CC Puławy 30 marca 2009

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Wymogi Wzajemnej Zgodności
w ramach poszczególnych obszarów
2017-07-21
1
Etapy wdrażania






I etap - od 1 stycznia 2009 r.
środowisko,
zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt, identyfikacja
i rejestracja zwierząt,
dobra kultura rolna zgodna z ochroną środowiska,
II etap - od 1 stycznia 2011 r.
zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt i
zdrowotność roślin,
zgłaszanie chorób,
III etap - od 1 stycznia 2013 r.
dobrostan zwierząt.
2017-07-21
2
Zakres kontroli
ETAP 1
ŚRODOWISKO
SMR 1 Ochrona dzikiego ptactwa,
SMR 2 Ochrona wód podziemnych przed zanieczyszczeniami
powodowanymi przez niektóre substancje niebezpieczne,
SMR 3 Ochrona środowiska, w szczególności gleby,
w przypadku stosowania osadów ściekowych w rolnictwie,
SMR 4 Ochrona wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi
przez azotany pochodzenia rolniczego,
SMR 5 Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory.
2017-07-21
3
SMR 1 Ochrona dzikiego ptactwa
SMR 5 Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U.Nr 92,
poz.880, ze zm) określa 10 form ochrony przyrody, a wśród
nich obszary Natura 2000;
Celem istnienia obszarów Natura 2000 jest ochrona różnorodności
biologicznej kontynentu europejskiego na rzecz najbardziej
zagrożonych siedlisk, gatunków ptaków oraz roślin i zwierząt
wskazanych w Dyrektywach Rady:
79/409/EWG (dyrektywa ptasia)
92/43/EWG (dyrektywa siedliskowa)
Sieć Obszarów Natura 2000 stanowią ok. 20% naszego kraju.
W skład sieci Natura 2000 wchodzą:
 Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków (OSO)
 Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (SOO)
2017-07-21
4
SMR 1 Ochrona dzikiego ptactwa
SMR 5 Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory
SMR 1 Ochrona dzikiego ptactwa
SMR 5 Ochrona siedlisk przyrodniczych
oraz dzikiej fauny i flory
Zabrania się:
 umyślnego chwytania oraz zabijania,
ptaków objętych ochroną na podstawie
przepisów § 2, § 3 i § 10 pkt 1
rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia 28 września 2004 r. w sprawie
gatunków dziko występujących zwierząt
objętych ochroną i wymienionych w
załączniku 1,2 i 5 tego rozporządzenia
Zabrania się:

umyślnego niszczenia gniazd i jaj lub
umyślnego płoszenia ptaków objętych
ochroną na podstawie przepisów § 2, §
3 i § 10 pkt 1 rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 28 września 2004 r.
w
sprawie
gatunków
dziko
występujących
zwierząt
objętych
ochroną i wymienionych w załączniku
1,2 i 5 tego rozporządzenia
2017-07-21

umyślnego
zrywania,
niszczenia
i uszkadzania oraz zbioru roślin
objętych ochroną na podstawie
przepisów § 2 rozporządzenia Ministra
Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r.
w
sprawie
gatunków
dziko
występujących roślin objętych ochroną
i wymienionych w załączniku nr 1 do
tego rozporządzenia w zakresie,
w jakim gatunki roślin wymienione
w tym załączniku pokrywają się
z załącznikiem 4 lit b dyrektywy
5
SMR 2 Ochrona wód podziemnych przed zanieczyszczeniami
powodowanymi przez niektóre substancje niebezpieczne
Ochrona wód podziemnych przed zanieczyszczeniami powodowanym przez niektóre substancje
niebezpieczne ma na celu zapobieganie zrzutom substancji wymienionych
w załączniku nr 11 w wykazie 1 oraz w wykazie 2 do rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełniać przy wprowadzaniu ścieków
do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska
wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984).
Wykaz I zawiera:
 związki fluoroorganiczne i substancje, mogące tworzyć takie związki w środowisku wodnym,
 związki fosforoorganiczne i cynoorganiczne,
 substancje, posiadające właściwości rakotwórcze, mutagenne lub teratogenne
w środowisku wodnym,
 rtęć i jej związki,
 kadm i jego związki,
 oleje mineralne i węglowodory,
 cyjanki.
Wykaz II zawiera:
 pierwiastki niemetaliczne oraz metale i ich związki: cynk, miedź, nikiel, chrom, ołów, selen,
arsen, antymon, molibden, tytan, cyna, bar, beryl, bor, uran, wanad, kobalt, tal, tellur,
srebro,
 biocydy i ich pochodne nie występujące w wykazie I,
 substancje, mające szkodliwy wpływ na smak lub zapach wody gruntowej i związki
odpowiedzialne za powstawanie takich substancji w wodzie i czynienie jej niezdatną do
spożycia przez ludzi.
2017-07-21
6
SMR 3 Ochrona środowiska, w szczególności gleby,
w przypadku stosowania osadów ściekowych w rolnictwie
Zabrania się stosowania komunalnych osadów ściekowych na:












gruntach, na których rosną rośliny sadownicze i warzywa (z wyj. drzew owocowych),
gruntach przeznaczonych do uprawy roślin jagodowych i warzyw, które pozostają
w bezpośrednim kontakcie z glebą i są spożywane w stanie surowym, w okresie
10 miesięcy poprzedzających zbiór tych roślin i podczas samego zbioru,
łąkach i pastwiskach,
terenach zalewowych, czasowo podtopionych i bagiennych,
terenach czasowo zamarzniętych i pokrytych śniegiem,
gruntach o dużej przepuszczalności jeżeli poziom wód gruntowych znajduje się
na głębokości mniejszej niż 1,5 m poniżej powierzchni gruntu,
obszarach ochronnych zbiorników wód podziemnych,
w pasie gruntu o szerokości 50 m bezpośrednio przylegającego do brzegów jezior
i cieków,
terenach położonych w odległości mniejszej niż 100 m od ujęcia wody, domu
mieszkalnego lub zakładu produkcji żywności,
wewnętrznych terenach ochrony pośredniej stref ochronnych ujęć wody,
gruntach rolnych o spadku przekraczającym 10%,
terenach użytkowanych rolniczo o pH gleby mniejszym niż 5,6.
2017-07-21
7
SMR 3 Ochrona środowiska, w szczególności gleby,
w przypadku stosowania osadów ściekowych w rolnictwie
Wytwórca osadów ściekowych zobowiązany jest do:
poddania komunalnych osadów ściekowych badaniom,
przeprowadzenia badań gleby na zawartość metali ciężkich
przed zastosowaniem na niej osadu,
przekazywania właścicielowi, dzierżawcy lub innej osobie
władającej nieruchomością, wyników badań oraz informacji
o dawkach tego osadu, które można stosować na
poszczególnych gruntach.
Dawkę osadu ściekowego ustala się dla każdej partii osadu
osobno uwzględniając:
rodzaj gruntu na którym ma być zastosowany,
sposób jego użytkowania,
zapotrzebowanie roślin na fosfor i azot,
jakość komunalnego osadu ściekowego.
2017-07-21
8
SMR 4 Ochrona wód przed zanieczyszczeniami
powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego
Każde państwo członkowskie wyznacza na terytorium
swojego kraju obszary (OSN), gdzie wody zostały
zanieczyszczone związkami azotu ze źródeł rolniczych
lub gdzie istnieje takie zagrożenie.
Wyznaczonym obszarem może być:
terytorium całego kraju, np. w Danii,
Niemczech czy Holandii lub
Austrii ,
jego część, np: we Włoszech, Grecji, Belgii, Francji,
Polsce.
2017-07-21
9
2017-07-21
10
SMR 4 Ochrona wód przed zanieczyszczeniami
powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego
Regionalne Zarządy Gospodarki Wodnej (RZGW)
opracowały i wprowadziły programy działań mające na celu
ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych.
Minister Środowiska rozporządzeniem określił szczegółowe
wymagania dla programów działań, dotyczące :
 okresów, w których nie wolno stosować nawozów,
 dawek i sposobów nawożenia,
 użytkowania gruntów i organizacji produkcji na
użytkach rolnych,
 dokumentacji prowadzonej w gospodarstwach.
2017-07-21
11
SMR 4 Ochrona wód przed zanieczyszczeniami
powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego
Na obszarach OSN zabrania się:
 stosowania nawozów w okresie od początku grudnia do końca lutego,
z wyjątkiem upraw pod osłonami,
 stosowania nawozów naturalnych w postaci płynnej w całym okresie
wegetacji roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi
(np. warzywa lub rośliny jagodowe),
 stosowania nawozów na glebach zalanych wodą lub przykrytych śniegiem
lub zamarzniętych,
 stosowania nawozów naturalnych w postaci stałej podczas wegetacji roślin
(nie dotyczy wieloletnich upraw polowych i trwałych użytków zielonych),
 stosowania nawozów naturalnych w postaci płynnej oraz mineralnych
azotowych na glebach bez okrywy roślinnej, położonych na polach
o nachyleniu większym niż 10%,
 stosowania nawozów w pobliżu strefy wód, w tym strefy ochronnej źródeł,
ujęć wody, brzegu zbiorników oraz cieków wodnych lub kąpielisk,
 przekraczania dopuszczalnej dawki nawozu naturalnego (170 kg N
w czystym składniku) w danym roku na 1 hektar użytków rolnych.
2017-07-21
12
SMR 4 Ochrona wód przed zanieczyszczeniami
powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego
Na obszarach OSN wymagane jest posiadanie:
 płyty obornikowej lub zbiorników na gnojowicę i na gnojówkę
o
pojemności
zapewniającej
możliwość
gromadzenia
i przechowywania obornika lub gnojowicy i gnojówki w okresach,
kiedy nie są one wykorzystywane rolniczo (co najmniej 6 miesięcy),
 planu nawożenia dla upraw.
Na obszarach OSN należy:
 zabezpieczyć kiszonki przed wyciekiem soków do gruntu,
 nawozy naturalne oraz organiczne zastosowane na gruntach ornych
przykryć lub wymieszać z glebą najpóźniej następnego dnia po ich
zastosowaniu (z wyj. nawozów stosowanych na użytkach zielonych),
 przestrzegać
pozostałych wymagań z programu działań
obowiązującego na terenie OSN.
2017-07-21
13
SMR 6-8a Zdrowie publiczne, zdrowie zwierząt,
identyfikacja i rejestracja zwierząt
















Numer siedziby stada (z wyjątkiem gospodarstw utrzymujących jedną świnię),
Prowadzenie księgi rejestracji odrębnie dla każdego gatunku zwierząt:
terminowość wpisów - 7 dni od daty zdarzenia,
zgodność formy papierowej ze wzorem określonym w załączniku do rozporządzenia MRiRW,
przechowywanie danych zawartych w księdze rejestracji przez okres co najmniej 3 lat od dnia
utraty posiadania zwierzęcia,
Oznakowanie zwierząt:
świnie - kolczyk lub tatuaż - bezzwłocznie, nie później niż przed opuszczeniem siedziby stada,
bydło – kolczyki - 7 dni od daty zdarzenia nie później niż przed dniem opuszczenia siedziby stada,
owce, kozy – kolczyki, tatuaż, opaski, elektroniczny identyfikator - 180 dni od dnia urodzenia nie
później niż przed opuszczeniem siedziby stada (14 dni od dnia kontroli granicznej),
Paszporty bydła:
zgodność ze wzorem określonym w rozporządzeniu MRiRW,
kompletność danych, które powinny być zamieszczane natychmiast po przywiezieniu zwierzęcia
do siedziby stada i bezpośrednio przed jego wywiezieniem,
Zgłaszanie do Rejestru zmiany stanu liczebności zwierząt identyfikowanych stadnie,
Zgłaszanie zdarzeń urodzenia, śmierci oraz przewozu bydła do i z siedziby stada wraz
z datami tych zdarzeń - 7 dni od dnia nastąpienia tego zdarzenia,
Dokumenty przewozowe – przechowywane przez okres co najmniej 3 lata od dnia przewozu
zwierząt do miejsca przeznaczenia,
Spis owiec lub kóz - co najmniej raz na 12 miesięcy, nie później niż w dniu jesiennego
przeglądu stada.
2017-07-21
Organ kontrolny: Inspekcja Weterynaryjna
14
Zakres kontroli ETAP 1
Dobra kultura rolna zgodna z ochroną środowiska








grunt orny powinien być wykorzystywany do uprawy roślin lub ugorowany,
pszenica, owies, żyto lub jęczmień powinny być uprawiane na tej samej
powierzchni nie dłużej niż przez 3 kolejne lata,
grunty ugorowane powinny być poddane koszeniu lub zabiegom
uprawowym zapobiegającym występowaniu i rozprzestrzenianiu się
chwastów, co najmniej raz w roku do 31 lipca,
okrywa roślinna na łąkach i pastwiskach powinna być koszona i usuwana,
co najmniej raz w roku do 31 lipca lub powinny być na nich wypasane
zwierzęta,
na obszarach zagrożonych erozją wodną pokrywa roślinna powinna być
utrzymana w okresie od 1 grudnia do 15 lutego na 40% powierzchni
gruntów ornych wchodzących w skład gospodarstwa,
na gruntach rolnych obowiązuje zakaz wypalania (z wyjątkiem resztek
pożniwnych),
grunty rolne nie powinny być porośnięte drzewami lub krzewami
(z wyjątkiem plantacji wierzby i zagajników na cele energetyczne),
grunty orne albo pastwiska na stokach o nachyleniu powyżej 20° nie
powinny być porośnięte drzewami i krzewami, których liczba przekracza 50
szt./ha,
2017-07-21
15
Zakres kontroli ETAP 1
Dobra kultura rolna zgodna z ochroną środowiska






na gruntach ornych w okresie wysycenia profilu glebowego wodą nie wolno
wykonywać zabiegów uprawowych ciężkim sprzętem,
grunty orne położone na stokach o nachyleniu powyżej 20° nie powinny być
wykorzystywane do uprawy roślin wymagających utrzymania redlin wzdłuż
stoku i nie powinny być utrzymywane jako ugór czarny,
na gruntach ornych położonych na stokach o nachyleniu powyżej 20°
i wykorzystywanych pod uprawy roślin wieloletnich powinna być
utrzymywana okrywa roślinna lub ściółka w międzyrzędziach, a uprawa
powinna być prowadzona metodą tarasową,
zabronione jest przekształcanie trwałych użytków zielonych lub ich części
bez wymaganej zgody,
plantacje zagajników (z wyjątkiem wierzby) nie powinny być
zachwaszczone, a ich zbiór powinien następować w określonym cyklu,
powinien być zachowany minimalny odstęp pomiędzy zagajnikami lub
wieloletnimi plantacjami, a sąsiednimi działkami które są użytkowane jako
grunt rolny lub leśny.
2017-07-21
16
Zakres kontroli
ETAP 2
ZDROWIE
PUBLICZNE,
ZDROWIE
ZWIERZĄT,
ZDROWOTNOŚĆ ROŚLIN, ZGŁASZANIE CHORÓB
SMR 9 Zdrowotność roślin,
SMR 10 Zakaz stosowania związków o działaniu
hormonalnym, tyreostatycznym,
SMR 11 Bezpieczeństwo żywności i pasz,
SMR 12 Zapobieganie, kontrola i zwalczanie niektórych
przenośnych encefalopatii,
SMR 13-15 Zgłaszanie chorób zakaźnych zwierząt.
2017-07-21
17
Zakres kontroli
ETAP 3
DOBROSTAN ZWIERZĄT
SMR 16-18 Dobrostan zwierząt
2017-07-21
18
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Dziękuję za uwagę
2017-07-21
Anna Gruchała
Departament Kontroli na Miejscu
19