Natalia BOROWSKA, Tech-Med Team, Inżynieria Biomedyczna, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy, Bydgoszcz ANALIZA ROZKŁADU NACISKU STÓP NA PODŁOŻE U DZIECI W WIEKU WCZESNOSZKOLNYM ANALYSIS OF THE DIAGNOSTIC POTENTIAL FOR FOOT LOAD DISTRIBUTION ON A SUBSTRATE IN EARLY CHILDHOOD AGE. Słowa kluczowe: stopa, diagnostyka, wady stóp u dzieci, pedobarografia, stabilometria 1. WSTĘP Chód i bieg, pomimo intensywnego rozwoju techniki, pozostają główną formą lokomocji ludzi. Badania M. Morlocka wykazały, że około 10% dnia poświęcane jest na chód, stanowi to istotną część codziennego życia [2]. Końcowymi ogniwami łańcucha kinematycznego kończyny dolnej są stopy. M. Politkowski donosi, że anomalie biomechaniczne postawy dotykają około 75% populacji Polski [3]. Szczególnie wrażliwe na czynniki zewnętrzne są dzieci w wieku 3-12 lat, co dowodzi w swoich badaniach E. Demczuk [1]. W tym okresie dochodzi do dynamicznego rozwoju kończyn dolnych i stóp. Kształtowanie postawy dziecka należy, więc kontrolować i stosować szeroko pojętą profilaktykę prozdrowotną. Ogromny wpływ na prawidłową sylwetkę również środowisko szkolne i stosowanie w nim podstawowych zasad ergonomii. 2. CEL PRACY Celem pracy jest analiza pomiaru rozkładu nacisku stóp na podłoże u dzieci w wieku wczesnoszkolnym. 3. MATERIAŁY I METODY W badaniach wzięło udział 79 uczestników, w tym 40 dziewcząt i 39 chłopców. Grupę ze względu na wiek podzielono na 7 i 8-latków. Byli to uczniowie klas II Szkoły Podstawowej nr 4 w Bydgoszczy. Eksperyment odbył się 12.10.2015 r. Podczas badań określono wzrost i masę ciała badanych dzieci oraz wykonano pomiary przy pomocy platformy dynanometrycznej RSscan oraz platformy stabilometrycznej Alfa firmy Technomex. Uzyskano dane pozwoliły na określenie wskaźnika BMI, badanie pedobarograficzne na wyznaczenie parametrów stopy, a dzięki platformie stabilometrycznej wyznaczono pole i długość ścieżki środka ciężkości ciała dzieci. XIII Konferencja Naukowa Majówka Młodych Biomechaników im. prof. Dagmary Tejszerskiej s. 10 4. WYNIKI BADAŃ Uzyskane wyniki pomiarów jednoznacznie wskazują na największe obciążenie śródstopia. Przenosi bowiem około 60% ciężaru ciała człowieka. W obrębie guzów piętowych nacisk spada do 30%. Najmniejszy udział procentowy w przenoszeniu obciążenia mają palce, pomiary wskazują na 10-12% ogółu. Na podstawie pracy zbiorowej pod redakcją D. Tejszerskiej rozkład obciążeń powinien wyglądać inaczej. Największe siły powinny oddziaływać na część piętową (50%), a mniejsze na śródstopie (20%) [4]. Zauważono że zarówno u płci męskiej i żeńskiej występują różnice ukształtowania między prawą i lewą stopą. W jednym i w drugim przypadku przeważają zdrowe stopy mieszczące się w zakresach normatywnych. Drugie miejsce zajmują stopy wydrążone z udziałem bliskim 30% badanych, a trzecie płaskostopie które nie przekracza 7% dzieci. W badanej grupie nie wykazano wystąpienia istotnych statystycznie różnic między płcią męską i żeńską dla parametrów stabilogramu oraz kąta Clarka. LITERATURA [1] Demczuk-Włodarczyk E.: Budowa stopy w rozwoju progresywnego człowieka, Studia i Monografie nr 66, AWF, Wrocław, 2003. [2] Morlock M., Schneider E., Bluhm A.:Duration and frequency of everyday activities in total hip patients, Journal of Biomechanics, 2001, volume 34, Issue 7, s.873-881. [3] Mrozkowiak M.: Modulacja, Wpływ i związki wybranych parametrów postawy ciała dzieci i młodzieży w wieku od 4 do 18 lat w świetle mory projekcyjnej tom I, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, 2015. [4] Tejszerska D., Świtoński E., Gzik M.: Biomechanika narządu ruchu człowieka. Wyd.1. Instytut Technologii Eksploatacji - PIB, Radom, 2011