Pracodawcy w systemie zarządzania BHP
advertisement
BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY Pracodawcy w systemie zarządzania BHP Pracodawcy są odpowiedzialni za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz za ochronę zdrowia pracowników. Instrumentem, który może ułatwić im wywiązanie się z tego obowiązku, może być system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. ymagania do tego systemu zawarte są w odpowiednich normach, w tym np. w normie brytyjskiej BS OHSAS 18001:2007 lub w polskiej normie PN N 18001:2004. Normy te w poszczególnych rozdziałach zawierają wymagania do poszczególnych funkcji zarządzania. Filarami tych wymagań są: właściwe i jednoznaczne ustalenie zagrożeń występujących na poszczególnych stanowiskach pracy, a także ocena ryzyka tych zagrożeń. Informacje zebrane w toku tych procesów służą kierownictwu różnych organizacji do ustalenia i zastosowania w praktyce koniecznych środków zaradczych, które redukują ryzyko tych zagrożeń do poziomu dopuszczalnego, czyli – co najmniej – do zgodności z mającymi zastosowanie wymaganiami prawnymi. Zatem znajomość występujących zagrożeń, ich ryzyka oraz odpowiednich wymagań prawnych jest kluczem do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Bez tej wiedzy niemożliwe będzie ustalenie i wybór skutecznych środków zaradczych, które albo w ogóle eliminują zagrożenia, albo redukują ich ryzyko do poziomu dopuszczalnego. Podczas procesu identyfikowania zagrożeń należy brać pod uwagę nie tylko te zagrożenia, które występują na konkretnym stanowisku pracy, ale również i te, które występując w sąsiedztwie danego stanowiska, w czasie podróży służbowych, a także na terenie zakładu pracy klienta, także dos­ tawcy czy podwykonawcy, mogą zagrażać określonym pracownikom. Dobierając środki zaradcze, w pierwszej kolejności należy stosować te środki techniczne i organizacyjne, które eliminują zagrożenia, następnie te, które redukują ich ryzyko, a dopiero w ostatniej kolejności indywidualne środki ochrony. W praktyce, stosownie do przyjętych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych danej firmy, trzeba stosować zazwyczaj cały zespół środków zaradczych. Innym ważnym wymaganiem systemów 24 zarządzania BHP, a zarazem nieodzownym instrumentem zarządzania jest stosowanie skutecznych metod nadzoru i monitorowania poszczególnych procesów zachodzących w organizacji. Taka stała obserwacja i ocena stanu tych procesów na podstawie dokonywanych pomiarów ich kluczowych charakterystyk umożliwia podejmowanie zawczasu koniecznych działań korekcyjnych i korygujących. Tego rodzaju monitorowanie procesów odbywa się zazwyczaj w oparciu o szczegółowe listy kontrolne zagadnień przygotowane dla poszczególnych poziomów w hierarchii zarządzania. Znajomość realizowanych procesów oraz związanych z nimi zagrożeń, a także możliwość zastosowania koniecznych środków zaradczych w sposób istotny kształtuje świadomość pracowników. Sprawia to, że znają oni konsekwencje postępowania niezgodnego z zasadami BHP, a także korzyści płynące z przestrzegania tych zasad. W ten sposób pracodawca odpowiedzialny za zapewnienie bezpieczeństwa i ochronę zdrowia pracowników znajduje w nich sprzy­mie­rzeń­ ców i świadomych partnerów w dążeniu do Jan Kędzierski Lloyd’s Register Quality Assurance © Press photo BASF W osiągnięcia bezpiecznych warunków pracy. Narzędziem budującym tę świadomość są także konieczne szkolenia oraz praktyczne ćwiczenia przeprowadzane na wypadek zaistnienia sytuacji awaryjnych, takich jak pożar czy wybuch. Przeprowadzane systematycznie sprawiają, że pracownicy nabywają konieczne nawyki postępowania w takich sytuacjach oraz potrafią zidentyfikować wszelkiego rodzaju zaniedbania. Realizacja ustalonych na tej podstawie celów, zadań i programów przyczynia się do poprawy wymaganych warunków i czynników określających stan bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponadto także audyty wewnętrzne służą do identyfikowania słabych stron BHP w danej firmie. Wreszcie, w wyniku organizowanych okresowo przeglądów zarządzania dokonuje się oceny zgodności i skuteczności zastosowanych środków zaradczych, a także formułuje się zalecenia dotyczące ich zmiany lub poprawy. Zazwyczaj decyzje podjęte w rezultacie takich przeglądów zarządzania dotyczą doskonalenia infrastruktury technicznej, procesów technologicznych, rozwiązań organizacyjnych oraz stosowania indywidualnych środków ochrony. Zatem dla pracodawcy jako podmiotu odpowiedzialnego za zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników system zarządzania BHP stanowi nieocenione narzędzie w redukcji ryzyka. PRZEMYSŁ ŚRODOWISKO JAKOŚĆ ZARZĄDZANIE l 4(13)2009
