Chlamydia (Chlamydophila) pneumoniae- oznaczanie w surowicy krwi metodą ELISA stężenia specyficznych przeciwciał IgA i IgG. C. pneumoniae wywołuje infekcję dróg oddechowych w tym zapalenie zatok, zapalenie oskrzeli i zapalenie płuc. Niekiedy oprócz objawów związanych z zakażeniami dróg oddechowych jak kaszel, chrypka, ból gardła, pojawiają się bóle i zapalenie stawów. Zakażenie C. pneumoniae może również stać się przyczyną zaostrzenia astmy oskrzelowej i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Podejrzewa się ją także o udział w uszkodzeniu śródbłonka naczyń, co sprzyja powstawaniu blaszki miażdżycowej. Specyficzne przeciwciała IgA pojawiają się po przeciwciałach IgM (zwykle po 4-5 tygodniach od zakażenia), na ogół wtedy gdy poziom IgM zaczyna opadać. Utrzymują się dłużej w przypadku zakażenia przewlekłego. Przeciwciała IgG specyficzne dla C.pneumoniae pojawiają się po 6 – 8 tygodniach od początku zakażenia. Bordetella pertussis (krztusiec) - oznaczanie w surowicy krwi metodą ELISA stężenia specyficznych przeciwciał IgA, IgM i IgG. Bordetella pertussis jest czynnikiem etiologicznym ostrego zakażenia dróg oddechowychkrztuśca. Choroba charakteryzuje się napadowym, duszącym kaszlem z świszczącym wdechem. Napady kaszlu są niezwykle męczące, kończą się dusznościami lub wymiotami. Brak leczenia może doprowadzić do zapalenia płuc i ucha wewnętrznego. Choroba jest wysoce zakaźna. Szczepienie przeciwko krztuścowi obecnie ujęte jest w obowiązkowym kalendarzu szczepień. Jednak odporność po szczepionce zmniejsza się po upływie 5-10 lat. Specyficzne przeciwciała klasy IgM pojawiają się po 5-10 dniach od zakażenia i mogą się utrzymywać 6-12 tygodni. Ich obecność wskazuje na ostrą lub świeżą infekcję. Przeciwciała klasy IgA wykrywalne są najwcześniej po 11 dniach i utrzymują się przez 6-24 miesięcy. Wytwarzane są przez osoby szczepione w czasie naturalnych reinfekcji (bez objawów klinicznych) i dlatego wykrywa się je także u osób zdrowych. Przeciwciała w klasie IgG pojawiają się 2-3 tygodnie po rozpoczęciu choroby, jednakże ich wysoki poziom może być także skutkiem uprzedniego szczepienia. Mycoplasma pneumoniae – oznaczanie w surowicy krwi metodą ELISA stężenia specyficznych przeciwciał IgM i IgG. M. pneumoniae wywołuje schorzenia dróg oddechowych, takie jak zapalenie gardła, krtani i tchawicy oraz ostre zapalenie oskrzeli i oskrzelików. Najbardziej znana jako przyczyna atypowego zapalenia płuc. Objawy choroby narastają stopniowo i utrzymuja się w nieleczonych przypadkach przez okres kilku tygodni. Do stałych objawów choroby można zaliczyć kaszel i podwyższona ciepłotę ciała. Okres inkubacji wynosi 2-3 tygodni. Dodatni wynik w przypadku swoistych dla M. pneumoniae przeciwciał w klasie IgM powiązany jest zwykle z ostrym zakażeniem. Z uwagi na to, iż jednoznacznie nie da się określić czasu utrzymywania się wykrywalnego poziomu przeciwciał IgM po zachorowaniu, rekomenduje się jednoczesne wykonywanie oznaczenia przeciwciał w klasie IgG i IgM. Badania w kierunku wirusów oddechowych Wirusy oddechowe wywołują schorzenia górnych i dolnych dróg oddechowych. Zaliczamy do nich: - influenza virus A i B (wirus grypy) - parainfluenza virus typ 1,2 i 3 - adenovirus -RS (respiratory syncytial virus) Diagnostyka polega na wykrywaniu wirusów różnymi metodami: - metoda immunofluorescencji bezpośredniej polega na wykonywaniu preparatów z wymazów z gardła i nosa, wybarwianiu oraz oglądaniu w mikroskopie fluorescencyjnym. - metoda rt PCR oparta jest na wyizolowaniu materiału genetycznego wirusów grypy oraz oznaczaniu rodzaju wirusa przy użyciu metod molekularnych. Taką metodę stosuje się do wirusów grypy A ( A, AH1N1, AH3 ) oraz B. Materiałem do badania jest wymaz z nosa i gardła lub popłuczyny z drzewa oskrzelowego pobrane od pacjentów będących w ostrym stanie choroby i wykazujących objawy grypopodobne ( nagłe wystąpienie gorączki powyżej 38ºC, dreszcze, bóle mięśniowe/ stawowe, bóle głowy, uczucie rozbicia, zmęczenie, nudności). Materiał należy pobrać nie później niż 48 godzin od wystąpienia pierwszych objawów i niezwłocznie dostarczyć do laboratorium. W czasie przechowywania materiału i transportu należy zapewnić temperaturę 4-8 ºC.