Gleb. Temat 6 - Gleboznawstwo wykłady - geokat1

Gleb. Temat 6.doc
(923 KB) Pobierz
GLEBOZNAWSTWO I REKULTYWACJA
TEMAT 6. ORGANIZMY GLEBOWE - EDAFON
Spis treści
6. Organizmy glebowe - edafon
6.1. Mikroorganizmy glebowe
6.2. Główne procesy glebowe zachodzące przy udziale mikroorganizmów
6.3. Mezo- i makroorganizmy glebowe
6. Organizmy glebowe - edafon
Organizmy glebowe, określane mianem edafonu, odgrywają kluczową rolę w
glebie. Bez ich udziału powstanie i funkcjonowanie gleby byłoby niemożliwe.
Ilość i skład gatunkowy organizmów glebowych są uzależnione przede
wszystkim od właściwości gleby, szczególnie zaś od:
 zasobności w składniki pokarmowe,
 ilości i jakości substancji organicznej,
 odczynu,
 stosunków wodno-powietrznych.
Dotąd stosowano wiele różnych podziałów świata organizmów żywych, aktualnie
dość powszechnie przyjął się podział Whittakera i Margulis, którzy wyróżniają sześć
królestw należących do dwóch nadkrólestw:
I. Nadkrólestwo Prokaryota (bezjądrowe):
1) eubakterie — bakterie, sinice i prochlorofity,
2) archeany.
II. Nadkrólestwo Eukaryota (jądrowe):
3) protisty - pierwotniaki, glony,
4) grzyby,
5) rośliny,
6) zwierzęta.
Przedstawiciele wszystkich wymienionych królestw zasiedlają glebę. Ze
względu na rozmiary i funkcje, które spełniają w glebie organizmy żywe, przydatny
wydaje się także bardzo ogólny podział na:



mikroorganizmy,
mezoorganizmy
makroorganizmy.
Organizmy glebowe zasiedlają głównie poziom próchniczny gleby, a w głąb profilu
ich ilość gwałtownie spada.
6.1. Mikroorganizmy glebowe
Wirusy
Są najmniejszymi i najprymitywniejszymi z mikroorganizmów glebowych.
Występują w glebie najczęściej jako tzw. fagi, czyli organizmy niszczące inne
mikroorganizmy:
 bakteriofagi (wirusy pasożytujące na bakteriach),
 aktinofagi (wirusy niszczące promieniowce),
 mykofagi (wirusy atakujące grzyby).
Działalność fagów należy ocenić ogólnie jako szkodliwą, mogą atakować
organizmy niepożądane, ale niszczą także organizmy pożyteczne, np. bakterie wiążące
wolny azot, niektóre z nich mogą także wywoływać choroby u roślin wyższych.
Bakterie
Są najbardziej aktywnymi organizmami glebowymi. Wywierają decydujący
wpływ na szereg procesów zachodzących w glebie, a te z kolei stanowią o jej właściwościach i żyzności.
Liczba bakterii w l g poziomu próchnicznego gleby waha się od kilku milionów
do 5 mld, co daje masę od kilkuset do około 10 tys. kg na l ha.
Populacja bakterii zasiedlających glebę zależy od jej właściwości, a zwłaszcza
ilości i jakości substancji organicznej, odczynu, warunków wodno-powietrznych oraz
temperatury.
Na podstawie zapotrzebowania pokarmowego i sposobu odżywiania się,
bakterie podzielono na dwie główne grupy:
1) samożywne (autotroficzne),
2) cudzożywne (heterotroficzne).
Bakterie autotroficzne (autotrofy) prowadzą syntezę prostych związków organicznych ze składników mineralnych, dzięki energii zdobytej w wyniku utleniania zredukowanych związków mineralnych (organizmy chemosyntetyzujące) lub energii słonecznej (bakterie fotosyntetyzujące).
Chemoautotrofy są przeważnie wyspecjalizowane w utlenianiu ściśle
określonego związku, np. bakterie z rodzaju Nitrosomonas utleniają tylko amoniak, a
Nitrobacter jedynie azotyny.
Poza nielicznymi wyjątkami wszystkie są organizmami tlenowymi. Największe
znaczenie dla gleby, spośród bakterii tej grupy, mają bakterie:
 nitryfikacyjne,
 siarkowe,
 żelazowe.
Fotoautotrofy posiadają mało liczną reprezentację wśród bakterii glebowych.
Należą do organizmów beztlenowych, rozwijających się tylko na świetle.
Występują w glebach podmokłych i wodach powierzchniowych, a także jako
organizmy pionierskie w zwięzłych glebach inicjalnych.
Bakterie heterotroficzne czerpią energię i węgiel potrzebne do budowy swych
jednokomórkowych organizmów ze związków organicznych znajdujących się w glebie.
Należy tu większość bakterii glebowych, które są sprawcami rozlicznych,
wielokierunkowych przemian tworzywa glebowego, zwłaszcza zaś substancji
organicznej, zarówno w warunkach tlenowych, jak i beztlenowych.
Wiele spośród bakterii heterotroficznych można zaliczyć do organizmów
„wszystkożernych", mogących rozkładać i czerpać pożywienie z wielu różnych
związków organicznych.
Niektóre jednak wykazują wysoki poziom specjalizacji np. w rozkładzie
niektórych trudno rozkładających się substancji, chociażby błonnika. Do tej grupy
należą też bardzo ważne dla żyzności gleby bakterie wiążące azot atmosferyczny.
Bakterie (poza wyjątkami) są wrażliwe na odczyn i uwilgotnienie gleby.
Optymalne pH dla większości z nich kształtuje się w przedziale 6,5÷7,5, niektóre
tolerują pH w granicach 4÷10.
Liczebność bakterii bardzo spada w miarę zakwaszania się gleby (tab. 6.1) oraz
przy niedoborach wilgoci.
Tabela 6.1.Wpływ pH na liczebność bakterii i grzybów w glebie
pH
6,2
5,6
5,1
4,8
Bakterie w 1 g gleby
pH
Grzyby w 1 g gleby
13 600 000
6,6
12 600 000
6,2
4 800 000
5,8
4 000 000
4,6
Źródło: wg Gorlacha i Mazura (2001)
26 200
39 100
73 000
110 000
Promieniowce
Jest to rząd bakterii nieco większych rozmiarów i o rozgałęzionych kształtach,
są ważnymi i licznie występującymi mikroorganizmami glebowymi.
Najkorzystniejszym ich środowiskiem jest gleba średnio zwięzła, bogata w
substancję organiczną, o odczynie obojętnym lub zasadowym, dobrze przewietrzana.
W glebach dominują gatunki z rodzaju Streptomyces i Micromonospora,
których głównym zadaniem jest rozkład substancji organicznej, niektóre z nich
uczestniczą w syntezie kwasów huminowych.
Gatunek Streptomyces alni żyje w symbiozie z olszą (Alnus) i posiada zdolność
wiązania azotu atmosferycznego.
Promieniowce wytwarzają liczne ...
Plik z chomika:
geokat1
Inne pliki z tego folderu:


GiK Gleboznawstwo 2015_2016 I rok sem 2 dzienne.docx (14 KB)
GiK Gleboznawstwo 2015_2016 II rok sem 4 zaoczni.docx (12 KB)
 Gleb. Spis treści wykładów.doc (45 KB)
 Gleb. Tabela 11.1-4.doc (161 KB)
 Gleb. Temat 1(1).doc (83188 KB)
Inne foldery tego chomika:


etrapez
GEODEZJA SATELITARNA

Zgłoś jeśli naruszono regulamin







Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dla Mediów
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawców
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
GiK Gleboznawstwo labor