PYTANIA na zawody III stopnia (finały) XV Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej w roku szkolnym 2001/2002 I. O CHARAKTERZE OGÓLNYM 1. Scharakteryzuj politykę państwa w zakresie stymulowania przedsiębiorczości i ograniczania bezrobocia w okresie transformacji systemowej. do 20 pkt. 2. Objaśnij przyczyny przestrzennego zróżnicowania bezrobocia w okresie transformacji gospodarki polskiej. do 12 pkt. 3. Jako potencjalny(a) kandydat(ka) na stanowisko dyrektora finansowego firmy X, mając dane o tej firmie: - ilość produktu = 30 000 szt. - utarg = 135 000 zł - kaszt stały = 30 000 zł - koszt zmienny = 75 000 zł oblicz: 1. zysk/stratę firmy X 2. przeciętny koszt zmienny firmy X 3. różnicę między ceną produktu a kosztem przeciętnym 4. o ile procent cena produktu jest większa/mniejsza od kosztu przeciętnego. do 8 pkt. Razem do 40 pkt. 1 II. TESTOWE - za prawidłową odpowiedź na każde pytanie po 2 pkt. Zaznacz odpowiedzi i kliknij na przycisku "Ocena odpowiedzi" na dole strony. 1. W którym z wymienionych województw stopa bezrobocia na koniec 2001 roku była najwyższa? a. b. c. d. podkarpackie; warmińsko-mazurskie; podlaskie; zachodnio-pomorskie. a b c d 2. Sprzedaż z rachunku zysków i strat ujmowana jest w momencie: a. b. c. d. wystawienia faktury; wprowadzenia wyrobu dla określonego odbiorcy; zapłaty za fakturę; wysłania wyrobu do odbiorcy. a b c d 3. Spółka akcyjna nabywa osobowość prawną: a. b. c. d. po upływie 14 dni od wpisania spółki do rejestru handlowego; a z chwilą zgromadzenia całego kapitału akcyjnego; b w momencie uzyskania wpisu do rejestru handlowego; w momencie ustalenia władz spółki. c d 4. W celu uzyskania zgody na wprowadzenie papierów wartościowych do obrotu publicznego emitent powinien wystąpić do: Komisji Papierów Wartościowych i Giełd; a odpowiednio urzędu antymonopolowego np. Urzędu Ochrony b Konkurencji i Konsumenta; c. banku obsługującego jego rachunki; c d. Ministerstwa Finansów. d a. b. 2 5. W różnicę pomiędzy zyskiem na działalności gospodarczej a zyskiem brutto wchodzą: a. b. c. d. podatek dochodowy; dywidenda dla akcjonariuszy; koszty zarządu; zyski/straty nadzwyczajne. a b c d 6. Rozpatrzenia i zatwierdzenia sprawozdania finansowego spółki z o. o. dokonuje: a. b. rada nadzorcza; zarząd w formie uchwały zatwierdzonej przez radę nadzorczą; c. zgromadzenie wspólników; d. komisja rewizyjna. a b c d 7. Towarem w przedsiębiorstwie są: a. b. c. wszelkie zapasy przechowywane w magazynach; produkty wytworzone w przedsiębiorstwie; produkty obce zakupione celem przetworzenia w procesie produkcyjnym; d. produkty obce zakupione celem dalszej odsprzedaży. a b c d 8. Zgodnie z przepisami dotyczącymi sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych kapitałem podstawowym grupy kapitałowej jest: suma kapitału podstawowego jednostki dominującej i kapitałów podstawowych jednostek zależnych podlegających konsolidacji metodą pełną; b. suma kapitału podstawowego jednostki dominującej i kapitałów podstawowych jednostek zależnych podlegających konsolidacji metodą pełną i jednostek stowarzyszonych podlegających konsolidacji metodą praw własności; c. suma kapitałów podstawowych wszystkich jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej; d. kapitał podstawowy jednostki dominującej. a. 3 a b c d 9. Transferem budżetowym nazywamy: wpłacenie podatków do budżetu państwa; przekazanie przez budżet państwa dochodów na rzecz ludności zawodowo biernej; c. wydatki budżetu państwa na zakup dóbr i usług; d. finansowanie z budżetu państwa inwestycji o przeznaczeniu publicznym. a. b. a b c d 10. Głównym przedmiotem działania Komisji Trójstronnej jest: regulowanie dynamiki wzrostu płac sektora publicznego; negocjacje w sporach zbiorowych; przyznawanie przedsiębiorstwom limitów podwyżek wynagrodzeń; d. orzekanie w sprawach dyscypliny pracy. a. b. c. a b c d 11. Opcja jest to instrument finansowy, który daje: prawo do kupna lub sprzedaży wyłącznie papierów wartościowych, walut obcych lub indeksów ekonomicznych; b. wystawcy prawo (lecz nie obowiązek) żądania od nabywcy spełnienia świadczeni , na które opiewa opcja; c. nabywcy prawo (lecz nie obowiązek) żądania od wystawcy spełnienia świadczenia, na które opiewa opcja; d. możliwość obrotu tym instrumentem na giełdzie. a. ab ac bc cd 12. Przyczyny przejścia od stałego do płynnego kursu walut w świecie w 1973 roku spowodowane zostały: wzrostem deficytu bilansu płatniczego w USA; zbyt dużą ilością dolarów poza granicami Stanów Zjednoczonych; c. spadkiem cen złota na rynkach międzynarodowych; d. wzrostem zapasów złota w Stanach Zjednoczonych. a. b. ab ac bc cd 4 13. Teoria neoklasyczna opiera się na założeniu: a. niedostatecznego efektywnego popytu w stosunku do istniejących zdolności produkcyjnych; b. elastyczności dostosowywania się wynagrodzeń pieniężnych do zmieniających się cen w gospodarce narodowej; c. kształtowanie się dochodu narodowego w granicach istniejących zdolności produkcyjnych; d. możliwości skutecznego oddziaływania banku centralnego na stan zadłużenia w gospodarce narodowej. ab ac bc cd 14. Bank centralny może zwiększyć podaż pieniądza w obiegu przez: a. b. c. d. zwiększenie stopy procentowej; ab podniesienie wysokości rezerw obowiązkowych; ac obniżenie stopy dyskontowej do kredytu refinansowego; skupowanie krótkoterminowych papierów wartościowych po bc korzystnej cenie. cd 15. Drugi próg rentowności przedsiębiorstwa pojawia się wówczas, gdy: rosnąca cena zrówna się z przeciętnymi kosztami ab całkowitymi; ac b. krzywa kosztów całkowitych przecina przeciętny poziom ceny; bc c. koszty całkowite rosną szybciej od utargów całkowitych; d. koszty całkowite kształtują się poniżej utargów całkowitych. cd a. 16. Wskaźnik wiarygodności kredytowej informuje: o zdolności przedsiębiorstwa do wywiązywania się z bieżących zobowiązań; b. ile razy dochód z działalności przedsiębiorstwa pokrywa roczne spłaty kredytu i odsetek; c. ile razy suma majątku netto i amortyzacji pokrywa roczne spłaty kredytu i odsetek; d. w jakim stopniu bieżące aktywa pokrywają bieżące zobowiązania przedsiębiorstwa. a. ab ac bc cd 17. W pierwszej fazie transformacji systemowej główna zmiana w polskim systemie podatkowym polegała na wprowadzeniu podatku: 5 a. b. c. d. od towarów i usług; dochodowego od osób fizycznych; od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń; wyrównawczego. ab ac bc cd 18. Dewaluacja oznacza w praktyce: a. b. c. d. wzrost kursu wymiany walut obcych; zmniejszenie kursu wymiany walut obcych; lepsze warunki wymiany dla importerów; lepsze warunki wymiany dla eksporterów. ab ad bc cd 19. Do głównych funkcji banku centralnego należą: regulowanie podaży pieniądza w obiegu; oddziaływanie na politykę kredytową banków komercyjnych; c. kredytowanie przedsiębiorstw; d. kredytowanie inwestycji centralnych. a. b. ab ac bc cd 20. Źródłem zasilania budżetu gmin są m.in.: podatki i opłaty lokalne; spadki, zapisy i darowizny; wpływy z dywidendy od przedsiębiorstw gminnych (komunalnych); d. wpływy z tytułu sprzedaży mienia Skarbu Państwa. a. b. c. ab ac bc cd 21. Potrzeba zróżnicowania płac nominalnych wynika z: a. b. c. d. różnego poziomu wiedzy i doświadczenia pracowników; różnego poziomu odpowiedzialności za wyniki; zwiększenia skłonności do oszczędzania; różnych warunków pracy w przedsiębiorstwach. abc abd acd bcd 22. Wskaźnik NAIRU oznacza w praktyce gospodarczej: 6 stopę wzrostu zatrudnienia; stopę bezrobocia nie powodującą wzrostu inflacji; stopę bezrobocia, przy której oczekiwania płacowe firm i pracowników nie są sprzeczne; d. poziom zatrudnienia, przy którym stabilizuje się inflacja. a. b. c. abc abd acd bcd 23. Składnikami kapitału własnego spółki akcyjnej są: a. b. c. d. kapitał akcyjny; kapitały rezerwowe przewidziane w statucie; rezerwa rewaloryzacyjna; zysk zakumulowany lub nie pokryta strata z lat ubiegłych. abc abd acd bcd 24. Popyt na towary zależy od: a. b. c. d. stopnia zaopatrzenia rynku; wysokości dochodów konsumenta; indywidualnych preferencji konsumentów; poziomu cen na rynku. abc abd acd bcd 25. Kapitał krótkoterminowy obejmuje: a. b. c. d. zobowiązania z tytułu dostaw; kredyty obrotowe; pozostałe zobowiązania bieżące; rezerwy na emerytury. abc abd acd bcd 26. Zgodnie z ustawą o rachunkowości nie jest zachowana bezstronność i niezależność biegłego rewidenta wobec spółki, jeśli: posiada on udziały w spółce stowarzyszonej z daną spółką; był on członkiem rady nadzorczej danej spółki, przy czym zrezygnował z pełnienia tej funkcji 4 lata temu; c. uczestniczył on w sporządzaniu sprawozdań finansowych podlegających badaniu w ostatnich 3 latach; d. osiągnął on w drugim roku swojej działalności ponad 50% swojego przychodu rocznego z tytułu wykonywania usług na rzecz a. b. 7 abc abd acd bcd jednostki stowarzyszonej z daną spółką. 27. W skład majątku obrotowego wchodzą: a. b. c. d. akcje własne do zbycia; produkcja nie zakończona; kapitał akcyjny; zaliczki na poczet dostaw. abc abd acd bcd 28. W obrocie wekslowym mogą występować następujące podmioty: a. b. c. d. awalista; indosant; komisant; trasant. abc abd acd bcd 29. Hamowanie procesów inflacyjnych może wymagać: ograniczenia podaży pieniądza przez bank centralny; redukowania deficytu budżetowego metodą cięć w wydatkach socjalnych państwa; c. ograniczenia wzrostu płacy realnej do wysokości wzrostu wydajności pracy; d. zwiększenia stopy rezerw obowiązkowych w bankach komercyjnych. a. b. abc abd acd bcd 30. Ze wzrostem płacy realnej mamy do czynienia wówczas, gdy: wynagrodzenia pieniężne rosną szybciej od wzrostu kosztów utrzymania; b. wynagrodzenia pieniężne rosną tak samo jak rosną ceny środków konsumpcji; c. wynagrodzenia pieniężne nie zmieniają się, zaś ceny środków konsumpcji ulegają obniżeniu; d. płace nominalne rosną w tempie 12%, zaś koszty utrzymania rosną w tempie 8% rocznie. a. 8 abc abd acd bcd PYTANIA na zawody II stopnia (okręgowe) XV Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej w roku szkolnym 2001/2002 I. O CHARAKTERZE OGÓLNYM 1. Przedstaw zmiany na polskim rynku pracy w ostatnim dziesięcioleciu oraz społeczne i ekonomiczne skutki bezrobocia strukturalnego. do 20 pkt. 2. Na podstawie danych zawartych w tabeli i obliczeń własnych (udziały) scharakteryzuj aktywność zawodową w Polsce. Wyszczególnienie LUDNOŚĆ powyżej 15 roku życia - w tys. osób - mężczyźni 1995 1999 2000 Udziały 1995 1999 2000 29106 30388 30672 100,0 100,0 100,0 13826 14478 14619 47,5 47,6 47,7 - kobiety 15280 15910 16053 52,5 52,4 52,3 Aktywni zawodowo 17004 17214 17300 58,4 56,6 56,4 - mężczyźni 9200 9307 9397 31,6 30,6 30,6 - kobiety 7804 7907 7903 26,8 26,0 25,8 14771 14573 14540 50,8 48,0 47,4 - mężczyźni 8089 8100 8066 27,8 26,7 26,3 - kobiety 6682 6473 6474 23,0 21,3 21,1 Bezrobotni: 2233 2641 2760 7,7 8,7 9,0 - mężczyźni 1111 1207 1331 3,8 4,0 4,3 - kobiety 1122 1434 1429 3,9 4,7 4,7 Pracujący: 9 Bierni zawodowo 12102 13174 13372 41,6 43,4 43,6 - mężczyźni 4626 5171 5222 15,9 17,0 17,0 - kobiety 7476 8003 8150 25,7 26,3 26,6 Struktura aktywnych zawodowo Pracujący 1704 17214 17300 100,0 100,0 100,0 14771 14573 14540 86,9 84,7 84,0 Bezrobotni 2233 2641 2760 13,1 15,3 16,0 do 20 pkt. Razem do 40 pkt. II. TESTOWE - za prawidłową odpowiedź na każde pytanie po 2 pkt. Zaznacz odpowiedzi i kliknij na przycisku "Ocena odpowiedzi" na dole strony. 1. Rynkowy mechanizm niewidzialnej ręki, to: reakcja konsumenta na zmianę ceny; reakcja producenta na zmianę ceny; wzajemne dostosowanie się ceny, popytu i podaży w celu osiągnięcia równowagi na rynku; d. niepełna przejrzystość rynku w skali gospodarki narodowej. a. b. c. a b c d 2. Terms of trade mierzone jest: a. stosunkiem cen towarów w eksporcie do cen towarów w imporcie; b. stosunkiem cen towarów w imporcie do cen towarów w eksporcie; c. saldem bilansu handlu zagranicznego; d. stosunkiem tempa wzrostu cen towarów eksportowanych do tempa wzrostu cen towarów importowanych. a b c d 3. Stopa bezrobocia w Polsce wg badań aktywności ekonomicznej ludności (BAEL) wyniosła w okresie wyborów parlamentarnych 2001 r. około: 10 a. b. c. d. 22%; 18%; 10%; 15%. a b c d 4. Wyceny środków trwałych w ewidencji księgowej dokonuje się w oparciu o: a. b. c. d. aktualne ceny rynkowe; znane aktualne ceny rynkowe; ceny nabycia; ceny zakupu. a b c d 5. Wzrost wartości niezapłaconych firmie faktur znajduje odzwierciedlenie w: a. b. c. d. zapasach; aktywach bilansu; pasywach bilansu; zysku netto. a b c d 6. Efekt dźwigni finansowej jest wywoływany przez: a. b. c. d. stosunek aktywów do zadłużenia; raty spłat kredytów długoterminowych; odsetki od kredytów długoterminowych; koszty stałe. a b c d 7. Wartość zaktualizowana netto (NVP) przedsięwzięcia inwestycyjnego: określa się jako sumę zdyskontowanych oddzielnie dla każdego roku nakładów inwestycyjnych ponoszonych na przedsięwzięcie inwestycyjne przy stałym poziomie stopy dyskontowej; b. wyraża bieżącą (teraźniejszą) wartość związanych z nim wydatków pieniężnych; c. wyraża bieżącą (teraźniejszą) wartość związanych z nim wydatków i wpływów; a. 11 a b c d d. określa się jako sumę zdyskontowanych oddzielnie dla każdego roku przepływów pieniężnych netto, będących różnicą między strumieniem wpływów i wydatków w całym okresie objętym rachunkiem, przy stałym poziomie stopy dyskontowej. 8. Spółka akcyjna nabywa osobowość prawną: a. b. c. d. po upływie 14 dni od wpisania spółki do rejestru handlowego; a z chwilą zgromadzenia całego kapitału akcyjnego; w momencie uzyskania wpisu spółki do rejestru handlowego; b w momencie ustalenia władz spółki. c d 9. Która z poniższych grup ponosi największe ryzyko i domaga się najwyższej stopy zwrotu? dostawcy materiałów; banki; inni pożyczkodawcy - właściciele obligacji wyemitowanych przez firmę; d. akcjonariusze. a. b. c. a b c d 10. Bon skarbowy to: dłużny papier wartościowy o terminie wykupu do 52 tygodni emitowany przez Skarb Państwa; b. dłużny papier wartościowy o terminie wykupu do 52 tygodni emitowany przez Narodowy Bank Polski; c. dłużny papier wartościowy o terminie wykupu powyżej 52 tygodni emitowany przez Skarb Państwa; d. poprawna, ustawowa nazwa tzw. świadectw rekompensacyjnych, których emisja jest przewidywana w ramach programu powszechnej prywatyzacji. a. a b c d 11. Krzywa popytu na poszczególne towary maleje dlatego, że: a. b. c. d. zmniejszają się realne dochody ludności; rośnie cena danego towaru; rosną zakupy towarów, gdy zmniejsza się ich cena; ludzie więcej kupują, gdy towary tanieją i mniej kupują, gdy 12 ab ac bc towary drożeją. cd 12. Dla obliczenia zmian przeciętnego poziomu wynagrodzenia realnego niezbędne są informacje o: a. b. c. d. wzroście wydajności pracy; wzroście przeciętnego wynagrodzenia nominalnego; liczbie zatrudnionych pracowników; wzroście cen środków konsumpcji. ab bc bd cd 13. Teoria keynes'owska opiera się na założeniu: pełnego wykorzystania istniejących zdolności produkcyjnych; b. niepełnego zatrudnienia siły roboczej; c. elastycznie zmieniających się cen i płac nominalnych; d. decydującej roli efektywnego popytu w określaniu poziomu dochodu narodowego. a. ab bc bd cd 14. Bezrobocie może być zmniejszone w wyniku: a. b. c. d. obniżenia stopy oprocentowania kredytów; zwiększenia skłonności do oszczędzania; zwiększenia skłonności do inwestowania; zmniejszenia skłonności do konsumpcji. ab ac bc bd 15. Które z wymienionych czynników mogą wywołać inflację kosztową? a. b. c. d. wzrost stawki opodatkowania WAT z 7% do 22%; dewaluacja waluty krajowej; rosnąca nadwyżka eksportu nad importem; deficyt budżetowy państwa spowodowany wzrostem wydatków na świadczenia socjalne ludności. ab bc bd cd 16. Majątek trwały przedsiębiorstwa obejmuje: 13 a. b. c. d. grunty; budynki; należności od odbiorców; zapasy. ab bc bd cd 17. Zgodnie z teorią Keynes'a zmniejszenie bezrobocia w kraju wymaga: a. b. c. d. podwyższenia podatków pośrednich, zwiększenia importu dóbr inwestycyjnych, obniżenia stopy procentowej od kredytów inwestycyjnych, zmniejszenia skłonności do oszczędzania. ab bc bd cd 18. Udziały w obcych podmiotach: są pozycją majątku trwałego; wchodzą w skład finansowych składników majątku trwałego; c. znajdują się w pasywach bilansu (zobowiązania); d. stanowią koszt w rachunku zysków i strat. a. b. ab bc bd cd 19. Zgodnie z uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy w spółce ABC nastąpi podwyższenie wartości nominalnej każdej akcji, która zostanie opłacona z kapitału zapasowego. Zdarzenie to spowoduje: a. b. c. d. zwiększenie wartości wskaźnika zysku na 1 akcję (EPS); wzrost wartości kapitału akcyjnego; zmianę struktury kapitału własnego; uznanie przychodów z operacji finansowych. ab bc bd cd 20. W gospodarce rynkowej występuje zjawisko cyklu koniunkturalnego, gdy: gospodarka funkcjonuje w warunkach niepełnego wykorzystania istniejących zdolności produkcyjnych; b. produkcja podporządkowana jest zasadzie zysku; c. wydatki inwestycyjne i konsumpcyjne nie mogą stale rosnąć; a. ab bc bd cd 14 d. państwo dysponuje ograniczonymi środkami finansowymi. 21. Fundusz pracy w Polsce przeznaczony jest głównie na: finansowanie zasiłków dla bezrobotnych; przyuczenie do zawodu lub przekwalifikowanie bezrobotnych; c. refundowanie kosztów z tytułu zatrudnienia bezrobotnych w ramach prac inwestycyjnych; d. finansowanie zasiłków pielęgnacyjnych. a. b. abc abd acd bcd 22. Kapitał zapasowy przewyższający 1/3 kapitału akcyjnego może być przeznaczony przez walne zgromadzenie na: a. b. c. d. dywidendę dla akcjonariuszy; utworzenie (zasilenie) kapitału rezerwowego; pokrycie straty bilansowej; inwestycje. abc abd acd bcd 23. Które z poniższych metod wyceny zalicza się do majątkowych? a. b. c. d. księgową; zdyskontowanych przepływów pieniężnych; odtworzenia; upłynnienia. abc abd acd bcd 24. Postępowaniem układowym objęte są: należności z tytułu ubezpieczeń społecznych oraz obowiązkowych ubezpieczeń majątkowych; b. wierzytelności z umów najmu; c. wierzytelności z umów dzierżawy; d. wierzytelności z umów zlecenia. a. abc abd acd bcd 25. Propozycje układowe mogą obejmować: 15 zmniejszenie sumy długów; zmniejszenie sumy długu i rozłożenie zmniejszonej kwoty na raty; c. odroczenie spłaty długów; d. żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa. a. b. abc abd acd bcd 26. Składnikami kapitału własnego spółki akcyjnej są: a. b. c. d. kapitał akcyjny; kapitały rezerwowe przewidziane w statucie; rezerwa rewaloryzacyjna; zysk zakumulowany lub niepokryta strata z lat ubiegłych. abc abd acd bcd 27. Popyt na towary zależy od: a. b. c. d. stopnia zaopatrzenia rynku; wysokości dochodów konsumentów; indywidualnych preferencji konsumentów; wzrostu cen na rynku. abc abd acd bcd 28. Model neoklasyczny zakłada: a. b. c. d. elastyczność cen i płac; pełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych; neutralną rolę pieniądza w gospodarce; sztywność cen i płac. abc abd acd bcd 29. Pojęcie krańcowej skłonności do konsumpcji jest przydatne do: ustalenia wysokości mnożnika inwestycyjnego; obliczenia udziału oszczędności w dochodzie narodowym; obliczenia zmiennej części wydatków konsumpcyjnych ludności; d. ustalenia zależności między przyrostem inwestycji a przyrostem dochodu narodowego. a. b. c. 16 abc abd acd bcd 30. W połowie 2000 roku stopa bezrobocia w Polsce zbliżona była do wielkości: a. b. c. d. wzrostu zróżnicowania płac; spadku zróżnicowania płac; wzrostu znaczenia negocjacji zdecentralizowanych; spadku znaczenia układów i umów zbiorowych. abc abd acd bcd PYTANIA na zawody I stopnia (szkolne) XV Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej w roku szkolnym 2001/2002 I. O CHARAKTERZE OGÓLNYM 1. Przedstaw mechanizm powstawania bezrobocia w Polsce w okresie transformacji gospodarki. do 20 pkt. II. TESTOWE - za prawidłową odpowiedź na każde pytanie po 2 pkt. Zaznacz odpowiedzi i kliknij na przycisku "Ocena odpowiedzi" na dole strony. 1. Odsetki od udzielonych spółce kredytów i pożyczek znajdują się w pozycji: a. b. c. d. kredyty i pożyczki; zobowiązania bankowe długoterminowe; udzielone przez spółkę długoterminowe pożyczki; koszty operacji finansowych. a b c d 2. Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o. może polegać na: a. b. c. d. zamianie wierzytelności spółki na jej akcje; zwiększenie majątku spółki poprzez jej przeszacowanie; dokonaniu konwersji wierzytelności spółki na jej udziały; żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa. 17 a b c d 3. Dynamika produktu krajowego brutto wytworzonego w 2000 r. w stosunku do 1999 r. była: a. b. c. d. wyższa o 1 pkt.; wyższa o 2 pkt.; na podobnym poziomie; niższa o 1,5 pkt. a b c d 4. W połowie 2001 r. skala bezrobocia mierzona liczbą zarejestrowanych osób poszukujących pracy wynosiła w Polsce: a. b. c. d. około 2,9 mln osób; około 2,5 mln osób; około 3,5 mln osób; około 3,2 mln osób. a b c d 5. Transferem budżetowym nazywamy: wpłacenie podatków do budżetu państwa; przekazanie przez budżet państwa dochodów na rzecz ludności zawodowo biernej; c. wydatki budżetu państwa na zakup dóbr i usług; d. finansowanie z budżetu państwa inwestycji o przeznaczeniu publicznym. a. b. a b c d 6. Dewaluacja waluty krajowej wywiera korzystny wpływ bezpośrednio na zyski: a. b. c. d. eksporterów; importerów; państwa; samorządów. a b c d 7. Saldo bilansu handlu zagranicznego w Polsce na rachunku obrotów bieżących w połowie 2001 r. było: 18 dodatnie i rosnące w granicach 1,5 mld dolarów miesięcznie; ujemne - na poziomie oscylującym wokół wartości 10 mld dolarów; c. ujemne - utrzymujące się na poziomie 6 mld dolarów; d. ujemne - utrzymujące się na poziomie 8 mld dolarów. a. b. a b c d 8. Krótkoterminowe bony skarbowe mogą służyć finansowaniu niedoborów: a. b. c. d. budżetu państwa; budżetu gmin; przedsiębiorstw; funduszy społecznych. a d c d 9. Rachunek zysków i strat to zestawienie: a. b. c. d. kosztów i strat oraz przychodów i zysków; aktywów i pasywów; należności i zobowiązań; środków trwałych i obrotowych. a b c d 10. Zawarcie ugody bankowej następuje wówczas, gdy propozycja ugodowa określająca sposób realizacji wszystkich wierzytelności objętych bankowym postępowaniem ugodowym zostanie zaakceptowana przez: a. b. c. d. dłużnika i bank; dłużnika i przedstawiciela Ministra Finansów; wszystkich wierzycieli; dłużnika oraz wierzycieli posiadających łącznie więcej niż 50% wierzytelności objętych postępowaniem, w tym przez bank prowadzący postępowanie. a b c d 11. W teorii Keynes'a rozmiary produkcji określone są przez: a. b. c. d. zdolności produkcyjne gospodarki narodowej; zasoby siły roboczej; wydajność pracy zatrudnionych pracowników, zagregowany popyt. 19 a b c d 12. Elementem wartości niematerialnych i prawnych są: a. b. c. d. udziały w spółkach; instrukcje obsługi maszyn z importu; programy komputerowe; zakupy materiałów. a b c d 13. Wpływy pieniężne netto (net cash flow) to: zysk brutto pomniejszony o amortyzację; zysk netto powiększony o amortyzację i skorygowany o zmiany stanu rozrachunków, zapasów i spłatę kredytów; c. sprzedaż pomniejszona o koszt własny sprzedaży, straty nadzwyczajne i podatki, a powiększona o zyski nadzwyczajne i dotacje; d. zysk netto pomniejszony o amortyzację, zmiany stanu rozrachunków, zapasów i kredytów. a. b. a b c d 14. Wskaźnik wzrostu PKB wyniósł w 2000 r. w Polsce: a. b. c. d. 104,0; 102,5; 105,0; 103,5. a b c d 15. Wskaźnik dynamiki przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw ukształtował się w 2000 r. na poziomie: a. b. c. d. 96,7; 100,5; 101,5; 102,9. a b c d 16. Zgodnie z ogólnymi zasadami ekonomii podatek od wartości dodanej: 20 płacony jest przez wszystkich uczestników produkcji obrotu towarowego; b. płacony tylko przez nabywców dóbr konsumpcyjnych; c. wpłacany jest w całości do Urzędu Skarbowego przez podmioty gospodarcze przy sprzedaży towaru; d. decyduje o poziomie ceny nabywanego towaru. a. ab ad bc cd 17. Bezrobocie może być zmniejszone w wyniku: a. b. c. d. obniżenia stopy oprocentowania kredytów inwestycyjnych; obniżenia kosztów pracy; podwyższenia płac realnych pracowników; zwiększenia tempa prywatyzacji majątku państwowego. ab ac bd cd 18. Gdy nominalny PKB wzrósł w ciągu roku o 26%, zaś stopa inflacji wyniosła 20% to realny PKB: a. b. c. d. spadł; wzrósł; rósł wolniej od wzrostu nominalnego; rósł szybciej od wzrostu nominalnego. ab ad bc bd 19. Próg rentowności przedsiębiorstwa występuje wtedy, gdy: koszty zmienne zrównają się z utargami całkowitymi; koszty całkowite zostaną pokryte z przychodów ze sprzedanej produkcji; c. cena rynkowa pokryje przeciętny koszt całkowity; d. przedsiębiorstwo osiągnie nadwyżkę utargu nad kosztami wytworzenia. a. b. ab ac ad bc 20. Zastaw może być ustanowiony na: a. b. c. d. nieruchomości; przedsiębiorstwie; prawach zbywalnych; rzeczach ruchomych. ac bc bd 21 cd 21. Cena emisyjna akcji może być: wyższa od wartości nominalnej; wyższa od ceny nominalnej; równa wartości nominalnej; niższa od wartości nominalnej. a. b. c. d. ab ac bd cd 22. Akcjonariusze wpłacili kolejną ratę na poczet nie opłaconego w pełni, zarejestrowanego kapitału akcyjnego. Operacja ta spowodowała: wzrost kapitału akcyjnego; zmniejszenie stanu należnych, lecz nie wniesionych wkładów na poczet kapitału podstawowego; c. wzrost kapitału zapasowego; d. wzrost kapitału własnego. a. b. ab ad bc bd 23. W rachunku zysków i strat prezentowanym w układzie kalkulacyjnym występują pozycje: koszty sprzedaży; koszty organizacji i zgromadzenia kapitału; koszty finansowe; zaliczki na poczet dostaw. a. b. c. d. ab ac bc bd 24. Spółka XYZ wyemitowała i sprzedała obligacje dwuletnie. Operacja ta spowoduje: wzrost kapitału akcyjnego; wzrost zobowiązań krótkoterminowych; wzrost zobowiązań długoterminowych; wzrost wartości kapitału pracującego (kapitału obrotowego a. b. c. d. netto). ab ac bc cd 25. Wartość księgową spółki stanowi: 22 a. b. c. suma pasywów; suma pasywów własnych; suma kapitałów własnych powiększona o zysk niepodzielony; d. suma aktywów pomniejszona o pasywa obce. ac bd bc cd 26. Koszty stałe to: koszty, których suma nie zależy od ilości produkcji; koszty, których suma zmienia się w zależności od ilości produkcji; c. koszy bezpośrednie; d. koszty, których udział w koszcie jednostkowym wyrobu maleje ze wzrostem ilości produkcji.. a. b. ad bc bd cd 27. Wymóg tworzenia rezerwy obowiązkowej w bankach komercyjnych wynika z potrzeby: regulowania możliwości kreacji pieniądza przez banki komercyjne; b. gwarantowania wypłacalności banków komercyjnych; c. oddziaływania na aktywność inwestycyjną przedsiębiorstw; d. powiększania własnych zasobów pieniężnych. a. ab bc bd cd 28. Wzrost kosztów produkcji danego dobra może spowodować na jego rynku: a. b. c. d. spadek popytu; wzrost ceny; przesunięcie krzywej podaży w lewo; wzrost podaży. ab ac bc cd 29. W modelu Keynes'a zwiększenie zatrudnienia w kraju wymaga: a. b. c. d. podwyższenia podatków pośrednich; zwiększenia importu dóbr inwestycyjnych; obniżenia stopy procentowej od kredytów inwestycyjnych; zwiększenia skłonności do konsumpcji w społeczeństwie. ab ac bc cd 23 30. Wzrost bezrobocia w Polsce może wynikać z: rosnącego przyrostu naturalnego ludności w wieku produkcyjnym; b. przyspieszenia prywatyzacji i restrukturyzacji majątku państwowego; c. szybszego wzrostu PKB w stosunku do wydajności pracy; d. niższego tempa wzrostu wydajności pracy w porównaniu ze wzrostem PKB. a. ab bc bd cd 31. Ze wzrostem płacy realnej mamy do czynienia wówczas, gdy: wynagrodzenia pieniężne rosną szybciej od wzrostu kosztów utrzymania; b. wynagrodzenia pieniężne rosną tak samo jak rosną ceny środków konsumpcji; c. wynagrodzenia pieniężne nie zmieniają się, zaś ceny środków konsumpcji ulegają obniżeniu; d. wynagrodzenia nominalne rosną w tempie 12%, zaś koszty utrzymania rosną w tempie 8% rocznie. a. abc abd acd bcd 32. Rynek pracy w Polsce na tle innych krajów charakteryzują: a. b. c. d. niskie stopy aktywności zawodowej; niskie stopy zatrudnienia; wyższe stopy aktywności zawodowej; wyższe stopy bezrobocia. abc abd acd bcd 33. Które z niżej wymienionych pozycji kosztów zalicza się do kategorii kosztów stałych?: a. b. c. d. amortyzacja; koszty ogólnozakładowe; wynagrodzenia bezpośrednie; wynagrodzenia personelu technicznego. abc abd acd bcd 34. Potrzeba zróżnicowania płac nominalnych wynika z: 24 różnego poziomu wiedzy i doświadczenia pracowników; różnego poziomu odpowiedzialności za wyniki; zwiększenia skłonności do oszczędzania; różnych warunków pracy w przedsiębiorstwie. a. b. c. d. abc abd acd bcd 35. Hamowanie procesów inflacyjnych może wymagać: ograniczenia podaży pieniądza przez bank centralny; b. redukowania deficytu budżetowego metodą cięć w wydatkach socjalnych państwa; c. ograniczenia wzrostu płacy realnej do wysokości wzrostu wydajności pracy; d. zwiększenia stopy rezerw obowiązkowych w bankach centralnych. a. abc abd acd bcd 36. Składnikami kapitału własnego spółki akcyjnej są: a. b. c. d. kapitał akcyjny; kapitały rezerwowe przewidziane w statucie; rezerwa rewaloryzacyjna; zysk zakumulowany lub nie pokryta strata z lat ubiegłych. abc abd acd bcd 37. Podatek od nieruchomości: a. b. c. d. jest podatkiem majątkowym; obciąża wynik finansowy brutto; wliczany jest w ciężar kosztów; ma charakter podatku lakalnego. abc abd acd bcd 38. Wzrost poziomu nominalnej stopy procentowej w gospodarce może być wynikiem: a. b. c. d. nasilenia się procesów inflacyjnych; wzrostu rentowności przedsięwzięć inwestycyjnych; spadku rentowności przedsięwzięć inwestycyjnych; wzrostu popytu na fundusze pożyczkowe (kapitał 25 abc abd acd finansowy). bcd 39. Wzrost deficytu budżetowego może prowadzić do: a. b. spadku popytu globalnego; pojawienia się efektu wypierania w działalności inwestycyjnej sektora prywatnego; c. wzrostu tynkowej stopy procentowej; d. nasilenia procesów inflacyjnych w gospodarce. abc abd acd bcd 40. Jaka forma napływu obcego kapitału do gospodarki jest najbardziej korzystna dla kraju? inwestycje bezpośrednie; inwestycje portfelowe w długookresowe papiery wartościowe; c. inwestycje w krótkoterminowe papiery wartościowe; d. zakup przedsiębiorstw państwowych przez obcy kapitał. a. b. abc abd acd bcd Maksymalna liczba punktów: 100 PYTANIA na zawody III stopnia (finały) XIV Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej w roku szkolnym 2000/2001 I. O CHARAKTERZE OGÓLNYM 1. Scharakteryzuj rolę i funkcje giełdy papierów wartościowych we współczesnej gospodarce i wyjaśnij, w jaki sposób oceny giełdowe w Polsce wpływają na ocenę efektywności gospodarowania przedsiębiorstw. do 20 pkt. 2. Scharakteryzuj publikowane wskaźniki stosowane do bieżącej oceny akcji na rynku kapitałowym w Polsce. do 12 pkt. 26 3. Rozwiąż następujące zadanie: Konkurujące na rynku firmy A i B - mimo prowadzonej kampanii promocyjnej, w której obniżyły dwukrotnie ceny swoich produktów w ten sposób, że: - firma A - o 10% i później jeszcze tę cenę o 20%; - firma B - o 20% i jeszcze raz o 10% nie zwiększyły wolumenu swoich obrotów (ilość sprzedanych produktów). W zaistniałej sytuacji postanowiły: - skrócić kampanię promocyjną; - powrócić z identycznej, końcowej ceny promocyjnej = 32,40 zł do ceny początkowej z okresu przed rozpoczęciem kampanii promocyjnej. Na podstawie podanych informacji oblicz: 1. cenę początkową produktów firm A i B; 2. wartość każdorazowej obniżki cen produktów firm A i B; 3. procentowy wskaźnik, o ile firmy A i B podniosły końcową cenę promocyjną swoich produktów. do 8 pkt. Razem do 40 pkt. II. TESTOWE - za prawidłową odpowiedź na każde pytanie po 2 pkt. Zaznacz odpowiedzi i kliknij na przycisku "Ocena odpowiedzi" na dole strony. 1. Funkcję subemitenta usługowego może pełnić: a. b. c. otwarty fundusz inwestycyjny; dom maklerski; oddział zagranicznego domu maklerskiego działający w Polsce; d. konsorcjum banków i domów maklerskich. a bd bcd d 2. Wymóg tworzenia rezerwy obowiązkowej w bankach komercyjnych wynika z potrzeby: regulowania możliwości kreacji pieniądza przez banki komercyjne; b. gwarantowania wypłacalności banków komercyjnych; c. oddziaływania na aktywność inwestycyjną przedsiębiorstw; a. 27 a ab c d. powiększania własnych zasobów pieniężnych. cd 3. Wzrost kosztów produkcji danego dobra może spowodować na jego rynku: a. b. c. d. spadek popytu; wzrost ceny; przesunięcie krzywej podaży w lewo; wzrost podaży. ab abc bc bd 4. W modelu Keynes'a zwiększenie zatrudnienia w kraju wymaga: a. b. c. d. podwyższenia podatków pośrednich; zwiększenia importu dóbr inwestycyjnych z zagranicy; obniżenia stopy procentowej od kredytów inwestycyjnych; zwiększenia skłonności do konsumpcji w społeczeństwie. a b c cd 5. Udziały w obcych podmiotach: są pozycją majątku trwałego; wchodzą w skład finansowych składników majątku trwałego; c. znajdują się w pasywach bilansu (zobowiązania); d. stanowią koszt w rachunku zysków i strat. a. b. ab bc c cd 6. Amortyzacja środków trwałych w przedsiębiorstwie wzrasta, gdy: a. b. c. d. spada wartość obiektów majątkowych; wzrastają fundusze na przyszłe inwestycje; spada stopień zużycia środka trwałego; wzrasta wartość majątku przedsiębiorstwa. ab abc cd bcd 7. Do wartości niematerialnych i prawnych zaliczane są: a. b. udziały w spółkach; instrukcje obsługi maszyn z importu; 28 a c. d. programy komputerowe; patenty i prawa autorskie. ab bc cd 8. W skład majątku obrotowego wchodzą: a. b. c. d. akcje własne do zbycia; produkcja nie zakończona; kapitał akcyjny; zaliczki na poczet dostaw. ab bd abc abd 9. Do wewnętrznych źródeł finansowania działalności przedsiębiorstwa zorganizowanego w formie spółki akcyjnej zalicza się: a. b. c. d. fundusz amortyzacyjny; wpływy z emisji akcji; fundusz wynagrodzeń; zysk po wypłaceniu dywidend. ad abd bcd cd 10. Do zewnętrznych źródeł finansowania działalności przedsiębiorstwa zorganizowanego w formie spółki akcyjnej zalicza się: a. b. c. d. fundusz amortyzacyjny; wpływy z emisji akcji; fundusz wynagrodzeń; zysk po wypłaceniu dywidend. ad b c cd 11. Bankowe postępowanie ugodowe nie obejmuje wierzytelności: a. b. c. d. wierzycieli drobnych; z tytułu usług i dostaw; z tytułu ubezpieczeń społecznych; ze stosunku pracy. a ab abc cd 29 12. Propozycje układowe wierzycieli z właścicielami przedsiębiorstwa zagrożonego bankructwem mogą obejmować: zmniejszenie sumy długów; zmniejszenie sumy długów i rozłożenie zmniejszonej kwoty na raty; c. odroczenie spłaty długów; d. likwidację przedsiębiorstwa. a. b. ab abc b cd 13. Wzrost rentowności sprzedaży, mierzonej stosunkiem zysku netto do wartości przychodów ze sprzedaży może być spowodowany: a. b. c. d. zmniejszeniem kosztów zmiennych; zwiększeniem produkcji; ograniczeniem wypłat dywidend; wzrostem notowanego na giełdzie wskaźnika cena/zysk. a ab ad d 14. W gospodarce polskiej postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości jednoosobowej spółki Skarbu Państwa może być wydane: w każdej sytuacji; w wyniku krótkotrwałego wstrzymania płacenia długów wskutek przejściowych trudności; c. w trakcie działalności spółki; d. w trakcie likwidacji spółki. a. b. ab bcd bd cd 15. Założenia polityki gospodarczej do ustawy budżetowej na 2001 rok przewidują inflację średnioroczną na poziomie: a. b. c. d. 7,0 %; 8,2 %; 9,0 %; 6,2 %. a b c d 16. Ustawa budżetowa na 2001 rok przewiduje stopę bezrobocia w wysokości: a. b. 15,4 %; 18,0 %; a 30 c. d. 10,4 %; 12,4 %. b c d 17. Gdy przeciętny koszt całkowity zrównuje się z kosztem krańcowym, to: koszt krańcowy osiąga minimum; występuje tzw. techniczne optimum produkcji przedsiębiorstwa; c. koszt przeciętny jest malejący; d. koszt przeciętny na jednostkę produkcji osiąga poziom minimalny. a. b. ab abc bd bcd 18. Przedsiębiorstwo w gospodarce wolnokonkurencyjnej wycofuje się z produkcji, gdy: łączne przychody ze sprzedaży produktu nie pokrywają kosztów całkowitych; b. cena rynkowa produktu kształtuje się poniżej minimalnego poziomu przeciętnego kosztu zmiennego; c. cena rynkowa produktu kształtuje się poniżej minimalnego poziomu przeciętnego kosztu krańcowego; d. utarg krańcowy jest niższy od kosztu krańcowego. a. ab b abc d 19. Gdy przedsiębiorstwo komunalne jako jedyne dostarcza mieszkańcom miasta wodę to występuje ono z pozycji: a. b. c. d. dostarczyciela dóbr wolnych; producenta dóbr publicznych; cenotwórcy; cenobiorcy. ac ab c d 20. Reklama prowadzona przez absolutnego monopolistę ma na celu: uzasadnienie podwyżki ceny produktu; zwiększenie popytu na produkt i przez to uzyskanie możliwości zwiększenia jego ceny; c. wykazanie, że ten sam produkt wytwarzany przez inne przedsiębiorstwa jest gorszy jakościowo; a. b. 31 a b c d. udowodnienie potencjalnym konkurentom, że nie mają możliwości wejścia na rynek. d 21. Wzrost poziomu nominalnej stopy procentowej w gospodarce może być wynikiem: a. b. c. d. nasilenia się procesów inflacyjnych; wzrostu rentowności przedsięwzięć inwestycyjnych; spadku rentowności przedsięwzięć inwestycyjnych; wzrostu popytu na fundusze pożyczkowe (kapitał finansowy). a ac abd c 22. Wzrost stopy opodatkowania przy danym poziomie wydatków państwowych: a. b. c. d. zmniejsza poziom popytu globalnego; wywołuje wzrost zagregowanej podaży; zmniejsza poziom dochodu narodowego; zwiększa poziom dochodu narodowego. ab ac c cd 23. Wzrost deficytu budżetowego może prowadzić do: a. b. spadku popytu globalnego; pojawienia się efektu wypierania w działalności inwestycyjnej sektora prywatnego; c. wzrostu rynkowej stopy procentowej; d. nasilenia procesów inflacyjnych w gospodarce. a ad bc bcd 24. Przejawem ekspansywnej polityki pieniężnej banku centralnego może być: obniżenie stopy rezerw obowiązkowych banków komercyjnych; b. sprzedaż skarbowych papierów wartościowych; c. podniesienie stopy redyskontowej; d. skup obligacji skarbowych. a. a ab ad d 25. Bezrobocie typu keynesowskiego, to bezrobocie: 32 a. b. c. d. o charakterze dobrowolnym; wynikające z niedostatku popytu; frykcyjne; powodowane niską elastycznością podaży czynników wytwórczych. a b c d 26. Krótkookresowa krzywa Phillipsa wskazuje, że: wyższej stopie inflacji odpowiada wyższa stopa bezrobocia, ab i odwrotnie; b b. spadek stopy inflacji prowadzi do wzrostu stopy bezrobocia, i odwrotnie; bd c. zmiany stopy inflacji w krótkim okresie nie mają wpływu na cd poziom stopy bezrobocia; d. wyższemu poziomowi płac w gospodarce odpowiada wyższa stopa bezrobocia. a. 27. Termin "slumpflacja" oznacza łączne występowanie w gospodarce: a. b. c. d. inflacji oraz recesji gospodarczej; inflacji oraz stagnacji gospodarczej; inflacji oraz wzrostu gospodarczego; inflacji oraz wzrostu popytu globalnego. a b c d 28. Jaka forma napływu obcego kapitału do gospodarki jest najbardziej korzystna dla kraju: a. b. inwestycje bezpośrednie; inwestycje portfelowe w długookresowe papiery wartościowe; c. inwestycje w krótkoterminowe papiery wartościowe; d. zakup przedsiębiorstw państwowych przez obcy kapitał. a ac abd d 29. Wzrost bezrobocia w Polsce może wynikać z: rosnącego przyrostu naturalnego ludności w wieku produkcyjnym; b. przyspieszenia prywatyzacji i restrukturyzacji majątku państwowego; a. 33 ab bc bcd szybszego wzrostu PKB w stosunku do wzrostu wydajności c. pracy; d. cd niższego tempa wzrostu wydajności pracy w porównaniu ze wzrostem PKB. 30. Rosnący deficyt w handlu zagranicznym spowodowany jest: a. szybszym wzrostem eksportu w stosunku do wzrostu importu; b. pogorszeniem się terms of trade; c. zwolnieniem tempa wzrostu PKB; d. utrzymywaniem podwartościowego kursu dolara. ad bc ac bd PYTANIA na zawody II stopnia (okręgowe) XIV Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej w roku szkolnym 2000/2001 I. O CHARAKTERZE OGÓLNYM 1. Scharakteryzuj rynek kapitałowy jako mechanizm alokacji i wyjaśnij, jak jest on zorganizowany w Polsce. do 20 pkt. 2. Na podstawie danych z bilansu przedsiębiorstwa ABC, przedstawionego w jego prospekcie emisyjnym, wykonaj obliczenia podstawowych wskaźników struktury i rentowności kapitałów oraz zinterpretuj otrzymane wyniki jako potencjalny inwestor. Aktywa Pasywa tys. zł I. Majątek trwały I. Kapitały własne 25.587,9 Rzeczowy majątek trwały 21.700,2 Finansowy majątek trwały 1.428,9 tys. zł % Kapitał akcyjny Kapitał rezerwowy (z aktualizacji wyceny) 34 31.607,9 20.889,0 9.975,4 % Pozostałe składniki 2.458,9 II. Majątek obrotowy 22.047,0 Zapasy 4.676,0 Należności 13.048,2 Pozostałe składniki III. Rozliczenia międzyokresowe Zysk netto 743,5 II. Rezerwa kapitałowa z konsolidacji 699,0 III. Rezerwy 193,3 4.322,8 560,1 IV. Zobowiązania 14.081,6 V. Rozliczenia międzyokresowe przyszłych okresów Razem 48.195,0 100 Razem 1.613,2 48.195,0 100 do 20 pkt. Razem do 40 pkt. II. TESTOWE - za prawidłową odpowiedź na każde pytanie po 2 pkt. Zaznacz odpowiedzi i kliknij na przycisku "Ocena odpowiedzi" na dole strony. 1. Bank centralny w Polsce wpływa na krótkoterminowe stopy procentowe głównie przez: a. b. c. d. emisję bonów pieniężnych zwanych bonami NBP; sprzedaż akcji przedsiębiorstw państwowych; emisję obligacji; wykup weksli. a bd c d 2. Na rynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. notowane są obecnie następujące instrumenty finansowe: a. b. c. akcje Narodowych Funduszy Inwestycyjnych; obligacje zamienne; jednostki uczestnictwa otwartych funduszy inwestycyjnych; d. obligacje komunalne. a bcd c cd 35 3. Makler specjalista w czasie sesji na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.: a. b. c. d. określa kurs odniesienia; ustala kurs dnia; decyduje o przejściu do fazy notowań ciągłych; może ogłosić ofertę specjalisty. ab abc acd bd 4. Pierwsza oferta publiczna polega na: publicznej sprzedaży akcji dokonywanej przez emitenta po a raz pierwszy; b b. publicznej sprzedaży akcji dokonywanej przez posiadacza akcji; c c. publicznej sprzedaży akcji dokonywanej przez emitenta za cd pośrednictwem Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.; d. publicznej sprzedaży akcji dokonywanej przez dopuszczenie akcji do publicznego obrotu. a. 5. Papier wartościowy emitowany przez zamknięty fundusz inwestycyjny to: a. b. c. d. jednostka uczestnictwa; certyfikat inwestycyjny; certyfikat depozytowy; akcja użytkowa. a b c d 6. Indywidualne rachunki papierów wartościowych mogą być prowadzone przez: a. b. c. dom maklerski; przedsiębiorstwo doradcze; bank posiadający zezwolenie Komisji Papierów Wartościowych i Giełd; d. emitenta papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu. 7. Długoterminowe obligacje Skarbu Państwa: 36 ab abc cd bcd nie są dopuszczane do publicznego obrotu; są dopuszczane do publicznego obrotu z mocy prawa; są dopuszczane do publicznego obrotu przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd; d. są dopuszczane do publicznego obrotu przez Ministra Finansów. a. b. c. a b c d 8. Potrzeba zróżnicowania płac nominalnych wynika z: różnego poziomu wiedzy i doświadczenia pracowników; różnego poziomu odpowiedzialności za wyniki przedsiębiorstwa; c. zwiększenia skłonności do oszczędzania; d. różnych warunków pracy w przedsiębiorstwach. a. b. ab bd abc abd 9. Próg rentowności przedsiębiorstwo osiąga wtedy, gdy: a. b. c. d. utargi są większe od kosztów własnych przedsiębiorstwa; koszty własne są większe od utargów przedsiębiorstwa; zysk równa się zeru; koszty całkowite pokrywają się z utargiem. a abd bcd cd 10. Optymalne rozmiary produkcji w przedsiębiorstwie występują wtedy, gdy: występuje największa różnica między utargiem całkowitym i ad kosztem całkowitym; a b. zysk całkowity przestaje już dalej rosnąć; c. popyt na towary jest większy od ich podaży; c d. koszty całkowite rosną wolniej od utargów całkowitych. cd a. 11. Która forma lokaty kapitału obciążona jest najmniejszym ryzykiem? a. b. c. d. depozyt długoterminowy w PKO BP SA; zakup akcji na rynku pierwotnym; zakup akcji na giełdzie; zakup obligacji Skarbu Państwa. a b c d 37 12. Wartością dodaną brutto nazywamy: tę część wartości produkcji globalnej, która pozostaje po odjęciu amortyzacji i kosztów pracy; b. tę część wartości produkcji globalnej, która pozostaje po odjęciu kosztów własnych przedsiębiorstwa; c. tę część wartości produkcji globalnej, która pozostaje po odjęciu kosztów materiałowych; d. sumę zysków brutto, wynagrodzeń pracowników i amortyzacji majątku trwałego przedsiębiorstwa. a. ab abc b cd 13. Dyspozycyjny dochód ludności (DDL) to: suma bieżących wydatków konsumpcyjnych i odłożonych oszczędności ludności w ciągu roku; b. suma dochodów uzyskanych w ciągu roku przez ludność zawodowo czynną; c. suma dochodów uzyskanych w ciągu roku przez ludność zawodowo czynną i zawodowo bierną; d. suma rocznych dochodów ludności zawodowo czynnej i transferów budżetowych po odjęciu podatków bezpośrednich płaconych przez ludność. a. abc abd ad d 14. Wymóg tworzenia rezerwy obowiązkowej w bankach komercyjnych wynika z potrzeby: regulowania możliwości kreacji pieniądza przez banki ab komercyjne; bcd b. gwarantowania wypłacalności banków komercyjnych; c. oddziaływania na aktywność inwestycyjną przedsiębiorstw; bd d. powiększania własnych zasobów pieniężnych. c a. 15. Dochód narodowy zrealizowany (do podziału) jest większy od dochodu narodowego wytworzonego w kraju, gdy: a. b. c. d. eksport jest mniejszy od importu; eksport jest większy od importu; występuje dodatnie saldo bilansu handlu zagranicznego; występuje ujemne saldo bilansu handlu zagranicznego. ac ad bcd c 38 16. Główne funkcje banku centralnego to: regulowanie podaży pieniądza w obiegu; oddziaływanie na politykę kredytową banków komercyjnych; c. kredytowanie przedsiębiorstw; d. kredytowanie inwestycji centralnych. a. b. ab abc c d 17. Mnożnik inwestycyjny jest tym większy im: a. b. c. d. mniejsza jest krańcowa skłonność do oszczędzania, większa jest krańcowa skłonność do konsumpcji, większa jest krańcowa skłonność do oszczędzania, mniejsza jest krańcowa skłonność do konsumpcji. ab abc ac bcd 18. Płynność finansowa firmy wzrasta, gdy: wzrasta zdolność firmy do regulowania zobowiązań; zmniejszają się należności przy nie zmienionych zobowiązaniach; c. wzrastają zobowiązania przy nie zmienionych aktywach bieżących; d. zmniejszają się zobowiązania przy nie zmienionych należnościach. a. b. ab bcd a d 19. Zgodnie z teorią Keynes'a zmniejszenie bezrobocia w kraju wymaga: a. b. c. d. podwyższenia podatków pośrednich; zwiększenia importu dóbr inwestycyjnych z zagranicy; obniżenia stopy procentowej od kredytów inwestycyjnych; zwiększenia skłonności do konsumpcji w społeczeństwie. abc ab bcd cd 20. Gdy 5% wzrost ceny danego dobra wywoła na jego rynku 1% spadek wielkości popytu można wnioskować, że popyt na dobro jest: a. b. c. elastyczny; jednostkowo elastyczny; sztywny; a ab 39 d. nieelastyczny. c d 21. Elementem wartości niematerialnych i prawnych są: a. b. c. d. udziały w spółkach; instrukcje obsługi maszyn z importu; programy komputerowe; żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa. a ac bd c 22. W skład majątku obrotowego wchodzą: a. b. c. d. akcje własne do zbycia; produkcja nie zakończona; kapitał akcyjny; zaliczki na poczet dostaw. ab abd c cd 23. Do wewnętrznych źródeł finansowania działalności przedsiębiorstwa zorganizowanego w formie spółki akcyjnej zalicza się: a. b. c. d. fundusz amortyzacyjny; wpływy z emisji akcji; fundusz wynagrodzeń; zysk po wypłaceniu dywidend. a ad bc bd 24. W różnicę pomiędzy zyskiem na działalności gospodarczej a zyskiem brutto wchodzą: a. b. c. d. podatek dochodowy; dywidenda dla akcjonariuszy; koszty zarządu; zyski lub straty nadzwyczajne. a ab bd d 25. Koszty badania bilansu przez biegłego rewidenta ponosi: 40 a. b. c. d. Stowarzyszenie Biegłych Rewidentów; badany podmiot-jednostka gospodarcza; organ zatwierdzający sprawozdanie; budżet państwa. a b c d 26. Do aktywów przedsiębiorstwa zaliczane są: a. b. c. d. grunty; materiały; fundusze specjalne; inwestycje rozpoczęte. a ab abd cd 27. Wskaźniki rotacji zapasów liczone są w: a. b. c. d. razach (ilość obrotów); dniach; procentach; żadna z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa. ab ad ac d 28. Dysponując bilansem spółki XYZ można obliczyć wskaźniki: a. b. c. d. stopę zwrotu z kapitału własnego (ROE); wskaźnik bieżącej płynności; stopę rentowności sprzedaży (w oparciu o zysk netto); wskaźnik pokrycia odsetek. a ab ad d 29. Założenia polityki gospodarczej i ustawa budżetowa na 2000 rok przewidywały inflację na poziomie: a. b. c. d. 5,2%; 7,2%; 10,2%; 8,2%. a b c d 41 30. W połowie 2000 roku stopa bezrobocia w Polsce zbliżona była do wielkości: a. b. c. d. 14%; 18%; 10%; 8%. a b c d Maksymalna liczba punktów: 100 PYTANIA na zawody I stopnia (szkolne) XIV Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej w roku szkolnym 2000/2001 I. O CHARAKTERZE OGÓLNYM 1. Scharakteryzuj papiery wartościowe i sposób ich notowania na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. do 20 pkt. II. TESTOWE - za prawidłową odpowiedź na każde pytanie po 2 pkt. Zaznacz odpowiedzi i kliknij na przycisku "Ocena odpowiedzi" na dole strony. 1. Akcje uprzywilejowane różnią się od akcji zwykłych: a. b. c. d. wyższą ceną ich nabycia, abc gwarancją otrzymania stałego dochodu, bc większą liczbą głosów na walnym zgromadzeniu, większą odpowiedzialnością za zobowiązania spółki wobec bd wierzycieli. c 2. Popyt na towary zależy od: 42 a. b. c. d. stopnia zaopatrzenia rynku, wysokości dochodów konsumentów, indywidualnych preferencji konsumentów, wzrostu cen na rynku. abd ac bcd c 3. Trwałe utrzymanie ceny poniżej poziomu równowagi może być uzasadnione, gdy: występuje niedobór towarów, występuje nadwyżka towarów, mamy do czynienia z usługą o wyjątkowym znaczeniu społecznym, d. w grę wchodzi interes ochrony producenta. a. b. c. a ab abc c 4. Popyt na pracowników w gospodarce rynkowej zależy bezpośrednio od: a. b. c. d. popytu na produkcję i usługi, wzrostu płacy realnej, wysokości stopy procentowej w banku, nagromadzonych oszczędności ludności. a bc bcd d 5. Wskaźnik krańcowej skłonności do konsumpcji jest przydatny do: ustalania wysokości mnożnika inwestycyjnego, obliczania udziału oszczędności w dochodzie narodowym, obliczania zmiennej części wydatków konsumpcyjnych ludności, d. ustalania zależności między przyrostem inwestycji a przyrostem dochodu narodowego. a. b. c. acd ac b bd 6. Teoria keynesowska opiera się na założeniu: pełnego wykorzystania istniejących zdolności ac produkcyjnych, bd b. niepełnego zatrudnienia siły roboczej, c. elastycznie zmieniających się cen i płac nominalnych, bcd d. decydującej roli efektywnego popytu w określaniu poziomu cd dochodu narodowego. a. 43 7. Bezrobocie może być zmniejszone w wyniku: a. b. c. d. obniżenia stopy oprocentowania kredytów, zwiększenia skłonności do oszczędzania, zmniejszenia obligatoryjnych obciążeń kosztów pracy, zmniejszenia skłonności do konsumpcji. ac bcd c cd 8. Przy stałym kursie wymiennym walut można mieć do czynienia z: a. b. c. d. deprecjacją waluty, aprecjacją waluty, dewaluacją waluty, rewaluacją waluty. ab abc cd b 9. Tempo wzrostu dochodu narodowego w Polsce w 1999 r. wyniosło: a. b. c. d. 3%, 4%, 5%, 6%. a b c d 10. Przy przewidywanym tempie wzrostu dochodu narodowego 5,0% oraz przewidywanej inflacji w Polsce w 2000 r. = 9% podaż pieniądza w obiegu może wzrosnąć o: a. b. c. d. 17%, 14%, 11%, 5%. a b c d 11. Przedsiębiorstwo spółdzielcze jest własnością: a. b. c. d. członków spółdzielni, władz publicznych, samorządu gospodarczego, administracji rządowej. 44 a ad c bd 12. Główną funkcją banku centralnego jest: regulowanie podaży pieniądza w obiegu, oddziaływanie na politykę kredytową banków komercyjnych, c. kredytowanie przedsiębiorstw, d. kredytowanie inwestycji centralnych. a. b. a ab abc bcd 13. Operacje otwartego rynku banku centralnego to operacje: warunkowej sprzedaży skarbowych papierów wartościowych bankom komercyjnym, b. bezwarunkowej sprzedaży skarbowych papierów wartościowych bankom komercyjnym, c. warunkowego odkupu skarbowych papierów wartościowych od banków komercyjnych, d. bezwarunkowego odkupu skarbowych papierów wartościowych od banków komercyjnych. a. a abcd adc bc 14. W obrocie wekslowym mogą występować następujące podmioty: a. b. c. d. awalista, indosant, komisant, trasant. ab abd c db 15. Kapitalizacja rynkowa spółki to wartość spółki liczona jako iloczyn: a. aktualnego kursu akcji i liczby akcji wyemitowanych a przez spółkę, ab b. ceny nominalnej akcji i liczby akcji wyemitowanych przez spółkę, abcd c. aktualnego kursu akcji i liczby akcji spółki, które zmieniły abd właściciela na danej sesji giełdowej, d. średniego kursu akcji spółki w ciągu ostatniego miesiąca i liczby akcji, które zmieniły właściciela w tym samym okresie. 45 16. Amortyzacja to: ubezpieczenie działalności gospodarczej od kryzysów ekonomicznych,, b. przybliżona miara ubytku wartości istniejącego zasobu kapitału w danym okresie,, c. pomoc udzielana przez państwo dla przedsiębiorstw zagrożonych bankructwem, d. część wartości dodanej brutto. a. a abc bd cd 17. Zgodnie z ustawą o rachunkowości ustawowe ogłoszenie rocznego sprawozdania finansowego spółki publicznej wraz z opinią biegłego rewidenta następuje w: dzienniku wskazanym przez przewodniczącego Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, b. piśmie określonym statutem spółki do dokonywania jej ogłoszeń, c. Monitorze Polskim B, d. dwóch dziennikach ogólnopolskich, w których nastąpiło ogłoszenie skróconej wersji prospektu emisyjnego spółki. a. a abc c bcd 18. Udziały w obcych podmiotach: są pozycją majątku trwałego, wchodzą w skład finansowych składników majątku trwałego, c. znajdują się w pasywach bilansu (zobowiązania), d. stanowią koszt w rachunku zysków i strat. a. b. ab abcd c d 19. Dodatkowa emisja akcji i ich objęcie przez akcjonariuszy powoduje: a. b. c. d. zwiększenie środków pieniężnych spółki, zwiększenie środków pieniężnych akcjonariuszy, zmniejszenie środków pieniężnych spółki, zmniejszenie środków pieniężnych akcjonariuszy. ab ad b cd 20. Do kosztów wytwarzania zalicza się: a. koszty bezpośrednie, ab 46 b. c. d. koszty ogólne zarządu, uzasadnioną część kosztów pośrednich, koszty sprzedaży. ac bcd c 21. Wpływy pieniężne netto (net cash flow) to: zysk brutto pomniejszony o amortyzację, zysk netto powiększony o amortyzację i skorygowany o zmiany stanu rozrachunków, zapasów i spłatę kredytów, c. sprzedaż pomniejszona o koszt własny sprzedaży, straty nadzwyczajne i podatki, a powiększona o zyski nadzwyczajne i dotacje, d. zysk netto pomniejszony o amortyzację, zmiany stanu rozrachunków, zapasów i kredytów. a. b. a b abc cd 22. Zgodnie z uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy w Spółce ABC nastąpi podwyższenie wartości nominalnej każdej akcji, która zostanie opłacona z kapitału zapasowego. Zdarzenie to spowoduje: a. b. c. d. zwiększenie wartości wskaźnika zysku na 1 akcję (EPS), wzrost wartości kapitału akcyjnego, zmianę struktury kapitału własnego, uznanie przychodów z operacji finansowych. a b bc cd 23. Wzrost wartości niezapłaconych firmie faktur znajduje odzwierciedlenie w: a. b. c. d. zapasach, aktywach bilansu, pasywach bilansu, zysku netto, ab bcd b d 24. Akcja jest: papierem wartościowym umożliwiającym nabycie składników majątkowych pochodzących z prywatyzacji bezpośredniej, b. papierem wartościowym, będącym dowodem uczestnictwa w spółce, a. 47 ab b c c. d. pożyczką na poczet kapitału akcyjnego, aportem. cd 25. Sprzedaż w rachunku zysków i strat ujmowana jest w momencie: a. b. c. d. wystawienia faktury, wyprodukowania wyrobu dla określonego odbiorcy, zapłaty za fakturę, wysłania wyrobu do odbiorcy. a abc b cd 26. Dysponując bilansem spółki XYZ można obliczyć wskaźniki: a. b. c. d. stopę zwrotną z kapitału własnego (ROE), wskaźnik bieżącej płynności, stopę rentowności sprzedaży (w oparciu o zysk netto), wskaźnik pokrycia odsetek. ab abc ad bcd 27. Która z poniższych przyczyn może powodować wzrost rentowności sprzedaży (zysk netto do przychodów ze sprzedaży)? a. b. c. d. zmniejszenie kosztów zmiennych, zwiększenie produkcji, ograniczenie wypłat dywidend, wzrost notowanego na giełdzie wskaźnika cena/zysk. a ac acd bd 28. Spółka akcyjna nabywa osobowość prawną z chwilą: a. b. c. d. zgromadzenia całego kapitału akcyjnego, wpisania spółki do rejestru handlowego, ustalenia władz spółki, po upływie 14 dni od wpisania spółki do rejestru handlowego. ab b ac bcd 29. W celu uzyskania zgody na wprowadzenie papierów wartościowych do obrotu publicznego emitent powinien wystąpić do: 48 a. b. c. d. Komisji Papierów Wartościowych i Giełd, Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., banku obsługującego jego rachunki, Ministerstwa Finansów. a ab bd c 30. Bon skarbowy to: dłużny papier wartościowy o terminie wykupu do 52 a tygodni emitowany przez Skarb Państwa, abcd b. dłużny papier wartościowy o terminie wykupu do 52 tygodni emitowany przez Narodowy Bank Polski, bc c. dłużny papier wartościowy o terminie wykupu powyżej 52 c tygodni emitowany przez Skarb Państwa, d. poprawna, ustawowa nazwa tzw. świadectw rekompensacyjnych, których emisja jest przewidywana w ramach programu powszechnej prywatyzacji. a. 31. Przy wyborze spółek wchodzących w skład indeksu WIG-20 brane są pod uwagę: a. b. c. d. poziom kursu akcji spółki, kapitalizacja rynkowa spółki, długotrwałość notowań spółki na giełdzie, wartość obrotów akcjami spółki. a acd bd cd 32. Terminem solidarnościowy system ubezpieczeń społecznych określamy: system ubezpieczeń społecznych obowiązujący w Polsce, system oparty na solidarnej odpowiedzialności osób ubezpieczonych w danym funduszu emetytalnym za zobowiązania tego funduszu, c. system, w którym składki emerytalne wnoszone przez uczestników są na bieżąco wykorzystywane na wypłaty świadczeń emerytalnych dla innych uczestników, d. społeczny projekt reformy systemu ubezpieczeń społecznych opracowany pod auspicjami NSZZ Solidarność. a. b. 33. Hipotekę można ustanowić na: 49 abd bc b d a. b. c. d. działce budowlanej, budynku przemysłowym, statku morskim, samochodzie osobowym. a ab abc bc 34. Głównymi instytucjami polskiego rynku kapitałowego są: a. b. c. d. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych, Narodowy Bank Polski, Ministerstwo Finansów. a ab bd cd 35. Zgodnie z Konstytucją RP warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest: ogłoszenie ich w dowolnym trybie, ogłoszenie ich w trybie i na zasadach określonych w ustawie, c. poinformowanie w środkach przekazu o ich uchwaleniu, d. poinformowanie ich adresatów drogą korespondencyjną. a. b. a bd bcd b 36. Sprzedaż bonów skarbowych z dyskontem oznacza: zdyskontowanie wartości nominalnej bonu skarbowego na działań zakupu, b. zapłacenie sumy powiększonej o należne odsetki, c. możliwość zakupu według wartości niższej od nominalnej, zmniejszonej z góry o należne nabywcy odsetki, d. konieczność zdyskontowania bonu skarbowego przed terminem jego wykupu w banku komercyjnym. a. a ac bcd cd 37. Stopa bezrobocia to stosunek liczby bezrobotnych do: a. b. c. d. liczby pracujących powiększonej o liczbę bezrobotnych, liczby pracujących, liczby ludności ogółem, liczby ludności pełnoletniej. 50 a b c d 38. Liczba bezrobotnych na koniec czerwca 2000 r. wynosiła około: a. b. c. d. 2100 tys., 2400 tys., 2800 tys., 3100 tys. a b c d 39. Akcje spółek dopuszczone do obrotu giełdowego w Polsce mogą być notowane na: a. b. c. d. rynku podstawowym, równoległym i wolnym, tylko na rynku podstawowym i równoległym, tylko na rynku podstawowym i wolnym, tylko na rynku równoległym i wolnym. a b c d 40. Spółka akcyjna odpowiada za zobowiązania: a. b. c. d. majątkiem spółki, kapitałem zapasowym, kapitałem rezerwowym, kapitałem akcyjnym. a abc cd d 51