III sektor w polskim piśmiennictwie – wybrana bibliografia
advertisement
III sektor w polskim piśmiennictwie – wybrana bibliografia Wstęp 15 letni okres rozwoju polskiego sektora organizacji pozarządowych znaczą zarówno przemiany jakim podlegały one same, jak i procesy zmian zachodzące wewnątrz i na zewnątrz sektora. Równolegle odbywała się rejestracja, archiwizacja tego zjawiska. Organizacje część swojej aktywności przeznaczyły na wydawanie czasopism, publikacji książkowych, materiałów ulotnych czy wreszcie na rejestrację w formie dźwiękowej i wizualnej. Zresztą nie tylko organizacje. Także inne środowiska – administracja publiczna, dziennikarze czy naukowcy -wniosły istotny wkład we wzbogacenie materiału – nie tylko faktograficznego, opisującego ten fenomen. W ciągu 15-tu lat zebrała się wcale pokaźna biblioteczka różnorodnych pod względem treści i formy publikacji poświęconych 3 sektorowi w Polsce. Zbiór tych publikacji możemy podzielić na takie kategorie, jak: teksty teoretyczne, raporty z badań, prezentacje organizacji i ich działań, poradniki, informatory (katalogi, bazy danych), regulacje prawne, czy wreszcie teksty do dyskusji i o zabarwieniu ideologicznym. Jak do tej pory próbę zestawienia w jeden zbiór tekstów nt. polskiego 3-go sektora zawiera Wybrana bibliografia trzeciego sektora zamieszczona w pracy zbiorowej pod redakcją Piotra Glińskiego, Barbary Lewenstein i Andrzeja Sicińskiego przy współpracy Piotra Frączaka i Ryszarda Skrzypca zatytułowanej Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: Trzeci sektor1 dokumentującej pracę zorganizowanego przez Zakład Społeczeństwa Obywatelskiego IFiS PAN konwersatorium „Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: Trzeci sektor”. Jednakże, na co wskazuje autorka wyboru Barbara Lewenstein, była to próba selektywna. W wyborze znalazły się „prace znaczące” pod względem waloru poznawczego, naukowego, opiniotwórczego czy wreszcie, jeśli chodzi o informatory i regulacje prawne, aktualności2. Obszerne zbiory informacji nt. publikacjach podejmujących zagadnienie 3-go sektora zawierają bazy danych Centrum Informacji dla Organizacji Pozarządowych BORDO oraz Banku Danych o Organizacjach Pozarządowych KLON/JAWOR. BORDO na swoich stronach internetowych http://www.biblioteka.ngo.pl udostępnia następujące bazy: wydawców, książek, czasopism oraz wycinków prasowych3. Natomiast KLON także w Internecie http://www.badania.ngo.pl/labeo/app/cms/x/15548 udostępnia „Bibliografię badań i analiz” i „Bazę bibliograficzną publikacji dotyczących organizacji pozarządowych i ruchów społecznych”4. Publikacja, którą oddajemy w Państwa ręce, stanowi zestawienie bibliograficzne polskojęzycznych tekstów naukowych i popularnych poświęconych 3-mu sektorowi w Polsce. Trzon zbioru stanowią dane o publikacjach książkowych powstałych w okresie 1989-2004. Konstruując nasz zbiór tekstów swoją uwagę skupiliśmy na publikacjach tradycyjnych pomijając teksty opublikowane wyłącznie w Internecie. Staraliśmy się dotrzeć do jak największej liczby publikacji bez względu na ich aktualność czy ważność, dzięki czemu uwzględniamy wszystkie kolejne wydania tekstów poświęconych regulacjom prawnym oraz najstarsze edycje informatorów. Naszym celem było zebranie tekstów „na temat” 3-go sektora (i zagadnień powiązanych), nie zaś publikacji wydanych przez organizacje pozarządowe, dlatego też pominęliśmy szereg ciekawych i ważnych tekstów merytorycznych odnoszących się do konkretnych zagadnień, które jednak nie odwołują się problematyki 3-go sektora. Zakres podmiotowy rozumienia terminu ograniczyliśmy Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: Trzeci sektor, praca zbiorowa pod redakcją Piotra Glińskiego, Barbary Lewenstein i Andrzeja Sicińskiego przy współpracy Piotra Frączaka i Ryszarda Skrzypca, IFIS PAN, Warszawa 2002. 2 Tamże, s. 294. 3 Archiwum wycinków jest dostępne fizycznie w siedzibie Banku.(??) 4 Dane pogrupowano w następujące kategorie: „Raporty z badań i projekty badawcze”, „Raporty z badań opinii publicznej”, „Prace magisterskie i doktorskie”, „Artykuły na podstawie badań”, „Książki”, „Publikacje o prawnych aspektach trzeciego sektora” i „Publikacje na temat pracy socjalnej”. 1 generalnie do stowarzyszeń i fundacji oraz inicjatyw nieformalnych. Natomiast poszerzyliśmy zakres przedmiotowy zagadnienia o teksty odnoszące się do takich zagadnień, jak: społeczeństwo obywatelskie, aktywność społeczna, partycypacja obywatelska czy wolontariat. Informacje o tekstach i publikacja uporządkowaliśmy w prawie 30-tu działach i rozdziałach – od ogólnych, jak społeczeństwo obywatelskie po bardzo szczegółowe, jak np. federalizacja. Taki układ wynika z głównych nurtów zainteresowania literaturą przedmiotu i od lat jest stosowany przez bibliotekę BORDO. Konsekwentnie stosujemy zasadę umieszczania tekstów odnoszące się do wielu kategorii w każdej z nich. Taki zabieg ułatwi dotarcie do całości literatury poświęconej danemu zagadnieniu, choć sprawia, że teksty pojawiają się w naszej bazie wielokrotnie. Ponadto dokonaliśmy rozbioru publikacji zbiorowych na poszczególne teksty, a dla ułatwienia poruszania się po zbiorze opracowaliśmy indeks autorów. Oddając w Państwa ręce niniejszą publikację mamy nadzieję, że ułatwi ona poruszanie się wśród tekstów poświęconych 3-mu sektorowi w Polsce powstałych na przestrzeni ostatnich 15-tu lat. Autorzy dziękują za udostępnienie danych z bibliografii przygotowywanej na potrzeby publikacji „Samoorganizacja społeczeństwa polskiego w jednoczącej się Europie: III sektor i wspólnoty lokalne”5. Redaktorzy tomu Agnieszka Siekiera Ryszard Skrzypiec Praca zbiorowa pod redakcją Piotra Glińskiego. Warszawa. Instytut Filozofii i Socjologii PAN (w przygotowaniu). 5
