Roztropność - Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie

advertisement
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Etyka zawodowa
funkcjonariuszy służb
mundurowych
1. Podstawowe wiadomości o etyce
Maciej Milczanowski
21 lipca 2017
Rzeszów
1
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
SPRAWY ORGANIZACYJNE
• Struktura zajęć
• Wymagania
• Organizacja i terminy zaliczeń
21 lipca 2017
Rzeszów
2
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Literatura przedmiotu
Obowiązkowa:
• Czaputowicz J. (red. nauk.), Administracja publiczna: wyzwania w dobie
integracji europejskiej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2008 (część IV
dotycząca etyki w Służbie Publicznej)
• Prasa codzienna, tygodniki (m. in.: „Newsweek”, „Przekrój”, „Polityka”)
21 lipca 2017
Rzeszów
3
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Uzupełniająca:
• Bąk D. red., Etos urzędnika, Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008 (lub
inne wydanie)
• CBA Poradnik anty korupcyjny dla urzędników, Wyd. Centrum Szkolenia Policji w
Legionowie, Warszawa 2010
• Bogucka J., Pietrzykowski T., Etyka w administracji publicznej, Wyd. Lexis Nexis,
Warszawa 2009
• Hausner J. (red.), Administracja publiczna, WN PWN, Warszawa 2003 (rozdział X
dotyczący kadr w administracji publicznej)
21 lipca 2017
Rzeszów
4
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
1. Podstawowe wiadomości o etyce
2. Zasada złotego środka Arystotelesa
3. Moralność a etyka
4. Polityka a etyka
5. Etyka zawodowa i przykładowe jej kodeksy
6. Normy prawne - praworządność - etyka
7. Przygotowanie zawodowe a etyka.
8. Korupcja oraz jej formy w ujęciu prawnym i konsekwencje.
9. Przykłady zachowań korupcyjnych i sposoby postępowania w sytuacji korupcyjnej
10. Prawne i instytucjonalne możliwości ścigania korupcji w Polsce.
21 lipca 2017
Rzeszów
5
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
EGZAMIN
• Termin 19 Maja 2015, godz. 8.00
• Miejsce: KM14
• Forma: pisemna, test z pytaniami otwartymi.
21 lipca 2017
Rzeszów
6
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Zaliczenie przedmiotu
• Na ocenę składają się:
– Praca pisemna (3 pytania otwarte, za każde 7 pkt. Suma 21pkt.)
• Ocena końcowa zostanie ustalona na podstawie sumarycznej ilości
punktów:
0 - 11 pkt.: ocena 2,0
12 - 13 pkt.: ocena 3,0
14 - 15 pkt.: ocena 3,5
16 - 17 pkt.: ocena 4,0
18 - 19 pkt.: ocena 4,5
20 - 21 pkt.: ocena 5,0
7
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Pytania
do kwestii organizacyjnych?
21 lipca 2017
Rzeszów
8
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
9
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Cnota
(łac. virtus, gr. ἀρετή - arete)
nabyta, wyćwiczona, trwała predyspozycja do
czynienie dobra
nabyta, wyćwiczona, trwała predyspozycja do przestrzegania
zasad moralnych
Cnotami zajmuje się aretologia — dział tzw. filozofii
praktycznej dotyczący sprawności moralnych i poznawczych.
21 lipca 2017
Rzeszów
10
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Cnota
Cnota jest bardzo starym pojęciem. Zanim pojęcie to zostało wprowadzone
przez Sokratesa w kontekst refleksji etycznej i uzyskało odpowiednią do tego
kontekstu treść, "cnota" była rozumiana przez Greków ogólnikowo, jako tężyzna
życiowa, dzielność, sprawność w spełnianiu zawodowych czynności.
Sokrates (469 –399 p.n.e.) uznał cnotę za najwyższe dobro, cenniejsze niż
zdrowie,
bogactwo
czy
sława,
dobro,
którym
warto
zajmować
się
z
perspektywy
filozofii.
Cnota
wynikała
z
wiedzy,
z
cnoty
natomiast
szczęście.
Na ukształtowanie się europejskiego pojęcia cnoty wpływ miały zarówno
intelektualizm etyczny Sokratesa jak i teoria czterech cnót Platona, do
których nawiązywał Arystoteles
21 lipca 2017
Rzeszów
11
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Cnota
mądrość
okazała
się
najważniejszą
z
cnót
dianoetycznych
(intelektualnych),
zwyciężając z takimi jak: sztuka czy inteligencja.
Za najważniejszą z cnót etycznych, do których Arystoteles zalicza takie jak: męstwo,
umiarkowanie, hojność, wielkoduszność, dowcip, uprzejmość, uzasadnioną dumę,
łagodność, prawdomówność, umiar w uczuciach, słuszne oburzenie itp. Za podstawę
rozsądnego działania i gwarancję wyboru właściwych środków
uznał on –
roztropność.
21 lipca 2017
Rzeszów
12
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Cnota jako złoty środek
W koncepcji Arystotelesa cnota jest przeciwieństwem wad i pojawia się jako
złoty
środek
zarozumialstwa
między
i
skrajnościami
służalczości,
męstwo
np.
godność
między
między
wadami
tchórzostwa
zuchwalstwa, hojność między wadami skąpstwa i rozrzutności.
21 lipca 2017
Rzeszów
wadami
13
i
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Cztery cnoty kardynalne są ze sobą wzajemnie powiązane, choć nie są sobie
równe.
• Najważniejszą jest roztropność,
• potem sprawiedliwość,
• następnie męstwo,
• a na koniec umiarkowanie
21 lipca 2017
Rzeszów
14
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Roztropność
auriga virtutum (woźnica cnót)
Św. Augustyn definiował roztropność jako umiejętność poznania
tego, co dobre i do czego mamy dążyć, jak również tego, co złe i
czego mamy unikać.
Natomiast etymologicznie łacińskie słowo prudentia wywodzono z dwu
słów: porro i videns (Izydor z Sewilli), co oznaczało umiejętność widzenia
dalej, czyli przewidywania
21 lipca 2017
Rzeszów
15
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Poznanie roztropnościowe
Fazy roztropności:
 namysł (próbujemy tu zobaczyć, jakie środki mamy do dyspozycji, o
jakie musimy się postarać)
 rozmysł (staramy się znaleźć środek najodpowiedniejszy)
 roztropność wąsko pojęta (utożsamić ją można z wyborem, czyli z
decyzją: ten oto środek wybieram).
21 lipca 2017
Rzeszów
16
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Składniki roztropności:
Pamięć (memoria)
Umiejętność czytania rzeczywistości (intellectus)
Otwartość na rady innych (docilitas)
Domyślność (sollertia)
Zdrowy osąd (ratio)
Umiejętność przewidywania (providentia)
Oględność (circumspetio)
Zapobiegliwość (cautio)
21 lipca 2017
Rzeszów
17
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Umiarkowanie
Umiarkowanie wprowadza ład w sposób realizacji potrzeb związanych
zwł.
z
dwoma
podstawowymi
popędami
człowieka:
popędem
samozachowawczym i seksualnym.
Dzięki cnocie umiarkowania popędy te realizowane są zgodnie z
rozumną naturą osoby ludzkiej jako podmiotu rozumnie wolnego.
21 lipca 2017
Rzeszów
18
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Męstwo
Męstwo jest cnotą usprawniająca wolę człowieka do przezwyciężania
trudności na drodze do realizacji dobra powinnego.
Uzdalnia ono człowieka do panowania nad uczuciami (leku, strachu),
np. w obliczu groźby pozbawienia człowieka ważnych dla niego dóbr lub
obietnicy ich uzyskania za cenę działania moralnie niegodziwego.
21 lipca 2017
Rzeszów
19
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Sprawiedliwość
jest cnotą usprawniającą jej podmiot do oddania każdemu tego, co mu
się należy (suum cuique reddere) w obszarze tzw. dóbr dla osoby, ze
względu na powinność afirmacji dobra, którym jest sama osoba, czyli w
imię miłości osoby.
21 lipca 2017
Rzeszów
20
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Wada moralna
Stała skłonność do czynów moralnie złych.
21 lipca 2017
Rzeszów
21
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Człowiek działając pod naciskiem jakiejś wady ma coraz mniej oporów i
trudności i nie doświadcza niepokojów sumienia. Może nawet odczuwać
specyficzną wewnętrzną przyjemność, nawet w przypadku czynów
odrażających.
Wady szczególnie mocno zakorzenione zwane są nałogami.
21 lipca 2017
Rzeszów
22
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Wady główne
Wśród innych wyróżnia się grupę wad szczególnie szkodliwych zwanych
wadami głównymi (vitia capitalia).
Sprawności, trwałe usprawnienia do spełniania czynów moralnie złych.
Noszą miano wad głównych, bo ich zatruwający wpływ na psychikę jest
wyjątkowo silny.
21 lipca 2017
Rzeszów
23
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Złoty środek a władza
Dobra edukacja jest bardzo ważna dla osób rządzących, gdyż umożliwia
im obiektywną ocenę sytuacji, ale oprócz edukacji formalnej rządzące
osoby muszą rozwijać cnoty "złotego środka", a więc silną wolę, odwagę
i rozsądek.
Cnoty te są często ważniejsze dla rządzących od formalnej wiedzy, którą
można na bieżąco uzyskiwać od doradców-filozofów. Sami filozofowie są
zwykle niezbyt dobrze przygotowanie do sprawowania władzy, gdyż
przez całe życie koncentrują się na zdobywaniu wiedzy i dysputach, a
nie na kultywowaniu cnót niezbędnych przy rządzeniu.
21 lipca 2017
Rzeszów
24
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Teoria złotego środka
W swoim postępowaniu człowiek powinien kierować się "złotym
środkiem", który jest określany przez jego rozum, gdyż jest to droga do
osiągnięcia szczęścia, najwyższego dobra, które jest naszym celem
ostatecznym.
21 lipca 2017
Rzeszów
25
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Teoria złotego środka
Człowiek powinien podążać drogą "złotego środka„ przy czym nie
ignorować żądz, ale też nie może się im podporządkowywać, nie może
im ulegać. Jego działanie ma być umiarkowane, ale ma jednocześnie
przynosić mu przyjemność. Żądze muszą zostać zaspokojone, ale w
sposób umożliwiający harmonijny rozwój także rozumnej części duszy,
która to powinna oprócz nabywania wiedzy kultywować również
umiejętności panowania nad żądzami, poprzez silną wolę, odwagę i
rozsądek.
21 lipca 2017
Rzeszów
26
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
LĘKLIWOŚĆ
MĘSTWO
BRAWURA
KPIARSTWO
DOWCIP
PONURACTWO
SKĄPSTWO
HOJNOŚĆ
ROZRZUTNOŚĆ
NIEWRAŻLIWOŚĆ
UMIARKOWANIE
ROZWIĄZŁOŚĆ
PRZES. SKROMNOŚĆ
POCZUCIE WARTOŚCI
BEZ AMBICJI
GBUR
21 lipca 2017
ZAROZUMIAŁOŚĆ
PRZES. AMBICJA
UPRZEJMOŚĆ
Rzeszów
POCHLEBCA
27
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
21 lipca 2017
Rzeszów
28
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
21 lipca 2017
Rzeszów
29
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
Smart Power and the golden mean in US policy
http://wp.me/p4y6QP-2I
21 lipca 2017
Rzeszów
30
WYŻSZA SZKOŁA INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA
z siedzibą w Rzeszowie
PYTANIA?
21 lipca 2017
Rzeszów
31
Download