„zanieczyszczający płaci”.

advertisement
WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE
Ocena oddziaływania na środowisko w projektach
finansowanych z funduszy UE
Kacper Sampławski
Radca Prawny
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
Departament Wsparcia Programów Infrastrukturalnych
Cele szkolenia
Jakie są Państwa cele
odnośnie szkolenia?
Cele szkolenia (2)
• Filozofia OOŚ i świadomość wspólnotowa
kontekście projektów UE
• Dobre praktyki administracyjne
• Jak odnaleźć się w bałaganie prawnym?
• Aspekty praktyczne
Struktura szkolenia
A.
1.
2.
3.
B.
1.
2.
C.
1.
2.
D.
1.
2.
E.
WPROWADZENIE
Zasady stosowania prawa WE
Charakter, cele i rola procedury OOŚ
OOŚ jako warunek uzyskiwania dotacji z UE
OOŚ PRZEDSIĘWZIĘĆ
Dyrektywa SEA i EIA
Procedura OOŚ w prawie krajowym
1.
Decyzja OOŚ (Istota niezgodności prawa polskiego z dyrektywami UE)
1.
Miejsce decyzji w procesie inwestycyjnym
2.
Przedsięwzięcia wymagające decyzji
3.
Organy właściwe do uzgadniania i opiniowania
4.
Wymogi wniosku
5.
Treść decyzji
6.
Charakter prawny decyzji
2.
Wymogi odnośnie raportu
3.
Powtórna OOŚ
UDZIAŁ SPOŁECZEŃSTWA JAKO ELEMENT PROCEDURY OOŚ
Prawo UE – dyrektywa 35/2003/WE
Procedura wg prawa krajowego
SIEĆ NATURA 2000
Prawo UE – dyrektywa siedliskowa i ptasia
Prawo polskie
1.
Ocena habitatowa
2.
Przedsięwzięcia wymagające oceny
3.
Właściwe organy
DOBRE I ZŁE PRZYKŁADY
4
Podstawowe zasady prawa
wspólnotowego (1)
• Od 1 maja 2004 r. Polska jest członkiem UE
• Przystąpienie oznacza zgodę na przyjęcie reguł
wspólnotowego porządku prawnego
• Nie istnieje status „trochę” członka!
Podstawowe zasady prawa
wspólnotowego (2)
• Prawo wspólnotowe to autonomiczny porządek
prawny,
• Zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego
• Zasada prowspólnotowej wykładni prawa krajowego
• Zasada automatycznej niestosowalności prawa
krajowego
Obowiązki dla wszystkich organów administracji i
sądów!
Ochrona środowiska w prawie wspólnotowym
Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską
•
Art. 6 Traktatu WE: wymagania ochrony środowiska powinny być zintegrowane z
polityką i działaniami wspólnotowych na rzecz rozwoju zrównoważonego.
•
Art. 174 TraktatuWE: polityka Wspólnoty dotycząca środowiska powinna
przyczyniać się do zachowania, ochrony i poprawy jakości środowiska, ochrony
zdrowia ludzkiego i racjonalnego stosowania zasobów naturalnych
2. Polityka Wspólnoty w dziedzinie środowiska naturalnego stawia sobie za cel
wysoki poziom ochrony, z uwzględnieniem różnorodności sytuacji w różnych
regionach Wspólnoty. Opiera się na zasadzie ostrożności oraz na zasadach
działania zapobiegawczego, naprawiania szkody w pierwszym rzędzie u źródła i
na zasadzie „zanieczyszczający płaci”.
Rola procedury OOŚ
• Co to jest OOŚ?
• Po nam w ogóle procedura
OOŚ?
• O co chodzi głównym
graczom?
– Inwestorowi
– Organowi Administracji
• Czy OOŚ stanowi barierę
inwestycyjną?
– Zainteresowanej
społeczności
– Administracji od funduszy
– Komisji Europejskiej
Charakter procedury OOŚ
Procedura przeprowadzenia oceny
środowiskowej jest kompleksowym
instrumentem polityki prewencyjnej, w
ramach której rozważane są nie tylko
stanowiska fachowców, ale także
wszystkich zainteresowanych
OOŚ jako proces
Przedsięwzięcie /
Projekt
Przygotowanie
Dokumentacji
OOŚ
Postępowanie
administracyjne
Aplikowanie o
fundusze
•Uwzględnij niezbędne ramy czasowe!
•Umiejętność zarządzania ryzykiem narzędziem pomagającym osiągnąć sukces!
Cele procedury ooś
- kluczowe elementy
•
pogodzenie względów środowiskowych z aspektami społecznymi i
ekonomicznymi
•
rozważenie wariantów alternatywnych
•
zgromadzenie informacji - informowanie i konsultacje
• właściwe organy administracji publicznej (uzgodnienia, opinie);
• udział społeczny;
• inne państwa członkowskie, na które może oddziaływać
przedsięwzięcie (postępowanie transgraniczne).
Wymogi środowiskowe w
polityce spójności UE
Wprowadzenie
• Polska otrzyma w ramach polityki
spójności ok. 68 miliardów € na lata
2007-13
• Skala środków jest dużą szansą ale i
wyzwaniem
Rozporządzenie Rady WE 1083/2006
•
Cele - pkt 22 Preambuły
Działalność funduszy oraz operacje, które
pomagają one sfinansować, powinny być spójne z
innymi politykami Wspólnoty oraz przestrzegać
prawodawstwa Wspólnoty.
•
•
Implementacja celów środowiskowych
Układ i cele priorytetowe Programów
Operacyjnych
Obowiązki związane z przestrzeganiem procedur
OOŚ (dyrektywa EIA i dyrektywy Natura 2000)
–
•
•
01
Zasada spójności - Art. 9
– ust. 2 Komisja i państwa członkowskie
zapewniają zachowanie spójności pomocy
funduszy z działaniami, politykami i
priorytetami Wspólnoty oraz jej
komplementarności z innymi wspólnotowymi
instrumentami finansowymi.
– ust. 5 Operacje finansowanie z funduszy są
zgodne z postanowieniami Traktatu i aktów
przyjętych na jego podstawie,
Kształtowanie wskaźników wkładu funduszy - art.
52 lit. c
Wkład funduszy może być kształtowany w świetle
ochrony i poprawy jakości środowiska naturalnego
poprzez stosowanie zasady ostrożności, zasady
działania zapobiegawczego oraz zasady
„zanieczyszczający płaci”.
–
Aspekt pozytywny – obowiązek beneficjentów i
organów administracji do przygotowania projektu i
wydania decyzji zgodnie z podstawowymi wymogami
prawa ochrony środowiska
Aspekt negatywny – obowiązek dla właściwych
Instytucji Zarządzających do odmowy przyznania
dofinansowania dla projektów, które nie spełniają
podstawowych wymogów wspólnotowego i
krajowego prawa w zakresie OOŚ.
Fundusze strukturalne i środowisko
Rozporządzenie 1083/2006 (2)
•KE wymaga dokumentacji OOŚ dla dużych
projektów
•Obowiązkowa strategiczna ocena
oddziaływania na środowisko programów
operacyjnych
Zgodność z prawem wspólnotowym - zagrożenie
wydatkowania środków 2004 – 2006 (1)
• Toczące się postępowania w sprawie naruszenia prawa
wspólnotowego były główną przeszkodą:
– Dyrektywa EIA – nieprawidłowa transpozycja do prawa polskiego
– Dyrektywa Siedliskowa – nieprawidłowa transpozycja dyrektywy i
niewystarczające wyznaczenie obszarów Natura 2000
–
Blokowanie środków i warunkowe płatności dla projektów
Funduszu Spójności przez KE
Zgodność z prawem wspólnotowym (2)
Natura 2000 – warunek dot. finansowania
Z powodu niewystarczającego wyznaczenia obszarów Natura
2000 przez Polskę, KE zgodziła się zatwierdzić Programy
Operacyjne na lata 2007-2013 pod warunkiem:
“Współfinansowanie projektów, które mogą negatywnie
oddziaływać na potencjalne obszary Natura 2000 (tj. obszary,
które wg KE powinny były zostać wyznaczone przez Polskę do
01.05.04) nie będzie dopuszczalne.”
Warunek dotyczy wszystkich potencjalnych obszarów Natura 2000, które
powinny były zostać wyznaczone przed akcesją do UE, tj. 01.05.04, i
które są objęte procedurą w sprawie niezgodności z dyrektywą
siedliskową
Zgodność z prawem wspólnotowym (3)
Odpowiedzialność za zapewnienie zgodności
•
Instytucje
Zarządzające
są
odpowiedzialne
za
wdrożenie tego warunku np. przez wprowadzanie
odpowiednich kryteriów wyboru, listy sprawdzające,
wytyczne dla beneficjentów itp.
•
Rola MRR - Kryterium zgodności z Wytycznymi
MRR w zakresie OOŚ!
Ochrona środowiska a
kwalifikowalność wydatków
• procedura OOŚ przeprowadzona niezgodnie z
prawem oznacza niekwalifkowalność w całości
lub w części wydatków na daną inwestycję
• dokumentacja dot. OOŚ podlega kontroli
krajowych instytucji (IZ, IP) oraz KE
Konkluzje
•
•
•
•
•
•
W latach 2007-13 Polska otrzyma 5x więcej funduszy UE
niż w latach 2000-6
Wdrożenie zobowiązań wynikających z Traktatu
Akcesyjnego są priorytetem do finansowania
Prawidłowa transpozycja dyrektyw WE i ich stosowanie
jest warunkiem otrzymania dofinansowania z funduszy
WE
Dyrektywy i polityki WE muszą być przestrzegane przy
przygotowaniu tzw. project pipeline
Powodzenie zależy od wydolności administracji na
poziomie centralnym i lokalnym oraz współdziałania z
NGO
Pożądana wymiana dobrych praktyk
Download