Od 2017 roku nowe przepisy Kodeksu pracy. Główne zmiany w prawie

advertisement
Od 2017 roku nowe przepisy Kodeksu pracy.
Główne zmiany w prawie
W 2017 roku zmieniły się przepisy w Kodeksie pracy. Nowe regulacje dotyczą
m.in. świadectw pracy, regulaminu wynagradzania, a także terminu złożenia do
sądu odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę. To jednak nie jedyne
zmiany w prawie pracy w 2017 roku.
Zgodnie z Ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu
poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców nastąpiła modyfikacja kilku przepisów
w Kodeksie pracy. Nowe regulacje zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2017 r.
W zakresie prawa pracy wprowadzono zmiany pięciu przepisów dotyczących:





regulaminu wynagradzania,
wydawania świadectw pracy,
wprowadzania regulaminu pracy,
współodpowiedzialności materialnej pracownika,
terminów odwołania do sądu pracy
Warto dodać, że nowe przepisy w Kodeksie pracy nie są jedynymi zmianami w
prawie pracy w 2017 roku.
1) Pierwsza ze zmian w Kodeksie pracy nastąpiła w Dziale III Wynagrodzenia,
nowe brzmienie w artykule 77[2] otrzymał § 1 , a po nim dodano § 1[1] i 1[2]:
§ 1 Pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników, nieobjętych zakładowym
układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy
odpowiadającym wymaganiom określonym w § 3, ustala warunki wynagradzania za
pracę w regulaminie wynagradzania.
§ 1[1] Pracodawca zatrudniający mniej niż 50 pracowników, nieobjętych zakładowym
układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem zbiorowym pracy
odpowiadającym wymaganiom określonym w § 3, może ustalić warunki
wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania
§ 1[2] Pracodawca zatrudniający co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników,
nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponadzakładowym układem
zbiorowym pracy odpowiadającym wymaganiom określonym w § 3, ustala warunki
wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania, jeżeli zakładowa organizacja
związkowa wystąpi z wnioskiem o jego ustalenie.
Nowe brzmienie otrzymał również § 2 tego samego artykułu:
§ 2. W regulaminie wynagradzania pracodawca może ustalić także inne świadczenia
związane z pracą i zasady ich przyznawania.
2) Kolejna duża zmiana przepisów nastąpiła w Dziale IV - Obowiązki
pracodawcy i pracownika. W artykule 97, nowe brzmienie otrzymały § 1–1[3]:
1
§ 1. W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest
obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy, jeżeli nie zamierza
nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub
wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Świadectwo pracy dotyczy okresu lub
okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy.
§ 1[1]. W przypadku nawiązania z tym samym pracownikiem kolejnego stosunku
pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku
pracy, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy
wyłącznie na jego wniosek, złożony w postaci papierowej lub elektronicznej; wniosek
może być złożony w każdym czasie i dotyczyć wydania świadectwa pracy
dotyczącego poprzedniego okresu zatrudnienia albo wszystkich okresów
zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy.
§ 1[2]. W przypadku, o którym mowa w § 1[1], pracodawca jest obowiązany wydać
pracownikowi świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku.
§ 1[3]. Wydanie świadectwa pracy nie może być uzależnione od uprzedniego
rozliczenia się pracownika z pracodawcą.
Nastąpiła również zmiana treści § 4. tego artykułu:
§ 4. Minister właściwy do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia,
szczegółową treść świadectwa pracy, sposób i tryb jego wydawania, prostowania i
uzupełniania oraz pomocniczy wzór świadectwa pracy, biorąc pod uwagę
konieczność zapewnienia właściwej realizacji celów, jakim służą informacje zawarte
w świadectwie pracy.
3) Trzecia ważna zmiana w Kodeksie pracy w 2017 roku, a zarazem druga w
Dziale IV, dotyczy art. 104. Po § 1 dodano § 1[1]:
§ 1[1] Pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników wprowadza regulamin
pracy, chyba że w zakresie przewidzianym w § 1 obowiązują postanowienia układu
zbiorowego pracy.
Nowe brzmienie otrzymał również § 2 tego artykułu:
§ 2. Pracodawca zatrudniający mniej niż 50 pracowników może wprowadzić
regulamin pracy, chyba że w zakresie przewidzianym w § 1 obowiązują
postanowienia układu zbiorowego pracy.
Dodano również § 3, w brzmieniu:
§ 3. Pracodawca zatrudniający co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników
wprowadza regulamin pracy, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wystąpi z
wnioskiem o jego wprowadzenie, chyba że w zakresie przewidzianym w § 1
obowiązują postanowienia układu zbiorowego pracy.
2
4) Najmniejsza zmiana tegorocznej nowelizacji prawa pracy miała miejsce w
Dziale V - Odpowiedzialność materialna pracowników. W art. 125 w § 1. zdanie
drugie otrzymało brzmienie:
Podstawą łącznego powierzenia mienia jest umowa o współodpowiedzialności
materialnej, zawarta przez pracowników z pracodawcą na piśmie pod rygorem
nieważności.
5) Ostatnia ze zmian dotyczy Działu XII - Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze
stosunku pracy. Nowe brzmienie otrzymał art. 264:
§ 1. Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu
21 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.
§ 2. Żądanie przywrócenia do pracy lub odszkodowania wnosi się do sądu pracy w
ciągu 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o rozwiązaniu umowy o pracę bez
wypowiedzenia lub od dnia wygaśnięcia umowy o pracę.
§ 3. Żądanie nawiązania umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 21 dni od
dnia doręczenia zawiadomienia o odmowie przyjęcia do pracy.
Powyższe zmiany weszły w życie 1 stycznia 2017 roku.
Pozostałe zmiany w prawie pracy w 2017 r.
Warto dodać, że nowe przepisy w Kodeksie pracy nie są jedynymi zmianami w
prawie pracy w tym roku. Regulacje dotyczące pracowników. Od 1 stycznia zmieniły
się także inne ustawy, które dotyczą pracowników:
Wyższa płaca minimalna
W 2017 roku płaca minimalna wynosi 2000 zł brutto. Wraz ze wzrostem najniższej
krajowej, zmieniła się także wysokość wielu dodatków z nią związanych.
Podwyżka w 2017 roku płacy minimalnej oznacza wzrost o 8,1 proc. (150
zł) w stosunku do poprzedniego roku (pensja minimalna w 2016 r.
wynosiła 1850 zł brutto). Kwota ta stanowi 47,04 proc. prognozowanego
przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na 2017 r.
- Dzięki podwyżce płacy minimalnej zmniejszy się różnica między
wynagrodzeniem średnim a minimalnym. Dobra sytuacja na rynku pracy
powinna przekładać się także na wzrost wynagrodzeń - komentuje
Elżbieta Rafalska, minister rodziny, pracy i polityki społecznej.
Ile wyniesie najniższa krajowa netto w 2017 roku
Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2017 roku wynosi 2000 złotych
brutto. Podwyżka płacy minimalnej sprawia, że pracownik zatrudniony za
najniższą krajową dostanie na rękę (netto) ok. 1459 złotych.
3
WAŻNE: Przepisy dotyczące płacy minimalnej obowiązują tylko w
stosunku do osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, czyli na
etat. Nie stosuje się ich do umów cywilno-prawnych, czyli umowy zlecenie
czy o dzieło.

Minimalna stawka godzinowa w 2017 roku
Od 1 stycznia 2017 r. dla pracujących na umowach zlecenia oraz
umowach o świadczenie usług obowiązuje minimalna stawka za godzinę
pracy w wysokości 13 złotych brutto. Stawka dotyczy również
samozatrudnionych, którzy jednoosobowo świadczą usługi dla firm. Nad
przestrzeganiem nowych przepisów czuwa teraz Państwowa Inspekcja
Pracy. Za niepłacenie minimalnej stawki grozi grzywna od 1 tys. do 30 tys.
złotych.
Płaca minimalna niezależna od stażu pracy - kto zyska
W 2017 r więcej zarobią osoby dopiero rozpoczynające pracę. Dotychczas
ich wynagrodzenie w pierwszym roku zatrudnienia nie mogło być niższe
niż 80 proc. minimalnej pensji. Obecnie po zmianie przepisów nowo
zatrudnionym osobom przysługuje wynagrodzenie w wysokości co
najmniej 100 proc. płacy minimalnej.
Minimalne wynagrodzenie - odprawa dla zwalnianych pracowników
Wzrost płacy minimalnej pociąga za sobą również podwyżkę innych
świadczeń. Od 2017 roku wyższa jest odprawa dla zwalnianych grupowo.
Nie może ona przekroczyć 15-krotności minimalnego wynagrodzenia.
Wynosi więc 30 tys. zł brutto (w 2016 roku jest to kwota 27 750 zł brutto).
Płaca minimalna - dodatek za pracę w nocy
Jak zapisano w art. 151 kodeksu pracy, każdemu pracującemu w porze
nocnej, czyli między godz. 22 a 7, należy się dopłata do pensji w
wysokości 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z płacy minimalnej.
Oznacza to dodatek do każdej godziny pracy w porze nocnej w wysokości
od 2,3 do 2,5 zł (w zależności od miesiąca).
Dodatek za czas przestoju w firmie oraz odszkodowanie
Od wysokości minimalnego wynagrodzenia nie może być niższe
wynagrodzenie za czas przestoju w firmie oraz odszkodowania dla ofiar
mobbingu i dyskryminacji w pracy. Sąd nie może przyznać odszkodowania
niższego od pensji minimalnej, wynoszącej w 2017 roku 2 tys. zł brutto zł.
Górna wysokość rekompensaty nie jest określona.
Potrącenie pensji pracownika
Na podwyżce ustawowego minimum skorzystają też dłużnicy, którym
wypłatę zajął komornik. A wszystko dlatego, że zgodnie z prawem, po
4
potrąceniach pracownik musi dostać wypłatę w wysokości co najmniej
minimalnego wynagrodzenia W przypadku kar za wykroczenia służbowe
na konto pracownika musi trafić przynajmniej 90 procent najniższej płacy,
a przy potrąceniach zaliczek firmowych - co najmniej 75 procent.
Zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy
Z reguły pracownicy otrzymujący wynagrodzenie na poziomie płacy
minimalnej zatrudnieni są na pełny etat. W przypadku zatrudnienia w
niepełnym wymiarze czasu pracy, płaca minimalna jest proporcjonalna do
tego wymiaru. Tak więc w przypadku zatrudnienia na 1/2 etatu pracownik
otrzyma pensję w wysokości 1000 zł brutto.
Płaca minimalna a premia
Często zdarza się, że oprócz wynagrodzenia zasadniczego pracownik
zatrudniony na etacie otrzymuje premie w różnej wysokości w zależności
od miesiąca. Co w sytuacji, gdy łączna wysokość pensji i premii jest niższa
niż płaca minimalna?
Wówczas pracodawca musi w danym miesiącu uzupełnić wynagrodzenie
do poziomu minimalnego. Nie może wypłacić pracownikowi mniej niż
wynosi najniższe wynagrodzenie w Polsce, czyli w 2017 roku mniej niż 2
tys. zł brutto. Np. jeśli pracownik łącznie dostanie 1920 złotych brutto
pensji i premii, to pracodawca musi mu jeszcze wypłacić 80 złotych brutto
dodatku.
Kto nie skorzysta na podwyżce najniższej krajowej
Co ciekawe są osoby, których nie ucieszy wzrost minimalnego
wynagrodzenia. Mowa o tych, którzy dopiero rozpoczynają własną
działalność gospodarczą i mają prawo do preferencyjnych składek na
ZUS. Dla nich podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne (z
chorobowym) stanowi kwota nie niższa niż 30 proc. minimalnego
wynagrodzenia. W 2017 roku do wyliczeń stosowana jest płaca minimalna
wysokości 2 tys. zł brutto, a nie 1850 zł jak było to w 2016 r..
Zaskakująca decyzja
Pierwotnie płaca minimalna w 2017 roku miała wynosić ok. 1860 lub 1920
zł brutto. Jednak Rada Ministrów na posiedzeniu 14 czerwca 2016 r.
przyjęła nieoczekiwanie propozycję przewidującą podniesienie tej kwoty
do poziomu 2000 zł.
Wysokość płacy minimalnej w 2017 r.
- Kierując się odpowiedzialnością za budżet państwa, za sytuację
finansów i za los polskich obywateli, myśląc o godności polskich obywateli,
rząd zdecydował, że w przyszłym roku minimalne wynagrodzenie będzie
5
wynosiło 2 tys. zł – powiedziała Premier Beata Szydło ogłaszając
podwyżkę płacy minimalnej na 2017 rok.
Minimalne wynagrodzenie niezależne od stażu pracy
Od 1 stycznia zniknęły regulacje, określające poziom minimalnych zarobków w
pierwszym roku pracy. Od teraz młody pracownik zarobi co najmniej 100, a nie 80
proc. stawki minimalnej.
Minimalna stawka za godzinę pracy
W lipcu uchwalono ustawę wprowadzającą minimalną stawkę godzinową. Ustawa
zakłada, że od 1 stycznia 2017 r. obowiązuje minimalna stawka godzinowa w
wysokości ponad 13 zł dla pracujących na określonych umowach zlecenia oraz
umowach o świadczenie usług.
Zmiany w Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych
Od 1 stycznia 2017 r. obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń
Socjalnych (ZFŚS) mają firmy zatrudniające co najmniej 50 osób. Dotychczas taki
wymóg dotyczył firm, których załoga liczyła 20 osób i więcej. Mniejsze firmy nie mają
takiego obowiązku, ale powstanie ZFŚS zależy od decyzji szefa.
Nowe zasady wydawania świadectw pracy
Pracodawca jest zobowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy,
jeżeli nie zamierza go zatrudnić w ciągu 7 dni od ustania poprzedniego zatrudnienia.
Wydanie świadectwa pracy nie może być uwarunkowane wcześniejszym
rozliczeniem z pracownikiem.
Od 1 stycznia 2017 roku zmieniły się zasady wydawania świadectw
pracy oraz zaczęło obowiązywać nowe rozporządzenie ws. świadectw
pracy.
Nowe rozporządzenie jest związane ze zmianami w Kodeksie pracy, które
weszły w życie od 1 stycznia 2017 r. Wprowadza je ustawa z dnia 16
grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia
prawnego przedsiębiorców.
Na czym polega zmiana?
Od nowego roku w związku z ustaniem zatrudnienia pracodawca,
niezależnie od rodzaju umowy o pracę, jest obowiązany niezwłocznie
wydać pracownikowi świadectwo pracy, jeżeli nie zamierza go zatrudnić w
ciągu 7 dni od ustania poprzedniego zatrudnienia.
W przypadku zatrudnienia w ciągu 7 dni − pracodawca jest obowiązany
wydać pracownikowi świadectwo pracy wyłącznie na jego wniosek złożony
w postaci papierowej lub elektronicznej.
6
Ważne! Pracownik może złożyć taki wniosek w każdym czasie i prosić o
wydanie świadectwa pracy dotyczącego poprzedniego okresu
zatrudnienia albo wszystkich okresów zatrudnienia, za które dotychczas
nie uzyskał świadectwa pracy.
Łatwiej dla pracodawców
Do rozporządzenia dołączono pomocniczy wzór świadectwa pracy wraz z
objaśnieniem dotyczącym sposobu jego wypełniania. Ułatwi to
pracodawcom prawidłowe wypełnianie świadectwa pracy.
Po co zmiany?
Nowe rozporządzenie w znacznej części powtarza dotychczasowe
rozwiązania. Zmiany wynikają przede wszystkim z konieczności
uwzględnienia nowych zasad wydawania świadectw pracy oraz zmian w
uprawnieniach rodzicielskich pracowników, obowiązujących od początku
2016 r. Część zmian ma na celu doprecyzowanie przepisów, które
dotychczas budziły wątpliwości oraz powodowały w praktyce trudności w
wystawianiu pracownikom prawidłowych świadectw pracy.
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ws.
świadectw pracy z dnia 30 grudnia 2016 r. zastępuje dotychczasowe
rozporządzenie w tej sprawie z dnia 15 maja 1996 r.
Zawarte są w nim regulacje dot. szczegółowej treści świadectwa pracy,
sposobu i trybu wydawania świadectwa pracy oraz sposobu i trybu
prostowania i uzupełniania świadectwa pracy.
Źródło:
http://www.regiopraca.pl/portal/rynek-pracy/wiadomosci/od-2017-roku-noweprzepisy-kodeksu-pracy-glowne-zmiany-w-prawie
http://www.regiopraca.pl/portal/rynek-pracy/wiadomosci/placa-minimalna-w-2017roku-2000-zl-od-pierwszego-stycznia
http://www.regiopraca.pl/portal/prawo/zmiany-w-prawie/nowe-zasady-wydawaniaswiadectw-pracy-w-2017-roku
[Dostęp: 09.01.2017]
7
Download