Sytuacja gospodarcza regionu Ameryki Łacińskiej
advertisement
Sytuacja gospodarcza regionu Ameryki Łacińskiej 2017-06-13 10:44:59 2 Słaba koniunktura gospodarcza na świecie oraz spadek cen ropy naftowej spowodował, że rok 2015 był trudnym okresem dla państw Ameryki Łacińskiej. Załamanie gospodarcze zbiegło się z kryzysami politycznymi, które dodatkowo odciągały rządy państw od rozwiązywania problemów ekonomicznych. źródło: www.argentina.travel Gospodarka Ameryki Łacińskiej jest silnie powiązana nie tylko z cenami surowców, ale także z popytem zewnętrznym m.in. z Chin, które stały się głównym partnerem handlowym państw regionu (w szczególności: Brazylii, Chile, Peru i Kolumbii). Ponadto Chiny są źródłem zewnętrznego finansowania dla większości obszaru Ameryki Południowej, a chińskie inwestycje bezpośrednie wspierają rozwój infrastruktury (energetycznej i transportowej) i górnictwo. Dlatego, kiedy wzrost Chińskiej Republiki Ludowej zaczął spowalniać, również tempo wzrostu w Ameryce Łacińskiej spadło. Najmniej ucierpiała gospodarka Meksyku, której koniunktura gospodarcza jest bardziej powiązana z rynkiem amerykańskim. Warto odnotować, że również polityka finansowa prowadzona przez Stany Zjednoczone wpływa na sytuację gospodarczą państw regionu: wszelkie działania prowadzone przez FED (System Rezerwy Federalnej - Bank Centralny Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej) odbijają się na spadku lub wzroście walut państwowych Ameryki Łacińskiej - przyczyniając się do wzrostu lub spadku inflacji (szczególnie narażony jest rynek: brazylijski, chilijski, kolumbijski, peruwiański). Pomimo danych uzyskanych za trzeci kwartał 2016 r. mówiących o spadku PKB z 0,9% w drugim kwartale do 0,6% - informacje dotyczące Ameryki Łacińskiej sygnalizują przedłużający się kryzys ekonomiczny i słabą aktywność działalności gospodarczej. Najniższy spadek PKB w 2016 r. odnotowano w Brazylii, podczas gdy w Argentynie zauważono stabilizację sytuacji gospodarczej. W 2016 r. gospodarka Meksyku odnotowała najniższe tempo rozwoju od dwóch lat, a rynek Peru zaczął rozwijać się w solidnym tempie, głównie za sprawą czynników podażowych (np. rozwój projektów wydobywczych). Niepokojącym zjawiskiem jest spowalnianie rozwoju gospodarczego wśród najsilniejszych państwach regionu: Kolumbii i Chile. 3 źródło: www.chile.travel Prognozuje się, że dotychczasowy niski wzrost gospodarczy Ameryki Łacińskiej w 2016 r. spowodowany malejącymi wartościami cen surowców, powolnym wzrostem globalnej gospodarki i zmiennością na rynku finansowym, w 2017 r. podwyższy się do poziomu 1,9% dzięki wzmocnieniu ogólnoświatowego handlu. Jednocześnie na poprawę warunków eksportowych regionu nadal będą wpływać słaby wzrost amerykańskiej gospodarki oraz przejście do gospodarki konsumpcyjnej w Chinach. Ryzyko finansowe w regionie Ameryki Łacińskiej może wynikać z podniesienia stóp procentowych przez FED w grudniu 2016 r. oraz informacji, że polityka pieniężna w innych krajach rozwijających się może stać się mniej akomodacyjna. Eksperci podtrzymują prognozy wzrostu na 2016 r. m.in. dla Brazylii i Meksyku (które razem stanowią prawie 60% gospodarki regionu), Ekwadoru i Paragwaju, natomiast obniżono perspektywy wzrostu dla Argentyny i Wenezueli. Obecnie gospodarka argentyńska znajduje się w stanie recesji w wyniku działań oszczędnościowych rządu, spadku płac realnych i słabego popytu na towary argentyńskie. Brazylia charakteryzuje się zanikaniem recesji i powolnym wzrostem produkcji przemysłowej, przy spadku sprzedaży detalicznej. W 2016 roku obserwuje się tendencję wzrostu zaufania konsumentów do produktów brazylijskich oraz odnotowuje plany przeprowadzenia reform fiskalnych. Osłabiona w 2016 r. została gospodarka Kolumbii, poprzez zmniejszenie eksportu o 5,6% w skali roku i niskim poziomem zaufania konsumentów do dóbr kolumbijskich. W reakcji na złą sytuację gospodarczą rząd planuje przeprowadzenie reform fiskalnych obejmujących podwyżkę podatków od wartości dodanej oraz uproszczenie podatku korporacyjnego. Reformy mają na celu wyrównanie niedoboru dochodów z ropy naftowej i zwiększenie przychodów rządowych z powrotem do poziomu sprzed załamania na rynku naftowym. Gospodarka Meksyku odnotowała wzrost w sektorze usług i rolnictwa oraz spadek w przemyśle, cięcia wydatków rządowych oraz zwiększenie braku zaufania konsumentów i niepewną sytuację polityczną. Wszystkie te czynniki wypłynęły na spowolnienie dynamiki wzrostu gospodarczego. źródło: www.peru.travel 4 W trzecim kwartale 2016 roku po raz pierwszy od marca 2015 r. odnotowano spowolnienie wzrostu inflacji w regionie, która obecnie kształtuje się na poziomie około 24%. Nie biorąc pod uwagę wyjątkowo wysokiej inflacji w Wenezueli, ogólny wzrostu przeciętnego poziomu cen w gospodarce Ameryki Łacińskiej spadł do 9,4%. Analitycy przewidują, że inflacja pod koniec 2016 roku wzrośnie do 26,8%, prognoza inflacji dla regionu z wyjątkiem Wenezueli szacowana jest na poziomie 9,1%. W 2017 roku analitycy spodziewają się, że ogólna inflacja w regionie wyniesie 25,5%, z pominięciem Wenezueli: 6,2%. Kolejnym problemem z którym borykają się państwa Ameryki Łacińskiej jest wysoka stopa bezrobocia (40%) wśród młodych osób (od 16. do 24. roku życia). Brak możliwości pozyskania pracy wpływa demotywująco na młodzież, która nie chce podejmować edukacji i aktywnie poszukiwać pracy. Taka sytuacja prowadzi do wykluczenia społecznego wśród młodzieży. Analitycy podkreślają, że występuje zjawisko, w którym przedsiębiorstwa nie mogą zaoferować pracy młodym osobom, tym samym doprowadzając do sytuacji znikania młodzieży z rynku pracy lub jej podejmowania w niebezpiecznych warunkach, a także do sytuacji braku wykwalifikowanych pracowników na rynku pracy. źródło: www.visitbrasil.com Negatywną sytuację na rynku pracy w Ameryce Łacińskiej pogarsza fakt braku nowych miejsc pracy i wzrost bezrobocia w miastach (wzrost o 0,5% w 2016 r. w porównaniu do roku ubiegłego). W 2015 r. stopa bezrobocia dla całego regionu wyniosła 6,5%. Spadek zatrudnienia odbija się na obniżeniu poziomu dochodów gospodarstw domowych, co powoduje wzrost wskaźnika ubóstwa (29,2% w 2015 r.). Warto odnotować, że stopa bezrobocia w 2015 r. wzrosła jedynie w siedmiu z dziewiętnastu państw Ameryki Łacińskiej, w dziewięciu spadła, a w trzech pozostała bez zmian. Pozytywna tendencja widoczna jest w regionie Ameryki Środkowej: w Meksyku, Dominikanie i na Karaibach, negatywna w państwach Ameryki Południowej z powodu inflacji i sytuacji gospodarczej (Wenezuela: 14%, Kolumbia 9%, Argentyna 7%, Brazylia, Urugwaj i Chile po 6,6%, Peru 6%, Ekwador 4,65%, Boliwia 4%). źródło: columbia.travel 5 Ważne informacje dla eksportera planującego rozpocząć działalność na rynkach Ameryki Łacińskiej: Silne powiązanie gospodarek z chińską gospodarką. Powiązanie rozwoju gospodarek z zagraniczną polityką gospodarczą Chin, ich rynkiem i bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi. Powiązanie sytuacji finansowej państw z decyzjami FED-u. Rozwój gospodarczy i stabilność finansowa państw uzależniona od sytuacji politycznej. Gospodarki reagujące na wahania cen ropy naftowej. Z roku na rok państwa Ameryki Łacińskiej są lepiej oceniane przez Bank Światowy w kontekście łatwości prowadzenia działalności gospodarczej (ranking Doing Business). Najwyżej oceniany jest Meksyk, który na 189 skwalifikowanych państw zajmuje 38. pozycję, kolejno: Chile (48.), Peru (50.), Kolumbia (58.), Kostaryka (58.), Panama (69.), Gwatemala (81.), Salwador (86.), Urugwaj (92.), Dominikana (93.), Paragwaj (100.), Honduras (110.), Brazylia (116.), Ekwador (117.), Argentyna (121.), Nikaragua (125.), Haiti (182.), Wenezuela (186.). Rozpoczynając działalność gospodarczą w Ameryce Łacińskiej można liczyć się z problemem znalezienia wysoko wykwalifikowanej kadry pracowników wśród młodych osób, które borykając się z problemem znalezienia odpowiedniej posady, często rezygnują z edukacji, pracują w szarej strefie lub w niebezpiecznych warunkach. *** Informacje pochodzą z: World Bank, Doing Business 2016: Measuring Regulatory Quality and Efficiency; Brian C. Gendreau, Timothy E. McLendon, 2016 Latin American Business Environment Report, Center for Latin America Studies, University of Florida. Styczeń 2016; Economic Snapshot for Latin America, FocusEconomics, Listopad 2016; Latin American Economic Outlook 2017, Youth, Skills and Entrepreneurship, OECD, 2016; International Labour Organization, Latin American and Caribbean unemployment to rise in 2016. 6
