problemy niedostosowania społecznego
advertisement
1 PROBLEMY NIEDOSTOSOWANIA SPOŁECZNEGO 2 Temat: Prostytucja jako zjawisko wykolejenia społecznego. PLAN PRACY Wstęp I. Nieprzystosowanie społeczne. 1.1.Objawy nieprzystosowania społecznego, II. Zjawisko wykolejenia społecznego. III. Prostytucja. 3.1. Pojęcie prostytucji. 3.2. Formy prostytucji. 3.3. Przyczyny uprawiania prostytucji. 3.4. Walka z prostytucją. 3.5. Program " Tada " - uliczni wychowawcy. 3.6. Prostytucja nieletnich dziewcząt. 3.7. Zagrożenie zdrowia. IV. Prostytucja w badaniach statystycznych. Zakończenie. Bibliografia. 3 Wstęp Objawem wykolejenia społecznego jest niekonwencjonalne zachowanie seksualne prostytucja. Uprawianie prostytucji nie pozostaje bez wpływu na psychikę kobiety. Największe niebezpieczeństwo, jakie niesie prostytucja, polega na całkowitym odhumanizowaniu życia płciowego, sprowadzeniu go do aktu fizjologicznego odartego z wszystkich cennych i wzbogacających człowieka elementów psychologicznych ( miłości, uczuć ). Trudno ustalić granice prostytucji, w dobie dużej swobody seksualnej, akceptowanej przez wiele społeczeństw. Trudno określić rozmiary zjawisk zakaz rejestrowania prostytutek - zakaz prowadzenia statystyk na ten temat, miał na celu odejście od form " negatywnego wyróżniania " - powód utrudnianie prostytutkom podjęcie decyzji o zmianie życia. Dlatego dane statystyczne obecnie dotyczą prostytutek, które weszły w konflikt z prawem i zostały zarejestrowane z powodu popełnienia jakiegoś przestępstwa. Analiza danych świadczy jednak o stałym wzroście liczby prostytutek. Wzrost różnego typu agencji towarzyskich oficjalnie reklamujących w prasie swe usługi niepokoi, choć agencje działają niezgodnie z "literą prawa" prowadzą działalność jawnie i bez ograniczeń. Niemal lawinowo powstaje coraz więcej agencji, sex-shop-ów, wytwórni filmów pornograficznych, salonów masażu erotycznego, agencji oferujących panie do towarzystwa z powinnością spełniania wszystkich zachcianek klientów, prywatne burdeliki dla określonych grup zawodowych np. kierowców Problemem o charakterze już międzynarodowym stał się transfer kobiet i stręczenie do nierządu poza granicami kraju. Jest to przestępczość dobrze zorganizowana, jej organizatorzy dopuszczają się gwałtów, uszkodzeń ciała, stosują groźby wobec kobiet. Werbowanie odbywa się pod różnymi pretekstami ( zatrudnianie za granicą w charakterze modelek, kelnerek, barmanek, hostess itp. ) Za granicą kobiety zostają ubezwłasnowolnione , presja psychiczna, zabór paszportu, groźby, wciągnięcie w proceder i kontrolę przez inne prostytutki. Polskie prostytutki najczęściej werbowane są do nielegalnych domów publicznych na terenie Niemiec, Belgii, Holandii, Austrii, Szwajcarii, Francji, a także na Bliski Wschód. Obecnie obywatelki b. ZSRR uprawiają nierząd w TIR-ach, podrzędnych barach, w hotelach robotniczych, w pociągach tak zwane " wagonówki ".Rezultaty rozpoznawania i ścigania tej działalności jest wysoce niezadowalające, tym bardziej że zagrożenia związane z patologią obyczajów będą się nadal poszerzać Coraz częściej ubóstwo, brak pracy i środków utrzymania rodziny będzie pchać niektóre dziewczyny do uprawiania nierządu. Do powstałych peep-shop-ów ciągnie młode dziewczęta często doprowadzają je własne matki, traktując córki jak towar, który można sprzedać drogo a zarazem poufnie bez wystawiania na moralny osąd własnego środowiska, "Jak dziewczyna jest zgrabna, ma ładny 4 biust - to niech się rozbiera, co jej szkodzi " - to wypowiedź jednej z matek polskich. Jestem nauczycielką w szkole średniej , miałam kontakt z dziewczynami które uprawiały prostytucję , zawsze zadawałam sobie pytanie co je do tego skłoniło, dlaczego tak młode ładne dziewczyny wybrały właśnie taką drogę życiową ? Dlaczego rodzice pogodzili się z takimi decyzjami ? Wybrałam ten temat by pogłębić wiedzę, dostrzec czynniki które skłaniają młode kobiety do podjęcia takich decyzji , zrozumieć dlaczego- znaleźć odpowiedź na bulwersujące mnie pytania. I. Nieprzystosowanie społeczne Nieprzystosowanie społeczne pojawiło się wraz z wystąpieniem pierwszych organizacji ludzkich, należy do tych negatywnych zjawisk które przedstawiają człowieka w relacji obojętności lub wrogości wobec pewnych norm. Termin nieprzystosowanie społeczne używany jest zamiennie podobnymi terminami jak " niedostosowanie, wykolejenie społeczne " , chociaż ich zakresy pojęciowe nie pokrywają się . Każdy z wyżej wymienionych terminów odnosi się do zachowań jednostek lub grup społecznych . Przy czym chodzi tu o takie zachowania które są nieadekwatnymi 5 powtarzającymi się reakcjami jednostek na wymogi i nakazy zawarte w przypisanych im przez system społeczny rolach - roli dziecka, kolegi, ucznia,itp. Nieprzystosowanie społeczne wiąże się z charakterystycznym układem praw lub stanami osobowości skłaniającymi jednostkę do reagowania w sposób niezgodny z zaleceniami danego systemu społecznego i wymogami ról społecznych. O. Lipkowski - Przez niedostosowanie społeczne rozumie się " zaburzenia charakterologiczne o niejednolitych objawach, spowodowane niekorzystnymi zewnętrznymi lub wewnętrznymi warunkami rozwoju, a wyrażające się wzmożonymi długotrwałymi trudnościami w dostosowaniu się do normalnych warunków społecznych i w realizacji zadań życiowych danej jednostki". Niedostosowanie społeczne obejmuje wszystkie formy zaburzeń w zachowaniu się, które utrudniają funkcjonowanie w społeczeństwie, czyli obejmuje wszystkie postacie zaburzeń psychicznych. 1.1. Objawy nieprzystosowania społecznego Symptomy nieprzystosowania społecznego są obserwowalnymi zdarzeniami lub zachowaniami sprzecznymi z uznawanymi przez społeczeństwo wzorami zachowań. W zależności od częstości ich występowania, stopnia skumulowania oraz od ich specyfiki mogą być traktowane jako tzw. cząstkowe wskaźniki nieprzystosowania. 1. Notoryczne kłamstwa; 2. Ucieczki (z domu lub szkoły ); 3. Alkoholizowanie się ( nadużywanie alkoholu ); 4. Niekonwencjonalne zachowania seksualne ( prostytucja ); 5. Pasożytnictwo społeczne ( nadużywanie korzyści cudzej pracy ); 6. Nadużywanie środków odurzających i podniecających ( narkomania, toksykomania ); 7. Zachowania agresywne skierowane na otoczenie zewnętrzne; 8. Zamachy samobójcze; 9. Zachowania przestępcze; 6 Niektórzy autorzy ( o. Lipkowski ) wymieniają także i inne kategorie zachowań lub ich cech jako symptomatyczne dla osób nieprzystosowanych społecznie, np. nieposłuszeństwo wobec rodziców, opiekunów, nauczycieli, lenistwo, lękliwość, zaburzenia koncentracji, cynizm, brawura. Wymienione wyżej kategorie zachowania nie występują w izolacji, lecz łączą się w tzw. syndromy zachowań, które są podstawą do wyodrębnienia różnych odmian nieprzystosowania społecznego ze względu na cechy zachowań składających się na dany syndrom. J. Konopnicki wyróżnił pięć syndromów nieprzystosowania społecznego, są to: 1. Wrogość- powstająca na tle frustracji potrzeb emocjonalnej zależności, na które składają się takie cechy zachowania jak; podejrzliwość, szkodzenie innym ludziom, niszczenie przedmiotów, awantury, bójki, gwałtowne wybuchy gniewu, wagary. 2. Zahamowanie - powstające na podłożu uszkodzeń lub osłabienia systemu nerwowego jednostki np. nadmierna uległość dziecka, bierność i brak ambitnych aspiracji, ponoszenie częstych porażek, nieśmiałość, lęk przed ryzykiem, brak pomysłowości i inicjatywy, zamyślenie, autyzm. 3. Niekonsekwencja - pojawia się na tle uszkodzenia układu nerwowego, symptomy to: brak koncentracji uwagi, nieprzemyślane i natychmiastowe reakcje , nadpobudliwość oraz stany niezrównoważenia emocjonalnego. 4. Aspołeczność- podstawowe symptomy to: silne dążenie do szkodzenia innym osobom, bezinteresowne okrucieństwo brak wrażliwości moralnej, stosowanie przemocy w stosunkach interpersonalnych. 5. Wrogość z tendencją do aspołeczności - syndrom mieszany. Jeśli kryterium wyodrębnienia odmian nieprzystosowania społecznego jest nieadekwatność funkcjonowania jednostki w rolach społecznych, wyrażająca się w niepełnym lub sprzecznym z przepisami roli, funkcjonowaniu w danej roli ( lub w jej wyraźnym odrzuceniu )- to wówczas można wyróżnić: 1. Nieprzystosowanie do wymogów życia rodzinnego - ze względu na rolę dziecka w rodzinie; 2. Nieprzystosowanie do wymogów w grupie rówieśniczej - ze względu na rolę kolegi; 3. Nieprzystosowanie do wymogów szkolnych - ze względu na rolę ucznia; 4. Nieprzystosowanie do wymogów roli zawodowej - ze względu na rolę pracownika; 5. Nieprzystosowanie do wymogów życia małżeńskiego - ze względu na rolę męża lub żony; 6. Nieprzystosowanie do psychospołecznych wymogów związanych z własną płcią - ze względu na rolę płciową. Objawy wykolejenia społecznego tym łatwiejsze są do zidentyfikowania i pogrupowania, im częściej występują oraz im wyższy jest ich poziom skumulowania udanej jednostki w określonym przydziale czasu. 7 II Wykolejenie obyczajowe Wykolejenie obyczajowe - gdy jednostka notorycznie łamie istniejące i obowiązujące ją normy moralne i obyczajowe; obejmuj następujące klasy zachowań : - zachowania autodestrukcyjne ( nadużywanie alkoholu, środków odurzających, próby samobójcze ); - przedwczesne rozpoczynanie życia seksualnego ( prostytucja ) - pasożytnictwo społeczne ( nieangażowanie się w naukę lub pracę przez młodzież i dorosłych w wieku produkcyjnym Istnieje kilka prostych czynników sprzyjających wykolejeniu społecznemu: 1 Niekorzystne warunki ekonomiczno-materialne rodziny (nędza, ubóstwo czyli wychowanie w kulturze biedy); 2. Choroby rodziców lub ich nieobecność w wychowywaniu dzieci; 3. Kontakt dziecka z podkulturą dewiacyjną; 4. Brak sukcesów szkolnych; 5. Zaburzona struktura rodziny (rozbicie rodziny, sieroctwo) 6. Stagmatyzujące oddziaływanie instytucji wykrywania, napiętnowania i eliminowania dewiacji (policja, sąd, zakład poprawczy); 7 Społeczna blokada aspiracji jednostki (np. brak środków do realizacji aspiracji); 8. Zaburzona struktura osobowości, niska samoocena; 9. Niezrównaważenie emocjonalne; 10.Zaburzenia psychosomatyczne- nadpobudliwość; 11 Odtrącenie dziecka. Z pedagogicznego punktu widzenia do najważniejszych czynników determinujących wykolejenie społeczne dzieci i młodzieży należą czynniki związane z przebiegiem socjalizacji 8 dziecka w rodzinie, a zwłaszcza te zdarzenia, które prowadzą do osłabienia lub zerwania więzi emocjonalnej dziecka z rodzicami. III Prostytucja. Prostytucja jest zjawiskiem społecznym . Jest elementem rzeczywistości o charakterze patologicznym, gdyż wiążąc się z istotną dla każdego człowieka sferą seksualną, nie spełnia jej podstawowych funkcji ograniczając się jedynie do sfery biologicznej. Kontakty z prostytutką dają możliwość osiągnięcia odprężenia, natomiast nie zaspokajają potrzeb psychicznych i społecznych. Negatywne oceny moralne wywołuje również fakt, że prostytucja deprecjonuje godność człowieka traktując go w kategoriach przedmiotu. Mimo to prostytucja istniała od wieków i istnieć będzie niezależnie od zakazów natury prawnej jak i moralnej. Czy prostytucję można będzie kiedykolwiek całkowicie usunąć. Społeczeństwo musi więc się z tym pogodzić i przydzielić jej miejsce . Prostytucja nie jest karana przez prawo , karane są związane z nią ujemne społecznie zjawiska ( sutenerstwo , stręczycielstwo ), zwłaszcza gdy zagrażają młodzieży. 3.1. Pojęcie prostytucji. Pojęcie prostytucji - termin „ prostytucja „ pochodzi z łacińskiego prostitutio co oznacza nierząd uprawiany w celu osiągnięcia zysku , lub od łacińskiego prostare, co oznacza stać przed czymś, wystawiać, ofiarowywać się na sprzedaż. Prostytucja to oddawanie do dyspozycji swojego ciała w celu zaspokojenia seksualnego płacących klientów. Większość badaczy uznaje prostytucję za zjawisko mieszczące się w ramach patologii społecznej, doszukując się w uprawianiu nierządu cech zachowań dewiacyjnych. Podkreśla się związki prostytucji z przestępczością, alkoholizmem i innymi zjawiskami społecznymi. Wg M Jasińskiej prostytucja to zjawisko o skali społecznej polegające na tym, że większa lub mniejsza liczba osób będących członkami danej społeczności uprawia proceder polegający na świadczeniu usług seksualnych w zamian za korzyści materialne. „ Prostytutka „ to osoba która zaspakaja potrzeby seksualne przygodnych partnerów za opłatą, bez zaangażowania uczuciowego i w zasadzie bez wyboru. Określenia osób uprawiających prostytucję znajdujące się w obiegu: H i e r o d u l a m i zwano w starożytności niewolników i niewolnice świątynne w służbie bóstwa, oprócz funkcji pełnionych przy uroczystościach kultowych pełnili oni funkcje związane z prostytucją, np. w Koryncie prostytuowało się więcej niż 1000 hierodul kobiet. H e t e r y w starożytnej Grecji najwyższa warstwa prostytutek – wykształcone arystokratki wśród innych kategorii, hetery były typowymi prostytutkami świeckimi. P u e l l a p u b l i c a w języku łacińskim dziewczyna publiczna. Do kategorii tej należały wszystkie kobiety , które bez wyboru uprawiały kontakty seksualne , w burdelu lub gdziekolwiek, doznając rozkoszy seksualnej lub nie. 9 K u r t y z n a dama dworu , kobieta lekkich obyczajów , termin „ kurtyzana „ zaczął funkcjonować w Odrodzeniu . Kurtyzany to prostytutki spędzające życie w wielkim świecie , pozostające na utrzymaniu możnych kochanków. M e t r e s y , z francuskiego maitresse, były to kochanki utrzymanki wysoko postawionych osobistości, królów lub książąt, posiadały znaczne wpływy. P o s t u r e – g i r l s , z angielskiego to posture – pozować , to prostytutki , które w XVIII w specjalizowały się w obnażaniu i pokazywaniu swych wdzięków – włącznie z narządami płciowymi – zgromadzonym w lokalu mężczyznom. Można je uznać za prekursorki stripteaserek. K o k o t y – staromodne określenie prostytutek „ na wysokim szczeblu „ Słowo cocotte pochodzi z francuskiej mowy dziecięcej w XVIIIw i oznacza kurczątko , kurka. C a l l – g i r kobiety uprawiające nowoczesny rodzaj prostytucji , „ wysoka klasa „ ( z ang. call ) – kontakt z nimi nawiązuje się przez telefon. Ich wysoki status jest rezultatem wysokiej opłaty. C a l l – b o y jest to młody mężczyzna uprawiający prostytucję G i g o l o to młody mężczyzna , płatny partner do tańca , będący na usługach kobiet . Czerpie dochody ze stosunków ze starszymi kobietami .Są to osobnicy uprawiający prostytucję heteroseksualną i homoseksualną. 3.2. Formy prostytucji. P R O S T Y T U C J A H E T E R O S E K S U A L N A – świadczenie usług seksualnych przez kobiety – mężczyznom w zamian za korzyści materialne. P R O S T Y T U C J A B I O S E K S U A L N A świadczenie usług seksualnych osobom obojga płci. P R O S T Y T U C J A H O M O S E K S U A L N A – utrzymywanie stosunków seksualnych z osobami tej samej płci: - prostytucja męska ( pederostyczna ) - prostytucja damska ( lesbijska ) Prostytucja jest ściśle mówiąc manifestacją seksu , bowiem motywy jej uprawiania są przeważnie nie seksualne , jest to raczej swego rodzaju handel rozgrywający się na terenie seksu handel seksem jest trudny do usunięcia , gdyż wynika z różnic , między żeńską podażą a męskim popytem. 3.3 Przyczyny uprawiania prostytucji. PRZYCZYNY UPRAWIANIA PROSTYTUCJI – od dawnych czasów ludzi interesowało pytanie: dlaczego skromna, ładna, czasem pochodząca z dobrego domu dziewczyna zaczyna uprawiać prostytucję. a. WPŁYWY ŚRODOWISKOWE - kryzysy ekonomiczne i związana z nimi potrzeba stwarzania dodatkowych źródeł dochodu, 10 migracja większych grup ludności, wiążąca się z zerwaniem lub rozluźnieniem dotychczasowych więzi międzyludzkich - ruchy większych mas wojsk, rozbudowa złożonych systemów komunikacji np. floty dalekomorskiej - materialne ubóstwo społeczeństwa – przekształcanie w nieobyczajność. - wpływ kapitalistycznego stylu życia – z rozwojem ekonomicznych dążeń u człowieka następuje niszczenie istotnych wartości życia, co doprowadza do tego, że pieniądz staje się ostateczną miarą sukcesu - „ głód życia „ – pęd do użycia rozkoszy za wszelką cenę - wtórny analfabetyzm, fluktuacja na rynku pracy oraz chaos w zakresie pojęć moralnych i etycznych - dom rodzinny : atmosfera w rodzinie, brak rodziców, rozbicie rodziny, bieda, nienawiść do rodziców, pragnienie wczesnej samodzielności, często są to dzieci niemałżeńskie , ojca nałogowego alkoholika , - wyjście z trudnej sytuacji domowej Badania przeprowadzone przez dwóch psychiatrów, Borelliego i Starka, wykazały następujące przyczyny, które skłoniły dziewczęta do uprawiania prostytucji: 20% bieda i konieczność ekonomiczna, 14% uwiedzenie przez przyjaciół lub starsze prostytutki, 8,5% rozkosz związana z życiem seksualnym, 8% protest przeciwko rodzicom, 8% rozczarowanie doznane ze strony ukochanego mężczyzny, 6% przymuszanie do prostytucji przez męża, 29,5% nie potrafiło określić jednoznacznej przyczyny. CZYNNIKI BIOLOGICZNO – PSYCHOLOGICZNE - silny temperament - niski stopień inteligencji - zaburzenia popędowe - pochodzenie z konfliktowej lub rozbitej rodziny - oziębłość seksualna - potrzeba przygód i odmian w życiu seksualnym - lenistwo - upodobanie do zbytku, strojenia się i rozrzutności - motywacja ryzyka, niebezpieczeństw i popełnienia czynów zakazanych cechy patologiczne ( różnego stopnie niedorozwoju umysłowego , psychozy schizofreniczne lub maniakalne itp ) SEKS W miarę wzrastającego promiskuityzmu, a więc uprawiania wolnej miłości , obniża się wartość prostytucji jako towaru, na który istniało duże zapotrzebowanie. - skłonności do różnorodnych dewiacji seksualnych ( na pierwszy plan wysuwa się homoseksualizm 40% prostytutek utrzymuje takie kontakty wg niektórych badań ) - oziębłość seksualna kobiet - nadmiernie silny popęd seksualny - przedwczesna dojrzałość płciowa uwarunkowana hormonalnie - potrzeba odmiany, żądza przygód seksualnych - PSYCHOSEKSUALNE FUNKCJE PROSTYTUCJI Ważna jest odpowiedz na pytanie: jaki wpływ ma wizyta mężczyzny u prostytutki na jego osobowość .Martha Stein psychoterapeutka z Nowego Jorku przebadała 1242 klientów prostytutek i określiła pięć psychoseksualnych funkcji : - seksualne odprężenie – podstawowa funkcja prostytucji – po zapłaceniu stawki żadnych zobowiązań - pogłębienie doświadczeń seksualnych – edukacja seksualna 11 - więzi – identyfikacja ( ujawnienie tożsamości klienta ) świadczenie ról emocjonalnych ( 1. wsparcie i wzmocnienie pewności siebie w sprawach zawodowych, małżeńskich i osobistych towarzyskich oraz element kawalerskich przyjęć. podniesienie statusu społecznego - partnerka w biznesie, pani do towarzystwa 3.4. Walka z prostytucją. PROHIBICJA – prostytucja jest karana przez prawo i uważana za przestępstwo ( prohibicja nie zdała egzaminu ,szerzyła się nielegalna prostytucja , choroby przenoszone drogą płciową, alkoholizm. ) REGLAMENTACJA – prostytucję wolno uprawiać tylko w domach publicznych pod nadzorem służby sanitarnej i władz porządkowych. NEOREGLAMENTACJA – uprawianie prostytucji bez skoszarowania ale pod nadzorem służb sanitarnych i porządkowych ( każda prostytutka musi posiadać książeczkę kontrolną ). ABOLICJONIZM – przeciwdziałanie nie samej prostytucji lecz przyczynom skłaniającym kobiety do jej uprawiania oraz jej skutkom. 3.6. Prostytucja nieletnich dziewcząt. Dziewczęta niechętnie mówią o swoich doświadczeniach seksualnych. Swoje odczucia i opinie wyrażają w sposób pośredni np. opowiadają o fikcyjnych koleżankach - prostytutkach lub mówią o tym podczas badań metodami projekcyjnymi. Około 90% badanych dziewcząt mówi o życiu seksualnym jako czymś oderwanym od uczucia, traktowane jest ono w kategoriach wysiłku fizycznego. Dokonując opisów dziewczęta używają wielu wulgaryzmów. Inaczej zachowują się rozmawiając z koleżankami. Bogate doświadczenia seksualne traktowane są jako element nobilitujący, nadający wyższą rangę w społeczności. Nie znalazła potwierdzenia teza, iż większość nieletnich uprawiających nierząd to osoby upośledzone umysłowo. W grupie dziewcząt w PMOW w Kwidzynie ( jest to placówka dla dziewcząt upośledzonych umysłowo) tylko 16,7% trudniło się nierządem. W literaturze polskiej badaniem wpływu czynników biologicznych i psychosocjalnych na wybór drogi życiowej, polegającej na uprawianiu prostytucji, zajmowała się J. Pabian. Z przedstawionych analiz wynika, że powodem uprawiania prostytucji jest najczęściej wczesna inicjacja seksualna ( przed 17 rokiem życia ), brak zainteresowania nauką, bierna postawa wobec pracy, prymitywizm umysłowy i powierzchowność myślenia. Stwierdzono spaczenie popędu seksualnego polegającego na obojętnym traktowaniu partnerów i na łatwości korzystania z perwersyjnych technik seksualnych oraz nieprzeżywaniu orgazmu. Miało to związek z nieprawidłowym rozwojem osobowości i niekorzystnymi wpływami środowiska. Osoba wychowująca się w atmosferze pozbawionej miłości jest narażona na fiksację emocjonalną , niezdolność do przeżywania uczuć i bardzo podatna na " realizowanie popędu w prostytucji ". Odrębny problem stanowią nadużycia seksualne , na które narażone były prostytutki w okresie dzieciństwa. Badania przeprowadzone wykazały, iż odsetek napastowanych seksualnie dziewcząt jest bardzo pokaźny . Negatywne doświadczenia wywołujące uczucie upokorzenia, wstydu i bezsilności mogą stanowić przyczynę prostytuowania się. Istotnym elementem jest wpływ grupy rówieśniczej, nacisk kolegów zwłaszcza z grup patologicznych. Współcześnie panuje tendencja do wieloczynnikowego ujmowania zjawisk, w tym - także prostytucji. Niewątpliwe znaczenie mają więc czynniki ekonomiczne, sytuacja rodzinna dziewczyny oraz jej predyspozycje osobowościowe. Rola poszczególnych czynników jest różna u 12 poszczególnych osób, stąd wynika konieczność indywidualnego ich traktowania. W nowej rzeczywistości ustrojowej w Polsce prostytucja staje się pokusą dla młodych dziewcząt, które postrzegają swoją sytuację życiową jako beznadziejną. Perspektywa dostatniego życia często osłabia opory natury moralnej i zagłusza świadomość negatywnych następstw wynikających z wyboru drogi życiowej opartej na uprawianiu nierządu. 3.7. Zagrożenia dla kobiet uprawiających prostytucję. Prostytucja niesie liczne zagrożenia , zarówno dla prostytutek jak i ich rodzin, głównie dzieci, a także skutki o charakterze społecznym. Wśród zagrożeń jednostkowych należy wymienić: - Zagrożenie zdrowia fizycznego i psychicznego; - Zagrożenie zakażenia chorobą weneryczną; - Możliwość zakażenia wirusem HIV; - Szczególne narażenie na chorobę alkoholową; - Możliwość zajścia w niepożądaną ciążę; - Uzależnienia od narkotyków; - Niebezpieczeństwo związane z dewiacjami i agresywnymi zachowaniami niektórych klientów. Badania wykazały , w grupie prostytutek działających na terenie Warszawy 30% było alkoholiczkami, nieletnie prostytutki uzależnione od alkoholu 78% 70,4% pali papierosy, 25% zażywa narkotyki. Coraz częściej u nieletnich prostytutek stwierdza się depresje, próby samobójcze i choroby psychiczne. Uprawianie prostytucji przez kobietę dotyka również jej najbliższych, zwłaszcza dzieci. Nie dbają one bowiem o swoje zdrowie, prowadzą bardzo niekorzystny tryb życia. Wśród prostytutek które urodziły swoje dzieci przedwcześnie, 33% nie korzystało z opieki lekarskiej w czasie ciąży. W grupie kobiet 14 - 20 lat, które były w ciąży, stwierdzono: rzeżączkę u 15%, kiłę u 6%, opryszczkę u 6%, zatrucie ciążowe u 2%, zatrucie toksyczne organizmu u 28% , nadciśnienie u 15%, poród przedwczesny u 22%. Wymienione problemy występujące w czasie ciąży i porodu nie pozostawały bez wpływu na stan zdrowia noworodków . 30% dzieci prostytutek miało zaburzenia neurologiczne, 14,5% urodziło się z niższą niż przeciętna waga ciała. Negatywne konsekwencje nierządu ponoszą również rodzice prostytutki i jej rodzeństwo. W wielu przypadkach skazani są na izolację społeczną. Prostytucja jest źródłem rozprzestrzeniania się czynników, które degradują społeczeństwo; chorób wenerycznych, AIDS, alkoholizmu, przestępczości. najniebezpieczniejszą konsekwencją prostytucji jest odhumanizowanie życia płciowego. IV Prostytucja w badaniach statystycznych. 13 Badania przeprowadzono wśród kobiet uprawiających prostytucję na terenie Bydgoszczy. Zbiorowość liczyła 104 prostytutki trudniące się nierządem zawodowo: Wiek badanych 17 - 19 lat 11 prostytutek 10,6% 20 - 22 lata 31 prostytutek 29,8% 23 - 25 lat 25 prostytutek 24,0% 26 - 28 lat 13 prostytutek 12,5% 29 - 31 lat 24 prostytutki 23,1% Pochodzenie społeczne liczba inteligenckie 19 robotnicze i chłopskie 85 Wykształcenie liczba podstawowe 27 zawodowe 48 średnie i wyższe 29 Rodzaj ukończonej szkoły podstawowa 22 przyzakładowa 5 zawodowa 48 technikum 9 liceum 12 pomaturalna 2 wyższa 6 Stan cywilny - wszystkie stanu wolnego, w tym 92,7% panien oraz 7,7% rozwiedzionych Czynniki sytuacyjne Struktura rodzin rodziny pełne rodziny niepełne- na skutek śmierci rodzica 16 rodziny niepełne na skutek rozwodu, separacji. Sytuacja wewnątrzrodzinna prostytutek liczba oboje rodzice tylko jedno z rodziców 16 z matką i ojczymem - ojcem i macochą okresowo lub stale u krewnych lub placówka owych. 10 Liczba dzieci w rodzinie prostytutek jedynaczki 14 2-3 76 4-5 14 Wykształcenie rodziców ojciec matka podstawowe 12 36 zawodowe 59 33 średnie 15 26 wyższe 17 8 Sytuacja materialna liczba bardzo dobra 5 dobra 30 przeciętna 17 zła 42 Zjawisko nadużywania alkoholu w rodzinach badanych liczba 77 11 64 14 14 rodzina w której nie nadużywa się alkoholu 58 nadużywa ojciec nadużywa matka oboje rodzice rodzeństwo Zjawisko przestępczości rodziny, w których nie popełniono przestępstw popełnili przestępstwo 44 Rodzaj orzeczonej kary pobyt w zakładzie lub poprawczaku kara grzywny lub w zawieszeniu 7 Pożycie rodziców harmonijne przeciętne 21 złe Częstotliwość występowania konfliktów między rodzicami częste sporadyczne prawie nigdy nie występowały 48 Stosunek emocjonalny rodziców do badanych przyjazny 47 obojętny wrogi Stosunek prostytutek do rodziców pozytywny do obojga 34 pozytywny do jednego z rodziców 24 brak kontaktu Atmosfera wychowawcza w środowisku przyjazna 49 obojętna konfliktowa demoralizująca Model wychowania liczba styl opiekuńczy styl autokratyczny styl laissez-faire Reakcje rodziców na przewinienia kary fizyczne rozmowa i upomnienie zakazy i ograniczenia 24 znęcanie się fizyczne 5 pobłażanie 59 inne ( krzyk, wymówki) Opóźnienia szkolne prostytutek nieopóźnione opóźnione 31 Trudności szkolne nauka nie sprawiała trudności kłopoty sprawiały niektóre przedmioty nauka sprawiała duże trudności 32 21 5 8 12 liczba 60 37 48 35 40 16 47 10 46 20 19 16 14 20 70 42 4 16 73 49 23 15 Stosunek nauczycieli do badanych była lubiana była nielubiana lubiana przez niektórych nauczycieli Symptomy społecznego wykolejenia wagary ucieczki z domu przynależność do subkultur picie alkoholu palenie papierosów Wiek uświadomienia seksualnego przed 10 rokiem życia 5 11 - 12 lat 13 - 14 lat 15 - 16 lat 17 i więcej lat Źródła informacji z jakich czerpały wiedzę o życiu seksualnym rodzina koleżanki 63 szkoła partner seksualny literatura Doświadczenia seksualne badanych z dzieciństwa molestowanie seksualne zabawy o charakterze seksualnym gwałt brak doświadczeń seksualnych Wiek inicjacji seksualnej przed 13 rokiem życia 14 - 15 lat 16 - 17 lat 18 - 19 lat i więcej Ocena emocjonalna pierwszego kontaktu seksualnego przeżycia przykre przeżycia przyjemne stosunek obojętny Charakter przeżyć satysfakcja ból wstręt niechęć Charakter pierwszego kontaktu seksualnego kontakt seksualny z wyboru kontakt seksualny przypadkowy Zmiany partnerów seksualnych częste zmiany partnerów sporadyczne zmiany partnerów 26 51 27 53 36 14 65 82 24 41 25 9 27 20 36 47 43 39 6 16 15 62 16 11 14 85 5 82 30 5 10 55 49 76 28 16 Aktywność zawodowa podjęły pracę zawodową 64 nie podjęły pracy zarobkowej 40 Powody uprawiania nierządu powód ekonomiczny 86 chęć zmiany środowiska 27 perspektywa ciekawszego lepszego życia 33 niedosyt seksualny 17 liczne , urozmaicone kontakty z mężczyznami 16 namowa koleżanki 11 przymus ze strony rodziny 4 brak pracy 31 1. Prostytucja nie jest zjawiskiem jednolitym i jako taka podlega wewnętrznym podziałom, o których decyduje najczęściej; - wygląd zewnętrzny prostytutki; - ogólny poziom intelektualny; - kultura osobista; - kategoria lokali w których nawiązywane są kontakty z klientami; - umiejętności zawodowe. Analizując środowisko prostytutek można stwierdzić ,że generalnie w rodzinach tych występuje więcej zjawisk wskazujących na dysfunkcjonalność do społeczeństwa jak i w relacjach do członków rodziny. Reasumując można stwierdzić, że zawierające się w sytuacji rodzinnej czynniki, które wpływać mogą na wykolejenie się nieletnich dziewcząt, a w konsekwencji na wybór drogi życiowej polegającej na uprawianiu prostytucji tkwią w: - w strukturze wewnątrzrodzinnej; - niskim poziomie uzyskanego przez rodziców wykształcenia i braku kwalifikacji zawodowych , co wpływa na niższy standard życia i pozycję społeczną; - zachowaniach patologicznych manifestowanych przez rodziców i członków rodzin; - złej z punktu widzenia wychowawczego atmosferze niezaspokajającej potrzeby miłości i bezpieczeństwa u dzieci i przyczyniającej się do manifestowania przez nie zachowań aspołecznych; - złym pożyciu rodziców, objawiającym się częstymi konfliktami i demoralizującym zachowaniem; - obojętnym, a niekiedy i wrogim stosunku emocjonalnym rodziców wobec dzieci; - brak bliskich i przyjaznych więzi uczuciowych w stosunku do rodziców; - stosowanie nieprawidłowych z punktu widzenia pedagogicznego środków, wychowawczych , zbyt surowych lub zbyt pobłażliwych. - nadużywanie alkoholu przez rodziców i członków rodziny; - przestępczość członków rodziny; Niepowodzeń szkolnych nie wolno utożsamiać z procesem wykolejenia , niemniej mogą one stanowić przyczynę pojawienia się trudności wychowawczych i zaburzeń zachowania, aż do zachowań patologicznych włącznie. Niepowodzenia szkolne powodują poczucie krzywdy i niezaspokojonych aspiracji, mogą być przyczyną konfliktów z nauczycielami i rówieśnikami. Skłaniają młodzież do poszukiwania rekompensaty w zachowaniach i działaniach społecznie nieaprobowanych, które mogłyby podnieść autorytet wśród rówieśników. 17 Powody uprawiania prostytucji w opiniach prostytutek są różnorodne, stwierdzić można ,iż wybór drogi życiowej w uprawianiu nierządu głownie umożliwia im dostęp do luksusowych dóbr materialnych, otwiera możliwość zawierania interesujących znajomości i zapewnia zaspokojenie potrzeb seksualnych oraz własnej próżności. STRĘCZYCIELSTWO – SUTENERSTWO - KUPLERSTWO Stręczycielstwo – nakłanianie innej osoby do uprawiania prostytucji Sutenerstwo przejawia się w czerpaniu korzyści z cudzego nierządu.. Sutener często jest kochankiem prostytutki żyjącym z jej zarobków. Kuplerstwo przejawia się w ułatwianiu cudzego nierządu w celu osiągnięcia korzyści majątkowych PROSTYTUCJA DZIECIĘCA - ważnym źródłem prostytucji dziecięcej jest stręczycielstwo i handel dziewczętami. Nieletnie uprawiają prostytucję nie w wyniku własnych decyzji , lecz dlatego , że zostały do niej przyuczone , namówione lub też spotkały kogoś kto je zmusił do stosunków w seksualnych z obcymi i starszymi ludźmi CAŁOKSZTAŁT DOŚWIADCZEŃ historycznych przemawia za koniecznością akceptacji lub tolerancji faktu istnienia prostytucji, koniecznością przyjęcia do wiadomości , że prostytucja istnieje. Oddziaływania jeśli mają być racjonalne ,winny zmierzać do tego , aby : 1. Opracować metody przeciwdziałające uprawianiu prostytucji przez osoby, które są do tego zmuszane przez okoliczności. 2. Osoby uprawiające prostytucję otoczyć opieką sanitarną – higieniczną. 3. Znieść znamię infamii ciążące nad prostytutkami i przywrócić im godność. ( obecnie związki prostytutek walczą , o legalizację zawodu ) 4. Zapewnić warunki życia w społeczeństwie tym osobom , które chcą porzucić uprawianie prostytucji. 18 Zakończenie W P o l s c e p r o s t yt u c j a n i e j e s t k a r a l n a ; p r a w o i n g e r u j e j e d y n i e w t e d y, g d y n i e r z ą d u p r a w i a o s o b a n i e l e t n i a . P r o s t yt u c j a t r a k t o w a n a j e s t w t e d y jako przejaw demoralizacji; pociąga to umieszczenie nieletn iej p r o s t yt u t k i w p l a c ó w c e o p i e k u ń c z o - w yc h o w a w c z e j l u b r e s o c j a l i z a c yj n e j . P r o b l e m r e s o c j a l i z a c j i k o b i e t u p r a w i a j ą c yc h p r o s t yt u c j ę n a l e ż y d o j e d n e g o z n a j t r u d n i e j s z yc h . N a s k u t e c z n o ś ć w p ł yw a w i e l e c z yn n i k ó w, m i ę d z y i n n y m i s t o p i e ń " z a a w a n s o w a n i a " zawodowego prostytutki, bardzo ważny jest potem problem zatrudnienia prostytutki ,często brak tym kobietom kwalifikacji z a w o d o w yc h M yś l ę , ż e n a j w a ż n i e j s z ą r o l ę p r z e c i w d z i a ł a n i a s z e r z e n i a się tego procederu ( obecnie mówi się że w Polsce uprawia go około 14 t ys i ę c y k o b i e t ) j e s t p o t r z e b a o b s e r w a c j i i u j a w n i a n i a ś r o d o w i s k p a t o g e n n yc h , w m o m e n c i e g d y p o m o c i m o k a z a n a b ę d z i e j e s z c z e s k u t e c z n a , a n e g a t y w n e w p ł yw y n i e z a w a ż ą n a p r o c e s i e w yc h o w a n i a dziecka. Na szczególną uwagę zasługuje środowisko szkolne , to jego dzia łanie j e s t w a ż n e w p r o c e s i e s o c j a l i z a c j i d z i e c k a . K a ż d e u c h yb i e n i e m o ż e p r z yn i e ś ć n i e o d w r a c a l n y s k u t e k , d l a t e g o t a k w a ż n e j e s t b y n a u c z yc i e l k o c h a ł d z i e c i i b ył p e d a g o g i e m z w yb o r u i z a m i ł o w a n i a . Wa ż n ym c z yn n i k i e m j e s t t a k ż e p r o b l e m o ś w i a t y s e k s u a l n e j , s t w i e r d z o n o , ż e w p ł yw n a k s z t a ł t o w a n i e s i ę o r i e n t a c j i ż yc i o w e j , p o l e g a j ą c e j n a a k c e p t o w a n i u c z e r p a n i a z ys k ó w z u p r a w i a n e j p r z e z s i e b i e p r o s t yt u c j i , j e s t b a r d z o w c z e s n e i c z ę s t o p r z yp a d k o w e p o d e j m o w a n i e ż yc i a s e k s u a l n e g o . K s z t a ł t o w a n i e k u l t u r y s e k s u a l n e j w i n n o r o z p o c z yn a ć s i ę n a t yl e w c z e ś n i e , b y w n a t u r a l n y s p o s ó b z a s p o k o i ł o c i e k a w o ś ć d z i e c i i m ł o d z i e ż y i b y u o d p o r n i ł o j e n a t e o d d z i a ł yw a n i a , k t ó r e w yp a c z a ć m o g ą p ó ź n i e j s z y k s z t a ł t ż yc i a e r o t yc z n e g o . N i e s p o s ó b p o m i n ą ć b r a k ó w z zakresu wiedzy seksualnej Otóż by zlikwidować te luki potrzebne są o d p o w i e d n i e p r o g r a m y e d u k a c yj n e . M y ś l ę , ż e o b e c n i e c o ś d r g n ę ł o w p r o g r a m i e d l a s z k ó ł " w yc h o w a n i e d o ż yc i a w r o d z i n i e " . P r o g r a m w z b o g a c o n y o u s t a l e n i a z z a k r e s u m e d y c yn y, p r a w a , b i o l o g i i i d o t e g o r e a l i z o w a n y p r z e z o d p o w i e d n i o p r z yg o t o w a n ą k a d r ę p e d a g o g i c z n ą , m o ż e w p r z ys z ł o ś c i d a ć w ym i e r n e s u k c e s y . P r a c u j ą c w i e l e l a t w s z k o l e m o g ę s t w i e r d z i ć , ż e z a n i e d b a n i a w t e j d z i e d z i n i e b ył y o g r o m n e O b e c n i e o b s e r w u j ę j a k b y d u ż ą p o p r a w ę s t a n u r z e c z y, N o w y p r o g r a m w i e d z y s e k s u a l n e j , p r z yj ę t y z o s t a ł p r z e z m ł o d z i e ż i i c h r o d z i c ó w . W szkole w której pracuję jest skrzętnie wdrażany przez koleżanki które u z ys k a ł y w i e d z ę i p r z yg o t o w a n i e d o j e g o w d r o ż e n i a . S ł u c h a j ą c o p i n i i uczniów , mogę stwierdzić , że coraz więcej uczniów uczęszcza na zajęcia twierdząc ,że są ciekawe i w ciekawy sposób , niekonwencjonalny prowadzone. Reasumując należy podkreślić, że poradnictwo osiągnie cel jeśli d z i a ł a n i a n i e b ę d ą p o w i e r z c h o w n e , n i e z n i w e l u j ą w a r u n k ó w, k t ó r e t w o r z ą z u p r a w i a n i a p r o s t yt u c j i t a k d o b r z e p ł a t n e g o z a j ę c i a , ż e k o r z yś c i m a t e r i a l n e g r a t yf i k u j ą n a w e t u t r a t ę p o z yc j i s p o ł e c z n e j . 19 Bibliografia M . Z i e m s k a , R o d z i n a i o s o b o w o ś ć , Wa r s z a w a 1 9 7 5 r M . K o w a l c z yk - J a m n i c k a , S p o ł e c z n o - k u l t u r o w e u w a r u n k o w a n i a p r o s t yt u c j i w P o l s c e , B yd g o s z c z 1 9 9 8 r K . S ł a w i k , P a t o l o g i e w I I I R z e c z p o s p o l i t e j , K a t o w i c e 1 9 9 4 r. W. J a s i ń s k a , P r o c e s s p o ł e c z n e g o w yk o l e j e n i a m ł o d o c i a n y c h , Wa r s z a w a 1 9 6 7 r. K. Szczutowska, Psychospołeczne problemy niedostosowania s p o ł e c z n e g o , B yd g o s z c z 1 9 9 3 r. K . P o s p i s z yl , E . Ż a b c z yń s k a , P s yc h o l o g i a d z i e c k a n i e d o s t o s o w a n e g o s p o ł e c z n i e , Wa r s z a w a 1 9 8 5 r. M i e s i ę c z n i k M E N , P r o b l e m y o p i e k u ń c z o w yc h o w a w c z e , g r u d z i e ń 1 9 9 4 r, a r t y k u ł , J . M o c z yd ł o w s k a , P r o s t yt u c j a n i e l e t n i c h dziewcząt. 20 m a r z e c 1 9 9 6 r, J . M o c z yd ł o w s k a , Wyb r a n e a s p e k t y p r o s t yt u c j i .
