Co powoduje raka szyjki macicy?

Diagnoza nie jest wyrokiem!
Rak szyjki macicy
• Prawidłowa szyjka
macicy
• Inwazyjny rak szyjki
macicy
Co powoduje raka szyjki macicy?
• Główną przyczyną raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem
HPV. Wbrew rozpowszechnionej opinii, rak szyjki macicy nie
jest chorobą dziedziczną, ani uwarunkowaną genetycznie.
Naukowcy udowodnili, że wywoływany jest on przez pewne
typy wirusa nazywanego wirusem brodawczaka ludzkiego lub
w skrócie HPV.
• Istnieje ponad 100 typów wirusa HPV. Większość z nich to
typy niskiego ryzyka, jednak typy wysokiego ryzyka, takie jak
typ 16 i 18 mogą powodować rozwój nieprawidłowych
komórek, prowadzący do raka szyjki macicy.
• Wirus ten łatwo się przenosi i jest szeroko rozpowszechniony.
Szacuje się, że do 75% aktywnych seksualnie kobiet w ciągu
swojego życia ulegnie zakażeniu wirusem HPV.
Jak przenosi się wirus HPV?
• Wirus przekazywany jest w czasie stosunku seksualnego, a czasami nawet
w wyniku intymnego kontaktu skóry narządów płciowych partnerów.
Zatem ryzyko zakażenia wirusem HPV dotyczy każdej aktywnej seksualnie
kobiety. Prezerwatywa nie daje ochrony przed zakażeniem wirusem,
ponieważ skóra bezpośrednio wokół narządów płciowych również może go
przenosić.
• Jeżeli utrzymujesz kontakty seksualne możesz być zagrożona – niezależnie
od wieku.
• Jeżeli jesteś zakażona wirusem HPV wysokiego ryzyka, we wczesnych
etapach (nawet przez wiele lat) możesz nie mieć żadnych objawów.
• Badanie cytologiczne umożliwia wczesne wykrycie zmian komórkowych –
dlatego regularne badania są tak ważne.
• Zmiany chorobowe w komórkach występują początkowo w obrębie szyjki
macicy. Jeżeli nie są leczone mogą się rozprzestrzeniać
Wirus HPV - najczęściej zadawane
pytania
Jak szerzy się zakażenie wirusem HPV?
•
Wirus HPV może być przeniesiony podczas stosunku
seksualnego lub poprzez kontakt ze skórą w okolicy
narządów płciowych. Oznacza to, że ryzyko zakażenia tym
wirusem dotyczy każdej aktywnej seksualnie kobiety– do
80% aktywnych seksualnie kobiet ulega zakażeniu wirusem
HPV przynajmniej raz w ciągu całego życia.
Jaki rodzaj kontaktów seksualnych może
być dla mnie niebezpieczny?
• Wirus HPV rozprzestrzenia się poprzez kontakt seksualny, ale
nie musi to być pełen stosunek płciowy. Do zakażenia HPV
może dojść nawet w wyniku kontaktu ze skórą okolicy
narządów płciowych
W jaki sposób mogę chronić się przed
zakażeniem wirusem HPV?
• Ogólne zalecenia dotyczące bezpiecznego seksu obejmują
stosowanie prezerwatyw, ale niestety nie chronią one
całkowicie przed zakażeniem wirusem HPV: wirus ten może
zostać przeniesiony nie tylko podczas pełnego stosunku (z
penetracją), ale także poprzez kontakt ze skórą w okolicy
narządów płciowych.
• Szczepionki.
Znaczenie badań cytologicznych
• Regularne badanie jest najbardziej skutecznym sposobem
wykrywania nieprawidłowych zmian komórkowych szyjki
macicy, które mogą stanowić wczesne stadium raka szyjki
macicy. Jednakże badanie cytologiczne nie zapobiega
zakażeniu wirusem HPV, który wywołuje raka szyjki macicy.
Pomaga ono natomiast w identyfikacji wczesnych oznak
choroby. Pozwala to zatem na stosowanie odpowiedniej
terapii.
Wymaz przy pomocy szczoteczki
Na czym to polega?
• Nadanie cytologiczne polega na pobraniu wymazu z szyjki
macicy. Lekarz ginekolog lub pielęgniarka stosując specjalną
szczoteczkę lub szpatułkę delikatnie pobierają warstwę
komórek z powierzchni szyjki macicy. Komórki te są
następnie badane pod mikroskopem pod kątem ewentualnych
nieprawidłowości. W przypadku ich stwierdzenia lekarz
skontaktuje się z Tobą i udzieli porady odnośnie wykonania
dalszych badań i możliwości leczenia.
Jak często należy poddawać się badaniu
cytologicznemu?
• Badanie to powinno być rutynowo wykonywane u każdej
kobiety, po inicjacji seksualnej – początkowo raz w roku przez
pierwsze 3–4 lata, a następnie powtarzane nie rzadziej niż co 3
lata.
Szczepienie – najczęściej zadawane
pytania
Jaki jest koszt szczepienia?
• Cena jednej dawki może być zróżnicowana, w zależności od
miejsca gdzie szczepionka będzie nabyta (punkt szczepień,
apteka, ZOZ lub NZOZ) i powinna wynosić około 500 zł.
Pełny kurs szczepień obejmuje trzy dawki przyjęte w
przeciągu 6 miesięcy.
Czy szczepienie jest bezpieczne?
• Wszystkie szczepionki muszą przejść dokładne badania
kliniczne i monitoring, zanim zostaną zatwierdzone do
stosowania. W czasie szczegółowo monitorowanych badań
tysiące kobiet w różnym wieku otrzymało jedną ze
szczepionek przeciwko HPV. Szczepionki te są ogólnie dobrze
tolerowane. Podobnie jak w przypadku innych szczepionek,
mogą wystąpić działania uboczne takie jak zaczerwienienie,
obrzęk lub niewielki ból w miejscu podania. Najczęściej
dolegliwości te szybko ustępują.
Czy powinnam się szczepić, jeśli jestem
w ciąży lub karmię piersią?
• Szczepienie powinno być przełożone na okres po zakończeniu
ciąży. Wskazania dla matek karmiących piersią nie są jeszcze
znane – zalecamy, byś zwróciła się do lekarza lub innego
specjalisty po poradę.
Statystyki
• “Około 30 polskich samorządów szczepi już przeciw wirusowi HPV,
odpowiedzialnemu za raka szyjki macicy
• W 27 krajach świata szczepienia przeciw HPV są finansowane z pieniędzy
publicznych
• W Polsce szczepienia przeciw HPV trafiły do kalendarza szczepień
zalecanych przez Ministra Zdrowia
• Ostatnie dostępne dane z Krajowego Rejestru Nowotworów są równie
zatrważające, jak te z lat wcześniejszych. W 2006 roku na raka szyjki
macicy zapadło w Polsce 3226 kobiet. 1824 z nich zmarło, choć rak szyjki
macicy jest jednym z nielicznych nowotworów, którego wykrycie na
wczesnym etapie, umożliwia całkowite wyleczenie.” <- Należy pamiętać,
że wczesne wykrycie zmian w szyjce macicy z reguły można całkowicie
wyleczyć !!! Warunek to wykonywanie regularnego badania
cytologicznego.
Rak piersi
Co to jest rak piersi?
• Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet.
Roczna zachorowalność wynosi ponad 10.000 (w 1996 roku).
Zagrożenie rośnie wraz z wiekiem, szczególnie po
menopauzie. Bardziej narażone są kobiety, u których
występował rak piersi u krewnych pierwszego stopnia (matka,
siostra), szczególnie gdy zachorowanie wystąpiło w okresie
przed przekwitaniem.
Do innych czynników, mogących zwiększać w różnym stopniu
zagrożenie wystąpienia raka piersi należy wczesny wiek
pierwszej miesiączki, późny wiek menopauzy, narażenie na
promieniowanie jonizujące w młodym wieku, długotrwałe
stosowanie środków antykoncepcyjnych, otyłość (zwłaszcza
po menopauzie), późny wiek pierwszej ciąży lub ich brak, brak
lub krótki okres karmienia piersią.
Co powoduje raka?
•
•
•
•
Wiek.
Czynniki genetyczne.
Otyłość
Czynniki hormonalne endogeniczne i egzogenne.
Czynniki endogeniczne to:
• Wczesna pierwsza miesiączka (przed 12 rokiem życia), wiek
pierwszej donoszonej ciąży (ciąża po 30 roku życia) lub późne
klimakterium, tj. po 55 roku życia.
Udowodniono, że posiadanie licznego potomstwa chroni przed
rakiem (dzietność). Istnieje zatem prosta zależność : im więcej
dzieci tym mniej raka.
Czynniki egzogenne:
• Rasa.
• Nieprawidłowe odżywianie z dużą ilością tłuszczów,
cholesterolu.
• Cukrzyca
• Nadużywanie alkoholu
Objawy czynników:
• Stwierdzenie poprzednio nie istniejącej różnicy w wielkości
piersi lub , inaczej , zmiana wielkości lub kształtu piersi oraz
różne zachowywanie się piersi podczas unoszenia ramion.
• Wciągnięcie skóry lub brodawki. Także sterczenie brodawki i
nadżerka.
• Zaczerwienienie i zgrubienie skóry ("skórka pomarańczy")
• Podobne do róży, płaskie zaczerwienienie skóry w przypadku
zaawansowanego tzw. zapalnego raka sutka
• Wyciek z brodawki (zwłaszcza krwisty)
• Ból, nadwrażliwość piersi na dotyk. Ten objaw jest
symptomem wielu innych dolegliwości.
• Zmiany skórne wokół brodawki.
• Poszerzenie żył skóry piersi, owrzodzenie skóry piersi.
Rozpoznanie
• Wczesne wykrycie zmian nowotworowych ma pierwszorzędne
znaczenie dla powodzenia leczenia. Wspominaliśmy już o tym
wielokrotnie. Nadszedł właściwy moment do przedstawienia
wszystkich rodzajów badań pełniących istotną rolę w
rozpoznawaniu raka piersi.
Leczenie
•
•
•
•
Leczenie chirurgiczne
Radioterapia
Chemioterapia
Leczenie hormonalne
Do stosowanych obecnie zabiegów
należą:
• Zabiegi oszczędzające pierś
• Amputacja prosta piersi (nazywana też całkowitą
mastektomią)
• Zmodyfikowana radykalna mastektomia (w różnych
modyfikacjach)
• Radykalna mastektomia (obecnie praktycznie niestosowana)
Rak piersi w czasie ciąży.
• Nie istnieją przyczyny, z powodu których rak piersi w czasie ciąży musi
zawsze prowadzić do zgonu. Radioterapia nie jest rozważana jako metoda
lecznicza w pierwszych sześciu miesiącach ciąży, a nawet w III trymestrze
jej stosowanie jest kontrowersyjne. Stosowane w chemioterapii leki
przeciwnowotworowe są toksyczne, wpływają niekorzystnie na rozwijający
się płód i najbardziej wskazane wydaje się być unikanie ich w trzech
pierwszych miesiącach ciąży. W II i III trymestrze wybrane i sprawdzone
leki mogą być stosunkowo bezpiecznie podawane. Możliwe jest
przeprowadzenie mastektomii, a nie wycięcie samego tylko guzka w piersi,
gdyż takie postępowanie pozwala uniknąć naświetlania piersi. W
przypadku zaawansowanej ciąży możliwym rozwiązaniem jest zaczekanie
do porodu, a następnie rozpoczęcie właściwego leczenia raka piersi.
By wykryć raka
wystarczy tak
niewiele...
„Życie jest szansą, schwyć ją.
Życie jest pięknem, podziwiaj je.
Życie jest radością, próbuj ją.
Życie jest snem, uczyń je prawdą.
Życie jest wyzwaniem, zmierz się z nim.
Życie jest obowiązkiem, wypełnij go.
Życie jest grą, zagraj w nią.
Życie jest cenne, doceń je.
Życie jest bogactwem, strzeż go.
Życie jest miłością, ciesz się nią.
Życie jest tajemnicą, odkryj ją.
Życie jest obietnicą, spełnij ją.
Życie jest smutkiem, pokonaj go.
Życie jest hymnem, wyśpiewaj go.
Życie jest walką, podejmij ją.
Życie jest tragedią, pojmij ją.
Życie jest przygodą, rzuć się w nią.
Życie jest szczęściem, zasłuż na nie.
Życie jest życiem, obroń je”
Matka Teresa z
Kalkuty
Walczyli i wygrali z rakiem...
Ewa Bem
Irena Santor
Magdalena Cielecka
Kamil Durczok
Jan Kobuszewski
Anna Seniuk
Krystyna Kofta
Magdalena Cielecka
Organizacje,które pomagają kobietą
chorym na raka,oto kilka z nich:
Źródła:
www.rak-szyjki-macicy.pl
www.zdrowie.med.pl
www.hpv.pl
www.kwaitkobiecosci.pl
www.amazonki.com.pl
www.rak.supermedia.pl
www.google.pl
Specjalne podziękowania dla
Pani psycholog Justyny
Rozum, naszego wspaniałego
opiekuna Pani Agnieszki
Jagiełło:] oraz pozostałych
osób, które w jakiś sposób
pomogły...
Zespół Szkół Ekonomiczno
Gastronomicznych w
Cieszynie
Wykonanie:
•Patrycja Pieszka
•Natalia Pustówka
•Patrycja Herzyk
Klasa 1 HT (Technik
Handlowiec)