lider-bhp-szkolenie
advertisement
Szkolenie okresowe BHP dla pracowników na stanowiskach robotniczych ISTOTA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY Definicja Bezpieczeństwa i Higieny Pracy: • Zespół warunków, które muszą być zachowane, aby ludzie mogli pracować bezpiecznie, czyli bez wypadku i bez szkody dla zdrowia; • Zespół przedsięwzięć obejmujący wszystkie działania i angażowane w nie środki, służące zapobieganiu urazom (wypadkom przy pracy); • Stan warunków i organizacji pracy oraz zachowań pracowników zapewniający wymagany poziom ochrony zdrowia i życia przed zagrożeniami występującymi w środowisku pracy. PRAWA I OBOWIĄZKI Źródło: www.hse.gov.uk Art. 66 Konstytucji RP 1. Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. ŹRÓDŁA PRAW Przepisy obowiązujące powszechnie: Specyficzne źródła prawa: Konstytucja Układy zbiorowe pracy Kodeks pracy Regulaminy pracy Inne ustawy Przepisy wewnątrzzakładowe Rozporządzenia Dyrektywy UE Konwencje MOP Jedną z najbardziej charakterystycznych cech przepisów dotyczących BHP jest to, że mają one charakter prawa obowiązującego, a zatem nie mogą być zmienione, choćby obydwie strony (stosunku pracy) sobie tego życzyły. KODEKS PRACY Kodeks Pracy - zbiór praw i obowiązków pracodawców i pracowników. Dział X KP określa odpowiedzialność prawną za bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. KODEKS PRACY Art. 207 par. 1 Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie bhp oraz powierzanie wykonywania zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy. KODEKS PRACY Art. 207 par. 2 Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki OBOWIĄZKI PRACODAWCY Organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy Przekazywać pracownikom informacje o zagrożeniach dla zdrowia i życia na poszczególnych stanowiskach pracy Wyznaczać koordynatora do udzielania pierwszej pomocy, gaszenia pożaru i ewakuacji pracowników Wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higiena pracy pracowników różnych pracodawców pracujących w tym samym miejscu OBOWIĄZKI PRACODAWCY W razie, gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców, pracodawcy ci maja obowiązek: współpracować ze sobą wyznaczyć koordynatora ustalić zasady współdziałania w zakresie bhp informować siebie nawzajem (oraz pracowników!) o swych działaniach w zakresie zapobiegania zagrożeniom OBOWIĄZKI PRACODAWCY Zaznajamiać pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków i podstawowymi uprawnieniami Terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie Ułatwiać pracownikowi podnoszenie jego kwalifikacji Stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników ZAKAZ DYSKRYMINACJI Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie: • nawiązania i rozwiązania stosunku pracy • warunków zatrudnienia i awansowania • oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych Pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Wynagrodzenie to obejmuje wszystkie składniki, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane w formie pieniężnej lub w innej niż pieniężna. ZAKAZ DYSKRYMINACJI Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać dyskryminacji w szczególności ze względu na: • • • • • • • • • • • • • płeć wiek niepełnosprawność rasę religię narodowość przekonania polityczne przynależność związkową pochodzenie etniczne wyznanie orientację seksualną zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy MOBBING MOBBING Zgodnie z art. 218 kk - osoba, która wykonując czynności w sprawach z zakresu prawa pracy złośliwie lub uporczywie narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. TECHNIKI MOBBINGU Źródło: monika, socjolook.blogdns.net MOBBING Źródło: monika, socjolook.blogdns.net OBOWIĄZKI OSOBY KIERUJĄCEJ Organizować stanowiska pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp Dbać o sprawność środków ochrony indywidualnej oraz ich stosowanie zgodnie z ich przeznaczeniem Organizować , przygotować i prowadzić prace, uwzględniając zabezpieczenie pracowników przed wypadkami przy pracy (chorobami zawodowymi) OBOWIĄZKI OSOBY KIERUJĄCEJ Dbać o bezpieczny i higieniczny stan pomieszczeń pracy i wyposażenia technicznego, a także o sprawność środków ochrony zbiorowej i ich stosowanie zgodnie z przeznaczeniem Egzekwować przestrzeganie przez pracowników przepisów i zasad bhp Zapewnić wykonywanie zaleceń lekarza, sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami NADZÓR NAD WARUNKAMI PRACY • Państwowa Inspekcja Pracy • Państwowa Inspekcja Sanitarna • Inspekcja Ochrony Środowiska • Państwowa Straż Pożarna • Urząd Dozoru Technicznego • Policja KARY DLA PRACODAWCY / OSOBY KIERUJĄCEJ Za naruszenie prawa pracy w tym przepisów bhp: 1.000 - 30.000 Mandat karny (inspektor pracy, bez sądu grodzkiego) 2.000 - 5.000 Za niewykonanie nakazu insp. pracy: do 10.000 (os.fiz.) lub 50.000 (os.pr.) W przypadku wielokrotnego nakładania grzywny odpowiednio 50.000 i 200.000 Sanepid: max 5.000 (os.fiz.) / 10.000 (os.pr.) Uporczywe: 25 tys / 100 tys Narażenie na niebezpieczeństwo: do 3 lat! Niezawiadomienie o wypadku: do 180 dniówek lub kara pozbawienie wolności UPRAWNIENIA SŁUŻBY BHP Służba bhp to wyodrębniona w strukturze zakładu pracy komórka organizacyjna, pełniąca funkcje kontrolne i doradcze w zakresie bhp Źródło: Internet, Gazeta Prawna Wypełnianie obowiązków służby bhp przez wyznaczonych pracowników lub firmę zewnętrzną NIE ZWALNIA PRACODAWCY Z ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA STAN BHP UPRAWNIENIA SŁUŻBY BHP 1. Przeprowadzanie kontroli stanu bhp, a także przestrzegania przepisów oraz zasad w tym zakresie w zakładzie pracy i w każdym innym miejscu wykonywania pracy. 2. Występowanie do osób kierujących pracownikami z zaleceniami usunięcia stwierdzonych zagrożeń wypadkowych i szkodliwości zawodowych oraz uchybień w zakresie bhp. 3. Występowanie do pracodawcy z wnioskiem o nagradzanie pracowników wyróżniających się w działalności na rzecz poprawy warunków bhp. 4. Występowanie do pracodawcy o zastosowanie kar porządkowych w stosunku do pracowników odpowiedzialnych za zaniedbanie obowiązków w zakresie bhp. 5. Niezwłoczne wstrzymanie pracy maszyny lub innego urządzenia technicznego w razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracownika lub innych osób. 6. Niezwłoczne odsunięcie od pracy pracownika zatrudnionego przy pracy wzbronionej. 7. Niezwłoczne odsunięcie od pracy pracownika, który swoim zachowaniem lub sposobem wykonywania pracy stwarza bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia własnego albo innych osób. 8. Wnioskowanie do pracodawcy o niezwłoczne wstrzymanie pracy w zakładzie pracy, w jego części lub innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę do wykonywania pracy, w wypadku stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia pracowników albo innych osób. OBOWIĄZKI PRACOWNIKA Wykonywać pracę w sposób bezpieczny oraz stosować się do poleceń przełożonych Przestrzegać czasu pracy Przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku Dbać o porządek w miejscu pracy oraz o powierzone mienie Przestrzegać zasad współżycia społecznego OBOWIĄZKI PRACOWNIKA Brać udział w szkoleniu i instruktażu z zakresu bhp Stosować środki ochrony zbiorowej a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej Poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim Niezwłocznie zawiadamiać przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia oraz ostrzec współpracowników o grożącym niebezpieczeństwie! ODPOWIEDZIALNOŚĆ PORZĄDKOWA Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bhp oraz przepisów przeciwpożarowych pracownik może zostać ukarany karą porządkową określoną w art. 108 KP: karą upomnienia karą nagany karą pieniężną (1 dniówka, 1/10 wynagr.) Kara nie może być nałożona po 2 tyg. od informacji i 3 miesiącach od zdarzenia Od kary można się odwołać w ciągu 7 dni Kara zostaje usunięta z akt personalnych po 1 roku nienagannej pracy ODPOWIEDZIALNOŚĆ PORZĄDKOWA Wymierzanie kar porządkowych zależy wyłącznie od decyzji pracodawcy. Nie musi on się w tej kwestii z nikim konsultować. Przy stosowaniu kary powinien wziąć jednak pod uwagę w szczególności: - rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, - stopień winy pracownika, - dotychczasowy stosunek do pracy. Uzasadnione jest, że surowszą karę otrzyma pracownik, który z winy umyślnej naruszył obowiązek pracowniczy, niż ten, który dopuścił się tego z winy nieumyślnej. Fakt, iż stosunek pracownika do pracy ma znaczenie przy wymierzaniu kary porządkowej, potwierdza także SN, zgodnie z którym nie jest uzasadnione nałożenie na pracownika kary upomnienia, w sytuacji gdy w stosunkowo krótkim okresie poprzedzającym ukaranie był on nagradzany za właściwe wykonywanie obowiązków ODPOWIEDZIALNOŚĆ PORZĄDKOWA Przed zastosowaniem kary konieczne jest wysłuchanie pracownika. Musi on mieć możliwość przedstawienia swojej wersji zdarzeń, wypowiedzenia się co do stawianych mu zarzutów. Od pracownika zależy, czy skorzysta z tego uprawnienia. Może bowiem odmówić złożenia wyjaśnień albo złożyć je na piśmie. Nałożenie kary jest ważne tylko wtedy, gdy pracownik dostanie zawiadomienie o ukaraniu na piśmie. REGULAMIN PRACY Określa prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników związane z porządkiem w zakładzie pracy Organizację pracy, Warunki przebywania na terenie zakładu pracy Sposoby potwierdzania obecności Wyposażenie pracowników w narzędzia i materiały, a także w odzież i obuwie robocze i środki ochrony indywidualnej Systemy i rozkład czasu pracy Pracę w porze nocnej Termin, miejsce i czas wypłaty wynagrodzenia, Wykazy prac wzbronionych pracownikom młodocianym oraz kobietom Obowiązki dotyczące bhp oraz ochrony ppoż, Sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym Informacje a stosowanych karach porządkowych Każdy pracownik ma obowiązek zapoznania się z treścią Regulaminu pracy i potwierdzić to własnoręcznym podpisem PODSTAWOWE PRAWA PRACOWNIKA Prawo do bezpiecznej pracy Prawo do wynagrodzenia Prawo do urlopu Prawo do opieki lekarskiej Ochrona pracy młodocianych Ochrona pracy kobiet PRAWA PRACOWNIKA 1. PRAWO DO WIEDZY 2. PRAWO DO UCZESTNICTWA 3. PRAWO DO ODMOWY WYKONANIA PRACY NIEBEZPIECZNEJ ODMOWA WYKONANIA PRACY NIEBEZPIECZNEJ Gdy warunki pracy… stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia pracownika lub innym osobom i nie odpowiadają przepisom bhp …wymagają szczególnych predyspozycji psycho-fizycznych gdy ich stan nie zapewnia bezpieczeństwa w pracy Źródło: Internet Pracownik, który odmówił wykonania pracy niebezpiecznej nie może z tego tytułu ponosić żadnych negatywnych konsekwencji OCHRONA ZDROWIA Pracodawca jest zobowiązany do informowania pracownika o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą! Ocenę ryzyka zawodowego wykonuje się: - przy tworzeniu nowych stanowisk pracy, - przy wprowadzaniu zmian na stanowiskach pracy, - po zmianach obowiązujących wymagań, - po wprowadzeniu zmian w stosowanych środkach ochronnych. OCHRONA ZDROWIA • - Badania lekarskie wstępne – podlega każdy nowo zatrudniony pracownik kontrolne – po niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni okresowe – zakres i częstotliwość określone w roz. MZiOS • Badania lekarskie są przeprowadzane na koszt pracodawcy i odbywają się w godzinach pracy • Pracodawca jest zobowiązany do informowania pracownika o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą. Źródło: Internet TWORZENIE SYSTEMU PIERWSZEJ POMOCY Pracodawca jest zobowiązany: zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach (dostosowane do poziomu zagrożeń w zakładzie pracy) wyznaczyć pracowników do udzielania pierwszej pomocy zapewnić łączność ze służbami zewn. w zakresie pierwszej pomocy i ratownictwa medycznego przekazać informacje o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy OCHRONA PRACY KOBIET • Nie można wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego • Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej, natomiastdelegować poza stałe miejsce pracy można tylko za jej pisemną zgodą! • Pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia 4 roku życia nie wolno bez jej zgody zatrudniać w godzinach nadliczbowych i w porach nocnych, jak również delegować poza stałe miejsce pracy Źródło: Internet URLOP MACIERZYŃSKI / OJCOWSKI Pracownicy przysługuje urlop macierzyński: • w wymiarze 20 tygodni • lub 31 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie • plus do 6 tygodni dodatkowego urlopu na prawach urlopu macierzyńskiego (pracownica wnosi o przyznanie tego urlopu nie później niż na tydzień przed zakończeniem urlopu macierzyńskiego, pracodawca nie może jej odmówić) • można go łączyć z wykonywaniem pracy w wymiarze max ½ etatu wprowadzany i wydłużany sukcesywnie URLOP OJCOWSKI (2 tyg. do wykorzystania do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy) Źródło: Internet OCHRONA PRACY MŁODOCIANYCH Młodocianym jest osoba, która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat Czas pracy młodocianego w wieku do 16 lat nie może przekraczać 6 godz. na dobę, a w wieku powyżej 16 lat – 8 godzin na dobę Młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej Przerwa w pracy młodocianego, obejmująca porę nocną, powinna trwać nie mniej niż 14 godzin. Źródło: Internet PRACE WZBRONIONE Wysiłek fizyczny i transport ciężarów Prace przy monitorach ekranowych (>4 godz.) Praca w pozycji stojącej (>3 godz. łącznie) Praca w mikroklimacie zimnym, gorącym i zmiennym (~15oC) Praca w pozycji wymuszonej Źródło: Internet Praca w hałasie i wibracjach (>65 dB) PRACE WZBRONIONE Zakaz pracy dla kobiet NIE MOŻE BYĆ UCHYLONY NAWET NA JEJ PROŚBĘ Na podstawie ogólnego wykazu warunków szczególnie uciążliwych lub szkodliwych… ZAKŁAD PRACY USTALA WŁASNY WYKAZ PRAC WZBRONIONYCH Wykaz prac wzbronionych zapisany jest w regulaminie pracy Źródło: Internet SZKOLENIA BHP Źródło: Internet SZKOLENIE WSTĘPNE Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika, który nie odbył szkolenia bhp (i wstępnego badania lekarskiego) Szkolenie wstępne odbywa się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy Szkolenie wstępne składa się z: • szkolenia ogólnego bhp • instruktażu stanowiskowego Źródło: Internet SZKOLENIE WSTĘPNE Instruktaż ogólny zaznajamia: Z podstawowymi przepisami bhp zawartymi w Kodeksie Pracy, układach zbiorowych, regulaminie pracy Ze szczególnymi zasadami bhp obowiązującymi w zakładzie pracy Z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY Uczestnik powinien zostać zapoznany z: • • • czynnikami środowiska pracy (występującymi na jego stanowiskach pracy) ryzykiem zawodowym sposobami ochrony przed zagrożeniami • metodami bezpiecznego wykonywania pracy Instruktaż stanowiskowy przeprowadza pracodawca lub osoba kierująca pracownikiem INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY Powinien być prowadzony dla konkretnego stanowiska pracy w konkretnym zakładzie, na podstawie obowiązujących przepisów, a przede wszystkim na podstawie uregulowań wewnątrz-zakładowych, znajomości procesów technologicznych (pracy), zagrożeń środowiska pracy, ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą, a także innych uwarunkowań środowiska pracy. TREŚĆ INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO I. ROZMOWA WSTĘPNA Omówienie warunków pracy z uwzględnieniem: 1. elementów pomieszczenia pracy, w którym ma odbywać się praca (np. oświetlenie, ogrzewanie, wentylacja, urządzenia techniczne, urządzenia ochronne) 2. elementów stanowiska roboczego mających wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy (np. pozycja przy pracy, oświetlenie miejscowe, wentylacja miejscowa, urządzenia zabezpieczające, ostrzegawcze i sygnalizacyjne, narzędzia pracy, surowce i produkty) 3. przebiegu procesu pracy na stanowisku pracy w nawiązaniu do procesu produkcyjnego (działalności) w całej komórce organizacyjnej i zakładzie pracy TREŚĆ INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO I. ROZMOWA WSTĘPNA Omówienie warunków pracy z uwzględnieniem: 4. zagrożenia występującego przy określonych czynnościach, - wyników oceny ryzyka zawodowego, - ochrony przed zagrożeniami, - zasad postępowania w razie wypadku 5. przygotowania wyposażenia stanowiska roboczego do wykonania określonego zadania Czas trwania instruktażu: 2 godziny TREŚĆ INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO II. POKAZ PRZEZ INSTRUKTORA sposobu wykonywania pracy na stanowisku zgodnie z przepisami i zasadami bhp z uwzględnieniem metod bezpiecznego wykonywania poszczególnych czynności oraz ze zwróceniem uwagi na czynności trudne i niebezpieczne 1: 2: 3: 4: cały układ czynności w niormalnym tempie pokaz częściowy (ogniwa węzłowe) pokaz utrwalający, calościwoy, w tempie zwolnionym sprawdzenie – powtórzenie czynności przez szkolonego Czas trwania pokazu – 1/2 godziny TREŚĆ INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO III. PRÓBNE WYKONANIE zadania przez pracownika pod kontrolą instruktora 1: wstępna, samodzielna próba wykonania pracy 2: wykonanie fragmentaryczne z głośnym objaśnieniem czynności i ich uzasadnieniem 3: pokaz całościowy ze stopniowym przyspieszaniem tempa wykonania Czas trwania pracy próbnej – 1/2 godziny TREŚĆ INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO IV. SAMODZIELNA PRACA pracownika pod nadzorem instruktora Taktowne i przyjazne wsparcie Uczący się musi mieć możliwość zwrócenia się z prośbą o wyjaśnienie i pomoc Czas trwania pokazu – 4 godziny TREŚĆ INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO V. OMÓWIENIE I OCENA przebiegu wykonania pracy przez pracownika Czas trwania oceny – 1 godzina PROGRAM INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO Jeżeli pracownik wykonuje prace na różnych stanowiskach, szkolenie powinno uwzględniać wszystkie rodzaje prac, które będą należały do zakresu obowiązków pracownika. Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych jego części powinny być dostosowane do przygotowania zawodowego i dotychczasowego stażu pracy pracownika oraz zagrożeń występujących przy przewidzianej do wykonywania przez niego pracy. Podstawą do przeprowadzenia instruktażu jest szczegółowy program, opracowany przez zakład pracy. ZAKOŃCZENIE INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO Kończy się sprawdzianem wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bhp, stanowiącymi podstawę dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Odbycie instruktażu (ogólnego i stanowiskowego) pracownik potwierdza na piśmie w karcie szkolenia wstępnego, która jest przechowywana w aktach osobowych pracownika. CEL INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO Bezwypadkowe, nienarażające zdrowia i życia, wydajne wykonywanie pracy! METODYKA INSTRUKTAŻU W prowadzeniu instruktażu stanowiskowego należy przestrzegać następujących zasad: • świadomego i aktywnego udziału szkolonych • poglądowości • postępującej złożoności i stopniowania trudności • systematyczności • jedności szkolenia indywidualnego i zespołowego • trwałości przyswajanej wiedzy, umiejętności i nawyków • łączenia teorii z praktyką METODYKA INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO Naturalne trudności i okoliczności: • dorosłość oznacza osłabienie zdolności intelektualnych przetwarzania informacji, szybkości reagowania • wykorzystanie praktyki i doświadczenia szkolonych pozwala zniwelować problemy z pamięcią • zależnie od liczebności grupy, wieku, poziomu wykształcenie i zajmowanych stanowisk należy dostosować tempo i merytoryczny wymiar uczenia • przekrój wieku szkolonych i ich indywidualne zdolności do uczenia się uniemożliwiają precyzyjne dostosowanie metod szkolenia METODYKA INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO Proces szkolenia należy podzielić na następujące etapy: 1. 2. 3. 4. 5. uświadomienie szkolonym celów i zadań szkolenia przechodzenie od teorii do praktyki systematyzowanie wiedzy utrwalanie wiadomości i umiejętności sprawdzenie osiągnięć METODYKA INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO Instruktaż w potocznym znaczeniu oznacza przekazanie niezbędnych informacji do działania w określonej dziedzinie. Instruktaż lub omówienie stanowią metodę towarzyszącą pokazowi lub ćwiczeniom - jest to metoda kompleksowa, w której skład wchodzą różne proste metody: opis wyjaśnienie opowiadanie pogadanka pokaz METODYKA INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO W instruktażu powinno się wykorzystywać techniki pozytywnego wzmocnienia i konstruktywnej oceny postępowania, a unikać upokarzania. W celu wsparcia uczestników oraz wzmocnienia przekazu zaleca się wprowadzenie systemu mentorskiego. Stres jest nieunikniony, zwłaszcza w czasie oceny, jednakże zadaniem przeprowadzającego szkolenie jest umożliwienie uczestnikom zaprezentowania maksimum ich umiejętności. METODYKA INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO 1. Zasada systematyczności planowy, logicznie uporządkowany układ w całej treści nauczania 2. Zasada wiązania teorii z praktyką znacznie lepsze wyniki nauczania otrzymuje się wówczas, gdy rozumie się znaczenie życiowe zdobywanych wiadomości i gdy samemu stosuje się te wiadomości w praktyce 3. Zasada poglądowości jedna z najważniejszych zasad dydaktycznych, opiera się na poznaniu konkretnych rzeczy, zjawisk, procesów i stosunków, a także działania 4. Zasada świadomości i aktywności podstawowymi czynnikami zasady świadomego udziału są: cele, udział oraz kontroli osiąganych wyników METODYKA INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO 5. Zasada stopniowania trudności zasada stopniowania trudności w nauczaniu (zasada przystępności) polega na przechodzeniu: a) od tego co bliskie do tego co dalsze; b) od łatwiejszego do trudniejszego: c) od znanego do nieznanego 6. Zasada trwałości wyników nauczania wiadomości muszą one być tak powtarzane, aby urozmaicić proces utrwalania zarówno przez zmianę kolejności, jak przez wprowadzenie nowych środków wzmacniających te wiadomości. Znakomitym sposobem utrwalania tych wiadomości jest stosowanie wiadomości w praktyce 7. Zasada operatywności wiedzy wykorzystywanie zdobytej wiedzę w sposób planowy i świadomy, wymagający samodzielności myślenia i działania SZKOLENIE OKRESOWE Celem szkolenia okresowego bhp jest aktualizacja i uzupełnienie wiadomości i umiejętności w zakresie: przepisów bhp związanych z wykonywana pracą zagrożeń towarzyszących wykonywanej pracy oraz metod ochrony przed tymi zagrożeniami postępowania w razie wypadku i w sytuacjach zagrożeń nowych rozwiązań technicznoorganizacyjnych SZKOLENIE OKRESOWE Dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach administracyjno- biurowych: nie rzadziej niż raz na 6 lat Dla pracodawców i osób kierujących pracownikami, pracowników inżynieryjno-technicznych oraz służb bhp: nie rzadziej niż raz na 5 lat Dla pracowników zatrudnionych na pozostałych stanowiskach robotniczych: nie rzadziej niż raz na 3 lata Dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, na których występują szczególnie duże zagrożenie dla zdrowia oraz zagrożenia wypadkowe: nie rzadziej niż 1 raz w roku RYZYKO ZAWODOWE Źródło: Iwww.hse.gov.uk RYZYKO ZAWODOWE Ryzyko to prawdopodobieństwo urazu lub pogorszenia zdrowia i ciężkość urazu lub pogorszenia zdrowia ZAGROŻENIA W PRACY MENEDŻERA Obciążenie psychiczne (stres, praca w deficycie czasu) Upadki i potknięcia Nadmierne obciążenie wzroku (zespół suchego oka) Nieodpowiednie wyposażenie stanowiska komputerowego Promieniowanie elektromagnetyczne Zagrożenia związane z używaniem samochodu służbowego Niedostateczne oświetlenie pomieszczeń pracy Niewłaściwe rozmieszczenie sprzętów i urządzeń Zagrożenia związane z eksploatacją urządzeń klimatyzacyjnych (zespół chorego budynku) Śliskie i nierówne powierzchnie Kontakt z urządzeniami zasilanymi prądem elektrycznym Obciążenie fizyczne (przenoszenie ciężarów) Ostre i wystające krawędzie Pożar RODZAJE ZAGROŻENIA Czynniki występujące w procesach pracy dzielą się na: Czynniki niebezpieczne, których oddziaływanie na pracownika w procesie pracy prowadzi lub może prowadzić do urazu Czynniki szkodliwe, których oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzić do schorzenia W zależności od charakteru działania czynniki niebezpieczne i szkodliwe występujące w procesie pracy dzielą się na: fizyczne chemiczne biologiczne psychofizyczne FIZYCZNE CZYNNIKI RYZYKA • poruszające się maszyny i inne urządzenia, • ruchome części maszyn i ich oprzyrządowania oraz poruszające się narzędzia, • przemieszczające się wyroby, półwyroby, materiały i surowce, • położenie stanowiska pracy na poziomie różnym od powierzchni otoczenia, • urządzenia do przetwarzania, magazynowania, przesyłania i rozdzielania energii, • spadające przedmioty, • gorące lub zimne powierzchnie i substancje, • śliskie, nierówne powierzchnie, • substancje i materiały wybuchowe i łatwopalne, • prąd elektryczny o napięciu do 1kV lub powyżej 1kV, • elektryczność statyczna, • hałas i wibracje CZYNNIKI MECHANICZNE • Przemieszczające się maszyny, transportowane przedmioty • Ruchome elementy mogące powodować: pochwycenie, wciągnięcie, zgniecenie • Elementy ostre, wystające, chropowate • Elementy spadające • Płyny pod ciśnieniem • Śliskie, nierówne powierzchnie • Ograniczone przestrzenie (dojścia, przejścia) • Praca na wysokości • Praca w zagłębieniach, wykopach CZYNNIKI MECHANICZNE POŚLIZGNIĘCIA, UPADKI, POTKNIĘCIA PRACA NA WYSOKOŚCI Upadek z wysokości jest bardzo częstą przyczyną wypadków, na ogół ciężkich lub śmiertelnych. W roku 2002, zgodnie z danymi GUS, upadek stanowił przyczynę ponad 30 % wszystkich wypadków przy pracy, odnotowanych w Polsce. Dlatego podczas różnego rodzaju robót budowlanych, bardzo często wykonywanych na wysokości, muszą być zachowane wyjątkowe środki ostrożności z uwagi na duży stopień zagrożenia zdrowia i życia pracowników. PRACA NA WYSOKOŚCI Upadki z wysokości to przyczyna 30% wszystkich wypadków przy pracy! Za pracę na wysokości uważa się prace na wysokości co najmniej 1 m ponad gruntem. Pracodawca musi wyposażyć pracowników w zbiorowe lub indywidualne środki ochrony pracy na wysokości. Obarierowanie: Barierki – 1,1 m Środkowa ochrona – 0,6 Bortnica (krawężnik) – min. 0,15 Źródło: Internet NORMY DŹWIGANIA I PRZENOSZENIA Rodzaj pracy stała dorywcza 4x / 1godz / zm Mężczyźni 30 50 Kobiety 12 20 Kobiety w ciąży ¼ WARTOŚCI DOPUSZCZALNEJ DLA KOBIET ¼ WARTOŚCI DOPUSZCZALNEJ DLA KOBIET Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przez jednego pracownika przedmiotów o masie przekraczającej 30 kg na wysokość powyżej 4 m * lub na odległość przekraczającą 25 m Źródło: Internet DŹWIGANIE I PRZENOSZENIE CIĘŻARÓW Źródło: www.hse.gov.uk PRĄD ELEKTRYCZNY W działaniu bezpośrednim prąd porażeniowy może wywołać poparzenia skóry i tkanek lub ich zwęglenie! Prąd - poprzez rozkład płynów fizjologicznych – oddziaływuje na układ krwionośny i nerwowy Źródło: Internet MASZYNY I URZĄDZENIA Każde urządzenie lub maszyna powinna mieć opracowaną i załączoną dokumentację techniczno-ruchową DTR zwana również paszportem maszyny OCENA ZGODNOŚCI Niedopuszczalne jest wyposażanie stanowisk pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności! Maszyny i urządzenia techniczne powinny być tak konstruowane i budowane, aby zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy Wymaga się także, aby w konstrukcji maszyn i urządzeń technicznych uwzględniać zasady ergonomii INSTRUKCJE BHP Instrukcje powinny określać: 1. Czynności jakie trzeba wykonać przed rozpoczęciem pracy 2. Zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania pracy 3. Czynności jakie należy wykonać po jej zakończeniu 4. Zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych, stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia pracowników Każdy pracownik ma obowiązek zapoznania się z treścią instrukcji i potwierdzić to własnoręcznym podpisem Brak instrukcji BHP nie może być powodem odmowy wykonania pracy PRZEMIESZCZANIE SIĘ LUDZI ZNAKOWANIE DRÓG DROGI TRANSPORTOWE Ruch 1-kierunkowy: Tylko transport = a + 60 transp+piesi = a + 100 Ruch 2-kierunkowy: Tylko transport = 2a + 90 transp+piesi = 2a + 200 Minimum 120 cm a = szerokość śr. transportu ZAGROŻENIA W RUCHU POJAZDÓW 49 030 wypadków drogowych (o 506 zdarzeń mniej niż w ub.r.), w wyniku których zginęło 5 433 osób (spadek o 150 ofiar). Rannych w wypadkach drogowych w ub.r. było 62 058 (spadek o 1166) ZAWSZE: • Rozglądaj się • Nie ufaj • Wolniej niż szybciej • Apteczkę miej pod ręką Wypadki przy pracy (GB): 70 ofiar rocznie Ponad 1000 ciężkich urazów Ponad 5000 zwolnień > 3 dni Źródło: Internet ZAGROŻENIE POŻAROWE ZAGROŻENIE POŻAROWE Pracodawca w użytkowanych przez siebie budynkach powinien zapewnić warunki bezpieczeństwa pożarowego na które składają się wyposażenie budynków w środki techniczne oraz instrukcja bezpieczeństwa pożarowego. Pracodawca zobowiązany jest do umieszczenia w miejscach widocznych wykazu telefonów alarmowych oraz instrukcji postępowania na wypadek pożaru, a także oznakowania dróg ewakuacyjnych. Pracodawca zobowiązany jest do wyznaczenia pracownika Do wykonywania działań w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji. DROGI POŻAROWE I EWAKUACYJNE DROGI POŻAROWE I EWAKUACYJNE OŚWIETLENIE DRÓG I DOJŚĆ WYBRANE SZKODLIWE CZYNNIKI FIZYCZNE • Hałas • Wibracje • Mikroklimat (zimny lub gorący) • Promieniowanie • Pole elektromagnetyczne • Pole elektrostatyczne • Pyły przemysłowe HAŁAS W Europie ponad 13 milionów pracowników cierpi na zaburzenia słuchu. Hałas może być przyczyną wypadków, powodować utratę głosu oraz zwiększać poziom stresu. Utrata lub uszkodzenie słuchu jest jedną z najczęściej odnotowywanych chorób zawodowych w UE. Jest jedną z najbardziej kosztownych pod względem wypłacanych odszkodowań oraz zwolnień lekarskich, zmniejszenia wydajności pracy i wypadków przy pracy spowodowanych utrudnieniami w porozumiewaniu się z powodu hałasu. HAŁAS poziom ekspozycji na hałas w odniesieniu do 8-godz. czasu pracy nie powinien przekraczać 85 db OCHRONA PRZED HAŁASEM POPARZENIA Para wodna Gorąca woda (kawa) Gorące elementy maszyn Substancje chemiczne (kwasy, zasady) CZYNNIKI CHEMICZNE CZYNNIKI CHEMICZNE NDS – Najwyższe dopuszczalne stężenie METODY ELIMINACJI ZAGROŻENIA ZNAKI BEZPIECZEŃSTWA Wybuchowy Toksyczny Utleniający Szkodliwy / drażniący Łatwo palny Żrący PYŁY Pył to zbiór cząstek stałych (o wymiarach poniżej 300 mikrometrów), pozostających w powietrzu przez pewien czas. Najbardziej pyłotwórcze procesy technologiczne: Kruszenie Mielenie Przesiewanie Transport i mieszanie ciał sypkich Oczyszczanie Toczenie Szlifowanie Polerowanie 98 PYŁY Pyły w zależności od oddziaływania na organizm dzielimy na: • pylicotwórcze • drażniące • alergioczne • toksyczne • rakotwórcze Mogą być źródłem: PYLICA PŁUC CHOROBA UCZULENIOWA USZKODZENIA BŁON ŚLUZOWYCH LUB SKÓRY RAK PŁUC RAK OSKRZELI 99 ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Tam, gdzie pracodawca nie może wyeliminować szkodliwych lub niebezpiecznych czynników zagrożenia, musi (na własny koszt) wyposażyć pracowników w indywidualne środki: ochrony kończyn górnych / dolnych ochrony głowy, twarzy i oczu ochrony dróg oddechowych ochrony słuchu ochrony przed upadkiem z wysokości Źródło Internet CZYNNIKI BIOLOGICZNE Mikroorganizmy (bakterie, wirusy, grzyby itd.) Makroorganizmy (psy, szczury, Struktuktury i substancje produkowane przez te organizmy (toksyny, alergeny…) Substancje rakotwórcze Substancje mutagenne CZYNNIKI BIOLOGICZNE Szkodliwe czynniki biologiczne obejmują drobnoustroje komórkowe, pasożyty wewnętrzne, jednostki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie hodowle komórkowe, które mogą być przyczyną zakażenia, alergii lub zatrucia. Bacillus, Pseudomonas, Enterobacter, Flavobacterium, Alcaligenes, Microccocus, Legionella i Streptomyces Candida spp., Penicillium ssp., Aspergillus spp. i Cladosporium spp. CZYNNIKI RAKOTWÓRCZE Pracodawca jest zobowiązany do: • rejestrowania wszystkie rodzaje prac związanych z kontaktem z czynnikami rakotwórczymi • pomiarów występowania tych czynników • prowadzenia rejestru pracowników zatrudnionych przy tych pracach • informowania pracowników o narażeniu na czynniki rakotwórcze • przechowywania tych rejestrów przez 40 lat CZYNNIKI PSYCHO-FIZYCZNE Źródło: Internet CZYNNIKI PSYCHO-FIZYCZNE Czynnikami psychofizycznymi w procesie pracy mogą być: Obciążenie fizyczne: statyczne dynamiczne Obciążenie nerwowo-psychiczne: Obciążenie umysłu Niedociążenie lub przeciążenie percepcyjne Obciążenie emocjonalne OBCIĄŻENIE FIZYCZNE PRACA STATYCZNA: wysiłek charakteryzujący się małym zużyciem energii. Swobodny przepływ krwi zahamowany jest przez długotrwały skurcz mięśnia, a zbierające się produkty przemiany materii powodują zakwaszenie komórek mięśni i związane z tym bóle mięśniowe oraz rozwój zmęczenia. Źródło: Internet DOLEGLIWOŚCI W PRACY STATYCZNEJ PRZECIWDZIAŁANIE MONOTONII Ze względu na uciążliwość pracy z monitorem ekranowym pracodawca powinien tak zorganizować pracę, aby zapewnić: • łączenie przemienne pracy związanej z obsługą monitora ekranowego z innymi rodzajami prac nieobciążającymi wzroku i wykonywanymi w innych pozycjach ciała (1 godz. nieprzerwanej pracy) • lub co najmniej 5-minutową przerwę, wliczaną do czasu pracy, po każdej godzinie pracy przy obsłudze monitora ekranowego. CZYNNIKI PSYCHO-FIZYCZNE Obciążenie psycho-nerwowe: praca pod naciskiem czasu napięcie ambicjonalne „wyścig szczurów” stres psychiczny Źródło: Internet STRES STRES TO REAKCJA NA NADMIERNĄ PRESJĘ PRESJA STRES CHOROBA Źródło: Internet STRES ZAWODOWY STRES KOSZTUJE! Odejścia z pracy Wzrost absencji chorobowej Gorsza jakość pracy Niedotrzymywanie terminów Skargi klientów Stres jednego pracownika wywołuje stres następnego! Pracownik może żądać odszkodowania STRES ZAWODOWY Efekt niedopasowania wymagań do możliwości ich sprostania Stres zajmuje 2 miejsce wśród najczęściej zgłaszanych problemów zdrowotnych. Dotyczy 22% pracowników w Unii Europejskiej 50-60% wszystkich traconych dni roboczych ma związek ze stresem! Źródło: www.hse.gov.uk ROZPOZNAJ STRES Zmiany nastroju, pogarszające się kontakty, irytacja, niezdecydowanie, absencja, niewywiązywanie się z obowiązków Rozczarowanie pracą, presja czasu, niedostosowanie stanowiska, brak wsparcia, wykorzystywanie, nękanie, mobbing, niepewność przyszłości ROZPOZNAJ STRES Rozpoznaj źródło stresu Włącz pracownika w proces Zachęć do pomocy u lekarza Traktuj ze zrozumieniem i dyskrecją Wyrzucenie z pracy NIE JEST najlepszym rozwiązaniem! Może to być wierzchołek góry lodowej… STRES MENADŻERSKI Stres wywoływany jest zwykle przez: • osobistą odpowiedzialnością prawną i materialną za skutki kierowania przedsiębiorstwem • brak pełnej informacji i związane z nią ryzyko przy wprowadzaniu nowych produktów, rozpoczynania inwestycji lub otwierania filii firmy w innych miastach • konieczność stałej kontroli swego zachowania • dyspozycyjność wobec współpracowników i firm współpracujących • presję czasu oraz brak wypoczynku! • konflikty w stosunkach z podwładnymi oraz problemy w życiu osobistym lub problemy ze zdrowiem. STRES MENADŻERSKI SKUTKUJE BŁĘDAMI: W podejmowaniu decyzji W rozwiązywaniu problemów W komunikacji W relacjach z podwładnymi (nagradzanie, karanie) OBJAWY STRESU • Podwyższone ciśnienie • Kołatanie serca • Nadkwaśność, brak apetytu • Napięcie, lęk, wyczerpanie, nerwice • Depresja, bezsenność Źródło: Internet DBAJ O WŁAŚCIWY POZIOM STRESU! przemyślenie swojej roli zawodowej sformułowanie jasnych celów na najbliższy rok przeorganizowanie swojego dnia częste, krótkie odpoczynki pomiędzy fazami wytężonej pracy (1,5 h) ustabilizowanie godzin snu regeneracja organizmu określenie stresorów wpływających na nas pozytywnie i negatywnie uprawianie sportu, hobby, słuchanie muzyki, stosowanie technik relaksacyjnych DEPRESJA Utrzymujący się przez min. 2 tygodnie zespół obniżonego nastroju zaburzenia snu, nastroju, łaknienia, dolegliwości psychosomatyczne, myśli typu S, apatia… Wszystko jest wyolbrzymione (stany płaczliwe lub agresywne) JAK POMÓC? Nie straszymy Namawiamy na wizytę u specjalisty Obserwujemy Należy: dbać o godność osobistą, szanować przekonania, okazać wyrozumiałość ZESPÓŁ LĘKU NAPADOWEGO Panika, występuje razem z np. agorafobią, klaustrofobią (w kolejce, w korku, w czasie filmu) bicie serca, suchość ust, bladość lub przekrwienie, płytki oddech (lub hiperwentylacja), bóle międzyżebrowe (mylone z zawałem) Atak paniki jest wołaniem o pomoc! JAK POMÓC? „Zresetować” Odwrócić uwagę Leczyć! Namawiamy na wizytę u specjalisty Często: nieumiejętność mówienia „nie” ERGONOMIA Źródło: Internet ERGONOMIA JAK NAJLEPIEJ ORGANIZOWAĆ PRACĘ NA STANOWISKU Ergonomia to nauka zajmująca się dopasowaniem pracy do człowieka. Ergonomia dba, by zadanie, narzędzia, informacja i środowisko pracy były dostosowane do każdego pracownika. ERGONOMIA ZASTOSOWANIE ERGONOMII WPŁYWA NA: zwiększenie wydajności pracy lepsze wykorzystanie czasu pracy zwiększenie bezpieczeństwa pracy obniżenie absencji chorobowej zwiększenie satysfakcji z pracy poprawę samopoczucia pracowników ERGONOMIA Projektowanie przestrzeni pracy z uwzględnieniem wymiarów ludzkiego ciała w powiązaniu z procesem pracy Pozycja ciała nie powinna powodować zmęczenia na skutek długotrwałego napięcia mięśni Należy ustalić równowagę między ruchami ciała a bezruchem. POMIESZCZENIA PRACY Powierzchnia pomieszczeń: Na każdego z pracowników jednocześnie zatrudnionych w pomieszczeniach stałej pracy powinno przypadać : • co najmniej 13 m3 wolnej objętości pomieszczenia • oraz 2 m2 wolnej powierzchni podłogi POMIESZCZENIA BIUROWE Wysokość pomieszczeń: dla pomieszczeń stałej pracy (ponad 4 godz.) ◦ dla 4 osób: min. 2,5 m ◦ powyżej 4 osoby: min. 3,0 m ◦ otwarta antresole, dyżurki, kioski: 2,2 m ◦ w których występują czynniki szkodliwe: min. 3,3 m dla pomieszczeń pracy czasowej (2-4 godz.) ◦ jeśli występują czynniki szkodliwe: min. 2,5 m ◦ jeśli takie czynniki nie występują: min. 2,2 m POMIESZCZENIA BIUROWE Oświetlenie i temperatura: • • • • pisanie ręczne, obsługiwanie klawiatury: 500 lux stosunek powierzchni okien do pow. podłogi: min. 1:8 Minimalna temperatura pomieszczeń biurowych: 18o C Wentylacja – zapewniona wymiana powietrza w pomieszczeniu WENTYLACJA Klimatyzacja powinna zapewnić: - utrzymanie optymalnej temperatury bez względu na porę roku, - zapewnienie odpowiedniej wilgotności powietrza, - odpowiednią cyrkulację powietrza. Optymalna wilgotność względna w pomieszczeniach z komputerami nie powinna być niższa niż 40%. Podgrzewanie lub schładzanie powietrza powoduje obniżenie jego wilgotności poniżej zalecanych norm, co negatywnie wpływa na mikroklimat wnętrza, a w konsekwencji na samopoczucie pracowników. STANOWISKO KOMPUTEROWE Źródło: Internet STANOWISKO KOMPUTEROWE Przygotowanie monitora do pracy: znaki na ekranie powinny być wyraźne i czytelne, obraz powinien być stabilny, bez tętnienia itp., jaskrawość i kontrast znaków na ekranie powinny być łatwe do regulowania. Źródło: Internet STANOWISKO KOMPUTEROWE Monitor ekranowy – podstawowe wymagania: regulacja ustawień powinna umożliwiać pochylenie ekranu co najmniej 20º do tyłu i 5º do przodu oraz obrót wokół własnej osi co najmniej o 120º ekran powinien być pokryty warstwą antyodbiciową lub wyposażony w odpowiedni filtr ustawienie ekranu względem źródeł światła powinno ograniczać olśnienie i odbicia światła. STANOWISKO KOMPUTEROWE Szerokość i głębokość BIURKA (stołu) powinna zapewniać: zachowanie odległości nie mniejszej niż 10 cm między klawiaturą a przednią krawędzią stołu, ustawienie elementów wyposażenia w odpowiedniej odległości od pracownika w zasięgu jego kończyn górnych, bez konieczności przyjmowania wymuszonych pozycji. Powierzchnia blatu stołu powinna być matowa najlepiej barwy jasnej! SKUTKI PRACY PRZY KOMPUTERZE Konsekwencją unieruchomienia w pozycji siedzącej jest wzrost ciśnienia w krążkach międzykręgowych kręgosłupa oraz statyczne obciążenie mięśni pleców, które sprzyja tworzeniu się nieprawidłowych krzywizn kręgosłupa. Jak podaje wiele źródeł literaturowych, dolegliwości układu mięśniowo-szkieletowego u osób wykonujących prace w pozycji siedzącej obejmują ok. 35% tej populacji pracowniczej. SKUTKI PRACY PRZY KOMPUTERZE • • • • • • pieczenie skóry, bóle mięśni i stawów ból i sztywność karku oraz ramion, bóle głowy drętwienie i skurcze rąk, sztywność (ból) nadgarstków, bóle kręgosłupa, bioder, mięśni nóg, zmęczenie wzroku objawiające się: pieczeniem oczu, nieostrością, widzenia, zmianami widzenia barw, • niepokój, nerwowość, • znużenie i osłabienie. SKUTKI PRACY PRZY KOMPUTERZE Długotrwały brak aktywności fizycznej powoduje również spowolnienie procesów fizjologicznych. Spowolnienie krążenia i spłycenie oddechu może być przyczyną niedotlenienia, przejawiającego się znużeniem, zmniejszeniem wydolności fizycznej i umysłowej. Niedostosowane siedzisko może powodować zaburzenia krążenia w kończynach dolnych, objawiające się drętwieniem nóg. Brak podparcia dla rąk może powodować bóle w nadgarstkach, mięśni przedramion i stawów barkowych. Jeżeli praca wykonywana jest przez wiele godzin dziennie, zarówno przy prostych, rutynowych czynnościach jak i pracy twórczej, pojawiają się objawy zmęczenia umysłowego i psychicznego. SKUTKI PRACY PRZY KOMPUTERZE Powtarzanie rutynowych czynności przy wpisywaniu danych do komputera powoduje monotonię, potęgującą znużenie, dużą liczbę popełnianych błędów, brak zaangażowania w pracę. Z kolei stres, który towarzyszy intensywnej pracy umysłowej, wykonywanej często pod presją czasu, powoduje zmęczenie, bóle głowy, frustracje, wypalenie zawodowe. Zmęczenie może pogłębiać intensywna praca wzrokowa wykonywana w nieodpowiednich warunkach oświetlenia. PRZEMĘCZENIE OCZU Objawy przemęczenia oczu to m.in.: 1. Nagłe zaniki ostrości widzenia, 2. Zaburzenia w postaci rozmazywania się obrazu i widzenia za mgłą, 3. Podwójne widzenie, 4. Uczucie ucisku na gałki oczne i zmiany barw. Objawy te mogą wiązać z: 1. 2. 3. 4. 5. Niewłaściwym oświetleniem, Złą ostrością i drganiami obrazu, Odbiciami światła na monitorze, Złym zamontowaniem osłon ekranowych, Wielkością używanej czcionki. ZESPÓŁ SUCHEGO OKA 1. Osoba pracująca przy komputerze stale wpatruje się w płaszczyznę dwuwymiarową, podczas gdy naturalne widzenie jest trójwymiarowe. 2. Obserwowana płaszczyzna ma niekorzystne pionowe ustawienie. 3. Obciążeniem dla oka jest wpatrywanie się w podświetlony ekran, czyli bezpośrednio w źródło światła. 4. Podczas pracy przy obsłudze monitora zmniejsza się liczba mrugnięć oczami. Przy normalnym widzeniu powieki zamykają się i otwierają około 20 – 25 razy na minutę, a przy pracy z monitorem liczba ta może spaść do 1 – 2 mrugnięć na minutę. 5. Rzadkie mruganie prowadzi do wysychania powierzchni gałki ocznej, czego efektem jest niedostateczne nawilżanie gałki ocznej i niewystarczające jej „smarowanie”. 6. Podrażniona zostaje spojówka i rogówka – pojawiają się typowe dolegliwości oczu takie jak: pieczenie, zaczerwienienie, uczucie suchości, swędzenie. STANOWISKO KOMPUTEROWE STANOWISKO KOMPUTEROWE Pracownik ma prawo: do 5-minutowej przerwy po każdej godzinie nieprzerwanej pracy przy komputerze STANOWISKO KOMPUTEROWE Stanowisko pracy: Zapewnij sobie maks. pole widzenia poza ekranem Wyeliminuj odblask Zadbaj o właściwe oświetlenie Ułożenie ciała: Przyjmij prawidłową pozycję Siedź i pochylaj się prawidłowo Oddychaj regularnie i rozluźnij ciało Ochrona oczu: Mrugaj co 3 – 5 sekund Dostrzegaj otoczenie Spoglądaj często w dal Źródło: Internet WYPADKI PRZY PRACY WYPADEK PRZY PRACY Nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą Źródło: Internet PRZYCZYNY WYPADKÓW ZAPAMIĘTAJ: MOŻEMY PRZECIWDZIAŁAĆ WYPADKOM, MOŻEMY KONTOROLOWAĆ CZYNNIKI WYPADKOWE… NIE MOŻEMY PRZEWIDZIEĆ SKUTKÓW WYPADKU! PRZYCZYNY WYPADKÓW CZYNNIK LUDZKI 80% WSZYSTKICH WYPADKÓW 1. LENISTWO - „Ale to taki kłopot, by zrobić to dobrze” 2. NADMIERNA WIARA W SIEBIE - „To mi się nigdy nie przydarzy” 3. UPARTOŚĆ - „Zrobię to po swojemu” 4. SARKAZM - „Bezpieczeństwo jest dobre dla dzieci” 5. NIECIERPLIWOŚĆ - „Przecież mi to cały dzień zabierze!” 6. IGNORANCJA - „Nie wiedziałem, że to było niebezpieczne” PRZYCZYNY WYPADKÓW 7. ZAPOMINALSTWO - „Miałem taki zamiar, ale zapomniałem” 8. POPISYWANIE SIĘ - „ Spoko, spójrz na mnie!” 9. NIEZNAJOMOŚĆ ZAGROŻEŃ – „Nikt mi o tym nie mówił” 10. LEKCEWAŻENIE ZAGROŻEŃ - „Inni też tak robią” 11. NIEFRASOBLIWOŚĆ - „Jakoś to będzie” 12. NIEUWAGA, BRAK OSTROŻNOŚCI - „Zagapiłem się” 13. CWANIACTWO - „Zgodnie z instrukcją?! Po co ? Można szybciej i łatwiej” OBOWIĄZEK POSZKODOWANEGO Niezwłocznie* zawiadomić pracodawcę! Niezwłocznie – znaczy „bez zbędnej zwłoki”. Zwłoka w zawiadomieniu o wypadku stawia poszkodowanego w „kręgu podejrzenia” o próbie zatajenia okoliczności wypadku. * - kiedy tylko stan fizyczny i psychiczny poszkodowanego na to pozwala OBOWIĄZEK ŚWIADKA Udzielić pierwszej pomocy wezwać Pogotowie Ratunkowe: 999 lub 112 Źródło: Internet Zabezpieczyć miejsce wypadku przed następnym wypadkiem, jak również ze względu na dochodzenia powypadkowe Niezwłocznie zawiadomić pracodawcę! WYPADKI W DRODZE DO LUB Z PRACY Nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca pracy, jeżeli ta droga była NAJDOGODNIEJSZA (najkrótsza) I NIE ZOSTAŁA PRZERWANA Źródło: Internet WYPADKI W DRODZE DO LUB Z PRACY Droga może być przerwana, jeśli przerwa była życiowo uzasadniona, a czas nie przekraczał granicy potrzeby! Źródło: Internet PRZERWA W DRODZE DO LUB Z PRACY Za uzasadnioną życiowo przerwę w drodze do pracy lub z pracy można uznać taką, która powstała w celu załatwienia sprawy niecierpiącej zwłoki, pilnej, która przede wszystkim dotyczy pracownika czy jest istotna dla organizowania jego życia osobistego lub ważna z przyczyn zdrowotnych Źródło: Internet ŚWIADCZENIA Dla poszkodowanego w wypadku w drodze ,,do’’ i ,,z’’ pracy: Zasiłek chorobowy - płatny 100% Świadczenie rehabilitacyjne (max. 12 mies) Zasiłek wyrównawczy Renta z tytułu niezdolności do pracy WYPADKI ZRÓWNANE Z WYPADKAMI PRZY PRACY W czasie podróży służbowej chyba że nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych zadań • • Podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony Źródło: Internet • Przy wykonywaniu zadań zleconych przez związki zawodowe ŚWIADCZENIA Dla poszkodowanego w wypadku przy pracy i zrównanego z wypadkiem przy pracy (także choroby zawodowej): Zasiłek chorobowy: 100% wymiaru Świadczenie rehabilitacyjne Zasiłek wyrównawczy Renta z tytułu niezdolności do pracy Dodatek pielęgnacyjny Jednorazowe odszkodowanie (ZUS): 20% przeciętnego wynagrodzenia za 1% stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu RODZAJE WYPADKÓW Wypadek ciężki: • Ciężkie uszkodzenie ciała (utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczych) • Inne uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia, naruszające podst. funkcje organizmu • Trwała choroba psychiczna • Całkowita lub częściowa niezdolność do pracy • Trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała RODZAJE WYPADKÓW Wypadek zbiorowy: Wypadek, któremu w wyniku TEGO SAMEGO ZDARZENIA uległy co najmniej 2 osoby Wypadek śmiertelny: Wypadek w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku ZAWIADOMIENIE O WYPADKU W sytuacji zaistnienia wypadku zbiorowego, ciężkiego lub śmiertelnego pracodawca musi niezwłocznie zawiadomić właściwego inspektora pracy oraz prokuratora. OBOWIĄZKI PRACODAWCY Pracodawca jest zobowiązany przeprowadzić wyjaśnienie powypadkowe: POWOŁAĆ ZESPÓŁ POWYPADKOWY oddelegowany pracownik + pracownik służb BHP ZEBRAĆ DOKUMENTACJĘ protokół powypadkowy + wyjaśnienia poszkodowanego i świadka (10 lat w archiwum) ZGŁOSIĆ DO ZUS ewentualnie do prokuratury i inspekcji pracy ...oraz zastosować środki zapobiegające podobnym wypadkom! Przedawnienie postępowania powypadkowego następuje po 3 latach od zdarzenia. OBOWIĄZKI PRACODAWCY Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie chorób zawodowych Obowiązek niezwłocznego zgłoszenia właściwemu organowi PIS i właściwemu inspektorowi pracy każdego przypadku rozpoznanej choroby zawodowej albo podejrzenia o taką chorobę. W razie rozpoznania u pracownika choroby zawodowej: Ustalenie przyczyny powstania choroby zawodowej oraz charakterystyki i rozmiaru zagrożenia tą chorobą Niezwłoczne przystąpienie do usunięcia czynników, powodujących powstanie choroby zawodowej Zapewnienie realizacji zaleceń lekarskich ODMOWA ŚWIADCZEŃ Alkohol Źródło: własne Umyślne sprowadzenie na siebie niebezpieczeństwa, rażące niedbalstwo Środki odurzające (narkotyki) i substancje psychotropowe Źródło: Internet ALKOHOL W PRACY NIE DOPUSZCZAĆ DO PRACY - WYDŁUŻONA REAKCJA - ZŁA OCENA SYTUACJI - NIEDOSTRZEGANIE ZAGROŻEŃ Źródło: owc1.blox.pl CHOROBY ZAWODOWE Ujęte są w „Wykazie chorób zawodowych” (RM 30 VII 2002) Występują, jeśli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wielkim prawdopodobieństwem, że CHOROBA POWSTAŁA W WYNIKU DZIAŁANIA CZYNNIKÓW SZKODLIWYCH DLA ZDROWIA WYSTĘPUJĄCYCH W ŚRODOWISKU PRACY lub związanych ze sposobem wykonywania pracy. Decyzje o uznaniu choroby zawodowej podejmuje państwowy inspektor sanitarny na podstawie orzeczenia lekarskiego Źródło: Internet OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA Kto zauważy pożar, klęskę żywiołową lub inne miejscowe zagrożenie, obowiązany jest niezwłocznie zawiadomić osoby znajdujące się w strefie zagrożenia oraz jednostkę ochrony przeciwpożarowej, bądź policję ... Pracownicy winni znać swoje zadania na wypadek pożaru, w szczególności: umieć alarmować straż pożarną; umieć posługiwać się podręcznym sprzętem gaśniczym; umieć postępować w wypadku powstania pożaru w zakładzie pracy w tym współpracować ze służbami ratowniczymi. zachować spokój, ostrzec współpracowników; zaalarmować straż pożarną; 998 odłączyć spod napięcia urządzenia elektryczne, wyłączyć instalacje wentylacyjne, transportowe i grzewcze; zamknąć główny zawór gzowy, zablokować rurociągi; natychmiast opuścić miejsca niebezpieczne oznakowanymi drogami ewakuacyjnymi, w razie zadymienia przemieszczać się trzymając głowę na wysokości ok. 1 m (ochrona przed dymem i ciepłem); nie używać wind. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA I. Zagrożenie pożarowe – to zespół czynników wpływających rozprzestrzenianie się pożaru – a przez to na bezpieczeństwo życia ludzi. na powstanie i II. Zjawisko pożaru i wybuchu: Pożar jest to - niekontrolowany w czasie i przestrzeni proces wydzielania ciepła połączony z przenoszeniem masy. Proces palenia definiujemy jako pożar gdy zachodzą okoliczności: - przebiega on warunkach niekontrolowanych; - niszczy wartości materialne nie przeznaczone do zniszczenia w danym czasie i w taki sposób, że: - jego likwidacja wymaga zastosowania środków gaśniczych. Palenie jest to - proces fizyko-chemiczny polegający na intensywnej reakcji egzotermicznej łączenia się materiału palnego z tlenem, znajdującym się w powietrzu. Procesowi palenia towarzyszą: - wzrost temperatury; - wydzielanie ciepła; - świecenie w postaci żaru lub płomienia; - wydzielanie dymów i gazów. Czynniki niezbędne do wywołania zjawiska palenia: - tlen; - materiał palny; - ciepło (płomień, iskra). Temperatura zapalania to – najniższa temperatura, przy której ciało stałe wytwarza gazy zdolne do zapalenia pod wpływem bodźca termicznego. Przykład: drewno 300 – 4000 C, papier ok. 2300 C, węgiel kamienny 400 – 5000 C. WARUNKI POWSTAWANIA POŻAU CIEPŁO PALIWO GAZ, CIECZ CIAŁO STAŁE POŻAR Mieszanie się paliwa z powietrzem POWIETRZE AZOT TLEN OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA III. Grupy pożarów w zależności od rodzaju palącego się materiału i sposobu jego spalania: Rodzaj palących się materiałów i sposób ich spalania – wg PN-75/M.-51001 Zakres stosowania środków gaśniczych Grupa pożaru Rodzaj palącego się materiału i sposób jego spalania Typy gaśnic przenośnych A Pożary ciał stałych pochodzenia organicznego, (grupa pożaru A), przy spalaniu których obok innych zjawisk powstaje zjawisk żarzenia np.: drewno, papier, węgiel, słoma, tworzywa sztuczne, tekstylia, itp.. gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC; gaśnice płynowe z dodatkowym roztworem środka; gaśnice pianowe. B Pożary cieczy palnych i substancji stałych, topiących się wskutek ciepła wytwarzającego się podczas pożaru (grupa pożaru B), np.: benzyna, tłuszcze, farby, oleje, smoła, rozpuszczalniki, itp. gaśnice CO2; gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC; gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym BC; gaśnice pianowe; gaśnice płynowe z dodatkowym wodnym roztworem środka; Pożary gazów ,(grupa pożaru C), np.: acetylen, butan, metan, propan, wodór, gaz ziemny i miejski, itp.. gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC; gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym BC. Pożary metali (grupa pożaru D), np.: aluminium, sód, potas, lit, magnez i ich związki. gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym metale. C D OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA IV. Środki gaśnicze: Woda – podstawowy środek gaśniczy, charakteryzujący się dobrymi właściwościami chłodzenia – wylana na palące się ciało pobiera duże ilości ciepła i sam ogrzewając się oziębia je do temperatury uniemożliwiającej dalsze palenie. Para wodna ma działanie tłumiące. Wodą gasimy pożary grupy A. Uwaga: Wodą nie wolno gasić urządzeń pod napięciem elektrycznym, ciał reagujących z wodą (np. sód, potas, karbid, wapno palone), cieczy palnych jak benzyna, nafta, oleje, tłuszcze (woda opada na dno zbiornika powodując gromadzenie pary wodnej i wzrost ciśnienia co prowadzi do wyrzutów cieczy na zewnątrz zbiornika). Piana gaśnicza – jej działanie to odcięcie dostępu tlenu do źródła ognia (działanie tłumiące). Jest złym przewodnikiem ciepła i może być wykorzystywana jako zabezpieczenie materiałów zagrożonych pożarem. Pianą gasimy pożary grup A i B. Uwaga: Nie wolno gasić pianą urządzeń pod napięciem elektrycznym oraz materiałów reagujących z wodą. Dwutlenek węgla – produkt całkowitego spalania węgla, a więc środek niepalny. Dwutlenek węgla jest cięższy od powietrza, obniża stężenie tlenu w otaczającej ogień atmosferze (działanie tłumiące). Dwutlenek węgla po gwałtownym rozprężeniu do ciśnienia atmosferycznego zestala się w masę podobną do śniegu i silnie oziębia się do ok. –78,50 C. Dwutlenek węgla może gasić pożary grup B i C. Uwaga: Nie wolno gasić węgla kamiennego, siarki, metali lekkich, wodoru oraz palącej się odzieży na ludziach. Proszki gaśnicze – służą do gaszenia pożarów grup A, B i C. Pod wpływem wysokiej temperatury proszek wytwarza szklistą warstwę na powierzchni gaszonego materiału odcinając dopływ tlenu. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA V. Sprzęt gaśniczy (oznakowanie): Przez podręczny sprzęt gaśniczy – należy rozumieć urządzenia, przy pomocy których można przystąpić do natychmiastowej akcji gaszenia pożaru. Są to między innymi hydronetki, gaśnice, koce gaśnicze. 1. Gaśnice – to przenośne urządzenia, których masa całkowita nie powinna przekraczać 20 kg, po uruchomieniu samodzielnie wyrzucają środek gaśniczy na skutek działania ciśnienia gazu (proszkowe, śniegowe, halonowe, pianowe). 2. Koc gaśniczy – to płachta tkaniny z włókna szklanego o powierzchni ok. 2 m2, całkowicie niepalna. Działanie koca gaśniczego polega na tłumieniu pożaru przez odcięcie dopływu powietrza do palącego materiału. 3. Agregat gaśniczy – to sprzęt gaśniczy mający zapas środków gaśniczych ponad 20 kg, wyposażony w urządzenia umożliwiające natychmiastowe prowadzenie akcji gaśniczej. Hydrant wewnętrzny – to zawór wodny zainstalowany na wewnętrznej sieci wodociągowej, obudowany szafką i wyposażony w wąż tłoczony zakończony prądownicą wodną. Do obsługi hydrantu potrzebne są 2 osoby. 4. TYPY GAŚNIC Gaśnice pianowe. Agregaty pianowe. ZALETY: Zapewnia szybkie chłodzenie przez skroplenie środka w kontakcie z pożarem; Tworzy powłokę odcinającą uniemożliwia ponowne zapalenie; wydzielanie par palnych cieczy i Może być użyta do gaszenia urządzeń elektrycznych, jeżeli posiadają informacje od dopuszczeniu. ZASTOSOWANIE: pożary grupy A, B. PRZECIWWSKAZANIA: Nie gasić: ciał reagujących z wodą, jak np. sód, potas, karbol, wapno; ciał palących temperaturach; się w postaci żaru w wysokich instalacji u urządzeń elektrycznych pod napięciem. DZIAŁANIE: Wyciągnąć zawleczkę bezpieczeństwa; Nacisnąć dźwignię; Skierować zawór na źródło ognia naciskając dźwignię. TYPY GAŚNIC Gaśnice śniegowe. Agregaty śniegowe. ZALETY: Środek gaśniczy nie wymaga do uwolnienia czynnika wyzwalającego; Działa tłumiąco wypychając tlen gazem obojętnym; Nie pozostawia śladów po użyciu; Stosuje się do gaszenia urządzeń pod napięciem. ZASTOSOWANIE: Pożary grupy B i C; Urządzenia i instalacje pod napięciem do 1 kV. PRZECIWWSKAZANIA Nie wolno gasić: pożarów siarki, węgla, metali lekkich, materiałów, obok których są związki cyjanków; palących się ludzi; DZIAŁANIE silnie rozgrzanych urządzeń. Wyciągnąć zawleczkę; Nacisnąć dźwignię uwalniającą CO2; Wydajność kontrolować zaworem. elementów konstrukcji TYPY GAŚNIC Gaśnice proszkowe. Agregaty proszkowe. ZALETY: Nietoksyczność, neutralność; Duża zdolność penetracji ognia, chłodzenie i tworzenia warstwy izolacyjnej przed ogniem; Możliwość gaszenia urządzeń elektrycznych; Proszki fosforanowe posiadają zwiększoną odporność na wilgotność, wstrząsy i gaszą pożary grupy A; Gasi skutecznie pożary gazów. PRZECIWWSKAZANIA Nie powinno się gasić: części ruchomych maszyn, komputerów i sprzętu elektronicznego. DZIAŁANIE Wyciągnąć zawleczkę bezpieczeństwa; ZASTOSOWANIE: Proszki fosforanowe gaszą pożary grupy A, B, C; Proszki węglanowe gaszą pożary grupy B, C; Urządzenia elektryczne pod napięciem do 1 kV; Pożary grup D (proszek D). Nacisnąć dźwignię; Uwolniony proszek i jego wydajność kontroluje się zaworem. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA VI. Alarmowanie straży pożarnej: Aby zaalarmować straż pożarną należy: Nacisnąć sygnalizator pożaru ręczny Z najbliższego telefonu połączyć się ze stanowiskiem alarmowania straży pożarnych lub centralą zakładową i zgłosić: Co się pali? - (rodzaj pomieszczenia lub jaki budynek itp.. względnie rodzaj innego zdarzenia przy którym niezbędna jest interwencja służb ratowniczych); Gdzie się pali? - adres, jakie jest zagrożenie? czy w obiekcie znajdują się ludzie, jakie obiekty są w sąsiedztwie i czy są zagrożone?. Kto zgłasza? OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA Alarmowanie 1. Każdy, kto zauważył pożar lub uzyskał informację o pożarze obowiązany jest zachować spokój i nie dopuszczając do paniki natychmiast zaalarmować: a) osoby znajdujące się w sąsiedztwie pożaru, narażone na jego skutki, b) pracowników ochrony obiektu, telefonicznie lub włączając przycisk alarmowy, c) Państwową Straż Pożarną tel. 998 2. Alarmowanie straży pożarnej należy przeprowadzić z najbliższego telefonu, 3. Po uzyskaniu połączenia ze strażą pożarną należy wyraźnie podać : a) gdzie się pali - dokładnie adres budynku i jego nazwę, b) co się pali - np. pokój biurowy na XXV p. c) czy istnieje zagrożenie życia ludzkiego, czy w rejonie objętym pożarem lub w bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się materiały łatwo zapalne lub wybuchowe itp. d) numer telefonu, z którego się dzwoni oraz swoje imię i nazwisko. UWAGA: po potwierdzeniu przyjęcia meldunku przez dyżurnego telefonistę odłożyć słuchawkę i odczekać przy telefonie na ewentualne sprawdzenie, czy meldunek o pożarze nie jest fałszywy. OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA VII. Ewakuacja: Drogi ewakuacyjne, drogi ratunkowe i wyjścia awaryjne, a także ich trasy, powinny być oznakowane w sposób dobrze widoczny i trwały; Znaki ewakuacyjne i znaki ochrony przeciwpożarowej powinny być fotoluminescencyjnych, jeżeli nie jest konieczne zastosowanie oświetlenia awaryjnego. wykonane z materiałów Nie wolno zastawiać (ani od wewnątrz, ani na zewnątrz) i nie zamykać wyjść ewakuacyjnych; Drzwi muszą się w każdej chwili łatwo i szybko otwierać bez żadnych dodatkowych środków pomocniczych, tak długo jak w pomieszczeniu znajdują się ludzie; Wymagania dotyczące wyjść awaryjnych nie są spełnione, jeżeli obok wyjścia awaryjnego nie znajduje się skrzynka z kluczem; Drzwi pożarowe i drzwi dymoszczelne muszą być zawsze zamknięte, z wyjątkiem drzwi zaopatrzonych w prawidłowo działające, skuteczne urządzenia samozamykające; Żadne przedmioty nie mogą utrudniać samoczynnego zamykania drzwi. Ewakuacja – mienia w zakładzie powinna odbywać się z uwzględnieniem przedmiotów, które stanowią dla danego zakładu podstawę jego działania: np.: plany, projekty, dyskietki komputerowe, unikalna aparatura, prototypy. Ewakuacja przedmiotów dużych i ciężkich jest nierealna i bezcelowa. ZAPOBIEGANIE POŻAROM Nie zmieniać usytuowania zainstalowanych urządzeń gaśniczych i sygnalizacji pożarowej; Nie zastawiać i nie zawężać dróg ewakuacyjnych; Drogi ewakuacyjne nie mogą być wykorzystywane do składowania lub przechowywania przedmiotów i różnych materiałów; Zaznajomić pracowników z przepisami przeciwpożarowymi obowiązującymi w zakładzie pracy; W strefach zagrożenia wybuchem, w miejscach składowania materiałów niebezpiecznych pożarowo oraz określonych przez właściciela obiektu, nie wolno stosować ognia otwartego ani palić tytoniu; Palenie papierosów dozwolone wyłącznie w miejscach do tego przeznaczonych; Urządzenia i osprzęt elektryczny powinny być użytkowane zgodnie z instrukcją obsługi; Nie przechowywać materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5 m od: urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 1000 C; linii kablowych o napięciu powyżej 1 kV; przewodów uziemiających oraz przewodów odprowadzających instalacji odgromowej; Odstęp od źródeł promieniowania cieplnego powinien wynosić co najmniej 1 m. ZAPOBIEGANIE POŻAROM Składowanie łatwo zapalnych przeznaczonych do tego celu; cieczy i substancji wyłącznie w pomieszczeniach Ograniczanie ilości materiałów łatwo zapalnych przechowywanych na danym stanowisku pracy – nie więcej niż zapotrzebowanie dobowe; Systematyczne usuwanie odpadów łatwo zapalnych; Zlewanie pozostałości łatwo zapalnych płynów do oddzielnych pojemników według rodzaju składu chemicznego, Łatwo zapalne odpady materiałów i płynów o nieznanym składzie magazynować oddzielnie. Łatwo zapalne odpady, także nasycone olejem szmaty, wrzucać do zamykanych niepalnych pojemników. Dziękuję za uwagę!
