie. Odczyt w
czasie spotkania promocyjnego czwartego numeru pisma „Okolice
Ostródy”, Ostróda, 27 czerwca 2012 [organizatorzy: Burmistrz
Ostródy, Centrum Kultury w Ostródzie, Miejska Biblioteka
Publiczna oraz Oficyna Wydawnicza „Retman”].
Konsultacje, opinie, prace redakcyjne:
Członek Redakcji „Komunikatów Mazursko-Warmińskich”,
Recenzje na rzecz „Komunikatów Mazursko-Warmińskich”:
artykuł Piotra Sztachelskiego, Orzecznictwo olsztyńskiej Delegatury
Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem
Gospodarczym (1950-1954) – wykonana we wrześniu 2012 r.
30
artykuł Roberta Syrwida, Ignacy Rowicki (1888 – 1963) – działacz
społeczny, nauczyciel i poseł (w 125 rocznicę urodzin i 50 rocznicę
śmierci) – wykonana w październiku 2012 r.
artykuł Roberta Syrwida, Starostowie i wicestarostowie Okręgu
Mazurskiego w charakterystykach Zygmunta Walewicza, naczelnika
wydziału inspekcji starostw Urzędu Pełnomocnika Rządu RP z 1945
roku – wykonana w listopadzie 2012 r.
Biuletyn Towarzystwa Naukowego im. Wojciecha Kętrzyńskiego w
Olsztynie, 2011/2012, nr 21 [przygotowanie redakcyjne]
Inne prace (upowszechnianie, działalność społeczna itp. poza OBN):
Członek Rady Naukowej Ośrodka Badań Naukowych im. W.
Kętrzyńskiego w Olsztynie
Członek Towarzystwa Naukowego im. Wojciecha Kętrzyńskiego w
Olsztynie, Sekretarz Zarządu, Kierownik Biura TN
Członek Polskiego Towarzystwa Historycznego, Sekretarz Komisji
Rewizyjnej
Członek Jury Konkursu o Nagrodę Naukowa im. Wojciecha
Kętrzyńskiego
Członek Okręgowego Jury Olimpiady Historycznej
Konsultacje dotyczące przygotowanego przez mgr Martę Pawłusik
opracowania zatytułowanego: „Osadnictwo i migracje w powiecie
iławskim po 1945 roku” [na potrzeby Starostwa Powiatowego w
Iławie]
31
dr Marcin Wakar
adiunkt OBN
Temat badawczy:
Inteligencja Polska w Wilnie. Odrodzenie, rozwój, perspektywy
(1944-2010);
Działalność Stowarzyszenia Wspólnota Kulturowa „Borussia” w
latach 1990-2010.
Zaawansowanie pracy nad tematem:
Kwerenda bibliograficzna. W trakcie kwerendy przestudiowany
został szereg prac dot. mniejszości polskiej na Litwie, ze
szczególnym uwzględnieniem opracowań dotyczących odrodzenia
polskiego środowiska naukowego w Wilnie.
W okresie sprawozdawczym podjęty został temat badawczy i
przeprowadzona
kwerenda
czasopisma
społ.-kulturalnego
„Borussia”.
Dodatkowe prace badawcze:
Przygotowanie ekspertyzy nt. „Działania władz polski w kwestii
sporu o szkolnictwo polskojęzyczne w republice litewskiej”, s. 20;
Publikacje naukowe:
Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze” w latach 19561989, Olsztyn 2011 (ISBN 978-83-62863-13-6), s. 266;
Литва XI—XIV веков в трудах отечественных историков 50—
70-х годов XIX века, Балтийский регион, 2012 № 1(11), c. 14432
155. (tekst napisany wspólnie z Maksimem Megem’em z
Bałtyckiego Uniwersytetu Federalnego im. I. Kanta w
Kaliningradzie).
М. Вакар, Что значат Вармия и Мазуры для современных
польяков?, Acta Historica Universitetas Klaipedensis, 2012 nr 24, s.
172-185.
Prace oddane do druku:
Что значять Вармия и Мазуры дла современных Польяков – do
litewskiego pisma „Acta Historia Universitatis Klaipedensis”. Tekst
przyjęty do druku. Planowany termin publikacji październik/listopad
2012;
Polskie środowisko naukowe w Republice Litewskiej, do półrocznika
„Sprawy Narodowościowe. Seria Nowa”.
II Zjazd Naukowców Polskiego Pochodzenia z Europy ŚrodkowoWschodniej oraz konferencja „Wkład Naukowców Polskiego
Pochodzenia w Naukę Kraju Zamieszkania”. Sprawozdanie z
konferencji i przebiegu zjazdu, do rocznika „Regiony i Pogranicza”.
Prace pozostałe – nie przeznaczone do publikacji
Ekspertyza nt. „Działania władz Polski w kwestii sporu o
szkolnictwo polskojęzyczne w Republice Litewskiej”, s. 20;
Udział w konferencjach:
Zgłoszenia i przyjęcie na konferencję „Polacy litewscy, czy Polacy
na Litwie? Problemy tożsamości narodowej XIX-XX w.”, która
odbędzie się w dniach 27-28 września 2012 w Wilnie. Temat
referatu: „Postawy młodych Polaków na Litwie w świetle badań
socjologicznych”;
33
Zgłoszenie na staż podoktorski w Instytucie Historii Litwy (Wilno)
finansowany przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej (przejście I
etapu konkursu FNP). Wyniki konkursu: sierpień/wrzesień 2012 r.
Prace naukowo-organizacyjne:
Organizacja (i mgr. Wacławem Hojszykiem) cyklu spotkań
naukowych Colloquia Balto-Ruthenica;
Prace nad organizacją (wraz z mgr. Tadeuszem Baryłą i mgr.
Wacławem Hojszykiem) II Zjazdu Naukowców Polskiego
Pochodzenia z Europy Środkowo-Wschodniej.
Inne prace (upowszechnianie, działalność społeczna itp. poza
OBN):
Wykład nt. „Działalność SSK »Pojezierze« w latach 1956-1989” dla
olsztyńskiego Uniwersytetu III Wieku – 22 marca 2012 r., Olsztyn;
Wykład nt. „Przesiedlenia z Wileńszczyzny na Warmię i Mazury
1944-1948” zorganizowany przez Stowarzyszenia „Muzeum dla
Ełku” – 13 kwietnia 2012 r., Ełk.
mgr Grzegorz Świderski
Temat badawczy:
Zamki na Warmii jak centra obrony i administracji w okresie od XIII
do XVIII wieku.
34
Zaawansowanie pracy nad tematem:
Zakończenie prac nad dysertacją doktorską pt. Zamki na Warmii jako
centra obrony i administracji w okresie od XIII do XVIII wieku.
Wdrożenie procedur związanych z jej finalizacją. Przewidywana
obrona w pierwszej połowie 2013 r.
Konsultacje, opinie, prace redakcyjne:
Ekspertyza poświęcona analizie nawarstwień archeologicznych w
obrębie działki geodezyjnej nr 232/23 w Braniewie, wykonana na
rzecz Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Olsztynie
delegatura w Elblągu, w maju 2012 r.
Udział w konferencjach:
G. Świderski, Badania archeologiczne przeprowadzone w
południowo – wschodniej części Starego Miasta Braniewa w latach
2010 – 2011, Konferencja naukowa w dn. 19 – 20 maja 2012 r. w
Byczynie.
Udział w konferencji naukowej pt. INTRA ET EXTRA MUROS Małe
miasta Polski północnej w świetle źródeł archeologicznych., w dn. 22
– 23 listopada 2012 r. w Koszalinie.
Członkostwo w towarzystwach naukowych.
Członkostwo w Stowarzyszeniu Naukowym Archeologów Polskich.
35
Pracownia Badań nad Współczesnością
Dr hab. Bożena Domagała
adiunkt
Temat badawczy:
Warmia i Mazury – kształtowanie tożsamości i więzi terytorialnej
Zaawansowanie pracy nad tematem:
W ramach tematu: Warnia i Mazury –kształtowanie tożsamości i
więzi regionalnej realizowano temat: instytucjonalne i
pozainstytucjonalne wymiary więzi regionalnej (ze szczególnym
uwzględnieniem wymiaru postaw)
Publikacje naukowe:
Wielokulturowość po polsku czyli o Wspólnocie Kulturowej
„Borussia” z Olsztyna, w: (Złudne) obietnice wielokulturowości, pod
red. J. Królikowskiej, Warszawa 2012, s. 292-302;
Akcja „Wisła” w pamięci biograficznej wysiedlonych i w dyskursie
historycznym,w:Pamieć utraconych ojczyzn, pod red. E. Nowickiej i
A. Bilewicz, W-wa 2012, ss. 88-108;
Człowiek i terytorium. Prusy Wschodnie w koncepcjach historyków i
socjologów, KMW 2012 nr 1, ss. 116-130
36
Prace oddane do druku:
Kłopoty z wielokulturowością w doświadczeniach prowincji, Księga
pamiątkowa ku czci Ewy Nowickiej,
Instytut Socjologii
Uniwersytetu Warszawskiego.
Wielokulturowość i prawa mniejszości, oddano do druku Instytutu
Resocjalizacji UW
Konsultacje, opinie, prace redakcyjne
Recenzja B. Łukaszewicz, Życiorysy, „Komunikaty MazurskoWarmińskie” w druku
Członek Komitetu Redakcyjnego „ Forum
Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego
Socjologiczne”
Udział w konferencjach:
Udział w konferencji „Edukacja w dobie wielokulturowości.
(Złudne) obietnice wielokulturowości” Instytut Profilaktyki
Społecznej i Resocjalizacji UW 27.02.2012 ref. Wielokulturowość
na Warmii i Mazurach. Teoria i praktyka.
Inne prace (upowszechnianie, działalność społeczna itp. poza OBN)
Członkostwo:
Towarzystwo Naukowe im. W. Kętrzyńskiego
Polskie Towarzystwo Socjologiczne
37
CENTRUM BADAŃ WSCHODNICH
W 2012 r. Centrum Badań Wschodnich kontynuowało
zapoczątkowaną pięć lat wcześniej działalność na rzecz
upowszechniania wiedzy o historii i dniu dzisiejszym państw i
regionów leżących za granicą wschodnią Polski, przyczyniając się
pośrednio do popularyzacji wiedzy o regionie warmińsko-mazurskim
i jego promocji wśród najbliższych sąsiadów.
Działalność Centrum Badań Wschodnich wspierana była
organizacyjnie i finansowo przez Urząd Marszałkowski
Województwa Warmińsko-Mazurskiego oraz Ośrodek Badań
Naukowych, w strukturze którego, decyzją Rady Naukowej, w
listopadzie 2012 powołano formalnie pracownię. Przedłożone w
listopadzie 2011 r. przez Centrum Badań Naukowych propozycje
prac były przedmiotem konsultacji z Departamentem Współpracy
Międzynarodowej, a następnie zaprezentowano wersję ostateczną
tychże zamierzeń w trakcie bezpośredniej rozmowy z panem
Marszałkiem Jackiem Protasem.
Formalną stronę tej współpracy i wsparcia finansowego
sfinalizowano w postaci trzech umów:
Umowa na zakup usługi badawczej przygotowania ekspertyz
dotyczących Obwodu Kaliningradzkiego FR, Litwy, Białorusi,
Ukrainy oraz Zakaukazia (30.01.2012),
Umowa o wspólnej organizacji odczytów „Colloquia BaltoRuthenica” i sympozjów naukowych i szkoleniowych (30.01.2012),
Umowa o wspólnej organizacji II Zjazdu Naukowców Polaków z
Białorusi, Litwy, Ukrainy pod hasłem „Wkład uczonych polskiego
pochodzenia w naukę kraju zamieszkania” (30.01.2012).
Najtrudniejszym organizacyjnie zadaniem Centrum w 2012 r.
było przygotowanie i sprawne przeprowadzenie II Zjazdu
Naukowców Polskiego Pochodzenia z Europy ŚrodkowoWschodniej i towarzyszącej mu konferencji międzynarodowej pt.
38
Wkład Naukowców Polskiego Pochodzenia w Naukę Krajów
Zamieszkania.
W ich organizacji i przebiegu uzyskano pomoc ze strony
kierownictw i pracowników Kancelarii Sejmiku i przede wszystkim
Departamentu
Współpracy
Międzynarodowej
Urzędu
Marszałkowskiego w Olsztynie. Przedłożono także Ministerstwu
Spraw Zagranicznych RP propozycję wsparcia organizacyjnego i
finansowego tej inicjatywy. Mimo przychylnego stanowiska w tej
sprawie i formalnego przyznania w drodze konkursu środków na
zjazd jeszcze w maju 2012 r., podpisania przez OBN dwóch wersji
umów przedłożonych przez Ministerstwo, sprawa wsparcia tej
inicjatywy do końca 2012 r. nie została rozstrzygnięta.
Zjazd i konferencja odbyły się w dniach 14-15 września 2012
w Olsztynie i Lidzbarku Warmińskim z udziałem 29 naukowców z
Białorusi, Litwy, Łotwy, Rosji i Ukrainy pod patronatem marszałka
województwa warmińsko-mazurskiego pana Jacka Protasa.
Inicjującą część konferencji poprowadził prof. dr hab.
Stanisław Achremczyk. Jako pierwszemu, udzielił głosu prezesowi
Stowarzyszenia Naukowców Polaków Litwy prof. dr. hab.
Bogusławowi Grużewskiemu, który zaprezentował referat na temat
„Polacy na Litwie i ich osiągnięcia naukowe”. W zakończeniu swej
prezentacji zauważył, że w ostatnich latach wzrosła liczba
humanistów, kosztem pracowników nauk technicznych i
ekonomicznych. Ale, jak skomentował, jest to pewna prawidłowość i
tendencja światowa w ostatnich latach.
Następny z referentów - prof. dr hab. Aleksandr Kraucewicz z
Grodna - w niezwykle interesujący sposób przedstawił kuluary życia
naukowego na Białorusi oraz związki nauki polskiej z nauką
Grodzieńszczyzny w swym odczycie „Uczeni pochodzenia polskiego
w nauce białoruskiej”. Również z Grodna przyjechał prof. dr hab.
Gennadiusz Szuszkiewicz, który omówił pozycję i dorobek
naukowców polskiego pochodzenia w zakresie nauk ścisłych.
Z ogromnym zainteresowaniem wysłuchano dr Andrisa
Kazijukiewicza z Dynenburga na Łotwie i jego referatu „Diaspora
polska i jej wkład w rozwój współczesnej nauki na Łotwie”. Należy
dodać, że delegacja z Łotwy przybyła do Olsztyna po raz pierwszy,
39
co zaowocowało nawiązaniem zupełnie nowych kontaktów
naukowych.
Po przerwie przewodnictwo nad obradami objęła dyrektor
Departamentu
Współpracy
Międzynarodowej
Urzędu
Marszałkowskiego pani Wioletta Sokół. W tej części, jako pierwsi,
prezentowali się prof. dr hab. Jurij Kostiaszow z Kaliningradu z
tematem „Uczeni pochodzenia polskiego w Rosji i ich wkład w naukę
rosyjską” oraz doc. dr Eugeniusz Deneka-Białucki z Kijowa, który o
wkładzie naukowców polskiego pochodzenia w naukę Ukrainy
mówił na przykładzie profesora chirurgii i prawosławnego
duchownego Walentego Wojno-Jasienieckiego.
Następnie wysłuchać można było wystąpienia doc. dr Haliny
Turkiewicz z Wilna, która przybliżyła działalność Litewskiego
Uniwersytetu Edukologicznego w dialogu polsko-litewskim i mgr
Tamary Viarshytskiej z Nowogródka, która omówiła działalność
Muzeum Historyczno-Etnograficznego w Nowogródku.
Po wysłuchaniu referatów odbyła się krótka dyskusja, w
trakcie której dyrektor OBN prof. dr hab. Stanisław Achremczyk
zapowiedział publikację wszystkich referatów w roczniku „Regiony i
Pogranicza”, który zostanie rozesłany przybyłym uczonym.
Po obiedzie goście zagraniczni udali się do olsztyńskiego
zamku, w którego murach powitał ich dyrektor Muzeum Warmii i
Mazur pan Janusz Cygański. Następnie naukowcy zostali
oprowadzeni
po
zabytkowych
wnętrzach.
Szczególnym
zainteresowaniem wśród przybyłych cieszyła się tablica
astronomiczna, sporządzona przez Mikołaja Kopernika, oraz
wystawa „Polacy z Kresów Wschodnich na Warmii i Mazurach”.
Następnie dr Jerzy Sikorski przybliżył gościom związki Mikołaja
Kopernika z Warmią.
Wieczorem w restauracji hotelu „Gromada” odbyła się kolacja
integracyjna, przy której obok gości zagranicznych i organizatorów
zasiedli przedstawiciele władz miasta i regionu. Stała się ona okazją
do omówienia sytuacji mniejszości polskiej za wschodnią granicą
kraju.
15 września rano uczeni udali się w podróż studyjną do
Lidzbarka Warmińskiego. Po drodze pod przewodnictwem prof. dr.
40
hab. Stanisława Achremczyka zwiedzili zespół kolegiacki w Dobrym
Mieście. Następnie, po przyjeździe do Lidzbarka Warmińskiego,
goście zostali oprowadzeni po zamku biskupów warmińskich i
zapoznali się z dziejami Warmii – jednej z najstarszych prowincji
Rzeczypospolitej. Na zakończenie Zjazdu, w kaplicy zamkowej,
odbył się wykład prof. Stanisława Achremczyka zatytułowany
„Biskup Ignacy Krasicki – pisarz i uczony”.
16 września goście zagraniczni wyruszyli w podróż powrotną
do swoich krajów zamieszkania..
II Zjazd Naukowców Polskiego Pochodzenia spotkał się
dużym zainteresowaniem mediów. Oprócz lokalnej prasy, radia i
telewizji na temat zjazdu dowiedzieć się było można w serwisie TVP
Polonia i Polskiej Agencji Prasowej. Informację o Zjeździe i
konferencji zamieścił również litewski portal internetowy Delfi.
Wzorem lat ubiegłych, w Centrum Badań Wschodnich
zorganizowano ponadto z udziałem naukowców polskich i
zagranicznych dwa sympozja i pięć seminariów w ramach cyklu
Colloquia Balto-Ruthenica. Sympozja dotyczyły następujących
zagadnień:
1. Współpraca w obszarze badań nad dziejami samorządu
województwa warmińsko-mazurskiego i obwodu kaliningradzkiego
FR.
2. Rola i znaczenie Kaliningradu w stosunkach Polski z Federacją
Rosyjską.
Pierwsze z nich odbyło się 10 lutego 2012 r. w Ośrodku Badań
Naukowych i Hotelu „Diplomat” w Olsztynie, byłej siedzibie
Konsulatu Generalnego RP w latach 1924-1927, z udziałem około 50
osób, w tym 32 słuchaczy filii kaliningradzkiej Północno-Zachodniej
Akademii Służby Państwowej FR w Sankt Petersburgu.
Referaty wygłosili:
prof. dr hab. Stanisław Achremczyk, Samorząd Ziem Pruskich.
Doświadczenia historyczne i ich opis w pracach OBN w Olsztynie;
41
mgr Jerzy Szmit, Samorząd województwa warmińsko-mazurskiego i
jego współpraca z samorządem obwodu kaliningradzkiego – skutki
pozytywne i zagrożenia;
mgr Tadeusz Baryła, Rola samorządu w aktywizacji współpracy
transgranicznej. Aspiracje, możliwości, rezultaty w kontekście
małego ruchu granicznego;
dr Wiktor Romanowski (Kaliningrad), Działalność samorządu
polskiego w oczach praktyka kaliningradzkiego.
Drugie sympozjum odbyło się 12 grudnia 2012 r. w OBN z
udziałem pracowników organów władzy państwowej i samorządowej
województwa i miasta Olsztyna, pracowników naukowych
olsztyńskich uczelni wyższych oraz osób zainteresowanych
problematyką wschodnią, łącznie 35 uczestników.
Referaty wygłosili:
dr Marek Menkiszak (OSW, Warszawa), Federacja Rosyjska w
przededniu szczytu z Unią Europejską w grudniu 2012 r.;
mgr Tadeusz Baryła, Kaliningrad jako partner sąsiedzkiej
współpracy w ramach małego ruchu granicznego;
prof. dr hab. Tadeusz Palmowski (Uniwersytet Gdański),
Podstawy infrastrukturalne obszarów na pograniczu polskorosyjskim;
mgr Wacław Hojszyk, Mały ruch graniczny w świetle prasy
kaliningradzkiej;
prof. dr hab. Wiesław Pływaczewski (UWM, Olsztyn),
Kryminologiczna analiza zjawisk przemytu i nielegalnych rynków z
perspektywy granicy polsko-rosyjskiej.
Sympozjum grudniowe zorganizowano w ramach cyklu
„Spotkania Wschodnie” wspólnie z Towarzystwem Naukowym im.
Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie przy wsparciu finansowym
olsztyńskiego samorządu miejskiego.
Otwarte seminaria z cyklu Colloquia Balto-Ruthenica,
popularyzujące wiedzę o naszych sąsiadach na Wschodzie, dotyczyły
następujących zagadnień:
42
14.03.2012 r., Nauki historyczne na Białorusi. Problemy państwa,
społeczeństwa i narodu - prof. dr Olga Gorbaczewa (Białoruski
Uniwersyt Państwowy w Mińsku). Spotkanie zorganizowano
wspólnie z Wydziałem Humanistycznym UWM;
29.03.2012 r., Wybory prezydenta Federacji Rosyjskiej. Przebieg i
wyniki w Obwodzie Kaliningradzkim FR – Tadeusz Baryła,
kierownik Pracowni CBW OBN;
27.04.2012 r., Raporty Straży Kresowej RP 1919-1920 – prof. dr
hab. Marek Jabłonowski (Uniwersytet Warszawski) i dr hab.
Joanna Gierowska-Kałłaur (PAN, Warszawa);
09.11.2012 r., Repatriacje z LSRR w świetle historiografii litewskiej
– dr Vitalija Stravinskiene (Instytut Historii Litwy, Wilno);
29.11.2012 r., Wilno w opisach i rycinach Jana Kazimierza
Wilczyńskiego –Katarzyna Węglicka (Warszawa).
Seminaria z cyklu Colloquia Balto-Ruthenica wciąż cieszą się
dużym zainteresowaniem Olsztynian. Bierze w nich udział od 20 do
50 osób zapraszanych indywidualnie oraz za pośrednictwem
lokalnych środków masowej informacji. Uczestnicy seminariów
wywodzą się z olsztyńskiego środowiska naukowego, organizacji
społecznych oraz lokalnych organów władz państwowych i
samorządowych.
Zgodnie z umową Ośrodka Badań Naukowych z Urzędem
Marszałkowskim w 2012 r. Centrum Badań Wschodnich opracowało
i przedłożyło Departamentowi Współpracy Międzynarodowej 7
ekspertyz, w tym 4 ekspertyzy kwartalne w postaci biuletynu
„Kaliningrad. Fakty, wydarzenia, opinie”, obrazujące bieżącą
sytuację społeczno-polityczną, gospodarczą i międzynarodową tego
regionu eksklawowego FR. Ich autorami byli Tadeusz Baryła i
Wacław Hojszyk, zaś podstawę opracowania stanowiły rosyjskie
dokumenty państwowe oraz bieżące materiały prasowe i internetowe.
Pozostałe ekspertyzy dotyczyły następujących tematów:
Tadeusz Baryła, Wybory prezydenta FR w obwodzie
kaliningradzkim. Ocena wstępna;
43
dr Marcin Wakar, Działania władz Polski w kwestii sporu o
szkolnictwo polskojęzyczne w Republice Litewskiej;
Tadeusz Baryła, Wacław Hojszyk, Wybory w Obwodzie
Kaliningradzkim FR w październiku 2012 r.
W roku 2012 pracownicy Ośrodka Badań Naukowych Tadeusz
Baryła i Marcin Wakar reprezentowali Ośrodek i Centrum Badań
Wschodnich na krajowych i międzynarodowych konferencjach
naukowych w Warszawie, Czerniachowsku (FR), Kaliningradzie i w
Wilnie. Ponadto brali czynny udział w konferencjach i naradach
organizowanych przez samorząd województwa warmińskomazurskiego, głównie dotyczących małego ruchu granicznego oraz
nowej strategii województwa.
Działalność Centrum Badań Wschodnich przy OBN została
znacząco osłabiona na początku 2012 r. na skutek nagłej rezygnacji
prof. dr. hab. Mieczysława Jackiewicza z funkcji koordynatora
działalności Centrum. Od tej pory do końca roku obsługę
organizacyjno-biurową Centrum sprawował na zasadzie społecznej
mgr Wacław Hojszyk. Wspierali go w tym działaniu, także
bezinteresownie, pracownicy OBN mgr Tadeusz Baryła i dr Marcin
Wakar.
W dniu 1 grudnia 2012 r. dyrektor OBN prof. dr hab. Stanisław
Achremczyk podjął decyzję o włączeniu CBW do struktury
organizacyjnej Ośrodka w postaci pracowni o nazwie Centrum
Badań Wschodnich i powierzył mgr. Tadeuszowi Baryle funkcję
kierownika pracowni, którą łączy on z dotychczasowymi
obowiązkami służbowymi. Podobnie jak w latach poprzednich
przygotowano na rok następny propozycję planu działań
organizacyjnych i prac naukowych prowadzonych przez Centrum
Badań Wschodnich, którą przygotował p. Tadeusz Baryła. Centrum
oczekuje stanowiska Departamentu Współpracy Międzynarodowej
w sprawie przedłożonych w grudniu 2012 r. propozycji.
Dalsze funkcjonowanie pracowni CBW wymaga nie tylko
wsparcia finansowego ze źródeł zewnętrznych, lecz także większego
zaangażowania ze strony pozostałych pracowników naukowych i
administracyjnych Ośrodka Badań Naukowych.
44
Konferencje Naukowe OBN
Konferencja z okazji
50. ROCZNICY POWOŁANIA FUNDACJI NAUKOWEJ im.
WOJCIECHA KĘTRZYŃSKIEGO W OLSZTYNIE
Olsztyn, 17 stycznia 2012 roku, Dom Polski, ul. Partyzantów 87
Organizatorzy: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha
Kętrzyńskiego, Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha
Kętrzyńskiego w Olsztynie
Program:
Wręczenie Nagrody Humanistycznej im. Wojciecha Kętrzyńskiego
Wręczenie odznaczeń regionalnych
prof. dr hab. Zbigniew Puchajda, Towarzystwo Naukowe im.
Wojciecha Kętrzyńskiego w latach 1961 –1991 –2011
prof. dr hab. Stanisław Achremczyk, Ośrodek Badań naukowych
im. Wojciecha Kętrzyńskiego – historia i przyszłość
Konferencja naukowa pod patronatem
Prezydenta Miasta Olsztyna
Piotra Grzymowicza
W 90. ROCZNICĘ POWSTANIA
ZWIĄZKU POLAKÓW W NIEMCZECH
Olsztyn, 30 maja 2012 roku,
Organizatorzy: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha
Kętrzyńskiego, Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha
Kętrzyńskiego w Olsztynie
45
PROGRAM
prof. dr hab. Józef Borzyszkowski (Uniwersytet Gdański), Związek
Polaków w Niemczech wczoraj i dziś
dr Jan Chłosta (Towarzystwo Naukowe, Olsztyn), Polskość
utrwalona przez kulturę. Oddziaływanie kulturalne Związku Polaków
w Niemczech
prof. dr hab. Bohdan Łukaszewicz (Uniwersytet WarmińskoMazurski), Nad działalnością IV Dzielnicy Związku Polaków w
Niemczech
mgr Tadeusz Pacer Tradycja Rodła w Zespole Szkół EkonomicznoHandlowych w Olsztynie
Dyskusja
X ogólnopolską konferencję
Między Barokiem a Oświeceniem. Społeczeństwo stanowe
6-7 września 2012 roku w Centrum KonferencyjnoWypoczynkowym „Sarmatia” w Ostródzie, ul Pieniężnego
6
Organizatorzy: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha
Kętrzyńskiego, Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha
Kętrzyńskiego w Olsztynie
6 września 2012
Otwarcie sesji
prof. dr hab. Andrzej Stroynowski (Częstochowa), Funkcje dworu
magnackiego w czasach stanisławowskich
dr hab. Dariusz Rolnik (Katowice), Szlachta o mieszczanach w
czasach stanisławowskich (1764-1795) - mieszczanin u progu
obywatelstwa w Rzeczypospolitej
dr Maciej Forycki (Poznań), Dzieje i upadek społeczeństwa
stanowego w historiozoficznym ujęciu Condorceta
46
dr Tomasz Wiślicz (Warszawa), Naród chłopski? Społeczna,
religijna i narodowa tożsamość chłopów we wczesnonowożytnej
Polsce
dr Jerzy Kiełbik (Olsztyn), Rodzina mieszczańska, a rodzina
chłopska na Warmii w początkach XVIII w. w świetle spisu
komunikujących parafii w Reszlu
dr hab. Dariusz Nawrot (Katowice), Stan chłopski na Litwie na
przełomie XVIII i XIX wieku. Między szlachtą a zaborcą
7 września 2012
prof. dr hab. Tomasz Ciesielski (Opole), Stan szlachecki a "stan
wojskowy" k. XVII-XVIII w
dr Filip Wolański (Wrocław), Społeczeństwo stanowe w
staropolskich kazaniach kolędowych
dr hab. Aleksandra Skrzypietz (Katowice), Pozycja królewiczów w
Rzeczypospolitej
dr Jacek Krupa (Kraków), Żydzi polscy w zmieniającym się
społeczeństwie stanowym II połowy XVIII wieku
dr Anna Kołodziejczyk (Olsztyn), Kobieta w społeczeństwie
Wielkiego Księstwa Litewskiego do początku XVII w. - pozycja
prawna i rola społeczna
mgr Joanna Orzeł (Toruń), Gdzie kończy się prawda a zaczyna
legenda, czyli rzecz o staropolskich genealogiach
dr Barbara Krysztopa-Czupryńska (Olsztyn), Dyplomaci
brytyjscy o położeniu niekatolickiej ludności Rzeczypospolitej w I
połowie XVIII w.
dr Michał Zwierzykowski (Poznań), Między samorządem
sejmikowym a samorządem terytorialnym. O uczestnictwie stanów w
życiu politycznym prowincji Rzeczypospolitej
dr Danuta Bogdan (Olsztyn), Pierwszy sejmik warmiński za rządów
biskupa Jana Stanisława Zbąskiego z 29/30 stycznia 1690 roku
dr Maciej Kucharski (Katowice), Samorząd szlachecki w
guberniach litewskich między obroną a reformą stanu szlacheckiego
dr Jarosław Kuczer (Zielona Góra), Prestiż; precedencja.
Społeczno-prawne konsekwencje hierarchizacji arystokracji śląskiej
do 1740
47
dr Jacek Szpak (Katowice), Poddani w dobrach paulinów polskich
w XVI-XVIII
dr Małgorzata Konopnicka (Zielona Góra), Urzędnicy na Śląskusocjalna rekrutacja i mechanizmy karier (1740-1806)
dr Maciej Kucharski (Katowice), Samorząd szlachecki w
guberniach litewskich między obroną a reformą stanu szlacheckiego
II ZJAZD UCZONYCH POLSKIEGO POCHODZENIA
Z EUROPY ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ
oraz konferencja naukowa
Wkład uczonych polskiego pochodzenia w naukę kraju
zamieszkania
14–15 września 2012 r. Sala Sesyjna Sejmiku
Województwa Warmińsko-Mazurskiego Olsztyn, ul. Emilii
Plater 1
pod patronatem
MARSZAŁKA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKOMAZURSKIEGO JACKA PROTASA
przy wsparciu finansowym MINISTERSTWA SPRAW
ZAGRANICZNYCH
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Patronat medialny:
„Gazeta Olsztyńska”, Polskie Radio Olsztyn, TVP Olsztyn
14 września
Otwarcie konferencji
prof. dr hab. Stanisław Achremczyk , dyrektor OBN
Wystąpienie Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego
Jacka Protasa
48
prof. dr hab. Bogusław Grużewski (Wilno), Naukowcy Polacy na
Litwie i ich osiągnięcia naukowe
prof. dr hab. Aleksandr Kraucewicz (Grodno), Uczeni
pochodzenia polskiego w nauce białoruskiej
prof. dr hab. Gennadiusz Szuszkiewicz (Grodno), Uczeni polscy na
Białorusi. Pozycja i dorobek
w zakresie nauk ścisłych
dr Andris Kazijukiewicz (Dyneburg), Diaspora polska i jej wkład
w rozwój współczesnej nauki na Łotwie
prof. dr hab. Jurij Kostiaszow (Kaliningrad), Uczeni pochodzenia
polskiego w Rosji i ich wkład
w naukę rosyjską
doc. dr Eugeniusz Deneka-Białucki (Kijów), Wkład naukowców
pochodzenia polskiego
w naukę Ukrainy
doc. dr Halina Turkiewicz (Wilno), Rola polonistyki Litewskiego
Uniwersytetu Edukologii
w dialogu polsko-litewskim
mgr Tamara Viarshytskaya (Nowogródek), Muzeum HistorycznoEtnograficzne w Nowogródku. Historia i działalność
Zamek Kapituły Warmińskiej w Olsztynie
dr Jerzy Sikorski (Olsztyn), Mikołaj Kopernik na Warmii
Zwiedzanie Muzeum Warmii i Mazur
15 września
Podróż studyjna do Lidzbarka Warmińskiego
Zamek Biskupów Warmińskich w Lidzbarku Warmińskim
prof. dr hab. Stanisław Achremczyk (Olsztyn), Biskup Ignacy
Krasicki – pisarz i uczony
Zwiedzanie Muzeum Warmińskiego
49
Konferencja naukowa
Marcin Kromer i jego czasy – 1512 –1589
W 500-lecie urodzin biskupa warmińskiego Marcina
Kromera
19–20 września 2012 r, Lidzbark Warmiński – Olsztyn
Organizator: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha
Kętrzyńskiego w Olsztynie Starostwo Powiatowe w Lidzbarku
Warmińskim, , Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych
UWM, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie
PROGRM
19 września – Lidzbark Warmiński, Muzeum Warmińskie
Oddział MWiM, pl. Zamkowy 1
"Biecz: miasto Marcina Kromera" – prezentacja medialna
ks. prof. dr hab. Andrzej Kopiczko (Olsztyn), Duchowieństwo
katolickie w diecezji warmińskiej w okresie rządów biskupa Marcina
Kromera
bp dr Jacek Jezierski (Olsztyn), Przedmiot sporu z luteranami w
Rozmowie Dworzanina z Mnichem Marcina Kromera
dr Danuta Bogdan (Olsztyn), Działalność prawodawcza Marcina
Kromera na Warmii
mgr Andrzej Rzempołuch (Olszyn), Artystyczne fundacje Marcina
Kromera na Warmii
prof. dr hab. Józef Włodarski (Gdańsk), Dwie Poloniae Marcina
Kromera
20 września – Olsztyn, Muzeum Warmii i Mazur, ul. Zamkowa 2
ks. dr Marcin Wysocki (Lublin), Marcin Kromer – polski
Liwiusz?
50
dr hab. Agnieszka Dziuba (Lublin), Warsztat historiograficzny
Kromera. Refleksja nad opisem klęski bukowińskiej z De origine et
rebus gestis Polonorum libri XXX
mgr Zofia Kupińska – Janiec (Lublin) Carmen solutum czyli
epickie walory De origine et rebus gestis Polonorum libri XXX
ks. prof. dr hab. Władysław Nowak (Olsztyn), Marcin Kromer
jako liturgista warmiński i jego wpływ na reformę liturgiczną w
Polsce po soborze trydenckim
ks. prof. dr hab. Jan Wiśniewski (Olsztyn), Wokół kancelarii
biskupa Marcina Kromera
s. dr hab. Ambrozja Kalinowska (Olsztyn) Korespondencja
Stanisława Hozjusza z Marcinem Kromerem na podstawie edycji
źródeł D. Wojtyski i A. Szorca
dr Irena Makarczyk (Olsztyn), Kromeriana w spuściźnie księdza
profesora Alojzego Szorca"
dr Aleksander Małecki (Poznań), Recepcja dzieł Marcina
Kromera
Konferencja naukowa
Żuławy
Odkrywanie dziedzictwa
27-28 września 2012 Gdańsk-Nowy Dwór Gdański
Organizatorzy: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha
Kętrzyńskiego w Olsztynie, Akademia Wychowania Fizycznego i
Sportu im. Jędrzeja Śniadeckiego w Gdańsku, Żuławy i Mierzeja.
Lokalna Grupa Działania, Muzeum Zamkowe w Malborku
51
Partnerzy: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych
Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Uniwersytet
Gdański, Wydział Zamiejscowy w Elblągu Szkoły Wyższej im.
Bogdana Jańskiego oraz Stowarzyszenie Miłośników Nowego
Dworu Gdańskiego. Klub Nowodworski.
27 września
Akademia Wychowania
Śniadeckiego w Gdańsku
Fizycznego
i
Sportu
im.
Jędrzeja
dr hab. Janusz Hochleitner, prof. UWM, Idea interdyscyplinarnej
konferencji żuławskiej
Sesja I
Moderator prof. dr hab. Stanisław Achremczyk (Dyrektor Ośrodka
Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie)
mgr Piotr Zawadzki (Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu
w Gdańsku), Wpływ działania lodowca na ukształtowania rzeźby
terenu na terytorium Żuław
mgr Zbigniew Sawicki (Muzeum Zamkowe w Malborku), Osada w
Białej Górze – dziedzictwo historyczne i archeologiczne
prof. dr hab. Józef Arno Włodarski (UG), Osadnictwo
holenderskie na ziemi pasłęckiej (XIII-XVI w.). Próba nowego
spojrzenia
dr hab. Jan Gancewski (UWM Olsztyn), Folwarki krzyżackie na
Żuławach
dr Adam Chęć (UMK Toruń), Folwarki na terenie Żuław w okresie
staropolskim
prof. dr hab. Stanisław Achremczyk (OBN Olsztyn), Supliki
żuławskich chłopów na sejmiki generalne Prus Królewskich
52
Sesja II
Moderato prof. dr hab. Józef Arno Włodarski (UG)
dr
Barbara
Krysztopa-Czupryńska
(UWM
Olsztyn),
Województwo Malborskie w publicystyce brytyjskiej pierwszej
połowy XVIII wieku
dr Jerzy Kiełbik (OBN Olsztyn), Ziemia Sztumska w świetle XVI i
XVII-wiecznych lustracji województw
prof. dr hab. Norbert Kasparek (UWM Olsztyn), Żuławy w
opisach powstańców listopadowych
mgr Justyna Lijka (Muzeum Zamkowe w Malborku), Krajobraz po
„wielkiej wodzie”. O zapomnianych widokach Górek pod Gdańskiem
Johanna Carla Schultza z 1840 roku
dr Wiesław Wika (Pomorska Szkoła Wyższa w Starogardzie
Gdańskim), Piłka nożna na Żuławach
dr Michał Makowski (Wydział Zamiejscowy w Elblągu Szkoły
Wyższej im. Bogdana Jańskiego), Potencjał promocyjny obszaru
Żuław
28 września
Muzeum Żuławskie w Nowym Dworze Gdańskim
dr hab. Janusz Hochlejtner (UWM Olsztyn, Muzeum zamkowe w
Malborku), Wielosektorowe partnerstwo społeczno-gospodarcze na
rzecz kreowania wizji dla Żuław
Sesja plenarna
Moderator ks. prof. dr hab. Jacek Neumann (Wydział
Zamiejscowy w Elblągu Szkoły Wyższej im. Bogdana Jańskiego)
53
dr inż. Tadeusz Jagodziński (Wydział Zamiejscowy w Elblągu
Szkoły Wyższej im. Bogdana Jańskiego), Infrastruktura gospodarki
wodnej na Żuławach Wiślanych – wybrane problemy modernizacji i
jej utrzymania
dr inż. Marcin Bukowski (Wydział Zamiejscowy w Elblągu Szkoły
Wyższej im. Bogdana Jańskiego), Ryzyko powodziowe na Żuławach
– Program Żuławy 2030
mgr Zbigniew Ptak (Pełnomocnik marszałka ds. żeglugi Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego w Gdańsku), Pętla
żuławska – współczesność i przyszłość inwestycji
prof. dr hab. Waldemar Moskwa (Akademia Wychowania
Fizycznego i Sportu w Gdańsku), Turystyka holenderska na
Żuławach
prof. dr hab. Jan Wendt (UG, Akademia Wychowania Fizycznego
i Sportu w Gdańsku), Potencja agroturystyki na Żuławach
inż. Ludwik Orczyk (Stowarzyszenie Panorama Żuław i Nogatu),
Rys historyczny demografii Żuław
mgr Piotr Tarnowski (Dyrektor Muzeum Stutthof w Sztutowie),
Idea „Żuławskiej Pętli Muzealnej”
Colloquia Copernicana (1)
HISTORIA I MEDYCYNA
Olsztyn, 25.10.2012 roku, Ratusz, sala 219
Konferencja pod patronatem
Prezydenta Olsztyna Piotra Grzymowicza
Organizatorzy: Ośrodek Badań Naukowych, Towarzystwo Naukowe
im. Wojciecha Kętrzyńskiego, Wydział Nauk Medycznych UWM w
Olsztynie
54
PROGRAM
dr Jerzy Sikorski, Mikołaj Kopernik jako lekarz praktyk
prof. dr hab. n. med. Wojciech Maksymowicz, Kopernik „znakiem
firmowym” medycyny w Olsztynie
prof. dr hab. n. med. Elżbieta Bandurska-Stankiewicz, Królowie
życia – wszystko o hormonach
dr hab. n. med. Jerzy Gielecki, prof. UWM, Anatomowie Trzeciej
Rzeszy – dr Herman Voss i jego polsko-niemieckie losy
Dyskusja
Podsumowanie i zakończenie obrad
Konferencja z okazji
75. ROCZNICY UTWORZENIA POLSKIEGO GIMNAZJUM W
KWIDZYNIE (10 XI 1973 – 10 XI 2012)
Olsztyn, 5 listopada 2012 roku, Dom Polski, ul. Partyzantów 87
Organizatorzy: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha
Kętrzyńskiego, Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha
Kętrzyńskiego w Olsztynie
Wspomnieniami podzielili się byli uczniowie gimnazjum:
prof. dr hab. Roch Mackowicz,
dr Konrad Piskuła
Słowo o Polskim Gimnazjum wygłosił:
dr Jan Chłosta
55
Sympozjum z okazji
90. rocznicy istnienia Związku Polaków w Niemczech oraz 92.
rocznicy utworzenia Związku Polaków w Prusach
Wschodnich i Konsulatu Rzeczypospolitej Polskiej w
Olsztynie.
9 listopada 2012 roku o godz. 11:00 w sali 160 WarmińskoMazurskiego Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie.
Organizatorzy: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha
Kętrzyńskiego, Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha
Kętrzyńskiego oraz Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich
Program:
otwarcie sympozjum – Marian Podziewski, Wojewoda WarmińskoMazurski
dr Jan Chłosta, Drogi do niepodległej Polski
prof. dr hab. Stanisław Achremczyk , Symbole polskości
przedwojennego Olsztyna
Bożena Rzepka, Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 30 im. Marii
Zientary-Malewskiej w Olsztynie, Pamiętajmy o naszej patronce
* Pieśni patriotyczne w wykonaniu chóru Moderato
* Złożenie kwiatów pod Kolumną Orła Białego na Placu Konsulatu
Polskiego w Olsztynie
56
Konferencja naukowa
Rola i znaczenie mniejszości narodowych i etnicznych
Polski Północno-Wschodniej w tworzeniu Europy
Regionów
15 listopada 2012r Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha
Kętrzyńskiego („Dom Polski”).
Organizatorzy: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha
Kętrzyńskiego, Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha
Kętrzyńskiego w Olsztynie, Fundacja im. Róży Luksemburg, Forum
Dialogu Publicznego
Program:
REFERAT WSTĘPNY
prof. dr hab. Zbigniew Puchajda, Towarzystwo Naukowe im.
Wojciecha Kętrzyńskiego, Polityka Regionalna w Unii Europejskiej
dr Jacek Poniedziałek, Wydział Nauk Społecznych, Katedra
Socjologii, UWM, Z czego tka swą tożsamość regionalną
mieszkaniec Warmii i Mazur, czyli o wpływie przeszłości na
współczesne procesy identyfikacyjne
SESJA I
dr Jan Chłosta, Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha
Kętrzyńskiego, Warmiacy w pierwszych latach Polski Ludowej
mgr Tadeusz Baryła, OBN, Mazurzy, grupa na granicy światów
dr hab. Bożena Domagała, OBN, Mniejszość niemiecka na Warmii
i Mazurach
SESJA II
dr Helena Głogowska, Wydział Filologiczny, Katedra Kultury
Białoruskiej, Uniwersytet w Białymstoku, Białorusini w kontekście
57
przemian społecznych, kulturowych i politycznych na
Białostocczyźnie
Anastazja Sidor, Dyrektor Szkoły Podstawowej i Gimnazjum z
Polskim i Litewskim Językiem Nauczania, Współpraca kulturowa
litewskiej mniejszości narodowej z Litwą
Prof. dr hab. Henryk Stroński, Wydział Humanistyczny, Instytut
Historii i Stosunków Międzynarodowych, UWM, Polacy na
Ukrainie i Ukraińcy w Polsce, jako czynniki w stosunkach polskoukraińskich
Konferencja naukowa
z cyklu
SPOTKANIA WSCHODNIE
przy wsparciu
Prezydenta Olsztyna dr. Piotra Grzymowicza
Rola i znaczenie Kaliningradu
w stosunkach Polski z Federacją Rosyjską w 2012 r.
Olsztyn, 12 grudnia 2012 r., Dom Polski, ul. Partyzantów 87
Organizatorzy: Centrum Badań Wschodnich Ośrodka Badań
Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, Towarzystwo Naukowe
im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
PROGRAM
Marek Menkiszak (OSW, Warszawa), Federacja Rosyjska w
przededniu szczytu z Unią Europejską w grudniu 2012 r.
mgr Tadeusz Baryła (CBW OBN, Olsztyn), Kaliningrad jako
partner sąsiedzkiej współpracy w ramach małego ruchu granicznego
prof. dr hab. Tadeusz Palmowski (UG, Gdańsk), Podstawy
infrastrukturalne obszarów
na pograniczu polsko-rosyjskim
58
mgr Wacław Hojszyk (CBW OBN, Olsztyn), Mały ruch graniczny
w świetle prasy kaliningradzkiej
prof. dr hab. Wiesław Pływaczewski (UWM, Olsztyn),
Kryminologiczna analiza zjawisk przemytu i nielegalnych rynków z
perspektywy granicy polsko-rosyjskiej
Konferencja naukowa
z cyklu:
Olsztyńskie Spotkania Naukowe
5 stycznia 2012
mgr Dominik Krysiak (UWM Olsztyn), Polska Partia Robotnicza
w województwie olsztyńskim w latach 1945-1948 (wybrane
zagadnienia)
2 lutego 2012
dr Adam Chęć (UMK Toruń), Wykorzystanie surowca drzewnego w
budownictwie na terenie państwa zakonnego w Prusach.
1 marca 2012,
Piotr Stanny (Olsztyn), Niemieckie umocnienia obronne w Prusach
Wschodnich."
5 kwietnia 2012
dr Tomasz Szczepański (Warszawa), Ruch zadrużny i narodowe
rodzimowierstwo w Polsce po 1989
10 maja 2012
dr Aleksandra Kuligowska (UAM Poznań), Między romantyzmem
a pozytywizmem – spór o etykiety czy metodę historyczną? Polemiki
Karla Lohmeyera
59
25 października 2012
dr Mathias Wagner (Berlin-Bielefeld), Die Aussiedlung der
deutschen Bevölkerung aus Polen nach dem Zweiten Weltkrieg.
Anmerkungen aus sozialwissenschaftlicher Perspektive mit
historischer Distanz [Wysiedlenie ludności niemieckiej z Polski po
drugiej wojnie światowej. Uwagi z perspektywy nauk społecznych,
przy uwzględnieniu dystansu historycznego]
dr hab. Wojciech Łukowski prof. UW (UW, Warszawa), W
poszukiwaniu „wiecznego” pokoju. Czy Niemcy i Polacy, a może i
Rosjanie są na dobrej drodze?
22 listopada 2012
mgr Artur Sobiela (UWM Olsztyn), Opozycja konserwatywnoliberalna w PRL 1978-1990
Posiedzenia odbywają się w czwartki w s. 114 Ośrodka Badań
Naukowych im. W. Kętrzyńskiego, Olsztyn, ul. Partyzantów 87.
Konferencja naukowa
z cyklu:
Seminarium Prussicum
19 stycznia 2012
Robert Klimek (Olsztyn), Mała Barcja – problem ustalenia granic
23 lutego 2012
Wokół książki Instytucje władzy u Prusów w średniowieczu Dariusza
Adama Sikorskiego. Dyskusja panelowa
15 marca 2012
dr Dariusz Andrzej Sikorski (UAM Poznań), O prawdzie
historycznej (historycznie)
60
12 kwietnia 2012
dr hab. Dariusz Andrzej Sikorski (UAM Poznań), O prawdzie
historycznej (historycznie)
19 kwietnia 2012
prof. dr hab. Jacek Banaszkiewicz (UW/UMCS), Czym jest i
czemu służy tzw. teoria Georgesa Dumézila?
24 maja 2012
Joanna Wyżlic (UWM Olsztyn), Czy traktat dzierzgoński (1249 r.)
był fenomenem swoich czasów?
Posiedzenia odbywają się w czwartki o godz. 10.00 w s. 114 Ośrodka
Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego, Olsztyn, ul. Partyzantów 87.
Inne przedsięwzięcia
Przegląd Wydawnictw Regionalnych 2012 – Moje, Twoje, Nasze
21 września 2012.
Organizatorzy: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie
Honorowy Patronat: Marszałek Województwa WarmińskoMazurskiego
W programie:
Prezentacja wydawnictw regionalnych:
promocje książek, targi książki, spotkania z autorami i ilustratorami
współpracującymi z wydawnictwami prezentującymi się na
Przeglądzie
Imprezy towarzyszące, wystawy
III Konkurs Literacki
o Laur Łyny 2012
na reportaż
8 listopada 2012 r., Olsztyn
Rozstrzygnięcie i uroczyste wręczenie nagród
61
Organizatorzy: Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego,
Związek Literatów Polskich Oddział w Olsztynie, Urząd Miasta
Olsztyna
Spotkanie autorskie
14 listopada 2012
z
prof. dr hab. Wojciechem Polakiem
autorem książki
Patriotyzm dnia dzisiejszego
Organizatorzy: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha
Kętrzyńskiego, Stowarzyszenie „Pro Patria”
Wydawnictwa OBN
Praca zbiorowa pod red. Stanisława Achremczyka
Marcin Kromer i jego czasy (1512-1589)
Wydanie I; Objętość: ark. wyd. 12,27; ark. druk. 15 ss. 239
Zygfryd Gładkowskiego i Bolesław Pilarek
Wspomnienia pracowników byłych Państwowych
Gospodarstw Rolnych
wydanie: Olsztyn, 2012 wydanie pierwsze, ark. wyd. 13; ark.
druk. 15. ss. 245
62
Czasopisma
1. Komunikaty Mazursko-Warmińskie – Kwartalnik historyczny
Czasopismo redaguje:
Wojciech Wrzesiński (redaktor naczelny), Grzegorz Jasiński
(zastępca redaktora), Jerzy Kiełbik (sekretarz), Grzegorz Białuński,
Bohdan Łukaszewicz, Jerzy Sikorski
Nr 3 2011 (273), ss. 499 – 606
Nr 4 2011 (274), ss. 607 – 808
Nr 1 (275), ss.1-224
Nr 2 (276), ss. 225-438
Nr 3 (277), ss. 234-644
Nr 4 (278), ss.645 – 838
Biblioteka OBN
Kierownik: mgr Barbara Barczewska
Pracownicy: mgr Jolanta Bierula (zbiory specjalne), mgr
Monika Hrynkiewicz, mgr Barbara Kapusto-Lachowicz, mgr
Justyna Krakowiak
Kierownik: mgr Barbara Barczewska
I.
II.
Gromadzenie i opracowanie zbiorów
Wydawnictwa zwarte
W 2012 r. przybyło 379 wol.
Przybytki według sposobu nabycia:

kupno
– 12 wol.;

wymiana
– 187 wol.;

dary
– 85 wol.;
63

inne
– 97 wol.
Stan w dniu 31 XII 2012 r.: 61 815 wol.
Na zakup książek wydano 631,56 zł.
1. Czasopisma
W 2012 r. przybyło 219 wol.
Czasopisma według sposobu nabycia:

kupno
– 99 wol.;

wymiana
– 96 wol.;

dary
– 20 wol.;

inne
– 4 wol.
Stan w dniu 31 XII 2012 r.: 23 860 wol.
Na prenumeratę i zakup czasopism wydano 4858,60 zł.
2. Zbiory specjalne
 Stare druki
STAN W DNIU 31 XII 2012 R.: 2508 NR. INW. = 956 WOL.

ARCHIWALIA – WPISANO 2 JEDNOSTKI
INWENTARZOWE.
STAN W DNIU 31 XII 2012 R.: 1817 NR. INW. = 3542 WOL.
 Ikonografia
Stan w dniu 31 XII 2012 r.: 429 nr. inw.
 Kartografia – wpisano 1 jednostkę inwentarzową.
STAN W DNIU 31 XII 2012 R.: 1217 NR. INW. = 1502 WOL.
 MIKROFILMY
STAN W DNIU 31 XII 2012 R.: 1051 NR. INW. = 1611 WOL.
64
 Jednodniówki, ulotki – wpisano 1 jednostkę
inwentarzową.
STAN W DNIU 31 XII 2012 R.: 1275 NR. INW. = 1537 WOL.
 AUDIOWIZUALNE
STAN W DNIU 31 XII 2012 R.: 46 NR. INW. = 98 WOL.
 NORMY, OPISY PATENTOWE
STAN W DNIU 31 XII 2012 R.: 27 WOL.
III.
Udostępnianie
Czytelnicy
W bibliotece było zapisanych 191 czytelników.
Wypożyczalnia miejscowa
Wypożyczono 245 wol. książek i 103 wol. czasopism.
Czytelnia
Zarejestrowano 618 odwiedzin. W czytelni udostępniono 1150 wol.
książek, 1168 wol. czasopism.
Z czytelni Zbiorów specjalnych skorzystało 237 osób,
wypożyczano na miejscu 555 wol.
IV.
Wymiana
Wymianę prowadzono
zagranicznymi.
z
23
instytucjami
polskimi
i
12
V.
Sprawy personalne
Mgr Magdalena Wasilewska była zatrudniona w bibliotece do
czerwca.
VI.
Inne
Barbara Barczewska uczestniczyła w sesji naukowej „Źródła
współczesne w zasobach archiwów. Czy jesteśmy gotowi na nowe?”,
65
Olsztyn 5 października. Zrobiła redakcję wydawniczą „Rocznika
Mazurskiego”, 2012, t. 16, ss. 304.
Jolanta Bierula brała udział w następujących konferencjach:
„Zabytkowe zbiory biblioteczne w województwie warmińskomazurskim. Stan zachowania”, Olsztyn 8–9 maja, na którym
przedstawiła referat Zbiory specjalne w Bibliotece Ośrodka Badań
Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego;
międzynarodowa konferencja naukowa „Mazurzy na Syberii”,
Olsztyn 4 września;
– „Wkład uczonych polskiego pochodzenia w naukę kraju
zamieszkania”, Olsztyn 14–15 września;
– „Źródła współczesne w zasobach archiwów. Czy jesteśmy gotowi
na nowe?”, Olsztyn 5 października.
10 listopada przeprowadziła szkolenie przewodników na temat
zbiorów specjalnych OBN.
Justyną Krakowiak wzięła udział w VI Bałtyckiej Konferencji
„Zarządzanie i Organizacja Bibliotek”: Bibliotekarze i czytelnicy w
dobie nowych technologii i koncepcji organizacyjnych bibliotek,
Gdańsk 17–18 maja, na której przedstawiła sylwetki bibliotekarzy
warmińskich XIX i XX wieku.
Monika Hrynkiewicz i Justyna Krakowiak uczestniczyły w
konferencji „Kulturowe aspekty funkcjonowania bibliotek w
przestrzeni społecznej”, Olsztyn 19 września, na której przedstawiły
referaty: „Rola bibliotek fachowych w olsztyńskim środowisku
społecznym” (M. Hrynkiewicz), „Kompetencje bibliotekarza wobec
zmian społecznych” (J. Krakowiak).
Cztery pracownice Biblioteki Głównej Uniwersytetu WarmińskoMazurskiego odbyły praktykę specjalistyczną: trzy dwutygodniową,
jedna miesięczną.
66
Ośrodek Badań Naukowych
im. Wojciecha Kętrzyńskiego
ul. Partyzantów 87, 10-402 Olsztyn
tel. 089 5276618, fax. 089 5276619
www.obn.olsztyn.pl, e-mail: [email protected]
67
Download