2 Niepoczytalność - art. 31 par. 1 - opis istoty owych przesłanek przyjmowania bycia winnym. Istota niepoczytalności wyraża się w dwóch stwierdzeniach z art. 31 - nie popełnia przestępstwa ten kto: nie mógł rozpoznać znaczenia czynu lub nie mógł pokierować swoim postępowaniem. Obie te okoliczności mogą łącznie wystąpić. Pierwsza okoliczność ma charakter intelektualny, związana jest z uświadomieniem sobie rzeczywistego charakteru podejmowanych działań. Sprawca nie mógł sensownie ocenić tego co robi. Druga przesłanka dotyczy sfery panowania nad realizacją swojej decyzji, sprawca nie mógł sensownie sterować swoim zachowaniem, to było poza zakresem jego możliwości decyzyjnej. Jak to rozróżnić? Są takie sytuacje kiedy zdolność sterowania zewnętrznym zachowaniem jest pełna tylko, że mamy błędne przekonanie o rzeczywistości. Nie znając znaczenia pewnych zachowań podejmujemy je w świadomości, że mają one kompletnie inny charakter i w pełni realizujemy swoje cele. Natomiast owa niepoczytalność może się zdarzyć kiedy indziej, kiedy sprawca w pełni zdaje sobie sprawę z tego co robi tyle tylko, że nie może zdecydować inaczej. W procesie podejmowania decyzji wyłączona jest możliwość wyboru innej alternatywy np. schizofrenia. Muszą zajść dodatkowe warunki żeby ta niepoczytalność wyłączała winę. Owa niemożność pokierowania swoim zachowaniem musi zaistnieć w chwili czynu. Nie chodzi o to czy sprawca w ogóle jest chory psychicznie tylko musimy sprawdzić czy w chwili czynu doszło do takiego zakłócenia systemu kontroli, że rzeczywiście nie mógł pokierować swoim postępowaniem. Po drugie źródłem niemożności rozpoznania znaczenia czynu, pokierowania swoim zachowaniem mogą być następujące, enumeratywnie wyliczone okoliczności: albtępuje to na skutek choroby psychicznej (jakaś patologia) albo na skutek niedorozwoju umysłowego (wynika z nie osiągnięcia pewnych stadiów dojrzewania psychofizycznego) albo na skutek innego zakłócenia czynności psychicznej Inne zakłócenie czynności psychicznej to pewien stan anormalności funkcji psychicznej, a więc odbiegający od normatywu funkcjonowania psychiki czy organizmu. Nie uwzględnia się pod tym pojęciem sytuacji, w których co prawda sprawność psychiczna uległa obniżeniu ale nie ma to charakteru nadzwyczajnego - jak ktoś się zmęczył i nie jest dobrze skoncentrowany to nie można mówić o zakłóceniu czynności psychicznej, to jest normalna reakcja na zmęczenie, jak ktoś śpi to jest normalna funkcja organizmu. Zawsze zakłóceniem czynności psychicznej będzie reakcja organizmu na określone substancje lub środki (alkohol, narkotyki). Anormalna reakcja nerwowa, wzburzenie to jest zakłócenie czynności psychicznej. (…) … jest możliwość stosowania wobec sprawcy nadzwyczajnego złagodzenia kary. Wyjątek od zasady nie karania niepoczytalnych - zawinienia na przedpolu czynu. Dotyczy on przypadku, w którym niepoczytalność jest następstwem stanu nietrzeźwości bądź odurzenia, bo co zrobić z tymi, którzy sami są winni swojej niepoczytalności, doprowadzili się do takiego stanu, że nic o bożym świecie nie wiedzą… … nietrzeźwości (stężenie alkoholu > 0,5 promila) lub odurzenia, sprawca musi się sam wprawić w ten stan (może to zrobić ktoś inny ale za jego zgodą). Na tym się zasadza owo zawinienie na przedpolu czynu. ta niepoczytalność ma być dla sprawcy przewidywalna wtedy kiedy wprawia się w stan odurzenia lub nietrzeźwości. Są sytuacje kiedy może to być nieprzewidywalne np. gdy weźmiemy jakieś lekarstwo i popijemy… Niepoczytalność i poczytalność ograniczenia Poczytalność ograniczona - odurzenie lub nietrzeźwość okoliczności wyłączające wine - omówienie Niepoczytalność - omówienie (II sem) Prawo o wykroczeniach - Poczytalność Znaczenie stanu nietrzeźwości dla oceny prawnokarnej działań osoby niepoczytalnej Reklama Prawa autorskie Reklama Kontakt