Dwuczynnikowa funkcja produkcji Q = f (K,L) gdzie
advertisement
PRZEDSIĘBIORSTWO dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 1 Przedsiębiorstwo • Instytucja systemu ekonomicznego, w której zostały zgromadzone zasoby gospodarcze w celu pomnożenia zaangażowanego kapitału, czyli osiągnięcia zysku dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 2 Formy własności przedsiębiorstw • • • • Własność indywidualna Spółka jawna Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka akcyjna dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 3 Producent podejmuje decyzje w ramach: • Danej technologii produkcji • Danych środków finansowych • Danych cen rynkowych czynników produkcji dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 4 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 5 Dwuczynnikowa funkcja produkcji • Q = f (K,L) gdzie: Q – wielkość produkcji K – kapitał rzeczowy L – kapitał ludzki dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 6 Kapitał rzeczowy - K KA Izokwanta A B KB C KC Q1 0 LA LB LC dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Kapitał ludzki - L 7 Izokwanta • Linia jednakowego produktu • Jest zbiorem kombinacji czynników wytwórczych o różnej strukturze, dających ten sam efekt produkcyjny dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 8 K Przemieszczanie się wzdłuż izokwanty A KA -K B KB C KC +L 0 LA LB LC dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Q1 L 9 K Mapa izokwant /1/ Q4 > Q3 > Q2 >Q1 Q4 Q3 Q2 Q1 L 0 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 10 K K/L = const (stała technologia) D KD KC KB C A Q4 Q3 Q2 Q1 B KA 0 LA LB LC LD dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW L 11 Substytucja techniczna • To zjawisko zastępowania kapitału rzeczowego kapitałem ludzkim /lub odwrotnie/, czyli zmiana struktury zaangażowanego kapitału • Odzwierciedla ją przemieszczanie się producenta po danej izokwancie – zmienia się wówczas struktura zaangażowanego kapitału, a rozmiary produkcji pozostają bez zmian dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 12 Krańcowa stopa substytucji technicznej /KSST/ • To relacja, zgodnie z którą można zastąpić jeden czynnik produkcji drugim czynnikiem, tak aby wielkość produkcji nie uległa zmianie • KSST = dK/dL dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 13 Substytucja techniczna K LALB = LBLC = LCLD KA A KAKB > KBKC > KCKD B KB KC KD C D Q1 0 L LA LB LC LD dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 14 Prawo malejącej krańcowej stopy substytucji technicznej • Kształt izokwanty, jej położenie względem początku układu współrzędnych wynika z prawa malejącej krańcowej stopy substytucji technicznej • Mówi ono, że: aby zwiększyć zaangażowanie kapitału ludzkiego o stałą wielkość, należy rezygnować z coraz to mniejszej ilości jednostek kapitału rzeczowego dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 15 Izokoszta – linia jednakowego kosztu Przedsiębiorstwo, dysponując kapitałem finansowym YF, nabywa rzeczowe czynniki produkcji /K/ i zatrudnia pracowników /L/ •Założenia: kapitał finansowy – YF, cena kapitału rzeczowego – p(K) cena kapitału ludzkiego – p(L) dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 16 Izokoszta K YF/p(K) •Jeżeli producent zrezygnuje z zatrudnienia pracowników – całe środki finansowe wyda na zakup kapitału rzeczowego i kupi max ilość: K max •Jeżeli producent zrezygnuje z kupna kapitału rzeczowego – całe środki finansowe wyda na zaangażowanie ludzi i zatrudni ich maksymalną ilość : L max L 0 YF/p(L) dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 17 Optimum produkcji • Przedsiębiorca, podejmując decyzje produkcyjne posiada informacje: • - dotyczące technologii produkcji /izokwanty/ • - o posiadanych środkach i cenach czynników produkcji /izokoszta/ dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 18 Punkt równowagi przedsiębiorstwa K YF/p(K) E0 – punkt równowagi przedsiębiorstwa A KA E0 K0 Q3 Q2 KB Q1 Q0 B 0 LA L0 LB YF/p(L) dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW L 19 Punkt równowagi przedsiębiorstwa Wyznacza optymalną kombinację czynników wytwórczych (K i L), tzn.: • dostępną z finansowego punktu widzenia – leżącą na izokoszcie • gwarantującą maksymalną produkcję – leżącą na najwyższej dostępnej izokwancie dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 20 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 21 Jednoczynnikowa funkcja produkcji • • • • Założenie: analiza krótkookresowa K = const Funkcja produkcji ma postać: Q = f (L) Tzn. że w warunkach danej technologii produkcji kapitał rzeczowy pozostaje taki sam, a rozmiary produkcji zmieniają się jedynie w wyniku zmian w ilości zatrudnionych pracowników /kapitał ludzki/ dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 22 Produkt całkowity, przeciętny i krańcowy • Produkt całkowity /Pc/ - ilość produktów wytworzonych przy danym zaangażowaniu kapitału ludzkiego • Produkt przeciętny /Pp/ - wielkość produkcji przypadająca na 1 pracownika; Pp = Pc/L • Produkt krańcowy /Pk/ - zmiana produktu całkowitego, wywołana zatrudnieniem dodatkowego pracownika; Pk = dPc/dL dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 23 Q Produkt całkowity max Pc Pc 0 L L* dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 24 Q Produkt przeciętny i krańcowy max Pk max Pp Pp Pk 0 LA LB dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW L* L 25 Prawo malejących przychodów • Zmiany Pc, Pp i Pk opierają się na prawidłowości zwanej prawem malejących przychodów • Pc – rośnie, przy L* osiąga maximum, potem spada • Pk rośnie w szybszym tempie niż Pp; wcześniej i na wyższym poziomie osiąga maximum; potem spada – przecina Pp w punkcie jego maximum i osiąga poziom = 0 dla L* dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 26 Zadanie Ustal poziom produktu przeciętnego i krańcowego Nakłady czynnika pracy (L) 1 2 3 4 5 6 Pc 20 50 90 100 110 105 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Pp Pk 27 Zadanie Ustal poziom produktu przeciętnego Nakłady czynnika pracy (L) 1 2 3 4 5 6 Pc 20 50 90 100 110 105 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Pp Pk 20 25 30 25 22 17,50 28 Zadanie Ustal poziom produktu krańcowego Nakłady czynnika pracy (L) 1 2 3 4 5 6 Pc 20 50 90 100 110 105 dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW Pp Pk 20 25 30 25 22 17,50 20 30 40 10 10 -5 29 Zadanie Nakłady czynnika pracy (L) 1 2 3 4 5 6 Pc 20 50 90 100 110 105 Pp Pk 20 25 30 25 22 17,50 20 30 40 10 10 -5 Przedstaw na wykresie produkt przeciętny i krańcowy dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 30 Uwaga • Zatrudnienie 6-ej jednostki kapitału ludzkiego wywołuje spadek produktu całkowitego • A zatem - dla 6-tej jednostki kapitału ludzkiego produkt krańcowy jest ujemny dr Zofia Skrzypczak Wydział Zarządzania UW 31
