ZESPÓŁ METABOLICZNY

PROFILAKTYKA W ZESPOLE METABOLICZNYM
Co to jest zespół metaboliczny i dlaczego jest taki ważny?
Pod pojęciem zespołu metabolicznego kryje się wiele nieprawidłowości występujących razem
i świadczących o podwyższonym ryzyku choroby wieńcowej oraz innych chorób związanych
z miażdżycą.
Do tych nieprawidłowości zaliczamy:
 nadwagę lub otyłość,
 nadciśnienie tętnicze,
 nieprawidłowe wartości cholesterolu,
 cukrzycę lub nieprawidłowy poziom cukru na czczo.
Zespół metaboliczny występuje u około 20% ludzi dorosłych w Polsce.
Ważną rolę w jego rozwoju odgrywają predyspozycje genetyczne, ale najważniejsza jest mała
aktywność fizyczna oraz nieprawidłowe żywienie, które w konsekwencji prowadzą do
otyłości i do wielu nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu oraz do rozwoju
miażdżycy, cukrzycy i nadciśnienia.
Zespół metaboliczny jest bardzo ważnym czynnikiem ryzyka chorób układu sercowonaczyniowego zależnych od miażdżycy, czyli choroby wieńcowej, zawału serca, udaru
mózgu, a w konsekwencji jest czynnikiem ryzyka zgonu.
Jakie są metody leczenia zespołu metabolicznego?
Podstawową metodą leczenia zespołu metabolicznego jest zwalczanie otyłości i zwiększenie
aktywności fizycznej. Odchudzanie powoduje również zmniejszenie poziomu cholesterolu
całkowitego, wzrost poziomu „dobrego” cholesterolu (tzw. cholesterolu HDL), obniżenie
poziomu glukozy we krwi, zmniejszenie wartości ciśnienia tętniczego.
Jak ocenić, czy mam nadwagę lub otyłość?
Służy temu tzw. indeks masy ciała (BMI). BMI łatwo obliczysz, dzieląc masę ciała w
kilogramach przez wzrost w metrach do kwadratu.
BMI= masa ciała (kg)
wzrost (m)2
Wartość prawidłowa nie przekracza 25. Jeżeli Twoje BMI mieści się w granicach 25-29,9,
masz nadwagę; wartość równa lub powyżej 30 świadczy o otyłości.
Ważnym wskaźnikiem jest również obwód brzucha mierzony w talii w najwęższym punkcie
między pępkiem a klatką piersiową. Jeżeli wynosi on powyżej 80 cm u kobiety, a powyżej 94
cm u mężczyzny, mówimy o tzw. otyłości brzusznej, która sprzyja rozwojowi miażdżycy.
Zapobieganie oraz leczenie otyłości jest trudne i długotrwałe, dlatego nie stawiaj sobie zbyt
wygórowanych wymagań. Zadowalająca jest utrata masy ciała ok. 2-3 kg na miesiąc.
Pamiętaj, że to aż 24-36 kg w ciągu roku!
Poza terapią odchudzającą konieczne jest przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania,
takich jak spożywanie dużej ilości owoców i warzyw, pełnoziarnistych produktów
zbożowych, ubogotłuszczowego i beztłuszczowego nabiału, ryb, roślin strączkowych
oraz chudego mięsa i drobiu.
Należy spożywać znacznie mniej niż mamy w zwyczaju pokarmów bogatych w tłuszcze,
szczególnie zwierzęce.
Konieczne jest regularne uprawianie ćwiczeń fizycznych co najmniej 5 razy w tygodniu.
Natężenie wysiłku, czas jego trwania i rodzaj uprawianej dyscypliny zależą od Twojej ogólnej
kondycji fizycznej i stanu zdrowia. Polecane są spacery, biegi, jazda na rowerze, pływanie 3045 minut dziennie.
Czy dieta i ruch wystarczą?
Chociaż są to podstawowe metody leczenia zespołu metabolicznego, nierzadko konieczne jest
stosowanie leków, np. obniżających ciśnienie tętnicze, zwalczających cukrzycę, obniżających
poziom cholesterolu.
Jednak aby osiągnąć sukces, wystarczy na ogół przestrzegać kilku podstawowych zasad:
 rzucić palenie,
 unikać nadmiaru alkoholu,
 przestrzegać zasad zdrowego odżywiania,
 regularnie sprawdzać masę ciała, walczyć z nadwagą,
 zwiększyć regularną aktywność fizyczną,
 kontrolować stres,
 mierzyć ciśnienie tętnicze, systematycznie leczyć nadciśnienie,
 systematycznie badać poziom cholesterolu (co 3 lata u mężczyzn po 20 rż. i u kobiet po
45 rż.) oraz poziom cukru we krwi,
 przestrzegać zaleceń swojego lekarza.