UDZIAŁ PIELĘGNIARKI W ZAPOBIEGANIU ZESPOŁOWI STOPY
advertisement
ZESPÓŁ STOPY CUKRZYCOWEJ – SPOJRZENIE PIELĘGNIARKI SABINA TĘCZA GABINET STOPY CUKRZYCOWEJ MODEL ZESPOŁOWEJ OPIEKI NAD CHORYM NA CUKRZYCĘ EDUKATOR PODIATRA DIABETOLOG PACJENT CHIRURG ORTOPEDA SZEWC REHABILITANT • Chory na cukrzycę w przebiegu choroby rozwija wiele poważnych powikłań, z których problemy w obrębie stóp uznawane są za szczególnie obciążające pacjenta i jego rodzinę jak również systemy zdrowotne. • Szacuje się, że w Polsce jest około 2 mln chorych na cukrzycę, z czego około 10 proc. to pacjenci z ZSC. STATYSTYKA STYCZEŃ 2014 • • • • • • OGÓŁEM UDZIELONYCH PORAD – 433 STOPA NEUROPATYCZNA – 307 - 70,9% STOPY NIEDOKRWIENNE – 45 – 10,4% STOPY NEURO – NIEDOKRW – 81 – 18,7% STOPY Z CECHAMI ZAKAŻENIA – 67 – 15,5% DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE – 65 STÓP -15% STOPA CHARCOTA – 21 – 4,8% PREWENCJA • Moment rozpoznania cukrzycy jest odpowiednim czasem rozpoczęcia działań prewencyjno - edukacyjnych, w których znaczącą rolę odgrywają przeszkolone pielęgniarki • Cukrzyca zaliczana jest do tych chorób, w których los pacjenta oraz jakość jego życia w dużej mierze uwarunkowane są stopniem przygotowania pacjenta do radzenia sobie w chorobie. DZIAŁANIA PREWENCYJNE W ZSC – ZESPOŁY MEDYCZNE • Edukacja pacjentów, opiekunów oraz personelu medycznego w szpitalach i lecznictwie otwartym, 1.Regularne oglądanie i badanie stóp w kierunku neuropatii i niedokrwienia • Aktywne szukanie obecności neuropatii cukrzycowej - najważniejszego czynnika ryzyka rozwoju owrzodzenia stopy u chorych na cukrzycę. • • • • Brak ochronnego czucia bólu = nieświadomość urazów brak interwencji opóźnione objęcie opieką specjalistyczną OBJAWY PODMIOTOWE NEUROPATII • • • • • • • Uczucie pieczenia, Kłucia, Bóle przeszywające, Mrowienia, drętwienia, Uczucie gorąca lub chłodu, Przeczulica skóry ( allodynia ) Kurcze mięśni. STOPA NEUROPATYCZNA Neuropatii nie można rozpoznać na podstawie samego wywiadu obowiązkowo należy dokładnie zbadać stopy. BADANIE NEUROLOGICZNE • Badanie czucia temperatury • Badanie czucia wibracji • Badanie czucia dotyku • Badanie stóp powinno być przeprowadzane regularnie u każdego chorego z cukrzycą celem kwalifikacji do grupy ryzyka i podjęcia działań edukacyjno – prewencyjnych. STOPA NIEDOKRWIENNA BADANIE W KIERUNKU NIEDOKRWIENIA BADANIE TĘTNA NA TĘTNICY GRZBIETOWEJ I PISZCZELOWEJ TYLNEJ BADANIE WSKAŹNIKA KOSTKA-RAMIĘ PEDOBAROGRAFIA - obrazowanie rozmieszczenia nieprawidłowych pól nacisku na stopie Możemy zastosować prewencję tych miejsc przed uszkodzeniem, stosując odpowiednio dobrane obuwie, wyprofilowane wkładki. 2.Identyfikacja pacjentów znajdujących się w grupie ryzyka rozwoju owrzodzenia 3. Kwalifikacja do grup ryzyka – ustalenie wspólnie z pacjentem planu wizyt • Bez cech neuropatii czuciowej – 1 x w roku. • Cechy neuropatii czuciowej – co 6 mies., • Cechy neuropatii czuciowej oraz objawy choroby naczyń obwodowych i/lub zniekształcenie stopy - co 3 mies., • Przebyte owrzodzenia – co 1-3 mies., • Obecność owrzodzeń – w zależności od stanu rany, zgodnie z harmonogramem wizyt wyznaczonych przez lekarza. 4.Systematyczna kontrola obuwia pacjentów 5.Postępowanie mające na celu zmniejszenie ryzyka powstania rany na stopie ( działania podiatryczne, właściwe obuwie, leczenie przez chirurgów naczyniowych) 6. Prawidłowe wyrównanie metaboliczne cukrzycy 7. Organizacja gabinetów stopy cukrzycowej. ZASADY BEZPIECZEŃSTWA EDUKACJA PACJENTA CODZIENNA INSPEKCJA STÓP PIELĘGNACJA SKÓRY STÓP Z ZZ UNIKANIE CHODZENIA BOSO, NIEWSKAZANE CHODZENIE W KLAPKACH UŚWIADAMIANIE NIEBEZPIECZNYCH ŚRODOWISK DOBÓR WŁAŚCIWYCH SKARPETEK I RAJSTOP DOPASOWANYCH I BEZSZWOWYCH CHRONIENIE STÓP PRZED NADMIERNĄ TEMPERATURĄ BEZPIECZNE WYKONYWANIE ZABIEGÓW PIELĘGNACYJNYCH NIE STOSOWANIE ŚRODKÓW CHEMICZNYCH, PLASTRÓW, PUMEKSU DO USUWANIA MODZELI, ODCISKÓW, ZROGOWACEŃ ZABIEGI PODIATRYCZNE Paznokcie wrośnięte, pogrubiałe, modzele,odciski, zrogowacenia powinny być opracowane przez przeszkolony personel SPRAWDZANIE WNĘTRZA OBUWIA PRZED WŁOŻENIEM STOPY DOBÓR WŁAŚCIWEGO OBUWIA STOPA JAK KAŻDA INNA CZĘŚĆ CIAŁA WYMAGA SYSTEMATYCZNEJ TROSKI DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
