Sposób odzyskiwania przepuszczalności skał zbiornikowych w

RZECZPOSPOLITA
POLSKA
(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)188155
(21) N um er zgłoszenia:
Urząd Patentowy
Rzeczypospolitej Polskiej
(54)
(22) Data zgłoszenia:
329083
(51) Int.Cl.7:
E21B 43/22
06.10.1998
Sposób odzyskiwania przepuszczalności skał zbiornikowych w strefie przyodwiertowej
(73)
(43)
(13) B1
Uprawniony z patentu:
Instytut Nafty i Gazu, Kraków, PL
Zgłoszenie ogłoszono:
10.04.2000 BUP 07/00
(72)
Twórcy wynalazku:
Sławomir Falkowicz, Kraków, PL
Zdzisław Herman, Kraków, PL
(45)
O udzieleniu patentu ogłoszono:
31.12.2004 WUP 12/04
(74)
Pełnomocnik:
Matuszczyk Hanna, Instytut Nafty i Gazu
PL
188155
B1
(57)
Sposób odzyskiwania przepuszczalności skał zbiornikowych w strefie przyodwiertowej polegający na dowiercaniu złoża przy pomocy płuczki wiertniczej na bazie wodnej
z dodatkami polimerów i innych środków chemicznych, znamienny tym, że przed zabiegiem dowiercania złoża do płuczki wiertniczej podczas jej intensywnego mieszania
wprowadza się uprzednio wyhodowany szczep bakterii np. Cellulomonas lub Bacillus w ilości 3 do 6% wagowych, korzystnie 5%, po czym w złożu pod wpływem bakterii następuje
rozkład polimerów przywracający zbliżone do pierwotnych właściwości filtracyjne skały
zbiornikowej.
2
188 155
Sposób odzyskiwania przepuszczalności skał zbiornikowych
w strefie przyodwiertowej
Zastrzeżenie
patentowe
Sposób odzyskiwania przepuszczalności skał zbiornikowych w strefie przyodwiertowej
polegający na dowiercaniu złoża przy pomocy płuczki wiertniczej na bazie wodnej z dodatkami polimerów i innych środków chemicznych, znamienny tym, że przed zabiegiem dowiercania złoża do płuczki wiertniczej podczas jej intensywnego mieszania wprowadza się
uprzednio wyhodowany szczep bakterii np. Cellulomonas lub Bacillus w ilości 3 do 6% wagowych, korzystnie 5%, po czym w złożu pod wpływem bakterii następuje rozkład polimerów
przywracający zbliżone do pierwotnych właściwości filtracyjne skały zbiornikowej.
*
*
*
Przedmiotem wynalazku jest sposób odzyskiwania przepuszczalności skał zbiornikowych w strefie przyodwiertowej stosowany do dowiercania złóż płynnych surowców mineralnych.
Dotychczas dowiercanie skał zbiornikowych prowadzi się przy pomocy płuczki wiertniczej, która składa się z różnych odmian minerałów ilastych, a zwłaszcza bentonitu naturalnych
polimerów wielko i małocząsteczkowych oraz innych środków chemicznych. Faza stała i polimery w trakcie przewiercania, pod wpływem ciśnienia wytworzonego przez słup płuczki
wiertniczej, wypełniają pory skały zbiornikowej powodując zmniejszenie przepuszczalności
skały, aż do utraty przepuszczalności włącznie. Zjawisko to nosi nazwę kolmatacji skały
zbiornikowej.
Znane sposoby odzyskiwania przepuszczalności skał zbiornikowych w strefie przyodwiertowej polegają na wywołaniu długotrwałego przypływu płynów do odwiertu co może
spowodować częściowe przywrócenie przepuszczalności pierwotnej skał.
Przepuszczalność skał zbiornikowych w strefie przyodwiertowej jest również przywracana poprzez stosowanie znanych zabiegów intensyfikujących dopływ płynów złożowych do
odwiertu polegających na szczelinowaniu i/lub kwasowaniu skały.
Sposób odzyskiwania przepuszczalności skal zbiornikowych w strefie przyodwiertowej
według wynalazku, polegający na dowiercaniu złoża przy pomocy płuczki wiertniczej sporządzonej na bazie wodnej z dodatkiem polimerów i innych środków chemicznych, charakteryzuje się tym, że przed zabiegiem dowiercania złoża, do płuczki wiertniczej podczas jej intensywnego mieszania wprowadza się uprzednio wyhodowany szczep bakterii np. Cellulomonas,
lub Bacillus sp. w ilości 3 do 6% wagowych, korzystnie 5%, po czym w złożu pod wpływem
bakterii następuje rozkład polimerów przywracający zbliżone do pierwotnych właściwości
filtracyjne skały zbiornikowej.
Zaletą omawianego rozwiązania jest wyeliminowanie długotrwałego i nie zawsze skutecznego procesu samooczyszczania się skały zbiornikowej. Ponad to zastosowanie przedstawionego sposobu eliminuje zabiegi szczelinowania i kwasowania skał zbiornikowych. Powyższe
rozwiązanie znacznie skraca czas operacji technologicznych udostępniania złoża do eksploatacji.
Przykład realizacji sposobu.
Na sześć godzin przed wykonaniem zabiegu dowiercania złoża sporządza się płuczkę
wiertniczą na bazie wodnej z dodatkiem polimerów i innych środków chemicznych. Następnie
do narzuconej wymogami technologicznymi objętości płuczki podczas jej intensywnego mieszania wprowadza się wyhodowany szczep bakterii np.: Cellulomonas w ilości korzystnie 5%
wagowych. W dalszej kolejności prowadzi się zabieg dowiercania skały zbiornikowej przy
pomocy uprzednio sporządzonej płuczki wiertniczej. Pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego i/lub hydrodynamicznego słupa płuczki, płuczka wraz z zawartymi w niej polimerami
188 155
3
i bakteriami wnika do porów skały w strefie przyodwiertowej. Po upływie trzech dni w wyniku oddziaływania bakterii zachodzi rozkład polimerów na dwutlenek węgla, wodę i inne produkty metabolizmu. W wyniku powyższego procesu zakolraatowane przestrzenie porowe zostają w znacznym stopniu odblokowane, czyli następuje przywrócenie zbliżonych do pierwotnych, właściwości filtracyjnych skały zbiornikowej w strefie przyodwiertowej.
W innym przykładzie wykonania do narzuconej wymogami technologicznymi objętości
płuczki wiertniczej wprowadza się wyhodowany szczep bakterii np. Bacillus.
4
188 155
Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz.
Cena 2,00 zł.