eko polin PRZEDSIĘBIORSTWO BADAWCZO-WDROŻENIOWE OCHRONY ŚRODOWISKA EKOPOLIN Sp. z o.o. WNIOSEK O ZMIANĘ POZWOLENIA ZINTEGROWANEGO DLA INSTALACJI ELEKTROWNIA TURÓW OPERAT WODNOPRAWNY NA SZCZEGÓLNE KORZYSTANIE Z WÓD W ZAKRESIE WPROWADZANIA ŚCIEKÓW DO WÓD LUB DO ZIEMI WROCŁAW - PAŹDZIERNIK 2015 eko polin PRZEDSIĘBIORSTWO BADAWCZO-WDROŻENIOWE OCHRONY ŚRODOWISKA EKOPOLIN Sp. z o.o. zleceniodawca umowa PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. 97-400 Bełchatów, ul. Węglowa 5 Oddział Elektrownia TURÓW 59-916 Bogatynia, ul. Młodych Energetyków 12 GEK/PMR-ELT/08890/2015 (TS/3408/2015) WNIOSEK O ZMIANĘ POZWOLENIA ZINTEGROWANEGO DLA INSTALACJI ELEKTROWNIA TURÓW OPERAT WODNOPRAWNY NA SZCZEGÓLNE KORZYSTANIE Z WÓD W ZAKRESIE WPROWADZANIA ŚCIEKÓW DO WÓD LUB DO ZIEMI Wnioskodawca PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. 97-400 Bełchatów, ul. Węglowa 5 Autor opracowania mgr inż. Anna Drzewińska WROCŁAW - PAŹDZIERNIK 2015 50-155 Wrocław, ul. J.E. Purkyniego 1 tel. 71 3448054, 71 3428205 fax. 71 3420596 Nr rej Regon NIP KRS 0000039472 008043196 897-001-27-52 e-mail [email protected] www.ekopolin.pl SPIS TREŚCI STRESZCZENIE W JĘZYKU NIETECHNICZNYM ...........................................................................1 1. WSTĘP................................................................................................................................... 2 1.1. CEL PRACY ....................................................................................................................... 2 1.2. PODSTAWA PRAWNA I ZAKRES PRACY .............................................................................. 2 1.3. WARUNKI FORMALNO-PRAWNE........................................................................................ 2 1.4. MATERIAŁY WYKORZYSTANE .......................................................................................... 3 2. CZĘŚĆ OPISOWA ................................................................................................................ 5 2.1. ZAKŁAD UBIEGAJĄCY SIĘ O ZMIANĘ POZWOLENIA ........................................................... 5 2.2. CEL I ZAKRES ZAMIERZONEGO KORZYSTANIA Z WÓD ....................................................... 5 2.3. RODZAJ URZĄDZEŃ POMIAROWYCH ............................................................................... 12 2.4. STAN PRAWNY NIERUCHOMOŚCI USYTUOWANYCH W ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA ZAMIERZONEGO KORZYSTANIA Z WÓD ........................................................................... 15 2.5. OBOWIĄZKI ZAKŁADU W STOSUNKU DO OSÓB TRZECICH ................................................ 17 2.6. OPIS URZĄDZEŃ WODNYCH ............................................................................................ 18 2.7. CHARAKTERYSTYKA WÓD OBJĘTYCH POZWOLENIEM WODNOPRAWNYM ....................... 25 2.8. CHARAKTERYSTYKA ODBIORNIKÓW ŚCIEKÓW OBJĘTYCH POZWOLENIEM WODNOPRAWNYM .......................................................................................................... 28 2.8.1. Charakterystyka rzeki Miedzianki.................................................................... 28 2.8.2. Charakterystyka Potoku Ochota ....................................................................... 33 2.9. USTALENIA WYNIKAJĄCE Z PLANU GOSPODAROWANIA WODAMI NA OBSZARZE DORZECZA I WARUNKÓW KORZYSTANIA Z WÓD REGIONU WODNEGO ............................................... 33 2.10. USTALENIA WYNIKAJĄCE Z PLANU ZARZĄDZANIA RYZYKIEM POWODZIOWYM I PLANU PRZECIWDZIAŁANIA SKUTKOM SUSZY ............................................................................ 35 2.11. OKREŚLENIE WPŁYWU GOSPODARKI WODNEJ ZAKŁADU NA WODY POWIERZCHNIOWE ORAZ PODZIEMNE, W SZCZEGÓLNOŚCI NA STAN TYCH WÓD I REALIZACJĘ CELÓW ŚRODOWISKOWYCH DLA NICH OKREŚLONYCH ................................................................ 36 2.11.1. Wody powierzchniowe ................................................................................... 36 2.11.1.1 Zasięg oddziaływania zrzutów z kolektora B.........................................................36 2.11.1.2 Wpływ zrzutów z terenu Elektrowni Turów na stan JCWP ...................................38 2.11.2. Wody podziemne ............................................................................................ 53 2.12. PLANOWANY OKRES ROZRUCHU I SPOSÓB POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU ROZRUCHU, ZATRZYMANIA DZIAŁALNOŚCI BĄDŹ WYSTĄPIENIA AWARII LUB USZKODZENIA URZĄDZEŃ POMIAROWYCH ORAZ ROZMIAR, WARUNKI KORZYSTANIA Z WÓD I URZĄDZEŃ WODNYCH W TYCH SYTUACJACH ..................................................................................................... 54 2.13. INFORMACJA O FORMACH OCHRONY PRZYRODY........................................................... 55 2.14. SCHEMAT TECHNOLOGICZNY WRAZ Z BILANSEM MASOWYM I RODZAJAMI WYKORZYSTYWANYCH MATERIAŁÓW, SUROWCÓW I PALIW .......................................... 56 2.15. OKREŚLENIE WIELKOŚCI ZRZUTU ŚCIEKÓW .................................................................. 59 2.16. OKREŚLENIE STANU I SKŁADU ŚCIEKÓW - W PRZYPADKU ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH DOPUSZCZALNYCH ILOŚCI ZANIECZYSZCZEŃ, W SZCZEGÓLNOŚCI ILOŚCI SUBSTANCJI SZCZEGÓLNIE SZKODLIWYCH DLA ŚRODOWISKA WODNEGO ORAZ PRZEWIDYWANY SPOSÓB ICH OCZYSZCZANIA............................................................................................ 61 2.17. WYNIKI POMIARÓW ILOŚCI I JAKOŚCI ŚCIEKÓW ............................................................ 66 2.18. OPIS INSTALACJI I URZĄDZEŃ SŁUŻĄCYCH DO GROMADZENIA, OCZYSZCZANIA ORAZ ODPROWADZANIA ŚCIEKÓW ........................................................................................... 66 2.18.1. Oczyszczalnia ścieków przemysłowych (OŚP).............................................. 67 2.18.1.1. Opis działania urządzeń i instalacji .......................................................................67 2.18.1.2. Instalacja do neutralizacji ścieków z demineralizacji wody, chemicznego oczyszczania kotłów i laboratorium zakładowego ................................................74 2.18.1.3. Gospodarka ściekami zawierającymi węglowodory ropopochodne......................74 2.18.2. Oczyszczalnia ścieków sanitarnych (bytowych) OŚS.................................... 74 2.18.2.1. Obiekty oczyszczalni.............................................................................................77 2.18.2.2. RLM dla oczyszczalni ścieków sanitarnych (bytowych) OŚS ..............................79 2.18.3. Oczyszczalnia ścieków wchodząca w skład IOS............................................ 79 2.18.4. Instalacja do likwidacji pylenia odpadów paleniskowych na ciągach transportowych i placu buforowym................................................................ 83 2.18.5. Osadniki popiołowe ........................................................................................ 84 2.19. ZAKRES I CZĘSTOTLIWOŚĆ WYKONYWANIA ANALIZ ODPROWADZANYCH ŚCIEKÓW ORAZ WÓD POWIERZCHNIOWYCH ............................................................................................. 86 2.19.1. Zakres i częstotliwość kontroli jakości odprowadzanych ścieków ................ 86 2.19.2. Zakres i częstotliwość kontroli jakości wód powierzchniowych ................... 87 2.20. OPIS URZĄDZEŃ SŁUŻĄCYCH DO POMIARU ORAZ REJESTRACJI ILOŚCI, STANU I SKŁADU ODPROWADZANYCH ŚCIEKÓW ........................................................................................ 87 2.21. OPIS JAKOŚCI WODY W MIEJSCU ZAMIERZONEGO WPROWADZANIA ŚCIEKÓW ............... 88 2.22. SPOSÓB ZAGOSPODAROWANIA OSADÓW ŚCIEKOWYCH ................................................. 88 2.23. NAJLEPSZA DOSTĘPNA TECHNIKA BAT DLA EMISJI DO WÓD POWIERZCHNIOWYCH ..... 88 3. WNIOSKOWANE ZMIANY W POZWOLENIU ZINTEGROWANYM DECYZJA PZ 220/2014......................................................................................................................... 91 4. CZĘŚĆ GRAFICZNA.......................................................................................................... 93 5. SPIS TABEL ........................................................................................................................ 94 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 STRESZCZENIE W JĘZYKU NIETECHNICZNYM W związku z prowadzoną przez Elektrownię Turów działalnością powstają ścieki przemysłowe, ścieki bytowe, wody drenażowe oraz ścieki w postaci wód opadowych i roztopowych z terenów utwardzonych zakładu. Ścieki te po oczyszczeniu w oczyszczalni ścieków IOS, oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP) i oczyszczalni ścieków sanitarnych (OŚS) odprowadzane są do wód powierzchniowych, tj. rzeki Miedzianki i Potoku Ochota będącego prawobrzeżnym dopływem Miedzianki. Zrzut ścieków odbywa się czterema kolektorami - kolektorami A, B i C, które odprowadzają ścieki z terenu głównego elektrowni do rzeki Miedzianki oraz kolektorem odprowadzającym wody nadosadowe, drenażowe, opadowe i roztopowe z osadników popiołowych i otoczenia osadników do Potoku Ochota. Kolektor A służy do odprowadzania ścieków przemysłowych, wód opadowych i roztopowych w czasie nawalnych deszczy lub awarii przepompowni PS „A” na kolektorze A. Kolektor B odprowadza ścieki oczyszczone w oczyszczalni ścieków przemysłowych i oczyszczalni ścieków sanitarnych. Kolektor C odprowadza wody pochłodnicze z obiegu chłodzącego oraz wody opadowe do oczyszczalni ścieków przemysłowych. Jedynie w sytuacjach awarii przepompowni PS „A” oraz w czasie deszczy nawalnych kolektor C odprowadza wody opadowe poprzez otwarty rów do rzeki Miedzianki. Ścieki wprowadzane do wód powierzchniowych są oczyszczane do parametrów określonych przepisami prawa. Elektrownia prowadzi kontrolę ilości i jakości odprowadzanych ścieków w kilku punktach pomiarowo-kontrolnych. Ponadto zakład prowadzi kontrolę jakości wód rzeki Miedzianki w dwóch punktach pomiarowych - jeden punkt zlokalizowany jest powyżej zrzutów z zakładu (powyżej ujścia Potoku Ochota), drugi zlokalizowany jest poniżej wszystkich zrzutów. Pozwala to na określenie wpływu odprowadzania ścieków z terenu zakładu na jednolitą część wód powierzchniowych o nazwie „Miedzianka od granicy Państwa do Nysy Łużyckiej” (kod PLRW60004174169), która ma charakter silnie zmienionej części wód, a jej stan jest oceniany jako zły. Jak wykazują prowadzone badania i analizy brak jest znaczącego oddziaływania zrzutów ścieków z Elektrowni Turów na stan i skład wód rzeki Miedzianki i Nysy Łużyckiej. Zrzut oczyszczonych ścieków z Elektrowni Turów nie ma wpływu na stan jednolitej części wód podziemnych JCWPd 89 - nie powoduje zakłóceń w stosunkach wodnych ujęć wody podziemnej i nie wpływa na warunki hydrochemiczne wód podziemnych. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 1 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 1. WSTĘP 1.1. Cel pracy Celem niniejszej pracy jest operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi będący elementem wniosku o zmianę pozwolenia zintegrowanego nr PZ 220/2014 dla instalacji do spalania paliw o nominalnej mocy nie mniejszej niż 50 MWt zlokalizowanej w PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia TURÓW, ul. Młodych Energetyków 12, 59-916 Bogatynia. Podstawą do weryfikacji decyzji są planowane zmiany w sposobie funkcjonowania instalacji objętej pozwoleniem zintegrowanym tj. uruchomienie nowego bloku energetycznego o mocy 450 MW netto. 1.2. Podstawa prawna i zakres pracy Zgodnie z art. 37 ustawy z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne (tekst jednolity Dz.U. 2015 poz. 469) szczególnym korzystaniem z wód jest korzystanie wykraczające poza korzystanie powszechne lub zwykłe, w szczególności wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi. Na szczególne korzystanie z wód wymagane jest pozwolenie wodnoprawne - art. 122 ustawy z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne. Zgodnie z art. 131, ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne do wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego dołącza się operat wodnoprawny, którego zawartość określają przepisy art. 132 cytowanej ustawy. 1.3. Warunki formalno-prawne Zasady gospodarki ściekowej regulowane są przez obowiązujące przepisy prawne: Ø ustawę z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity: Dz.U. 2013, poz. 1232 z późniejszymi zmianami), Ø ustawę z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne (tekst jednolity: Dz.U. 2015, poz. 469), Ø ustawę z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (Dz.U. 2013, poz. 21 z późniejszymi zmianami), Ø ustawę z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (tekst jednolity: Dz.U. 2013, poz. 627 z późniejszymi zmianami), Ø Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry (M.P. z 2011, nr 40, poz. 451), Ø rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800), Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 2 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi Ø październik 2015 rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 roku w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz.U. 2005, nr 233, poz. 1988 z późniejszymi zmianami), Ø rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 lipca 2004 roku w sprawie dopuszczalnych mas substancji, które mogą być odprowadzane w ściekach przemysłowych (Dz.U. 2004, nr 180, poz. 1867 z późniejszymi zmianami), Ø rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2014 roku w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz.U. 2014, poz. 1542), Ø rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 roku w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz.U. 2008, nr 215, poz. 1366), Ø rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 października 2014 roku w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. 2014, poz. 1482), Ø rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 lutego 2015 roku w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz.U. 2015, poz. 257). 1.4. Materiały wykorzystane 1. Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pod nazwą: „Rewitalizacja mocy produkcyjnej Elektrowni Turów polegająca na budowie bloku energetycznego o mocy około 460 MW w miejsce likwidowanych bloków energetycznych nr 8, 9, 10”; „ENERGOPROJEKT-KATOWICE” S.A., Katowice. 2. Aneks nr 2 do raportu o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pod nazwą: „Rewitalizacja mocy produkcyjnej Elektrowni Turów polegająca na budowie bloku energetycznego o mocy około 460 MW w miejsce likwidowanych bloków energetycznych nr 8, 9, 10”; „ENERGOPROJEKT-KATOWICE” S.A., Katowice, grudzień 2012. 3. Wyjaśnienia Wnioskodawcy do opinii Ekologicznego Serwisu Prawnego zawartej w piśmie strony postępowania z dnia 13 lutego 2013 r. – w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. „Rewitalizacja mocy produkcyjnej Elektrowni Turów polegająca na budowie bloku Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 3 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 energetycznego o mocy około 460MW w miejsce likwidowanych bloków energetycznych nr 8, 9 10", zgodnie z wnioskiem złożonym w dniu 21 grudnia 2012 roku w Urzędzie Miasta i Gminy Bogatynia” – PGE GiEK S.A., Oddział Elektrownia TURÓW; kwiecień 2013. 4. Decyzja Burmistrza Miasta i Gminy Bogatynia znak BZI.IOP.6220.18.2013 z dnia 18 października 2013 roku, ustalająca środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia pn.: „Rewitalizacja mocy produkcyjnej Elektrowni Turów polegająca na budowie bloku energetycznego o mocy około 460 MW w miejsce likwidowanych bloków energetycznych nr 8, 9, 10” realizowanego przez PGE GiEK S.A. z siedzibą w Bełchatowie ul. Węglowa 5, 97-400 Bełchatów na terenie PGE GiEK S.A., Oddział Elektrownia Turów, ul. Młodych Energetyków 12, 59-916 Bogatynia. 5. Decyzja Marszałka Województwa Dolnośląskiego nr PZ 220/2014 z dnia 29 sierpnia 2014 roku udzielająca PGE GiEK S.A. z siedzibą w Bełchatowie ul. Węglowa 5, 97-400 Bełchatów, pozwolenia zintegrowanego na prowadzenie instalacji do spalania paliw o mocy nominalnej 3 594 MWt zlokalizowanej na terenie PGE GiEK S.A., Oddział Elektrownia Turów, ul. Młodych Energetyków 12, 59-916 Bogatynia. 6. Analiza oddziaływania Elektrowni TURÓW na gatunki roślin i zwierząt objęte ochroną oraz na siedliska przyrodnicze w zasięgu oddziaływania - Agata Brzezińska, Via Naturae, Wrocław, listopad 2013. 7. Opracowanie parametrów hydrologicznych i hydraulicznych w charakterystycznych przekrojach rzeki Miedzianki, km 1+16 i 5+248; Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Oddział we Wrocławiu, Wrocław, marzec 2015. 8. Adamski W., Modelowanie systemów oczyszczania wód, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2002. 9. Raport o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2012 roku – Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu, 2013. 10. Raport o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2013 roku; Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu, 2014. 11. Dane z 2013 roku dotyczące jakości wód rzeki Miedzianki i Nysy Łużyckiej – analizy wykonane przez WIOŚ Jelenia Góra. 12. Dane z 2014 i 2015 roku dotyczące jakości ścieków zrzucanych do rzeki Miedzianki i potoku Ochota - pomiary własne PGE GiEK S.A. - Odział Elektrownia TURÓW. 13. Dane z 2014 i 2015 roku dotyczące jakości wód rzeki Miedzianki - pomiary własne PGE GiEK S.A. - Odział Elektrownia TURÓW. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 4 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 14. Budowa nowego bloku energetycznego w Elektrowni Turów. Projekt podstawowy w zakresie branży technologicznej i budowlanej nr 294_07GNy00-0704_W0_55 – Oczyszczalnia ścieków z IOS -15.07.2015; PGE GiEK S.A. ul. Węglowa 5, 97-400 Bełchatów. 2. CZĘŚĆ OPISOWA 2.1. Zakład ubiegający się o zmianę pozwolenia PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. 97-400 Bełchatów, ul. Węglowa 5 Instalacja: PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrownia TURÓW 59-916 Bogatynia, ul. Młodych Energetyków 12 2.2. Cel i zakres zamierzonego korzystania z wód Stan istniejący W stanie aktualnym produkcja energii elektrycznej w Elektrowni Turów prowadzona jest w oparciu o pracę sześciu bloków energetycznych o łącznej mocy elektrycznej osiągalnej 1488 MWe. Bloki energetyczne 1-3 współpracują z kotłami fluidalnymi CFB-670 o wydajności 667 Mg pary/h, bloki 4-6 współpracują z kotłami fluidalnymi CFB OF 697 KOMPAKT o wydajności 704 Mg pary/h. W skład instalacji do spalania paliw oprócz bloków energetycznych wchodzą także: układ nawęglania, system podawania biomasy, układ gospodarki olejowej, systemy oczyszczania gazów spalinowych, układ odpopielania, układ wyprowadzenia spalin, układ chłodzenia, obieg kotłowy, obieg ciepłowniczy, system oczyszczania i odprowadzania ścieków, system gospodarowania odpadami paleniskowymi, laboratoria zakładowe. Jednym z podstawowych surowców potrzebnych do produkcji energii elektrycznej jest woda. W zakres zamierzonego korzystania z wód obok jej poboru wchodzi szczególne korzystanie z wód polegające na wprowadzaniu ścieków przez Elektrownię Turów do wód powierzchniowych. Woda pobierana jest w celach technologicznych, tj. uzupełnienia obiegu chłodzącego, kotłowego i ciepłowniczego, na potrzeby instalacji odazotowania i odsiarczania spalin oraz w celach porządkowych i przeciwpożarowych. Część pobieranej surowej wody powierzchniowej dostarczana jest Bogatyńskim Wodociągom i Oczyszczalni S.A. z przeznaczeniem do zaopatrzenia ludności w wodę wykorzystywaną do spożycia. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 5 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Powyższe cele realizowane są z systemu wodnego opartego na zasobach wodnych dwóch rzek - Witki i Nysy Łużyckiej. Podstawowym źródłem zasilania w wodę jest ujęcie na rzece Witce, natomiast ujęcie na rzece Nysie Łużyckiej stanowi rezerwę na wypadek awarii układu podstawowego. Większość wody technologicznej pobieranej przez Elektrownię Turów stanowi uzupełnienie obiegu chłodzącego, z którego jest wyprowadzana do środowiska w postaci pary wodnej i wód pochłodniczych. Woda na cele bytowe zakładu kupowana jest od Bogatyńskich Wodociągów i Oczyszczalni S.A. Ścieki powstające w Elektrowni Turów pochodzą: Ø z procesów technologicznych związanych z produkcją, Ø z wykonywania prac o charakterze porządkowym, Ø z procesów technologicznych związanych z gospodarką remontową, Ø z terenu gospodarki olejowej (tzw. mazutowni), Ø z zaspakajania potrzeb bytowych ludzi, Ø z opadów atmosferycznych. Źródłami powstawania ścieków przemysłowych w Elektrowni Turów są: Ø odsalanie zamkniętego obiegu chłodzącego, Ø okresowe odwodnienia kondensatorów turbin parowych, urządzeń pomocniczych maszynowni (np. zamkniętego układu wody chłodzącej) przed remontem urządzeń, Ø nieszczelność układu wodnego urządzeń pomocniczych, Ø zmywanie posadzek i pomieszczeń spod elektrofiltrów, posadzek maszynowni, kotłowni oraz innych pomieszczeń bloków 1-6 oraz obszaru wyłączonych z eksploatacji bloków 710, Ø przygotowywanie wody zdemineralizowanej (stacja uzdatniania wody - SUW), Ø chemiczne czyszczenie kotłów po remontach kotłów, Ø nowobudowana instalacja mokrego odsiarczania spalin bloków 4-6, Ø wykonywanie analiz w laboratorium zakładowym. Na terenie elektrowni powstają także ścieki bytowe. Powstające na terenie zakładu ścieki odprowadzane są do dwóch niezależnych systemów sieci kanalizacyjnej - kanalizacji deszczowo-przemysłowej i kanalizacji socjalno-bytowej. Ścieki przemysłowe wraz z wodami opadowymi płyną grawitacyjnie lub są przepompowywane czterema głównymi ciągami kanalizacyjnym tzw. kolektorami A, B i C oraz kolektorem z osadników popiołowych. Przed zrzutem do odbiorników ścieki przemysłowe i wody opadowe oczyszczane są w oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP). Na oczyszczalnię ścieków Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 6 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 przemysłowych trafiają następujące rodzaje ścieków: ścieki z odsalania zamkniętego obiegu chłodzącego; ścieki z odwodnienia kondensatorów turbin parowych, urządzeń pomocniczych maszynowni (np. zamkniętego układu wody chłodzącej); ścieki z nieszczelności układu wodnego urządzeń pomocniczych; ścieki ze zmywania posadzek i pomieszczeń spod elektrofiltrów, posadzek maszynowni, kotłowni oraz innych pomieszczeń bloków 1-6 oraz obszaru wyłączonych z eksploatacji bloków 7-10; wody opadowe i roztopowe oraz drenażowe z terenu głównego elektrowni. Po uruchomieniu instalacji mokrego odsiarczania bloków 4-6, ścieki z IOS kierowane będą na zraszanie popiołów paleniskowych (nie będą odprowadzane do kanalizacji przemysłowo-deszczowej elektrowni). Powstające na terenie elektrowni ścieki bytowe kierowane są na oczyszczalnię ścieków sanitarnych. Zrzut oczyszczonych ścieków do Miedzianki odbywa się wylotami kolektorów A, B i C. Wylotem kolektora A (w km 0 + 859 biegu rzeki Miedzianki) mogą być odprowadzane ścieki przemysłowe i wody opadowe wyłącznie w sytuacjach nawalnych deszczy oraz awarii na przepompowni ścieków przemysłowych PS „A”. Wylotem kolektora B (w km 1 + 114 biegu rzeki Miedzianki) odprowadzane są do odbiornika ścieki oczyszczone w oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP), tj. wody pochłodnicze, wody opadowe i roztopowe, wody drenażowe oraz ścieki przemysłowe i oczyszczone w oczyszczalni ścieków sanitarnych ścieki bytowe. Kolektor C odprowadza wody pochłodnicze z odsalania zamkniętego obiegu chłodzącego oraz wody opadowe i roztopowe z terenu zakładu na oczyszczalnię ścieków przemysłowych. W przypadku nawalnych deszczy kolektor C odprowadza wody opadowe do rowu otwartego, którym następnie kierowane są do Miedzianki (w km 0 + 532 biegu rzeki). Ścieki ze stacji uzdatniania wody (w tym z magazynu chemikaliów - kwasu siarkowego i ługu sodowego), z laboratorium oraz z chemicznego czyszczenia kotłów trafiają do neutralizatora, a następnie po neutralizacji do osadników popiołowych OP-I i OP-II, do których odprowadzany jest również uwodniony osad z osadników wstępnych OŚP. Wody nadosadowe i wody drenażowe z osadników popiołowych oraz wody opadowe i roztopowe z terenu osadników i terenów sąsiednich odprowadzane są do Potoku Ochota (w km 1 + 147) stanowiącego prawy dopływ Miedzianki. Stan po uruchomieniu nowego bloku energetycznego Przedsięwzięcie budowy bloku o mocy 450 MW netto obejmuje budowę bloku składającego się z maszynowni z galerią odgazowania i nastawnią, galerii nawęglania oraz kotłowni z kotłem pyłowym, zamkniętego układu wody chłodzącej z pompownią i chłodnią kominową pełniącą równocześnie funkcję wyprowadzenia oczyszczonych spalin z kotła oraz Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 7 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 niezbędnymi instalacjami towarzyszącymi w zakresie: nawęglania i gospodarki paliwem pomocniczym, odpopielania, instalacji odpylania i odsiarczania spalin, gospodarki sorbentami, odwadniania i magazynowania gipsu, wyprowadzenia energii elektrycznej, dróg komunikacji kołowej i kolejowej. Z budową nowego bloku energetycznego będzie się wiązała konieczność zaspokojenia zapotrzebowania na wodę m.in. na cele uzupełnienia obiegu kotłowego i chłodzącego, instalacji odsiarczania spalin, chłodzenia urządzeń sprężarkowni, zraszania popiołu oraz na potrzeby socjalne pracowników. Woda surowa na potrzeby nowego bloku pobierana będzie z istniejącego systemu wodnego opartego na zasobach wodnych dwóch rzek - Witki i Nysy Łużyckiej. Podstawowym źródłem zasilania w wodę będzie ujęcie na rzece Witce, natomiast ujęcie na rzece Nysie Łużyckiej stanowić będzie rezerwę na wypadek awarii układu podstawowego. W wyniku funkcjonowania nowego bloku powstawać będą następujące rodzaje ścieków [1]: Ø ścieki z odsalania zamkniętego obiegu chłodzącego, Ø ścieki ze stacji demineralizacji wody, Ø ścieki ze stacji regeneracji jonitów instalacji oczyszczania kondensatu, Ø ścieki ze stacji przygotowania wody (uzupełnienie zamkniętego obiegu chłodzącego), Ø ścieki z instalacji mokrego odsiarczania spalin (IOS), Ø ścieki z hydroodżużlania, Ø ścieki ze zmywania posadzek, Ø ścieki bytowe, Ø wody opadowe i roztopowe. Po uruchomieniu nowego bloku, funkcjonujący obecnie na terenie elektrowni układ do oczyszczania i odprowadzania ścieków przemysłowych, wód chłodniczych oraz wód opadowych i roztopowych pozostanie w swojej aktualnej postaci (opisanej powyżej). Nowy blok wyposażony zostanie w kanalizację przemysłowo-deszczową oraz w kanalizację sanitarną, które wpięte zostaną w istniejące na terenie zakładu dwa niezależne systemy sieci kanalizacyjnej - kanalizacji deszczowo-przemysłowej i kanalizacji socjalno-bytowej. Następnie powstające w wyniku funkcjonowania nowego bloku ścieki przemysłowe, wody opadowe i roztopowe oraz ścieki bytowe kierowane będą do istniejących oczyszczalni ścieków. Nowym elementem gospodarki ściekowej w zakładzie będzie oczyszczalnia ścieków stanowiąca element instalacji mokrego odsiarczania spalin bloku 450 MW netto. Powstałe w wyniku funkcjonowania nowego bloku ścieki przemysłowe oraz oczyszczone wody opadowe i roztopowe będą odprowadzane poprzez projektowaną kanalizację Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 8 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 przemysłowo-deszczową nowego bloku do istniejącego kolektora A i dalej do istniejącej oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP), skąd po oczyszczeniu będą odprowadzane wylotem kolektora B do rzeki Miedzianki. Ścieki z instalacji mokrego odsiarczania spalin nowego bloku będą, przed skierowaniem na oczyszczalnię ścieków przemysłowych, oczyszczane w oczyszczalni ścieków wchodzącej w skład IOS. Ścieki bytowe z nowego bloku będą odprowadzane poprzez sieć kanalizacji sanitarnej do istniejącej oczyszczalni ścieków sanitarnych. Oczyszczone ścieki bytowe odprowadzane będą wylotem kolektora B do rzeki Miedzianki. Prognozowana łączna ilość ścieków przemysłowych pochodzących z nowego bloku wyniesie około 151 m3/h [1], natomiast prognozowana ilość ścieków przemysłowych pochodzących z istniejących bloków nr 1-6 i nowego bloku wyniesie około 534 m3/h [1]. Po uruchomieniu nowego bloku ścieki powstające w Elektrowni Turów pochodzić będą: Ø z procesów technologicznych związanych z produkcją, Ø z wykonywania prac o charakterze porządkowym, Ø z procesów technologicznych związanych z gospodarką remontową, Ø z terenu gospodarki olejowej (tzw. mazutowni), Ø z zaspakajania potrzeb bytowych ludzi, Ø z opadów atmosferycznych. Wnioskowany zakres korzystania z wód stanowi kontynuację dotychczasowego sposobu odprowadzania ścieków do wód powierzchniowych realizowanego przez Elektrownię Turów. Zmianie, w stosunku do zapisów aktualnego pozwolenia zintegrowanego nr PZ 220/2014 z dnia 29 sierpnia 2014 roku, ulega jedynie skład i ilość ścieków Qśr (m3/d) i Qmax (m3/rok) odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych wylotem kolektora B do rzeki Miedzianki – z uwagi na planowane uruchomienie nowego bloku następuje wzrost ilości ścieków w porównaniu do stanu aktualnego oraz nie wyklucza się wystąpienia dodatkowych zanieczyszczeń w postaci rtęci i kadmu. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 9 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Cel i zakres zamierzonego korzystania z wód w zakresie wprowadzania przez Elektrownię Turów ścieków do odbiorników powierzchniowych przedstawiono poniżej. Ø Wprowadzanie wylotem kolektora A do rzeki Miedzianki w km 0+859 jej biegu, w okresie deszczy nawalnych oraz awarii przepompowni PS „A” na kolektorze A, ścieków przemysłowych, wód opadowych i roztopowych w ilości: Qmaxd = 1920 m3/d Qmaxh = 80 m3/h Qśrd = 300 m3/d Qmaxr = 115 200 m3/rok o dopuszczalnym stanie i składzie: odczyn zawiesiny ogólne ChZTCr suma chlorków i siarczanów żelazo ogólne węglowodory ropopochodne Ø pH 6,5 - 9,0 ≤ 35 mg/dm3 ≤ 125 mg O2/dm3 ≤ 1500 mg (Cl+SO4)/dm3 ≤ 10 mg Fe/dm3 ≤ 15 mg/dm3 Wprowadzanie wylotem kolektora B do rzeki Miedzianki w km 1+114 jej biegu, poprzez studzienkę 3A za klarownikami, ścieków przemysłowych, wód chłodniczych, wód opadowych i roztopowych oczyszczonych w oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP) w ilości: Qmaxd = 15 600 m3/d Qmaxh = 650 m3/h Qśrd = 12 820 m3/d Qmaxr = 4 734 900 m3/rok o dopuszczalnym stanie i składzie: temperatura odczyn zawiesiny ogólne ChZTCr suma chlorków i siarczanów żelazo ogólne miedź nikiel chrom ogólny ołów arsen rtęć kadm węglowodory ropopochodne ≤ 35 °C pH 6,5 - 9,0 ≤ 35 mg/dm3 ≤ 125 mg O2/dm3 ≤ 1500 mg (Cl+SO4)/dm3 ≤ 10 mg Fe/dm3 ≤ 0,5 mg Cu/dm3 ≤ 0,5 mg Ni/dm3 ≤ 0,5 mg Cr/dm3 ≤ 0,5 mg Pb/dm3 ≤ 0,1 mg As/dm3 ≤ 0,06 mg Hg/dm3 (średnia dobowa) ≤ 0,03 mg Hg/dm3 (średnia miesięczna) ≤ 0,4 mg Cd/dm3 (średnia dobowa) ≤ 0,2 mg Cd/dm3 (średnia miesięczna) ≤ 15 mg/dm3 Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 10 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi Ø październik 2015 Wprowadzanie wylotem kolektora C do rzeki Miedzianki w km 0+532 jej biegu, za pośrednictwem rowu otwartego, wód opadowych i roztopowych w czasie deszczy nawalnych w ilości: Qmaxd = 42 960 m3/d Qmaxh = 1 790 m3/h Qśrd = 19 200 m3/d Qmaxr = 2 577 600 m3/rok o dopuszczalnym składzie: zawiesiny ogólne węglowodory ropopochodne Ø ≤ 100 mg/dm3 ≤ 15 mg/dm3 Wprowadzanie wylotem kolektora odprowadzającego do Potoku Ochota w km 1+147 jego biegu, wód nadosadowych i z drenażu osadników popiołowych oraz wód opadowych i roztopowych z terenu na zewnątrz osadników w ilości: Qmaxd = 45 500 m3/d Qmaxh = 1 895 m3/h Qśrd = 10 000 m3/d Qmaxr = 4 360 000 m3/rok o dopuszczalnym stanie i składzie: odczyn zawiesiny ogólne ChZTCr suma chlorków i siarczanów żelazo ogólne miedź nikiel chrom ogólny ołów arsen węglowodory ropopochodne Ø pH 6,5 - 9,0 ≤ 35 mg/dm3 ≤ 125 mg O2/dm3 ≤ 1500 mg (Cl+SO4)/dm3 ≤ 10 mg Fe/dm3 ≤ 0,5 mg Cu/dm3 ≤ 0,5 mg Ni/dm3 ≤ 0,5 mg Cr/dm3 ≤ 0,5 mg Pb/dm3 ≤ 0,1 mg As/dm3 ≤ 15 mg/dm3 Zrzut ścieków bytowych oczyszczonych w oczyszczalni ścieków bytowych (instalacja niewymagająca pozwolenia zintegrowanego) wylotem kolektora B do rzeki Miedzianki w km 1+114 jej biegu, poprzez studzienkę za reaktorem nr 2 (punkt pomiarowy 21) w ilości: Qmaxd = 900 m3/d Qmaxh = 40 m3/h Qśrd = 700 m3/d Qmaxr = 328 500 m3/rok o dopuszczalnym stanie i składzie: BZT5 ChZTCr zawiesiny ogólne ≤ 40 mg O2/dm3 ≤ 150 mg O2/dm3 ≤ 50 mg/dm3 Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 11 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Ilość ścieków odprowadzana poszczególnymi zrzutami do odbiorników nie ulega zmianom w porównaniu do aktualnego zakresu korzystania z wód przez Elektrownię Turów za wyjątkiem ilości ścieków Qśr (m3/d) i Qmax (m3/rok) odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych wylotem kolektora B do rzeki Miedzianki. Stan i skład ścieków odprowadzanych poszczególnymi zrzutami do odbiorników nie ulega zmianom w porównaniu do aktualnego zakresu korzystania z wód przez Elektrownię Turów, za wyjątkiem składu ścieków odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych wylotem kolektora B do Miedzianki. W wyniku eksploatacji nowego bloku będą powstawały ścieki przemysłowe z instalacji odsiarczania spalin zawierające metale ciężkie (rtęć i kadm) częściowo wymywane ze spalin. W celu ochrony środowiska wodnego ścieki z instalacji mokrego odsiarczania spalin kierowane będą w pierwszej kolejności na wewnętrzną oczyszczalnię ścieków wchodzącą w skład IOS. W instalacji tej ścieki będą neutralizowane i oczyszczane z nadmiaru zawiesin oraz metali ciężkich. Zakłada się, że skuteczność usuwania rtęci w oczyszczalni ścieków IOS wynosić będzie 99% [2]. Następnie ścieki te będą odprowadzane do istniejącej oczyszczalni ścieków przemysłowych. Zakłada się że skuteczność usuwania rtęci w oczyszczalni ścieków przemysłowych wynosić będzie 70% [2]. Zakres wskaźników charakterystycznych dla ścieków odprowadzanych poszczególnymi urządzeniami wodnymi elektrowni wynika ze specyfiki procesów, w czasie których powstają te ścieki, tzn. jest charakterystyczny dla procesów technologicznych związanych z produkcją energii elektrycznej z węgla brunatnego i odsiarczaniem spalin. Dopuszczalne wartości dla wskaźników zanieczyszczeń w ściekach (w próbkach średnich dobowych oraz dodatkowo dla rtęci i kadmu w próbkach średnich miesięcznych) wynikają z zapisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800) – załącznik nr 4, tabela I i II . 2.3. Rodzaj urządzeń pomiarowych Pomiar ilości ścieków realizowany jest najczęściej z wykorzystaniem przepływomierzy. Jedynie na kolektorze A pomiar ilości odprowadzanych ścieków polega na odczycie z łaty pomiarowej z częstotliwością 3 razy na zmianę w przypadku zrzutów. Łata pomiarowa zlokalizowana jest przy wylocie kolektora A do Miedzianki. W tabeli nr 2 zestawiono oprzyrządowanie do pomiarów ilości ścieków odprowadzanych z Elektrowni Turów. Elektrownia nie posiada urządzeń służących do bieżącego pomiaru i rejestracji stanu i składu odprowadzanych ścieków. W pojedynczych przypadkach zainstalowane są urządzenia do Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 12 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 pomiaru stanu ścieków dla celów technologicznych. Kontrola stanu i składu ścieków oczyszczonych odbywa się poprzez okresowy pobór próbki ścieków, a następnie jej analizę laboratoryjną. Sposób poboru prób ścieków oraz metodyki referencyjne oznaczeń określają stosowne przepisy, między innymi: Ø rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800), Ø Polskie Normy w zakresie pobierania próbek ścieków. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 13 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Tabela 1. Urządzenia do rejestracji i pomiaru ilości ścieków odprowadzanych przez Elektrownię Turów Punkt KKS Opis DN rurociągu Rodzaj przepływomierza Zakres pomiarowy Miejsce zainstalowania pomiaru OŚP kolektor B U1GNK40CF201 Przepływ ścieków oczyszczonych na wylocie z OŚP Kanał otwarty Zestaw do pomiaru i rejestracji ilości odprowadzanych ścieków poprzez kanały otwarte ze zwężką KAMA- Stacja SM-01pH 0÷1200 m³/h Kanał w studzience wylotowej z OŚP Kolektor C U0GMC15CF201 Przepływ ścieków deszczowych Kanał otwarty Zestaw do pomiaru i rejestracji ilości odprowadzanych ścieków poprzez kanały otwarte ze zwężką KAMA- Stacja SM-01pH OŚS - wylot ścieków U2GRK03CF201 Przepływ ścieków oczyszczonych na wylocie z OŚS 250 mm Osadniki popiołowe B1ETN03CF901 Przepływ ścieków z osadników popiołowych Kanał otwarty Przepływomierz elektromagnetyczny PROMAG 31 F - firmy ENDRESS+HAUSER Zestaw do pomiaru i rejestracji ilości odprowadzanych ścieków poprzez pomiar poziomu lustra cieczy przez koronę przelewu jako elementu spiętrzającego 0÷1200 m³/h 0÷250 m³/h 0÷2500 m³/h Pompownia kolektor C, kanał wylotowy w pobliżu budynku inwestycji Rurociąg w studzience wylotowej z OŚS Kanał otwarty (Potok Ochota) Dodatkowo na potrzeby technologiczne na oczyszczalniach ścieków przemysłowych i sanitarnych zainstalowane są urządzenia do ciągłego pomiaru odczynu i temperatury ścieków. Zgodnie ze schematem odprowadzenia ścieków (załącznik nr 10) istnieje możliwość zrzutu ścieków kolektorem B z pominięciem oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP. Zrzut ścieków z pominięciem oczyszczalni miał miejsce w sierpniu 2010 roku, w czasie powodzi. Pomiar w zakresie ilości ścieków prowadzony może być wówczas tylko w oparciu o łatę wodowskazową. Jest to przypadek incydentalny, w normalnych warunkach nie występujący. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 14 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 2.4. Stan prawny nieruchomości usytuowanych w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód Kolektory A, B i C Tabela 2. Działka w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód - wylot kolektora A Nr działki Położenie gruntów rz. Miedzianka 155 Powiat zgorzelecki Gmina Bogatynia Obręb Trzciniec Symbol użytku Władanie Wp - grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi właściciel: Skarb Państwa, gospodarujący zasobem: Marszałek Województwa Dolnośląskiego, ul. Wybrzeże Juliusza Słowackiego 12-14, 50-411 Wrocław. Adres do korespondencji: Dolnośląski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych we Wrocławiu, Oddział w Lwówku Śląskim, ul. Jaśkiewicza 24, 59-600 Lwówek Śląski. Tabela 3. Działka w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód - wylot kolektora B Nr działki 1148/1 Położenie gruntów rz. Miedzianka Powiat zgorzelecki Gmina Bogatynia Obręb Zatonie Symbol użytku Władanie Wp - grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi właściciel: Skarb Państwa, zarządca: Dolnośląski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych we Wrocławiu, Oddział w Lwówku Śląskim, ul. Jaśkiewicza 24, 59-600 Lwówek Śląski. Tabela 4. Działka w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód - wylot kolektora C Nr działki Położenie gruntów Powiat Gmina Obręb 8/46 - zgorzelecki Bogatynia Trzciniec 8/45 - zgorzelecki Bogatynia Trzciniec 8/47 - zgorzelecki Bogatynia Trzciniec Symbol użytku Władanie Ba - tereny przemysłowe Ba - tereny przemysłowe właściciel: Skarb Państwa, użytkownik wieczysty: PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A., ul. Węglowa5, 97-400 Bełchatów. Adres do korespondencji: PGE GiEK S.A. Oddział Elektrownia Turów, ul. Młodych Energetyków 12, 59-916 Bogatynia Ba - tereny przemysłowe Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 15 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi Nr działki Położenie gruntów Powiat Gmina Obręb 144/10 - zgorzelecki Bogatynia Trzciniec 5/36 Konrada zgorzelecki Bogatynia Trzciniec 5/48 - zgorzelecki Bogatynia Trzciniec 5/49 - zgorzelecki Bogatynia Trzciniec 5/50 - zgorzelecki Bogatynia Trzciniec 155 rz. Miedzianka zgorzelecki Bogatynia Trzciniec październik 2015 Symbol użytku Władanie właściciel: Skarb Państwa, gospodarujący zasobem: Starosta Zgorzelecki, dr - drogi ul. Bohaterów II Armii Wojska Polskiego 8A, 59-900 Zgorzelec. właściciel: Gmina Bogatynia, gospodarujący zasobem: Burmistrz Miasta i Gminy Tr - tereny różne Bogatynia, ul. Ignacego Daszyńskiego 1, 59-920 Bogatynia. właściciel: Skarb Państwa, Ba - tereny użytkownik wieczysty: przemysłowe PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A., Ba - tereny ul. Węglowa 5, przemysłowe 97-400 Bełchatów. Adres do korespondencji: PGE GiEK S.A. Oddział Ba - tereny Elektrownia Turów, przemysłowe ul. Młodych Energetyków 12, 59-916 Bogatynia. właściciel: Skarb Państwa, gospodarujący zasobem: Marszałek Województwa Dolnośląskiego, ul. Wyb. Juliusza Wp - grunty pod Słowackiego 12-14, 50-411 Wrocław. wodami powierzchniowymi Adres do korespondencji: Dolnośląski Zarząd płynącymi Melioracji i Urządzeń Wodnych we Wrocławiu, Oddział w Lwówku Śląskim, ul. Jaśkiewicza 24, 59-600 Lwówek Śląski. Osadniki popiołowe Tabela 5. Działka w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód - wylot kolektora z osadników popiołowych Nr działki Położenie gruntów Powiat Gmina Obręb Symbol użytku 1221/3 Środkowa 7 zgorzelecki Bogatynia Zatonie Ba - tereny przemysłowe 1223 - zgorzelecki Bogatynia Zatonie W - grunty pod rowami 1224 - zgorzelecki Bogatynia Zatonie W - grunty pod rowami Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN Władanie właściciel: Skarb Państwa, użytkownik wieczysty: PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A., ul. Węglowa 5, 97-400 Bełchatów. Adres do korespondencji: PGE GiEK S.A. Oddział Elektrownia Turów, ul. Młodych Energetyków 12, 59-916 Bogatynia. strona 16 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Wszystkie podane wyżej dane dotyczące działek w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód wynikają z wypisów z rejestru gruntów będącego w zasobach katastru geodezyjnego Starostwa Powiatowego w Zgorzelcu. Kopie wypisów z rejestru gruntów stanowią załącznik nr 12 do operatu. Stronami postępowania w sprawie o zmianę pozwolenia wodnoprawnego są: 1) wnioskodawca ubiegający się o wydanie pozwolenia wodnoprawnego: PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. 97-400 Bełchatów, ul. Węglowa 5 2) właściciel wody - Skarb Państwa: Ø gospodarujący zasobem Marszałek Województwa Dolnośląskiego, ul. Wybrzeże Juliusza Słowackiego 12-14, 50-411 Wrocław, adres do korespondencji - Dolnośląski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych we Wrocławiu, Oddział w Lwówku Śląskim, ul. Jaśkiewicza 24, 59-600 Lwówek Śląski, Ø zarządca Dolnośląski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych we Wrocławiu, Oddział w Lwówku Śląskim, ul. Jaśkiewicza 24, 59-600 Lwówek Śląski, 3) władający powierzchnią ziemi położoną w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód: − Starosta Zgorzelecki, ul. Bohaterów II Armii Wojska Polskiego 8A, 59-900 Zgorzelec, − Burmistrz Miasta i Gminy Bogatynia, ul. Ignacego Daszyńskiego 1, 59-920 Bogatynia, 4) uprawniony do rybactwa w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód Okręgowy Polski Związek Wędkarski w Jeleniej Górze, ul. Wańkowicza 13, 58-500 Jelenia Góra. 2.5. Obowiązki zakładu w stosunku do osób trzecich Do obowiązków zarządzającego należało będzie: Ø zapewnienie niezakłóconego przepustu kolektorów zrzutowych ścieków oczyszczonych do wód powierzchniowych mających wpływ na stosunki wodne terenu, Ø zapewnienie niezawodnego działania kolektorów zrzutowych zgodnie z ich przeznaczeniem, Ø zaspokojenia ewentualnych pretensji odszkodowawczych związanych z eksploatacją urządzeń wodnych, wynikających z przekroczenia warunków korzystania z wód, Ø niepodejmowanie nieuzasadnionych czynności mogących wpłynąć na zmianę stanu technicznego kolektorów zrzutowych oraz zmianę stosunków wodnych terenu, Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 17 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi Ø październik 2015 umożliwienie swobodnego dostępu służb wodnych w zakresie kontroli, przeglądów, konserwacji czy drożności przepływu cieków wodnych. Wnioskowany zakres korzystania z wód nie narusza interesów osób trzecich i stanowi kontynuację dotychczasowej gospodarki ściekowej Elektrowni Turów. W zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód nie znajdują się żadne urządzenia wodne, na które funkcjonowanie gospodarki ściekowej w zakładzie miałoby wpływ. 2.6. Opis urządzeń wodnych W skład systemu kanalizacji na terenie Elektrowni Turów wchodzą następujące powiązane między sobą elementy systemu kanalizacyjnego: - wewnętrzne instalacje kanalizacyjne służące do odprowadzania ścieków do kanalizacji zewnętrznej, - odwodnienia dachów budynków, dróg, placów ujmujące i odprowadzające do kolektorów ścieki deszczowe, - układy sieci kanalizacyjnej zawierające: o kolektory boczne i kolektory główne, o pompownie ścieków, - oczyszczalnie ścieków przemysłowych, sanitarnych i neutralizator, - układy kanalizacyjne odprowadzające oczyszczone ścieki do Miedzianki. W elektrowni funkcjonuje kanalizacja rozdzielcza, tzn. że oddzielnie odprowadza się ścieki bytowe i oddzielnie ścieki przemysłowe z deszczowymi. Kanalizacja przemysłowa bloków 1-6 Ścieki przemysłowe powstają w czasie mycia pomieszczeń produkcyjnych, z odwodnienia urządzeń i nieszczelności. Na blokach 1-6 ścieki przemysłowe z maszynowni i kotłowni są odprowadzane poprzez kanały ściekowe otwarte przykryte kratami (szerokość 0,35 m, głębokość zmienna od 0,2 do 0,9 m). Na odpływach z tuneli kablowych zabudowane są zasuwy zamknięte w czasie normalnej pracy, otwierane na wypadek pożaru lub wód przypadkowych. Ścieki z kanałów kablowych kierowane są do kanałów ściekowych. Ścieki z kanałów otwartych z kotłowni i maszynowni są odprowadzane do studni zbiorczych, a następnie rurami żeliwnymi ciśnieniowymi Ø400 mm do kolektora zewnętrznego za osią H kotłowni (12,8 m) tzw. „trasy głównej” o średnicy 600 mm wykonanej z rur kamionkowych. Bloki 1 i 2 mają oddzielne odprowadzenie ścieków z kotłowni, a ścieki z maszynowni są odprowadzane wspólnym rurociągiem do kolektora zewnętrznego (trasy głównej). Bloki 3 i 4 oraz bloki 5 i 6 mają wspólne odprowadzenie ścieków jednym rurociągiem do trasy głównej. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 18 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Na każdym z bloków od 1 do 6 znajdują się pomieszczenia olejowe, których budowa umożliwia przejęcie awaryjnego spływu oleju oraz wody do maksymalnej pojemności 50 m3. Odwodnienie pomieszczenia jest przystosowane do odprowadzania ścieków zaolejonych do zbiornika przewoźnego, a czystych do kanalizacji przemysłowej. Do kontroli i czyszczenia ciągów kanalizacyjnych służą rewizje żeliwne oraz studzienki rewizyjne betonowe. Studzienki rewizyjne betonowe wykonane są na zewnętrznych ciągach kanalizacji przemysłowej, z kręgów betonowych, od góry zamknięte włazami żeliwnymi Ø600 mm, dna ukształtowane w postaci kinet, zejście do studni umożliwiają stopnie złazowe (żeliwne lub stalowe). Kanalizacja deszczowa bloków 1-6 Wody opadowe, które w czasie deszczu spłukują zanieczyszczenia z dachów i powierzchni terenu odprowadzane są układem kanalizacji deszczowej. Wody deszczowe z dachów odprowadzane są do kanalizacji deszczowej przez rynny, a z powierzchni terenu oraz dróg i placów przez wpusty deszczowe. Kanalizacja deszczowa wykonana jest z rur betonowych. Do kontroli i oczyszczania kanalizacji deszczowej służą studzienki rewizyjne o konstrukcji jak w kanalizacji przemysłowej. Do układu kanalizacji deszczowej podłączone są również odwodnienia chłodni, kolektora rozdzielczego wody surowej, kanałów wody chłodzącej, drenaż zaporowy i odwadniający drogi. Kanalizacja sanitarna bloków 1-6 Ścieki bytowe powstają w wyniku zużycia wody na cele bytowo-gospodarcze (natryski, umywalki, zlewozmywaki, miski ustępowe). Ścieki bytowe w budynkach są podłączone do wspólnych przewodów zbiorczych zwanych pionami. Ścieki płynące pionami zbierane są z kolei w poziomach i odprowadzane do zewnętrznej sieci kanalizacji sanitarnej, a stąd na oczyszczalnię ścieków sanitarnych. Przewody kanalizacji sanitarnej w budynkach przemysłowych (budynek główny) wykonane są z rur żeliwnych kielichowych, w pozostałych budynkach z tworzywa, a układ sieci kanalizacji sanitarnej zewnętrznej z rur kamionkowych. Do kontroli i czyszczenia kanalizacji służą rewizje w pionach w budynkach oraz studzienki rewizyjne z kręgów betonowych o konstrukcji podobnej jak w omówionej wyżej kanalizacji przemysłowej. Kanalizacja przemysłowo-deszczowa nowego bloku Grawitacyjna podziemna sieć kanalizacji deszczowo-przemysłowej poprzez instalacje wewnętrzne, przyłącza zapewni odprowadzenie następujących wód i ścieków: Ø wody opadowe i roztopowe z terenu przedmiotowego bloku, Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 19 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Ø wody opadowe i roztopowe z dachów projektowanych budynków, obiektów, Ø ścieki przemysłowe (m.in. ze zmywania posadzek, z instalacji technologicznych (kotłownia i maszynownia), nadmiar odsolin z układu chłodzenia). Niektóre ścieki przemysłowe odprowadzane będą do studni bezodpływowych lub mis, i będą oczyszczane i usuwane indywidualnie (m.in. ścieki z mycia turbiny, przecieki z turbiny parowej, ścieki z urządzeń dozowania chemikaliów). Wody opadowe i roztopowe z dróg dojazdowych placów i parkingów będą odprowadzane do projektowanej sieci kanalizacyjnej za pomocą odpowiednio usytuowanych wpustów ulicznych betonowych DN500 wyposażonych w osadniki piasku, odwodnienia liniowe, korytka ściekowe. Wody opadowe i roztopowe z dachów budynków odprowadzane będą systemem wewnętrznych lub zewnętrznych pionów deszczowych a następnie przykanalikami bezpośrednio do projektowanej sieci kanalizacyjnej. U dołu pionu zamontowana będzie rewizja umożliwiająca czyszczenie przykanalika. Podejścia i piony deszczowe w budynkach będą wymiarowane na miarodajne natężenia deszczu nie mniejsze niż 300 dm3/s x ha. Wody opadowe i roztopowe z terenu pod transformatorami (blokowym i doczepowym) ze względu na możliwość wystąpienia olejów będą odprowadzone do kanalizacji deszczowej poprzez separator węglowodorów ropopochodnych. Przewiduje się zabudowę separatora, dla którego zawartość węglowodorów ropopochodnych w ściekach na wylocie wyniesie poniżej 5 mg/l, tj. poniżej wartości dopuszczalnych przewidywanych przez ustawodawstwo polskie. Separator wyposażony zostanie w sygnalizację poziomu oleju. Na wypadek awarii połączonej z nagłym dużym wyciekiem oleju i w przypadku zadziałania instalacji zraszaczowej w czasie pożaru, separator będzie wyposażony w urządzenie blokujące dopływ do niego ścieków (śluza dopływu). Pojemność misy pod transformatorem będzie stanowić 100% zabezpieczenie dla ścieków zaolejonych pochodzących z awarii (olej z transformatora, woda z instalacji zraszaczy i dodatkowa pojemność na ewentualne wody deszczowe). Dodatkowo ścieki odprowadzane z posadzki maszynowni, ze względu na możliwość awaryjnego zaolejenia, przed wprowadzeniem do kanalizacji deszczowo-przemysłowej będą również oczyszczane w separatorach ropopochodnych. Tace rozładowcze chemikaliów będą wyposażone w odwodnienie z możliwością zamknięcia odpływu na czas rozładunku danego medium. Do kanalizacji deszczowo-przemysłowej skierowane będą także wody z odwodnień projektowanych torowisk. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 20 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Punktem odbioru powstających ścieków deszczowo-przemysłowych z nowoprojektowanych sieci i przyłączy będzie istniejący kolektor A (DN1200). Podłączenie przewiduje się poprzez nowoprojektowaną komorę. Odbiornikiem ścieków deszczowo-przemysłowych z projektowanych obiektów nowego bloku będzie istniejąca oczyszczalnia ścieków przemysłowych (OŚP). Kanalizacja sanitarna nowego bloku Sieć kanalizacji sanitarnej wraz z przyłączami odprowadzać będzie ścieki bytowe z urządzeń sanitarnych (natryski, umywalki, zlewozmywaki, miski ustępowe) poprzez instalacje wewnętrzne do zaprojektowanej na terenie zakładu sieci kanalizacji sanitarnej. Sieć kanalizacji sanitarnej zaprojektowano jako podziemną. Przewidziano dwa punkty odbioru ścieków bytowych z nowoprojektowanych sieci i przyłączy do istniejącej zakładowej sieci. Jedno odprowadzać będzie ścieki bytowe z projektowanej portierni (punkt KS3), drugie zaś odprowadzać będzie ścieki bytowe z pozostałych obiektów. Następnie ścieki bytowe skierowane będą do nowoprojektowanej przepompowni ścieków rurociągiem tłocznym (po rozprężeniu w studzience SR), skąd odprowadzone będą grawitacyjnie do istniejącej studni kanalizacji sanitarnej (punkt KS1). Przepompownię ścieków przewiduje się jako obiekt podziemny, typowy, prefabrykowany z zastosowaniem pomp zatapialnych pracujących w układzie równoległym (1+1R) z możliwością pracy naprzemiennej. Odbiornikiem ścieków bytowych z projektowanych obiektów nowego bloku będzie istniejąca oczyszczalnia ścieków sanitarnych (OŚS). System kanalizacji kolektora A Kolektor A rozpoczyna się w rejonie zachodniej części budynku głównego i na początkowym odcinku wykonany jest z kręgów żelbetowych Ø 1,0 m, a od drugiej studzienki średnica zmienia się na 1,20 m i zostaje utrzymana aż do wylotu. Do kolektora A dopływają ścieki z kotłowni, maszynowni, z całego rejonu elektrofiltrów i byłych bloków 7-10, wody opadowe i roztopowe z około 40 % powierzchni terenu głównego elektrowni oraz wody drenażowe z terenu głównego elektrowni. W przypadku pracy rezerwowego ujęcia wody na Nysie Łużyckiej możliwe jest także odprowadzenie do kolektora A odmulin (ścieków) z uzdatnialni Nysa. Przy kolektorze tym na połączeniu z kolektorem D zbudowano przepompownię ścieków przemysłowych PSP „A”, która może przerzucać ścieki przemysłowe na osadniki popiołowe (OP-I i OP-II). Pompownia może być uruchamiana w przypadku awarii OŚP lub ograniczenia przepustowości kolektora D. Wszystkie ścieki dopływające do kolektora A odprowadzane są na oczyszczalnię ścieków przemysłowych przez kolektor D łączący Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 21 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 kolektor A z kolektorem B. Kolektorem A do rzeki Miedzianki odpływać mogą wody opadowe, roztopowe i ścieki przemysłowe jedynie w sytuacjach awaryjnych, tj. w okresie nawalnych deszczy lub w sytuacji awarii pompowni PS „A” na kolektorze A. Sytuacja taka nie miała jednak miejsca od kilkunastu lat. Wylot kolektora A do rzeki Miedzianki zlokalizowany jest na działce nr 155 AM 1 obręb Trzciniec, w km 0+859 jej biegu. Współrzędne geograficzne wylotu odczytane według układu DMS wynoszą N: 50o56’36.08”, E: 14o54’25.64”. Tabela 6. Przebieg kolektora A Lp. Nr działki AM Obręb 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 1256 2/1 1099/5 1099/3 827/12 836/24 827/37 827/8 827/30 827/9 1105/4 828/4 828/7 1103/2 1103/3 829/4 1100/1 8/31 1145/1 1101 144/2 155 6 6 6 6 6 6 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 2 5 4 1 1 Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Trzciniec Zatonie Zatonie Trzciniec Trzciniec Powierzchnia działki [ha] 24,4327 0,0125 0,3152 0,0426 0,0440 0,2035 0,2296 0,2183 0,5958 0,0804 0,0128 0,0436 0,2579 0,0269 0,0100 0,0965 0,0653 2,8321 0,0351 0,6388 1,6207 1,9400 System kanalizacji kolektora B Kolektor B rozpoczyna się we wschodniej części elektrowni studzienką u naroża skarpy pomiędzy rozdzielnią i chłodnią kominową nr 1, biegnie prawie dokładnie na południe wzdłuż wschodniej ściany budynku głównego, dalej zbacza nieco na wschód, a od studzienki połączeniowej z kanałem oczyszczonych ścieków sanitarnych kieruje się na południowy zachód od oczyszczalni ścieków przemysłowych i dalej do rzeki Miedzianki. Na odcinku początkowym wykonany jest z kręgów żelbetowych Ø1,2 m, dalej przechodzi na średnicę 1,40 m i 1,50 m. Do kolektora B dopływają ścieki przemysłowe z kotłowni, maszynowni z Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 22 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 terenu bloków 1-6, wody opadowe i roztopowe z około 40 % powierzchni elektrowni oraz odwodnienie chłodni nr 1, 2, 3, a w części końcowej odpływ z oczyszczalni ścieków sanitarnych. W stanie obecnym ścieki przemysłowe oraz wody deszczowe kierowane są na oczyszczalnię ścieków przemysłowych. W okresie nawalnych deszczy nadmiar ścieków kierowany jest do odbiornika. Wylot kolektora B do rzeki Miedzianki zlokalizowany jest na działce nr 1148/1 AM 4, obręb Zatonie, w km 1 + 114 jej biegu. Współrzędne geograficzne wylotu odczytane według układu DMS wynoszą N: 50o56’34.38”, E: 14o54’38.8”. Tabela 7. Przebieg kolektora B Lp. Nr działki AM Obręb 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 1256 1099/8 836/48 836/30 1107/2 836/26 1145/22 1145/11 834/8 834/9 834/24 834/16 835/1 1106/2 831/5 831/7 831/3 1104/1 832/1 1101 1148/1 6 6 6 6 6 6 6 6 6 6 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4 4 Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Zatonie Powierzchnia działki [ha] 24,4327 0,3408 1,1997 0,3387 0,0229 0,0440 0,0169 0,0752 0,2867 0,4331 2,5625 0,4511 0,0227 0,0184 0,6732 0,2126 0,8593 0,0315 0,2485 0,6388 7,6400 System kanalizacji kolektora C Kolektor C znajduje się w zachodniej części elektrowni. Wykonany jest z kręgów żelbetowych Ø1,20 m na całej długości. Kolektorem C odprowadzane są na oczyszczalnię ścieków przemysłowych wody pochłodnicze z odsalania zamkniętego obiegu chłodzącego oraz wody opadowe i roztopowe z rejonu zachodniego umownie nazywanego „czystym" (około 20 % powierzchni zakładu). W przypadku nawalnych deszczy kolektor C odprowadza wody opadowe do rowu otwartego (rów ziemny, nie jest szczelny), którym następnie wody te kierowane są do rzeki Miedzianki (w km 0 + 532 biegu rzeki). Wylot rowu otwartego do Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 23 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Miedzianki zlokalizowany jest na działce nr 155 AM 1, obręb Trzciniec, w km 0+532 jej biegu. Współrzędne geograficzne wylotu odczytane według układu DMS wynoszą N: 50o56’35”, E: 14o54’8.89”. Tabela 8. Przebieg kolektora C Lp. Nr działki AM Obręb 1 2 3 4 5 6 7 8* 9 10 11 12 13 14 15 16 118/53 118/48 118/43 118/40 137/11 137/10 145/2 8/46 8/45 8/47 144/10 5/36 5/48 5/49 5/50 155 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 1 1 1 1 1 1 Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Trzciniec Powierzchnia działki [ha] 13,6213 0,7613 0,2491 0,0556 0,0258 0,0138 0,7132 0,6121 0,0177 0,4209 0,2600 0,7174 0,0736 0,0249 0,1597 1,9400 * przez działki od numeru 8/46 do 5/50 (od poz. 8 do 16) przebiega rów otwarty System kanalizacji kolektora z osadników popiołowych Jako mokre osadniki popiołowe wykorzystywane były dwa zespoły zbiorników - dwie „stare” kwatery o pojemności 174 000 m3 i 128 000 m3 (OP-I, OP-II) oraz trzy kwatery „nowe” o pojemności 67 000 m3 każda (OŻ-I, OŻ-II, OŻ-III). W chwili obecnej mokre osadniki popiołowe OŻ-I, OŻ-II, OŻ-III zostały opróżnione ze zmagazynowanego w nich żużla i są przebudowywane w celu dostosowania do magazynowania gipsu syntetycznego powstającego w budowanych instalacjach odsiarczania spalin metodą mokrą wapienną. W przypadku magazynowania gipsu wody zebrane z powierzchni kwater oraz wody z drenażu dennego kwater będą gromadzone w zbiorniku retencyjno-odparowującym z uwagi na ich potencjalne zanieczyszczenie po kontakcie z gipsem (zawiesina i zanieczyszczenia chemiczne w postaci chlorków i siarczanów). W okresach bezopadowych przewiduje się ich wykorzystanie do zraszania powierzchni magazynowanego gipsu w celu zabezpieczenia przed pyleniem. W przypadku nadmiaru wody będzie można zraszać również nie przykryte warstwy drenażowe w kwaterach w celu wymuszonego odparowywania. Z magazynu gipsu nie będzie zrzutu ścieków do Potoku Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 24 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Ochota. Do Potoku Ochota odprowadzane są tylko wody „czyste” nie mające kontaktu z gipsem, a więc wody ze spływu powierzchniowego z zewnętrznych powierzchni skarp kwater, z odwodnienia terenu wokół osadnika, z drenażu odcinającego, drenażu podskarpowego oraz drenażu obwałowań i skarpy wschodniej. Do Potoku Ochota zrzucane są wody nadosadowe, wody drenażowe oraz wody opadowe z mokrych osadników popiołowych OP-I i OP-II oraz wody opadowe i roztopowe z terenu na zewnątrz osadników (m.in. wody z rejonu byłych osadników OŻ). Kolektor zbiorczy odprowadzający wszystkie te wody z kwater „starych” OP-I i OP-II i z terenu na zewnątrz osadników do Potoku Ochota ułożony jest z rur żelbetonowych. Wylot tego kolektora zlokalizowany jest na działce nr 1221/3 AM 4, obręb Zatonie, w km 1+ 147 biegu Potoku Ochota. Na tym odcinku Potok Ochota płynie w podziemnym kanale, który następnie przechodzi w kanał otwarty. Na kanale otwartym zainstalowane jest urządzenie do pomiaru przepływu oraz zlokalizowany jest punkt poboru próbek do analiz. Współrzędne geograficzne wylotu odczytane według układu DMS wynoszą N: 50o56’42.13”, E: 14o55’32.70”. Schemat rozmieszczenia poszczególnych urządzeń wodnych przedstawia rysunek stanowiący załącznik nr 10. 2.7. Charakterystyka wód objętych pozwoleniem wodnoprawnym Elektrownia Turów zgodnie z posiadanym pozwoleniem zintegrowanym bada jakość ścieków odprowadzanych do rzeki Miedzianki i Potoku Ochota. Badaniami jakości objęte są ścieki odprowadzane z oczyszczalni ścieków przemysłowych i z oczyszczalni ścieków sanitarnych (odprowadzane kolektorem B) oraz ścieki odprowadzane z osadników popiołowych. Zgodnie z decyzją pozwolenia zintegrowanego jakość ścieków odprowadzanych kolektorem C badana jest tylko w przypadku rzutu tym kolektorem deszczy nawalnych do rzeki Miedzianki (pobierana próbka chwilowa), natomiast jakość ścieków odprowadzanych kolektorem A badana jest tylko w przypadku rzutów awaryjnych do rzeki Miedzianki (pobierana próbka chwilowa). Jakość ścieków odprowadzanych do wód powierzchniowych w 2014 i pierwszym półroczu 2015 roku przedstawiono poniżej. Ø Ścieki odprowadzane z oczyszczalni ścieków przemysłowych (punkt pomiarowy nr 3A): temperatura w zakresie od 11,3 °C do 24,0 °C odczyn w zakresie od 7,12 pH do 8,08 pH zawiesina ogólna stężenie w zakresie od 2,00 mg/l do 5,1 mg/l ChZTCr stężenie w zakresie od 10,0 mg/l do 19,9 mg/l suma chlorków i siarczanów stężenie w zakresie od 97,4 mg/l do 245,0 mg/l Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 25 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 żelazo ogólne stężenie w zakresie od 0,092 mg/l do 0,76 mg/l ołów stężenie < 0,02 mg/l miedź stężenie < 0,05 mg/l (2014) stężenie w zakresie od < 0,01 mg/l do 0,011 mg/l (2015) nikiel stężenie < 0,1 mg/l (2014) stężenie w zakresie od 0,014 mg/l do 0,036 mg/l (2015) chrom ogólny stężenie < 0,007 mg/l (2014) stężenie < 0,011 mg/l (2015) arsen stężenie < 0,0005 mg/l (2014) stężenie < 0,0025 mg/l (2015) węglowodory ropopochodne stężenie w zakresie od < 0,2 mg/l do 0,368 mg/l cynk (na potrzeby KRUiTZ) stężenie < 0,05 mg/l (2014) stężenie w zakresie od < 0,023 mg/l do 0,082 mg/l (2015) kadm (na potrzeby KRUiTZ) stężenie < 0,020 mg/l (2014) stężenie < 0,025 mg/l (2015) rtęć (na potrzeby KRUiTZ) stężenie w zakresie od 0,0011 µg/l do 0,0047 µg/l (2014) stężenie < 0,10 µg/l (2015) Ścieki odprowadzane z oczyszczalni ścieków przemysłowych spełniają wymagania jakościowe określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800) oraz są poniżej wartości dopuszczalnych wskaźników zanieczyszczeń określonych dla ścieków odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych w posiadanym przez Elektrownię Turów pozwoleniu zintegrowanym. Ø Ścieki odprowadzane z oczyszczalni ścieków sanitarnych (punkt pomiarowy nr 21): zawiesina ogólna stężenie w zakresie od 3,8 mg/l do 38,1 mg/l ChZTCr stężenie w zakresie od 6,6 mg/l do 66,0 mg/l BZT5 stężenie w zakresie od 2,0 mg/l do 40,0 mg/l Ścieki odprowadzane z oczyszczalni ścieków sanitarnych spełniają wymagania jakościowe określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800) oraz są poniżej wartości dopuszczalnych wskaźników zanieczyszczeń określonych dla Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 26 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 ścieków odprowadzanych z oczyszczalni ścieków sanitarnych w posiadanym przez Elektrownię Turów pozwoleniu zintegrowanym. Ø Ścieki odprowadzane z osadników popiołowych (punkt pomiarowy nr 12): odczyn w zakresie od 7,71 pH do 8,05 pH zawiesina ogólna stężenie w zakresie od 2,4 mg/l do 12,2 mg/l ChZTCr stężenie w zakresie od 7,8 mg/l do 22,0 mg/l suma chlorków i siarczanów stężenie w zakresie od 159,9 mg/l do 443,2,0 mg/l żelazo ogólne stężenie w zakresie od 0,051 mg/l do 0,94 mg/l ołów stężenie < 0,2 mg/l (2014) stężenie w zakresie od 0,040 mg/l do 0,17 mg/l (2015) miedź stężenie < 0,05 mg/l (2014) stężenie < 0,01 mg/l (2015) nikiel stężenie < 0,1 mg/l (2014) stężenie w zakresie od 0,014 mg/l do 0,038 mg/l (2015) chrom ogólny stężenie < 0,007 mg/l (2014) stężenie < 0,011 mg/l (2015) arsen stężenie w zakresie od < 0,0005 mg/l do 0,0024 mg/l (2014) stężenie < 0,0025 mg/l (2015) węglowodory ropopochodne stężenie w zakresie od < 0,2 mg/l do 0,397 mg/l cynk (na potrzeby KRUiTZ) stężenie < 0,05 mg/l (2014) stężenie w zakresie od < 0,023 mg/l do 0,032 mg/l (2015) kadm (na potrzeby KRUiTZ) stężenie < 0,020 mg/l (2014) stężenie < 0,025 mg/l (2015) rtęć (na potrzeby KRUiTZ) stężenie w zakresie od < 0,0001 µg/l do 0,012 µg/l (2014) stężenie w zakresie od < 0,10 µg/l do 0,12 µg/l (2015) Ścieki odprowadzane z osadników popiołowych spełniają wymagania jakościowe określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800) oraz są poniżej wartości dopuszczalnych wskaźników zanieczyszczeń określonych dla ścieków odprowadzanych z osadników popiołowych w posiadanym przez Elektrownię Turów pozwoleniu zintegrowanym. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 27 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 W okresie ostatnich kilkunastu lat nie wystąpiły zrzuty awaryjne i deszczy nawalnych kolektorami A i C, stąd też brak jest wyników badań jakości ścieków zrzucanych tymi kolektorami do rzeki Miedzianki. 2.8. Charakterystyka odbiorników ścieków objętych pozwoleniem wodnoprawnym 2.8.1. Charakterystyka rzeki Miedzianki Rzeka Miedzianka jest prawym dopływem rzeki Nysy Łużyckiej. Źródła jej znajdują się na terytorium Czech. Całkowita powierzchnia zlewni wynosi 97,3 km2. Miedzianka jest głównym odbiornikiem ścieków bytowych i przemysłowych z Bogatyni, wód kopalnianych pochodzących z odwodnienia Kopalni Węgla Brunatnego Turów oraz ścieków z Elektrowni Turów. W chwili opracowywania operatu Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu nie opublikował jeszcze raportu o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2014 roku. W opracowaniu wykorzystano więc dane z „Raportu o stanie środowiska w województwie dolnośląskim w 2013 roku” publikowanym na stronach WIOŚ Wrocław. W 2013 roku jakość wody w rzece Miedziance była kontrolowana przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu w ramach monitoringu operacyjnego (MO). Punkt kontrolno-pomiarowy monitoringu operacyjnego (o kodzie PL02S1401_1380) zlokalizowany jest w obrębie jednolitej części wód o nazwie „Miedzianka od granicy Państwa do Nysy Łużyckiej” (kod PLRW60004174169), która ma charakter silnie zmienionej części wód. Punkt ten zlokalizowany jest przy ujściu Miedzianki do Nysy Łużyckiej. Poniżej przedstawiono klasyfikację stanu wód powierzchniowych rzeki Miedzianki w roku 2013 przeprowadzoną zgodnie z obowiązującym w 2013 roku rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 roku w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. 2011 nr 257, poz. 1545) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 roku w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz.U. 2011 nr 258, poz. 1549). Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 28 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Tabela 9. Klasyfikacja stanu wód powierzchniowych rzeki Miedzianki w roku 2013 elementy fizykochemiczne (3.1-3.5) elementy fizykochemiczne (3.6) Stan/ potencjał ekologiczny Stan chemiczny Stan wód Miedzianka - ujście do Nysy Łużyckiej elementy hydromorfologiczne Nazwa punktu elementy biologiczne Klasyfikacja *) IV PKI – poniżej potencjału maks. II - słaby - zły *) klasyfikacja zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 roku w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. 2011 nr 257, poz. 1545). Stan wód rzeki Miedzianki oceniono w 2013 roku jako zły na podstawie badań poszczególnych elementów biologicznych, hydromorfologicznych i fizyko-chemicznych przeprowadzonych zarówno w 2012 roku jaki i 2013 roku. Spośród elementów biologicznych w 2012 i 2013 roku badany był tylko jeden wskaźnik – fitobentos (wskaźnik okrzemkowy) i jego wartość wyniosła 0,246 co odpowiada klasie IV i oznacza potencjał słaby dla klasy elementów biologicznych. Pod względem klasy elementów hydromorfologicznych Miedzianka odpowiadała PKI czyli poza klasą I (badania z 2013) – wartości dla klas innych niż I nie ustala się. Elementy fizykochemiczne (grupa 3.1-3.5) tj. stan fizyczny, warunki tlenowe, zasolenie, zakwaszenie, substancje biogenne badano w 2012 roku - badano temperaturę, tlen rozpuszczony, BZT5, OWO, przewodność, twardość ogólną, pH, azot amonowy, azot Kjelhdala, azot azotanowy, azot ogólny fosforany, fosfor ogólny. Wszystkie te wskaźniki były w klasie I za wyjątkiem twardości ogólnej dla której oznaczono klasę II (zmierzono wartość 201 mg CaCO3/l, a wartością graniczną klasy I jest 200 mg CaCO3/l). I tylko i wyłącznie na podstawie wyniku twardości ogólnej klasę elementów fizykochemicznych zakwalifikowano do klasy II – potencjał ekologiczny dobry. WIOŚ ani w 2012 roku ani w 2013 roku nie badał stężenia chlorków i siarczanów w punkcie kontrolno-pomiarowym monitoringu operacyjnego o kodzie PL02S1401_1380. Badaniami nie objęto także substancji szczególnie szkodliwych - specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych (grupa 3.6) – są tu m.in. metale (np. bor, arsen chrom, cynk, miedź, molibden, selen, srebro, fenole, węglowodory ropopochodne itd.). Nie badano także rzeki Miedzianki pod kątem zawartości substancji priorytetowych (grupa 4.1) – m.in. kadmu i rtęci. Ponieważ nie badano zawartości substancji szczególnie szkodliwych oraz substancji priorytetowych nie dokonano oceny stanu chemicznego rzeki Miedzianki. W przypadku braku możliwości dokonania klasyfikacji stanu chemicznego, gdy jednocześnie ocena Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 29 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 stanu/potencjału ekologicznego wskazuje na stan/potencjał ekologiczny umiarkowany, słaby lub zły, stan ocenianej jednolitej części wód ocenia się jako zły. Potencjał ekologiczny rzeki Miedzianki oceniono jako słaby tylko i wyłącznie na podstawie IV klasy dla fitobentosu – ponieważ tylko ten wskaźnik był w IV klasie. Zrzuty ścieków z terenu Elektrowni Turów zlokalizowane są poniżej zrzutów ścieków z Bogatyni i Kopalni Węgla Brunatnego Turów. Punkt kontrolno-pomiarowy monitoringu operacyjnego WIOŚ (o kodzie PL02S1401_1380) zlokalizowany jest przy ujściu Miedzianki do Nysy Łużyckiej, a więc poniżej zrzutów ścieków z terenu Elektrowni Turów. W roku 2014 Elektrownia Turów badała jakość wód rzeki Miedzianki z częstotliwością raz na dwa tygodnie w punkcie powyżej zrzutów ścieków z elektrowni (punkt pomiarowy nr 5) i w punkcie poniżej zrzutów ścieków z elektrowni (punkt pomiarowy nr 1) w zakresie oznaczeń temperatury, odczynu, BZT5, ChZTCr, zawiesiny ogólnej, siarczanów, chlorków i żelaza ogólnego. W punkcie pomiarowym nr 5 temperatura wód rzeki wahała się w granicach od 3,3 °C w porze zimowej do 21,3 °C w porze letniej. Odczyn wody wynosił od 7,11 do 8,32 pH. Wartość BZT5 wahała się w granicach od 1,30 mg/l do 29,0 mg/l, a ChZTCr od 11,60 mg/l do 97,0 mg/l. Stężenie zawiesiny ogólnej wynosiło od 7,7 mg/l do 152,6 mg/l. Stężenie żelaza ogólnego wynosiło od 0,160 mg/l do 2,81 mg/l. Stężenie sumy chlorków i siarczanów wahało się w granicach od 106,0 mg/l do 1109,0 mg/l (średnia 282,2 mg/l, mediana 242,0 mg/l). W punkcie pomiarowym nr 1 temperatura wód rzeki wahała się w granicach od 3,2 °C w porze zimowej do 21,3 °C w porze letniej. Odczyn wody wynosił od 7,25 do 7,64. Wartość BZT5 wahała się w granicach od 4,20 mg/l do 28,2 mg/l, a ChZTCr od 12,20 mg/l do 85,0 mg/l. Stężenie zawiesiny ogólnej wynosiło od 9,25 mg/l do 170,6 mg/l. Stężenie żelaza ogólnego wynosiło od 0,160 mg/l do 2,47 mg/l. Stężenie sumy chlorków i siarczanów wahało się w granicach od 144,0 mg/l do 1173,0 mg/l (średnia 280,8 mg/l, mediana 232,0 mg/l). Wyniki badań wód rzeki Miedzianki w punktach pomiarowych nr 1 i 5 w 2014 roku przedstawiają tabele 11 i 12. Możliwości przepustowe Miedzianki pozwalają na przejęcie zrzutów ścieków z zakładu. Elektrownia Turów odprowadza oczyszczone ścieki do Miedzianki od kilkudziesięciu lat i jak pokazują wieloletnie obserwacje i doświadczenia, zrzuty te nie powodowały nadmiernych wezbrań wód rzeki ani podtopień. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 30 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Tabela 10. Wyniki badań jakości wód rzeki Miedzianki w punkcie pomiarowym nr 5 w roku 2014 Data pomiaru Temperatura °C Odczyn pH BZT5 mg/l ChZTCr mg/l Suma chlorków i siarczanów mg/l Zawiesina ogólna mg/l Żelazo ogólne mg/l 08.01 24.01 05.02 20.02 05.03 20.03 02.04 17.04 30.04 14.05 29.05 11.06 26.06 09.07 24.07 06.08 21.08 03.09 18.09 01.10 15.10 12.11 26.11 10.12 23.12 11,6 8,2 6,8 9,9 6,8 15,1 13,1 12,7 16,9 15,3 13,7 20,8 17,3 20,0 18,7 21,3 16,5 17,9 17,6 18,1 17,5 15,2 10,4 3,3 11,0 7,59 7,46 7,46 7,47 7,38 7,45 7,38 7,36 8,32 7,51 7,52 7,33 7,11 7,59 7,28 7,33 7,33 7,11 7,12 7,11 7,28 7,15 7,39 7,37 7,40 29,00 7,00 7,00 11,30 8,40 28,20 9,90 5,60 1,30 5,60 16,90 8,40 5,60 16,90 23,70 5,60 9,70 15,50 5,60 7,80 6,20 11,30 14,10 8,00 13,30 68,0 16,5 11,6 17,4 15,4 48,0 16,5 19,7 18,9 19,1 30,2 20,8 21,5 97,0 70,0 23,9 27,7 24,0 21,4 22,1 21,7 24,3 20,8 17,4 28,5 175,00 242,00 270,00 287,00 275,00 283,00 230,00 191,00 199,00 210,00 169,00 304,00 328,00 221,00 154,00 203,00 273,00 255,00 156,00 607,00 314,00 106,00 232,00 1109,00 262,00 28,8 12,5 11,8 8,8 17,0 38,4 9,4 15,4 24,3 15,8 38,5 14,6 19,0 152,6 15,1 30,3 26,6 36,5 7,7 15,2 8,8 17,0 16,8 30,4 24,0 1,620 0,693 0,900 1,570 2,330 0,160 1,400 1,380 2,190 1,660 1,000 0,330 2,810 0,370 1,970 1,550 1,850 2,690 2,540 1,950 1,440 1,930 0,790 2,160 0,650 Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 31 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Tabela 11. Wyniki badań jakości wód rzeki Miedzianki w punkcie pomiarowym nr 1 w roku 2014 Data pomiaru Temperatura °C Odczyn pH BZT5 mg/l ChZTCr mg/l Suma chlorków i siarczanów mg/l Zawiesina ogólna mg/l Żelazo ogólne mg/l 08.01 24.01 05.02 20.02 05.03 20.03 02.04 17.04 30.04 14.05 29.05 11.06 26.06 09.07 24.07 06.08 21.08 03.09 18.09 01.10 15.10 12.11 26.11 10.12 23.12 11,8 9,1 8,1 10,0 7,2 17,0 13,0 15,6 16,2 14,5 13,9 21,1 17,9 19,9 19,1 21,3 18,5 18,5 17,9 18,4 19,0 16,0 11,4 3,2 11,5 7,64 7,43 7,56 7,44 7,48 7,54 7,62 7,27 7,53 7,62 7,43 7,42 7,31 7,61 7,38 7,32 7,29 7,25 7,34 7,29 7,63 7,52 7,45 7,49 7,41 9,90 11,30 9,90 11,30 8,40 5,60 14,10 5,60 8,50 4,20 11,30 5,60 7,00 22,50 28,20 11,30 14,80 8,50 7,20 11,30 8,50 11,30 8,40 11,30 10,80 12,7 81,0 12,2 19,0 17,4 23,0 21,1 22,3 18,3 20,6 28,7 36,0 20,0 40,0 63,0 28,4 32,6 22,6 24,8 30,7 30,6 22,2 22,0 85,0 26,8 181,00 226,00 281,00 269,00 367,00 232,00 254,00 191,00 238,00 236,00 194,00 242,00 201,00 196,00 206,00 192,00 225,00 224,00 191,00 1173,00 299,00 144,00 253,00 573,00 232,00 15,0 46,4 11,1 9,3 14,3 14,3 16,7 11,3 17,0 18,9 40,0 14,4 14,8 170,6 24,0 22,9 20,3 20,7 10,7 19,1 22,6 14,0 13,0 120,9 26,0 1,500 2,470 0,470 1,370 1,690 0,870 1,380 1,050 1,550 1,480 1,340 0,160 1,960 0,430 1,950 1,260 1,310 1,620 1,800 1,620 1,550 1,500 1,650 2,190 2,300 Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 32 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 2.8.2. Charakterystyka Potoku Ochota Potok Ochota jest prawobrzeżnym dopływem rzeki Miedzianki w km 1+230. Zlewnia Potoku Ochota ma charakter wyżynny i charakteryzuje się dość dużym zróżnicowaniem wysokościowym. Potok Ochota ma cechy potoku wyżynnego. Cechuje się niskimi przepływami w okresie niżówek i gwałtownymi wezbraniami po opadach. Źródła potoku położone są na wysokości 330,00 m n.p.m., a ujście na wysokości 224,00 m n.p.m. Długość cieku wynosi 4,345 km. Potok Ochota nie jest objęty monitoringiem przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu ani przez Elektrownię Turów. Możliwości przepustowe Potoku Ochota i rzeki Miedzianki pozwalają na przejęcie zrzutów ścieków z zakładu. Elektrownia Turów odprowadza oczyszczone ścieki do potoku i dalej do rzeki Miedzianki od kilkudziesięciu lat i jak pokazują wieloletnie obserwacje i doświadczenia, zrzuty te nie powodowały nadmiernych wezbrań wód rzeki ani podtopień. 2.9. Ustalenia wynikające z planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza i warunków korzystania z wód regionu wodnego Zasadniczym dokumentem UE w zakresie gospodarowania wodami jest dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 roku ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, tzw. Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW). Głównym celem RDW jest osiągnięcie dobrego stanu wszystkich części wód do 2015 roku poprzez określenie i wdrożenie koniecznych działań w ramach zintegrowanych programów. W celu transpozycji przepisów unijnych w zakresie polityki wodnej Unii Europejskiej (między innymi przepisów RDW) zmienione zostały przepisy ustawy Prawo wodne. Zgodnie z przepisami RDW i ustawy Prawo wodne planowanie gospodarowaniem wodami odbywa się w podziale na obszary dorzeczy. Rzeka Miedzianka należy do obszaru dorzecza Odry, dla którego podstawowym dokumentem w zakresie gospodarowania wodami jest „Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry” zatwierdzony na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 22 lutego 2011 roku (M.P. 2011 nr 40, poz. 451). W poniższej tabeli przedstawiono ustalenia dla rzeki Miedzianki wynikające z „Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry”. Dokument ten nie zawiera ustaleń dla Potoku Ochota. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 33 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Jednolita część wód powierzchniowych (JCWP) Kod europejski JCWP Nazwa JCWP Lokalizacja Scalona Region część wodny wód Obszar dorzecza Regionalny Ekoregion Zarząd Gospodarki według według Kod Nazwa Wodnej Kondrackiego Illiesa Typ JCWP Status Miedzianka Potok wyżynny region silnie od granicy obszar Równiny krzemianowy z wodny Równiny RZGW we PLRW60004174169 Państwa do SO0504 6000 dorzecza Centralne substratem zmieniona środkowej Wrocławiu Centralne (14) Nysy gruboziarnistym - część wód Odry (14) Odry zachodni (4) Łużyckiej Ocena ryzyka Ocena nieosiągnięcia celów stanu środowiskowych zły zagrożona Derogacje Uzasadnienie derogacji Tabela 12. Ustalenia dla jednolitych części wód powierzchniowych rzeki Miedzianki (źródło: „Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry”) - - Lokalizacja Obszar dorzecza Kod europejski Nazwa JCWPd JCWPd PLGW640089 89 Region wodny region wodny Środkowej Odry Kod 6000 Nazwa Ocena stanu Regionalny Zarząd Ekoregion Gospodarki Wodnej obszar RZGW we dorzecza Wrocławiu Odry Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN Równiny Centralne (14) Ocena ryzyka nieosiągnięcia celów ilościowego chemicznego środowiskowych zły dobry zagrożony Uzasadnienie derogacji Jednolita część wód podziemnych (JCWPd) Derogacje Tabela 13. Ustalenia dla jednolitej części wód podziemnych JCWPd nr 89 (źródło: „Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry”) ze wzgl. na odwadnianie odkrywkowej kopalni węgla brunatnego Turów i brak możliwości 4(5)-1 likwidacji kopalni przed wyeksploatowaniem złoża ze względów gospodarczych strona 34 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Rzeka Miedzianka zlokalizowana jest w obrębie jednolitej części wód podziemnych JCWPd nr 89, położonej w regionie wodnym Środkowej Odry. W tabeli 13 przedstawiono ustalenia dla jednolitej części wód podziemnych JCWPd nr 89 (europejski kod JCWPd – PLGW640089) wynikające z „Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry”. Warunki korzystania z wód regionu wodnego oraz warunki korzystania z wód zlewni (odpowiednio art. 115 i 116 ustawy z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne) są dokumentami określającymi: Ø szczegółowe wymagania w zakresie stanu wód, które wynikają z przyjętych celów środowiskowych, Ø priorytety w zaspokajaniu potrzeb wodnych, Ø ograniczenia w korzystaniu z wód niezbędne dla osiągnięcia celów środowiskowych, w szczególności w zakresie poboru wód powierzchniowych lub podziemnych, wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi, wprowadzania substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego do wód, do ziemi lub do urządzeń kanalizacyjnych oraz wykonywania nowych urządzeń wodnych. Warunki korzystania z wód zlewni są sporządzone dla obszarów, gdzie w wyniku ustaleń planu gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza konieczne jest określenie bardziej szczegółowych zasad ochrony ilości i jakości zasobów wodnych dla osiągnięcia dobrego stanu wód. Warunki korzystania z wód regionu wodnego oraz wód zlewni ustala w drodze aktu prawa miejscowego dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej, kierując się ustaleniami planu gospodarowania wodami. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu jest w trakcie opracowywania warunków korzystania z wód regionu wodnego środkowej Odry. 2.10. Ustalenia wynikające z planu zarządzania ryzykiem powodziowym i planu przeciwdziałania skutkom suszy Zgodnie z tzw. Dyrektywą Powodziową (Dyrektywą 2007/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim) państwa członkowskie UE zostały zobligowane do sporządzenia następujących dokumentów planistycznych: − wstępnej oceny ryzyka powodziowego (WORP), − map zagrożenia powodziowego (MZP) i map ryzyka powodziowego (MRP), − planów zarządzania ryzykiem powodziowym (PZRP). Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 35 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Dla regionu środkowej Odry sporządzona została wstępna ocena ryzyka powodziowego, mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego (www.mapy.isok.gov.pl/imap/) oraz dokument pod nazwą „Plan zarządzania ryzykiem powodziowym dla regionu wodnego Środkowej Odry” (www.powodz.gov.pl). Zgodnie z mapą zagrożenia powodziowego (MZP) i mapą ryzyka powodziowego (MRP), teren Elektrowni TURÓW (w tym także obiekty gospodarki ściekowej: oczyszczalnie ścieków, wyloty kolektorów) położony jest poza strefą zalewów wód o niskim, średnim i wysokim prawdopodobieństwie wystąpienia powodzi tj. p=0,2%, p=1% i p=10%. Dokument pn. „Plan przeciwdziałania skutkom suszy na obszarze działania RZGW we Wrocławiu” nie został jeszcze opracowany przez RZGW we Wrocławiu. 2.11. Określenie wpływu gospodarki wodnej zakładu na wody powierzchniowe oraz podziemne, w szczególności na stan tych wód i realizację celów środowiskowych dla nich określonych 2.11.1. Wody powierzchniowe Odprowadzanie ścieków z Elektrowni Turów kolektorem B odbywa się w obrębie jednolitej części wód o nazwie „Miedzianka od granicy Państwa do Nysy Łużyckiej” (kod PLRW60004174169), która ma charakter silnie zmienionej części wód. Jej stan oceniono w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry” jako zły, natomiast osiągnięcie celów środowiskowych jest dla tej części wód zagrożone. Dla JCWP „Miedzianka od granicy Państwa do Nysy Łużyckiej” nie określono w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry” derogacji, czyli odstępstwa od osiągnięcia celów środowiskowych. Potok Ochota do którego odprowadzane są wody nadosadowe i z drenażu osadników popiołowych oraz wody opadowe i roztopowe z terenu na zewnątrz osadników nie stanowi samodzielnej jednolitej części wód. 2.11.1.1 Zasięg oddziaływania zrzutów z kolektora B Odległość w jakiej nastąpi całkowite wymieszanie zanieczyszczeń wprowadzonych do rzeki uwarunkowana jest takimi czynnikami jak meandry rzeki, jej głębokość, szybkość przepływu, miejsce odprowadzenia ścieków w przekroju rzeki [8]. Zależnością najczęściej stosowaną do określenia tej odległości przy zrzucie w osi rzeki jest równanie Fischera [8]: Lm = 0,03V p s 2 / Dhp gdzie: Lm – odległość od punktu odprowadzenia do przekroju całkowitego wymieszania [m], Vp – średnia prędkość przepływu rzeki [m/s], Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 36 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 s – szerokość rzeki [m], Dhp – współczynnik dyspersji poprzecznej [m2/s]. Wartość współczynnika dyspersji poprzecznej Dhp należy wyznaczyć z równania [8]: Dhp = 0,2 HV p gdzie: H – średnia głębokość rzeki [m], Vp – średnia prędkość przepływu rzeki [m/s]. W przypadku kiedy punkt odprowadzenia zanieczyszczeń zlokalizowany jest na brzegu rzeki, to odległość potrzebna do osiągnięcia stanu całkowitego wymieszania (Lm) jest cztery razy dłuższa od odległości, po której nastąpi całkowite wymieszanie przy zrzucie ścieków w osi rzeki. Informacje na temat parametrów koryta rzeki Miedzianki i prędkości jej przepływu w przekroju w km 1+116 (poniżej ujścia Potoku Ochota, ale powyżej ujścia kolektora B) zawiera dokument pn.: „Opracowanie parametrów hydrologicznych i hydraulicznych w charakterystycznych przekrojach rzeki Miedzianki, km 1+16 i 5+248”, opracowany przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Oddział we Wrocławiu. W wyniku przeprowadzony w tym dokumencie obliczeń, w kontrolnym przekroju poprzecznym w km 1+116 (poniżej ujścia Potoku Ochota, ale powyżej ujścia kolektora B) wyznaczono (dla przepływów WWQ, SWQ, SSQ, SNQ): − prędkość średnią przy przepływie Q - vśr, − szerokość zwierciadła wody przy przepływie Q – B, − głębokość średnią przy przepływie Q - hśr. Obliczone wartości przedstawiono w tabeli 14. Tabela 14. Parametry rzeki Miedzianki w przekroju w km 1+116 – poniżej ujścia potoku Ochota, ale powyżej ujścia kolektora B WWQ SWQ SSQ SNQ vśr m/s 2,04 1,24 0,21 0,05 B m 25,36 11,71 7,84 7,53 hśr m 3,26 1,44 0,60 0,48 Do obliczeń zasięgu oddziaływania zanieczyszczeń wprowadzanych do rzeki Miedzianki wylotem kolektora B w km 1+114 wykorzystano podane przez IMGW parametry rzeki Miedzianki w przekroju w km 1+116 (tabela 13). Odległość Lm od punktu odprowadzenia do Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 37 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 przekroju całkowitego wymieszania zanieczyszczeń z wodami rzeki obliczono dla wszystkich przepływów charakterystycznych (WWQ, SWQ, SSQ, SNQ). Wyniki obliczeń przedstawiono w tabeli 15. Tabela 15. Odległość od punktu odprowadzenia ścieków kolektorem B w km 1+114 do przekroju całkowitego wymieszania Lm i Lm x 4 Lm Lm x 4 m m WWQ 30 120 SWQ 14 56 SSQ 15 60 SNQ 18 72 Ponieważ wylot kolektora B zlokalizowany jest na brzegu rzeki, to odległość potrzebna do osiągnięcia stanu całkowitego wymieszania (Lm) jest cztery razy dłuższa od odległości, po której nastąpi całkowite wymieszanie przy zrzucie ścieków w osi rzeki. Tak więc dla wylotu kolektora B całkowite wymieszanie odprowadzanych nim ścieków z wodami rzeki Miedzianki nastąpi po 120 m dla przepływu WWQ, po 56 m dla przepływu SWQ, po 60 m dla przepływu SSQ oraz po 72 m dla przepływu SNQ. 2.11.1.2 Wpływ zrzutów z terenu Elektrowni Turów na stan JCWP Zgodnie z art. 38d ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne (tekst jednolity: Dz.U. 2015, poz. 469) celem środowiskowym dla sztucznych i silnie zmienionych jednolitych części wód powierzchniowych jest ochrona tych wód oraz poprawa ich potencjału ekologicznego i stanu chemicznego, tak aby osiągnąć dobry potencjał ekologiczny i dobry stan chemiczny wód powierzchniowych, a także zapobieganie pogorszeniu ich potencjału ekologicznego oraz stanu chemicznego. W wyniku funkcjonowania nowego bloku powstawać będą głównie ścieki przemysłowe. Odprowadzane będą również wody opadowe i roztopowe z powierzchni utwardzonych dróg i parkingów oraz połaci dachowych oraz niewielkie ilości ścieków bytowych. Ścieki powstałe w wyniku funkcjonowania nowego bloku będą się charakteryzowały następującymi zanieczyszczeniami [1, 2, 3]: − ścieki bytowe: zanieczyszczone detergentami i innymi środkami powierzchniowo czynnymi z zawartością osadów biologicznych, − wody opadowe i roztopowe: zanieczyszczone zawiesiną popiołu, piasku i węgla oraz węglowodorami ropopochodnymi, − ścieki przemysłowe: Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 38 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi • zanieczyszczone chemikaliami (ścieki październik 2015 z uzdatniania wody surowej powierzchniowej dla uzupełniania obiegów wodno-parowych, chłodzącego oraz z regeneracji jonitów z instalacji oczyszczania kondensatu), • zanieczyszczone zawiesiną (ścieki ze zmywania obiektów), • zanieczyszczone chlorkami i siarczanami (ścieki z odsalania obiegu chłodzącego, ścieki z instalacji odsiarczania spalin, ścieki ze stacji regeneracji jonitów), • zanieczyszczone rtęcią i kadmem (ścieki z instalacji odsiarczania spalin, z basenu odżużlacza (opróżnianego okresowo), ze zmywania powierzchni uszczelnionych). Metody usuwania zanieczyszczeń w powstałych ściekach [1]: − ścieki zanieczyszczone detergentami i innymi środkami powierzchniowo czynnymi z zawartością osadów biologicznych: oczyszczane w istniejącej mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków sanitarnych (OOŚ), − ścieki zanieczyszczone zawiesiną: oczyszczane w istniejącej mechaniczno-chemicznej oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP) (m.in. w procesie sedymentacji) oraz w osadnikach, − ścieki zanieczyszczone węglowodorami ropopochodnymi: oczyszczane w separatorach oleju; zastosowanie zbiorników, tac, lub wanien chroniących przez wyciekami węglowodorów ropopochodnych, − ścieki zanieczyszczone chemikaliami: oczyszczane w istniejącej mechaniczno-chemicznej oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP) oraz w neutralizatorze, − ścieki zanieczyszczone chlorkami i siarczanami: oczyszczane w istniejącej mechanicznochemicznej oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP) oraz dodatkowo ścieki z instalacji odsiarczania spalin nowego bloku oczyszczane będą w projektowanej oczyszczalnia ścieków wchodzącej w skład IOS, − ścieki zanieczyszczone metalami ciężkimi (rtęć i kadm): oczyszczane w istniejącej mechaniczno-chemicznej oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP), ścieki z instalacji odsiarczania spalin nowego bloku oczyszczane będą w projektowanej oczyszczalnia ścieków wchodzącej w skład IOS a następnie oczyszczane będą dodatkowo w OŚP. Analizę wpływu zrzutu ścieków z terenu Elektrowni Turów (z uwzględnieniem nowego bloku) na stan jednolitych części wód powierzchniowych i realizację celów środowiskowych dla nich określonych przeprowadzono dla trzech rodzajów zanieczyszczeń: sumy chlorków i siarczanów, rtęci oraz kadmu. W analizie tej posłużono się wyliczeniami przedstawionymi w następujących dokumentach: Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 39 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 1. Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pod nazwą: „Rewitalizacja mocy produkcyjnej Elektrowni Turów polegająca na budowie bloku energetycznego o mocy około 460 MW w miejsce likwidowanych bloków energetycznych nr 8, 9, 10”; „ENERGOPROJEKT-KATOWICE” S.A., Katowice. 2. Aneks nr 2 do raportu o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pod nazwą: „Rewitalizacja mocy produkcyjnej Elektrowni Turów polegająca na budowie bloku energetycznego o mocy około 460 MW w miejsce likwidowanych bloków energetycznych nr 8, 9, 10”; „ENERGOPROJEKT-KATOWICE” S.A., Katowice, grudzień 2012. 3. Wyjaśnienia Wnioskodawcy do opinii Ekologicznego Serwisu Prawnego zawartej w piśmie strony postępowania z dnia 13 lutego 2013 r. – w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. „Rewitalizacja mocy produkcyjnej Elektrowni Turów polegająca na budowie bloku energetycznego o mocy około 460 MW w miejsce likwidowanych bloków energetycznych nr 8, 9 10", zgodnie z wnioskiem złożonym w dniu 21 grudnia 2012 roku w Urzędzie Miasta i Gminy Bogatynia” – PGE GiEK S.A., Oddział Elektrownia TURÓW; kwiecień 2013. Ponieważ w/w dokumenty tworzone były kilka lat temu, w przypadku niektórych obliczeń uaktualniono je o najnowsze dane. Wpływ zrzutów ścieków zawierających chlorki i siarczany na stan JCWP Wprowadzone do rzeki zanieczyszczenia ulegają mieszaniu z wodami odbiornika. Przy całkowitym wymieszaniu w odległości Lm od punktu odprowadzenia ścieków, stężenie zanieczyszczeń w mieszaninie (C0) opisane jest równaniem [8]: C0 = Qr C r + q s C s Qr + q s gdzie: Qr – natężenie przepływu rzeki [m3/s], qs – natężenie przepływu ścieków [m3/s], Cr – stężenie analizowanego zanieczyszczenia w rzece powyżej dopływu ścieków [g/m3], Cs – stężenie analizowanego zanieczyszczenia w ściekach [g/m3]. Do wyliczeń stężeń sumy chlorków i siarczanów w wodach Miedzianki i Nysy Łużyckiej jakich należy się spodziewać po wybudowaniu nowego bloku wykorzystano założenia i dane przedstawione w w/w dokumentach [1-3] tj.: Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 40 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Tabela 16. Wartości przepływów i stężeń sumy chlorków i siarczanów w ściekach przyjęte do obliczeń Przepływ ścieków Stężenie sumy chlorków i siarczanów [m3/h] [mg(Cl+SO4)/dm3] stan aktualny bloki 383,28 279,03* 1-6 nowy blok 150,58 1694,26 bloki 1-6 + nowy 533,86 678,21 blok 11 * w obliczeniach pozostawiono przyjęte w raporcie [1] i aneksie [2] stężenie sumy chlorków i siarczanów w ściekach odprowadzanych z bloków 1-6. Aktualne stężenia sumy chlorków i siarczanów w ściekach odprowadzanych z bloków 1-6 są niższe: w 2014 średnie stężenie sumy chlorków i siarczanów w ściekach odprowadzanych z OŚP wynosiło 217,32 mg(Cl+SO4)/dm3, a w pierwszym półroczu 2015 roku: 150,43 mg(Cl+SO4)/dm3. Tabela 17. Wartości przepływów i stężeń sumy chlorków i siarczanów w ściekach i Miedziance przyjęte do obliczeń Przepływ Stężenie sumy chlorków i siarczanów [m3/h] [mg(Cl+SO4)/dm3] bloki 1-6 + nowy blok 533,86 678,21 rzeka Miedzianka – 2844,00 232,00* przepływ średni * w obliczeniach w raporcie [1] i aneksie [2] jako stężenie sumy chlorków i siarczanów w rzece Miedziance powyżej zrzutu z kolektora B przyjęto stężenie sumy chlorków i siarczanów z punktu pomiarowego nr 1 z 2009 roku (tj. z punktu poniżej wszystkich zrzutów z elektrowni) - wynosiło ono wówczas 219,02 mg(Cl+SO4)/dm3. Obecnie przyjęto ten sam sposób obliczeń. Aktualnie (2014 rok) mediana ze stężeń sumy chlorków i siarczanów w rzece Miedziance w punkcie pomiarowym nr 1 (przed ujściem do Nysy Łużyckiej) wynosi 232,00 mg(Cl+SO4)/dm3. Obliczone na podstawie w/w danych stężenie sumy chlorków i siarczanów w rzece Miedziance poniżej zrzutu oczyszczonych ścieków z OŚP wylotem kolektora B wyniesie 302,52 mg(Cl+SO4)/dm3. Przyrost stężenia sumy chlorków i siarczanów w rzece Miedziance po zrzucie oczyszczonych ścieków z OŚP wyniesie 70,52 mg(Cl+SO4)/dm3 w stosunku do stężeń sumy chlorków i siarczanów powyżej wylotu kolektora B. Tabela 18. Porównanie otrzymanych stężeń sumy chlorków i siarczanów w rzece Miedziance po wszystkich zrzutach ścieków z Elektrowni Turów z wartościami granicznymi dla klasy II Wartość graniczna stężenia Stężenie sumy chlorków i siarczanów w sumy chlorków i siarczanów rzece Miedziance po wszystkich zrzutach właściwa dla klasy II* ścieków z Elektrowni Turów (dobry potencjał ekologiczny) [mg(Cl+SO4)/dm3] [mg(Cl+SO4)/dm3] stan aktualny 232,00 bloki 1-6 ≤ 550 bloki 1-6 + 302,52 nowy blok Przyrost ∆S 70,52 (Cl+ SO4) Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 41 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 * zgodnie z załącznikiem nr 5 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22 października 2014 roku w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. 2014, poz. 1482). Jak wykazały przeprowadzone obliczenia, uruchomienie nowego bloku nie spowoduje nieosiągnięcia przez rzekę Miedziankę celu środowiskowego w postaci dobrego potencjału ekologicznego dla sumy chlorków i siarczanów tj. II klasy jakości wód – stężenia sumy chlorów i siarczanów w rzece Miedziance po zrzucie oczyszczonych ścieków z OŚP spełniają wymagania dla klasy II. Do określenia wpływu zrzutów oczyszczonych ścieków z elektrowni na stężenie sumy chlorków i siarczanów w rzece Nysie Łużyckiej przyjęto następujące dane: Tabela 19. Wartości przepływów i stężeń sumy chlorków i siarczanów w Miedziance i Nysie Łużyckiej przyjęte do obliczeń Przepływ Stężenie sumy chlorków i siarczanów 3 [m /h] [mg(Cl+SO4)/dm3] Miedzianka – poniżej zrzutów 3377,86 302,52 ścieków z elektrowni Nysa Łużycka – przepływ średni 8136,00 130,35* niski * do obliczeń w raporcie [1] i aneksie [2] przyjęto stężenie sumy chlorków i siarczanów w rzece Nysie Łużyckiej z 2009 wynoszące 123,52 mg(Cl+SO4)/dm3. Było to stężenie zmierzone w Nysie w km 177 tj. poniżej ujścia Miedzianki do Nysy. Obecnie przyjęto ten sam sposób obliczeń. Ostatnie pomiary stężenia sumy chlorków i siarczanów w rzece Nysie Łużyckiej prezentowane przez WIOŚ Wrocław pochodzą z 2013 roku. Średnie stężenie sumy chlorków i siarczanów w Nysie Łużyckiej w km 164,8 (przejście graniczne Radomierzyce–Hagenwerder) wynosiło w 2013 roku 93,45 mg(Cl+SO4)/dm3, a w km 197,0 (trójpunkt graniczny) 74,20 mg(Cl+SO4)/dm3. W roku 2013 WIOŚ Jelenia Góra badał na potrzeby elektrowni jakość wód Nysy Łużyckiej powyżej i poniżej ujścia Miedzianki. Średnie stężenie sumy chlorków i siarczanów w rzece Nysie Łużyckiej powyżej ujścia Miedzianki wyniosło 110,60 mg(Cl+SO4)/dm3, a poniżej ujścia Miedzianki 130,35 mg(Cl+SO4)/dm3. Tą ostatnią wartość przyjęto do obliczeń. Obliczone na podstawie w/w danych stężenie sumy chlorków i siarczanów w rzece Nysie Łużyckiej poniżej ujścia rzeki Miedzianki wyniesie 180,86 mg(Cl+SO4)/dm3. Przyrost stężenia sumy chlorków i siarczanów w Nysie Łużyckiej po ujściu do niej wód Miedzianki wyniesie 50,51 mg(Cl+SO4)/dm3 w stosunku do stężeń sumy chlorków i siarczanów powyżej ujścia Miedzianki. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 42 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Tabela 20. Porównanie otrzymanych stężeń sumy chlorków i siarczanów w rzece Nysie Łużyckiej po ujściu do niej rzeki Miedzianki z wartościami granicznymi dla klasy II Wartość graniczna stężenia sumy chlorków i siarczanów właściwa dla Stężenie sumy chlorków i klasy II* siarczanów w rzece Nysie Łużyckiej (dobry stan ekologiczny) [mg(Cl+SO4)/dm3] [mg(Cl+SO4)/dm3] powyżej ujścia 130,35 Miedzianki ≤ 550 poniżej ujścia 180,86 Miedzianki Przyrost ∆S 50,51 (Cl+ SO4) * zgodnie z załącznikiem nr 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22 października 2014 roku w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. 2014, poz. 1482). Rzeka Nysa Łużycka od ujścia Miedzianki stanowi jednolitą część wód o nazwie „Nysa Łużycka od Miedzianki do Pliessnitz” (kod PLRW60001017431), która ma charakter naturalnej części wód. Jej stan oceniono w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry” jako zły, a osiągnięcie celów środowiskowych dla tej części wód jest niezagrożone. Zgodnie z art. 38d ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 roku Prawo wodne (tekst jednolity: Dz.U. 2015, poz. 469) celem środowiskowym dla jednolitych części wód powierzchniowych niewyznaczonych jako sztuczne lub silnie zmienione, jest ochrona, poprawa oraz przywracanie stanu jednolitych części wód powierzchniowych, tak aby osiągnąć dobry stan tych wód, a także zapobieganie pogorszeniu ich stanu. Jak wykazały przeprowadzone obliczenia, uruchomienie nowego bloku nie spowoduje nieosiągnięcia przez rzekę Nysę Łużycką celu środowiskowego w postaci dobrego stanu ekologicznego dla sumy chlorków i siarczanów tj. II klasy jakości wód – stężenia sumy chlorów i siarczanów w Nysie Łużyckiej po ujściu do niej Miedzianki spełniają wymagania dla klasy II. Wpływ zrzutów ścieków zawierających lub mogących zawierać rtęć na stan JCWP Przedstawione poniżej wyliczenia zacytowano za dokumentem pn.: Aneks nr 2 do raportu o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pod nazwą: „Rewitalizacja mocy produkcyjnej Elektrowni Turów polegająca na budowie bloku energetycznego o mocy około 460 MW w miejsce likwidowanych bloków energetycznych nr 8, 9, 10”; „ENERGOPROJEKTKATOWICE” S.A., Katowice, grudzień 2012. Dodatkowe komentarze autora operatu do cytowanego tekstu lub uaktualnienia obliczeń zaznaczono kursywą. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 43 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 „1.6.3. OSZACOWANIE ZAWARTOŚCI RTĘCI W ŚCIEKACH Z BLOKU 450 MW Ścieki, które mogą zawierać rtęć w ilościach istotnych dla oceny wpływu jej zrzutów na stan jakości rzeki Miedzianki i rzeki Nysy Łużyckiej będą pochodziły z następujących procesów i operacji realizowanych w bloku 450 MW: • z instalacji odsiarczania spalin, • z basenu odżużlacza (opróżnianego okresowo), • ze zmywania powierzchni uszczelnionych. Schemat ideowy postępowania ze ściekami z Elektrowni Turów, które będą lub mogą zawierać rtęć wraz z układem hydrograficznym Miedzianka-Nysa Łużycka, przedstawiono na rysunku 1.6.3. Rys. 1.6.3. Schemat ideowy postępowania ze ściekami z Elektrowni Turów, które będą lub mogą zawierać rtęć, wraz z układem hydrograficznym Miedzianka-Nysa Łużycka (źródła Hg z bloku 450 MW: zmywanie, IOS, basen odżużlacza). Poniżej scharakteryzowano zawartość rtęci w poszczególnych strumieniach ścieków, które są obecnie i będą (po włączeniu do eksploatacji bloku 450 MW) kierowane do oczyszczani ścieków przemysłowych OŚP. Ścieki obecnie kierowane do oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP • w 2011 roku stężenie Hg w oczyszczonych ściekach przemysłowych, odprowadzanych do Miedzianki było poniżej dolnej granicy oznaczalności (LoQ), czyli poniżej 0,00005 mg/l (0,05 µg/l), • bazując na Dyrektywie Komisji 2009/90/WE z dnia 31 lipca 2009 roku, ustanawiającej na mocy dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, specyfikacje Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 44 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 techniczne w zakresie analizy i monitorowania stanu chemicznego wód, wartość średnią stężenia Hg w ściekach przyjęto na poziomie połowy LoQ, czyli 0,000025 mg/l (0,025 µg/l) (art. 5 ust.1 wymienionej wyżej Dyrektywy) – w 2014 roku stężenie Hg w oczyszczonych ściekach przemysłowych odprowadzanych do Miedzianki z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wahało się w zakresie od 0,0011 µg/l do 0,0047 µg/l, tak więc przyjęte do obliczeń stężenie rtęci wynoszące 0,025 µg/l zawiera duży zapas, ilość ścieków przemysłowych odprowadzanych do Miedzianki kolektorem B z • oczyszczalni ścieków przemysłowych nie przekracza 2 mln m3/rok – w roku 2014 ilość ścieków odprowadzanych z OŚP do Miedzianki wyniosła niecałe 800 000 m3/rok, tak więc przyjęta do obliczeń ilość ścieków dla stanu aktualnego zawiera duży zapas, oznacza to, że ładunek rtęci odprowadzony do Miedzianki (oszacowany, przy • powyższych założeniach (które zawyżają wynik oszacowania) wynosi 0,05 kg: 0,000025 mg/l * 1000 l/m3 * 2000000 m3/rok = 50.000 mg/rok = 50 g/rok = 0,05 kg/rok (w 2014 roku ten ładunek był znacznie niższy – dla maksymalnych stężeń 0,0047 µg/l i przepływu rzędu 800 000 m3/rok wyniósł on 0,0038 kg/rok), • skuteczność usuwania rtęci ze ścieków w oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wynosi 70%, • ładunek rtęci wnoszonej do oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wynosi MHg(ob) = 0,1667 kg/rok, • ładunek rtęci wynoszonej z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP i odprowadzany do Miedzianki wynosi: 0,3*0,1667 kg/rok = 0,05 kg/rok (w 2014 roku jak obliczono był dużo niższy). Ścieki z instalacji odsiarczania spalin IOS Rozwój technologii usuwania rtęci ze ścieków pozwala na przyjęcie dość ostrożnego założenia, że możliwe jest usunięcie rtęci ze ścieków, które będą powstawać w instalacji odsiarczania spalin ze skutecznością 99%. Jako uzasadnienie dla takiego założenia można przytoczyć charakterystykę poliestrowej żywicy chelatujacej Purolite S 920 (źródłowww.radus.pl), która pozwala zredukować stężenie rtęci we wprowadzanym strumieniu z poziomu 2-20 ppm do poniżej 0,005 ppm (stosunek 0,005 do 2 daje skuteczność 99,75%, zaś stosunek 0,005 do 20 – skuteczność 99,975%). Ilość rtęci przewidywana do odprowadzania ze ściekami z instalacji odsiarczania spalin nowego bloku do oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP została oszacowana przy następujących założeniach: - ilość ścieków – 10800 m3/rok, Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 45 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 - masa Hg dopływająca do oczyszczalni ścieków z IOS – 131,180 kg/rok (dla zawartości 0,18 ppm Hg w węglu), - skuteczność usuwania Hg w oczyszczalni ścieków wchodzącej w skład IOS – 99% (uzasadnienie powyżej), - masa Hg wypływająca z oczyszczalni ścieków wchodzącej w skład IOS do oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP – 1,3118 kg/rok, - średnie stężenie Hg w ściekach z instalacji odsiarczania spalin po oczyszczeniu – 0,1215 mg/l. Ścieki ze zmywania powierzchni uszczelnionych Przyjęto, że na powierzchnię która będzie zmywana (około 10 tys. m2) opadać będą pyły zawierające rtęć i jej związki emitowane do powietrza z bloku 450 MW, przy czym opad pyłu będzie odpowiadał maksymalnemu dopuszczalnemu opadowi (200 g/m2*rok) oraz, że cała ilość Hg znajdującej się z pyle będzie w formie rozpuszczalnej, a więc będzie przechodziła do ścieków. Ilość rtęci przewidywana do odprowadzania ze ściekami ze zmywania powierzchni uszczelnionych do oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP została więc oszacowana przy następujących założeniach: - ilość ścieków – 5840 m3/rok, - powierzchnia podlegająca zmywaniu – Fz = 10.000 m2, - opad pyłu na powierzchnie podlegające zmywaniu – Op = 200 g/m2*rok (maksymalny dopuszczalny), - zawartość Hg w pyle – ZHg(p) = 0,592 ppm (czyli 0,592*10-3 kg/Mg pyłu, jak dla węgla zawierającego 0,18 ppm Hg), wzór do obliczeń: MHg(z) = Fz * Op * ZHg(p) - masa Hg zawarta w pyle który będzie zmywany wyliczona wg. wzoru: MHg(z) = Fz * Op * ZHg(p) wynosi 0,001184 kg/rok – przyjęto 0,0012 kg/rok - średnie stężenie Hg w ściekach ze zmywania – 0,0002 mg/l. Przy powyższych założeniach oszacowana masa rtęci odprowadzanej do oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wraz ze ściekami ze zmywania powierzchni uszczelnionych jest zawyżona w stosunku do warunków rzeczywistych (opad pyłu będzie mniejszy a wymywanie rtęci z pyłu nie będzie zapewne zupełne). Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 46 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Ścieki z basenu odżużlacza Ścieki z basenu odżużlacza będą kierowane do oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP okresowo. Będą one zawierały związki rtęci wymywane z żużli powstających podczas spalania węgla brunatnego w bloku 450 MW. Dla oszacowania ilości rtęci wymywanej z żużli przyjęto, że występuje ona w żużlach w postaci związków, które podzielono na trzy typy: - związki całkowicie rozpuszczalne w wodzie (np. siarczan rtęci), przy czym przyjęto, że rtęć występująca w tej postaci stanowi 10% całkowitej ilości rtęci związanej w żużlach, - związki częściowo rozpuszczalne w wodzie (np. chlorek rtęci), przy czym przyjęto, że rtęć występująca w tej postaci stanowi 40% całkowitej ilości rtęci związanej w żużlach (przyjęto, że rozpuszczalność tego typu związków w wodzie jest taka jak chlorku rtęci czyli 6,9%), - związki praktycznie nierozpuszczalne w wodzie (np. siarczek rtęci), przy czym przyjęto, że rtęć występująca w tej postaci stanowi 50% całkowitej ilości rtęci związanej w żużlach. Ilość rtęci przewidywana do odprowadzania ze ściekami z basenu odżużlacza do oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP została więc oszacowana przy następujących założeniach: - ilość ścieków – 10800 m3/rok, - masa Hg zawarta w żużlu z bloku 450 MW – MHg(ż) = 3,632 kg/rok, - masa Hg przechodząca do fazy wodnej w basenie hydroodżużlacza MHg(bo) – odprowadzana do oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wyliczona wg wzoru: MHg(bo) = 0,4*0,069* MHg(ż) + 0,1*1* MHg(ż) + 0,5*0* MHg(ż) wynosi 0,4635 kg/rok - średnie stężenie Hg w ściekach z wanny odżużlacza – 0,043 mg/l. Tak więc całkowita ilość rtęci odprowadzana ze ściekami, które będą powstawały w związku z funkcjonowaniem bloku 450 MW, oszacowana przy powyższych założeniach, wyniesie MHg(450) = 1,7765 kg/rok. Przy zakładanej ilości ścieków 27440 m3/rok (10800+5840+10800) daje to średnie stężenie rtęci w ściekach nieoczyszczonych (czyli przed „wejściem” na oczyszczalnię ścieków przemysłowych OŚP na poziomie 0,0647 mg/l. Ładunek rtęci odprowadzanej do rzeki Miedzianki z oczyszczonymi ściekami przemysłowymi z Elektrowni Turów (MHg(śo)) oszacowano przy założeniu, że skuteczność usuwania rtęci w tej oczyszczalni wynosi 70%: MHg(śo) = 0,3*[ MHg(450) + MHg(ob)] = 0,3 *[1,7765 + 0,1667] = 0,58296 kg/rok Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 47 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 (uwzględniając obliczony ładunek rtęci odprowadzanej z OŚP dla 2014 roku tj. 0,0038 kg/rok, całkowity szacowany ładunek rtęci odprowadzanej do Miedzianki z uwzględnieniem nowego bloku 450 MW netto wyniesie 0,5367 kg/rok, a więc będzie niższy od ładunku przyjętego do dalszych analiz). Rozpatrzono dwa przypadki, co do ilości ścieków, które będą odprowadzane z oczyszczalni ścieków przemysłowych do rzeki Miedzianki (przy oszacowanej niezmiennej masie rtęci w oczyszczonych ściekach wynoszącej 0,58296 kg/rok. Dla przypadku, gdy ilość ścieków wyniesie 2.000.000 m3/rok, stężenie rtęci w ściekach wyniesie 0,00029 mg/l (będzie około 100 razy niższe od stężenia dopuszczalnego miesięcznego, które wynosi 0,03 mg/l). Dla przypadku, gdy ilość ścieków wyniesie 1.500.000 m3/rok, stężenie rtęci w ściekach wyniesie 0,00039 mg/l (będzie około 75 razy niższe od stężenia dopuszczalnego miesięcznego, które wynosi 0,03 mg/l). Dla przypadku, gdy ilość ścieków wyniesie 3.844.800 m3/rok (tj. 534 m3/h * 7200 h/rok), stężenie rtęci w ściekach wyniesie 0,00015 mg/l (będzie około 200 razy niższe od stężenia dopuszczalnego miesięcznego, które wynosi 0,03 mg/l). Wniosek: Stężenie rtęci w oczyszczonych ściekach odprowadzanych do rzeki Miedzianki z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP Elektrowni Turów, po włączeniu do eksploatacji bloku 450MW będzie spełniało wymagania wynikające z przepisów prawnych (nie będzie przekroczone stężenie dopuszczalne średniomiesięczne wynoszące 0,03 mg Hg/l). 1.6.4. OSZACOWANIE WPŁYWU RTĘCI ODPROWADZANEJ Z ELEKTROWNI TURÓW DO MIEDZIANKI NA STĘŻENIA TEGO ZANIECZYSZCZENIA W WODACH TEJ RZEKI ORAZ RZEKI NYSY ŁUŻYCKIEJ Dla oszacowania wpływu zrzutu ścieków zawierających (lub mogących zawierać) rtęć i jej związki z Elektrowni Turów aktualnie i po włączeniu do eksploatacji bloku 450 MW, przyjęto, że źródłem rtęci w wodach rzeki Miedzianki mogą być: - spływy powierzchniowe, - zasilanie podziemne, - zrzuty ścieków w których może znajdować się rtęć i jej związki z: Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 48 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 o kwater hydroodżużlania (zrzut następuje do Potoku Ochota, który jest dopływem Miedzianki) – w aktualnie stosowanej nomenklaturze kwatery hydroodżużlania nazywane są osadnikami popiołowymi – kwatery tzw. OŻ I-III – osadniki żużla zostały wyłączone z eksploatacji (opis w pkt. 2.6 operatu), o oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP Elektrowni Turów - inne źródła znajdujące się w zlewni rzeki. Ilość rtęci odprowadzanej do Miedzianki z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP została oszacowana w punkcie 1.6.3 (0,58296 kg/rok). Ilość rtęci, która jest odprowadzana z kwater hydroodżużlania oszacowano przy następujących założeniach: - masa Hg zawarta w żużlu z bloków 9 i 10 – MHg(ż 9,10) = 3,161 kg/rok, - rtęć występuje w postaci związków (założenie upraszczające): o częściowo rozpuszczalnych w wodzie (przyjęto rozpuszczalność – 6,9%) 40% ogólnej masy rtęci związanej w żużlach, o całkowicie rozpuszczalnych w wodzie (np. siarczan rtęci) - 10% ogólnej masy rtęci związanej w żużlach, o nierozpuszczalnych w wodzie - 50% ogólnej masy rtęci związanej w żużlach, - z uwagi na szybkie zestalanie się żużla z innymi odpadami kierowanymi na kwatery, do fazy wodnej może przejść nie więcej niż 30% rtęci występującej w związkach o których mowa powyżej, - masa rtęci przechodząca do fazy wodnej na kwaterach hydroodżużlania (i odprowadzana do Potoku Ochota) wyliczona wg wzoru: MHg(śkh) = 0,3*[0,4*0,069*MHg(ż 9,10) + 0,1*1* MHg(ż 9,10) + 0,5*0* MHg(ż 9,10)] wynosi 0,1210 kg/rok - średnie stężenie Hg w ściekach z kwater hydroodżużlania – 0,0001 mg/l, - średnie stężenie Hg w wodach Potoku Ochota (którego przepływ średni roczny wynosi 338,4 m3/h) – 0,04 µg/l. Obecnie bloki 9 i 10 nie funkcjonują a tzw. osadniki żużlowe OŻ-I, OŻ-II i OŻ-III, w których gromadzony był żużel z tych bloków, zostały opróżnione i są przebudowywane na magazyn gipsu, z którego ścieki nie będą odprowadzane do Potoku Ochota. Żużel z nowego bloku będzie kierowany do wyrobiska kopalnianego KWB Turów lub sprzedawany. Założono jednak, że z obecnie funkcjonujących osadników popiołowych będą wprowadzane do Potoku Ochota podobne ładunki rtęci co obliczone wyżej ładunki dla kwater hydroodżużlania. Utrzymując stężenie rtęci w wodach nadosadowych, Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN drenażowych i opadowych strona 49 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 odprowadzanych z osadników popiołowych do Potoku Ochota na tym samym poziomie jaki wyliczono dla kwater hydroodżużlania tj. 0,0001 mg/l oraz przyjmując ilość wód odprowadzanych z osadników do Potoku Ochota rzędu około 1.200.000 m3/rok (co potwierdzają aktualne bilanse ilości ścieków odprowadzanych z osadników do potoku) otrzymamy porównywalny ładunek rtęci odprowadzanej z osadników do Potoku Ochota. Wniosek: Przy powyższych założeniach dotyczących Potoku Ochota nie jest przekraczane zarówno stężenie dopuszczalne Hg w ściekach z kwater hydroodżużlania, jak i stężenie dopuszczalne Hg w wodach Potoku Ochota. Dla stanu docelowego, to jest po włączeniu do eksploatacji bloku 450 MW, oszacowanie wpływu zrzutu ścieków z Elektrowni Turów zawierających lub mogących zawierać rtęć na stan wód rzeki Miedzianki wykonano przy następujących założeniach: • ilość rtęci pochodzącej ze źródeł innych (naturalnych i antropogenicznych) niż znajdujące się w obiektach należących do Elektrowni Turów wynosi 0,3000 kg/rok, • do Potoku Ochota odprowadzanych będzie z kwater hydroodżużlania (osadników popiołowych) 0,1210 kg/rok rtęci, • z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP odprowadzanych będzie 0,58296 kg/rok rtęci, • sumaryczny przepływ wód w Miedziance w przekroju przyujściowym wyniesie 3377,86 m3/h i będzie sumą: o przepływu w Miedziance w przekroju przyujściowym, który wyniesie 2844 m3/h, o ilości ścieków odprowadzanych w przekroju przyujściowym do Miedzianki z Elektrowni Turów (ze wszystkich źródeł), która wynosić będzie 533,86 m3/h. Przy powyższych założeniach ładunek rtęci w przekroju przyujściowym Miedzianki wynosił będzie 1,0039 kg/rok, zaś stężenie rtęci w wodach Miedzianki wyniesie 0,034 µg/l (czyli będzie mniejsze od stężenia dopuszczalnego wynoszącego 0,05 µg/l). Dla oceny wpływu ładunków rtęci odprowadzanych z wodami Miedzianki do Nysy Łużyckiej, na stan jakości wód rzeki Nysy Łużyckiej, po włączeniu do eksploatacji bloku 450 MW, przyjęto następujące założenia: Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 50 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi • październik 2015 ładunek rtęci odprowadzany z wodami Miedzianki do Nysy Łużyckiej – 1,0039 kg/rok (0,1146 g/h), • dla przekroju w Nysie Łużyckiej powyżej ujścia Miedzianki: o ładunek rtęci – 0,1650 g/h (1,4454 kg/rok) – aktualne średnie stężenie rtęci w Nysie Łużyckiej w km 197,0 tj. powyżej ujścia Miedzianki (trójpunkt graniczny) wynosi 0,0143 µg/l (dane WIOŚ z 2013 roku) czyli ładunek rtęci w Nysie przyjęto jako 0,1163 g/h (1,019 kg/rok). Przy powyższych założeniach ładunek rtęci w wodach Nysy Łużyckiej w przekroju poniżej ujścia Miedzianki wyniesie 2,023 kg/rok (0,2309 g/h) zaś stężenie rtęci w wodach Nysy Łużyckiej wyniesie 0,020 µg/l i nadal będzie mniejsze od stężenia dopuszczalnego wynoszącego 0,05 µg/l. Wpływ zrzutów ścieków mogących zawierać kadm na stan JCWP Informację na temat emisji kadmu z Elektrowni Turów po wybudowaniu nowego bloku 450 MW netto zawiera dokument pn.: Wyjaśnienia Wnioskodawcy do opinii Ekologicznego Serwisu Prawnego zawartej w piśmie strony postępowania z dnia 13 lutego 2013 r. – w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. „Rewitalizacja mocy produkcyjnej Elektrowni Turów polegająca na budowie bloku energetycznego o mocy około 460 MW w miejsce likwidowanych bloków energetycznych nr 8, 9 10", zgodnie z wnioskiem złożonym w dniu 21 grudnia 2012 roku w Urzędzie Miasta i Gminy Bogatynia” – PGE GiEK S.A., Oddział Elektrownia TURÓW; kwiecień 2013 - Załącznik nr 1 - Informacja w sprawie emisji kadmu z Elektrowni Turów. Dokument ten stanowi załącznik nr 13 do niniejszego operatu. Tekst ten uzupełniono o wyliczenia wpływu zrzutów ścieków mogących zawierać kadm na jakość wód rzeki Miedzianki i Nysy Łużyckiej. Dla stanu docelowego, to jest po włączeniu do eksploatacji bloku 450 MW netto, oszacowanie wpływu zrzutu ścieków z Elektrowni Turów mogących zawierać kadm na stan wód rzeki Miedzianki wykonano przy następujących założeniach: • stężenie kadmu w ściekach odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wynosi 0,000005 mg/l (stężenie w cytowanym wyżej załączniku nr 1), • ilość ścieków odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP do Miedzianki wynosić będzie 533,86 m3/h, Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 51 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi • październik 2015 przepływ w Miedziance w przekroju powyżej zrzutu z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wynosi 2844 m3/h, • zgodnie z danymi WIOŚ [10] twardość ogólna rzeki Miedzianki wynosi 201,2 mgCaCO3/l, a więc dopuszczalne średnioroczne stężenie kadmu w rzece Miedziance wynosi 0,25 µg/l, a maksymalne stężenie dopuszczalne wynosi 1,5 µg/l, • przyjęto, że średnie stężenie kadmu w Miedziance powyżej zrzutu z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wynosi 20% wartości średniorocznej tj. 0,05 µg/l (0,00005 mg/l). Przy powyższych założeniach stężenie kadmu w wodach Miedzianki poniżej zrzutu ścieków z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wyniesie 0,043 µg/l (czyli będzie mniejsze od dopuszczalnego stężenia średniorocznego wynoszącego 0,25 µg/l). Dla oceny wpływu ewentualnych ładunków kadmu odprowadzanych z wodami Miedzianki do Nysy Łużyckiej, na stan jakości wód rzeki Nysy Łużyckiej, po włączeniu do eksploatacji bloku 450MW, przyjęto następujące założenia: • sumaryczny przepływ wód w Miedziance w przekroju przyujściowym wyniesie 3377,86 m3/h, • stężenie kadmu w wodach Miedzianki poniżej zrzutu ścieków z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wyniesie 0,043 µg/l (0,000043 mg/l), • przepływ średni niski w Nysie Łużyckiej w przekroju powyżej ujścia Miedzianki wyniesie 8136 m3/h, • zgodnie z danymi WIOŚ [10] twardość ogólna rzeki Nysy Łużyckiej (odcinek od Miedzianki do Pliessnitz) wynosi 110,6 mgCaCO3/l, a więc dopuszczalne średnioroczne stężenie kadmu w rzece Nysie Łużyckiej wynosi 0,15 µg/l, a maksymalne stężenie dopuszczalne wynosi 0,9 µg/l, • przyjęto, że średnie stężenie kadmu w Nysie Łużyckiej powyżej ujścia Miedzianki wynosi 0,073 µg/l (0,000073 mg/l) – aktualne średnie stężenie kadmu w Nysie Łużyckiej w km 197,0 tj. powyżej ujścia Miedzianki (trójpunkt graniczny) (dane WIOŚ z 2013 roku). Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 52 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Przy powyższych założeniach stężenie kadmu w wodach Nysy Łużyckiej poniżej ujścia Miedzianki wyniesie 0,064 µg/l (czyli będzie mniejsze od dopuszczalnego stężenia średniorocznego wynoszącego 0,15 µg/l). 2.11.2. Wody podziemne Rzeka Miedzianka zlokalizowana jest w obrębie jednolitej części wód podziemnych JCWPd nr 89 o powierzchni 133,8 km2. JCWPd nr 89 położona jest w regionie Środkowej Odry, na terenie województwa dolnośląskiego, w powiecie zgorzeleckim. Zgodnie z ustaleniami dla jednolitej części wód podziemnych JCWPd nr 89 (europejski kod JCWPd nr 89 – PLGW640089) wynikającymi z „Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry” stan ilościowy tej JCWPd jest zły, a jej stan chemiczny jest dobry. Dla tej JCWPd, plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza ocenia, że istnieje ryzyko nieosiągnięcia przez nią celu środowiskowego - derogacja 4(5)-1. Jako uzasadnienie derogacji dokument ten podaje odwadnianie kopalni odkrywkowej węgla brunatnego TURÓW i brak możliwości likwidacji kopalni przed wyeksploatowaniem złoża. Jednoznacznie jest tu wskazane zagrożenia dla stanu ilościowego (a nie jakościowego) tej JCWPd z uwagi na prowadzoną w jej rejonie działalność górniczą. Elektrownia TURÓW nie wpływa na stan ilościowy tej JCWPd, gdyż nie pobiera wód podziemnych. W roku 2013 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu objął JCWPd nr 89 monitoringiem operacyjnym. Ta jednolita część wód podziemnych zagrożona jest nie osiągnięciem dobrego stanu chemicznego. Przeprowadzone badania wykazały, że wody te zarówno w poborze wiosennym, jak i jesiennym, charakteryzowały się dobrą jakością (klasa I, II lub III). Identyczne wyniki uzyskano w 2012 roku. Zrzut oczyszczonych ścieków z Elektrowni Turów w ilościach i składzie określonych w warunkach korzystania z wód nie ma wpływu na stan jednolitej części wód podziemnych JCWPd 89 - nie powoduje zakłóceń w stosunkach wodnych ujęć wody podziemnej i nie wpływa na warunki hydrochemiczne wód podziemnych. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 53 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 2.12. Planowany okres rozruchu i sposób postępowania w przypadku rozruchu, zatrzymania działalności bądź wystąpienia awarii lub uszkodzenia urządzeń pomiarowych oraz rozmiar, warunki korzystania z wód i urządzeń wodnych w tych sytuacjach Zatrzymanie działalności urządzeń gospodarki ściekowej może nastąpić jedynie w przypadku sytuacji nadzwyczajnych. Postępowanie w takich sytuacjach opisane jest w odpowiednich dokumentach opracowanych przez Elektrownię Turów na wypadek awarii i nienormalnych warunków eksploatacyjnych poszczególnych instalacji. W Elektrowni Turów funkcjonują instrukcje techniczne opisujące poszczególne obiekty i urządzenia gospodarki ściekowej zakładu. Instrukcje te zawierają zasady eksploatacji i konserwacji oraz przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dla obsługi tych urządzeń i obiektów. W zakresie gospodarki ściekowej w Elektrowni Turów obowiązują następujące dokumenty: - „Instrukcja techniczna przepompowni ścieków przemysłowych „A” i rurociągu tłocznego na kwatery hydroodpopielania nr 1 i nr 2”, - „Instrukcja techniczna oczyszczalni ścieków przemysłowych”, - „Instrukcja techniczna oczyszczalni ścieków sanitarnych”, - „Instrukcja techniczna urządzeń pompowni wody do zraszania popiołu na przenośnikach”, - „Instrukcja techniczna kanalizacji przemysłowej, deszczowej i sanitarnej”, - „Instrukcja techniczna neutralizatora ścieków chemicznych”, - „Instrukcja techniczna układu chłodzącego wraz z chłodniami”, - „Instrukcja obsługi urządzeń gospodarki olejowej”. Instrukcje te obejmują: - charakterystykę systemu, - charakterystykę urządzeń instalacji, - dane techniczne urządzeń instalacji i ich lokalizację, - instrukcję obsługi urządzeń instalacji obejmującą rozruch, sprawdzenie gotowości ruchowej, kontrolę procesu, sposób eksploatacji urządzeń oraz sposoby wyłączeń i reagowania na ewentualne awarie, - charakterystykę zaburzeń w pracy urządzeń instalacji oraz sposobów postępowania na skutek powstałych awarii, - wytyczne w zakresie przepisów bhp, ochrony p.poż. oraz środowiska. Podczas eksploatacji urządzeń gospodarki ściekowej mogą wystąpić awarie. W przypadku Elektrowni Turów nie prowadzą one do zmiany warunków korzystania z wód, gdyż zakład Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 54 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 wyposażony jest w instalacje i urządzenia rezerwowe. Wytyczne postępowania w przypadku awarii znajdują się w instrukcjach technicznych poszczególnych obiektów zakładu. Zasada postępowania w przypadku awarii sprowadza się do działań zmierzających do usunięcia jej przyczyny i niedopuszczenia do zmiany warunków korzystania z wód. W tabeli 21 zestawiono przykładowe możliwe awarie mogące wystąpić w czasie eksploatacji urządzeń gospodarki ściekowej. Tabela 21. Zestawienie przewidywanych awarii urządzeń gospodarki ściekowej i ich wpływ na warunki korzystania z wód Lp. Sposób postępowania celem przeciwdziałania skutkom Rodzaj awarii 1. Awarie urządzeń mechanicznych (pompy, sita, kraty, mieszadła itp.) Postępować należy zgodnie z instrukcją DTR urządzeń 2. Nieszczelność zbiorników ściekowych Wyłączenie z eksploatacji i niezwłoczne usunięcie nieszczelności Wpływ na warunki korzystania z wód W przypadku awarii pompowni PS „A” zrzut ścieków do rzeki Miedzianki warunki i zakres korzystania został ujęty w zakresie wnioskowanym Nie ma wpływu W przypadku awarii lub uszkodzenia urządzeń pomiarowych (urządzeń służących do pomiaru ilości ścieków) ilość zrzucanych ścieków jest kontrolowana na podstawie znanej wydajności pomp i czasu ich pracy. Sytuacja taka nie ma wpływu na warunki korzystania z wód i urządzeń wodnych. 2.13. Informacja o formach ochrony przyrody Zgodnie z art. 6, ust. 1 ustawy z dnia z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz.U. 2013, poz. 627 z późniejszymi zmianami) formami ochrony przyrody są: parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000, pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe oraz ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. Wyniki inwentaryzacji przyrodniczej terenów wokół Elektrowni Turów zawiera opracowanie „Analiza oddziaływania Elektrowni TURÓW na gatunki roślin i zwierząt objęte ochroną oraz na siedliska przyrodnicze w zasięgu oddziaływania”; Agata Brzezińska Via Naturae; Wrocław, listopad 2013. Inwentaryzację przyrodniczą przeprowadzono na obszarze o powierzchni około 300 km2 położonym w południowo-zachodniej części Pogórza Izerskiego oraz Rowu Górnej Nysy, obejmującym gminy Bogatynia, Sulików, Zawidów oraz południową część gminy Zgorzelec. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 55 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 W oparciu o wyniki inwentaryzacji przyrodniczej stwierdzamy, że w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód, tj. zrzutów ścieków z Elektrowni Turów (zasięg oddziaływania określony w pkt 2.10.1.1 operatu): Ø nie występują siedliska przyrodnicze z załącznika I Dyrektywy 92/43/EEC, Ø nie występują siedliska chronionych gatunków zwierząt, Ø nie występują siedliska chronionych gatunków roślin i grzybów. W zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód nie są zlokalizowane żadne obszary chronione, tj. obszary Natura 2000, parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne ani zespoły przyrodniczo-krajobrazowe. 2.14. Schemat technologiczny wraz z bilansem masowym i rodzajami wykorzystywanych materiałów, surowców i paliw Wykorzystywanymi w produkcji podstawowej w Elektrowni Turów materiałami, surowcami i paliwami istotnymi z punktu widzenia ochrony środowiska są: - węgiel brunatny, - biomasa, - mazut, - sorbent, - woda. Na rysunku 1 przedstawiono bilans masowy wykorzystywanych surowców, materiałów i paliw (dane za rok 2013 i 2014). Na rysunku 2 przedstawiono schemat technologiczny gospodarki wodno-ściekowej Elektrowni Turów. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 56 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Bilans masowy w produkcji podstawowej węgiel brunatny [Mg] 2013 8 775 347 2014 7 099 058 spaliny : CO2 [Mg] 2013 2013 Q [kJ/kg] popiół [%] siarka [%] 2014 10 856 16,1 0,705 10 206 631 2014 10 668 16,4 0,799 CO [Mg] 2013 2014 mazut [Mg] 2013 2014 13 737 8 318 Jednostki wytwórcze elektrowni 727 377 SO2 [Mg] 2013 2014 21 416 11 199 NOx [Mg] sorbent [Mg] 2013 677 815 2014 692 935 2013 2014 9 180 7 712 pył [Mg] 2013 biomasa [Mg] 2013 2014 2014 137 929 231 564 1 044 951 fluor [kg] 2013 2014 12 880 10 239 popiół [Mg] 2013 2014 2 030 130 1 811 311 WWA z biomasy [kg] 2013 224 2014 276 chlor z biomasy 2013 2014 [kg] 58 568 52 155 Rysunek 1. Bilans masowy w produkcji podstawowej Elektrowni Turów Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 57 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 SNCR - selektywna niekatalityczna instalacja redukcji tlenków azotu IMOS - instalacja mokrego odsiarczania spalin Pobór wody z rzeki Witki SNCR Obieg ciepłowniczy Stacja uzdatniania wody Obieg wodno-parowy Pobór wody z rzeki Nysa Łużycka Neutralizator ścieków chemicznych Opady Zrzut do Potoku Ochota Osadniki popiołowe Zraszanie popiołu (przenośniki, plac buforowy) Woda na cele p.poż. Parowanie i unos Osady Opady Zrzut do Miedzianki kolektorem B Ścieki przemysłowe IMOS Obieg wody chłodzącej Opady Wody opadowe Zraszanie popiołu (mieszalniki Mannesmanna) Odsalanie obiegu wody chłodzącej Zrzut do Miedzianki kolektorem C poprzez rów otwarty Opady Ścieki bytowe Oczyszczalnia ścieków sanitarnych Zrzut do Miedzianki kolektorem B Rysunek 2. Schemat technologiczny gospodarki wodno-ściekowej Elektrowni Turów Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 58 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 2.15. Określenie wielkości zrzutu ścieków Dla kolektora A wielkość zrzutów przedstawia się następująco: - w okresie nawalnych deszczy oraz awarii przepompowni PS „A” na kolektorze A: Qmaxd = 1920 m3/d Qmaxh = 80 m3/h Qśrd = 300 m3/d Qmaxr = 115 200 m3/rok Na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat nie miał miejsca zrzut awaryjny kolektorem A. Budowa nowego bloku 450 MW netto nie wpłynie na wielkość zrzutów kolektorem A, dlatego utrzymano dotychczasowy zakres korzystania z wód w zakresie ilości odprowadzanych ścieków kolektorem A. Dla kolektora B wielkość zrzutów przedstawia się następująco: - poprzez studzienkę 3A za klarownikami (oczyszczone w oczyszczalni ścieków przemysłowych ścieki przemysłowe, wody chłodnicze, wody opadowe i roztopowe): Qmaxd = 15 600 m3/d Qmaxh = 650 m3/h Qśrd = 12 820 m3/d Qmaxr = 4 734 900 m3/rok Maksymalna przepustowość oczyszczalni ścieków przemysłowych (gwarantująca oczyszczenie ścieków surowych do wymaganych parametrów na odpływie) wynosi Qmaxh = 650 m3/h. Z tego też powodu budowa nowego bloku 450 MW netto nie wpłynie na wielkość zrzutów Qmaxh oraz Qmaxd – wielkości te pozostają bez zmian w stosunku do posiadanego aktualnie pozwolenia zintegrowanego. W wyniku eksploatacji nowego bloku wzrośnie natomiast średniodobowa Qśrd oraz roczna Qmaxr ilość ścieków odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych. Prognozowana łączna ilość oczyszczonych ścieków odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych po uruchomieniu nowego bloku wyniesie 533,86 m3/h [1,2,3], co daje około Qśrd = 12 820 m3/d (82% wartości Qmaxd). Wielkość zrzutu rocznego Qmaxr określono identycznie jak w posiadanym aktualnie pozwoleniu zintegrowanym tj. dla następujących założeń: ilość dni w roku z przepływem Qmaxd = 15 600 m3/d wynosi 20 dni (deszcze nawalne, na OŚP kierowane są także wody opadowe), przez pozostałe 345 dni w roku przepływ ten wynosi Qśrd = 12 820 m3/d. Tak obliczona wielkość zrzutu rocznego wynosi Qmaxr = 4 734 900 m3/rok. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 59 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 - poprzez studzienkę (punkt pomiarowy 21) za reaktorem nr 2 (oczyszczone w oczyszczalni ścieków sanitarnych ścieki bytowe): Qmaxd = 900 m3/d Qmaxh = 40 m3/h Qśrd = 700 m3/d Qmaxr = 328 500 m3/rok Wielkości ilości zrzucanych ścieków kolektorem B dla oczyszczalni ścieków sanitarnych (poprzez studzienkę za reaktorem nr 2) wynikają z przepustowości oczyszczalni. Budowa nowego bloku 450 MW netto nie wpłynie zasadniczo na wielkość zrzutów z oczyszczalni ścieków sanitarnych, dlatego utrzymano dotychczasowy zakres korzystania z wód w zakresie ilości ścieków bytowych odprowadzanych z oczyszczalni ścieków sanitarnych wylotem kolektora B do Miedzianki. Dla kolektora C wielkość zrzutów awaryjnych w czasie nawalnych deszczy przedstawia się następująco: Qmaxd = 42 960 m3/d Qmaxh = 1 790 m3/h Qśrd = 19 200 m3/d Qmaxr = 2 577 600 m3/rok Budowa nowego bloku 450 MW netto nie wpłynie na wielkość zrzutów kolektorem C, dlatego utrzymano dotychczasowy zakres korzystania z wód w zakresie ilości ścieków odprowadzanych kolektorem C. Dla kolektora odprowadzającego do Potoku Ochota wody nadosadowe, wody z drenażu osadników popiołowych oraz wody opadowe i roztopowe z terenu na zewnątrz osadników wielkość zrzutów przedstawia się następująco: Qmaxd = 45 500 m3/d Qmaxh = 1 895 m3/h Qśrd = 10 000 m3/d Qmaxr = 4 360 000 m3/rok Budowa nowego bloku 450 MW netto nie wpłynie na wielkość zrzutów ścieków kolektorem do Potoku Ochota, dlatego utrzymano dotychczasowy zakres korzystania z wód w zakresie ilości ścieków odprowadzanych kolektorem do Potoku Ochota. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 60 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 2.16. Określenie stanu i składu ścieków - w przypadku ścieków przemysłowych dopuszczalnych ilości zanieczyszczeń, w szczególności ilości substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz przewidywany sposób ich oczyszczania Stan i skład ścieków odprowadzanych z Elektrowni Turów przedstawia się następująco: Ø ścieki przemysłowe, wody opadowe i roztopowe awaryjnie zrzucane w czasie nawalnych deszczy lub awarii przepompowni PS „A” wylotem kolektora A do rzeki Miedzianki: odczyn zawiesiny ogólne ChZTCr suma chlorków i siarczanów żelazo ogólne węglowodory ropopochodne 6,5 - 9,0 pH ≤ 35 mg/dm3 ≤ 125 mg O2/dm3 ≤ 1500 mg (Cl+SO4)/dm3 ≤ 10 mg Fe/dm3 ≤ 15 mg/dm3 Budowa nowego bloku 450 MW netto nie wpłynie na stan i skład ścieków odprowadzanych kolektorem A, dlatego utrzymano dotychczasowy zakres korzystania z wód w zakresie stanu i składu ścieków odprowadzanych kolektorem A. Ø oczyszczone ścieki przemysłowe, wody chłodnicze, wody opadowe i roztopowe oraz ścieki bytowe odprowadzane wylotem kolektora B do rzeki Miedzianki: - poprzez studzienkę 3A za klarownikami (oczyszczone w oczyszczalni ścieków przemysłowych ścieki przemysłowe, wody chłodnicze, wody opadowe i roztopowe): temperatura odczyn zawiesiny ogólne ChZTCr suma chlorków i siarczanów żelazo ogólne miedź nikiel chrom ogólny ołów arsen rtęć kadm węglowodory ropopochodne ≤ 35 °C 6,5 - 9,0 pH ≤ 35 mg/dm3 ≤ 125 mg O2/dm3 ≤ 1500 mg (Cl+SO4)/dm3 ≤ 10 mg Fe/dm3 ≤ 0,5 mg Cu/dm3 ≤ 0,5 mg Ni/dm3 ≤ 0,5 mg Cr/dm3 ≤ 0,5 mg Pb/dm3 ≤ 0,1 mg As/dm3 ≤ 0,06 mg Hg/dm3 (średnia dobowa) ≤ 0,03 mg Hg/dm3 (średnia miesięczna) ≤ 0,4 mg Cd/dm3 (średnia dobowa) ≤ 0,2 mg Cd/dm3 (średnia miesięczna) ≤ 15 mg/dm3 Budowa nowego bloku 450 MW netto nie wpłynie zasadniczo na stan i skład ścieków odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych wylotem kolektora B. Ponieważ wraz z uruchomieniem nowego bloku, uruchomiona zostanie instalacja odsiarczania spalin nowego bloku, nie można wykluczyć śladowych ilości metali ciężkich tj. rtęci i kadmu w oczyszczonych ściekach odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych wylotem kolektora B do Miedzianki. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 61 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 W przypadku zrzutu oczyszczonych ścieków przemysłowych z instalacji odsiarczania spalin IOS zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego (rtęć i kadm), nie ma zastosowania § 7, ust. 6 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800). Ścieki te bowiem trafiają do kanalizacji deszczowo-przemysłowej nowego bloku, gdzie są mieszane z pozostałymi ściekami zawierającymi także pewien ładunek kadmu i rtęci (co zostało wykazane w bilansie), i po połączeniu ze ściekami przemysłowymi z bloków 1-6 (zawierającymi pewien ładunek rtęci i kadmu co zostało uwzględnione w bilansie) podlegają procesowi oczyszczania w oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP. - poprzez studzienkę za reaktorem nr 2 (oczyszczone w oczyszczalni ścieków sanitarnych ścieki bytowe): BZT5 ChZTCr zawiesiny ogólne ≤ 40 mg O2/dm3 ≤ 150 mg O2/dm3 ≤ 50 mg/dm3 Budowa nowego bloku 450 MW netto nie wpłynie na skład ścieków bytowych odprowadzanych z oczyszczalni ścieków sanitarnych, dlatego utrzymano dotychczasowy zakres korzystania z wód w zakresie składu ścieków bytowych odprowadzanych z oczyszczalni ścieków sanitarnych wylotem kolektora B do Miedzianki. Ø wody opadowe i roztopowe awaryjnie zrzucane w czasie nawalnych deszczy wylotem kolektora C do rzeki Miedzianki: zawiesiny ogólne węglowodory ropopochodne ≤ 100 mg/l ≤ 15 mg/l Budowa nowego bloku 450 MW netto nie wpłynie na skład wód opadowych i roztopowych odprowadzanych wylotem kolektora C, dlatego utrzymano dotychczasowy zakres korzystania z wód w zakresie składu wód opadowych i roztopowych odprowadzanych wylotem kolektora C do Miedzianki. Ø wody nadosadowe, wody z drenażu osadników popiołowych oraz wody opadowe i roztopowe z terenu na zewnątrz osadników odprowadzane kolektorem odprowadzającym do Potoku Ochota: odczyn zawiesiny ogólne ChZTCr suma chlorków i siarczanów żelazo ogólne miedź 6,5 - 9,0 pH ≤ 35 mg/l ≤ 125 mg O2/l ≤ 1500 mg (Cl+SO4)/l ≤ 10 mg Fe/l ≤ 0,5 mg Cu/l Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 62 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi nikiel chrom ogólny ołów arsen węglowodory ropopochodne październik 2015 ≤ 0,5 mg Ni/l ≤ 0,5 mg Cr/l ≤ 0,5 mg Pb/l ≤ 0,1 mg As/l ≤ 15 mg/l Budowa nowego bloku 450 MW netto nie wpłynie na stan i skład wód nadosadowych, wód z drenażu osadników popiołowych oraz wód opadowych i roztopowych odprowadzanych wylotem kolektora do Potoku Ochota, dlatego utrzymano dotychczasowy zakres korzystania z wód w zakresie stanu i składu wód odprowadzanych wylotem kolektora do Potoku Ochota. Ścieki surowe z elektrowni będą oczyszczane do dopuszczalnych wartości poszczególnych wskaźników zanieczyszczeń określonych powyżej, w procesach oczyszczania prowadzonych na oczyszczalni ścieków wchodzącej w skład instalacji odsiarczania spalin nowego bloku, oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP i oczyszczalni ścieków sanitarnych OŚS. Dokument referencyjny BAT Integrated Pollution Prevention and Control „Reference Document on Best Available Techniques for Large Combustion Plants”, July 2006 podaje, że zarówno ilość jak i jakość ścieków z instalacji spalania paliw jest specyficzna dla każdej instalacji i zależy od wielu czynników, między innymi od rodzaju i składu węgla, sposobu magazynowania paliwa i surowców stosowanych w zakładzie, sposoby przygotowani paliwa, rodzaju procesu spalania, rodzaju systemu chłodzącego, sposobu przygotowania wody kotłowej i chłodzącej, jakości wody surowej, sposobu oczyszczania ścieków, rodzaju instalacji oczyszczających gazy odlotowe, itd. Głównymi źródłami powstawania ścieków w instalacjach spalania paliw są: proces przygotowania wody technologicznej, systemy chłodzące, różne procesy towarzyszące wytwarzaniu pary procesowej, instalacje oczyszczania gazów odlotowych oraz ścieki bytowe. W punkcie 4.5.13 opisującym najlepszą dostępną technikę BAT dla ścieków z instalacji spalania paliw nie są wyszczególnione konkretne zanieczyszczenia i ich stężenia, które stanowiłyby BAT dla ścieków z elektrowni. Wymienione są jedynie metody oczyszczania ścieków (takie jak flokulacja, sedymentacja, filtracja, neutralizacja) lub sposoby redukcji ilości powstających ścieków, które uważane są za BAT. Za najlepszą dostępną technikę BAT w przypadku magazynowania węgla, uważane jest magazynowanie na utwardzonym terenie wyposażonym w kanalizację deszczową oraz oczyszczenie zanieczyszczonych wód opadowych z zawiesin do stężenia 30 mg/l. Jedynymi rodzajami ścieków, dla których dokument referencyjny BAT określa charakterystyczne wskaźniki zanieczyszczeń i ich stężenia (tabela 4.71), są ścieki z oczyszczalni ścieków z instalacji odsiarczania spalin metodą mokrą (wet FGD). W przypadków ścieków z instalacji odsiarczania spalin charakterystycznymi wskaźnikami, które powinny być okresowo Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 63 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 monitorowane są odczyn, przewodność elektrolityczna, temperatura, zawiesina ogólna, siarczany, chlorki, fluorki, metale ciężkie (As, Cd, Cr, Cu, Hg, Ni, Pb, V, Zn), ChZT. Konkluzje BAT (wersja z kwietnia 2015 roku – dostępna na stronie ippc.mos.gov.pl) dotyczące dużych instalacji spalania wyszczególnionych w Załączniku I do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2010/75/EU z dnia 24 listopada 2010 roku, nie wprowadzają w zakresie gospodarki wodno-ściekowej żadnych nowych, nieznanych dotąd metod postępowania ze ściekami. Temat gospodarki wodno-ściekowej został omówiony w punkcie 10.1.6. konkluzji BAT. Wymagania konkluzji BAT w zakresie gospodarki wodnościekowej wskazują trzy zasadnicze kierunki działań: - ograniczenie zużycia wody i ilości ścieków zrzucanych do środowiska (tabela BAT 10), - unikanie zanieczyszczenia niezanieczyszczonych ścieków poprzez segregację powstających strumieni ścieków i ich oddzielne oczyszczanie w zależności od zawartych w nich zanieczyszczeń (BAT 10 bis), - ograniczenie emisji zanieczyszczeń zawartych w ściekach z instalacji oczyszczania gazów odlotowych zrzucanych do środowiska (tabela BAT 11). W zakresie redukcji zużycia wody i ilości powstających ścieków konkluzje zalecają zastosowanie najlepszej dostępnej techniki w postaci: - recyklingu wody, - odparowania ścieków, - zastosowanie tzw. „suchego” sposobu transportu popiołów lotnych (próżniowy lub pneumatyczny). W zakresie unikania zanieczyszczenia niezanieczyszczonych strumieni ścieków, konkluzje BAT wyszczególniają następujące strumienie ścieków, które powinny być segregowane i oczyszczane oddzielnie: ścieki ze zmywania, ścieki z obiegów chłodniczych, ścieki z procesów oczyszczania gazów odlotowych. Konkluzje BAT mówią jednak, że możliwość segregacji poszczególnych strumieni ścieków może być ograniczona w przypadku istniejących zakładów z uwagi na istniejącą w tych zakładach konfigurację systemu gospodarki ściekowej. W zakresie redukcji poziomu emisji zanieczyszczeń zawartych w ściekach z instalacji oczyszczania gazów odlotowych zrzucanych do środowiska, konkluzje zalecają zastosowanie najlepszej dostępnej techniki w postaci następujących metod: optymalizacja procesu spalania i procesu oczyszczania gazów odlotowych, absorpcja na węglu organicznym (zw. organiczne, rtęć), biodegradacja w warunkach tlenowych, biodegradacja w warunkach beztlenowych/niedotlenionych, koagulacja i flokulacja, krystalizacja, filtracja na filtrach Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 64 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 piaskowych, mikrofiltracja, ultrafiltracja, flotacja, wymiana jonowa, neutralizacja, separacja oleju, utlenianie, strącanie, sedymentacja, stripping. W tabeli 10.1 konkluzje BAT podają także parametry jakościowe dla oczyszczonych ścieków z procesów oczyszczania gazów odlotowych. Po wybudowaniu mokrej instalacji odsiarczania spalin nowego bloku ścieki z instalacji odsiarczania, po oczyszczeniu w oczyszczalni ścieków wchodzącej w skład IOS (spełnienie wymogu segregacji i oddzielnego oczyszczania z konkluzji BAT), kierowane będą do kanalizacji deszczowo-przemysłowej nowego bloku, w której zostaną wymieszane z innymi ściekami o innych parametrach jakościowych. Następnie ścieki te kierowane będą na oczyszczalnię ścieków przemysłowych, gdzie będą się łączyły z pozostałymi ściekami z Elektrowni Turów. Oczyszczalnia ścieków wchodząca w skład instalacji odsiarczania spalin nowego bloku nie stanowi indywidualnej instalacji, a oczyszczone ścieki z IOS nie stanowią odrębnego strumienia ścieków odprowadzanego bezpośrednio do odbiornika. W związku z tym parametry jakościowe ścieków zmieszanych odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych, w których część strumienia będą stanowiły ścieki z oczyszczalni ścieków z IOS powinny spełniać wymagania rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800) określone w załączniku nr 4 (tabela I i II). W przypadku zrzutu wód opadowych (kolektory A, C, B - zrzut z OŚP oraz zrzut z osadników popiołowych) zakres charakterystycznych wskaźników zanieczyszczeń ogranicza się do zawiesiny ogólnej i węglowodorów ropopochodnych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800), wody opadowe i roztopowe ujęte w szczelne, otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne, pochodzące z zanieczyszczonej powierzchni szczelnej terenów przemysłowych wprowadzane do wód lub do ziemi nie powinny zawierać substancji zanieczyszczających w ilościach przekraczających 100 mg/l zawiesin ogólnych oraz 15 mg/l węglowodorów ropopochodnych - § 21, ust. 1. W przypadku zrzutu wód chłodniczych kolektorem B mogą być one wprowadzane do wód lub do ziemi pod warunkiem, że ich temperatura nie jest wyższa niż 35 °C - § 20, ust. 1 cytowanego rozporządzenia. Wnioskowany zakres wskaźników zanieczyszczeń dla oczyszczonych ścieków bytowych (BZT5, ChZTCr i zawiesiny ogólne) jest zgodny z załącznikiem nr 2 rozporządzenia. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 65 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Najwyższe dopuszczalne wartości wskaźników zanieczyszczeń dla oczyszczonych ścieków bytowych przyjęto dla RLM poniżej 2000. Wyliczenie RLM dla oczyszczalni ścieków sanitarnych przedstawiono w punkcie 2.17.2.2. Wnioskowany zakres wskaźników zanieczyszczeń dla zrzutów ścieków przemysłowych wynika ze specyfiki procesów, w czasie których powstają te ścieki. Źródłem ścieków przemysłowych są procesy mycia i kąpieli chemicznych urządzeń energetycznych, procesy uzdatniania wody, płukanie filtrów i instalacji, odwodnienia urządzeń energetycznych i rurociągów, obiegi chłodzące, instalacja odsiarczania spalin. Typowym zanieczyszczeniem w ściekach z instalacji energetycznego spalania paliw są chlorki i siarczany. Zanieczyszczenia te występują zarówno w ściekach przemysłowych jak i w wodach pochłodniczych. Innymi wskaźnikami charakterystycznymi dla ścieków przemysłowych oraz wód pochłodniczych są zawiesiny oraz ChZTCr. Źródłem żelaza ogólnego w ściekach przemysłowych odprowadzanych z OŚP jest stosowany koagulant PIX-113 siarczan żelazawy. W wyniku uruchomienia instalacji odsiarczania spalin metodą mokrą na nowym bloku, nie można obecnie wykluczyć (pomimo zastosowania wysokosprawnego, dwustopniowego układu oczyszczania ścieków z IOS tj. w oczyszczalni wchodzącej w skład IOS oraz w OŚP) obecności rtęci i kadmu w oczyszczonych ściekach odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP wylotem kolektora B do Miedzianki. 2.17. Wyniki pomiarów ilości i jakości ścieków Elektrownia Turów bada jakość ścieków odprowadzanych do Miedzianki i Potoku Ochota. Badaniami jakości objęte są ścieki odprowadzane z oczyszczalni ścieków przemysłowych i z oczyszczalni ścieków sanitarnych (odprowadzane kolektorem B), ścieki odprowadzane kolektorem C oraz ścieki odprowadzane z osadników popiołowych. Jakość ścieków odprowadzanych do wód powierzchniowych w 2014 i 2015 przedstawiona została w punkcie 2.7. operatu. 2.18. Opis instalacji i urządzeń służących do gromadzenia, oczyszczania oraz odprowadzania ścieków Przed zrzutem do wód powierzchniowych ścieki pochodzące z elektrowni są poddawane procesowi oczyszczania i neutralizacji. Zakład dysponuje trzema oczyszczalniami: Ø oczyszczalnią ścieków przemysłowych - OŚP, Ø oczyszczalnią ścieków sanitarnych (bytowych) – OŚS, Ø oczyszczalnią ścieków wchodzącą w skład IOŚ. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 66 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Dodatkowo proces koagulacji i sedymentacji zanieczyszczeń w ściekach przemysłowych prowadzony jest na osadnikach popiołowych OP-I i OP-II. Ścieki z zakładu odprowadzane są kolektorami A, B i C. Szczegółowy opis systemu odprowadzania ścieków przedstawiono w punkcie 2.6. operatu. 2.18.1. Oczyszczalnia ścieków przemysłowych (OŚP) Oczyszczalnia ścieków przemysłowy Elektrowni Turów jest oczyszczalnią mechanicznochemiczną, w której sedymentacja zawiesin wspomagana jest procesem koagulacji, alkalizacji i flokulacji ścieków. Do podstawowych zadań tej oczyszczalni należy: Ø oczyszczanie ścieków ogólno-przemysłowych do stanu i składu dopuszczalnego ustalonego w pozwoleniu, Ø zatrzymanie awaryjnych wycieków substancji zawierających węglowodory ropopochodne. Ponieważ głównym zanieczyszczeniem występującym w ściekach z elektrowni jest zawiesina mineralna, oczyszczalnia zaprojektowana została głównie do zatrzymywania zawiesin. Proces zatrzymywania zawiesin realizowany jest w następującym układzie technologicznym: Ø koagulacja - dawkowanie koagulanta PIX-113 [41 % Fe2(SO4)3] do studzienki zbiorczej przed osadnikami wstępnymi, Ø oczyszczanie wstępne na kratach (2 szt.), Ø sedymentacja w osadnikach wstępnych (2 szt.), Ø alkalizacja - dawkowanie 2,5-5,0 % mleka wapiennego do mieszacza labiryntowego, Ø dawkowanie flokulanta NALCO N-71601 do kanału za mieszaczem labiryntowym, Ø flokulacja i końcowa sedymentacja w klarownikach - osadnikach wtórnych (2 szt). 2.18.1.1. Opis działania urządzeń i instalacji Studnia zbiorcza Ścieki przemysłowe do oczyszczalni ścieków przemysłowych dopływają kolektorem D poprzez studnię zbiorczą, w której zabudowane są urządzenia do pomiaru przepływu, odczynu i temperatury. Do studni zbiorczej dozowany jest PIX-113 (proporcjonalnie do przepływu ścieków na wlocie do oczyszczalni) oraz wpięty jest rurociąg tłoczny ze zbiornika ścieków zaolejonych. Przed studnią zbiorczą na kolektorze D zabudowany jest kanał mieszania, do którego doprowadzone są: rurociąg ścieków z pompowni na kolektorze PS „A”, rurociąg szlamów (skoagulowanych osadów) z pompowni osadów z klarowników oraz odwodnienie rurociągu tłocznego pomp ścieków oczyszczonych. Skoagulowane osady z klarowników wprowadzone do kanału mieszania przed osadnikami wstępnymi wykorzystane są do wspomagania koagulacji w początkowej fazie i w znacznym stopniu przyspieszają Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 67 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 wytwarzanie kłaczków. Odpływ ścieków ze studzienki zbiorczej do osadników wstępnych odbywa się oddzielnymi kolektorami DN 600. Dwie kraty mechaniczne Ścieki do osadnika wstępnego dopływają poprzez kratę samoczyszczącą o prześwicie 10 mm z zespołem czyszczącym, na którym są zatrzymywane zanieczyszczenia mechaniczne (skratki). Krata pracuje w automacie zgodnie z zadaną nastawą - czas pracy 10 minut, czas postoju 1 godzina. Uruchamia się również automatycznie w przypadku spiętrzenia się ścieków przed kratą. Na dopływie do osadników zabudowane są zastawki wrzecionowe DN 600 mm sterowane elektrycznie. Sterowanie zastawkami odbywa się z miejsca lub z nastawni oczyszczalni ścieków przemysłowych (stacja operatorska). Osadniki wstępne OW1 i OW2 We wlotowej części każdego osadnika znajduje się poletko osadcze do odprowadzania substancji zawierających węglowodory ropopochodne do zbiornika ścieków zaolejonych. Urządzenie do pomiaru węglowodorów ropopochodnych zabudowane jest w studzience na kolektorze D. Pojawienie się węglowodorów ropopochodnych w studzience powoduje automatyczne spiętrzenie ścieków w pracującym osadniku do poziomu przelewu poletka osadczego i przelanie zaolejonych ścieków. Do regulacji poziomu w osadnikach wykorzystywane są ultradźwiękowe przetworniki pomiaru poziomu oraz zastawki wrzecionowe (z napędem regulacyjnym) na wylocie z osadnika. Sterowanie zastawkami odbywa się z miejsca i z nastawni oczyszczalni (stacja operatorska). Z poletek ścieki zaolejone odprowadzane są grawitacyjnie do zbiornika ścieków zaolejonych zlokalizowanego przy pompowni OP1, w którym następuje właściwe oddzielenie węglowodorów ropopochodnych. W osadnikach w lejach nr 1 i 2 zabudowane są przyrządy do ciągłego pomiaru gęstości osadów metodą ultradźwiękową, które są wykorzystane do regulacji wydajności pracy pomp osadu. Za wlotem do osadnika umieszczony jest deflektor (przegroda), który służy do tłumienia prędkości ścieków, aby największe ilości zawiesin łatwoopadających wytracały się w pierwszym leju, z którego osady wytłaczane są przez pompy o największej wydajności (PH-150). Odpływ z osadnika odbywa się pod żelbetową przegrodą mającą na celu zatrzymanie substancji zwierających węglowodory ropopochodne. Osadnik wstępny służy głównie do zatrzymywania zawiesin łatwoopadających. Ścieki wstępnie oczyszczone z zanieczyszczeń mechanicznych, węglowodorów ropopochodnych i zawiesin łatwoopadających są kierowane do mieszacza labiryntowego. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 68 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Zbiornik ścieków zaolejonych Na terenie oczyszczalni przy OP-1 usytuowany jest zbiornik ścieków zaolejonych. Zbiornik wyposażony jest w pompę zatapialną i zbierak oleju OTF-2B 1000. Do usuwania substancji zawierających węglowodory ropopochodne z powierzchni ścieków w zbiorniku służy zbierak olejów typu OTF-2B 1000, który zbiera i oddziela od wody wszelkie frakcje produktów ropopochodnych umożliwiając jednocześnie ich gromadzenie w beczce o pojemności 200 l. Sterowanie pracą zbieraka odbywa się z miejsca i z nastawni oczyszczalni (stacja operatorska). Do zawracania ścieków oczyszczonych z węglowodorów ropopochodnych do kanału mieszania służy pompa. Napędy elektryczne urządzeń są sterowane z nastawni oczyszczalni z opcją sterowania miejscowego. Sterowanie pracą pompy odbywa się w automacie i uzależnione jest od poziomu napełnienia komory czerpnej studni zbiornika ścieków zaolejonych. Pompownie osadu OP1 i OP2 Przy osadnikach wstępnych znajdują dwie pompownie osadów. Pompownie zlokalizowane są wzdłuż ścian bocznych osadników nr 1 i 2. Każda z pompowni współpracuje z jednym osadnikiem. W każdej z pompowni zabudowanych jest sześć pomp osadu. Z leja pierwszego osady wytłaczane są pompami PH-150, a z lejów 2 i 3 pompami PH-100. Króćce tłoczne pomp NB z leja 2 i 3 łączą się w jeden kolektor tłoczny DN 150. Pompy PH-150 tłoczą w oddzielny rurociąg DN 150. Jednocześnie pracują trzy pompy osadu - na każdym leju jedna. Pompy osadu (PO1 - PO12) wyposażone są parami w falowniki. Wybór pompy do pracy (dwie pompy na jeden lej) następuje ręcznie przełącznikiem na skrzynce pod falownikiem. Regulacja wydajności oraz uruchamianie i wyłączanie pomp odbywa się z miejsca (poprzez falownik) i z nastawni oczyszczalni (stacja operatorska). Na estakadzie są ułożone trzy rurociągi tłoczne pomp osadu, z czego jeden rurociąg jest rezerwowy. Na rurociągach tych są zabudowane przepływomierze elektromagnetyczne, które służą do automatycznej regulacji wydajności pomp osadu, tzn. utrzymania prędkości przepływu powyżej krytycznej wynoszącej 1,52 m/s (prędkość krytyczna obliczona dla tych rurociągów) w rurociągach tłocznych pomp osadu. Praca pomp przy dużej gęstości osadu w lejach z prędkością przepływu poniżej wartości krytycznej powoduje zatykanie rurociągów ssawnych i zasypywanie leja. Wszystkie zasuwy nożowe w pompowniach wyposażone są w napędy elektryczne. Sterowanie zasuwami nożowymi odbywa się z miejsca lub z nastawni oczyszczalni (stacja operatorska). Osadniki wstępne pracują naprzemiennie co oznacza, że jedna z pompowni jest wyłączona z ruchu (przeglądy, remonty), gdy pracuje druga. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 69 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Rurociągi osadu Trzy rurociągi tłoczne osadu o średnicy 150 mm ułożone są na podporach betonowych i słupach z kratownic ze spadkiem w kierunku oczyszczalni. Zabudowana armatura na tych rurociągach (zasuwy nożowe z napędem ręcznym) wyposażona jest w sygnalizację położeń krańcowych. Oczyszczalnia „pracuje” w jeden z rurociągów, podczas gdy drugi jest rezerwowy. Osady z lejów są przetłaczane na osadniki popiołowe OP-I i OP-II. W związku z tym, że PIX-113 (siarczan żelazowy) oraz skoagulowane osady z klarowników są skierowane do ścieków przed osadnikami wstępnymi, to część z nich wraz z osadami z dna lejów jest przetłaczana na osadniki popiołowe OP-I i OP-II (głównie z pierwszego leja przez pompy PH-150). Ilość koagulanta (PIX-113) i osadów jest wystarczająca, aby również w osadnikach zachodziła koagulacja. Dodatkowym czynnikiem ułatwiającym sedymentację osadów w osadnikach jest duża pojemność osadników OP-I i OP-II, która pozwala na znaczne wydłużenie tego procesu. Przelew awaryjny Przelew awaryjny zlokalizowany jest za osadnikami wstępnymi OW1 i OW2. Przelew awaryjny z oczyszczalni ścieków przemysłowych działa wtedy, gdyby awarii uległy wszystkie urządzenia obydwu klarowników (osadników Dorra). W takiej sytuacji ścieki mogą być skierowane po oczyszczaniu mechanicznym w osadnikach wstępnych przez komorę przelewową do kolektora B i dalej do odbiornika, tj. rzeki Miedzianki. Mieszacz labiryntowy Znajduje się pomiędzy osadnikami wstępnymi OW1 i OW2, a osadnikami Dorra. Służy do wymieszania wstępnie oczyszczonych ścieków z mlekiem wapiennym stosowanym do alkalizacji ścieków. Do kanału za mieszaczem labiryntowym dawkowany jest automatycznie flokulant NALCO N-71601 w ilości proporcjonalnej do strumienia ścieków za mieszaczem labiryntowym, gdzie zamontowane są urządzenia do pomiaru przepływu, odczynu i temperatury ścieków. Zastosowanie flokulanta ma na celu przyspieszenie sedymentacji zawiesin i zmniejszenia ich ilości w ściekach oczyszczonych odpływających do Miedzianki. Ścieki z mieszacza labiryntowego kanałem dopływają do komory rozdziału, skąd kierowane są na klarowniki nr 1 i 2. W komorze znajdują się zastawki wrzecionowe odcinające dopływ ścieków na poszczególne klarowniki. Zastawki są sterowane elektrycznie i mają odwzorowanie stanu położenia na nastawni oczyszczalni (stacja operatorska). Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 70 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Klarowniki - osadniki Dorra Ścieki do klarowników dopływają od dołu (pod dnem klarownika). W oczyszczalni pracują równolegle dwa klarowniki - osadniki Dorra (osadniki radialne) z komorą flokulacji, tj. wolnego mieszania przy pomocy turbiny. W klarownikach odbywa ostatni etap oczyszczania ścieków przemysłowych z wykorzystaniem procesów koagulacji, flokulacji (drugi etap koagulacji) i końcowej sedymentacji. W trakcie pracy klarowników w wyniku zachodzących procesów koagulacji i flokulacji powstaje warstwa osadu zawieszonego (kilka dni od uruchomienia). Dzięki kontaktowi oczyszczanych ścieków z osadem zawieszonym wykorzystywane jest jego działanie katalizujące i sorpcyjne, co polepsza jakość ścieków oczyszczonych oraz powoduje zmniejszenie wymaganej dawki koagulanta. Osad gromadzony na dnie osadników jest ściągany mechanicznym zgarniaczem do kolistego koryta osadowego, skąd odpompowywany jest do kanału mieszania przed osadnikami wstępnymi. W celu zatrzymania węglowodorów ropopochodnych i innych ciał pływających na powierzchni oczyszczonych ścieków w klarownikach, przed krawędzią przelewową, zamontowana jest pionowa przegroda (fartuch) wykonana ze stali kwasoodpornej. Oczyszczalnia posiada dwa osadniki wstępne i dwa klarowniki. Do pracy ciągłej przewidziano jeden osadnik i dwa klarowniki. Oczyszczone ścieki odprowadzane są przewodem DN 500 mm do studni przelewowej znajdującej się za klarownikami od strony oczyszczalni ścieków sanitarnych. Ze studni przelewowej ścieki są skierowane do zbiornika ścieków oczyszczonych lub do koryta pomiarowego. Spadek ze studni przelewowej wykonany jest w kierunku do zbiornika ścieków oczyszczonych. Tak więc najpierw napełnia się zbiornik ścieków oczyszczonych, a nadmiar ścieków jest odprowadzony do koryta pomiarowego, a następnie do kolektora B i rzeki Miedzianki. Pompownia osadów z klarowników Pompownia zlokalizowana jest bezpośrednio przy klarownikach. Zabudowane są w niej dwie pompy osadów typu 80 Z2K-6. Pompy zasysają osad z kanałów osadowych klarowników i tłoczą go do kanału mieszania przed osadnikami wstępnymi. Wszystkie zasuwy nożowe zabudowane w przepompowni posiadają sterowanie elektryczne. Pompy pracują w automatyce z wykorzystaniem pomiarów przepływu i gęstości w rurociągu tłocznym. Pompy osadu z osadników Dorra pracują w systemie ciągłym, ale przez większy czas tłoczą jedynie ścieki. Większe ilości osadów są przetłaczane jedynie przez kilka minut w 15 minutowym interwale - tyle bowiem czasu trwa obrót zgarniacza w klarownikach. Gwałtowne zmniejszenie ilości zawiesin w komorze reakcji klarownika prowadzi do Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 71 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 pogorszenia jakości ścieków oczyszczonych. Praca pomp sterowanych automatycznie ma na celu utrzymanie odpowiedniej ilości osadów w klarownikach. Regulacja wydajności oraz uruchamianie i wyłączanie pomp odbywa się z miejsca (poprzez falownik) i z nastawni oczyszczalni (stacja operatorska). Koryto pomiarowe Ścieki oczyszczone z oczyszczalni ścieków przemysłowych są odprowadzane do Miedzianki poprzez korytko pomiarowe, w którym zainstalowane są urządzenia do pomiaru przepływu, odczynu i temperatury. Wszystkie pomiary są przekazywane na nastawnię oczyszczalni (stacja operatorska). Pompownia wody zaporowej i technologicznej W budynku B na poziomie -6,2 m zabudowane są pompy wody zaporowej PWZ11 i PWZ12 typu Etachrom NC-50-250. Instalacja wody zaporowej zasilana jest ze zbiornika ścieków oczyszczonych. Zbiornik jest również źródłem zasilania pomp ścieków oczyszczonych P301A i P301B. Woda zaporowa na terenie oczyszczalni wykorzystywana jest głównie do uszczelnienia i chłodzenia dławnic pomp, płukania rurociągów technologicznych oraz jako awaryjne zasilanie (w przypadku braku wody pitnej) instalacji magazynowania wapna i flokulanta oraz do zmywania posadzek. Sterowanie pracą pomp odbywa się w automatyce od spadku ciśnienia na kolektorze tłocznym. Ciśnienie jest utrzymywane na poziomie 0,9 MPa. Regulacja wydajności oraz uruchamianie i wyłączanie pomp odbywa się z miejsca (poprzez falownik) i z nastawni oczyszczalni (stacja operatorska). Przepustnice zabudowane w przepompowni posiadają sterowanie elektryczne. Sterowanie armaturą odbywa się z miejsca i nastawni oczyszczalni (stacja operatorska). Pompownia ścieków oczyszczonych Wyposażona jest w pompy ścieków oczyszczonych typu 25A40-C o wydajności 600 m3/h. Instalacja zasilana jest ze zbiornika ścieków oczyszczonych. Pompy ścieków oczyszczonych mogą służyć do przetłaczania ścieków oczyszczonych na ssanie pomp do zraszania popiołu w III wieży odpopielania. Układ ten może stanowić zasilanie rezerwowe na potrzeby zraszania popiołu. Pompownia na kolektorze C Pompownia zabudowana jest przy komorze kolektora C. Zadaniem pompowni jest przejęcie ścieków zanieczyszczonych (głównie wód pochłodniczych i wód deszczowych) po to, aby nie dopuścić do przedostania się nieoczyszczonych ścieków do Miedzianki. W komorze na kolektorze C zabudowana jest zwężka pomiarowa umożliwiająca pomiar natężenia przepływu Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 72 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 ścieków odpływających do odbiornika (rzeki Miedzianki) w stanach awaryjnych oraz spiętrzenia ścieków w tej komorze do poziomu umożliwiającego skierowanie części ścieków do pompowni. Wysokość spiętrzenia wynosi 20 cm nad poziom dna komory, co zapewnia dopływ ścieków do pompowni w ilości około 100 m3/h. W pompowni zbudowane są dwie pompy zatapialne typu KRT E 80-250. Pompy uruchamiane są automatycznie w zależności od poziomu napełnienia zbiornika pompowni. Ścieki z kolektora C są przetłaczane rurociągiem tłocznym do studzienki kanalizacyjnej na kolektorze D w rejonie przepompowni na kolektorze A (PS „A”), a dalej na OŚP. Sygnalizacja pracy pompy jest w nastawni oczyszczalni (stacji operatorskiej). W przypadku dopływu ścieków większego od wydajności pompowni (100 m3/h) wystąpi przelew (sytuacja awaryjna w czasie nawalnych deszczy). Pompownia na kolektorze A Przy ul. Konrada przed wylotem kolektora A do Miedzianki jest zbudowana pompownia PS „A” do zawracania spływających tym kolektorem ścieków deszczowych do OŚP. Awaryjnie w przypadku spiętrzenia ścieków w kolektorze A na terenie elektrowni i przelania przez próg przelewowy w rejonie placu węglowego, do pompowni mogą dopływać ścieki przemysłowe. Na kolektorze A zabudowany jest próg przelewowy ustawiony na przepływ powyżej 90 m3/h. Pompownia wyposażona jest dwie pompy zatapialne typu AFP 0832. Podstawowym trybem pracy pomp jest praca automatyczna, tzn. załączanie i wyłączanie pomp następuje od sygnałów poziomów napełnienia komory czerpnej pompowni. Sygnalizacja pracy pomp jest w nastawni oczyszczalni (stacja operatorska). Rurociąg tłoczny jest wprowadzony do kanału mieszania na OŚP. Przepompownia PSP „A” Przy kolektorze A na połączeniu z kolektorem D zbudowano przepompownię ścieków przemysłowych PSP „A”, która może przerzucać ścieki przemysłowe na osadniki popiołowe (OP-I i OP-II). Pompownia może być uruchamiana w przypadku awarii OŚP lub ograniczenia przepustowości kolektora D. Wszystkie ścieki dopływające do kolektora A odprowadzane są na oczyszczalnię ścieków przemysłowych przez kolektor D łączący kolektor A z kolektorem B. Kolektorem A do rzeki Miedzianki odpływać mogą wody opadowe, roztopowe i ścieki przemysłowe jedynie w sytuacjach awaryjnych, tj. w okresie nawalnych deszczy lub w sytuacji awarii pompowni PS „A” na kolektorze A. Sytuacja taka nie miała jednak miejsca od kilkunastu lat. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 73 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 2.18.1.2. Instalacja do neutralizacji ścieków z demineralizacji wody, chemicznego oczyszczania kotłów i laboratorium zakładowego Instalacja składa się z następujących obiektów: Ø stacji przygotowania mleka wapiennego, Ø podziemnych betonowych zbiorników - 2 szt. o pojemności 100 m3, Ø zbiorników-reaktorów do neutralizacji ścieków z demineralizacji wody - 2 szt. o pojemności po 800 m3, Ø zbiornika-reaktora do neutralizacji ścieków z oczyszczania kotłów o pojemności 1025 m3, Ø pompowni wyposażonej w 2 pompy ścieków chemicznych, 2 pompy ścieków zneutralizowanych i 2 pompy mleka wapiennego, Ø sieci rurociągów doprowadzających ścieki do reaktora, Ø sieci rurociągów odprowadzających zneutralizowane ścieki, Ø instalacji pomocniczych. Ścieki chemiczne ze stacji uzdatniania wody (w tym z magazynu chemikaliów - kwasu siarkowego i ługu sodowego), z chemicznego czyszczenia kotłów oraz z laboratorium zakładowego kierowane są do neutralizatora ścieków. Z uwagi na niejednoczesne prowadzenie regeneracji kwasowych i ługowych uśrednia się zebrane ścieki, wykorzystując w tym celu dużą pojemność komór do neutralizacji. Ścieki po odpowiednim uśrednieniu i wymieszaniu w jednym ze zbiorników neutralizatora poddawane są procesowi neutralizacji w celu uzyskania prawidłowego odczynu (6,5-9,0). Stacja neutralizacji przygotowana jest do unieszkodliwienia ścieków kwaśnych przy pomocy mleczka wapiennego. Podczas neutralizacji prowadzi się ciągłe mieszanie ścieków sprężonym powietrzem. Ścieki z neutralizatora przetłacza się na osadniki popiołowe OP-I i OP-II. 2.18.1.3. Gospodarka ściekami zawierającymi węglowodory ropopochodne Przy obiektach, z których istnieje możliwość przedostania się do kanalizacji substancji zawierających węglowodory ropopochodne zabudowane są odtłuszczacze lub separatory koalescencyjne. Obiektami tymi są mazutownia i magazyn gospodarki olejowej. Do przejęcia awaryjnego zrzutu oleju na blokach energetycznych 1-6 służy „pomieszczenie olejowe” na każdym bloku o pojemności około 50 m3. 2.18.2. Oczyszczalnia ścieków sanitarnych (bytowych) OŚS Ścieki dopływające do oczyszczalni poddawane są następującym procesom: Ø oczyszczaniu mechanicznemu, Ø oczyszczaniu biologicznemu, Ø przeróbce osadów. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 74 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Oczyszczanie mechaniczne Oczyszczanie mechaniczne służy oddzielaniu ze ścieków piasku i częściowo zawiesiny i odbywa się w procesach cedzenia i sedymentacji. W wyniku procesu cedzenia na sicie bębnowym Ro5 o prześwicie 3 mm oddzielane są ze ścieków większe zanieczyszczenia stałe. W piaskowniku usuwane są zawiesiny mineralne (głównie piasek). Na obejściu awaryjnym oczyszczania mechanicznego zastosowana jest krata ręczna o prześwicie 15 mm. Obejście to używane jest w przypadku konieczności wykonania przeglądów lub napraw sita bębnowego. Oczyszczanie biologiczne Oczyszczanie biologiczne odbywa się metodą osadu czynnego nisko obciążonego w reaktorach porcjowych SBR. Proces osadu czynnego jest biologiczną, tlenową metodą oczyszczania ścieków. Wykorzystana jest tu metaboliczna reakcja mikroorganizmów, głównie bakterii, w wyniku której następuje zmniejszenie stężenia związków organicznych - węgla i biogennych, tj. azotu i fosforu. W przypadku reaktorów SBR (sekwencyjny reaktor porcjowy) cały proces oczyszczania biologicznego oraz oddzielania osadu od ścieków oczyszczanych zachodzi w tym samym zbiorniku. Nie istnieje problem recyrkulacji osadu, gdyż osad zostaje w reaktorze po odprowadzeniu ścieków. Jest to system elastyczny, dostosowujący się do nierównomierności dopływu ilości i jakości, pozwalający te nierównomierności wyrównać. Czas cyklu, a co za tym idzie hydrauliczny czas przetrzymania, można łatwo zmienić tak, aby dopasować go do zmian w ilości i jakości dopływających ścieków. Dla oczyszczalni ścieków sanitarnych z Elektrowni Turów wybudowano dwa reaktory SBR. Cykl pracy reaktora składa się z następujących faz: Ø napełnienie komory ściekami - reaktor jest napełniany ściekami oczyszczonymi mechanicznie, w komorze panują warunki niedotlenione następuje denitryfikacja azotanów, Ø które zostały w nie spuszczonym osadzie, napełnienie i napowietrzanie - w warunkach tlenowych usuwane są związki węgla, następuje nitryfikacja, a fosfor pobierany jest ze ścieków przez bakterie, Ø napowietrzanie - w warunkach tlenowych następuje dalszy rozkład zanieczyszczeń organicznych, Ø sedymentacja - przy wyłączonym urządzeniu napowietrzająco-mieszającym reaktor zamienia się w osadnik; osad czynny opada na dno, a sklarowane oczyszczone ścieki pozostają w górnej części reaktora, Ø spust ścieków - ścieki oczyszczone pozbawione substancji organicznych i zawiesin usuwane są z reaktora za pomocą dekantera i odprowadzane do Miedzianki, Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 75 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi Ø październik 2015 przestój - w fazie tej z reaktora może być usuwany osad nadmierny; ta faza nie musi występować w każdym cyklu, osad nadmierny może być magazynowany w reaktorze i usuwany z niego co 3 - 7 dni. W zależności od ustawienia czasów trwania poszczególnych cykli oraz warunków napowietrzania można uzyskać różne możliwości usuwania związków biogennych. Czasy trwania poszczególnych faz w cyklu są ustalone w programie sterującym. W reaktorze następuje biologiczne usuwanie ze ścieków związków węgla, azotu i fosforu. W reaktorze porcjowym SBR wszystkie procesy biologicznego oczyszczania zachodzą w jednym zbiorniku. Biologiczne usuwanie fosforu polega na poddaniu osadu czynnego na przemiennie warunkom beztlenowym i tlenowym. W fazie napełniania stężenie fosforu w ściekach jest niewielkie. Faza beztlenowa charakteryzuje się szybkim wzrostem stężenia fosforu. Najwyższą wartość stężenie to osiąga pod koniec fazy beztlenowej. Po włączeniu napowietrzania fosfor jest wchłaniany przez bakterie i jego stężenie w ściekach gwałtownie spada. Ze względu na niewielkie stężenie fosforu w ściekach bytowych jest on prawie w całości wykorzystywany przez mikroorganizmy do swojego rozwoju. Biologiczne usuwanie azotu polega na usuwaniu go ze ścieków przy wykorzystaniu procesów nitryfikacji i denitryfikacji. Dopływający w ściekach azot organiczny ulega rozkładowi do postaci amonowej. Nitryfikacja jest dwustopniowym procesem przemian azotu amonowego - najpierw w azotyny następnie w azotany. Pierwszy etap prowadzony jest przez bakterie Nitrosomonas, przekształcające azot amonowy w azotyny. W drugim etapie bakterie Nitrobacter utleniają azotyny do azotanów. Nitryfikacja jest procesem zachodzącym w warunkach tlenowych. Powietrze do reaktorów dostarczane jest za pomocą urządzeń napowietrzających FRINGS. Poziom tlenu w reaktorze podczas fazy napowietrzania wynosi 2 mg O2/dm3. Praktyka wskazuje, że w systemie SBR wystarcza, gdy stężenie tlenu osiągnie tę wartość raz w ciągu jednego cyklu w ciągu dnia, to możliwe jest uzyskanie procesu nitryfikacji, a występujące w ciągu doby zwiększone obciążenia ładunkiem zanieczyszczeń mogą być przejęte przez reaktor bez zauważalnego pogorszenia się efektywności procesu oczyszczania. Dzieje się tak między innymi dlatego, że reaktor SBR pracuje również jako zbiornik wyrównawczy, w którym następuje rozcieńczenie dopływających ścieków ściekami obecnymi już w reaktorze. Stwierdzono również, że same mikroorganizmy wchodzące w skład osadu czynnego posiadają pewną zdolność gromadzenia zapasów, np. glukozy w okresie, gdy występuje nadmiar substratu i wykorzystania ich w późniejszym okresie niedoboru Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 76 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 pożywienia. Sprzyjają temu warunki tzw. stresu kontrolowanego jakiemu poddawane są mikroorganizmy w reaktorze SBR na skutek jego pracy w systemie cyklicznym. W procesie denitryfikacji bakterie zużywają w procesach życiowych niezbędny im tlen znajdujący się w azotanach, a azot w postaci gazu uwalniany jest do atmosfery. Przeróbka osadów Osad z dna reaktora jest okresowo spuszczany do studzienki osadowej, stąd odpompowywany jest do zbiornika osadu, a następnie przekazywany do Gminnej Stacji Przeróbki Osadów Ściekowych w Bogatyni do stabilizacji. Odprowadzenie osadu nadmiernego jest ważnym elementem procesu, który wpływa na efektywność jego pracy. W przypadku oczyszczalni ścieków sanitarnych Elektrowni Turów osad nadmierny jest odprowadzany co 3 - 7 dni. 2.18.2.1. Obiekty oczyszczalni Na ciąg technologiczny oczyszczalni składają się następujące obiekty budowlane: Ø przepompownia ścieków, Ø stacja zlewcza ścieków dowożonych, Ø wiata dla urządzeń oczyszczania mechanicznego ścieków, Ø budynek rozdzielni elektrycznej ze sterownią dla zasilania urządzeń, Ø dwa reaktory SBR biologicznego oczyszczania z komorą rozdziału, Ø zbiornik zagęszczania osadu, Ø pompownia osadu, Ø podziemne kolektory ścieków i studzienki. Wszystkie obiekty technologiczne oczyszczalni z wyjątkiem wiaty urządzeń mechanicznych i budynku rozdzielni elektrycznej to obiekty podziemne sięgające krawędziami terenu. Pozostałe elementy zagospodarowania działki to drogi, place manewrowe wywozu osadów, oraz chodniki komunikacji pieszej. Przepompownia przeznaczona jest do przetłaczania ścieków surowych dopływających kanalizacją z Elektrowni Turów, z poziomu kanalizacji na poziom obiektów oczyszczania ścieków projektowanej oczyszczalni. Przepompownia ścieków Przepompownia pracuje w automatycznym cyklu załączania się pomp przetłaczając ścieki dopływające. Maksymalna wydajność wynosi 37 dm3/s. W przepompowni ścieków surowych zainstalowane są dwie pompy zatapialne do ścieków (jedna pracująca, druga rezerwowa) typu AFP 10422 M60/4D o mocy silnika 6 kW. Objętość czynna pompowni wynosi 3,9 m3. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 77 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Rzędna napełnienia minimalnego 220,00 m n.p.m., rzędna napełnienia maksymalnego 221,00 m n.p.m. Stacja zlewcza ścieków dowożonych Stacja zlewcza ścieków dowożonych przeznaczona jest do odbierania ścieków z terenów nieskanalizowanych, z których ścieki dowożone są wozami asenizacyjnymi. Stację zlewczą stanowi zbiornik podłączony do studzienki na kanalizacji sanitarnej doprowadzającej ścieki z elektrowni. Zbiornik żelbetowy wyposażony jest w rurę zakończoną szybkozłączką dla podłączenia węża z wozu asenizacyjnego. Zbiornik z studzienką na kanalizacji połączony jest rurą z zasuwą, którą można regulować spust ścieków do kanalizacji. Wiata dla urządzeń oczyszczania mechanicznego ścieków Przeznaczeniem wiaty dla oczyszczalni mechanicznej jest stworzenie pomieszczenia dla urządzeń mechanicznego oczyszczania ścieków oraz ich osłona przed wpływami atmosferycznymi jak również odizolowanie urządzeń od otoczenia i ograniczenie emisji hałasu oraz odorów. W wiacie zabudowana jest stacja HUBER ROTAMAT o wydajności 40 dm3/s w wersji zagłębionej. W skład tego urządzenia wchodzą: Ø sito bębnowe zintegrowane z prasą do odwadniania skratek, Ø przenośnik dla skratek, Ø kontener dla skratek i piasku, Ø piaskownik z transporterem ślimakowym do usuwania piasku. Zbiornik zagęszczania osadu Zbiornik magazynowo-zagęszczający osadu służy do magazynowania i zagęszczania osadu nadmiernego odprowadzanego z reaktorów biologicznego oczyszczania ścieków (SBR). Do zbiornika odprowadzane są osady z reaktorów biologicznych SBR cyklicznie według zaprogramowanego cyklu pracy. Zbiornik wyposażony jest w mieszadło. Osady ze zbiornika wywożone są samochodem asenizacyjnym cysterną do Gminnej Stacji Przeróbki Osadów Ściekowych w Bogatyni celem ich dalszej stabilizacji. Pompownia osadu Zadaniem pompowni osadu jest przetłaczanie osadu spuszczanego okresowo do studzienki z reaktorów SRB do zbiornika magazynującego osad. Pompownia wykonana jest jako studnia żelbetowa o średnicy 1,5 m. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 78 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 2.18.2.2. RLM dla oczyszczalni ścieków sanitarnych (bytowych) OŚS Obliczenia przeprowadzono na podstawie uzyskanych z Elektrowni Turów danych ilościowych i jakościowych dotyczących ścieków surowych doprowadzanych do OŚS w 2013 roku. Metodykę obliczania obciążenia oczyszczalni ścieków wyrażonego równoważną liczbą mieszkańców (RLM) określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800). Zgodnie z § 4, ust. 7 pkt 2 tego rozporządzenia dopuszcza się uproszczony sposób obliczania obciążenia istniejących oczyszczalni ścieków o RLM do 14999 - na podstawie wyników badań kontrolnych ścieków przeprowadzonych w ostatnim roku, zgodnie z § 5 ust. 2, jeżeli badania te wykazały, że ścieki spełniają wymagane warunki. Do obliczenia RLM dla istniejącej oczyszczalni ścieków sanitarnych wykorzystano następujące dane uzyskane z Elektrowni Turów: - średnią wartość BZT5 dla ścieków surowych doprowadzanych na OŚS w 2013 roku wynoszącą 0,2255 kg/m3 (średnia z 42 wyników próbek ścieków), - ilość ścieków surowych dopływająca na OŚS w 2013 roku wynoszącą łącznie 92 409 m3. Do obliczenia RLM wykorzystano wzór: RLM = BZT [kg / dzień ] 0,06 [kg / os ⋅ dzień ] Przyjęty w Polsce obliczeniowy ładunek BZT5 pochodzący od jednego mieszkańca wynosi 0,06 kg O2/dzień. Wyliczony dobowy ładunek BZT5 dla oczyszczalni ścieków sanitarnych wynosi 57,08 kg/dzień. Wyliczone obciążenie dla oczyszczalni ścieków sanitarnych elektrowni wyrażone równoważną liczbą mieszkańców (RLM) wynosi 951. 2.18.3. Oczyszczalnia ścieków wchodząca w skład IOS W wyniku funkcjonowania instalacji odsiarczania spalin nowego bloku w Elektrowni Turów powstaną ścieki przemysłowe z odwodnienia gipsu, które będą kierowane na oczyszczalnię ścieków wchodzącą w skład IOS. Oczyszczalnia ścieków z instalacji odsiarczania spalin zostanie zabudowana w jednym budynku technologicznym wraz z instalacją przygotowania sorbentu. Zadaniem oczyszczalni ścieków wchodzącej w skład IOS będzie realizacja chemicznego procesu uzdatniania ścieków z IOS, ich schłodzenie oraz oddzielenie i odwodnienie wytrąconych osadów. W oczyszczalni ścieków wchodzącej w skład IOS ścieki będą neutralizowanie i poddawane procesowi oczyszczania z nadmiarowych zawiesin oraz Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 79 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 metali ciężkich w procesie obróbki mechaniczno-chemicznej oraz korekcji pH. W skład ciągu technologicznego wchodzić będą następujące urządzenia [14]: - zbiornik ścieków surowych (V = 260 m3 z mieszadłem), - pompa ścieków surowych (2 szt., Q = 45m3/h), - zbiornik utleniający 1 (V = 50 m3 z mieszadłem), - zbiornik neutralizacji i koagulacji 1 (V = 30 m3 z mieszadłem), - osadnik lamellowy ze zbiornikiem flokulacji 1 (V = 70 m3 z mieszadłem), - zbiornik pośredni 1 (V = 6 m3), - zbiornik wytrącania metali ciężkich i siarczanów 1 i 1a (2 szt., V = 30 m3, mieszadło), - osadnik lamellowy ze zbiornikiem flokulacji 2 i 2a (2 szt., V = 70 m3 z mieszadłem), - zbiornik pośredni 2 (V = 30 m3 z mieszadłem), - zbiornik pośredni 3 (V = 30 m3 z mieszadłem), - chłodnia (2 szt., Q = 45 m3/h), - zbiornik ścieków oczyszczonych (V = 260 m3), - filtr piaskowy (2 szt., Ø2000x5000mm), - zbiornik osadu (2 szt., V = 100 m3 z mieszadłem), - zbiornik filtratu (V = 40 m3) - pompa ze zbiornika pośredniego 2 (2 szt., Q = 45 m3/h), - pompa ze zbiornika pośredniego 1 (2 szt., Q = 45 m3/h), - pompa zasilająca chłodnie (2 szt., Q = 45 m3/h), - pompa filtratu (2 szt., Q = 30 m3/h), - pompa ścieków oczyszczonych (2 szt., Q = 45 m3/h), - pompy ślimakowe (10 szt., Q = 2-10 m3/h), - prasa osadu 4 szt., - dmuchawa powietrza (2 szt., Q = 200 m3/h), - instalacja przygotowania i dozowania mleka wapiennego (silos V = 25 m3, zbiornik przygotowania V = 2 m3, pompy), - stacja dozowania BaCl2 (silos V = 25 m3, zbiornik przygotowania V = 2 m3, pompy), - stacja dozowania NaOCl (zbiornik V = 6 m3), - stacja dozowania FeCl3 (zbiornik V = 6,5 m3), - stacja dozowania polielektrolitu (zbiornik V = 1 m3), - stacja dozowania TMT-15 (zbiornik V = 1 m3), - stacja dozowania HCl (zbiornik V = 10 m3). Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 80 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Ścieki produkowane w instalacji odsiarczania spalin będą oczyszczane w oczyszczalni ścieków opartej na technologii dwustopniowej z wytrącaniem metali ciężkich i redukcją siarczanów w II stopniu: - I stopień - utlenianie, neutralizacja, flokulacja i sedymentacja oraz odwadnianie osadów, - II stopień - wytrącanie metali ciężkich, flokulacja, usuwanie siarczanów, odwadnianie osadów. Pierwszy stopień oczyszczania Ścieki wstępnie zgromadzone w zbiorniku ścieków surowych zlokalizowanym na zewnątrz budynku oczyszczalni ścieków zostaną w pierwszej kolejności przepompowane do zbiornika utleniającego 1, w którym będzie prowadzony proces utleniania substancji organicznych. W tym celu do zbiornika dozowany jest podchloryn sodowy. Następnie ściek przepłynie do zbiornika neutralizacji i koagulacji 1, w którym neutralizacja będzie prowadzona za pomocą wodorotlenku wapnia, który będzie dozowany proporcjonalnie do ilości ścieków i w zależności od ich pH. Dla poprawy flokulacji do zbiornika będzie również dozowany chlorek żelazowy oraz zawracana będzie część szlamu z osadnika lamellowego. Ścieki ze zbiornika neutralizacji i koagulacji 1 spłyną grawitacyjnie do osadnika lamellowego ze zbiornikiem flokulacji 1, w którym nastąpi oddzielenie części stałych ze ścieków. W celu poprawienia tego procesu do osadnika (części flokulacji) dozowany będzie roztwór polielektrolitu. Wytrącony osad przetłaczany będzie do zbiornika osadu (zbiornik pośredni 3) skąd podawany będzie na prasy filtracyjne. Powstający filtrat będzie odprowadzany do zbiornika filtratu i następnie zawracany na początek instalacji. Prasy filtracyjne wyposażone będą w urządzenia przepłukiwania i mycia tkaniny filtracyjnej. Przelewa wody nadosadowej z osadnika lamellowego spłynie grawitacyjnie do zbiornika pośredniego 1, w którym strumień zostanie rozdzielony na dwa ciągi II stopnia oczyszczania. Drugi stopień oczyszczania W II stopniu oczyszczania w pierwszej kolejności ścieki przepłyną do zbiornika wytrącania metali ciężkich i siarczanów 1 i 1a, do których dodawany będzie TMT-15, wodorotlenek wapnia oraz chlorek baru (w celu wytrącenia siarczanów). Ścieki ze zbiornika wytrącania metali spłyną grawitacyjnie do osadnika lamellowego ze zbiornikiem flokulacji 2 i 2a, w którym nastąpi oddzielenie części stałych ze ścieków. W celu poprawienia tego procesu do osadnika (części flokulacji) dozowany będzie roztwór polielektrolitu. Wytrącony osad przetłaczany będzie do zbiornika osadu, skąd podawany będzie na prasy filtracyjne. Powstający filtrat będzie odprowadzany do zbiornika filtratu i następnie zawracany na początek instalacji. Prasy filtracyjne wyposażone będą w urządzenia przepłukiwania i mycia Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 81 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 tkaniny filtracyjnej. Przelewa wody nadosadowej z osadnika lamellowego spłynie grawitacyjnie do zbiornika pośredniego 2, z którego za pomocą pomp skierowane będą do układu filtrów piaskowych. Po filtrach ścieki będą gromadzone w zbiorniku pośrednim 3, z którego za pomocą układu pomp zostaną przetłoczone do chłodni, po których po obniżeniu temperatury do 35°C przepłyną do zbiornika ścieków oczyszczonych. Ze zbiornika ścieki zostaną odprowadzone do zakładowej kanalizacji deszczowo-przemysłowej, bądź w razie przekroczenia parametrów zrzutowych, na początek układu oczyszczania. Przed zrzutem ścieków z oczyszczalni wchodzącej w skład IOS do kanalizacji nowego bloku realizowane będzie automatycznie badanie w zakresie: pomiar pH, temperatury, przepływu, mętności, stężeń siarczanów i chlorków. Korekta odczynu ścieków będzie dokonywana kwasem solnym. Urządzenia dozujące chemikalia Podczas procesu uzdatniania ścieków stosowane będą następujące chemikalia: wodorotlenek wapnia Ca(OH)2, podchloryn sodowy NaOCl, kwas solny HCl, chlorek żelaza FeCl3, chlorek baru BaCl2, polielektrolit, TMT-15. Chemikalia będą dostarczane i magazynowane w następujący sposób: Wodorotlenek wapnia Ca(OH)2 Dostarczany transportem samochodowym i magazynowany w silosie. Silos będzie wyposażony w podajnik transportujący wapno do zbiornika roztwarzania, skąd po sporządzeniu roztworu mleko wapienne będzie dozowane do procesu technologicznego. Podchloryn sodowy NaOCl Dostarczany będzie transportem samochodowym i magazynowany w zbiorniku. Kwas solny HCl Dostarczany będzie transportem samochodowym i magazynowany w zbiorniku. Chlorek żelaza FeCl3 Dostarczany będzie transportem samochodowym i magazynowany w zbiorniku. Polielektrolit Dostarczany będzie jako suchy granulat. Przygotowanie roztworu odbywać się będzie w dwukomorowej stacji przygotowania polielektrolitu. TMT-15 Dostarczany będzie w kontenerach o pojemności 1 m3. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 82 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Chlorek baru BaCl2 Dostarczany będzie jako suchy granulat i magazynowany w silosie. Silos będzie wyposażony w podajnik transportujący chlorek baru do zbiornika roztwarzania, skąd po sporządzeniu ok. 25% roztworu będzie dozowany do procesu technologicznego. 2.18.4. Instalacja do likwidacji pylenia odpadów paleniskowych na ciągach transportowych i placu buforowym Źródłem zasilania instalacji do likwidacji pylenia odpadów paleniskowych są osadniki popiołowe OP-I i OP-II. Instalacja do zraszania odpadów paleniskowych na taśmociągach transportowych i placu buforowym składa się z: Ø pompowni zlokalizowanej na terenie Zakładu Produkcji Sorbentu zasilanej wodami nadosadowymi z osadników popiołowych OP-I, OP-II (podstawowe źródło zasilania układu zraszania), Ø pompowni zlokalizowanej w budynku III wieży odpopielania (rezerwowe ujęcie zasilane z oczyszczalni ścieków przemysłowych), Ø instalacji tryskaczowych na przenośnikach popiołowych, Ø działek wodnych do zraszania placu buforowego. Podstawowymi elementami pompowni na terenie Zakładu Produkcji Sorbentu są: Ø zamknięcie jazowe JZD4-1,6 (wysokość piętrzenia 1,5m), Ø dwie pompy OS200B (wydajność 253 m3/h, wysokość podnoszenia 144 m), Ø sieć rurociągu PE Ø315 i Ø250. Trasa rurociągu zasilającego w wodę układ zraszania przebiega od pompowni w kierunku toru kolejowego, pod którym przeciskiem rurociąg prowadzony jest w kierunku istniejącej estakady. Na estakadzie rurociąg tłoczny łączy się z istniejącym rurociągiem ścieków oczyszczonych z oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP) prowadzonym w kierunku wieży odpopielania III. Dalej trasa rurociągu schodzi w tym miejscu z estakady rurami PE Ø315 i dalej pod ziemią przebiega do wieży III. Z wieży III rurociąg prowadzony jest po stronie wschodniej przenośników popiołowych, aż do wieży odpopielania IV, gdzie rurociąg jest połączony z istniejącym układem zraszania instalacji Ø200 i dalej już, jako rurociąg Ø250, prowadzi po zachodniej stronie przenośników popiołowych wzdłuż drogi, aż do wieży odpopielania V, którą mija i łączy się z rurociągiem stalowym Ø150 znajdującym się na podporach przenośnika TZ-14. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 83 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 2.18.5. Osadniki popiołowe Jako mokre osadniki popiołowe wykorzystywane są aktualnie dwie kwatery o szczelnych dnach i pojemności 174 000 m3 i 128 000 m3 (OP-I, OP-II). Osadniki OP-I i OP-II usytuowane w odległości około 1 km od elektrowni, w sąsiedztwie budowanego magazynu gipsu (byłych osadników OŻ-I, OŻ-II i OŻ-III) i zrekultywowanego zwałowiska zewnętrznego nadkładu. Całkowita powierzchnia terenu w obrysie zewnętrznym wynosi około 9 ha. Średnia wysokość kwater przy maksymalnej rzędnej napełnienia 242,5 m n.p.m wynosi od 4 do 6 m. Rzędna poziomu dna wynosi około 237,0 m n.p.m. Osadniki te są odbiornikiem osadów (w postaci uwodnionej pulpy) z oczyszczalni ścieków przemysłowych, oczyszczonych ścieków z neutralizatora, wód opadowych i roztopowych z terenu Zakładu Produkcji Sorbentu, z dróg i placów pomiędzy III i V wieżą odpopielania i z placu buforowego oraz oczyszczonych z węglowodorów ropopochodnych kondensatów ze zbiorników buforowych sprężonego powietrza w Zakładzie Produkcji Sorbentu (trafiają do osadników zmieszane z wodami opadowymi dopływającymi z przemiałowni). Awaryjnie istnieje także możliwość przerzucenia ścieków przemysłowych z kolektora A na osadniki popiołowe (za pomocą przepompowni ścieków przemysłowych PSP „A”) w sytuacjach, gdy następuje ich podpiętrzenie w studni przelewowej na kolektorze A. Obwałowania Wysokość wałów głównych waha się od 0 do 6 m, przy szerokości w koronie około 3 m. Pochylenie skarp wału głównego od strony wody wynosi 1:2,5. Skarpa strony odpowietrznej przy nachyleniu 1:2 dociążona jest drenażem z kamienia łamanego. Wał pośredni ma szerokość w koronie 3,5 m przy nachyleniu skarp 1:2,5. Wzmocniono go ścianką stalową Larssena na głębokości od 8 do 5 m. Na wale głównym od strony północnej pod drogą prowadzącą do mnichów przebiegają rurociągi Ø150 mm instalacji odwadniającej i napędzającej. Na skrzyżowaniu wału głównego i pośredniego znajduje się studzienka z zasuwą działową. Na wałach brak jest urządzeń kontrolno-pomiarowych. Studnie przelewowe Odprowadzenie wody nadosadowej odbywa się przy pomocy trzech studni przelewowych: dwóch w kwaterze OP-I i jednej w kwaterze OP-II. Woda nadosadowa ze studni przelewowych odprowadzana jest przepustami pod wałem do kolektora zbiorczego, który zbiera też wodę z przesiąków przez wał i odprowadza ją do Potoku Ochota. Regulacja poziomu wody nadosadowej w osadnikach odbywa się przy pomocy dwóch rzędów zastawek zakładanych z pomostu roboczego. Między zastawkami umieszczony jest filtr żwirowy. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 84 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 Odprowadzenie wody ze studni przelewowej odbywa się rurociągiem Ø800 mm z kręgów żelbetowych ułożonych na warstwie chudego betonu. Wylot rurociągu znajduje się w studni zbiorczej, która jest jednocześnie studnią rewizyjną na zewnętrznym kolektorze Ø1000 mm. Odprowadzenie wody drenażowej i nadosadowej Wzdłuż skarpy odpowietrznej wałów głównych wykonany jest drenaż ceramiczny 3 x Ø100 mm ze studzienkami. Niezależnie od tego na poziomie około 241,00 m n.p.m. wykonano drenaż dociążający z pospółki i tłucznia kamiennego. W istniejącym rowie podskarpowym ułożono kolektor zbiorczy Ø1000 mm przykrywając go pospółką. Kolektor ten prowadzi wodę z przesiąków przez wał i wodę nadosadową. Wykonano na nim żelbetowe studnie rewizyjne. Wzdłuż kolektora ułożono zbieracze Ø150 mm. Po obu stronach wału pośredniego w stopie skarpy wykonano drenaż 3 x Ø150 mm do ujmowania wód przesiąkających z kwatery pracującej do kwatery oczyszczanej. Na osadnikach OP-I i OP-II nie są zainstalowane urządzenia kontrolno-pomiarowe. Odwodnienie terenu wokół osadników Cały obiekt (osadniki OP-I, OP-II, oraz byłe osadniki OŻ-I, OŻ-II i OŻ-III) mają wspólną sieć urządzeń odwadniających. Tworzą ją przede wszystkim: - kolektor Ø1000 mm z kaskadą ośmiu studzienek zabezpieczających przed napływem wód kopalnianych - kolektor ten powstał po przełożeniu istniejącego rowu odwadniającego; wody ze zwałowiska zewnętrznego prowadzone są nim do Potoku Ochota, - rowy podskarpowe będące odbiornikami wody spływającej ze skarp i dróg dojazdowych. W rejonie III wieży odpopielania część wód ujmowana poprzez betonową komorę rozprowadzającą spływa kolektorem Ø1000 mm łączącym się z kolektorem o takim samym przekroju biegnącym u podnóża skarp osadników OP-I-II. Studnia S2 zbiera ścieki deszczowe z rejonu od IV do III wieży odpopielania. Zabudowane są w niej dwie pompy zatapialne pompujące zebrane ścieki do OP-II. Odprowadzenie wód przesiąkowych i deszczowych z rowu u podnóża wału tymczasowego odbywa się przelewem do kolektora Ø600 mm, który poprzez studzienkę K4b łączy się z kolektorem Ø1000 mm i dalej do Potoku Ochota. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 85 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 2.19. Zakres i częstotliwość wykonywania analiz odprowadzanych ścieków oraz wód powierzchniowych 2.19.1. Zakres i częstotliwość kontroli jakości odprowadzanych ścieków Dokumentem określającym sposób i częstotliwość poboru próbek ścieków jest rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014, poz. 1800). Elektrownia Turów prowadzi kontrolę stanu i składu odprowadzanych ścieków w następującym zakresie: Ø ścieki odprowadzane kolektorem A - pobieranie próbki chwilowej w przypadku zrzutów awaryjnych, oznaczenia w zakresie: odczyn, zawiesiny ogólne, ChZTCr, siarczany, chlorki, żelazo ogólne, węglowodory ropopochodne, Ø ścieki odprowadzane kolektorem C - pobieranie próbki chwilowej w przypadku deszczy nawalnych 4 razy w roku, oznaczenia w zakresie: zawiesiny ogólne, węglowodory ropopochodne, Ø ścieki odprowadzane z oczyszczalni ścieków przemysłowych: - pobór prób w regularnych odstępach czasu z częstotliwością raz na dwa miesiące, oznaczenia w zakresie: temperatura, odczyn, zawiesiny ogólne, ChZTCr, siarczany, chlorki, żelazo ogólne, miedź, nikiel, chrom ogólny, ołów, arsen, węglowodory ropopochodne, - na potrzeby raportowania do Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń dodatkowo oznaczana jest zawartość cynku, kadmu i rtęci również z częstotliwością raz na dwa miesiące, - w momencie uruchomienia instalacji odsiarczania IOS nowego bloku pobór prób codziennie w zakresie: rtęć, kadm, Ø ścieki odprowadzane z oczyszczalni ścieków sanitarnych - próba uśredniona z próbek pobieranych z każdego zrzutu w ciągu doby, częstotliwość poboru: 4 próbki w ciągu roku, oznaczenia w zakresie: BZT5, ChZTCr, zawiesiny ogólne, Ø ścieki z osadników popiołowych: - pobór prób w regularnych odstępach czasu z częstotliwością raz na dwa miesiące, oznaczenia w zakresie: odczyn, zawiesiny ogólne, ChZTCr, siarczany, chlorki, żelazo ogólne, miedź, nikiel, chrom ogólny, ołów, arsen, węglowodory ropopochodne, Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 86 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 - na potrzeby raportowania do Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń dodatkowo oznaczana jest zawartość cynku, kadmu i rtęci z częstotliwością również raz na dwa miesiące. Elektrownia Turów wykonuje pobory próbek ścieków do analiz w następujących punktach poboru: Ø zrzut z kolektora A - punkt pomiarowy nr 2 - na prawym brzegu rzeki Miedzianki po lewej stronie ulicy Konrada, Bogatynia 3, Ø zrzut z oczyszczalni ścieków przemysłowych - punkt pomiarowy nr 3A - studzienka na skarpie za klarownikami, Ø zrzut z oczyszczalni ścieków sanitarnych - punkt pomiarowy nr 21 - studzienka za reaktorem nr 2 przed wlotem do kolektora B, Ø zrzut z kolektora C - punkt pomiarowy nr 17 - ostatnia studzienka pod skarpą przed wylotem kolektora do rowu otwartego, Ø zrzut z osadników popiołowych do Potoku Ochota - punkt pomiarowy nr 12 - po prawej stronie drogi Bogatynia-Zgorzelec w pobliżu Zakładu Produkcji Sorbentu, przed krzyżówką do Elektrowni Turów. Lokalizację punktów poboru próbek ścieków do analiz przedstawiono na rysunku stanowiącym załącznik nr 10. 2.19.2. Zakres i częstotliwość kontroli jakości wód powierzchniowych Elektrownia prowadzi systematyczną kontrolę stężeń zanieczyszczeń wody w Miedziance przed i po zrzutach ścieków z zakładu. Pobór prób odbywa się z częstotliwością raz na dwa tygodnie; oznaczenia w zakresie: temperatura, odczyn, BZT5, ChZTCr, zawiesiny ogólne, siarczany, chlorki, żelazo ogólne. Elektrownia pobiera próbki wody z Miedzianki w następujących punktach poboru: Ø dla badania jakości wody w Miedziance powyżej zrzutów ścieków z Elektrowni Turów punkt pomiarowy nr 5 przed dopływem Potoku Ochota, Ø dla badania jakości wody w rzece Miedziance poniżej zrzutów ścieków z Elektrowni Turów - punkt pomiarowy nr 1 po dopływie ścieków z kolektora C. Lokalizację punktów poboru prób ścieków do analiz przedstawiono na rysunku stanowiącym załącznik nr 10. 2.20. Opis urządzeń służących do pomiaru oraz rejestracji ilości, stanu i składu odprowadzanych ścieków Przedstawiono w punkcie 2.3. operatu. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 87 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 2.21. Opis jakości wody w miejscu zamierzonego wprowadzania ścieków Przedstawiono w punkcie 2.8. operatu. 2.22. Sposób zagospodarowania osadów ściekowych Ze względu na specyficzne właściwości osadu zawartego w ściekach przemysłowych z Elektrowni Turów (błyskawiczna sedymentacja części zawiesin i cementujące właściwości osadu) osady z trzech lejów osadników wstępnych OW1 i OW2 są pompowane (w postaci uwodnionej pulpy) na osadniki popiołowe OP-I i OP-II. Osady te nie są odpadem w postaci osadów ściekowych (znaczny stopień uwodnienia). Szczegółowy sposób postępowania z osadami z oczyszczalni ścieków przemysłowych przedstawiono w punkcie 2.17.1.1. operatu. Osady ściekowe z oczyszczalni ścieków sanitarnych przekazywane są jako odpad do Gminnej Stacji Przeróbki Osadów Ściekowych w Bogatyni celem ich dalszej stabilizacji. Osady ściekowe, które powstają w osadnikach wód deszczowych i separatorach są zagospodarowywane przez podmioty, które dokonują ich czyszczenia. 2.23. Najlepsza dostępna technika BAT dla emisji do wód powierzchniowych Dokument referencyjny „Reference document on Best Available Techniques (BAT) for Large Combustion Plants” - Integrated Pollution Prevention and Control, BREF, July 2006, za BAT dla emisji do wód powierzchniowych w zakresie technik BAT dla mokrego odsiarczania spalin i dla spływów powierzchniowych uznają metody i sposoby postępowania opisane w tabeli 22. Tabela 22. Najlepsza dostępna technika BAT dla emisji do wód powierzchniowych stosowana w Elektrowni Turów Odniesienie do dokumentu referencyjnego Najlepsza dostępna technika BAT Sposób wypełnienia wymagań BAT w instalacji energetycznego spalania paliw Elektrowni Turów Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 88 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 BREF LCP 4.5.13 Techniki BAT przy mokrym Water pollution odsiarczaniu spalin (wet FGD): BREF LCP 3.10 − fizyko-chemiczne oczyszczanie Techniques to ścieków (usuwanie fluorków, control releases to metali ciężkich, ChZT, cząstek water stałych) następującymi metodami: neutralizacja, koagulacja, flokulacja, sedymentacja, filtracja, wymiana jonowa, − praca w sterowaniu ze sprzężeniem zwrotnym, − mieszanie oczyszczonych ścieków z popiołem, Techniki BAT przy mokrym odsiarczaniu spalin (wet FGD) bloków 4-6: − na etapie projektowania przyjęto oczyszczanie ścieków z cząstek stałych poprzez sedymentację, − woda nadosadowa będzie zawracana ponownie do instalacji odsiarczania spalin, − oczyszczone ścieki będą mieszane z popiołem, Techniki BAT przy mokrym odsiarczaniu spalin (wet FGD) nowego bloku 450 MW: − budowa oczyszczalni ścieków wchodzącej w skład IOS nowego bloku 450 MW, − dodatkowe oczyszczanie ścieków z IOS w oczyszczalni ścieków przemysłowych OŚP, Techniki BAT dla układu Techniki BAT dla układu czyszczenia kotłów: czyszczenia kotłów: Kotły CFB SA czyszczone − neutralizacja ścieków i praca w metodami suchymi. sterowaniu ze sprzężeniem Kocioł nowego bloku czyszczony zwrotnym, będzie metodami suchymi. − lub zastąpienie ww. metod metodami suchymi, BAT dla spływów Techniki BAT dla spływów Techniki powierzchniowych (wód powierzchniowych (wód opadowych): opadowych): − sedymentacja lub chemiczne − sedymentacja lub chemiczne oczyszczanie ścieków, oczyszczanie ścieków, − oczyszczanie z węglowodorów − oczyszczanie z węglowodorów ropopochodnych np. w ropopochodnych w separatorach, separatorach lub komorach do − ponowne wykorzystanie separacji olejów, oczyszczonych ścieków do − ponowne wykorzystanie zraszania popiołu, oczyszczonych ścieków np. do − unikanie lub ograniczanie zraszania węgla, zanieczyszczenia wód ze spływów − unikanie lub ograniczanie powierzchniowych poprzez zanieczyszczenia wód ze stosowanie osadników, odpowiednie magazynowanie spływów powierzchniowych paliw stałych lub innych surowców poprzez stosowanie osadników, i materiałów, utrzymanie czystości odpowiednie magazynowanie paliw stałych lub innych powierzchni terenu zakładu, surowców i materiałów, utrzymanie czystości powierzchni terenu zakładu, Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 89 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi Technik BAT w procesach magazynowania, transportowania i przygotowania węgla: − magazynowanie węgla na utwardzonej i szczelnej powierzchni wyposażonej w system odwadniający, − zbieranie spływów powierzchniowych wód opadowych z miejsc magazynowania węgla i ich oczyszczanie z cząstek stałych do stężenia mniejszego niż 30 mg/l. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN październik 2015 Technik BAT w procesach magazynowania, transportowania i przygotowania węgla: Węgiel magazynowany jest w zasobniku szczelinowym czyli zamkniętej, hermetycznej budowli i nie ma kontaktu z wodami powierzchniowymi. strona 90 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 3. WNIOSKOWANE ZMIANY W POZWOLENIU ZINTEGROWANYM DECYZJA PZ 220/2014 3.1 Zmiana w zakresie punktu III.4.1. Instalacja spalania paliw (instalacja wymagająca pozwolenia zintegrowanego) Uruchomienie nowego bloku energetycznego z kotłem pyłowym o mocy 450 MW netto w 2020 roku spowoduje zmianę składu i ilości ścieków Qśr (m3/d) i Qmax (m3/rok) odprowadzanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych wylotem kolektora B do rzeki Miedzianki – z uwagi na planowane uruchomienie nowego bloku następuje wzrost ilości ścieków w porównaniu do stanu aktualnego oraz nie wyklucza się wystąpienia dodatkowych zanieczyszczeń w postaci rtęci i kadmu. W związku z tym, wnioskuje się o udzielenie pozwolenia na wprowadzanie wylotem kolektora B do rzeki Miedzianki w km 1+114 jej biegu, poprzez studzienkę 3A za klarownikami, ścieków przemysłowych, wód chłodniczych, wód opadowych i roztopowych oczyszczonych w oczyszczalni ścieków przemysłowych (OŚP) w ilości: Qmaxd = 15 600 m3/d Qmaxh = 650 m3/h Qśrd = 12 820 m3/d Qmaxr = 4 734 900 m3/rok o dopuszczalnym stanie i składzie: temperatura odczyn zawiesiny ogólne ChZTCr suma chlorków i siarczanów żelazo ogólne miedź nikiel chrom ogólny ołów arsen rtęć kadm węglowodory ropopochodne ≤ 35 °C pH 6,5 - 9,0 ≤ 35 mg/dm3 ≤ 125 mg O2/dm3 ≤ 1500 mg (Cl+SO4)/dm3 ≤ 10 mg Fe/dm3 ≤ 0,5 mg Cu/dm3 ≤ 0,5 mg Ni/dm3 ≤ 0,5 mg Cr/dm3 ≤ 0,5 mg Pb/dm3 ≤ 0,1 mg As/dm3 ≤ 0,06 mg Hg/dm3 (średnia dobowa) ≤ 0,03 mg Hg/dm3 (średnia miesięczna) ≤ 0,4 mg Cd/dm3 (średnia dobowa) ≤ 0,2 mg Cd/dm3 (średnia miesięczna) ≤ 15 mg/dm3 Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 91 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 3.2 Zmiana w zakresie punktu III.5.2.1. Instalacja spalania paliw (instalacja wymagająca pozwolenia zintegrowanego) W zakresie i częstotliwości badań jakości ścieków wnioskuje się o dodatkowy monitoring jakości ścieków zrzucanych z oczyszczalni ścieków przemysłowych tj.: − w momencie uruchomienia instalacji odsiarczania IOS nowego bloku pobór prób codziennie w zakresie: rtęć, kadm. Aktualne pozwolenie zintegrowane obowiązuje na czas nieokreślony. Przewidywany okres wykonywania działalności w zakresie emisji ścieków do wód przez Elektrownię TURÓW jest ściśle związany okresem funkcjonowania instalacji, który planuje się do około 2045 roku. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 92 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 4. CZĘŚĆ GRAFICZNA 1. Plan urządzeń wodnych i zasięg oddziaływania zamierzonego korzystania z wód lub planowanych do wykonania urządzeń wodnych z oznaczeniem nieruchomości wraz z ich powierzchnią, naniesiony na mapę sytuacyjno-wysokościową terenu: a. kolektor A - załącznik nr 1, b. kolektor B - załącznik nr 2, c. kolektor C - załącznik nr 3, d. kolektor z osadników popiołowych - załącznik nr 4. 2. Zasadnicze przekroje podłużne i poprzeczne urządzeń wodnych oraz koryt wody płynącej w zasięgu oddziaływania tych urządzeń: a. kolektor A - załącznik nr 5, b. kolektor B - załącznik nr 6, c. kolektor C - załącznik nr 7, d. kolektor z osadników popiołowych - załącznik nr 8. 3. Schemat rozmieszczenia urządzeń pomiarowych - załączniki nr 9a - 9d: a. schemat rozmieszczenia urządzeń pomiarowych na oczyszczalni ścieków pomiarowych na oczyszczalni ścieków sanitarnych - załącznik nr 9a, b. schemat rozmieszczenia urządzeń przemysłowych i na osadnikach popiołowych - załącznik nr 9b, c. lokalizacja urządzenia do pomiaru ilości wód odprowadzanych z osadników popiołowych - załącznik nr 9c. d. łata pomiarowa na kolektorze A - załącznik nr 9d. 4. Schemat funkcjonalny lub technologiczny urządzeń wodnych - załącznik nr 10. 5. Mapa sytuacyjno-wysokościowa z systemami odprowadzającymi ścieki (kolektory A, B, C) - załącznik nr 11. 6. Kopie wypisów z rejestru gruntów - załącznik nr 12. 7. Załącznik nr 1 - Informacja w sprawie emisji kadmu z Elektrowni Turów – załącznik nr 13. Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 93 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 5. SPIS TABEL Tabela 1. Urządzenia do rejestracji i pomiaru ilości ścieków odprowadzanych przez Elektrownię Turów Tabela 2. Działka w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód - wylot kolektora A Tabela 3. Działka w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód - wylot kolektora B Tabela 4. Działka w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód - wylot kolektora C Tabela 5. Działka w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód - wylot kolektora z osadników popiołowych Tabela 6. Przebieg kolektora A Tabela 7. Przebieg kolektora B Tabela 8. Przebieg kolektora C Tabela 9. Klasyfikacja stanu wód powierzchniowych rzeki Miedzianki w roku 2013 Tabela 10. Wyniki badań jakości wód rzeki Miedzianki w punkcie pomiarowym nr 5 w roku 2014 Tabela 11. Wyniki badań jakości wód rzeki Miedzianki w punkcie pomiarowym nr 1 w roku 2014 Tabela 12. Ustalenia dla jednolitych części wód powierzchniowych rzeki Miedzianki (źródło: „Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry”) Tabela 13. Ustalenia dla jednolitej części wód podziemnych JCWPd nr 89 (źródło: „Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry”) Tabela 14. Parametry rzeki Miedzianki w przekroju w km 1+116 – poniżej ujścia potoku Ochota, ale powyżej ujścia kolektora B Tabela 15. Odległość od punktu odprowadzenia ścieków kolektorem B w km 1+114 do przekroju całkowitego wymieszania Lm i Lm x 4 Tabela 16. Wartości przepływów i stężeń sumy chlorków i siarczanów w ściekach przyjęte do obliczeń Tabela 17. Wartości przepływów i stężeń sumy chlorków i siarczanów w ściekach i Miedziance przyjęte do obliczeń Tabela 18. Porównanie otrzymanych stężeń sumy chlorków i siarczanów w rzece Miedziance po wszystkich zrzutach ścieków z Elektrowni Turów z wartościami granicznymi dla klasy II Tabela 19. Wartości przepływów i stężeń sumy chlorków i siarczanów w Miedziance i Nysie Łużyckiej przyjęte do obliczeń Tabela 20. Porównanie otrzymanych stężeń sumy chlorków i siarczanów w rzece Nysie Łużyckiej po ujściu do niej rzeki Miedzianki z wartościami granicznymi dla klasy II Tabela 21. Zestawienie przewidywanych awarii urządzeń gospodarki ściekowej i ich wpływ na warunki korzystania z wód Tabela 22. Najlepsza dostępna technika BAT dla emisji do wód powierzchniowych stosowana w Elektrowni Turów Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 94 Operat wodnoprawny na szczególne korzystanie z wód w zakresie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi październik 2015 ZAŁĄCZNIKI Przedsiębiorstwo Badawczo-Wdrożeniowe Ochrony Środowiska EKOPOLIN strona 95