Koszty cukrzycy w Polsce Metodologia badania
advertisement
Koszty niezdolności do pracy w badaniach kosztów chorób w Polsce na tle innych krajów dr Joanna Leśniowska Katedra Ekonomii, Centrum Zarządzania w Sektorze Zdrowia Klasyfikacja kosztów choroby Koszty pośrednie Koszty bezpośrednie Medyczne Związane bezpośrednio z leczeniem, np.: leki leczenie szpitalne leczenie ambulatoryjne Koszty niemierzalne (niewymierne) Niemedyczne Inne koszty powstałe bezpośrednio w wyniku choroby, np.: Związane ze zmniejszoną produktywnością spowodowaną, np.: częściową lub całkowitą niezdolnością do pracy transport opieka osób trzecich Związane z bólem i cierpieniem, np.: koszt niespełnienia zawodowego koszt bólu Metody oceny kosztów choroby Metody oceny kosztów choroby w Polsce i na świecie Dotychczasowe oceny kosztów choroby w Polsce – na podstawie danych epidemiologicznych z rejestrów chorób oraz danych uzyskanych od ankietowanych pacjentów lub indywidualnych świadczeniodawców, specjalistów farmakoekonomiki, itp. Ocena kosztów choroby na świecie – na podstawie danych z badań ankietowych, a także danych epidemiologicznych z rejestrów chorób oraz danych instytucji publicznych i prywatnych, np. płatnicy, urzędy ubezpieczeń społecznych, IMS, itp. Przykłady analiz kosztów choroby na świecie Ocena kosztów choroby na świecie - przykłady Choroba Metoda badawcza (źródło danych) Choroby IMS, niedokrwienne Szwajcarskie serca Stowarzyszenie Szpitali (VESKA), Szwajcarskie Stowarzyszenie Kardiologiczne, Federalny Urząd Ubezpieczeń Społecznych ankiety lekarzy specjalistów i lekarzy rodzinnych Źródło: opracowanie własne. Koszty bezpośrednie pośrednie 9,9 mln $ na 11,3 mln 100 tys. osób $ na 100 tys. osób (47%) (53%) leczenie utracona szpitalne -57% produkt. •absencja chorobowa30% •niezdolność do pracy – 24% Kraj Autorzy i rok badania Szwajcaria M. Sagmeister (University Hospital Zurich) i in. 1993 r. Ocena kosztów choroby na świecie – przykłady c.d. Choroba Metoda badawcza (źródło danych) Koszt y bezpośrednie pośrednie (utracona produkt.) Średni roczny koszt POChP wywiad na pacjenta z pacjentami 1078 € i lekarzami 530 € (67%) Kraj Międzynarodowe Francja 614 € 410 € (40%) Holandia 819,4 £ 819,6£ (50%) Wielka Brytania Źródło: opracowanie własne. Autorzy i rok badania badanie “Confronting CODS” 2000 r. Ocena kosztów choroby na świecie – przykłady c.d. Choroba Metoda badawcza (źródło danych) Koszty Kraj Autorzy i rok badania bezpośrednie pośrednie RZS narodowy Średni roczny koszt D. Huscher, rejestr osób na pacjenta K. Thiele, A. cierpiących na Zink 4,7 tys.€ 15,5 tys.€ Niemcy (German zapalenie stawów Rheumatism absencja ankiety dla Research chorobowa pacjentów Centre) i in. + niezdolność ambulatoryjnych 2002 r. do pracy (77%) Źródło: opracowanie własne. Przykłady analiz kosztów choroby w Polsce Ocena kosztów choroby w Polsce – przykłady Choroba Metoda badawcza (źródło danych) Koszty bezpośrednie pośrednie Depresja obserwacja pacjentów 464,7 tys. PLN 1,1 mln PLN utracona produkt. z powodu niezdolności do pracy, zasiłki, renty (71%) Źródło: opracowanie własne. Autorzy i rok badania J. Rybakowski, (Akademia Medyczna w Poznaniu) i in. 1999 r. – 2000 r. Ocena kosztów choroby w Polsce – przykłady c.d. Choroba Metoda Koszty Autorzy i rok badawcza badania bezpośrednie pośrednie (źródło danych) POChP ankiety Średni roczny koszt na przeprowadzone pacjenta wśród 108 chorych 6072 PLN 228 PLN ambulatoryjnych utracona i 88 chorych produktywność leczonych z powodu szpitalnie absencji chorobowej 4% Źródło: opracowanie własne. K. JahnzRóżyk (Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie) i in. 2007 r. Ocena kosztów choroby w Polsce – przykłady c.d. Choroba Metoda badawcza (źródło danych) Koszty bezpośrednie pośrednie Cukrzyca kwestionariusze 2430 PLN dla lekarzy i pacjentów 6797 PLN I.Kinalska (Akademia renty, Medyczna wcześniejsze Białystok) emerytury i in. 64% 2002 r. absencja chorobowa 1% opieka osób trzecich, transport 35% Źródło: opracowanie własne. Autorzy i rok badania Koszty cukrzycy w Polsce (badanie przeprowadzone w ALK) Koszty cukrzycy w Polsce Metodologia badania Ocena kosztów bezpośrednich 1. koszty bezpośrednie medyczne – np. koszty hospitalizacji, koszty leków dane NFZ za 2009 r. Ocena kosztów pośrednich 1. koszty związane z utraconą produktywnością utracona produktywność z powodu pobierania rent utracona produktywność z powodu absencji chorobowej dane ZUS za 2009 r. dane GUS za 2009 r.(przeciętne wynagrodzenie) Koszty cukrzycy w Polsce Wyniki badania Koszty cukrzycy w Polsce w 2009 r. ( PLN) Koszty Cukrzyca łącznie Całkowite 3 007 852 105,91 Bezpośrednie ogółem, w tym: 1 543 298 570,71 Koszty świadczeń zdrowotnych – bez 399 662 284,71 leków i POZ POZ 456 398 208,00 Koszty leków 687 238 078 Pośrednie ogółem, 1 464 553 535,20 w tym: Utracona produktywność z powodu 155 352 652 absencji chorobowej Utracona produktywność z powodu niezdolności do pracy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS, NFZ, GUS. 1 309 200 883,20 Struktura kosztów bezpośrednich cukrzycy w 2009 r. – udział % 1.2564% 0.7983% 1.5840% 0.9800% 4.8832% 0.0148% 0.0001% refundacja leków 0.0010% POZ leczenie szpitalne ambulatoryjna opieka specjalistyczna 16.3788% lecznictwo uzdrowiskowe 44.5305% opieka długoterminowa świadczenia zdrowotne odrębnie kontraktowane zaopatrzenie w sprzęt ortopedyczny i środki pomocnicze 29.5729% rehabilitacja lecznicza opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień leczenie stomatologiczne Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS, NFZ, GUS. Struktura kosztów pośrednich cukrzycy w 2009 r. – udział % 11% utracona produktywność z powodu absencji chorobowej 89% utracona produktywność z powodu niezdolności do pracy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS, NFZ, GUS. Struktura kosztów cukrzycy w 2009 r. 60% 51% 50% 49% 40% 30% koszty bezpośrednie koszty pośrednie 20% 10% 0% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS, NFZ, GUS. Struktura kosztów całkowitych cukrzycy w 2009 r. – udział % 2.5% 0.8% 0.6% 0.4% 0.5% utracona produktywność z powodu niezdolności do pracy refundacja leków 5.2% POZ 8.4% leczenie szpitalne 43.5% 15.2% utracona produktywność z powodu absencji chorobowej ambulatoryjna opieka specjalistyczna lecznictwo uzdrowiskowe opieka długoterminowa 22.8% świadczenia zdrowotne odrębnie kontraktowane pozostałe koszty bezpośrednie Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS, NFZ, GUS. Wydatki FUS poniesione z powodu cukrzycy w Polsce Wyniki badania Wydatki na świadczenia z ubezpieczeń społecznych poniesione z powodu cukrzycy w 2009 r. (w PLN) Cukrzyca typu Cukrzyca typu 1 2 Cukrzyca łącznie Renty z tytułu 261 748 847,86 103 438 744,85 365 187 592,71 niezdolności do pracy Renty socjalne 13 643 018,82 765 723,69 14 408 742,51 Świadczenia rehabilitacyjne 4 363 021,19 2 578 815,28 6 941 836,47 Zasiłki chorobowe 11 788 585,73 25 272 507,22 37 061 092,95 Suma 291 543 473,6 132 055 791,04 423 599 264,64 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS. Struktura wydatków na świadczenia z ubezpieczeń społecznych poniesionych z powodu cukrzycy typu 1 w 2009 r. (w PLN) renty z tytułu niezdolności do pracy renty socjalne 5%1% 4% świadczenie rehabilitacyjne 90% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS. zasiłki chorobowe Struktura wydatków na świadczenia z ubezpieczeń społecznych poniesionych z powodu cukrzycy typu 2 w 2009 r. (w PLN) renty z tytułu niezdolności do pracy renty socjalne 19% 2% 1% świadczenie rehabilitacyjne 78% zasiłki chorobowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych ZUS. Dyskusja wyników Dyskusja wyników Znaczne różnice w ocenie kosztów tych samych chorób w różnych krajach; Główne powody: odmienne metody badawcze, ograniczona dostępność do danych, brak lub niepełne dane epidemiologiczne Dyskusja wyników c.d. Odmienne relacje kosztów bezpośrednich i pośrednich w zależności od rodzaju choroby choroby przewlekłe generują większe koszty pośrednie niż choroby ostre, np. • struktura kosztów choroby niedokrwiennej serca (wśród ostrych powikłań - zawał mięśnia sercowego) w Szwajcarii: koszty pośrednie 53% , koszty bezpośrednie - 47% • struktura kosztów RZS (choroba typowo przewlekła) w Niemczech: koszty pośrednie 77% , koszty bezpośrednie - 23% Wnioski Wnioski Rzeczywiste obciążenie gospodarki kosztami chorób są zdecydowanie wyższe od danych publikowanych przez źródła oficjalne Wnioski c.d. W ocenie krajowych wydatków na zdrowie należy zdecydowanie dążyć do uwzględniania rzeczywistych kosztów chorób i niesprawności, co przyniesie rzetelne przesłanki dla stanowienia i prowadzenia polityki zdrowotnej opartej na dowodach oraz uwiarygodni porównania międzynarodowe Wnioski c.d. Redefinicja kosztów w ocenie efektywności alokacyjnej Obecne: Koszty NFZ Proponowane: Koszty NFZ Koszty MZ Koszty MZ Utrata produktywności (absencja chorobowa, niezdolność do pracy) ?? Utrata produktywności (przedwczesna umieralność) ?? Koszty otoczenia chorego
