Program profilaktyki - Szkoła Podstawowa nr 1 im. Janusza

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 1 IM. J. KORCZAKA
WE WRONKACH
DLA KLAS I-III I KLAS IV-VI
1
Spis treści:
I.
Wstęp
II.
Cele ogólne Programu Profilaktyki
III.
Cele szczegółowe
IV.
Przewidywane osiągnięcia uczniów – I etap edukacyjny (klasy I-III)
V.
Przewidywane osiągnięcia uczniów – II etap edukacyjny (klasy IV-VI)
VI.
Program profilaktyki w klasach I-III (cel, klasa, zadania, treści, osiągnięcia
uczniów)
VII.
Program profilaktyki w klasach IV-VI (cel, klasa, zadania, treści, osiągnięcia
uczniów)
VIII.
Realizatorzy programu
IX.
Sposoby realizacji programu
X.
Metody oceny wdrażania programu i jego skuteczności (ewaluacja)
WSTĘP
W myśl Podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych
obowiązującej od roku szkolnego 2009/10 - program profilaktyki powinien być
dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska,
obejmujący wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym.
Program wychowawczy szkoły oraz profilaktyki tworzą spójną całość i muszą
uwzględniać wszystkie wymagania opisane w podstawie programowej.
W szkole podstawowej tworzone są oddziały przedszkolne i w nich wychowankowie
są zapoznawani z treściami o charakterze profilaktycznym w obszarach, które
pozwalają osiągnąć cele wychowania przedszkolnego. Treści te są ujęte i
realizowane na podstawie programów wychowawczo-edukacyjnych opracowanych
przez nauczycieli oddziału przedszkolnego.
Aby program mógł spełniać prawidłowo swoje zadania musi opierać się przede
wszystkim na specyfice środowiska szkolnego oraz etapie rozwojowym dzieci.
Program kształtuje postawy we wszystkich wymiarach osoby wychowanka:
 Fizycznej
2
 Intelektualnej
 Emocjonalnej
 Moralnej
 Duchowej
 Społecznej
 Komunikacji interpersonalnej
Koncepcja człowieka powinna być personalistyczna (Łukomski. M .Pomóż
uzależnionym. Integralny program profilaktyczny w szkole.)
Program Profilaktyki SP nr 1 poza swoimi podstawowymi treściami wspierany jest
również programem społecznym Szkoła bez Przemocy, elementami programu
Spójrz Inaczej, projektami i konkursami SANEPIDu, opracowanym Systemie
konsekwencji dla uczniów w przypadkach przemocy i agresji, Systemem nagród dla
uczniów promujących pozytywne zachowania oraz Procedurą interwencji w
przypadku próby samobójczej lub popełnienia samobójstwa a także Postępowaniem
w sytuacjach kryzysowych.
Treści przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie oraz naśladownictwo działalności
autorytetów – patrona Janusza Korczaka oraz Jana Pawła II wzmacniają realizację
Programu Profilaktyki SP nr 1.
Cele ogólne Programu Profilaktyki
 Kształtowanie dojrzałej sfery fizycznej, intelektualnej, emocjonalnej, duchowej,
moralnej, społecznej dziecka
 Kształtowanie dojrzałych sposobów komunikacji
 Wdrażanie do zgodnego życia w szkole i w klasie
 Zaznajomienie z zagrożeniami bezpieczeństwa i zdrowia oraz uczenie
dobrych reakcji na te zagrożenia
 Zapobieganie zachowaniom agresywnym
 Motywowanie do zdrowego stylu życia
Cele szczegółowe:
 Tworzenie bezpiecznej, ciepłej atmosfery w szkole.
 Ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole.
3
 Poznanie się wzajemne i budowanie zaufania.
 Wzmacnianie poczucia własnej wartości.
 Nauka i ćwiczenia zachowań asertywnych.
 Wzbudzenie w uczniach poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie.
 Rozpoznanie oznak stresu oraz sposobów radzenia sobie z nim.
 Propagowanie zdrowego stylu życia.
 Wskazywanie pożądanych wzorców zachowań.
 Wskazywanie wartościowych rozrywek.
Przewidywane osiągnięcia uczniów – I etap edukacyjny (klasy I-III)
 Przestrzega zasad higieny osobistej oraz zdrowego odżywiania się.
 Wymienia sposoby pożytecznego spędzania wolnego czasu.
 Radzi sobie w trudnych sytuacjach.
 Właściwie współpracuje w zespole klasowym.
 Potrafi wskazać właściwe i niewłaściwe zachowanie swoje i kolegów.
 Wie, że palenie papierosów i samodzielne przyjmowanie leków źle wpływa na
zdrowie.
Przewidywane osiągnięcia uczniów – II etap edukacyjny (klasy IV-VI)
 Wie, że dbanie o higienę i właściwe odżywianie wpływają na zdrowie.
 Dostrzega potrzebę pożytecznego spędzania wolnego czasu.
 Uzasadnia potrzebę wolnego czasu.
 Umie sobie radzić z emocjami.
 Reaguje na sytuacje agresywne i przemoc w szkole i poza szkołą.
 Umie współpracować w grupie i służy pomocą innym.
 Wymienia czynniki zagrażające zdrowiu, zna negatywne skutki ich działania.
4
Program Profilaktyki w klasach I-III:
Cel
Klasa
Wdrażanie do
zgodnego
życia w szkole
i w klasie.
Klasa I
Treści
Zadania
Wdrażanie do
przestrzegania
statutu szkoły.
Zaznajomienie z
wybranymi treściami
statutu szkoły.
Poznanie
Wdrażanie do
regulaminu klas i
współdziałania z norm zachowania.
innymi.
Nauka właściwych
zachowań wobec
rówieśników i
personelu szkoły.
Zachęcanie do
udzielania sobie
pomocy.
Zachęcanie do
zwracania się o
pomoc w sytuacjach
trudnych.
Osiągnięcia
uczniów
Przestrzegają
norm i zasad
przyjętych w
szkole i w
klasie.
Kulturalnie
zachowują się
wobec
rówieśników i
pracowników
szkoły.
Wiedzą do
kogo mają
zwrócić się o
pomoc w
sytuacjach
trudnych.
Właściwie
współdziałają w
grupie,
udzielając
sobie pomocy.
Klasa II
Kształtowanie
umiejętności
zachowania się
wobec
pracowników
szkoły.
Kształtowanie
pozytywnych
relacji między
uczniami 5
Zapoznanie z
wybranymi treściami
statutu szkoły,
poznanie
regulaminu klasy i
norm zachowań.
Przestrzegają
zasad i norm
przyjętych w
szkole i w
klasie.
Wykazują
Swobodne
samodzielność
wypowiedzi na temat w dbałości o
pracy samorządu
szkołę i klasę.
wyrabianie
postaw
wzajemnej
pomocy.
klasowego.
Nauka reagowania
na takie zjawiska jak
wyłudzanie, bicie,
kradzieże ,
wulgaryzmy.
Są tolerancyjni
wobec innych.
Umieją
rozwiązywać
konflikty w
klasie.
Kształtowanie
umiejętności
rozwiązywania
konfliktów między
uczniami.
Klasa III Kształtowanie
umiejętności
właściwego
zachowania się
wobec
rówieśników i
pracowników
szkoły.
Kształtowanie
umiejętności
pełnienia
różnorodnych
ról w klasie.
Przypomnienie
wybranych treści
statutu szkoły i
powszechnie
obowiązujących
zasad i norm.
Uczniowie
starannie
dobierają
przyjaciół i
pielęgnują
przyjaźnie.
Swobodne
wypowiedzi na temat
pracy samorządu
klasowego i
pełnienia w nim ról.
Samodzielnie
dokonują
wyborów do
samorządu
klasowego.
Uczenie się
akceptacji i
tolerancji.
Z ważnymi
sprawami
przychodzą do
nauczycieli lub
innych
pracowników
szkoły.
Nauka reagowania
na zjawiska
przemocy.
Wiedzą co jest
dla nich dobre
a co złe.
Reagują na
krzywdę.
Zaznajomienie
z
Klasa I
Nauka
zdrowego stylu
6
Poznanie zasad
Znają zasady
higieny
zagrożeniami
życia
człowieka i
kształcenie
prawidłowych
reakcji na te
zagrożenia.
życia.
higieny osobistej.
Zachęcanie do
szukania
pomocy w
trudnych
sytuacjach u
osób dorosłych.
Uczenie
umiejętności
utrzymywania
porządku.
Kształtowanie
umiejętności
dbania o
bezpieczeństwo
własne i innych.
Zachęcanie do
czynnego,
bezpiecznego
wypoczynku.
Zapoznanie z
czynnikami
chorobotwórczymi
(bakterie, wirusy) i
substancjami
szkodliwymi dla
zdrowia (nikotyna,
alkohol, leki,
narkotyki).
Przestrzeganie
przed samowolnym
zażywaniem
substancji
szkodliwych.
osobistej,
wiedzą, jakie
są zagrożenia
dla ich zdrowia
i życia.
Potrafią
zachować ład i
porządek.
Znają normy
obowiązujące
w klasie.
Reprezentują
postawę
ograniczonego
zaufania do
dorosłych
(nieznajomych).
Znają numery
alarmowe.
Wdrażanie d
przestrzegania norm
klasowych.
Nauka pokojowego
rozwiązywania
konfliktów.
Poznanie numerów
alarmowych.
Klasa II
Kształtowanie
Wdrażanie do
postaw
przestrzegania
prozdrowotnych. zasad higieny.
Przestrzegają
zasad higieny
osobistej.
Zachęcanie do
uczestnictwa w
zajęciach
Uczestniczą w
różnych
formach pracy
Reagowanie na
zagrożenia
bezpieczeństwa
7
i zdrowia.
pozalekcyjnych w
tym sportowych.
Stworzenie kodeksu
klasowego - normy,
sankcje.
Rozwiązywanie
konfliktów bez
przemocy.
Przestrzeganie
przed
niebezpieczeństwem
mogącymi grozić ze
strony nieznanych
osób.
Klasa III Zadania jak w
klasie I i II.
Przypomnienie
zasad higieny
osobistej i
zachęcanie do
dbałości o własne
zdrowie i ciało.
Organizowanie form
czynnego
wypoczynku.
pozalekcyjnej.
Potrafią dbać o
swoje zdrowie,
potrafią
rozpoznać
substancje,
które im
szkodzą.
Znają sposoby
rozwiązywania
konfliktów bez
przemocy.
Prezentują
postawę
ograniczonego
zaufania do
osób dorosłych.
Samodzielnie
dbają o zdrowie
i higienę
osobistą.
Potrafią sami
organizować
czynny
wypoczynek.
Samodzielnie
rozwiązują
konflikty.
Nauka
rozwiązywania
kwestii spornych bez
Potrafią
użycia przemocy.
dostrzegać
Wyrabianie
sytuacje
umiejętności
zagrażające ich
rozpoznawania
zdrowiu.
substancji grożących
Potrafią mówić
zdrowiu.
,,nie”.
Wyrabianie
umiejętności
mówienia ,,nie” w
8
stanach zagrożenia.
Program profilaktyki w klasach IV-VI:
Cel
Zapobieganie
zachowaniom
agresywnym
Klasa
Treści
Zadania
Klasa IV Wzmacnianie
obrazu samego
siebie i
samooceny.
Kształtowanie
postaw troski o
bezpieczeństwo
własne i innych.
Rozwijanie
talentów,
zdolności i
predyspozycji
każdego ucznia.
Efektywne
wykorzystanie
wolnego czasu.
Wdrażanie do
współpracy jako
formy
zapobiegania
zachowaniom
agresywnym.
Osiągnięcia
uczniów
Mają
obraz
siebie.
pozytywny
samego
Potrafią troszczyć
się o własny rozwój
i
pozytywną
samorealizację.
Czas
wolny
spędzają
z
uwzględnieniem
zasad
bezpieczeństwa.
Kształtowanie
postaw
otwartości
wobec
personelu
szkoły.
Uświadomienie
uczniom, że
wszelkie zjawiska
przemocy są
naruszeniem
dóbr i praw
człowieka.
Ustalenie
porozumienia co
do
9
Znają swoje prawa.
Wiedzą z jakiej
pomocy
mogą
skorzystać sytuacji
kryzysu.
Prezentują
pozytywne
zachowań.
Znają
formy
Klasa V
Jak w klasie IV
akceptowanych
form zachowania
oraz określenie
sankcji za
nieprzestrzeganie
przyjętych norm i
zasad.
obowiązujące
w
szkole sankcje za
nieprzestrzeganie
obowiązujących
norm i zasad.
Zachęcanie do
otwartości w
stosunku do
nauczycieli i
pracowników
szkoły.
Wiedzą do kogo
mogą zwrócić się
w szkole o pomoc i
wsparcie.
Kształtowanie
umiejętności
pozytywnego
myślenia o sobie.
Uczniowie mają
pozytywny obraz
samych siebie.
Umieją polubownie
Uczenie uczniów załatwiać swoje
załatwiania spraw sprawy.
bez przemocy.
Potrafią w sposób
pozytywny
rozwiązywać
konflikty między
sobą.
Umieją odróżniać
dobro od zła.
Kształtowanie
umiejętności
odróżniania
rzeczy dobrych
od złych.
Wyrabianie
umiejętności
dobrego kontaktu
10
Chętnie i zgodnie
współdziałają ze
sobą.
Potrafią właściwie
komunikować się z
między uczniami.
nauczycielami.
Kształtowanie
dobrych relacji na
płaszczyźnie
uczeń –
nauczyciel.
Klasa VI Jak w klasie IV i
V
Ćwiczenia
afirmujące,
podnoszące
samoocenę,
nauka
samoakceptacji.
Kształtowanie
pozytywnych
relacji między
rówieśnikami.
Motywowanie
do
prowadzenia
zdrowego
stylu życia.
Klasa IV Dostarczanie
informacji o
pozytywnych
aspektach
zdrowego stylu
życia.
Przekazanie
informacji o
szkodliwości
używek i innych
substancji
niebezpiecznych
np.: materiały
wybuchowe,
środki
chemiczne.
Pokazanie
możliwości
poszukiwania
wartościowych
11
Poznanie zasad
dotyczących
higieny osobistej,
zdrowego
żywienia i higieny
pracy ucznia.
Potrafią
akceptować
samych siebie.
Są odpowiedzialni
za bezpieczeństwo
własne i innych.
Nie boją się
wyrażać własnych
opinii.
Są tolerancyjni
wobec ,,inności”.
Znają zasady
higieny osobistej i
zdrowego
żywienia.
Potrafią dbać o
higienę i zdrowie.
sposobów na
życie bez
używek.
Nauka tego , jak
odmawiać.
Kształcenie
umiejętności
radzenia sobie
ze stresem.
Co to są
substancje
odurzające.
Zapoznanie z
negatywnymi
wpływami
powyższych
substancji na
organizm
dziecka.
Uczenie się
umiejętności
obrony przed
naciskami ze
strony otoczenia,
rówieśników i
dorosłych.
Klasa V
Jak w klasie IV
Zapoznanie z
rolą sportu,
wypoczynku i
rozwijania
zainteresowań.
Prowadzenie
zajęć na temat
12
Znają negatywne
skutki zażywania
substancji
odurzających.
Wiedzą ,jak się
zachować , gdy
proponuje się im
coś
niedozwolonego.
Potrafią bronić się
przed naciskami
grupy.
Znają rolę zajęć
sportowych i
innych zajęć
pozalekcyjnych.
Chętnie rozwijają
swoje
zainteresowania.
Szanują się
poszanowania
godności ludzkiej
i koleżeństwa.
Przypomnienie
wiadomości
dotyczących
negatywnego
wpływu środków
odurzających na
człowieka.
Higiena pracy
ucznia, uczenia
się, zasady
racjonalnego
odżywiania.
wzajemnie.
Potrafią być
tolerancyjni.
Znają skutki
zażywania
substancji
psychoaktywnych.
Wiedzą w jaki
sposób efektywnie
się uczyć.
Rozumieją role i
sposoby
odpoczynku.
Znają zasady
racjonalnego
odżywiania się.
Uczenie się
sztuki
odmawiania.
Klasa VI Jak w klasie IV i
V
Przekazanie
informacji o
klasyfikacji
środków
odurzających
oraz negatywnym
wpływie na
organizm
człowieka.
Potrafią zachować
się asertywnie.
Znają rodzaje
środków
uzależniających i
ich negatywny
wpływ na organizm
człowieka.
Mają świadomość
swoich dobrych i
słabych stron.
Umieją właściwie
sobie radzić ze
13
stresem.
Wyrabianie
umiejętności
radzenia sobie z
presją w grupie.
Rozpoznawanie
swoich mocnych i
słabych stron.
Wyrabianie
umiejętności
radzenia sobie ze
stresem.
Realizatorzy programu:
 Wychowawcy klas
 Nauczyciele przedmiotowcy
 Pedagog szkolny
 Specjaliści poradni psychologiczno-pedagogicznej
 Policja
 Higienistka szkolna
 Inni specjaliści
Sposoby realizacji programu:
 Kontrakt pomiędzy uczniami a wychowawcą
 Zajęcia grupowe, zajęcia klasowe
 Zajęcia socjoterapeutyczne
 Rozmowy indywidualne
 Praca wychowawcza nauczycieli
 Przypomnienie praw i obowiązków dziecka
14
Potrafią zachować
się asertywnie.
Znają swoje mocne
i słabe strony.
Dążą do
samodoskonalenia.
Umieją radzić
sobie ze stresem.
Znają metody
relaksacji.
 Pogadanki
 Zajęcia na przedmiocie wychowanie do życia w rodzinie, przyrody,
wychowaniu fizycznym
 Pedagogizacja rodziców
 Testy socjometryczne
 Scenariusze zajęć profilaktycznych
 Projekty, zajęcia związane z naszym patronem Januszem Korczakiem i Janem
Pawłem II
 Szkolenia nauczycieli
Podczas realizacji programu należy sprawdzać efekty podejmowanych w jego
ramach działań.
Metody oceny wdrażania programu i jego skuteczności (ewaluacja)
 Zapisy w dziennikach lekcyjnych i innej dokumentacji pedagogicznej
 Wyniki ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, rodziców, nauczycieli
 Sprawozdania wychowawców oraz pedagoga szkolnego z realizacji programu
 Stała obserwacja uczniów
 Wymiana doświadczeń między nauczycielami
Powyższy program obowiązuje całą społeczność szkolną SP nr 1 we Wronkach od
roku szkolnego 2011/2012.
15
Załączniki:
1. Plan pracy w ramach programu Szkoła bez Przemocy
2. Procedury postępowania w sytuacjach kryzysowych w SP nr 1
3. System nagród dla uczniów promujących pozytywne zachowania
4. System konsekwencji dla uczniów w przypadkach przemocy i agresji szkolne
5. Procedura interwencji w przypadku próby samobójczej lub popełnienia
samobójstwa
16