wojna z Meksykiem i przyłączenie

WOJNA SECESYJNA
1861-1865
ROZWÓJ TERYTORIALNY I WZROST LICZBY LUDNOŚCI USA
•
•
•
•
•
•
1803 r. zakup od
Francji
Luizjany
1819 r. zakup od
Hiszpanii
Florydy
1846 r. uzyskanie od
Anglii
Oregonu
1846 r. uregulowanie
granicy z
Kanadą
wzdłuż 49
równoleżnika
1847-48 –
wojna z
Meksykiem i
przyłączenie:
Teksasu,
Nowego
Meksyku i
Kalifornii
1867 r. zakup od
Rosji Alaski
ROZWÓJ TERYTORIALNY I WZROST LICZBY LUDNOŚCI USA
Zajmowane ziemie
uzyskiwały status
„terytoriów”.
Osiągnąwszy liczbę 5
tysięcy uzyskiwały
prawo tworzenia
zgromadzeń
ustawodawczych.
Przekroczywszy 60
tysięcy stawały się
„stanem”
Granica między Północą a
Południem biegła
wewnątrz stanu
Wirginia. Północ
tworzyły 22 stany;
Południe 11(Missisipi,
Południowa i Północna
Karolina, Floryda,
Alabama, Luizjana,
Georgia, Teksas,
Tennesee, Wirginia,
Arkansas.
Wzrost ludności USA
1790
3 929 214
1800
5 308 483
1810
7 239 881
1820
9 638 453
1830
12 860 702
1840
17 063 353
1850
23 191 876
1860
31 443 321
ZRÓŻNICOWANIE GOSPODARCZE STANÓW USA
W rozwoju Stanów
Zjednoczonych
zaznaczyły się różnice
między stanami
północnymi a
południowymi. Na
północy dominował
przemysł i gospodarka
rolna typu farmerskiego,
a na południu-wielka
własność plantacyjna
PRZYCZYNY KONFLIKTU – SPOŁECZNE
•
•
poparcie przez
władze Północy
dla ruchu
abolicjonistów
Południe za
utrzymaniem
niewolnictwa
Mapa z 1856 r.
PRZYCZYNY KONFLIKTU – POLITYCZNE
•
•
•
w 1819 roku pojawiła się kwestia przyjęcia do
Unii dwóch nowych terytoriów: Alabamy i
Missouri - oba stany były niewolnicze, a to
dałoby przewagę w Senacie Południu
- ostatecznie w 1819 roku przyjęto do Unii
Alabamę, co zapewniło równowagę w Senacie,
ale wokół Missouri nadal toczono spory - po
obu stronach pojawiały się groźby secesji
- 1820 rok - kompromis Missouri - do Unii
przyjęto Missouri jako stan niewolniczy, ale
równocześnie ze stanu Massachusetts
wydzielono nowy stan: Maine, który miał być
wolny, a dodatkowo ustalono granicę między
stanami wolnymi i niewolniczymi na 3630'
szerokości geograficznej północnej, a jedynym
wyjątkiem miał być właśnie stan Missouri - w
ten sposób utrzymano równowagę między
stanami wolnymi i niewolniczymi
- politycy Północy - późniejsi republikanie
(partia republikańska powstała w 1854 roku) występując przeciw rozszerzaniu zasięgu
niewolnictwa kierowali się raczej motywami
politycznymi niż humanitarnymi - chcieli
utrzymać swoją przewagę w Senacie i
kolegium elektorskim przeciw demokratom z
Południa
na Północy dominuje partia republikańska –
zwolenniczka wzmocnienia władzy
centralnej(prezydenta i Kongresu).Silna
UNIA
na Południu przewaga partii
demokratycznej dążącej do zwiększenia
uprawnień stanów. Zwolennicy luźnej
federacji-KONFEDERACI
PRZYCZYNY KONFLIKTU – GOSPODARCZE
Spory między politykami Południa
i Północy wokół kierunku
polityki celnej ( Północ
domagała się ceł
ochronnych, ochronnych
Południe było przeciwne,
obawiając się odwetowych
działań celnych Europy, co
zrujnowałoby gospodarkę
Południa bazującego na
sprzedaży do Europy m.in.
bawełny i tytoniu
PRZYCZYNY BEZPOŚREDNIE
•
•
•
•
Kampania abolicjonistów za
zniesieniem niewolnictwa
Casus abolicjonisty Johna
Browna(1859) – ujęty i
stracony za wywołanie
powstania niewolników w
Wirgini
Zwycięstwo wyborcze
Abrahama Lincolna,
niechętnego niewolnictwu ( XI
1860) – protest Karoliny
Południowej
Wystąpienie Karoliny
Południowej z Unii ( 20 XII
1860)
Lincoln Abraham (1809-1865), z
zawodu adwokat, w 1830
osiadł w stanie Illinois, gdzie w
1836 rozpoczął praktykę
adwokacką. Członek partii
wigów, w latach 1834-1842
przewodniczył ich frakcji w
Zgromadzeniu Prawodawczym
stanu Illinois. Z ramienia
wigów wybrany do Kongresu
na okres 1847-1849.
W 1856 współtworzył Partię
Republikańską. W 1860 jako
kandydat republikanów
wybrany na prezydenta
Strony konfliktu
Unia
Konfederacja
Dowódcy
Ulysses S. Grant
Robert E. Lee
Siły
2,80 mln
1,06 mln
PRZEBIEG WOJNY
XII 1860
Secesja Karoliny Południowej z Unii – w ślad za nią kolejne
stany południa ogłaszały secesję
II 1861
Zjazd w Montgomery przedstawicieli stanów, które
wystąpiły z Unii – utworzenie Skonfederowanych
Stanów Ameryki (Konfederacji) – Jefferson Davis
prezydentem. Do konfederacji przystąpiło 11 stanów,
które uchwaliły swoja konstytucję.
IV 1861
Wojska Karoliny Południowej ostrzelały Fort Sumer w
Charleston ( garnizon wierny Unii) – początek wojny
secesyjnej
PRZEBIEG WOJNY
IV 1861
Północ wprowadziła blokadę wybrzeży Konfederacji – próba
sparaliżowania gospodarki Południa. Unia miała przewagę
liczebną i gospodarczą, lecz Konfederaci dysponowali
lepszą kadrą dowódczą w armii i większą liczba ludzi pod
bronią w chwili wybuchu konfliktu.
VI 1861
Ogłoszenie Richmond w Wirginii stolicą Konfederacji
VII 1861
Porażka wojsk Unii w bitwie nad Bull Run
VIII 1861
Kolejna porażka wojsk Unii w bitwie nad Bull Run
GETTYSBURG 1-3 VII 1863
PRZEBIEG WOJNY
IX 1862
Prezydent Lincoln ogłosił, że jeśli
zbuntowane stany nie odwołają
secesji, to ich niewolnicy
uzyskają wolność i będą mogli
wstępować do armii Unii
1 I 1863
Dekret o zniesieniu niewolnictwa w
zbuntowanych stanach i wydanie
Homestead Act ( Ustawy o
Posiadłościach), który dawał
każdemu obywatelowi prawo
nabycia od rządu za minimalną
cenę 64 hektarowych działek
ziemi na wolnych obszarach na
zachodzie kraju
GETTYSBURG 1-3 VII 1863
PRZEBIEG WOJNY
VII 1863
Zdobycie przez gen Granta całego dorzecza Missisipi ( odseparowanie od siebie
ziem konfederatów)
1864
Opanowanie przez wojska Unii ( gen Sherman) Georgii
XI 1864
ponowne zwycięstwo wyborcze Lincolna
9 IV 1865 w ratuszu miasteczka Appomatox gen Lee podpisał przed gen Grantem akt kapitulacji wojsk
Konfederacji
PRZYCZYNY SUKCESU UNII
•
•
•
•
•
przewaga liczebna armii Unii
lepsze wyposażenie żołnierzy
Unii
brak skutecznej pomocy
państw europejskich, na
którą liczyła Konfederacja
wprowadzenie ustawy o
osadnictwie i zniesienie
niewolnictwa- poparcie
olbrzymiej liczby ludności
przestawienie przemysłu
stanów północnych na
gospodarkę wojenną dało im
olbrzymią przewagę w
sprzęcie i umożliwiło szybsze
przemieszczanie wojsk(kolej)
ŚMIERĆ ABRAHAMA LINCOLNA 14 IV 1865
SKUTKI WOJNY SECESYJNEJ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Zniesienie niewolnictwa w USA
Ruchy migracyjne – napływ byłych
niewolników do miast, rozwój
wielkiego przemysłu
Szybkie zagospodarowanie ziem
Zachodu
Zaangażowanie w wojnę ogromnej
rzeszy obywateli( po stronie Unii ok. 2
milionów- ponad 350 tysięcy zginęło;
po stronie Konfederatów ok. 1,5
miliona – 320 tysięcy zginęło)
Zniszczenia wojenne, głównie w
stanach południowych
Powstanie i rozwój ruchów
rasistowskich
Ubóstwo wyzwolonych
niewolników(brak przygotowania do
życia w nowych warunkach,
analfabetyzm, brak pracy, segregacja
rasowa
Wzrost amerykańskiego długu
państwowego do 3,5 mld dolarów
Okupacja stanów południowych przez
wojska Unii – pogłębienie niechęci
między społecznościami północnych i
południowych stanów