najmniejsi w europie

NAJMNIEJSI
W
EUROPIE
Spis treści
1. Andora
2.Liechtenstein
3.Malta
4.Monako
5.San Marino
6.Watykan
SPIS TREŚCI
1. Andora
a) Informacje ogólne
b) Środowisko przyrodnicze
c) Zabytki
d) Ciekawostki turystyczne
Andora to kraj leżący w Pirenejach
i całkowicie pokryty górami.
Ma powierzchnię 462 km².
Andora graniczy z Francją na północy,
północnym wschodzie i północnym
zachodzie i z Hiszpanią na południu,
południowym wschodzie i zachodzie.
Średnia wysokość terenu to 1996 m
n.p.m. Na licznych zboczach często
występują wysokogórskie łąki i lasy.
Najwyższy punkt w państwie to szczyt
góry Pic Alt de la Coma Pedrosa (2946
m n.p.m.), a najniższym jest Riu Runer,
który leży w pobliżu granicy z
Hiszpanią na wysokości 840 m n.p.m.
Najdłuższą rzeką jest Valira, będąca
dopływem hiszpańskiej rzeki Segre.
ANDORA
Waluta:
euro (€)
Stolica: Andora
Liczba ludności: 83.137
Powierzchnia: 468 km2
Narodowości:
• RELIGIA:
•
•
•
•
Kościół rzymskokatolicki - 90%
Islam - 0,6%
Protestantyzm - 0,25%:
Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w
Dniach Ostatnich -9,85%
• Świadkowie Jehowy - 0,2%
Hiszpanie
43%
Andorczycy
33%
Portugalczycy
11%
Języki:
Francuzi
7%
inni
6%
-kataloński
(urzędowy)
-hiszpański
--francuski
Święto Narodowe:
8 września- Rocznica traktatu z
1278 r.
Casa de la Vall
Kiedy rozmawiamy o wycieczkach
i wczasach, nie sposób pominąć jednego
z najmniejszych krajów w Europie. Chodzi
tutaj naturalnie o malutka Andorę –
państewko
położone
w
Górach
Pirenejskich, pomiędzy Hiszpania a
Francją. Niewiele osób w Polsce wie
cokolwiek na temat twego kraju. No może
piłkarscy fanatycy, którzy oglądając
eliminacja do światowych czempionatów
modlą się, by ich narodowa drużyna miała
takiego rywala, jak Andora. Piłkarstwo
bowiem tam jest na bardzo niskim
poziomie, niewiele niższym niż piłkarstwo
Polskie. Nie ma też rewelacji, jeśli mówić o
narciarzach. Choć tutaj Andora mogłaby
być potęgą. Wszak pirenejskie stoki dają
miejscowym
sportowcom
ogromne
możliwości. Są takie góry w Andorze, z
których śnieg nigdy nie znika. To taka
nasza kontynentalna ciekawska, o tym
warto wiedzieć. Do Andory na narty
można pojechać o każdej porze roku.
Ciekawostki dotyczące Andory
 Andora używa euro, nie będąc członkiem Unii Gospodarczej i Walutowej
oraz nie podpisując tego specjalnych umów - przeprowadziła tzw.
jednostronną euroizację.
 Podstawę ekonomii Andory stanowi turystyka, handel i rolnictwo.
Turystyka przynosi 80% dochodu budżetu kraju.

W Andorze nie istnieją przepisy prawa podatkowego i celnego, co
stwarza znakomite warunki do rozwoju handlu międzynarodowego.
 Przełęcz Envalira dzieląca Andorę od Francji leży na wysokości 2 407 m
n.p.m.
 Pierwsze drogi łączące doliny Andory ze światem zewnętrznym dla
pojazdów wybudowano dopiero w 1913 roku (ku Hiszpanii) i w 1931 roku
(ku Francji).
 Po gwałtownym wzroście gospodarczym do Andory zaczęli napływać
imigranci, którzy stanowią 62% ogółu ludności kraju. Andorczycy stali się
mniejszością w swoim własnym kraju.
SPIS TREŚCI
2
a)
b)
c)
d)
Liechtenstein
Informacje ogólne
Środowisko przyrodnicze
Zabytki
Ciekawostki turystyczne
Liechtenstein położony jest nad górnym Renem, w
Alpach. Cała granica zachodnia państwa przebiega
wzdłuż biegu Renu, wschodnia zaś wyznaczana jest
przez łańcuchy alpejskie. Najwyższym szczytem
Liechtensteinu jest Grauspitz o wysokości
2599 m n.p.m.
Powierzchnia: 160 km²
Całkowita granica lądowa: 77,9 km
Długość granic z sąsiadującymi państwami: Austria
35 km, Szwajcaria 41 km
Najniższy punkt: Ruggeller Riet 430 m
Powierzchnia Liechtensteinu zwiększyła się o około
0,5 km² (kosztem Austrii), a granica wydłużyła o 1,9
km, gdy 28 grudnia 2006 roku rząd dokładnie
określił granicę państwa.
KRAJOBRAZY LIECHTENSTEINU
KRAJOBRAZY LIECHTENSTEINU
Liechtenstein
Waluta: frank
szwajcarski
Stolica: Vaduz
Ludność: 33 .717 osób.
Powierzchnia kraju: 160 km²
Narodowości
Święto Narodowe:
-15 sierpnia
Liechtensteinczycy (77%)
Szwajcarzy (11%)
Austriacy (6%)
Niemcy (4%)
Włosi (3%)
-niemiecki(urzędowy)
Turcy (3%)
Języki:
RELIGIE:
-dialekt alemański
-prawosławie
Świadkowie Jehowy
-katolicyzm
Liechtenstein to bardzo małe królestwo, ciągnące
się z północy na południe przez 25 kilometrów, a ze
wschodu na zachód przez około 6 kilometrów.
Jego mała powierzchnia sprawia, że niektórzy
turyści odwiedzający stolice kraju – Vaduz, mogą
pomyśleć, że to nadal Szwajcaria.
Oba kraje łączy nie tylko wspólna waluta i wspólny
system pocztowy, lecz także podobieństwo
dokumentów podróżnych. Mieszkańcy księstwa
jednak silnie podkreślają swą niezależność i
postępują na przekór swej „większej siostrze”.
Turysta odwiedzający ten bogaty kraj nie ma
wielkiego pola do popisu, przede wszystkim z
powodu wysokich cen. Jednak jeśli ktoś wybierze
się do Liechtensteinu, koniecznie musi skosztować
miejscowego wina i kupić kilka znaczków
pocztowych emitowanych przez księstwo.
Zamek Vaduz
Ciekawostki dotyczące
Liechtenstein
 Liechtenstein ze względu na niskie podatki oraz liberalną politykę
względem depozytów bankowych, jest uważany za jeden z niewielu
rajów podatkowych na terenie Europy. W Liechtensteinie mają swoją
siedzibę liczne firmy zagraniczne i towarzystwa finansowe.
 Liechtenstein nie posiada własnej armii. Bezpieczeństwo zewnętrzne
państwu zapewnia Szwajcaria. Jednak gdyby zaszła taka potrzeba,
wcielony do wojska może zostać każdy dorosły mężczyzna do 60 roku
życia. Jak na razie nie było to potrzebne.
 Liechtenstein jest monarchią, w której władca ma od czasu referendum
konstytucyjnego w marcu 2003 największą realną władzę polityczną w
Europie (nie licząc Watykanu). Żadna zmiana konstytucji nie może być
przeprowadzona bez zgody księcia. Z drugiej strony monarchia może
być zniesiona drogą referendum.
SPIS TREŚCI
3
a)
b)
c)
d)
Malta
Informacje ogólne
Środowisko przyrodnicze
Zabytki
Ciekawostki turystyczne
W skład archipelagu Wysp Maltańskich wchodzą
wyspy: Malta, Gozo, Comino, Cominotto, Wyspy Św.
Pawła (dwie wysepki obok siebie) i Filfla, będące
wierzchołkami wapiennego masywu, pełnego
głębokich zatok i dolin.
Współrzędne geograficzne: 35°50' N, 14°35' E
Długość wybrzeża: 140,8 km Malta i 56,0 km Gozo
Najwyższy punkt: Ta'Dmejrek w pobliżu Dingli – 253 m
n.p.m.
Najniższy punkt: Morze Śródziemne – 0 m.
Malta leży w strefie klimatycznej śródziemnomorskiej.
Nie występują tu ostre wiatry, mgły, śnieg czy mróz.
Średnia temperatura waha się od +14,1°C w zimie (listopad–
kwiecień) do +32,0°C latem (maj–październik).
Nasłonecznienie odpowiednio 6,8 godz. zimą i 10,2 godz.
latem. Opady, przeważnie deszcz, pojawiają się głównie w
okresie zimy. Roczna suma opadów wynosi 578 mm.
KRAJOBRAZY MALTY
MALTA
Waluta:
euro (€)
Stolica: Valletta
Ludność:408 333
Powierzchnia:316 km²
Narodowości:
-Fenicjanie
-Arabowie
-Włosi
Religie:
-katolicyzm(98%)
Języki:
-islam
-angielski(urzędowy)
-włoski
-francuski
Ludność według wieku
0 – 14 lat
19,5%
15 – 64 lat
67,5%
ponad 64 lata
13%
Święta Narodowe:
-31 marca (Dzień wolności)
-8 września (Matki Bożej
Zwycięskiej)
-21 września (Dzień
Niepodległości)
-13 grudnia(Dzień Republiki)
Archipelag Maltański składający się z wyspy Mata, Gozo
oraz Comino położony w Europie Południowej, na
Morzu Śródziemnym. Graniczy z Sycylią i północnym
wybrzeżem Afryki.
Malta jest nizinnym krajem z licznymi wapiennymi
wzniesieniami. Malta zamieszkiwana jest przez 399 tys.
ludzi, którymi są Maltańczycy, Brytyjczycy, Arabowie i
Sycylijczycy.
Malta to kultury Anglii, Włoch i arabskiej Afryki w
pigułce, która jest tysiąc razy mniejsza od Polski. To
państwo tworzy kilka skalistych wysp na morzu
Śródziemnym. Mniej więcej po środku między
Gibraltarem a Izraelem, między Sycylią a Tunezją.
Konkatedra Św Jana
Teatr Manoela
Ciekawostki o Malcie
 Wyspa usiana jest wieżami kościołów, których jest tu
dokładnie tyle, ile dni w roku - 365.
 Na każdym miejscu - na murach domów, drzwiach
wejściowych - widoczne są figurki świętych.
 Najprawdopodobniej Malta była niegdyś połączona z
Afryką. Świadczą o tym choćby szczątki znalezionych tu
prehistorycznych słoni i nosorożców. Czy tym "pomostem"
przybyli tez pierwsi mieszkańcy wyspy? Na pewno
pozostawili po sobie fascynujące budowle i rzeźby, które
podziwiać można w muzeum archeologicznym w Vallettcie.
 Atrakcją jest Błękitna Grota. Woda jest tak przezroczysta,
że z łódki widać każdy kamyczek leżący na głębokości 8-10
metrów. Tutaj płetwonurkowie podziwiają podwodny świat.
SPIS TREŚCI
4
a)
b)
c)
d)
Monako
Informacje ogólne
Środowisko przyrodnicze
Zabytki
Ciekawostki turystyczne
Monako jest drugim po Watykanie
najmniejszym państwem świata.
Monako to państwo-miasto w
południowej Europie, nad Morzem
Śródziemnym, na Wybrzeżu
Lazurowym. Leży 18 km na wschód od
francuskiej Nicei.
Państwo to graniczy jedynie z Francją,
długość tej granicy wynosi 4,4 km.
Monako położone jest nad brzegiem
Morza Śródziemnego, długość jego
wybrzeża wynosi 4,1 kmm.
Monako jak i całe Lazurowe Wybrzeże leży w strefie
klimatu podzwrotnikowego o łagodne
śródziemnomorskiej odmianie.
Zimy w księstwie są wilgotne i łagodne, zaś lata
suche i ciepłe. Średnia temperatura zimą wynosi
8 °C, zaś latem od 23 do 26 °C. Średnia suma
opadów wynosi od 600 do maksymalnie 800 mm,
opady występują głównie jesienią i zimą.
Latem deszcz prawie nie pada, a klimat
kształtowany jest w głównej mierze przez masy
powietrza zwrotnikowego.
Monako stanowi przykład państwa, którego całe
terytorium pokrywa infrastruktura miejska
To oznacza, że naturalna roślinność praktycznie nie
istnieje, zajmując jedynie niewielkie skrawki w
postaci roślinności twardolistnej, która stanowiła
naturalną formację roślinną tego regionu.
Powszechnie występującym drzewostanem są
posadzone przez człowieka palmowate. Fauna
lądowa nie istnieje. Jedynymi dziko żyjącymi
zwierzętami są różne gatunki ptaków morskich.
MONAKO
WALUTA:
EURO
Stolica: Monako
Liczba ludności: 32 796
Powierzchnia:1,95 km²
Święta Narodowe:
-19.11 (historyczne)
-19.09 (na cześć króla)
Religia:
-katolicy(87%)
-islam(8%)
-protestancyzm(5%)
Narodowości:
-Mongaskowie
-Francuzi
-Włosi
-Anglicy
-Niemcy
Języki:
-francuski(urzędowy)
-monegaski
Monako - to jedno z najmniejszych państw świata.
Położone jest między Morzem Śródziemnym
a stromymi wzgórzami południowo-wschodniej
Francji. Terytorium Księstwa Monako jest gęsto
zabudowane w skład którego wchodzi miasto,
stolica Monako i Monte Carlo.
Panujące w Monako ciepłe lata i łagodne zimy, ale
również błękitne i czyste wody Morza
Śródziemnego, sprawiły iż od XIX wieku, Monako
jest częstym miejscem wycieczek dla turystów z
Francji jak i całego świata. Dzięki niskim podatkom i
swojemu urokliwemu położeniu Monako stało się
również miejscem zamieszkania najbogatszych
ludzi świata. Swoje domy posiadają tu między
innymi światowe gwiazdy filmowe, muzyki oraz
biznesu.
Pałac Książęcy
Monte Carlo
Ciekawostki dotyczące
Monako
 Monako jest najzamożniejszym i najdroższym skrawkiem ziemi w
Europie. Za sprzedane 100-metrowe mieszkanie w Monako czy MonteCarlo obywatel księstwa może po drugiej stronie granicy, np. w Nicei,
kupić piętrową willę.
 Monako jest w pełni zurbanizowane, struktura zatrudnienia w rolnictwie
wynosi 0%.
 Każdego roku do Monako przybywa ponad 1 milion turystów, najwięcej z
Francji, Włoch, Stanów Zjednoczonych, Niemiec i Wielkiej Brytanii.
 Francja obsługuje całą sieć kolejową Monako.
 Francja zapewnia również temu krajowi obronę armii. Samo Monako
posiada jedynie niewielką straż ochrony wybrzeża.
 Nie trzeba należeć do strefy euro, aby waluta ta miała status oficjalnej w
danym państwie. Na mocy specjalnych umów euro jest także walutą
Monako
SPIS TREŚCI
5
a)
b)
c)
d)
San Marino
Informacje ogólne
Środowisko przyrodnicze
Zabytki
Ciekawostki turystyczne
San Marino to jedno z najmniejszych państw Europy,
mniejsze są tylko Watykan i Monako.
San Marino stanowi enklawę na terytorium Włoch,
granicząc na odcinku 39 km z włoskimi regionami
Emilia-Romania i Marche.
Położone jest w górzystym terenie wchodzącym
w skład pasma Apeninów. Najwyższy szczyt Monte
Titano osiąga wysokość 749 m n.p.m.
Klimat San Marino jest śródziemnomorski z ciepłym
latem i łagodną zimą.
Przez San Marino płyną dwie rzeki: San Marino
i Marano. Rzeka San Marino jest dopływem rzeki
Marecchia, a rzeka Marano ma ujście do morza
Adriatyckiego.
SAN MARINO
Waluta:
Euro
Stolica: San Marino
Liczba ludności: 31 817
Powierzchnia:61,6 km²
Religie:
-katolicyzm(89%)
Język:
-Włoski
Święto Narodowe:
-3 września
-świadkowie Jehowy(8%)
-behaizm(3%)
Narodowości:
-Sanmarińczycy (84,9%)
-Włosi(15,1%)
KRAJOBRAZY
SAN MARINO
Ratusz
Twierdza La Rocca o Guaita
Państewko to położone na wzniesieniu Monte Titano zajmuje
zaledwie 62 km² powierzchni.
Ze względu na niewielki obszar tego kraju, można zwiedzić go w
jeden dzień. Republika San Marino jest bardzo ciekawie
położonym państwem. Znajdując się na wspomnianym wzgórzu
Monte Titano możemy podziwiać morze Adriatyckie
i miejscowość Rimini (popularny włoski kurort nadmorski).
W San Marino i jego stolicy o tej samej nazwie można zwiedzić
wiele atrakcyjnych turystycznie miejsc. W stolicy możemy
podziwiać średniowieczne budowle, place i pozostałości po
murach obronnych z XIII wieku. Warto odwiedzić również
bazylikę San Marino z XIX wieku, czy też kościół św. Piotra
z XVI wieku.
Na wzgórzu Monte Titano, nad miastem wznoszą się trzy
średniowieczne fortece, tzw. Trzy Wieże (Tre Torri).
Najważniejszą z nich jest twierdza La Rocca o Guaita, która jest
jednocześnie jednym z ważniejszych zabytków San Marino.
Z wieży tejże twierdzy rozciąga się wspaniały widok na San
Marino. Pozostałe twierdze to La Cesta o Fratta (znajdują się w
niej zbiory starej broni) oraz Montale.
W stolicy San Marino można również zajrzeć do oryginalnych
muzeów: Muzeum Starych Samochodów, Muzeum Figur
Woskowych, Muzeum Ciekawostek (zawierające różne osobliwe
przedmioty) czy Muzeum Broni Współczesnej.
Ciekawostki dotyczące
San Marino
 Głową państwa jest dwóch Kapitanów Regentów
mianowanych co 6 miesięcy (1 kwietnia i 1 października)
przez Wielką Radę Generalną.
 Na mocy specjalnych umów euro jest także walutą San
Marino pomimo, że nie jest w strefie euro.
 San Marino znane jest ze swojej gościnności. Nigdy nie
odmówiło prawa do azylu i pomocy osobom
prześladowanym.
 San Marino sprzedaje kolekcjonerskie znaczki pocztowe i
monety. Pierwsze pamiątkowe materiały filatelistyczne
wydano w 1894. Aktualnie San Marino jest powszechnie
znane z produkcji znaczków, a handel nimi stanowi istotne
źródło przychodów budżetowych.
SPIS TREŚCI
6
a)
b)
c)
d)
Watykan
Informacje ogólne
Środowisko przyrodnicze
Zabytki
Ciekawostki turystyczne
Jak powszechnie wiadomo, Państwo Miasta
Watykańskiego (Stato della Citta Vaticana) to
najmniejszy kraj na świecie. Jego oficjalne granice
obejmują tylko 0,44 km² powierzchni prawobrzeżnego
Rzymu, na wzgórzu poświęconym w starożytności kultowi
etruskiego bożka Watykanusa. Oczywiście tak niewielkie,
a jednocześnie tak ważne państwo, nie byłoby w stanie
dobrze funkcjonować bez szeregu innych nieruchomości
znajdujących się na terenie Republiki Włoskiej i cieszących
się przywilejem eksterytorialności, takich jak bazyliki
patriarchalne, pałace kilku kongregacji i urzędów
papieskich, kilkanaście dużych placówek medycznych i
opiekuńczych, w tym słynne szpitale: Bambino Gesù
(dziecięcy) oraz klinika uniwersytecka Gemelli
W Watykanie panuje klimat śródziemnomorski, charakteryzujący
się wysokimi temperaturami, słonecznymi i suchymi latami i
ciepłymi oraz wilgotnymi zimami. Zimą średnie temperatury w
najchłodniejszym miesiącu styczniu wynoszą 13 °C w ciągu dnia,
zaś nocne spadki to temperatury rzędu 3 °C. Latem w
najcieplejszym miesiącu lipcu w ciągu dnia średnie wartości
wynoszą 28 °C, zaś w nocy temperatura obniża się do 18 °C. Na
ogół na obszarze Watykanu jak i całego Rzymu i okolic nie notuje
się temperatur ujemnych.
Opady deszczu skupiają się w półroczu zimowym, a od maja
do września deszcz pada rzadko. Opady letnie wynoszą od
9 mm do 20 mm, w listopadzie sięgają 110 mm, średnia
roczna wynosi około 700 mm.Watykan położony jest na
Wzgórzu Watykańskim. Rozpiętość pomiędzy najniższym
(19 m n.p.m.) i najwyższym (75 m n.p.m.) punktem w
Watykanie wynosi 56 metrów. Państwo nie posiada
bogactw naturalnych. Obszar enklawy leży w strefie niziny
nadbrzeżnej ciągnącej się równolegle do łańcucha
Apeninów.
WATYKAN
WALUTA:EURO
Stolica: Watykan
Liczba ludności: 824
Powierzchnia:0,44 km²
Narodowość:
-Włosi
Święto Narodowe:
-11 luty
Język:
-Włoski
Religia:
-katolicyzm
●
Groty Watykańskie
●
Bazylika św. Piotra na
Watykanie
●
Kaplica Sykstyńska
Ciekawostki dotyczące
Watykanu
 Nazwa "Watykan" pochodzi od łacińskiego vaticinius, vaticinia, vaticinium





oznaczającego proroczy, przepowiadający przyszłość, wieszczy, wróżebny.
Całe terytorium państwa watykańskiego od trzech stron otoczone jest
murami.
Watykan ma najkrótszą sieć kolei państwowych. Bocznica kolejowa łącząca
się z siecią kolei rzymskich ma zaledwie około 600 metrów.
Watykan jest też jedynym państwem, gdzie językiem urzędowym jest
łacina.
Watykan posiada własną, niezależną pocztę. Jeśli wrzucisz list
międzynarodowy do skrzynki na terenie Watykanu, dojdzie on do adresata
znacznie szybciej, niż gdyby znalazł się on w skrzynce włoskiej, stojącej po
drugiej stronie granicy, zaledwie kilkadziesiąt metrów dalej.
Watykan statystycznie jest najbardziej zmilitaryzowanym krajem świata. Ma
też najwyższy wskaźnik przestępczości na świecie na osobę. Wszystko bierze
się z jego bardzo małej liczby mieszkańców, bardzo małej powierzchni i
milionów turystów odwiedzających go co roku - to właśnie oni tak nabijają
statystyki.