Sprawozdanie Dziekana Wydziału Rolniczego Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu za rok 2007 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 SPIS TREŚCI DANE ADRESOWE .......................................................................................................................................................... 3 STRUKTURA JEDNOSTKI ................................................................................................................................................. 3 SPRZĘT KOMPUTEROWY ............................................................................................................................................... 4 APARATURA NAUKOWA ................................................................................................................................................ 4 DANE LICZBOWE O SKŁADZIE RADY WYDZIAŁU ............................................................................................................. 4 ZATRUDNIENIE .............................................................................................................................................................. 4 UPRAWNIENIA DO NADAWANIA STOPNI NAUKOWYCH ................................................................................................ 5 NAJWAŻNIEJSZE OSIĄGNIĘCIA NAUKOWE USZEREGOWANE W FORMIE RANKINGU ..................................................... 6 PROWADZONE W JEDNOSTCE W SPOSÓB CIĄGŁY BADANIA NAUKOWE I PRACE BADAWCZO-ROZWOJOWE Z OKREŚLENIEM DYSCYPLIN I KIERUNKÓW ..................................................................................................................... 37 LICZBA REALIZOWANYCH TEMATÓW BADAWCZYCH ................................................................................................... 42 WYKAZ REALIZOWANYCH TEMATÓW BADAWCZYCH FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW ZEWNĘTRZNYCH ................... 42 DANE O WDROŻENIACH I PATENTACH......................................................................................................................... 50 PRZYKŁADY WAŻNIEJSZYCH TEMATÓW BADAWCZYCH ZAKOŃCZONYCH W ROKU SPRAWOZDAWCZYM, ZASTOSOWANYCH LUB OFEROWANYCH DO ZASTOSOWANIA W PRAKTYCE W 2007 ROKU ........................................ 51 UDZIAŁ W MIĘDZYNARODOWYCH PROGRAMÓW NAUKOWYCH ................................................................................ 51 OPIS MIĘDZYNARODOWYCH PROGRAMÓW NAUKOWYCH ......................................................................................... 52 DANE O DWUSTRONNYCH UMOWACH MIĘDZYNARODOWYCH ZAWARTYCH PRZEZ WYDZIAŁ, INSTYTUT, KATEDRĘ 52 UDZIAŁ W SIECIACH NAUKOWYCH LUB KONSORCJACH NAUKOWO-PRZEMYSŁOWYCH .............................................. 52 CZŁONKOSTWO Z WYBORU W MIĘDZYNARODOWYCH ORGANIZACJACH NAUKOWYCH I KOMITETACH REDAKCYJNYCH CZASOPISM NAUKOWYCH O ZASIĘGU ŚWIATOWYM ......................................................................... 53 WSPÓŁPRACA Z PLACÓWKAMI KRAJOWYMI ............................................................................................................... 54 KONFERENCJE NAUKOWE ............................................................................................................................................ 57 NAGRODY, WYRÓŻNIENIA, ODZNACZENIA O ZNACZENIU MIĘDZYNARODOWYM I OGÓLNOKRAJOWYM ................... 59 UDZIAŁ WE WŁADZACH I KOMISJACH UCZELNI ............................................................................................................ 59 NAJWAŻNIEJSZE OSIĄGNIĘCIA UZYSKANE POZA UCZELNIĄ ......................................................................................... 61 INNE WAŻNE INFORMACJE .......................................................................................................................................... 61 DZIAŁALNOŚĆ STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH W ROKU AKADEMICKIM 2006/2007................................................. 61 OGÓLNE UWAGI O ROZWOJU WYDZIAŁU .................................................................................................................... 66 PUBLIKACJE NAUKOWE ............................................................................................................................................... 68 2 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 ……………………….. Pieczątka Jednostki Wrocław, dnia ……………. SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI JEDNOSTKI ZA ROK 2007 WYDZIAŁ ROLNICZY Dane adresowe Ulica: Plac Grunwaldzki Telefon: (071) 320 15 35 Nr domu: 24 a Fax: (071) 320 15 35 Kod pocztowy: 50–363 E-mail: [email protected] Miejscowość: Wrocław Kierownik Jednostki Nazwisko i imię: Parylak Danuta Telefon służbowy: (071) 320 15 34 Stanowisko służbowe: Dziekan Wydziału Rolniczego Fax: (071) 320 15 35 Tytuły i stopnie naukowe: profesor doktor habilitowany E-mail: [email protected] Struktura Jednostki 1. Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska 2. Instytut Inżynierii Rolniczej 3. Katedra Botaniki i Ekologii Roślin 4. Katedra Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa 5. Katedra Fizyki i Biofizyki 6. Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa 7. Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Terenów Zieleni 8. Katedra Nauk Humanistycznych 9. Katedra Ochrony Roślin 10. Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin 11. Katedra Ogrodnictwa 12. Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin 13. Katedra Żywienia Roślin 14. Wydziałowe Biuro Praktyk 3 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Sprzęt komputerowy Liczba komputerów PC: - w tym nabytych w roku sprawozdawczym: Liczba komputerów przyłączonych do lokalnych sieci komputerowych: - w tym nabytych w roku sprawozdawczym: Liczba superkomputerów: Liczba serwerów: 395 28 319 17 4 Aparatura naukowa Wykaz najcenniejszej aparatury naukowej zakupionej (uzyskanej) w roku sprawozdawczym: biureta cyfrowa Titronic Basic modul 2 dozownik Dispensette III regul., analogowy szt. 2 fotometr płomieniowy AFP 100 miernik pH mikroskop stereoskopowy przenośny chlorofilomierz CCM 200 firmy BioScientific spekrtofotometr laboratoryjny z kuwetą przepływową stanowisko do mikroskopowych badań struktury materiałów stanowisko do wizualizacji i archiwizacji danych suszarka laboratoryjna Memmert UFE600 waga precyzyjna WPS 2100/C/2 waga precyzyjna WPS 4000/C/2 wyparka obrotowa – do laboratorium naukowego zestaw do mineralizacji próbek. zestaw do oznaczania azotu i białka metodą Kjeldahla firmy Buchi K-424+K-355 Dane liczbowe o składzie Rady Wydziału Liczba członków ogółem: – w tym członków z tytułem prof. oraz stopniem dr. hab.: 81 66 Zatrudnienie Zatrudnionych ogółem: – w tym nauczycieli akademickich: z tytułem naukowym profesora: na stanowisku profesora nadzw. bez tytułu: ze stopniem dr. hab.: ze stopniem dr.: asystentów, mgr: wykładowców, mgr: – w tym nienauczycieli: pracowników technicznych: pracowników administracyjnych: innych: 309 198 31 18 17 122 6 4 111 78 21 12 4 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Uprawnienia do nadawania stopni naukowych Liczba uprawnień do nadawania stopni naukowych doktora: Liczba uprawnień do nadawania stopni doktora habilitowanego : 3 2 Podać rodzaj i zakres uprawnień Stopnia doktora: w zakresie: agronomii w zakresie: inżynierii rolniczej w zakresie: ogrodnictwa Podać rodzaj i zakres uprawnień Stopnia doktora habilitowanego: w zakresie: agronomii w zakresie: inżynierii rolniczej Liczba stopni naukowych doktora nadanych w okresie sprawozdawczym : – w tym pracownicy: doktoranci : osoby spoza Uczelni: 18 16 2 Liczba stopni naukowych doktora uzyskanych w okresie sprawozdawczym poza Uczelnią: – w tym pracownicy : doktoranci : - Liczba stopni naukowych doktora habilitowanego nadanych w okresie sprawozdawczym : – w tym pracownicy: osoby spoza Uczelni: 1 1 - Liczba stopni naukowych doktora habilitowanego uzyskanych w okresie sprawozdawczym poza Uczelnią: 1 Liczba tytułów naukowych profesora uzyskanych w okresie sprawozdawczym przez pracowników wydziału: 3 Liczba postępowań o nadanie tytułu naukowego profesora osobom spoza uczelni przeprowadzonych w okresie sprawozdawczym : - 5 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Najważniejsze osiągnięcia naukowe uszeregowane w formie rankingu ( W przypadku tematu badawczego podać również kierownika tematu oraz uzyskane wyniki, publikacje max do 10 pozycji, w innych przypadkach podać nazwisko osoby bezpośrednio związanej z osiągnięciem) Instytut Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska Rolniczego 1. Obrona pracy doktorskiej na temat: ,,Mobilność arsenu w środowisku glebowym na przykładzie rejonu eksploatacji złóż polimetalicznych w Złotym Stoku” - dr inż. Agnieszka Krysiak, (promotor: dr hab. Anna Karczewska, prof. UP) Przedmiotem rozprawy było rozpoznanie stanu zanieczyszczenia arsenem gleb w rejonie intensywnej niegdyś eksploatacji rud złota i arsenu w Złotym Stoku oraz określenie czynników decydujących o zmianach mobilności i rozpuszczalności tego pierwiastka w glebach. W początkach XX wieku Złoty Stok był największym w Europie ośrodkiem przetwórstwa rud arsenu, a obszar badań należy do najbardziej zanieczyszczonych tym pierwiastkiem rejonów Europy. W części inwentaryzacyjnej rozprawy określono całkowite zawartości arsenu oraz podstawowe właściwości gleb, w oparciu o 146 próbek reprezentujących gleby antropogeniczne na hałdach i składowiskach odpadów przetwórczych, jak też gleby naturalne w rejonie Złotego Jaru, wzgórza Haniak i w dolinie rzeki Trującej. W drugiej części pracy – szczegółowej – dla 44 próbek reprezentujących różne gleby, oznaczone zostały formy, w jakich obecny jest arsen w glebach, z wykorzystaniem dwóch metod sekwencyjnej ekstrakcji: wg BCR i wg Wenzla i in. Wyniki badań wskazują, że arsen jest w badanych glebach słabo rozpuszczalny i mało mobilny, gdyż występuje przede wszystkim w postaci połączeń z amorficznymi tlenkami żelaza. Taka forma wiązania arsenu niesie potencjalne ryzyko uruchamiania jedynie w warunkach skrajnie kwaśnego lub alkalicznego odczynu, albo głębokiej anaerobiozy. Te wnioski zostały potwierdzone w seriach testów rozpuszczalności arsenu w glebach - przeprowadzonych w szerokim spektrum odczynu (w zakresie pH: 2-9) oraz w warunkach inkubacji anaerobowej. Testy dowiodły, że pewne ryzyko wzrostu mobilności arsenu istnieje zwłaszcza w glebach oglejonych i bogatych w substancję organiczną - w warunkach anaerobiozy. 2. Obrona pracy doktorskiej na temat: ,,Wpływ estrów metylowych oleju rzepakowego na właściwości fizyczne i fizykochemiczne gleb zanieczyszczonych olejem napędowym” - dr inż. Anna Rusek, (promotor: dr hab. Jarosław Kaszubkiewicz, prof. UP) Celem pracy było zweryfikowanie jak w warunkach klimatycznych Niżu Śląskiego będzie przebiegał proces biodegradacji oleju napędowego. Doświadczenie ma charakter modelowy, prowadzone było z wykorzystaniem 90 lizymetrów w warunkach polowych. Do gleby wprowadzono zróżnicowane dawki zanieczyszczeń i wariantowo zastosowano nawożenie. Doświadczenie zostało założone jesienią 2003 roku, pobór prób wraz z demontażem lizymetrów będzie odbywała się w czterech etapach w półrocznych odstępach czasowych. 3. Obrona pracy doktorskiej na temat: ,,Gleboznawcze uwarunkowania rekultywacji i zagospodarowania zbiorników odpadów po flotacji rud miedzi” - dr inż. Magdalena Gawron, (promotor: prof. dr hab. Tadeusz Chodak) Badania prowadzono w warunkach doświadczenia polowego zlokalizowanego na terenie zbiornika odpadów poflotacyjnych Konrad nr 3 – Wartowice należącego do nieczynnych Zakładów Górniczych „Konrad” w Iwinach. Obszary te stanowią niekorzystne podłoże do wegetacji większości roślin, o czym świadczy brak zasiedlania tych obiektów przez roślinność, nawet kilkadziesiąt lat po wyłączeniu ich z użytkowania. Podjęcie prac rekultywacyjnych bezpośrednio na terenie składowiska odpadów poflotacyjnych, miało na celu w doświadczalny sposób potwierdzić lub zanegować prawidłowość przyjętego kierunku działania, w zakresie odtworzenia nowych biologicznych wartości tych utworów. Doświadczenie zostało założone metodą pasów prostopadłych. Schemat doświadczenia obejmował dziesięć obiektów różniących się rodzajem i dawką wprowadzanych komponentów nawozowych: osadu ściekowego, kompostu i słomy. W wyniku zastosowanych nawozów nastąpiła zmiana właściwości fizycznych badanych utworów. Obniżeniu uległa gęstość właściwa, natomiast wzrosła porowatość ogólna, aktualna porowatość powietrzna i współczynnik przewodnictwa wodnego w strefie nasyconej. Rozkład wprowadzonej z nawozami materii organicznej spowodował zwiększenie zawartości węgla organicznego w puli węgla całkowitego, wzrost zawartości próchnicy oraz azotu ogólnego. Zastosowane w doświadczeniu nawozy przyczyniły się do zwiększenia zawartości przyswajalnych form makroskładników. Decydujące znaczenie dla badanych utworów miało zwiększenie w nich zawartości fosforu, ze względu na fakt, że charakteryzowały się one całkowitym brakiem tego pierwiastka. 6 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Instytut Inżynierii Rolniczej 1. Modyfikacja cech mechanicznych i reologicznych wybranych warzyw pod wpływem różnych metod suszenia – kierownik grantu MNiSW: dr inż. Bogdan Stępień W roku 2007 wykonano badania rehydracji suszy z selera, marchwi i pietruszki przechowywanych przez okres 18 miesięcy. Dla tych samych suszy wykonano zdjęcia mikroskopowe struktury wewnętrznej materiału na wszystkich etapach badań. Zdjęcia mikroskopowe surowej marchwi przedstawiają grube, uwodnione ściany tworzące komórki o regularnym kształcie. Ściany komórkowe suszu otrzymanego metodą sublimacyjną są cienkie, postrzępione, z widocznymi ubytkami. Jednakże tworzą komórki o wielkości i kształcie zbliżonym do surowca. Takie zmiany spowodowały istotne obniżenie wytrzymałości suszu na przecinanie. Obrazy mikroskopowe struktury wewnętrznej marchwi suszonej konwekcyjnie i mikrofalowo pod obniżonym ciśnieniem pokazują ściany komórkowe bardzo zmienione w stosunku do surowca, tworzące ciasno upakowane zespoły komórek. Pokonanie przez nóż tnący takiej struktury wymagało dużych nakładów energetycznych. Rehydracja suszu uzyskanego metodą sublimacyjną spowodowała wielomiejscowe pęknięcia ścian komórkowych powodujące zacieranie się granic pomiędzy sąsiednimi komórkami. Uwodnienie suszu uzyskanego pozostałymi dwiema metodami nie spowodowało tak istotnych zmian w szkielecie komórki. Gdyby proces suszenia nie powodował destrukcyjnych zmian w strukturze tkanki selera to po uwodnieniu materiał powinien osiągnąć masę taką, jaką posiadał przed suszeniem. Przyrost masy próbki w trakcie rehydracji odniesiony do masy początkowej suszu pozwala obliczyć wartość względnego przyrostu masy. Suszenie powoduje zmniejszenie zdolności wchłaniania i utrzymywania wody w tkance roślinnej. Im większe zmiany wystąpią w tkance, tym mniej wody będzie mogła wchłonąć w trakcie rehydracji. Iloraz masy wody wchłanianej i masy wody w surowcu potraktowano jako wskaźnik zmian struktury materiału podczas suszenia. Podczas rehydracji następuje ubytek rozpuszczalnych składników suchej substancji materiału uwadnianego, który zależy głównie od składu chemicznego i struktury tkanek. Obliczono zmiany względnej zawartości suchej substancji w czasie rehydracji. W oparciu o analizę kinetyki zmian względnej masy próbki oraz wartości równowagowej stwierdzono, że po 5godzinnej rehydracji jedynie seler suszony sublimacyjnie osiąga względną masę zbliżoną do masy równowagowej. Blanszowanie selera przed suszeniem zwiększa możliwości przyrostu masy próbki oraz przyspiesza kinetykę procesu szczególnie dla produktu uzyskanego metodą sublimacyjną i po około dwóch godzinach rehydracji pozwala osiągnąć wartość równowagową. Suszenie sublimacyjne istotnie zmniejsza straty suchej substancji w trakcie rehydracji selera w stosunku do pozostałych dwóch metod. Blanszowanie istotnie obniża straty suchej substancji, szczególnie dla produktu uzyskanego poprzez suszenie mikrofalowo-próżniowe i suszenie sublimacyjne. Publikacje: 1. Stepień B.: Impact of the drying method on the carrot cutting process course, Acta Agrophysica, 2007, vol. 9 (1) 255267 2. Stępień B.: Effect of vacuum-mikrowave drying on selected mechanical and rheological properies of carrot, Biosystems Engineering, oddany do druku po recenzji 2. Wpływ stopnia odwodnienia, mocy mikrofal i czasu przechowywania na jakość wybranych owoców, warzyw i ziół wysuszonych metodą mikrofalowo-podciśnieniową po podsuszeniu konwekcyjnym z uwzględnieniem energochłonności i kinetyki suszenia – kierownik grantu MNiSW : dr inż. Adam Figiel Celem badań było wyznaczenie i wyjaśnienie wpływu stopnia odwodnienia oraz mocy mikrofal w suszeniu metodą łączoną polegającą na podsuszeniu konwekcyjnym i dosuszeniu mikrofalowo-podciśnieniowym (mikrofalowopróżniowym) na jakość suszu wybranych owoców (jabłka, gruszki), warzyw (buraki ćwikłowe, seler, czosnek) i ziół (oregano, rozmaryn) oraz na energochłonność procesu suszenia. Jakość suszu oceniana była na podstawie właściwości przeciwutleniających, mikrobiologicznych, barwy oraz tekstury próbek wysuszonych i poddanych rehydracji. Skojarzenie krzywej suszenia z krzywą narastania temperatury, pozwoliły wyznaczyć punkt krytyczny, w którym powinno nastąpić zredukowanie mocy mikrofal do poziomu zapewniającego dosuszanie bez drastycznego wzrostu temperatury. Analiza związku między wilgotnością materiału, aktywnością wody, aktywnością przeciwutleniającą oraz składem mikroflory umożliwiła wyznaczenie zakresu wilgotności próbek przeznaczonych do dalszych badań przechowalniczych. Wyznaczono wpływ stopnia wysuszenia materiału i zastosowanej mocy mikrofal na stopień utrwalenia efektu „puffingu” oraz właściwości tekstury. Stwierdzono, że maksymalne usunięcie wody z surowca podczas suszenia powoduje znaczną zmianę tekstury, która może decydować o atrakcyjności produktu przeznaczonego do bezpośredniego spożycia. Na podstawie testu rehydracji wyznaczono zdolność rehydracji. 7 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Wyznaczając wilgotność, przy której należy zakończyć podsuszanie badanych materiałów metodą konwekcyjną i rozpocząć dosuszanie metodą mikrofalowo-próżniową wzięto pod uwagę zarówno aspekt jakościowy jak i energetyczny. Publikacje: Figiel A.: Dehydration of apples by a combination of convective and vacuum-microwave drying, Polish Journal of Food and Nutrition Science, 2007, vol. 57, 4 (A), 131-135 3. Analiza wpływu zakłóceń na parametry doju w dojarce przewodowej – kierownik grantu wewnętrznego: dr inż. Danuta Skalska Mechanizm powstawania wahań regularnych i nieregularnych podciśnienia w układzie dojarki rurociągowej jest efektem niekontrolowanego dopływu powietrza do jej instalacji Celem pracy było przeprowadzenie analizy wpływu różnych sygnałów zakłóceniowych na parametry podciśnienia w rurociągu mlecznym i powietrznym oraz wybrane parametry pracy aparatu udojowego. Badania zostały przeprowadzone dla różnych ilości pracujących aparatów udojowych, zróżnicowanej ilości wypływającego mleka. Analiza wyników uzyskanych podczas badań pozwoliła na stwierdzenie, że istotny wpływ na kształtowanie się amplitudy wahań podciśnienia w rurociągu mlecznym przy kurkach stanowiskowych ma : wielkość i rodzaj zakłócenia, ilość aparatów udojowych oraz zadany strumień wypływu cieczy z aparatów udojowych. Zakłócenie wpuszczane do rurociągu powietrznego nie wpływa w istotny sposób na parametry ciśnieniowe w aparacie, ponieważ system regulacji podciśnienia bardzo szybko je stabilizuje. Publikacje: Skalska D., Nejman M.: Analiza wpływu zakłóceń na parametry doju w dojarce rurociągowe, oddany do druku po recenzji, Inżynieria Rolnicza 4. Właściwości reologiczne tworzywa biodegradowalnego wytworzonego z udziałem skrobi ziemniaczanej – dr inż. Adam Figiel Celem badań było wyznaczenie zmian parametrów reologicznych tworzywa biodegradowalnego wytworzonego z udziałem skrobi ziemniaczanej i polietylenu na podstawie cyklicznego testu relaksacji naprężeń przy zastosowaniu dwóch poziomów obciążenia ściskającego. Badania reologiczne przeprowadzono przy użyciu maszyny wytrzymałościowej Instron 5566 wyposażonej w głowicę tensometryczną o zakresie pomiarowym do 1kN. Próbki tworzywa poddane zostały cyklicznemu testowi relaksacji naprężeń.. Zastosowano dwa poziomy obciążenia ściskającego100 oraz 200 N. Poziomom tym odpowiadały wartości naprężenia maksymalnego 1,26 oraz 2,52 MPa znajdujące się poniżej granicy plastyczności, która była wyznaczona wcześniej na podstawie testu wytrzymałości na ściskanie. Stwierdzono, że właściwości reologiczne tworzywa biodegradowalnego, będącego połączeniem skrobi ziemniaczanej i polietylenu, ujawnione na podstawie cyklicznego testu relaksacji naprężeń można przedstawić przy użyciu modelu Maxwella złożonego z dwóch elementów lepkosprężystych i elementu sprężystego. Publikacje: Figiel A.: Właściwości reologiczne tworzywa biodegradowalnego wyznaczone na podstawie cyklicznego testu relaksacji naprężeń, , Inżynieria Rolnicza, oddane do druku po recenzji 5. Analiza właściwości trakcyjnych nietypowych podłoży rolniczych i leśnych – dr inż. Jarosław Czarnecki Przeprowadzone badania związane były z mechaniką układu pojazd-podłoże odkształcalne. W ramach tych badań rozpoznawano parametry mechaniczne oraz właściwości trakcyjne takich podłoży jak: gleba uprawiana różnymi technologiami i darń o zróżnicowanym składzie botanicznym runi. Badaniom poddano opony napędowe mające zastosowanie w mikrociągnikach. Analizowano warunki pracy opon napędowych o konstrukcji bieżnika typu „AN” oraz opony typu „grass”. Wykonano również różne konstrukcje łańcuchów przeciwpoślizgowych, które montowano na oponach typu grass. Przeprowadzone badania pozwoliły stwierdzić, że większe występy bieżnika opon w powiązaniu z wyższym obciążeniem pionowym wpływają na możliwość generowania wyższych wartości sił trakcyjnych. Wzrost obciążenia pionowego dla opon napędowych 4.50-10 i 4.00-10 wpływa na zmniejszenie dynamiki przyrostów tych sił, co sugeruje że nie jest to najlepsza metoda zwiększania zdolności uciągowych, prowadząca ponadto do niekorzystnych zmian w podłożu. Dla opony napędowej 5.00-10 uzyskano proporcjonalny przyrost sił trakcyjnych wraz ze zmianą obciążenia pionowego. W przypadku opon typu grass pracujących na darni o różnym składzie botanicznym stwierdzono, że duża powierzchnia styku tych opon z darnią ograniczać może nadmierne ugniatanie gleby oraz minimalizację strat energetycznych. Opony o różnej szerokości, a tym samym odmiennej powierzchni styku z podłożem mogą generować porównywalne siły trakcyjne dzięki zastosowaniu modyfikacji w postaci łańcuchów przeciwpoślizgowych. Stosowanie łańcuchów z ostrogami na kołach napędowych pojazdów poruszających się po podłożach zadarnionych, poza wzrostem zdolności trakcyjnych, może przyczyniać się do poprawy bezpieczeństwa w przypadku prac na skłonach. Publikacje: 8 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Białczyk W., Cudzik A., Czarnecki J., Pieczarka K. Tahove vlastnost pneumatik grass v podminkach lesnich cest , XIX "DIDMATTECH 2006", 2007, 52-55 6. Analiza zależności pomiędzy cechami dielektrycznymi a właściwościami chemicznymi i technologicznymi mąki – dr inż. Deta Łuczycka Do realizacji założonych celów badawczych przeprowadzono pomiary właściwości chemicznych, technologicznych i dielektrycznych śruty i mąki z różnych odmian pszenicy i żyta. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej pozwalającej na określenie istnienia zależności i ich opisanie ilościowe. Wnioski: - istnieją zależności istotne statystycznie pomiedzy składem chemicznym a właściwościami dielektrycznymi maki; - zawartość glutenu w mące wpływa istotnie zarówno na współczynnik strat dielektrycznych jak i na przenikalność dielektryczną; - zawartość skrobi i popiołu w badanym materiale jest skorelowana z analizowanymi cechami dielektrycznymi; - zawartość białka w badanych próbkach maki nie jest skorelowana z cechami dielektrycznymi mąki. Publikacje: Łuczycka D.: Wpływ stopnia rozdrobnienia ziarna pszenicy na cechy dielektryczne badanego materiału, 2007, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Inżynieria Rolnicza VI, 552, 137-144 7. Analiza właściwości trakcyjnych agregatów ciągnikowych w uproszczonych technologiach uprawy – dr inż. Krzysztof Pieczarka Celem projektu była ocena stosowania uproszczeń uprawowych w aspekcie zmian właściwości trakcyjnych agregatu ciągnikowego. Analizie poddano takie właściwości jak: siła trakcyjna, siła oporów przetaczania, poślizg, naciski jednostkowe oraz moc uciągu. Oceniano również sumaryczne zapotrzebowanie energii, jaką trzeba włożyć na jednostkę powierzchni w celu uzyskania plonu dla analizowanych technologii, jak również straty energii towarzyszące ruchowi agregatu ciągnikowego (straty wynikające z pionowej i poziomej deformacji podłoża). Celem dodatkowym jest również analiza zmian właściwości fizyczno-mechanicznych gleby w trakcie wegetacji roślin dla analizowanych technologii takich jak: zwięzłość gleby, maksymalne naprężenia ścinające, wilgotność, gęstość objętościowa, porowatość ogólna oraz określenie zdolności retencyjnych wody na podstawie krzywej desorpcji i przepuszczalności. Publikacje: Pieczarka K.: Analiza właściwości trakcyjnych w zmiennych warunkach gruntowych. Międzynarodowa konferencja naukowa nt: "Modernizace vysokoskolske vyuky technickych predmetu". Vysoka Skola Pedagogicka Hradec Kralove, 2007, 141-145. 8. Analiza skuteczności działania dwupłaszczyznowego sita żaluzjowego w kombajnach zbożowych pracujących w terenach nachylonych - dr inż. Grzegorz Pogoda Postawiono tezę, że stosując w kombajnie zbożowym sita żaluzjowe o zmiennej geometrii, o odpowiednio dobranych kątach nachylenia sekcji (sito wielo-płaszczyznowe) można wyeliminować negatywne skutki pracy dotychczas stosowanego sita płaskiego w terenach górzystych. Przeprowadzono badania wykonanego prototypu sita wielopłaszczyznowego uchylnego na specjalnym stanowisku przechyłowym oraz badania eksploatacyjno-polowe w czasie pracy kombajnu zbożowego w warunkach terenów górzystych. Badania polowe nad zastosowaniem sita wielopłaszczyznowego daszkowego w kombajnie zbożowym w podstawowej mierze potwierdziły wnioski wypływające z przeprowadzonych wcześniej badań stanowiskowych i wykazały pełną przydatność proponowanej konstrukcji sita do pracy w nachyleniu 15 0 (warunkowo do 200). Uzyskano wskaźniki czystości ziarna przy nachyleniu poprzecznym powyżej 97%, natomiast podczas nachylenia wzdłużnego uzyskano czystość ziarna około 99%. Zastosowanie omawianego sita wielopłaszczyznowego do pracy kombajnu w nachyleniu pozwoliło także ograniczyć straty ziarna - w warunkach terenu poprzecznie nachylonego do 1,5 % oraz w warunkach nachylenia wzdłużnego kombajnu do około 0,6%, obniżając je 4-5 krotnie w relacji do sita standardowego (Praca doktorska obroniona w 2007r.). 9. Wpływ wielokierunkowego strumienia powietrza na efektywność sitowego procesu rozdzielczego – mgr inż. Piotr Komarnicki Stosując w kombajnie zbożowym zmodyfikowany separator sitowo-aerodynamiczny wyposażony w dodatkowe, wspomagające wentylatory boczne można zminimalizować negatywne skutki pracy dotychczas stosowanego w terenach górzystych separatora płasko sitowego. Wentylatory boczne umożliwiają uzyskanie wielkości i siły strumienia aerodynamicznego relatywnego do miejscowego obciążenia górnego sita żaluzjowego masą zbożową. Dzięki wielokierunkowej emisji strumienia z wentylatora centralnego i dwóch bocznych uzyskiwany byłby efekt kompensacji skutków nieprawidłowego przemieszczania się mas na sicie. Badano istotność wpływu dodatkowego bocznego strumienia powietrza na skuteczność procesu separacji sitowej w kombajnie zbożowym pracującym w warunkach niekorzystnego rozkładu masy zbożowej na sicie, z którymi mamy do czynienia w warunkach terenów nachylonych. 9 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Po przeprowadzeniu badań laboratoryjnych okazało się, że zastosowanie wielostrumieniowego nadmuchu powietrza skierowanego pod powierzchnię górnego sita żaluzjowego, z możliwością regulacji jego siły aerodynamicznej, w istotny sposób poprawia skuteczność procesu separacji ziarna. Zastosowanie dwóch strumieni powietrza skutkowało lepszym rozkładem przesiewanej masy na powierzchni nachylonego sita. Strumień powietrza skierowany na masę ziarna od dolnej części sita wpłynął na rozluźnienie, fluidyzację warstwy ziarna i przesunięcie jej na wyżej położone obszary sita. Wprowadzenie dodatkowego bocznego strumienia wywołało korzystną zmianę rozkładu prędkości strugi względem powierzchni sita w obszarach o przekroczonej przepustowości separatora sitowego. Analiza wyników badań rozkładu prędkości strumienia powietrza upoważnia do stwierdzenia, że parametry aerodynamiczne strugi powinny być ukształtowane w relacji do zmieniających się warunków obciążenia sita masą zbożową. Publikacje: Komarnicki P., Bieniek J., Banasiak J.: 2007, Operational effectiveness of a sieveaerodynamic separator under the condition of the variable load of sieves, Eksploatacja i Niezawodność, 4, 33-35 Analiza rozkładu cieczy roboczej podczas opryskiwania w zmiennych warunkach pracy rozpylaczy – mgr inż. Grzegorz Wilczok Mając na uwadze złożoność zjawiska znoszenia cieczy roboczej oraz jego skutków podczas opryskiwania roślin, za cel badań wyznaczono ocenę wpływu zewnętrznego strumienia powietrza o różnej prędkości, ciśnienia roboczego oraz wielkości kropel na rozkład wypryskiwanej cieczy. Postawili także hipotezę, że kątowe odchylenie rozpylacza od osi pionowej ma wpływ na rozkład przestrzenny rozpylonej strugi i równomierność rozkładu rozpylanej cieczy. Wykonane zadania badawcze to: - ocena wielkości kropel emitowanych z różnych rozpylaczy przy zmiennym ciśnieniu roboczym, - wyznaczenie matematycznego modelu opisującego rozkład cieczy rozpylanej na powierzchnię poziomą, - przeprowadzenie badań symulacyjnych rozkładu cieczy w zadanych warunkach zmiennego ciśnienia, kąta nachylenia belki roboczej i prędkości strugi powietrza (wiatru), - ocena wpływu kąta nachylenia belki roboczej na równomierność poprzeczną rozkładu rozpylanej cieczy, - ocena wpływu kąta nachylenia belki roboczej na nierównomierność podłużną rozkładu rozpylanej cieczy. Publikacje: Szewczyk A., Wilczok G.,: 2007, Wpływ ustawienia rozpylacza na stopień pokrycia powierzchni pionowych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Inżynieria Rolnicza VI, 552, 93-100 10. 11. Analiza procesu przesiewania masy zbożowej na nachylonym sicie żaluzjowym – mgr inż. Anna Olszewska Czynnikiem istotnie wpływającym na proces przesiewania masy zbożowej w separatorach kombajnów do zbioru zbóż jest nachylenie płaszczyzn roboczych sit. Ruch roboczy tych maszyn po pochyłości powoduje powtarzające się zmiany nachylenia płaszczyzny głównej sita i płytek sit żaluzjowych. Wpływa to na kinematykę procesu przesiewania ziarna. Celem opracowań jest przedstawienie wyników analiz procesu przesiewania ziarna w warunkach zmiany nachylenia tych płaszczyzn sit. Uzyskane wyniki pozwalają na sformułowanie następujących wstępnych wniosków: - przeprowadzona analiza rozkładów przesiewalności, wykazała wpływ na ich zmienność zarówno nachylenia kosza sitowego, jak i płytek żaluzjowych. - wzrost kąta nachylenia β-, powoduje przesunięcie ekstremum funkcji w kierunku wylotu sita, co decydować będzie o poziomie strat ziarna w tej fazie ruchu roboczego maszyny. - zmiana kąta nachylenia płytek żaluzjowych oraz zwiększenie szczelin roboczych sita wpływa korzystnie na jego przesiewalność. Relacje te wskazują na możliwość korzystnego regulowania szczeliny i oddziaływania na przesiewalność sita wzdłużnie nachylonego. Publikacje: Banasiak J., Olszewska A.: Wpływ nachylenia paneli żaluzjowych sita na przesiewalność ziarna, Inżynieria Rolnicza, oddane do druku po recenzji Katedra Botaniki i Ekologii Roślin 1. Opracowanie 3 rozdziałów i kilku podrozdziałów w dużej 856 stronicowej monografii poświęconej Karkonoszom, wydanej w Pradze, w języku czeskim pt. „Krkonoše. Přířoda, historie, život. Flousek J., Hartmanová O., Štursa J. & Potocki J.(eds). 2007, Pracownicy uczestniczyli w opracowaniu głównych grup systematycznych roślin oraz florze ekosystemów torfowych, leśnych i murawowych. Novàkovà S., Matuła J. Nedbalovà L. , Rastlnstwo. Řasy a sinice, s. 179-183; Kučera, J., Váňa J., Wojtuń B., Mechorosty, s. 201-204; Kučera, J., Váňa J., Wojtuń B., Listnaté a smíšéné lesy: mechorosty., s. 293-302; Štursa J., Żołnierz L. Kapradorosty, s. 205-210. 10 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 2. Monograficzne opracowanie poświęcone ekologii zbiorowisk trawiastych na dolnośląskich serpentynitach – dr inż. Ludwik Żołnierz Jest to pierwsze wszechstronne studium ekologiczno-fitosocjologiczne wyjątkowej i rzadkiej w Polsce i Europie Środkowej roślinności siedlisk na glebach powstałych na podłożu serpentynitowym. Publikacje: Żołnierz L. Zbiorowiska trawiaste występujące na dolnośląskich serpentynitach – wybrane aspekty ekologii., 2007 Zesz. Nauk. UP 2007, 555 ROZPRAWY CCXLVII, 231 pp. 3. Biologia roślin inwazyjnych na Dolnym Śląsku – prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski, dr hab. Teresa Brej Publikacje: Fabiszewski J., Brej T. Agresywni przedstawiciele kenofitów w Karkonoszach, cz. II. Inwazje na tle odmiennych siedlisk, 2007, Annales Silesiae 35: 97-104 4. Wpływ globalnych zmian klimatycznych na przemiany i funkcjonowanie lądowych ekosystemów Arktyki na przykładzie Archipelagu Svalbard – dr inż. Bronisław Wojtuń Publikacje: 1. Wojtuń B., The first documented record of Sphagnum riparium (Bryophyta: Sphagnaceae) from Spitsbergen, 2007, Polish Polar Research 28 no 44. 269-276., 2. Matuła J., Pietryka M., Richter D., Wojtuń B. Cyanoprokaryota and algae of Arctic terrestrial ecosystems in the Hornsund area, West Spitsbergen, 2007, Polish Polar Research 28 no 44. 283-315 5. Kierunki przemian torfowisk oraz nie użytkowanych łąk pobagiennych – dr hab. Klara Tomaszewska Publikacje: Tomaszewska K., Podlaska M., Waloryzacja przyrodnicza zdegradowanej łąki pobagiennej. 2007, Annales Silesiae, 35: 5-10 6. Badania taksonomiczne, florystyczne, funkcjonowanie naturalnych ekosystemów niżowych i górskich ze szczególnym uwzględnieniem Karkonoszy i Gór Izerskich - dr inż. Bronisław Wojtuń, dr inż. Ludwik Żołnierz Publikacje: 1. Wojtuń B., Wartości przyrodnicze, zagrożenia i ochrona ekosystemów wysokogórskich Karkonoskiego Parku Narodowego. 2007, Opera Corcontica 44: 19-29 2. Kromer K., Żołnierz L., Raj A., Kwiatkowski P., Poturała D., Bąkiewicz M.J., Rozmnażanie w warunkach in vitro i zachowanie zasobów genowych rzeżuchy rezedolistnej (Cardamine resedifolia) Karkonoskiego Parku Narodowego, 2007, Opera Corcontica 44: 143-155 3. Knapik R., Wojtuń B., Rozmnażanie w warunkach in vitro i zachowanie zasobów genowych rzeżuchy rezedolistnej (Cardamine resedifolia) Karkonoskiego Parku Narodowego, 2007, 44: 143-155 4. Wojtuń B., Żołnierz L., Uwagi do dwóch torfowisk subalpejskich w Karkonoszach. 2007, Opera Corcontica 44: 299-302. 7. Ekologiczne skutki skażeń przemysłowych rolniczych i bytowych na bioróżnorodność i indykacyjną rolę różnych grup roślin (rośliny naczyniowe, glony, mszaki, porosty i grzyby mikoryzowe). Publikacje: 1. Brej T., Fabiszewski J., Plants accumulating heavy metals in the Sudety Mts, 2006 (ukazało się w 2007) Acta Societatis Botanicorum Poloniae 75(1): 61-68 2. Urbaniak J., Distribution of Chara braunii Gmellin 1826 (Charophyta) in Poland, 2007, Acta Societatis Botanicorum Poloniae 76(4): 313-320 3. Fudali E., Human traces in the bryophyte flora of the summit region of Karkonosze Mts (polish side), 2007, Acta Societatis Botanicorum Poloniae 76(4): 345-349 4. Kwiatkowski P., Occurence of Agrostis vinealis (Poaceae) in plant communities in the Lower Silesia. In: Biological issues in grasses, ed L.Frey, 2007, 119-130 5. Fudali E., Zjawiska ekspansji chorologicznej i ekologicznej wśród mszaków Dolnego Śląska, 2007, Annales Silesiae 35: 21-30 6. Kromer K., Żołnierz L., Raj A., Kwiatkowski P., Poturała D., Bąkiewicz M.J., Rozmnażanie w warunkach in vitro i zachowanie zasobów genowych rzeżuchy rezedolistnej (Cardamine resedifolia) Karkonoskiego Parku Narodowego, 2007, Opera Corcontica 44: 143-155 8. Akumulacja metali ciężkich przez rośliny na hałdach odpadów serpentynitowych na Dolnym Śląsku – dr inż. Anna Koszelnik-Leszek Publikacje: 11 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 1. Wall Ł., Koszelnik-Leszek A., The effect of selected properties of serpentine soils on plant quality, 2007, Chemistry for Agriculture 8: 287-294 2. Koszelnik-Leszek A., Zawartość wybranych metali ciężkich w glebie i w Silene vulgaris na hałdzie odpadów serpentynitowych ,2007 Roczniki Gleboznawcze LVIII, 1-2: 63-68 9. Wpływ siedliska na rozwój i skład chemiczny paproci - dr inż. Aleksandra Halarewicz, dr inż. Anna Koszelnik-Leszek Publikacje: 1. Halarewicz A., Koszelnik-Leszek A. Wpływ siedliska na rozwój i skład chemiczny orlicy pospolitej Pteridium aquilinum (L.) Kuhn., 2007 Roczniki Gleboznawcze LVIII, 1-2: 24-32 Katedra Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa 1. Zrównoważony rozwój obszarów górskich – Kutkowska B., Berbeka T., Kropsz I., Kurtyka I., Łabędzki H. W badaniach skoncentrowano się na kierunkach rozwoju obszarów wiejskich usytuowanych na terenach Kotliny Kłodzkiej. Oceniono konkurencyjność produkcji rolniczej ze wskazaniem preferowanych kierunków produkcji roślinnej i zwierzęcej. Dokonano analizy działalności pozarolniczych w ożywianiu gospodarki regionu ze szczególnym uwzględnieniem agroturystyki. Przedstawiono takie działania niezbędne do realizacji zasad rozwoju zrównoważonego w zakresie celu: ekonomicznego, ekologicznego, społecznego, przestrzennego i instytucjonalnego oraz sformułowano zasady „polityki górskiej”. Publikacje: 1. Kutkowska B. 2007. Działania instytucji na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich na przykładzie powiatu Kłodzkiego. Roczniki Nauk. Stow. Ekonom. Rol. i Agrobiznesu T. IX, z. 2, s.183-188. 2. Kutkowska B. i inni 2007. Możliwości rozwoju obszarów wiejskich powiatu Kłodzkiego [w:] Zrównoważony rozwój obszarów górskich. Wyd. FAPA. s.21-24. 3. Kutkowska B. i inni 2007. Investment Assistance for Sustainable Development of the Mountain Areas in Poland. Wyd. FAPA Warszawa, ss.128 2. Perspektywy zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich Dolnego Śląska – Adamska H. (praca habilitacyjna). Celem pracy jest przedstawienie realizacji zasad zrównoważonego rozwoju na obszarach wiejskich poprzez cele szczegółowe dotyczące analizy i oceny stanu istniejącego w zakresie użytkowania zasobów, zanieczyszczenia i ochrony środowiska oraz: analizy wskaźników zrównoważonego rozwoju w układzie ładów: społecznego, gospodarczego i środowiskowego próbę określenia kierunków zmian poprzez badania prognostyczne określenia zasad i kierunków polityki gospodarczej i ekologicznej oraz realizacji programów zrównoważonego rozwoju. Badania obejmują obszar Dolnego Śląska z podziałem na rejony funkcjonalne i dotyczą okresu 1998-2008. Publikacje: Adamska H. 2007, Analiza wskaźników zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Wyd. AE w Białymstoku, s.6981. 3. Efektywność ekonomiczna gospodarstw ekologicznych Dolnego Śląska – Golinowska M. Celem badań jest przedstawienie rozwoju i efektów ekonomicznych systemu produkcji ekologicznej gospodarstw z uwzględnieniem zróżnicowania przestrzennego Dolnego Śląska . Zakres czasowy badań obejmuje lata 1999-2007. Badania zostały ulokowane w rejonie jeleniogórskim, wałbrzyskim i na terenie Doliny Baryczy W sposób celowo-losowy w 2007 wybrano 30 gospodarstw ekologicznych i przeprowadzono badania stosując metody analizy ekonomicznej i metody statystyczne. Wstępne badania wykazały duże zróżnicowanie gospodarstw pod względem struktury organizacji i uzyskiwanych przychodów. Dopłaty bezpośrednie i powierzchniowe w około 60% pokrywały nakłady na działalność produkcyjną. Publikacje: Golinowska M. 2007, Efektywność ekonomiczna gospodarstw ekologicznych na Dolnym Śląsku [w:] Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie. Wyd. PIMR, T. 4, s.79-90. 4. Efektywność ekonomiczna gospodarstw ekologicznych specjalizujących się w produkcji owoców i warzyw w woj. świętokrzyskim – Janowska - Biernat J. (praca doktorska). Celem pracy jest określenie efektywności ekonomicznej małych i średnich gospodarstw ekologicznych specjalizujących się w produkcji owoców i warzyw z obszaru województwa świętokrzyskiego. Zakres pracy obejmuje rozpoznanie aktualnego stanu rolnictwa ekologicznego w województwie świętokrzyskim i w Polsce, diagnostykę rynku żywności ekologicznej w badanym województwie, w skali ogólnokrajowej i na świecie, szczegółowe przeprowadzenie 12 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 kwestionariuszy wywiadu w indywidualnych gospodarstwach ekologicznych specjalizujących się w uprawie owoców i warzyw. W 2007 roku stworzono bazę gospodarstw ekologicznych z województwa świętokrzyskiego na podstawie której dokonano ostatecznych korekt klucza doboru próby badawczej, zakończono proces wywiadu w indywidualnych gospodarstwach ekologicznych. Publikacje: Janowska - Biernat J., 2007, Sposób doboru próby badawczej gospodarstw ekologicznych na podstawie klasyfikacji opartej o Wspólnotową Typologię Gospodarstw Rolnych. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering. vol. 52(3). PIMR Poznań, s.70-72. 5. Uwarunkowania rozwoju obszarów wiejskich Dolnego Śląska – Łabędzki H. (praca habilitacyjna). Celem badań jest identyfikacja endogennych uwarunkowań determinujących wewnątrzregionalne zróżnicowanie poziomu rozwoju obszarów wiejskich na Dolnym Śląsku. Jako uwarunkowania społeczno-gospodarcze rozwoju obszarów wiejskich badano warunki naturalne, położenie geograficzne obszarów wiejskich wobec miast i rynków pracy oraz wiejską sieć osadniczą. Z kolei jako identyfikatory poziomu rozwoju badano wskaźniki potencjału gospodarczego i społecznego, infrastruktury oraz aktywności społeczno-ekonomicznej na obszarach wiejskich. W oparciu o zgromadzone dane źródłowe w układzie gmin pochodzące z wyników Powszechnego Spisu Ludności i Mieszkań oraz PSR za 2002 rok oraz dane statystyczne nt. zjawisk migracyjnych i przedsiębiorczości za lata 2003-2004 w 2007 roku wykonano następujące badania. Wykorzystując pakiet Statistica 7,0 przeprowadzono analizę czynnikową (redukcja liczby zmiennych) oraz badania związków korelacyjnych pomiędzy zmiennymi. Z kolei w badaniach oddziaływania miast na obszary wiejskie zastosowano metodę modelową, wykorzystując takie uwarunkowania jak odległość wybranych obszarów wiejskich od poszczególnych miast oraz wielkość, dostępność i atrakcyjność rynku pracy w miastach. Publikacje: Łabędzki H. 2007, Oddziaływanie miast na obszary wiejskie. Roczniki Nauk. Stow. Ekonom. Rolnictwa i Agrobiznesu. T. IX, z. 2, s.198-204. 6. Renty strukturalne jako instrument poprawy struktury obszarowej i przyspieszenia przemiany pokoleń w rolnictwie – Orlewski M. (praca doktorska) W pracy przedstawiono ocenę możliwości wpływu rent strukturalnych na poprawę struktury obszarowej i na przyspieszenie wymiany pokoleń w rolnictwie. Autor dokonał obliczeń wysokości świadczeń pod rządami wszystkich obowiązujących dotychczas przepisów, co następnie porównano do dochodu rolniczego i osobistego. Określono ponadto sposoby dysponowania gospodarstwem przez rolników. Dokonana została również analiza rozwiązań prawnych mających za zadanie z jednej strony przyśpieszenie przemiany pokoleń, z drugiej zaś poprawę struktury agrarnej. Wśród tych instrumentów duże znaczenie ma ubezpieczenie społeczne oraz renty strukturalne. Nieco inny niż w programie na lata 2004-2006 był charakter rent pod rządami przepisów ustawy z 2001 roku, gdzie głównym celem była poprawa struktury agrarnej. W programie obowiązującym w trakcie badań empirycznych priorytetem był cel socjalny- zapewnienie dochodu starszym rolnikom, którzy decydują się na zaprzestanie prowadzenie działalności rolniczej. Obecnie dostrzega się powrót do zadań strukturalnych systemu. Publikacje: Orlewski M. 2007, Podatkowe udogodnienia w przekazywaniu gospodarstw rolnych. Roczniki Nauk Stow. Ekon. Rolnictwa i Agrobiznesu, T. IX, z.1, s.353-358. 7. Ekonomiczne skutki wykorzystania preferencyjnych kredytów inwestycyjnych w indywidualnych gospodarstwach rolnych w aspekcie oddziaływań doradczych - Kalinowski J. (praca habilitacyjna) Celem podjętych badań była ocena ekonomicznych skutków wykorzystania preferencyjnych kredytów inwestycyjnych w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Celem dodatkowym było określenie zakresu oraz intensywności wsparcia doradczego rolników wprowadzających zmiany w gospodarstwach w związku z podjęciem preferencyjnych kredytów inwestycyjnych. Badania przeprowadzone zostały w latach 1996 do 2001, w okresie cechującym się słabą koniunkturą w rolnictwie, której wyrazem było pogarszanie się relacji pomiędzy cenami produktów sprzedawanych przez rolników, a cenami towarów i usług zakupywanych przez nich. Rejon badań obejmował obszar położony na południe od Wrocławia, stanowiący wg. Strategii Rozwoju Obszarów Wiejskich Województwa Dolnośląskiego opracowanej w 2000 roku, w Urzędzie Marszałkowskim we Wrocławiu Region intensywnego rolnictwa o największej w województwie liczbie silnych ekonomicznie gospodarstw towarowych. Uzyskane wyniki badań pozwoliły na określenie motywów, którymi kierowali się rolnicy sięgając po środki finansowe z zewnątrz na rozwój swoich gospodarstw oraz scharakteryzować sylwetki społeczno-zawodowe kredytobiorców. Badania wykazały pozytywny wpływ kredytów na zmiany w organizacji zasobów, wzrost potencjału wytwórczego gospodarstw oraz polepszenie wyników produkcyjnych i ekonomicznych. Podjęcie kredytów przy dużej intensywności pracy doradczej zwiększyło innowacyjność rolnikówkredytobiorców oraz wyzwoliło u nich znaczne potrzeby aktualizacji i uzupełniania wiedzy fachowej, przewyższające wskaźniki dla rolników z gospodarstw nie zadłużonych. Przeprowadzona analiza statystyczna z wykorzystaniem rachunku korelacji wielokrotnej i regresji wielokrotnej wykazała znaczenie wsparcia doradczego rolników zadłużonych 13 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 kredytami inwestycyjnymi oraz jego roli jako ważnego źródła innowacji i wnoszenia postępu w gospodarstwach, które to czynniki korzystnie wpłynęły na dochód rolniczy. 8. Sprawność oddziaływania służb doradczych w makroregionie południowo-zachodniej Polski – Dyszewski A. (praca habilitacyjna) Przedmiotem badań są gospodarstwa rodzinne prowadzące działalność na terenie województwa dolnośląskiego oraz służby doradcze pracujące w tym rejonie. Celem pracy było: wyspecyfikowanie problemów doradczych właścicieli gospodarstw rolnych, wyznaczenie czynników determinujących problemy doradcze rolników, poznanie charakteru problemów doradczych w zmieniających się warunkach społeczno-ekonomicznych, wykrycie zależności między wybranymi cechami gospodarstw a problemami doradczymi, wyznaczenie czynników determinujących problemy doradcze rolników oraz ich hierarchię, poznanie stopnia rozwiązywania problemów doradczych rolników przez służby doradcze, dokonanie przeglądu metod i form pracy doradczej, sporządzenie systematyki innowacji zaadaptowanych w analizowanych gospodarstwach, oraz określenie intensywność pracy doradczej w badanej zbiorowości rolników w poszczególnych latach badań. Badania zlokalizowano w województwie dolnośląskim. Prowadzone były w latach 1997 – 2005, wśród rolników prowadzących działalność gospodarczą. Badaniami objęto gospodarstwa, w których głównym źródłem utrzymania rodziny wiejskiej była praca w gospodarstwie rodzinnym (wybór celowy). Z grupy wytypowanych gospodarstw, opierając się na kryterium typowości próby, wybrano w każdym roku liczbę gospodarstw do badań szczegółowych zapewniającą reprezentatywność badanej populacji (wybór losowy). Przy gromadzeniu materiałów źródłowych korzystano z kwestionariusza wywiadu z rolnikami na temat ich potrzeb doradczych oraz kwestionariusza opisu i analizy produkcyjno-ekonomicznej gospodarstw. Posłużono się także metodą ekspertów. Za ekspertów uznano pracowników służb doradczych pracujących w rejonie badań. Do nich również skierowano kwestionariusz wywiadu, dotyczący potrzeb doradczych rolników. Posługiwano się także metodą rozmów kierowanych oraz metodą obserwacji uczestniczącej. Wyniki ankietyzacji gospodarstw są w fazie opracowywania. 9. Oddziaływanie prawa bilansowego na wyniki finansowe spółek akcyjnych branży spożywczej – Prymon K. (praca doktorska) Celem pracy było wskazanie głównych wad mierników księgowych, stosowanych powszechnie do oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej jednostek gospodarczych oraz innych mankamentów tradycyjnej księgowości, zniekształcających obraz kondycji ekonomiczno-finansowej tych jednostek. Celem aplikacyjnym pracy było zaproponowanie odpowiednich korekt przy interpretacji sprawozdań finansowych w spółkach akcyjnych branży spożywczej, uwzględniających wady mierników księgowych oraz nowe standardy rachunkowości. Obiektami badawczymi były przedsiębiorstwa przetwórstwa rolno-spożywczego. Dobierając obiekty badawcze zastosowano dobór celowy. Z populacji generalnej przedsiębiorstw przetwórczych branży spożywczej wyselekcjonowane zostały spółki akcyjne funkcjonujące w branży spożywczej, notowane na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. W roku 2002, czyli w początkowym okresie badań, analizą objęto 13 spółek, odnośnie których uzyskano kompletne dane sprawozdawcze. Do opracowania zgromadzonych materiałów wykorzystano następujące metody: metoda opisowa, metoda porównawcza, metoda analizy, w tym metoda wskaźnikowa, metoda studium przypadku. Z przeprowadzonych badań wynikało, że wpływ prawa bilansowego na ogólny obraz sytuacji ekonomiczno-finansowej zależy od wartości i struktury aktywów i pasywów danej spółki. Im większa jest wartość aktywów lub pasywów stanowiących przedmiot manipulacji lub zniekształceń -tym większy wpływ mają wady mierników księgowych na, wynikający ze sprawozdań finansowych, obraz sytuacji jednostek gospodarczych. Szczególne znaczenie mają aktywa trwałe, gdyż to one są najczęściej przedmiotem manipulacji księgowych. Zdecydowana większość ekspertów (prawie 90%) uważa, że wprowadzenie do polskich przepisów zasad międzynarodowych w istotny sposób zmieni wyniki finansowe spółek. Za najlepszy sposób na wyeliminowanie wad mierników księgowych eksperci uznali (70% wskazań) opracowanie takiego modelu oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw, który by uwzględniał te mankamenty tradycyjnej księgowości, które powodują, że sytuacja ekonomiczno-finansowa wynikająca ze sprawozdań finansowych nie do końca odzwierciedla rzeczywisty obraz jednostki. 10. Integracja rolnictwa z przemysłem rolno-spożywczym – Gonet D. (praca habilitacyjna) Praca dotyczy przemian w cukrownictwie polskim będących efektem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Analizowano procesy dostosowania i organizacji bazy surowcowej w cukrowniach należących do „Śląskiej Spółki Cukrowej S.A.” Przeprowadzone badania wykazały, że cukrownie dostosowały powierzchnię kontraktacji buraków cukrowych do przyznanych limitów cukru. Zauważa się zmniejszenie tej powierzchni oraz ograniczenie listy plantatorów, natomiast średnia powierzchnia plantacji ulega stopniowemu powiększeniu. Procesy koncentracji uprawy wokół cukrowni są racjonalne z punktu widzenia kosztów produkcji cukru. Oceniono konkurencyjność gospodarstw rolnych kontraktujących buraki cukrowe w sferze agrobiznesu, a także stabilizacji dochodów rolniczych. W pracy dokonano analizy działalności ARR w kontekście regulacji rynku cukru. 14 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Publikacje: Gonet D. 2006, Changes in the production of new materials for Sugar Industry in Poland in context of integration with EU. Wyd. Estonia University of Life Science. S.98-104. 11. Strategie mechanizacyjne dla indywidualnych gospodarstw rolnych Dolnego Śląska – Szuk T. Celem badań jest opracowanie strategii mechanizacji dla indywidualnych gospodarstw rolnych Dolnego Śląska. Strategie te zróżnicowane będą w zależności od wielkości i typu produkcyjnego gospodarstw. Kryterium nadrzędnym ustalania strategii będzie minimalizacja kosztów eksploatacji. W efekcie końcowym powstaną modele mechanizacji gospodarstw w podziale na wielkość areału, specyfikę produkcji i formę użytkowania sprzętu. Wskażą one optymalny stan wyposażenia w układach ilościowo-jakościowo-wartościowych. W praktyce określona zostanie granica obciążenia jednostki powierzchni wartością posiadanego wyposażenia. W roku 2007 przeprowadzono badania ankietowe dotyczącej opinii rolników -właścicieli gospodarstw na temat form mechanizacji tj. czy sprzęt własny, czy korzystanie z usług, czy wspólne użytkowanie, czy formy mieszane. Celem ankiety było zgromadzenie tych opinii, zestawienie ich z cechami respondentów (np. wiek, wykształcenie, doświadczenie, itp.) oraz z cechami gospodarstw m.in. powierzchnia, zamierzenia inwestycyjne, profil produkcji, itp. Na tej podstawie podjęta zostanie próba uchwycenia i skwantyfikowania czynników, które determinują wybór formy i sposobu mechanizacji. 12. Wspomaganie operacyjne na przykładzie przedsiębiorstwa ogrodniczego – Stachowiak M. Teoria wspomagania operacyjnego pozostaje więc w pewnym konflikcie z poglądem, że koszty stałe powinny być możliwie najniższe dla danego rozmiaru produkcji. Dlatego celem niniejszej pracy jest zbadanie relacji pomiędzy udziałem kosztów stałych w progu rentowności a opłacalnością produkcji przy określonych jej rozmiarach w gospodarstwach rolno-sadowniczych i szklarniowych. Przyjęte w badania podmioty prowadzące działalność ogrodniczą w latach 2002-2005 cechowały się zyskownością zwiększając wartość kapitału obrotowego, natomiast przedsiębiorstwo szklarniowe zmniejszało wartość aktywów, zaś gospodarstwo rolniczo-sadownicze sukcesywnie ją zwiększało. W badanych podmiotach wzrastał udział majątku obrotowego w sumie bilansowej. W gospodarstwach tych zauważyć można wzrost znaczenia kapitału własnego i stopniowe zmniejszanie zobowiązań krótkoterminowych. W obydwu podmiotach badań zwiększeniu ulegała stopniowo rentowność sprzedaży, jak również wskaźniki płynności finansowej I i III stopnia. Towarzyszył temu stopniowy wzrost wskaźnika obrotu należnościami. Poprawianiu ulegał wskaźnik kosztochłonności, a dodatni efekt dźwigni finansowej występował w obu podmiotach, poza rokiem 2002, kiedy w podmiocie szklarniowym obserwowano ujemny efekt tego zjawiska. Wspomaganie operacyjne w podmiocie rolniczo-sadowniczym kształtowało się na wyższym poziomie niż w przedsiębiorstwie szklarniowy, jak również zaobserwowano - znacząco wyższy poziom rentowności sprzedaży, a także rentowności kapitału w pierwszym obiekcie badań. Jest to spowodowane znacząco wyższym stopniem wspomagania operacyjnego oraz niższą bezwzględną i względną kosztochłonnością w tym gospodarstwie, wynikającą z dążenia do osiągnięcia możliwie najniższego poziomu nakładów, przy uzyskaniu produkcji na określonym poziomie. Publikacje: Stachowiak M. ,2007, Ocena płynności finansowej, rentowności i wspomagania operacyjnego w wybranych gospodarstwach Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu T. IX z,1 s.460-464. 13. Pozycja ekonomiczna przedsiębiorstw spółdzielczych w różnych branżach działalności (na przykładzie Dolnego Śląska) – Mierzwa D. Celem badań jest zweryfikowanie następujących hipotez: Spółdzielnie różnych branż odznaczają się inną pozycją konkurencyjną na rynku. Aby utrzymać się na rynku zmuszone są dywersyfikować źródła swoich dochodów. Prawo spółdzielcze nie nadąża i hamuje przemiany dokonujące się w sektorze spółdzielczym. Tradycyjne metody i techniki zarządzania nie sprawdzają się we współczesnej gospodarce. Badania znajdują się w fazie gromadzenia materiałów źródłowych Publikacje: Mierzwa D., 2007. Zasady spółdzielcze a wymogi efektywnego zarządzania. „Współczesne zarządzanie”, nr 3, s.55-63 Katedra Fizyki i Biofizyki 1. Ochrona układów biologicznych przed sterem oksydacyjnym przez nowe substancje z funkcją antyoksydantu - prof. dr hab. Halina Kleszczyńska Zbadano aktywność biologiczną naturalnych ekstraktów polifenolowych jako substancji o działaniu antyoksydacyjnym. Badania przeprowadzono na błonach biologicznych (erytrocytów). Wyniki badań wykazały, że badane ekstrakty posiadają wysokie właściwości antyoksydacyjne względem błon erytrocytów i skutecznie chronią błony biologiczne przed szkodliwym działaniem reaktywnych form tlenu. 15 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 W ramach wyżej wymienionego tematu były również prowadzone badania nad zmianą kształtu erytrocytów, jako metody określającej lokalizację związków polifenolowych w błonach biologicznych oraz zbadano wpływ wyżej wymienionych substancji na płynność błony erytrocytów. Publikacje: 1. Bonarska-Kujawa D, Kleszczyńska H., Pruchnik H., Łuczyński J., Sarapuk J.,2007. Influence of structural features of some novel n-oxides on their biological activities. Surfactants and Dispersed Systems in Theory and Practice, Wrocław, 407-410. 2. Bielecki K., Kleszczyńska H., Piasecki A., Sarapuk J., 2007. Evaluation of biological activity of some N-oxides. Surfactants and Dispersed Systems in Theory and Practice, Wrocław, 411-414 3. Bonarska-Kujawa D., Włoch A., Tomicki B., Oszmiański J., and Kleszczyńska H., 2007. Protection of biological membranes against oxidation by polyphenols. Surfactants and Dispersed Systems in Theory and Practice, Wrocław, 415-418 4. Pyrkosz K. Kleszczyńska H., Pawlaczyk I., 2007. Właściwości przeciwutleniające naturalnych związków polifenolowych. Prace Naukowe Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej, 107-110. 5. Kolber M., Bonarska-Kujawa D., Pawlaczyk I., 2007. Oddziaływanie roślinnych polifenoli o właściwościach przeciwutleniających z błonami biologicznymi. Prace Naukowe Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej, 59-62. 2. Badanie mechanizmów toksyczności wybranych organicznych związków cyny i ołowiu na błony biologiczne i modelowe oraz ochrony błon przed toksykantami - prof. dr hab. Stanisław Przestalski, prof. dr hab. Janina Gabrielska W ramach badań nad procesem zmniejszania toksycznego działania związków metaloorganicznych (MET) na żywe organizmy przebadano następujące naturalne antyoksydanty z grupy flawonoidów: kemferol, mirycytyna, ekstrakty antocyjanowe. Ekstrakty te skutecznie niwelują efekt prooksydacyjny związków metaloorganicznych w stosunku do modelowych błon liposomów fosfatydylocholinowych indukowanych promieniowaniem UV. Wykazano, że skuteczność tego antyoksydacyjnego działania wynika z właściwości przeciwrodnikowych tych związków oraz zdolności do tworzenia kompleksów. Publikacje: 1. Gabrielska J., Korzeniowska M., Wojdyło A., 2007. Antioxidative effect of plant extracts and flavones on liposome and erytrhocyte membranes, Polish Journal of Food and Nutrition Sciences, Vol. 57, No. 4, 145-150 2. Gabrielska J., Przestalski S., 2007. The role of cholesterol and sphingomyelin in phosfatidylcholine liposome membrane oxidation induced by organometallic compounds in the presence of UV. Surfactants and Dispersed Systems in Theory and Practice, Wrocław, 171-174 3. Przestalski S., Kleszczyńska H., Gabrielska J., 2007. Protection of cells against the toxic action of organic compounds of tin and lead. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, Warszawa, 32, 52-56 3. Badania procesu micelizacji i oddziaływania z błonami modelowymi jonowych i niejonowych surfaktantów prof. dr hab. Bożenna Różycka-Roszak W badaniach dotyczących procesu micelizacji, wyjaśniono wpływ grupy estrowej w pozycji na proces mineralizacji i strukturę surfactantów typu gemini. Badano również wpływ nowozsyntetysowanych chlorków N-dodecylocarbonylmetylo-N-metylo-piperydiniowych na przejścia fazowe liposomów formowanych z DPPC z dodatkiem 2%, 5% i 10% cholesterolu i wyjaśniono rolę, jaką pełnią poszczególne grupy funkcyjne chlorków N-dodecylocarbonylmetylo-N-metylo-piperydiniowych w procesie oddziaływania z błonami. Zbadano wpływ nowozsyntetyzowanych niejonowych surfaktantów cukrowych (CnMELA) na przejścia fazowe DPPC w celu porównania wyników tych badań z powszechnie stosowanymi niejonowymi surfaktantami cukrowymi (MEGA10 and C12G1). Otrzymane wyniki wykazują, że CnMELA powodują mniejsze zmiany w strukturze błon liposomowych niż MEGA-10 and C12G1. Publikacje: 1. Misiak P., Różycka-Roszak B., Mozrzymas A., Fisicaro E., 2007. Effect of a carboxylic group on the conformational properties of some gemini surfactants, Journal of Solution Chemistry, 36 (7) 845-851 2. Różycka-Roszak B., Jurczak B., Wilk K., 2007. Effects of nonionic sugar surfactants on the phase transition of DPPC membranes, Thermochimica Acta, 453 (2007) 27-30 4. Badanie nad wpływem lipopoliamin na DNA metodą fluorescencyjnej spektroskopii korelacyjnej (FCS) - dr Teresa Kral W badaniach wykazano, że nowa grupa lipopoliamin powoduje kondensację DNA, co ułatwia wprowadzenie go do komórki, a także zabezpieczenie przed degradacją. Badania eksperymentalne in vivo wykazały, przy zastosowaniu metody fluorescencyjnej spektroskopii korelacyjnej (FCS), że lipopoliaminy tworzą na poziomie jednej cząsteczki kompleksy z DNA. 16 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Publikacje: Adjimatera N., Benda A., Blagbrough I. S., Langner M., Hof M., Kral T., 2007. Fluorescence Correlation Spectroscopic Studies of a Single Lipopolyamine-DNA Nanoparticle. Springer Series on Fluorescence, 4, 381-413 5. Elektrofizjologia oddziaływań związków metaloorganicznych z kanałami jonowymi tonoplastu - dr Zenon Trela Prowadzono badania oddziaływań wybranych związków cyny i ołowiu (związki chlorotrimetyloołowiu i chlorotrimetylocyny) z kanałami jonowymi typu SV (wolnoaktywowane, napięciowozależne) błony tonoplastu Beta vulgaris. Pomiary prądów makroskopowych wykonane w konfiguracji whole-vacuole wykazały, że badane związki wygaszają składową odkomórkową prądu jonowego, co sugeruje iż mogą działać jako blokery kanałów SV w błonie tonoplastu. Przypuszczenia te potwierdzają zapisy prądów jonowych przez pojedyncze kanały, uzyskane w obecności badanych związków metaloorganicznych. Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa 1. Ocena stabilności plonowania oraz interakcja genotypowo-środowiskowa odmian żyta ozimego - dr hab. prof. nadzw. Henryk Bujak Badając interakcję genotypowo-środowiskowa odmian żyta ozimego wykazano istotne zróżnicowanie plonu badanych odmian żyta ozimego we wszystkich doświadczeniach. Istotne okazało się zróżnicowanie środowisk oraz wystąpiła interakcja genotypów ze środowiskami glebowo-klimatycznymi w standardowych i intensywnych warunkach uprawy. Odmiany mieszańcowe odznaczały się wyższymi plonami w porównaniu do pozostałych obiektów, ale wykazywały istotną interakcję ze środowiskiem. Odmiany populacyjne plonują bardziej stabilnie niż mieszańcowe, ale na wyraźnie niższym poziomie. Stwierdzono, że obok wpływu poziomu agrotechniki istotne znaczenie na plonowanie odmian żyta ozimego miały również warunki glebowo-klimatyczne. Publikacje: 1. Bujak H., Dopierała P. 2007. Yield stability of winter rye cultivars in Poland. Vorträg für Pflanzenzüchtung. 71, 4049 2. Dopierała P., Bujak H., Śmiałek E. 2007. Stabilność plonowania odmian żyta ozimego w rejonie Polski południowo-zachodniej. Materiały konferencji „Nauka dla hodowli roślin”, Zakopane, 202 2. Opracowanie wielocechowych indeksów selekcyjnych dla materiałów wyjściowych kukurydzy oraz wykorzystanie indeksów w selekcji materiałów hodowlanych żyta. dr hab. prof. nadzw. Henryk Bujak, prof. dr hab. Jan Kaczmarek Określono przydatność indeksów selekcyjnych do oceny wartości materiałów hodowlanych kukurydzy i żyta. Zaproponowano dwie grupy indeksów. Pierwszą grupę stanowią indeksy umożliwiające wycenę wartości własnej linii w kolekcji. Do nich można zaliczyć indeks wartości własnej, indeks obcy, indeks restrykcyjny, indeks bazowy, indeks ogólny i inne. Spośród wymienionych indeksów najbardziej właściwy okazał się indeks wartości własnej, który stosowany w ocenie materiałów wyjściowych pozwalał na osiągnięcie najwyższego postępu hodowlanego. Drugą grupę stanowią indeksy potencjału krzyżowania używane do oceny przydatności linii do tworzenia formuł mieszańcowych. Wybór linii o najwyższych oszacowaniach wartości własnej na podstawie indeksów selekcyjnych i jednocześnie dających wysokie wartości indeksów potencjału krzyżowania daje szanse na uzyskanie odpowiednich kreacji formuł mieszańców pojedynczych lub podwójnych kukurydzy. Wykorzystanie indeksów w selekcji materiałów żyta umożliwiło wybór do dalszych etapów hodowli podobnej liczby linii matecznych. Można, zatem stwierdzić, że metoda selekcji indeksowej jest wydajna i sprawdzona w warunkach polowych. Wyniki badań wskazują, że skonstruowane i eksperymentalnie sprawdzone indeksy mogą mieć również zastosowanie do innych gatunków roślin. Publikacje: 1. Bujak H., Kaczmarek J., Jedyński S., Dmochowska-Huba K., Adamczyk J., Kurczych Z. 2007. Postęp hodowlany u kukurydzy na podstawie selekcji wskaźnikowej. Fragmenta Agronomica . 2 (94): 58-65. 2. Bujak H., Kaczmarek J., Jedyński S., Dmochowska-Huba K. 2007. Genetyczny potencjał krzyżowania linii wsobnych kukurydzy. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 517: 197-203. 3. Bujak H., Dmochowska-Huba K., Jedyński S., Kaczmarek J. 2007. Ocena zdolności kombinacyjnej linii kukurydzy na podstawie indeksów potencjału krzyżowania. Biuletyn IHAR 245: 147-154. 4. Dopierała P., Bujak H., Dopierała A., Wilde P. 2007. Wykorzystanie indeksów w selekcji materiałów hodowlanych żyta ozimego. Materiały konferencji „Nauka dla hodowli roślin”, Zakopane, 201 3. Opracowanie metody ustalania wag ekonomicznych (ważności cech) dla poprawy skuteczności selekcji materiałów wyjściowych w hodowli - dr hab. prof. nadzw. Henryk Bujak, prof. dr hab. Jan Kaczmarek Stwierdzono, że dla większej skuteczności selekcji należy wprowadzić do indeksów selekcyjnych wagi cech, czyli wartości ekonomiczne, które mogą być ustalane intuicyjne przez hodowcę lub statystycznie przez skonstruowanie 17 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 odpowiedniego algorytmu. Opracowano taki algorytm i uwzględniono go w konstrukcji indeksów. Porównanie indeksów z wagami i bez wag dało możliwość stwierdzenia, że po uwzględnieniu w indeksach wag ekonomicznych otrzymano lepsze informacje o liniach, a tym samym zwiększoną skuteczność selekcji. Określone współzależności między indeksami, a elementami struktury plonu wykazało, że niektóre współzależności między cechami, a indeksami są stabilne w latach. Publikacje: Bujak H., Dmochowska-Huba K., Jedyński S., Kaczmarek J. 2007. Wykorzystanie selekcji indeksowej w hodowli kukurydzy z uwzględnieniem ważności cech. Biuletyn IHAR 245: 139-1145. 4. Zoptymalizowanie metody indukcji i otrzymywania roślin haploidalnych pszenicy oraz kukurydzy z wykorzystaniem kultur pylnikowych - dr inż. Renata Galek Zastosowane warunki wzrostu oraz kombinacje (modyfikacje) pożywki spowodowały indukcję rozwoju mikrospor z gametycznego na drogę rozwoju sporofitycznego, co daje realną szansę otrzymania roślin haploidalnych w dalszym etapie prowadzonych badań. Zastosowana kultura izolowanych pylników prowadziła do rozwoju embriogennego kalusa oraz uformowanych zarodków, które następnie różnicowały zawiązki liści i korzeni. 5. Opracowanie techniki przyspieszenia kiełkowania nasion cisa przy użyciu kultur izolowanych zarodków - dr inż. Renata Galek W warunkach naturalnych nasiona cisa kiełkują po 2-3 latach. Dzięki zastosowaniu kultur in vitro siewki otrzymano po 3-4 tygodniach. Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Terenów Zieleni 1. Możliwości wykorzystania traw do zabudowy biologicznej oraz rekultywacji w warunkach klimatyczno – glebowych Dolnego Śląska - dr hab. prof. nadzw. Karol Wolski. Pomimo skrajnie niekorzystnych warunków siedliskowych, powodowanych rodzajem podłoża, obwałowanie zbiornika „Żelazny Most” charakteryzuje się dużą bioróżnorodnością, wynikającą zarówno ze sztucznego wprowadzania darni, jak również będącą efektem spontanicznych procesów sukcesji. Obecność roślinności na skarpie zbiornika redukuje obszar procesów erozyjnych. Roślinność przyczynia się także do wiązania nalotu piaskowego, powstałego w wyniku erozji wietrznej skarp. Efekt oddziaływania roślinności jest widoczny już przy około 15% pokrycia powierzchni. Analiza stanu aktualnego roślinności wykazuje znaczenie roślin trawiastych, w szczególności kostrzewy czerwonej w stabilizacji obwałowań. Publikacje: Wolski K., Szymura T., Gąbka D., 2007. Wpływ roślinności na nasilenie erozji skarp zbiornika odpadów poflotacyjnych „Żelazny Most” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego. Inżynieria Środowiska., 133, 446456. 2. Murawy kserotermiczne Gór Kaczawskich - dr hab. prof. nadzw. Karol Wolski. Zbiorowiska kserotermiczne, opisanych na południowych stokach Skopca (Góry Kaczawskie) należących do SRZD Radomierz wytworzone zostały na glebach litogenicznych bezwęglanowych. Pod względem fitosocjologicznym zaliczono je do zespołu Diantho-Armerietum elongatae, należącego do klasy Koelerio glaucae-Corynephoretea canascentis, obejmującej psamofilne murawy suchych i ubogich piaszczystych lub żwirowych siedlisk niewapiennych. Na podstawie wykonanych zdjęć florystycznych stwierdzono występowanie 59 gatunków roślin naczyniowych, z tego 15 gatunków stanowią trawy, 7 gatunków rośliny motylkowate i 37 gatunki uznane za zioła i chwasty. Średnie pokrycie powierzchni wynosiło 63%, z czego trawy pokrywają 38,3% powierzchni. Zbiorowiska zespołu Diantho-Armerietum elongataestanowią należą do rzadko spotykanych w południowo-zachodniej Polsce. Analizowane fitocenozy powstały i pozostają pod wpływem gospodarki człowieka (wypas), jednak obecność gatunków muraw kserotermicznych, powstających na glebach bezwapiennych, predysponuje je do objęcia formą ochrony, jaką jest użytek ekologiczny. Publikacje: Wolski K.,Szymura M.,Gawęcki J., Bartmański A. 2007. Charakterystyka muraw kserotermicznych w rejonie Jeleniej Góry. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja w Krakowie. Inżynieria Środowiska, 433, 271-276. 3. Możliwość przekształcenia pratocenoz pastewnych w murawy rekreacyjne - dr hab. prof. nadzw. Karol Wolski. W przeprowadzonych badaniach nie stwierdzono różnic w zadarnieniu trawników na obiektach po zastosowaniu różnych norm podsiewu, a także nawożonych różną dawką azotu na ha. Nawożenie azotowe poprawiało kolor nawierzchni trawiastych. Najbardziej pożądany kolor muraw zaobserwowano w okresie wiosennym i jesiennym. Na trawnikach koszonych 3 - krotnie w sezonie wegetacyjnym odnotowano wyższą zdrowotność traw, w porównaniu do 18 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 muraw koszonych 6 i 12 razy. Wysokość muraw po zastosowaniu 12. koszeń była odpowiednia dla trawników rekreacyjnych, po 6. dla muraw parkowych, natomiast po 3. koszeniach charakterystyczna dla runi łąkowej. Rozprawa doktorska: Określenie możliwości przekształcenia pratocenoz pastewnych w murawy rekreacyjne. Sokulska D. ss. 177. 4. Waloryzacja krajobrazowa pól golfowych - dr Magdalena Szymura. W przeprowadzonej waloryzacji krajobrazowej wszystkie oceniane cechy pola golfowego wykazywały najwyższe wartości, co pozwala na stwierdzenie, że jego realizacja została wykonana w ścisłej harmonii z projektem. Stwierdzono prawidłowe wkomponowanie pola golfowego w krajobraz oraz tworzenie przez poszczególne jego elementy logicznej i spójnej całości istotnej w rozgrywkach golfowych. Na pełnowymiarowym polu golfowym TG & CC odnotowano obecność gatunków drzew i krzewów rodzimych, zgodnych z roślinnością potencjalną danego obszaru. Nie stwierdzono ponadto ujemnego oddziaływania nowopowstałego obiektu na środowisko przyrodnicze. Publikacje: Wolski K., Szymura T., Gąbka D., 2007. Waloryzacja krajobrazowa pola golfowego w Krzyżanowicach, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego. Inżynieria Środowiska, 133, 457-463. 5. Flora odłogowanych użytkach zielonych w Sudetach – dr inż. Agnieszka Dradrach. W celu określenia aktualnego stanu użytków rolniczych w Sudetach w roku 2002 rozpoczęto badania dotyczące struktury użytków rolnych oraz składu florystycznego runi użytków zielonych na tym terenie. Latem 2006 roku na terenach opisanych wcześniej dokonano oceny stanu zalesienia oraz składu szaty roślinnej. Wytypowano obiekt o pow. 48ha na terenie wsi Łężyce k/ Dusznik, położony na wysokości ok. 600m n.p.m. Inwentaryzacyjne badania geodezyjne wykazały zmiany stanu użytków rolnych. Według map ewidencji gruntów na tym terenie występuje 53% użytków zielonych i 47% gruntów ornych, a stan faktyczny – to 84% użytków zielonych i 16% powierzchni o zwartym zadrzewieniu – głównie Betula pendula. Analogiczną sytuację stwierdzono w innych rejonach Sudetów. Na terenach zadarnionych przeważają zbiorowiska z dominacją Agrostis capillaris. Zaniechanie użytkowania rolniczego gruntów ornych spowodowało ich samozadarnienie. Brak użytkowania na gruntach ornych i użytkach zielonych prowadzi do systematycznego samozalesienia tych terenów. Publikacje: Dradarach A., Gawęcki J., Gierula A., Sokulska D., 2007. Zmiany florystyczne na odłogowanych użytkach zielonych w Sudetach na przykładzie Łężyc k/Dusznik. Problemy Zagospodarowania Ziem Górskich, Kraków, z. 54, 149-156. 6. Baza pokarmowa zająca szaraka – dr inż. Jan Gawęcki. Zając szarak należy do zwierząt typowo roślinożernych. Ważne jest określenie aktualnej bazy pokarmowej na terenie woliery, co stanowiło cel badań. W pierwszym etapie wykonano szczegółową analizę składu florystycznego i warunków siedliskowych terenu. W badaniach określono preferencje pokarmowe zająca szaraka. W tym celu założono poletka żerowe obsadzone drzewami i krzewami oraz obsiano roślinami wieloletnimi i jednorocznymi. W przeprowadzonych całorocznych, systematycznych obserwacjach określono pobranie pasz przez zająca szaraka oraz oceniono plonowania i wartość pokarmową roślin. Publikacje: Gawęcki J., 2007. Program badań nad zającem. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska, 5-41. 7. Odporność dendroflory na działanie przemysłu – dr inż. Anna Gierula. O wrażliwości lub odporności poszczególnych gatunków drzew budujących lasy wokół zakładów przemysłowych decydują indywidualne cechy gatunkowe roślin oraz warunki siedliskowe. Długotrwałe oddziaływanie tlenków siarki i azotu w powietrzu ma wpływa na stan zdrowotny szczególnie jodły pospolitej, objawiając w postaci chloroz i nekroz igieł, zamierania gałęzi. Dominującym gatunkiem drzewostanów wokół zakładu Mesko jest jodła pospolita oraz sosna pospolita, jedne z najbardziej wrażliwych drzew na zanieczyszczenia środowiska. W celu zmniejszenia negatywnego oddziaływania zakładu na środowisko, należy stworzenie proekologicznego modelu gospodarstwa leśnego, czyli: inicjowanie odnowień naturalnych (rębnie gniazdowe), przebudowa drzewostanów jednogatunkowych szczególnie iglastych na wielogatunkowe z udziałem gatunków liściastych. W miejscach odpowiednich pod względem siedliska należy promować gatunki rodzime mniej wrażliwe na zanieczyszczenia środowiska, np.: olszę czarną, brzozę brodawkowatą, jesion wyniosły (Fraxinus excelsior L.), jarząb pospolity (Sorbus aucuparia L em. Hedl.), lipę szerokolistną (Tilia platyphyllos Scop.), wiąz pospolity (Ulmus minor Mill. emend. Richens.), topolę czarną (Populus nigra L.), topolę białą (Populus alba L.), topolę osikę (Populus tremula L.), głóg jednoszyjkowy (Crataegus monogyna Jacq.), głóg dwuszyjkowy (Crataegus laevigata (Poir.) DC. ), klon polny (Acer campestre L.). Publikacje: Gierula A., Gąbka D. , Wolski K., 2007. Odporność poszczególnych gatunków drzew na emisje przemysłowe z zakładu „Mesko”. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych. Bioakumulacja, 31, 236-242. 19 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 8. Oczyszczalnie roślinno-gruntowe – mgr Daria Gąbka . Oczyszczalnie roślinno-gruntowe mogą być rozwiązaniem dla gospodarstw szkółkarskich położonych na terenach wiejskich, a wody przez nie oczyszczane mogą być wykorzystane do produkcji szkółkarskiej. Makrofity dzięki swojej budowie są dobrze przystosowane do życia w wodzie, umożliwia to dyfuzyjny transport tlenu z atmosfery przez wynurzone z wody liście i łodygi do korzeni i kłączy, znajdujących się w glebie pod wodą. Rośliny te są odporne na zasolenie i mają dużą tolerancję na różnice odczynu. Niskie koszty założenia i eksploatacji oczyszczalni roślinno glebowych, oczyszczanie wód drenarskich oraz możliwość wyprodukowania dodatkowego materiału roślinnego (rośliny pozyskiwane ze złoża) wpływają na wyniki ekonomiczne gospodarstwa. Publikacje: Gierula A., Gąbka D., 2007. Roślinno - gruntowe oczyszczalnie w gospodarstwach Szkółkarskich. (Ogólnopolska Konferencja Szkółkarska, Problemy i perspektywy produkcji szkółkarskiej roślin ozdobnych), 198-205. Katedra Nauk Humanistycznych 1. Formy podtrzymywania polskości słowackiej Polonii na przykładzie działalności Klubu Polskiego Stowarzyszenia Polaków i ich przyjaciół na Słowacji - dr Michał Lubicz- Miszewski Obszerną rozprawę Formy podtrzymywania polskości słowackiej Polonii na przykładzie działalności Klubu Polskiego Stowarzyszenia Polaków i ich przyjaciół na Słowacji dr Michał Lubicz- Miszewski poświęcił analizie działalności jedynej organizacji polonijną na Słowacji, jaką jest działający od 1994 roku „Klub Polski – Stowarzyszenie Polaków i ich przyjaciół na Słowacji”. Przedstawia historię powstania Klubu Polskiego, oraz jego organizację i strukturę (zaprezentowany jest każdy z pięciu oddziałów regionalnych Klubu). Omówił rolę Klubu Polskiego w podtrzymywaniu polskości słowackiej Polonii w świetle badań socjologicznych. Badaniami objął Polaków mieszkających w kilkunastu miejscowościach Republiki Słowackiej. Badania dotyczyły różnych form działalności Klubu (nauka języka polskiego, organizacja zlotów młodzieży polonijnej, praca w mediach polskojęzycznych), przyniosły także informacje na temat poczucia identyfikacji narodowej osób biorących udział w badaniach i - szerzej - słowackiej Polonii. 2. Tożsamość narodowa dwóch pokoleń słowackiej Polonii w świetle badań socjologicznych - dr Michał LubiczMiszewski W publikacji Tożsamość narodowa dwóch pokoleń słowackiej Polonii w świetle badań socjologicznych dr Michał Lubicz- Miszewski zaprezentował część badań własnych, zrealizowanych w 2002 i 2003 roku na potrzeby pracy doktorskiej, zatytułowanej Polonia na Słowacji. Położenie. Kultura. Tożsamość. Studium socjologiczne. Przedstawione tam wyniki badań dotyczą zagadnienia tożsamości narodowej Polaków zamieszkałych na Słowacji. Tożsamość słowackich Polaków została zbadana na dwóch poziomach, badania objęły bowiem przedstawicieli dwóch pokoleń słowackiej Polonii. W przypadku pierwszego pokolenia chodziło o osoby które urodziły się w Polsce i - w pewnym okresie swego życia - wyemigrowały na Słowację, zaś w przypadku pokolenia drugiego - o osoby, które urodziły się już na Słowacji, w przeważającej części w małżeństwach mieszanych narodowo. 3. Sens filozofii piękna – dr hab. Krystyna Skurjat W dość obszernym omówieniu problemu Sens filozofii piękna Krystyna Skurjat odwołuje się do książki Józefa Lipca Powrót do estetyki. Pojęciowe uchwycenie natury piękna zawartego w nośnikach wartości estetycznych /dziełach kultury/ oraz w przeżyciach estetycznych twórców i odbiorców wymaga dostępu zarówno do bytów realnych, dostępnym zmysłowo jak i do „sfery idealnej” nadbudowanej na realnych obiektach, do świata „czystej intencjonalności”. Uzasadnia pogląd, że przedmiot czysto intencjonalny jest wytworem i odpowiednikiem aktów świadomych. Dzięki „intencyjności”, tj. momentowi pierwotnemu, którego nie można już rozłożyć na momenty prostsze „skierowuje się ku czemuś”, „dotyczy czegoś”. Przedmiot intencjonalny charakteryzuje się zupełną transcendencją strukturalną w stosunku do aktu, w którym jest domniemany. Uzasadnia stanowisko, że wielość i różnorodność utworów artystycznych oraz istnienie rozmaitych możliwości ich realizacji pozwalają na wystarczające uzasadnienie pluralistycznego i relatywistycznego poglądu w dziedzinie filozofii piękna. Katedra Ochrony Roślin wraz z Zakładem Mikrobiologii Rolniczej 1. Grzyby występujące na roślinach z rodzaju Amaranthus L. - mgr inż. Wojciech Pusz (praca doktorska) Celem niniejszej pracy było poznanie grzybów występujących na szarłacie. Oceniano zdrowotność liści i łodyg formy uprawnej (A. cruentus) oraz dzikiej (A. retroflexus) zachwaszczającej: plantacje A. cruentus, plantacje buraka cukrowego oraz rosnącej jako chwast ruderalny. Oceniana była też zdrowotność formy ozdobnej (A. paniculatus) na terenie ogrodów działkowych. Podjęto również próbę poznania zbiorowisk grzybów związanych z fyllosferą oraz korzeniami, rizoplaną i rizosferą różnych form użytkowych szarłatu. Wykonano analizę mikologiczną nasion formy uprawnej, dzikiej i ozdobnej. Przeprowadzono także badania patogeniczności izolatów Alternaria alternata (grzyba 20 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 potencjalnie patogenicznego dla tej rośliny) wyosobnionych z nasion różnych form użytkowych szarłatu oraz określono ich zmienność genetyczną metodą RAPD-PCR. Doświadczenia z szarłatem przeprowadzono w latach 2003-2005. Materiałem do badań były różne formy użytkowe szarłatu: uprawna - A. cruentus (szarłat krwisty), dzika - A. retroflexus (szarłat szorstki) oraz ozdobna - A. paniculatus (szarłat wiechowaty). Badaniami objęto łodygi, liście, korzenie i strefę przykorzeniową oraz nasiona tych roślin. W wyniku trzyletnich obserwacji stwierdzono występowanie plamistości łodyg oraz liści na szarłacie uprawnym i szorstkim. Z porażonych liści po raz pierwszy w Polsce izolowano Phomopsis amaranthicola. Dodatkowo na liściach szarłatu szorstkiego notowano objawy powodowane przez Albugo amaranthi. Stwierdzono, że największym zagrożeniem dla zdrowotności łodyg Amaranthus cruentus był Phomopsis amaranthicola. Zachwaszczenie plantacji formy uprawnej przez formę dziką – Amaranthus retroflexus, może przyczyniać się do zwiększonego występowania plamistości łodyg. Phomopsis amaranthicola, który powoduje plamistości łodyg na formie uprawnej i dzikiej może w przyszłości być wykorzystany w badaniach nad biologicznym ograniczaniem zachwaszczenia przez Amaranthus retroflexus. Zagrożenie upraw Amaranthus cruentus przez patogeny powodujące plamistość liści jest niewielkie. Forma ozdobna, wśród badanych form użytkowych szarłatu charakteryzuje się największą odpornością na porażenie liści i łodyg przez grzyby patogeniczne ponieważ podczas trzyletnich badań nie stwierdzono objawów porażenia na formie ozdobnej. Nasiona badanych roślin z rodzaju Amaranthus były bardzo podatne na zasiedlenie przez Alternaria alternata. Gatunek ten nie jest wyspecjalizowanym patogenem Amaranthus spp., ponieważ wszystkie izolaty tego grzyba porażały różne formy użytkowe szarłatu. Populacja Alternaria alternata wykazuje różnorodność na poziomie molekularnym w zależności od gatunku gospodarza i lokalizacji uprawy Amaranthus spp. 2. Wpływ jakości surowca na aktywność fermentacyjną drożdży gorzelniczych – dr hab. Elżbieta Pląskowska Celem pracy było określenie wpływu jakości surowca na przebieg i efekty końcowe fermentacji etanolowej zacierów kukurydzianych z udziałem namnażanych i rehydratowanych drożdży gorzelniczych Saccharomyces cerevisia Safethanol 3035. Materiał badawczy stanowiło ziarno kukurydzy odmiany Kosmo 230: świeże (bezpośrednio po zbiorze), suszone oraz przechowywane bez utrwalenia (w temperaturze 20°C przez 8 i 19 miesięcy). Ziarno kukurydzy przechowywane przez 8 miesięcy w 100% było porażone przez grzyby z rodzaju Fusarium. W ziarnie przechowywanym przez 19 miesięcy liczba izolatów grzybów z rodzaju Fusarium spadła, a wzrosła Penicillium spp. Proces fermentacji kukurydzy suszonej i przechowywanej przez 19 miesięcy zakończył się po ok. 2 dobach. Natomiast fermentacji niespełna trzydobowej wymagały zaciery przygotowane z kukurydzy wilgotnej i przechowywanej przez 8 miesięcy. Stopień wykorzystania skrobi był bardzo wysoki i we wszystkich próbach wynosił ponad 99%. Po fermentacji surowców gorszej jakości obserwowano znaczne pogorszenie stanu fizjologicznego drożdży. Wydajności fermentacji etanolowej ziarna zepsutego (B i C) były nieco niższe w porównaniu z ziarnem wilgotnym (A) czy suszonym (D) ale różnice nie były duże, co potwierdza przydatność takiego surowca na cele paliwowe. Publikacje: Kawa-Rygielska J., Chmielewska J., Pląskowska E., 2007. The effect of Raw material quality on fermentation actiwity of distillery yeast. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences. 57 (4B): 275-279. 3. Restytucja drapieżnej akarifauny w sadzie jabłoniowym po zaprzestaniu stosowania akarycydów i jej efektywność w ograniczaniu liczebności szkodliwych przędziorków - dr hab.,Maria Kelm prof.. nadzw. W latach 2002-2007 na terenie stacji dydaktyczno-badawczej w Samotworze prowadzono wspólne prace badawcze przez pracowników Katedry Ochrony Roślin (dr hab., prof.. nadzw. Maria Kelm) i Katedry Ogrodnictwa (dr LicznarMałańczuk). W kwaterze odmiany Golden Delicious na podkładce M.9, gdzie w roku 2002 stosowano intensywnie akarycydy a od 2003 roku zaprzestano całkowicie chemicznego zwalczania przędziorków. Uzyskane wyniki wskazują, że już w drugim roku (2004) po zaniechaniu chemicznego zwalczania przędziorków w koronach jabłoni zaczęły występować drapieżne roztocza, głównie dobroczynek Typhlodromus pyri (Phytoseidae) ograniczające liczebność szkodliwych przędziorków poniżej progu szkodliwości. Przez kolejne trzy lata badań – do roku 2007 – liczebność przędziorków utrzymywała się na minimalnym poziomie w całym sadzie jabłoniowym, nie wymagającym interwencji chemicznej. Publikacje: Kelm M., Lenort M., Licznar-Małańczuk M., 2007. Restoration of predatory acarifauna In intensively protected Apple orchard and its effectiveness against herbivorous spiker mites, Unternacionnyj biuletyn WPRS MOBB, Biologiczeskoje metody w integrowanej zaszczute plodowych i lesnych nasadzeni, 37: 29-30. 4. Entomofauna oblatująca kwiaty nagietka lekarskiego (Calendula officinalis L.) - dr hab. Maria Kelm prof. nadzw. W latach 2005-2006 prowadzono badania na terenie stacji badawczej Piastów. Obserwowana plantacja zawierała 5 odmian nagietka (Promyk, Geiska Girl, Tokaj, Mandaryn, Orange King) wysianych w trzech powtórzeniach. W zgrupowaniu owadów odwiedzających kwiaty nagietka 70% stanowiła entomofauna pożyteczna. Nagietek okazał się 21 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 atrakcyjny głównie dla pszczół (pszczoły miodnej i tzw. pszczół dzikich) oraz dla muchówek z rodziny bzygowatych (Syrphidae), szczególnie dla gatunku Spaerophoria scripta L., którego larwy odżywiają się mszycami. Uprawa nagietka może więc przyczynić się do protekcji wrogów naturalnych mszyc. Kwiaty nagietka w drugiej połowie lata były też licznie odwiedzane przez zbierającą z nich głównie nektar pszczołę miodną. Jedyną, znaczącą liczebnie grupą (14%) szkodników obserwowaną na kwiatach były zmieniki (Lygus sp.) żadna z przebadanych pięciu odmian nie była znacząco preferowana przez omawiane taksony owadów. Publikacje: Kelm M., Kotlarz, Stepaniak, Biesiada A. 2007. Entomofauna oblatująca kwiaty nagietka lekarskiego (Calendula officinalis L.), Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, 47(4): 154-157. 5. Naloty mszyc „nieziemniaczanych” na plantacje ziemniaków na Dolnym Śląsku” – prof. dr hab. Michał Hurej Celem badań było określenie liczebności i dynamiki nalotów mszyc „nieziemniaczanych” będących wektorami niektórych wirusów ziemniaka. Oznaczono 19 gatunków mszyc odłowionych do naczyń żółtych nie związanych pokarmowo z ziemniakiem. Do najliczniejszych należały: mszyca kapuściana, kompleks mszycy burakowej, mszyca czeremchowo-zbożowa, porzeczkowo-mleczowa, jabłoniowo-zbożowa, wierzbowo-baldachowa oraz porazik kocankowy. Najwcześniej i licznie w okresie wschodów i początkowym okresie wzrostu ziemniaka nalatywały: kompleks mszycy burakowej, mszyca czeremchowo-zbożowa oraz porazik kocankowy. Mszyce „nieziemniaczana” mogą, zatem stanowić znaczne, pośrednie zagrożenie dla zdrowotności ziemniaków w początkowym okresie rozwoju roślin na Dolnym Śląsku. Publikacje: Hurej M. 2007. Naloty mszyc „nieziemniaczanych” na plantacje ziemniaków na Dolnym Śląsku, W materałach konferencyjnych „Nasiennictwo i ochrona ziemniaka”, Kołobrzeg 19-20 kwietnia, s. 27-30. 6. Studia nad indukowaną odpornością na szkodniki roślin kapustnych traktowanych kwasem salicylowym lub jasionowym – dr hab. Zdzisław Klukowski Celem badań było określenia stopnia zaatakowania przez owady szkodliwe roślin kapustnych. Doświadczenie prowadzone było na roślinach kapusty oraz rzepaku ozimego. Stwierdzono w obu przypadkach statystycznie istotne mniejsze zaatakowania badanych upraw przez tantnisia krzyżowiaczka a także chowacze łodygowe (rzepak) oraz bielinki (kapusta). Ponadto stwierdzono istotny związek pomiędzy masą handlową kapusty a terminem oprysku roślin słabym roztworem kwasu jasmonowego. Rośliny traktowane w odstępie tygodniowym dwukrotnie kwasem wykazywały najwyższą zdrowotność i jakość handlową plonu. Publikacje: 1. Menzler-Hokkanen, I., Hokkanen, H. M. T., Klukowski, Z., Luik, A., Büchs, W., Nilsson, C., Ulber, B., Williams, I. H. (2007): Adoption of integrated pest management (IPM) practices in oilseed rape growing in Poland and Estonia as examples of economically-viable and environmentally-sound strategies for post-socialist countries. In “Reflecting Transformation in Post-socialist Rural Areas”, Editor: Maarit Heinonen, Jouko Nikula, Inna Kopoteva, Leo Granberg. University of Helsinki (w druku - Cambridge Scholars Publishing) 2. Büchs W; Ahman B; Felsman D; Klukowski Z; Luik A; Nilsson C; Williams IH, (2007)- Key predator in oilseed rape crops – result of a joint trial in integrated and standard oiseed rape management in United Kingdom, Germany, Sweden, Poland and Estonia - Proceedings of the 12th International Rapeseed Congress, 2007, Beijgin, China. 7. Impact of transgenic Bt corn on European corn borer (Ostrinia nubilalis Hubner) in Lower Silesia - prof. dr hab. Michał Hurej, dr inż. Jacek Twardowski Udział w konferencji IOBC/wprs Working Group 'GMOs in Integrated Plant Production' Ecological Impact of Genetically Modified Organisms (Eigmo), 23-25 May, Worsaw, Poland. (uczestnik dr inż. Jacek Twardowski). Celem badań prezentowanych na konferencji było porównanie występowania szkodliwego motyla omacnicy prosowianki na kukurydzy konwencjonalnej oraz kukurydzy transgenicznej, zawierającej gen Bt. Nasilenie larw omacnicy na kukurydzy Bt było istotnie niższe w porównaniu do odmiany konwencjonalnej. Publikacje: Twardowski J.P., Hurej M., Kordas L. 2007. Impact of transgenic Bt corn on European corn borer (Ostrinia nubilalis Hubner) in Lower Silesia, Poland. Preliminary results. IOBC Bulletin (w druku). 8. Fermentacja etanolowa surowców o obniżonej wartości technologicznej - dr hab. Elżbieta Pląskowska Materiał badawczy stanowiło ziarno kukurydzy odmiany kosmo 230: świeże (bezpośrednio po zbiorze), suszone oraz przechowywane bez utrwalenia (w temperaturze 20 oC przez 8 i 19 miesięcy). W badanym materiale oceniano zawartość suchej masy, skrobi oraz przeprowadzono analizę mikrobiologiczną przechowywanego ziarna. Zawartość suchej masy oraz skrobi w ziarnie zmieniała się wraz z czasem przechowywania. Ziarno kukurydzy przechowywane przez 8 miesięcy w 100% było porażone przez grzyby z rodzaju Fusarium. W ziarnie przechowywanym przez 19 miesięcy liczba izolatów grzybów z rodzaju Fusarium spadła, a wzrosła Penicillium spp. Najniższą aktywność fermentacyjną 22 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 wykazywały drożdże rehydratowane podczas fermentacji kukurydzy przechowywanej przez 8 miesięcy, porażonej w 100% przez grzyby z rodzaju Fusarium. Publikacje: Kawa-Rygielska J., Chmielewska J., Pląskowska E., 2007. Ethanol fermentation of Raw material of lowered technological value. Materiały 3rd Conference on Quality and Safety In Ford Production Chain. 13-15.06.2007 Wrocław: 268-269. 9. Wkorzystanie grzybów w biologicznym zwalczaniu Echinochloe cruss-galli L. i Amaranthus retroflexus L.” Udział w Międzynarodowej Konferencji Młodych Naukowców 25-27 kwietnia w Sankt-Petersburgu na temat "Problemy racjonalnego wykorzystania nieodnawialnych źródeł energii" (uczestnik dr inż. Wojciech Pusz). P. amaranthicola został stwierdzony również w Polsce przez autora. W lipcu 2004 roku na poletkach badawczych obsianych szarłatem krwistym (Amaranthus cruentus) odmiany Aztec w Pawłowicach k/Wrocławia oraz w Łosiowie k/Brzegu, stwierdzono pojawianie się nekrotycznych, brunatnych plam na łodygach A. cruentus oraz A. retroflexus. W miarę rozwoju choroby plamy powiększały swoją średnicę, aż do pokrycia w niektórych przypadkach nawet 70-80% powierzchni łodygi. Pod koniec sezonu wegetacyjnego porażone łodygi wyłamywały się w miejscu plam. Z plam wyizolowano grzyb Phompsis amaranthicola. W wyniku przeprowadzonych obserwacji stwierdzono blisko 90% porażenie roślin A. cruentus i A. retroflexus w Pawłowicach i około 40-60% porażenie roślin w Łosiowie. Rośliny rosnące w Pawłowicach charakteryzowały się również wyższym indeksem porażenia niż rośliny rosnące na polu w Łosiowie. Innym bardzo uciążliwym chwastem obok szarłatu szorstkiego jest chwastnica jednostronna (Echinochloe cruss-galli L.). Patogenom tego gatunku poświęcono mniej uwagi jednak w kilku ośrodkach, głównie japońskich trwają badania nad możliwościami wykorzystania grzybów do zwalczania tego gatunku. Jednym z patogenów, nad którym trwają prace jest Ustilago trichophora (Link) Kunze ex Kőrnicke. Grzyb ten został również stwierdzony w naszym kraju w 1998 roku w okolicach Wrocławia. W kolejnych latach również inni autorzy znajdowali ten gatunek w innych częściach Dolnego Śląska. Charakterystycznym objawem porażenia chwastnicy jednostronnej przez U. trichophora jest pojawianie się na górnych węzłach charakterystycznych narośl, które z czasem ciemniały i pękały uwalniając masę ciemnych zarodników. W sezonie wegetacyjnym 1999-2001 przeprowadzono analizę roślin chwastnicy jednostronnej zdrowych i porażonych przez U. trichophora. W wyniku obserwacji stwierdzono, że osobniki porażone charakteryzowały się mniejszą wysokością, krótszą wiązką przewodzącą oraz mniejszą liczbą wiech w stosunku do roślin nieporażonych przez tego patogena. Przeprowadzono również analizę cech użytkowych nasion zebranych z roślin zdrowych i porażonych przez U. trichophora. Stwierdzono, że nasiona pobrane z roślin porażonych kiełkowały tylko w 15-20%, natomiast w przypadku roślin zdrowych w 70-80%. 10. Związki fenolowe jako jeden z czynników determinujących zdolność bakterii z rodzaju Pseudomonas do kolonizacji ryzosfery pszenicy – dr Małgorzata Oksińska Wykazano istotną rolę kwasów fenolowych wydzielanych przez rośliny w procesie zasiedlania ryzosfery pszenicy. Szczepy intensywnie kolonizujące system korzeniowy we wczesnych stadiach rozwojowych pszenicy charakteryzowały się zdolnością do wzrostu w obecności wyższych stężeń kwasu kawowego oraz szerokim spektrum możliwości wykorzystywania różnych związków organicznych jako źródeł węgla i energii. Nie stwierdzono zależności pomiędzy zdolnością do produkcji substancji biologicznie czynnych badanych szczepów bakteryjnych z rodzaju Pseudomonas a zdolnością do zasiedlania systemu korzeniowego. Fakt ten wskazuje, że zjawisko antybiozy nie odgrywa tak istotnej roli w procesie kolonizacji ryzosfery jak dotychczas sądzono. Równocześnie zdolność do kolonizacji systemu korzeniowego różnych odmian pszenicy była istotnie zróżnicowana. Wyniki tych badania wykazały, że skład jakościowy i ilościowy wydzielin korzeniowych pszenicy w znacznym stopniu determinuje możliwości zasiedlana systemu korzeniowego przez bakterie. Fakt ten wskazuje na konieczność doboru bakterii z rodzaju Pseudomonas dla celów biologicznej ochrony w oparciu o ich możliwości wykorzystywana wydzielin korzeniowych roślin co w konsekwencji wskazuje na konieczność opracowania biologicznych środków ochrony roślin dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych. Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin 1. Wpływ wieloletniego zaniechania uprawy roli na stan środowiska glebowego oraz sposoby przywracania takich stanowisk do użytkowania rolniczego. – prof. dr hab. Leszek Kordas Zrezygnowanie z uprawy gleb najsłabszych spowodowane okresowym brakiem opłacalności ich uprawy niesie z sobą szereg negatywnych skutków. Późniejsze ich przywracanie o użytkowania jest z reguły długotrwałe kosztowne. Wymaga podjęcia specjalnych działań zarówno agrotechnicznych jak i odpowiedniego doboru i następstwa roślin. Prowadzone badania w tym kierunku wykazały jednoznacznie, że wymaga się w takich przypadkach wykonania głębokich i dobrze odwracających glebę zabiegów uprawowych oraz roślin o dużej konkurencyjności w stosunku do chwastów. Mniej są przydane rośliny o małej obsadzie i szerokich międzyrzędziach. W innych badaniach oceniano intensywność życia biologicznego w glebie w zależności od stopnia uproszczenia uprawy roli i nawożenia azotowego. 23 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Badania te wykazały, że sposób uprawy roli wpływa wyraźnie na intensywność życia w glebie natomiast nawożenie jest czynnikiem tylko w niewielkim stopniu je modyfikuje. Publikacje: 1. Kordas L., Kaus A., Faltyn U.: Wpływ różnych sposobów przywracania do użytkowania gleb odłogowanych do użytkowania rolniczego. Fragm. Agron. 3, 2007, 224-231. 2. Kordas L.: Wpływ sposobu uprawy roli i nawożenia azotowego na respirację gleby. Inżynieria Rolnicza VI (552), Wrocław 2007, 65-72. 2. Wpływ wieloletniego upraszczania uprawy w zmianowaniu na wzrost, plonowanie i zachwaszczenie pszenicy ozimej – prof. dr hab. Leszek Kordas Wpływem uproszczeń uprawy roli na rozwój i zachwaszczenia pszenicy ozimej uprawianej w ogniwie rzepak ozimy pszenica ozima - pszenica ozima - pszenica ozima były kontynuowane i wykazały zmniejszenie tempa spodku plonu ziarna oraz zachwaszczenia łanu mimo przedłużania się uprawy pszenicy po sobie. Stopień zachwaszczenia był relatywnie słabszy niż w latach ubiegłych. Publikacje: Kordas L.: Wpływ stosowania proekologicznych systemów uprawy roli pod pszenicę ozimą na zmiany w zachwaszczeniu łanu. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, Vol.47, No. 4: 158-161. 3. Niekonwencjonalne metody przygotowywania materiału siewnego pszenicy ozimej do siewu – prof. dr hab. Leszek Kordas Kontynuowano badania z roku poprzedniego. Badania laboratoryjne dotyczą różnych sposobów „zaprawiania” materiału siewnego celem ograniczenia rozwoju patogenów we wczesnych fazach rozwojowych rośliny. W eksperymencie tegorocznym w wyniku przeprowadzonych wcześniej badań zastosowano nowy środek w postaci Efektywnych Mikroorganizmów. Wstępne wyniki wskazują na pewne możliwości stosowania EM jako stymulującego kiełkowanie roślin. Stosowane systemy były również zróżnicowane pod względem nasilenia czynnika. Prace jednak wymagają kontynuacji. 4. Energetyczne i ekonomiczne skutki stosowania uproszczeń w uprawie roli w zmianowaniu - prof. dr hab. Leszek Kordas Badania potwierdziły wyniki uzyskane w poprzednich latach. Zainteresowanie uproszczeniami uprawy roli a szczególnie siewu bezpośredniego wynika głównie z mniejszych kosztów jednostkowych oraz znacznie większej wydajności pracy. Wieloletnie badania prowadzone w tym kierunku wykazały zdecydowanie mniejsze zużycie paliwa i czasu pracy niż w uprawie tradycyjnej. Również nakłady energetyczne jak i efektywność siewów bezpośrednich w stosunku do uprawy tradycyjnej jest średnio trzykrotnie większa. Publikacje: Idkowiak M., Kordas L.: Wpływ uprawy roli na nakłady energetyczne i plonowanie pszenżyta ozimego. Fragm. Agron. 3, 2007, 187-191. 5. Uprawa roślin energetycznych w warunkach Dolnego Śląska oraz na terenach skażonych metalami ciężkimi prof. dr hab. Leszek Kordas, prof. dr hab. Danuta Parylak Szeroko zakrojone badania nad doborem i uprawą roślin energetycznych w różnych warunkach środowiskowych oraz wykorzystaniem ich do bioremediacji na terenach skażonych. W badaniach wykorzystuje się równocześnie inne środki biologiczne do uzdatniania gleb skażonych. Prowadzone badania obejmują nie tylko doświadczenia polowe, ale również wazonowe. Planowane są również badania nad uprawą tych roślin z wykorzystaniem osadów ściekowych. 6. Badania nad stosowaniem niekonwencjonalnych sposobów podnoszenia urodzajności gleby w zmianowaniach zbożowych - prof. dr hab. Leszek Kordas Rozpoczęto badania mają na celu znalezienie innych niż dotychczas stosowane środki wspomagające urodzajność gleby. Ma to szczególne znaczenie w przypadku roślin uprawianych po sobie. W badaniach testowana jest przydatność takich preparatów jak uzdatniacze glebowe ora Efektywne Mikroorganizmy w uprawach pszenicy i żyta ozimego i pszenicy jarej a także niektórych roślin energetycznych 7. Produkcyjne i ekonomiczne skutki stosowania uproszczeń uprawy roli w produkcji buraka cukrowego – dr inż. Piotr Kuc, prof. dr hab. Lesław Zimny Celem pracy było określenie rolniczej i ekonomicznej efektywności produkcji buraka cukrowego przy zastosowaniu dwóch rodzajów nawozów organicznych oraz zróżnicowanych systemów uprawy jesienno-wiosennej. Czynnikiem I rzędu było nawożenie organiczne - międzyplon ścierniskowy uprawiany po przyoraniu słomy przedplonowej (A) i bez słomy (B), a czynnikiem II rzędu – zróżnicowana uprawa jesienno-wiosenna oraz nawożenie obornikiem – ZU. Jesienią na obiektach 1–3 wykonano orkę przedzimową na głębokość 25 cm przykrywającą międzyplon z obornikiem (obiekt 1 – 20 t ha-1 i obiekt 2 – 10 t ha-1) lub sam międzyplon (obiekt 3). Na obiektach 4 (orka wiosenna na głębokość 15 cm) i 24 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 5 (uprawa konserwująca) międzyplon pozostawiano do wiosny w formie mulczu. Następnie zastosowano bronę zębową (obiekty 1–3) lub wirnikową (obiekty 4 i 5). Całe pole zawałowano wałem strunowym. Z przeprowadzonych badań wynika, że efektywność ekonomiczna produkcji surowca buraczanego w większym stopniu zależy od wielkości plonu korzeni niż od poniesionych kosztów uprawy, a uproszczenia uprawy prowadzące do obniżenia kosztów produkcji nie przyczyniają się do zwiększenia opłacalności produkcji korzeni buraka cukrowego. Nadwyżka bezpośrednia nie zmienia się istotnie. Publikacje: Kuc P., Zimny L., Kucińska K., Artyszak A. 2007. Efektywność produkcji buraka cukrowego w warunkach różnych systemów uprawy. Biul IHAR 245, 191-197. 8. Siedliskowe i produkcyjne skutki upraszczania uprawy roli i zmianowań - prof. dr hab. Danuta Parylak Celem podjętych badań było określenie wpływu stosowanych corocznie uproszczeń w pożniwnej i przedsiewnej uprawie roli pszenicy ozimej uprawianej w monokulturze na zmiany wybranych właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych gleby oraz plonowanie rośliny uprawnej. Właściwości fizyczne gleby w różnym stopniu zależały od zastosowanych systemów uprawy roli pod pszenicę ozimą. Sposób uprawy pszenicy miał na ogół istotny wpływ na gęstość objętościową, wilgotność, porowatość ogólną i kapilarną gleby, ale tylko w warstwie głębszej (15-20cm). Zmiany właściwości fizycznych gleby były następstwem zróżnicowanej uprawy przedsiewnej, natomiast w niewielkim stopniu zależały od uprawy pożniwnej. Wzrost zwięzłości obserwowano szczególnie po zastosowaniu agregatu uprawowego w okresie przedsiewnym. Nie stwierdzono statystycznie udowodnionego wpływu uprawy roli na właściwości chemiczne gleby, choć obserwowano tendencję do niewielkiego zmniejszenia zawartości węgla organicznego i azotu po corocznym uproszczaniu uprawy przedsiewnej. Aktywność drobnoustrojów celulolitycznych mierzona stopniem rozkładu błonnika w glebie objętej monokulturą była w istotny sposób różnicowana przez sposób uprawy roli. Ilość błonnika ulegającego rozkładowi była znacznie większa, niezależnie od sposobu pożniwnej uprawy roli, po przeprowadzeniu klasycznej płużnej uprawy przedsiewnej niż po wykorzystaniu agregatu uprawowego. W warunkach tradycyjnej uprawy płużnej, uprawa pszenicy w monokulturze, w porównaniu z uprawą w płodozmianie, powodowała istotną redukcję plonu ziarna o 17,3%, a także wyraźne zmniejszenie wysokości roślin, masy ziarna z kłosa i masy 1000 ziaren. Upraszczanie uprawy roli w monokulturze pszenicy wpływało na dalsze obniżanie poziomu plonowania, zwłaszcza po zastąpieniu podorywki kultywatorowaniem lub całkowitym zaniechaniu zabiegów pożniwnych. W przypadku rezygnacji z uprawy roli po zbiorze pszenicy, szczególnie gdy nie wykonuje się nawet opryskiwania ścierniska herbicydem nieselektywnym, ryzyko obniżki plonu rośnie po zastąpieniu orki siewnej uprawą agregatem glebowym. Publikacje: 1. Parylak D.: Zmiany środowiska glebowego pod wpływem upraszczania uprawy roli w monokulturze pszenicy ozimej. Fragm. Agronom. 1, 2007, 213-220 2. Parylak D.: Produkcyjność monokultury pszenicy ozimej w warunkach upraszczania uprawy roli. Fragm. Agronom., 4, 2007, 73-81. 9. Możliwości ograniczania negatywnych skutków uprawy zbóż po sobie - prof. dr hab. Danuta Parylak Celem podjętych badań było określenie efektywności stosowania pełnej i zmniejszonej dawki zaprawy nasiennej Latitude 125 FS w obecności zaprawy standardowej Raxil na porażenie korzeni przez kompleks chorób podstawy źdźbła oraz produkcyjność pszenicy ozimej uprawianej w krótkotrwałej monokulturze. Stwierdzono wyraźne ograniczenie porażenia korzeni przez kompleks chorób podsuszkowych w każdym wariancie zaprawiana ziarna siewnego, także po zastosowaniu połowy zalecanej dawki Latitude 125 FS w obecności standardowej dawki zaprawy Raxil 060 FS. W porównaniu z pszenicą zaprawioną pełną dawką preparatu Latitude, różnica w porażeniu korzeni roślin zaprawionych połową dawki była nieznaczna. Również plon ziarna pszenicy zaprawianej w jakikolwiek sposób był wyższy niż nie traktowanej zaprawą, jednak statystycznie udowodniony wzrost plonu stwierdzono jedynie w warunkach kompleksowego zaprawiania materiału siewnego i z zastosowaniem zalecanych dawek. Zwyżka plonu była wynikiem głównie zwiększenia masy 100ziaren. Publikacje: Parylak D., Wojtala L. Stosowanie zmniejszonych dawek zaprawy nasiennej Latitude 125 FS (siltiofam) w uprawie pszenicy po sobie. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, Vol. 47, No. 2: 240-243. 10. Badania nad mieszankami jęczmienia jarego z roślinami motylkowymi – dr hab. Piotr Sobkowicz Problem obejmował dwa doświadczenia polowe, w których uprawiano mieszankę jęczmienia z pastewną odmianą grochu o średniej długości łodygi (Wiato) oraz mieszankę jęczmienia z pastewną odmianą długołodygową (Fidelia). W pierwszym doświadczeniu czynnikiem badanym był sposób rozmieszczenia komponentów mieszanki na jednostce powierzchni. W 2007 roku najbardziej plonotwórczą okazała się mieszanka grochu odmiany Wiato z jęczmieniem wysianym rzędowo w rozstawie 22 cm. W drugim doświadczeniu jęczmień oraz obie odmiany grochu uprawiano w siewie czystym i w mieszankach przy trzech poziomach nawożenia azotowego. Nawożenie azotowe w różny sposób wpływało na zachwaszczenie łanów w latach badań. W trzecim doświadczeniu (wazonowym) jęczmień uprawiano w siewie czystym oraz z wsiewkami: koniczyną perską, seradelą i mieszanką obu roślin motylkowych. Stosowano trzy 25 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 poziomy nawożenia azotowego. Wsiewki wpłynęły na istotne zmniejszenie plonu ziarna z wazonu: koniczyna o 21%, seradela o 19% a mieszanka o 12%. Publikacje: 1. Sobkowicz P. Podgórska M. 2007. Zmiany w zachwaszczeniu mieszanek dwóch odmian grochu z jęczmieniem pod wpływem nawożenia azotowego. XLVII Sesja Naukowa Instytutu Ochrony Roślin, Poznań 15-16 luty 2007: 248249. Streszczenie zamieszczone w materiałach konferencyjnych. 2. Sobkowicz P., Podgórska-Lesiak M. 2007. Experiments with crop mixtures: interactions, designs and interpretation. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities, Agronomy 10(2), #22. 3. Podgórska-Lesiak M., Sobkowicz P. 2007. Znaczenie mieszanek zbożowo-strączkowych we współczesnym rolnictwie. Materiały Konferencji Naukowej: Ogólnopolska konferencja doktorantów i młodych naukowców: "Wkład młodych naukowców w rozwój nauk rolniczych", IUNG Puławy, 23-24 listopada 2007: 180-182. Streszczenie zamieszczone w materiałach konferencyjnych. 11. Wpływ uprawy roli, międzyplonu i zaprawy nasiennej Latitude 125 FS na plonowanie pszenżyta ozimego w monokulturze – dr inż. Ewa Tendziagolska W Polsce dominującymi roślinami w strukturze zasiewów stanowią zboża. Specjalizacja gospodarstw spowodowała wzrost ich udziału często do 80%, a niekiedy nawet stosowanie jedno- lub wielogatunkowej monokultury zbożowej. Ograniczona liczba gatunków uprawianych na piaszczystych glebach, przy dużej plenności pszenżyta, może zachęcać rolników do jego uprawy nawet w krótkotrwałej monokulturze. Intensyfikacja produkcji roślinnej oraz wysokie nakłady energii i robocizny skłaniają rolników do stosowania innych niż płużne technologii uprawy gleby. Ich zastosowanie nie powinno jednak prowadzić do spadku produkcyjności roślin uprawnych. Efekt przeprowadzonych uproszczeń w uprawie roli zależy od częstości ich stosowania, warunków glebowo-klimatycznych oraz doboru uprawianych roślin. Największą skuteczność w ograniczaniu niekorzystnych następstw uprawy pszenżyta po sobie wykazało stosowanie dodatkowej zaprawy Latitude 125 FS. Po zastosowaniu tego fungicydu stwierdzono zwyżkę plonu ziarna średnio o 14% w stosunku do plonu pszenżyta, którego materiał siewny potraktowano wyłącznie zaprawą Raxil 060 FS. Coroczna uprawa gorczycy białej w międzyplonie ścierniskowym okazała się bardziej efektywna w warunkach tradycyjnej uprawy płużnej niż uproszczonej. Po wprowadzeniu międzyplonu do konwencjonalnej agrotechniki obserwowano zwyżkę plonu ziarna o 7,7%. Lepsze plonowanie pszenżyta po zastosowaniu zaprawy Latitude 125 FS oraz po przyoraniu międzyplonu ścierniskowego było głównie efektem zwiększonej obsady kłosów i większej liczby ziarn w kłosie. Stosowanie siewu bezpośredniego niezależnie od sposobu wykonania pożniwnej uprawy istotnie ograniczało (średnio o 22,4%) wysokość plonów pszenżyta w stosunku do tradycyjnej uprawy. Publikacje: Tendziagolska E. Wpływ uprawy roli, międzyplonu i zaprawy nasiennej Latitude 125 FS na plonowanie pszenżyta ozimego. Fragm. Agron. 4, 2007, 211-217. 12. Bezpośredni oraz następczy wpływ różnych sposobów polowego zagospodarowania liści buraka cukrowego oraz nawożenia azotowego na produkcyjność pszenicy jarej i jęczmienia jarego oraz zmiany w siedlisku glebowym – dr inż. Roman Wacławowicz Celem podjętych badań jest określenie wpływu czterech różnych sposobów polowego zagospodarowania liści buraka cukrowego na zmiany w siedlisku pola uprawnego oraz poznanie reakcji pszenicy jarej na zastosowanie takiego nawożenia organicznego. Dodatkowo założono doświadczenie wazonowe, które pozwoli określić skutki następczego wpływu nawożenia organicznego w postaci liści buraczanych (40 t/ha) na rozwój i plonowanie jęczmienia jarego. Podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, czy wprowadzenie do gleby liści buraka umożliwia redukcję nawożenia azotowego. Uzyskane wyniki pozwolą na wskazanie, który z proponowanych systemów uprawy roli wraz z łącznym nawożeniem organicznym i mineralnym jest najlepszy z punktu widzenia zachowania sprawności gleby oraz wysokości plonu roślin uprawnych, jak też jakości technologicznej pozyskanego ziarna. Na podstawie dotychczasowych opracowań stwierdzono, że wprowadzenie do gleby liści buraczanych sprzyja zwiększeniu plonu ziarna pszenicy jarej średnio o 4,6%. Najlepszym sposobem polowego zagospodarowania liści buraka cukrowego pod względem produkcyjnym okazało się ich płytkie przyoranie lub wymieszanie z gleba za pomocą brony talerzowej. Wprowadzone do gleby liście buraczane przyczyniły się do zmniejszenia gęstości objętościowej gleby badanej w okresie wschodów pszenicy. Zastosowanie zielonej masy sprzyjało natomiast zwiększeniu porowatości ogólnej i kapilarnej gleby. Polowe zagospodarowanie liści buraczanych wpłynęło na zwiększenie wskaźników wodoodporności agregatów glebowych, przyczyniło się również do zwiększenia zawartości w glebie azotu ogólnego oraz potasu przyswajalnego. Publikacje: Wacławowicz R. Wpływ zróżnicowanej uprawy roli i nawożenia liśćmi buraka cukrowego na wybrane wskaźniki struktury gleby pod pszenicą jarą. Zesz. Nauk. UP Wroc. 552, Inż. Rol. 6, 2007, 73-83. 26 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 13. Zmiany właściwości fizycznych gleby w uprawie buraka cukrowego pod wpływem zagęszczania roli oraz zróżnicowanego nawożenia organicznego – prof. dr hab. Lesław Zimny, dr inż. Roman Wacławowicz W pracy badano zmiany wybranych właściwościach fizycznych gleby wywołane zróżnicowanym nawożeniem organicznym oraz różnymi sposobami uprawy roli, w których z różną częstotliwością w okresie wiosennym stosowano wał gładki o masie 1,7 t. Celem badań było zbadanie, który z zastosowanych nawozów (obornik, międzyplon ścierniskowy + słoma) w większym stopniu ogranicza skutki nadmiernego ugniatania roli. Modyfikacje tradycyjnej uprawy roli w okresie siewu buraka cukrowego, polegające na jedno-, dwu- lub trzykrotnym użyciu wału gładkiego w małym stopniu różnicowały właściwości fizyczne gleby. Wprowadzenie do gleby słomy przedplonowej łącznie z międzyplonem ścierniskowym, w porównaniu do tradycyjnego nawożenia obornikiem, wykazało tendencje do ograniczenia nadmiernego zagęszczenia roli. Wraz ze wzrostem częstotliwości wiosennego wałowania roli obserwowano tendencje wzrostu gęstości objętościowej gleby, a zmniejszenie porowatości ogólnej i kapilarnej. Zależności te obserwowano szczególnie w najpłytszej z badanych warstw. Publikacje: 1. Zimny L., Wacławowicz R. Zmiany właściwości fizycznych gleby w uprawie buraka cukrowego pod wpływem zagęszczania roli oraz zróżnicowanego nawożenia organicznego. Zesz. Nauk. UP Wroc. 552, Inż. Rol. 6, 2007, 55-64. 14. Wpływ zróżnicowanego nawożenia organicznego oraz azotowego na cechy morfologiczne korzeni buraka cukrowego - prof. dr hab. Lesław Zimny, dr inż. Roman Wacławowicz, dr inż. Dariusz Malak W doświadczeniu polowym badano wpływ zróżnicowanego nawożenia organicznego (obornik, wermikompost, międzyplon ścierniskowy + słoma) i mineralnego azotowego (0, 100, 140, 180 i 220 kg N∙ha-1) na cechy morfologiczne korzeni buraka cukrowego. Porównano również wpływ alternatywnych wobec obornika nawozów organicznych na cechy korzeni. Wszystkie formy nawozów organicznych sprzyjały istotnemu zwiększeniu masy pojedynczego korzenia, jego długości i grubości. Największą masą charakteryzowały się korzenie buraka uprawianego na słomie z międzyplonem, z kolei najgrubsze korzenie uzyskano po wprowadzeniu do gleby wermikompostu. Statystycznie udowodniony przyrost masy korzenia i jego grubości obserwowano po zastosowaniu 100 kg N·ha -1, a długości korzenia 140 kg N·ha-1. Przyoranie obornika lub wermikompostu wpłynęło na istotne zwiększenie współczynnika spłaszczenia korzeni, z kolei intensyfikacja nawożenia azotowego na ogół przyczyniała się do zmniejszenia tego parametru. Publikacje: 1. Zimny L., Wacławowicz R., Malak D. Wpływ zróżnicowanego nawożenia organicznego oraz azotowego na cechy morfologiczne korzeni buraka cukrowego. Fragm. Agron. 4, 2007, 299-304. 15. Zmiany właściwości gleby średniej pod wpływem następczego oddziaływania wermikompostu oraz zróżnicowanego nawożenia azotem - dr inż. Roman Wacławowicz, dr inż. Wiesław Wojciechowski, dr inż. Janina Zawieja, dr inż. Ewa Tendziagolska W dwuczynnikowym doświadczeniu polowym założonym na glebie średniej badano następczy wpływ ( w trzecim roku od zastosowania) wprowadzenia do gleby wermikompostu (10 t·ha -1) wyprodukowanego z obornika bydlęcego oraz dawek azotu (0, 45, 90, 135, 180 kg N·ha-1) na wybrane właściwości chemiczne i fizyczne gleby. Wartości pH gleby oznaczono elektrometrycznie w 1M roztworze KCl, zawartość węgla organicznego metodą Westerhoffa, azotu ogólnego – Kjeldahla oraz fosforu i potasu metoda Egnera-Riehma. Wilgotność objętościową i porowatość kapilarną gleby oznaczono w warstwach 5-10 cm, 15-20 cm i 25-30 cm w dwóch powtórzeniach na poletku przy użyciu cylinderków Kopeckiego. Trzy lata po wprowadzeniu do gleby wermikompostu pH gleby zwiększyło się o 0,3 jednostki, natomiast zawartość węgla organicznego w glebie wzrosła o 6,9%. Nie stwierdzono natomiast wyraźnych zmian odczynu gleby pod wpływem nawożenia azotowego. Wzrastające dawki azotu powodowały systematyczny wzrost zawartości C org. w glebie. Zastosowanie wermikompostu pod przedprzedplon przyczyniało się na ogół także do zwiększenia zawartości azotu ogólnego i fosforu przyswajalnego w glebie oraz zmniejszenia potasu. Intensyfikacja nawożenia azotowego sprzyjała nagromadzeniu się N og. w glebie jednocześnie obniżając zawartość P i K. Właściwości fizyczne gleby nie były istotnie modyfikowane pod wpływem nawożenia organiczno-mineralnego, obserwowano jedynie niewielki wzrost wilgotności i porowatości kapilarnej gleby w wyniku zastosowanego wermikompostu. Publikacje: 1. Wacławowicz R., Wojciechowski W., Zawieja J., Tendziagolska E. Zmiany właściwości gleby średniej pod wpływem następczego oddziaływania wermikompostu oraz zróżnicowanego nawożenia azotem. Fragm. Agron. 4, 2007, 224-231. 16. Oddziaływanie płodozmianów specjalistycznych na dynamikę zachwaszczenia pól - dr Wiesław Wojciechowski Bioróżnorodność gatunkowa chwastów w monokulturach zbożowych była mniejsza niż w płodozmianach okopowozbożowych. Najwięcej gatunków zachwaszczających określono w płodozmianie z 50 % udziałem ziemniaka, a najmniej w dwupolówce owsa i żyta. W mirę natomiast zwiększania udziału zbóż w strukturze zasiewów wzrastała liczba występujących chwastów. Najbardziej zachwaszczone były pola z monokulturą żyta, w której liczba chwastów była 27 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 ponad 5-krotnie większa, niż w płodozmianach cztero- i trójpolowych. Gatunkami dominującymi były Viola arvensis, Setaria pumila, Falopia convolvulus i Apera spica-venti. W monokulturach dominowały 2 gatunki Viola arvensis i Apera spica-venti, których udział przekraczał 8% ogólnego zachwaszczenia. Publikacje: 1. Wojciechowski W., Zawieja J. 2007. Oddziaływanie płodozmianów specjalistycznych na dynamikę zachwaszczenia pól. Pam. Puł., 145, 255-261. 17. Zależność struktury roli od różnego sposobu zagospodarowania ugorów - dr Janina Zawieja, dr Wiesław Wojciechowski Zastosowanie różnych sposobów zagospodarowania pola wyłączonego z użytkowania rolniczego wpłynęło w odmienny sposób na wskaźniki strukturalności. Najkorzystniejszym systemem ugorowania w kształtowaniu wskaźników strukturalności gleby okazał się ugór herbicydowy, w którym określono najmniejsze wskaźniki zbrylenia i rozpylenia oraz większe wartości wskaźnika struktury. Korzystniejszym sposobem prowadzenia ugorów było ich koszenie pod wpływem, którego zmniejszał się wskaźnik rozpylenia gleby i zwiększał wskaźnik jej struktury i średnia ważona średnica agregatu. Publikacje: 1. Zawieja J., Wojciechowski W. Zależność struktury roli od różnego sposobu zagospodarowania ugorów. Fragm. Agron. 2007, 1, 284-291. 18. Zmiany właściwości chemicznych gleby pod wpływem różnego zagospodarowania gruntów ornych wyłączonych z użytkowania rolniczego. - dr Janina Zawieja Krótkotrwałe ugorowanie pól spowodowało istotne zmiany w zawartości azotu, fosforu i potasu w glebie. Spośród badanych sposobów ugorowania na właściwości chemiczne gleby korzystniej oddziaływał ugór zielony uzyskany poprzez samoistne zarastanie pól roślinnością w porównaniu do pozostałych proponowanych rozwiązań. Po trzyletniej przerwie w uprawie w warstwie ornej gleby wzrosła zawartość węgla organicznego i zasobność w azot ogólny i potas a zmniejszeniu uległa zasobność w fosfor. Publikacje: 1. Zawieja J. Zmiany właściwości chemicznych gleby pod wpływem różnego zagospodarowania gruntów ornych wyłączonych z użytkowania rolniczego. Fragm. Agron. 2007, 1, 278-283. Katedra Ogrodnictwa Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na plonowanie i wartość odżywczą buraka liściowego (Beta vulgaris L. var. cicla L.) - mgr Kamila Czerniak, prof. dr hab. Eugeniusz Kołota W pierwszym doświadczeniu badano wpływ nawożenia azotem na plonowanie i wartość biologiczną buraka liściowego odmiany Lukullus. Zastosowano następujące dawki saletry amonowej: 50, 100, 100+50, 150, 150+50, 200 kg N/ha. Rośliny były zbierane po 8, 10 oraz 12 tygodniach od siewu. Widoczny wzrost plonu przy różnych terminach zbioru zaobserwowano przy wzrastającej dawce nawożenia azotem. Dzielenie dawek nawożenia nie dało widocznych efektów. Plony wzrastały wraz z wydłużeniem okresu wegetacji, średnio z 41,46 t.ha-1 przy pierwszym zbiorze do 989,02 t.ha-1 przy zbiorze ostatnim. Zawartość azotanów w blaszkach i ogonkach liściowych wzrastała wraz ze wzrostem dawki azotu, lecz ich najmniejszą ilość zaobserwowano po 12 tygodniach od siewu. Zawartość witaminy C po 8 tygodniach od siewu wynosiła 36,15 mg.100 g-1, natomiast po 12 tygodniach wzrosła do 48,25 mg.100 g-1. Zawartość suchej masy po 12 tygodniach od siewu osiągnęła najwyższą wartość i dla blaszek liściowych wykazano 15,31%, a dla ogonków liściowych 10,42%. W doświadczeniu drugim określano wpływ terminu siewu (15.IV oraz 15.VII) na plonowanie i wartość biologiczną pięciu odmian buraka liściowego (Lukullus, Vulcan, Bresanne, Green Silver, Green White Ribbed). W uprawie letniej zanotowano większe plony roślin, największy średni plon osiągnęła odmiana Green Whte Ribbed – 53,10 t oraz Bresanne – 51,84 t z ha, natomiast najniższy odmiana Vulcan – 34,72 t z ha. W uprawie jesiennej zaobserwowano u wszystkich odmian znacznie wyższe zawartości azotanów w blaszkach i ogonkach liściowych. Zawartość witaminy C jak i suchej masy w okresie jesiennym była wyższa zarówno w blaszkach jak i ogonkach liściowych wszystkich pięciu odmian buraka liściowego. Publikacje: 1. Czerniak K., Kołota E., 2007. Ocena plonowania buraka liściowego w uprawie jesiennej. Roczniki AR w Poznaniu CCCLXXXIII, 41: 445-449. 2. Czerniak K., Kołota E., 2007. Yield and nutritional value of spinach beet grown for summer and autumn harvest. Conf. Proc. “Quality of Horticultural Production”. Lednice, Czech Republic. Book of Abstracts: 20. 1. 2. Przydatność nawozu Entec 26 w polowej uprawie warzyw - prof. dr hab. Eugeniusz Kołota i dr hab. Katarzyna Adamczewska-Sowińska 28 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 W roku 2007 kontynuowano doświadczenia dotyczące zastosowania saletry amonowej oraz nawozu Entec 26, zawierającego stabilizator formy amonowej w uprawie warzyw. Użycie tego nawozu w uprawie kapusty głowiastej białej odmiany Jaguar F1 zapewniło wzrost jej plonu handlowego o 15%, przy jednoczesnej poprawie składu chemicznego główek, wyrażającej się spadkiem zawartości azotanów oraz niewielkim wzrostem poziomu suchej masy, cukrów ogółem i redukujących. Za optymalną dla kapusty uznano dawkę 225 kg N ha-1 w postaci nawozu Entec 26. stosowaną w dwóch terminach: 1/3 przedwegetacyjnie oraz 2/3 pogłównie. Użycie nawozu Entec 26 w uprawie buraka ćwikłowego odmiany Czerwona Kula pozwoliło na uzyskanie istotnie wyższego plonu handlowego korzeni i całych roślin, a także spowodowało obniżenie zawartości w nich azotanów w porównaniu z uprawą z zastosowaniem siarczanu amonu. Niezależnie od stosowanych nawozów optymalną dawką N dla buraka ćwikłowego było 150 kg N ha -1, stosowane w ilości 100 kg N ha-1 przed siewem oraz 50 kg N ha-1 pogłównie. Publikacje: Kołota E., Adamczewska-Sowińska K., 2007. Przydatność nawozu Entec 26 w uprawie pora na zbiór wczesny. Roczniki AR w Poznaniu CCCLXXXIII, 41: 529-532. 3. Wykorzystanie żywych ściółek w uprawie pomidora i papryki - dr hab. Katarzyna Adamczewska-Sowińska Na podstawie wyników badań uzyskanych w 2007 r. stwierdzono istotny wpływ gatunku żywej ściółki, a także terminu jej wysiewu, na plonowanie pomidora gruntowego i papryki. Istotnie najniższy średni plon handlowy wydał pomidor uprawiany łącznie z koniczyną białą (43,2 t ha-1). Plon owoców pomidora uprawianego łącznie z pozostałymi wsiewkami (seradela uprawna, nagietek lekarski, życica trwała) układał się w granicach 47,0 – 48,5 t ha-1. Wysiew roślin okrywowych w 1 i 3 dekadzie kwietnia spowodował, że plon owoców był mniejszy, aniżeli przy siewach późniejszych. Systematyczne koszenie zielonej masy wsiewek spowodowało wzrost plonu w stosunku do obiektów nie koszonych o 15% w pierwszym terminie siewu i o 14% w drugim terminie. Stwierdzono również, że zastosowanie herbicydu w celu zahamowania wzrostu wsiewek wpłynęło na wzrost plonu owoców pomidora. Wysiew nasion żywych ściółek w terminie sadzenia pomidora oraz po trzech tygodniach, pozwolił na uzyskanie plonu owoców na zbliżonym poziomie jak na poletkach kontrolnych. Największy plon handlowy owoców wydała papryka uprawiana łącznie z seradelą, nieco niższy uzyskano w uprawie z życica trwałą i nagietkiem lekarskim, natomiast najmniejszy – z poletek obsianych koniczyną białą. Koszenie żywych ściółek, a także traktowanie ich herbicydami pozwoliło na zebranie większego (średnio o 60%) plonu papryki, w porównaniu z plonem z poletek, na których wzrost wsiewek nie był ograniczony. Stwierdzono również, że przesuwanie terminuj wysiewu żywych ściółek przyczyniło się w sposób istotny do zwyżki plonu papryki. Publikacje: 1. Adamczewska-Sowińska K., Kołota E., 2007.Żywe ściółki w uprawie pomidora. Roczniki AR w Poznaniu CCCLXXXIII, 41: 411-415. 2. Adamczewska-Sowińska K., Kołota E., 2007. The effect of living mulches on yield and quality of tomato fruits. Conf. Proc. “Quality of Horticultural Production”. Lednice, Czech Republic. Book of Abstracts: 14. Wpływ formy i dawki nawozu azotowego na plonowanie i wartość odżywczą dwóch odmian szpinaku w uprawie jesiennej - dr Jan Krężel W doświadczeniu oceniano saletrę amonową i wapniową, siarczan amonu oraz nawów azotowy nowej generacji – Entec 26, zawierający w swym składzie dodatek inhibitora nitryfikacji, stabilizującego formę amonowa azotu i tym samym zapobiegającego okresowo wymywaniu azotu poza zasięg systemu korzeniowego roślin. Wszystkie te nawozy stosowano w dawce 80 i 160 kg N/ha, w całości przed siewem szpinaku. Uprawianymi odmianami były Spokane F 1 i Rembrant F1. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że najbardziej przydatnymi do nawożenia tego warzywa okazały się saletra wapniowa i Entec 26 (największy plon handlowy). Stwierdzono również, że najmniejszą skłonnością do gromadzenia azotanów charakteryzowały się rośliny nawożone saletrą wapniową. Poziom witaminy C był również w dużej mierze uzależniony od zastosowanej formy nawozu azotowego. Najwięcej było jej w liściach szpinaku pochodzącego z poletek nawożonych saletrą amonową, a najmniej miały jej rośliny nawożone nawozem Entec 26. 4. Wpływ odmiany i zagęszczenia sadzenia na plonowanie kapusty głowiastej białej uprawianej na bezpośrednie spożycie - dr Sylwia Winiarska Badano wpływ sześciu odmian (Consul, Rinda, Grenadier, Gazebo, Eton, Erma) oraz zagęszczenia sadzenia rozsady na plonowanie kapusty głowiastej białej. Rozstawa roślin w polu wynosiła 50x30 cm (66 tys. roślin/ha) i 50x40 cm (50 tys. roślin/ha). Wśród testowanych odmian kapusty głowiastej białej wysokim plonem ogółem i handlowym główek, niezależnie od gęstości sadzenia rozsady, charakteryzowały się Grenadier, Rinda i Gazebo, natomiast najsłabiej plonowała odmiana Eton, której większość plonu stanowiły główki małe poza wyborem. Rośliny odmian Grenadier i Rinda wytworzyły najwyższy plon główek dużych – o masie jednostkowej powyżej 1,5 kg. Odmiana Consul charakteryzowała się wysokim udziałem główek średniej wielkości (1,0-1,5 kg) w plonie handlowym. 5. 29 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Kapusta głowiasta biała posadzona w większym zagęszczeniu (66 tys. roślin/ha) wytworzyła większy plon ogółem oraz poza wyborem w porównaniu z roślinami sadzonymi w większej rozstawie (50 tys. roślin/ha). Plon handlowy główek o masie >1,5 kg był wyższy w uprawie kapusty w rozstawie 50x40 cm. 6. Wpływ wybranych zabiegów agrotechnicznych na plonowanie i wartość biologiczną endywii - mgr Cecylia Uklańska, dr hab. Katarzyna Adamczewska-Sowińska Przeprowadzono 5 doświadczeń polowych, dotyczących agrotechniki endywii (Cichorium endivia sp.). Dotyczyły one nawożenia azotowego, sposobu produkcji rozsady i różnych metod bielenia endywii, a także podatności wybranych odmian na przezimowanie w gruncie pod osłonami płaskimi oraz oceny porównawczej 14 odmian endywii, uprawianej w terminie wiosennym i jesiennym. W doświadczeniu pierwszym badano 14 odmian w uprawie wiosennej i jesiennej. W uprawie wiosennej uzyskano wyższy plon ogólny endywii, zaś jesiennej – większy udział w nim plonu handlowego. Wiosną plon ogólny wynosił 20,23 - 68,92 t/ha, zaś jesienią 13,75 - 37,86 t/ha. Najlepiej plonującą na wiosnę była odmiana de Meaux (68,92 t/ha), zaś jesienią odmiana Kalinka (37,86 t/ha). W doświadczeniu dotyczącym bielenia lepszy efekt uzyskano przy użyciu kołpaków do bielenia, w porównaniu z folią Rollo i czarną agrowłókniną. Efektywność bielenia oceniana była na podstawie analizy zawartości chlorofilu w badanych roślinach. Przy 14-dniowym bieleniu pod kołpakami uzyskano zawartość chlorofilu wynoszącą: dla odmiany de Meaux 0,204 mg% i 0,274 mg% dla Kalinki, zaś przy 7-dniowym bieleniu w odmianie de Meaux było 0,439 mg% tego składnika, natomiast dla Kalinki uzyskano lepsze wyniki przy użyciu folii Rollo (0,349 mg%) niż kołpaków (0,426 mg%). Doświadczenie III dotyczyło wpływu dawki i rodzaju nawozu azotowego na plonowanie endywii. Zastosowano saletrę amonową i Entec 26 w dawce jednorazowej i podzielonej w ilości 45, 90, 135 i 180 kg N/ha oraz 45+45, 90+45 i 90+90 kg N/ha. Zaobserwowano wzrost plonu ogólnego endywii wraz z dawka nawozu oraz korzystniejszy wpływ saletry amonowej na plonowanie w porównaniu do nawozu Entec 26 w dawce jednorazowej i podzielonej. W doświadczeniu dotyczącym sposobu produkcji rozsady określano wpływ pikowania i doniczkowania rozsady na plonowanie endywii. Zaobserwowano korzystny wpływ doniczkowania w multipaletach na plonowanie endywii odmiany de Meaux. Wpływ odmiany oraz formy i dawki azotu na skład chemiczny i aktywność antyoksydacyjną kwiatów nagietka lekarskiego - dr hab. Anita Biesiada, prof. UP W doświadczeniu polowym badano wpływ odmiany oraz formy i dawki azotu na skład chemiczny i aktywność antyoksydacyjną kwiatów nagietka lekarskiego. Rośliny nawożone przedwegetacyjnie mocznikiem miały więcej polifenoli w kwiatach. Największą zawartość karotenoidów ogółem odnotowano w kwiatach zebranych z poletek nawożonych azotem azotanowym, najmniejszą zaś, gdy zastosowano siarczan amonu. Najwięcej chlorofilu w kwiatostanach nagietka stwierdzono w obiekcie nawożonym azotem azotanowym, zaś w pozostałych obiektach jego ilość kształtowała się na zbliżonym niższym poziomie. Największą aktywność antyoksydacyjną zapewniło nawożenie nagietka mocznikiem oraz zastosowanie dawki 100 kg N.ha-1. Spośród badanych odmian największą zawartością polifenoli charakteryzowały się kwiatostany odmian Mandaryn, Geisha Girl, zaś najmniejszą Orange King. U odmiany Tokaj odnotowano najmniejszą zawartość karotenoidów, podczas gdy najwięcej tych barwników występowało u odmian Geisha i Orange King. Publikacje: 1. Biesiada A., Sokół-Łętowska A., Kucharska A., 2007. Antioxidant activity of calendula (Calendula officinalis L.) flowers as a result of form and dose of nitrogen. Herba Polonica, 53,3: 262-267. 2. Biesiada A., Sokół-Łętowska A., Kucharska A., 2007. Wpływ odmiany na aktywność antyosydacyjną nagietka lekarskiego (Calendula officinalis L.). Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII, 41: 421-425. 7. Porównanie skuteczności działania chelatów Fe 9 Premium, Fe 8 Forte, Fe 13 Top i Librel Fe-DP7 w nawożeniu pomidora szklarniowego uprawianego w substracie torfowym - dr Piotr Chohura, prof. dr hab. Andrzej Komosa Celem badań było określenie wpływu chelatów Fe 9 Premium, Fe 8 Forte, Fe 13 Top i Librel Fe-DP7 na plonowanie oraz stan odżywienia mikroelementami pomidora szklarniowego odmiany Merkury F1, uprawianego metodą tradycyjną w substracie torfowym. Drugim czynnikiem badawczym była zawartość żelaza w podłożu, doprowadzona do poziomów: 50, 75 i 100 mg Fe.dm-3. Najlepszym źródłem żelaza dla pomidora szklarniowego uprawianego w substracie torfowym był chelat Fe 9 Premium, zapewniający uzyskanie najwyższego plonu ogólnego i handlowego. Pośrednie działanie wykazały chelaty Fe 8 Forte i Librel Fe DP7, najmniejszy plon owoców stwierdzono po użyciu chelatu Fe 13 Top. Nawożenie żelazem do poziomu 50 mg Fe.dm-3 torfu przyczyniło się do wzrostu plonu owoców w stosunku do obiektu nie nawożonego żelazem, zawierającego średnio 17,9 mg Fe.dm-3. Zwiększenie koncentracji żelaza do 75 i 100 mg Fe.dm-3 nie przyniosło dalszego spodziewanego wzrostu plonu owoców pomidora. Wyjątkiem pod tym względem było zastosowanie Fe 9 Premium, który po zwiększeniu dawki do 75 i 100 mg Fe .dm-3 przyczynił się do dalszego wzrostu plonu owoców. 8. 30 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Rośliny nawożone przy użyciu chelatów Librel Fe DP7 i Fe 9 Premium były z reguły lepiej odżywione żelazem niż przy zastosowaniu Fe 9 Top. Najwyższy poziom tego składnika w liściach zapewniało nawożenie w wysokości 75 mg Fe.dm-3, z wyjątkiem ostatniego terminu analiz, kiedy nieco wyższy poziom Fe dało zwiększenie dawki Fe do 100 mg Fe.dm-3 torfu. Wpływ formy nawozu i dawki żelaza na zawartość manganu, cynku i miedzi był zróżnicowany w zależności od fazy wzrostu, w której pobierane były próbki do analiz chemicznych. Publikacje: 1. Chohura P., Kołota E., Komosa A., 2007. Wpływ nawożenia chelatami żelaza na plonowanie pomidora szklarniowego uprawianego w substracie torfowym. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII, Ogrodnictwo 41: 439-443. 2. Chohura P., Kołota E., Komosa A., 2007. The effect of different source of iron on nutritional value of greenhouse tomato fruit grown in peat substrate. Vegetable Crops Research Bulletin (w druku). 9. Restytucja drapieżnej akarifauny w sadzie jabłoniowym po zaprzestaniu stosowania akarycydów i jej efektywność w ograniczaniu liczebności szkodliwych przędziorków - dr Maria Licznar-Małańczuk W latach 2002-2007 na terenie Stacji Badawczo-Dydaktycznej w Samotworze prowadzono wspólne prace badawcze przez pracowników Katedry Ogrodnictwa i Katedry Ochrony Roślin (dr hab. Maria Kelm, prof. nadzw. UP). W kwaterze drzew odmiany Golden Delicious na podkładce M.9., w roku 2002 stosowano intensywnie akarycydy, a od 2004 zaprzestano całkowicie chemicznego zwalczania przędziorków. Uzyskane wyniki wskazują, że już w drugim roku po zaniechaniu ochrony chemicznej przeciwko przędziorkom (2004) w koronach jabłoni zaczęły występować drapieżne roztocza (głównie dobroczynek gruszowiec), ograniczające liczebność szkodliwych przędziorków poniżej progu ich ekonomicznej szkodliwości. Przez kolejne lata badań – do roku 2007 – liczebność przędziorków utrzymywała się na minimalnym poziomie, nie wymagającym interwencji chemicznej. Publikacje: Kelm M., Lenort M., Licznar-Małańczuk M., 2007. Restoration of predatory acarifauna in intensively protected apple orchard and its effectiveness against herbivorous spider mites. Internacionnyj biuletyn WPRS MOBB, Biologiczeskoje metody w integrowanej zaszczytie plodowyhch i lesnych nasadzeni, 37: 29-30. 10. Ocena wzrostu sposobu prowadzenia młodych drzew jabłoni sadzonych w redlinach - dr inż. Ewelina Gudarowska W latach 2004-2007 prowadzono doświadczenie nad wzrostem i owocowaniem drzew jabłoni sadzonych tradycyjnie i w redliny. Badaniami objęto odmiany Ligol i Sunrise na podkładkach M.9 i P22. Wykorzystanie słaborosnących podkładek pozwoliło na zagęszczenie upraw do 0,5-0,3 m w rzędzie. Uzyskane wyniki wskazują, że w warunkach dużej liczby drzew na jednostce powierzchni (5714-9523 drzew/ha), sadzenie w redliny spowodowało osłabienie siły wzrostu drzew odmiany Ligol na obu badanych podkładkach oraz u drzew odmiany Sunrise na podkładce M.9 i tylko w 3 roku badań. Sadzenie drzew w redliny nie wpłynęło korzystnie na plonowanie drzew odmiany Ligol na podkładce M.9 (7,4 t/ha) w podrównaniu do drzew sadzonych tradycyjnie (21,1 t/ha). W pozostałych kombinacjach nie zanotowano różnic statystycznych w wielkości plonu uzyskanego z drzew sadzonych tradycyjnie i w redlinach. Publikacje: Gudarowska E., Szewczuk A., 2007. Evaluation of apple trees planted in ridge in the first three years after planting. International scientific conference. Quality of Horticultural; Production. Lednice Czech Republic, płyta CD: 163-168. 11. Wpływ jakości materiału szkółkarskiego na wzrost wegetatywny, plonowanie oraz jakość owoców dwóch nowych odmian gruszy - dr hab. Ireneusz Sosna Uzyskane wyniki stanowią fragment badań wieloletnich, rozpoczętych wiosną 2002 roku. Dotyczą one wpływu dwóch podkładek o zróżnicowanej sile wzrostu na wzrost wegetatywny, plonowanie i jakość owoców sześciu mniej znanych w Polsce odmian gruszy. Do 5. roku po posadzeniu, podkładki miały istotny wpływ na badane czynniki doświadczalne. Wszystkie badane odmiany rosły znacznie silniej na gruszy kaukaskiej. Niezależnie od podkładki, najsilniejszym wzrostem charakteryzowały się drzewa odmian Radana i Dicolor, a najsłabszym Amfora. Na wegetatywnej pigwie, pomimo mniejszych rozmiarów drzew, wyraźnie lepiej plonowały odmiany Dicolor oraz Concorde. U rusz Carola i Amfora więcej owoców zebrano z drzew uszlachetnionych na gruszy kaukaskiej. Plonowanie Eriki i Radany było zbliżone na obu badanych podkładkach. Po pięciu latach wzrostu drzew w sadzie, za najplenniejsze należy uznać odmiany Erika i Amfora. Stosunkowo słabo owocowały Radana i Concorde. Największymi owocami charakteryzowały się odmiany Amfora, Erika i Carola.Istotnie najdrobniejsze gruszki zbierano z drzew Radany. Zastosowane w doświadczeniu podkładki nie miały wpływu na średnią masę owocu. Publikacje: Sosna I., Czaplicka M., 2007. Ocena wartości produkcyjnej kilku nowych odmian gruszy na dwóch podkładkach. Zeszyty Naukowe AR – Poznań, Ogrodnictwo, 41: 383-388. 31 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 12. Dynamika rozrastania się bylin okrywowych - dr Regina Dębicz Badania objęły pięć taksonów bylin okrywowych: dzwonek gargański, lepnicę nadmorską Druett’s Variegated, mokrzycę wiosenną, przymiotno gładkie i penstemon omszony Pygmeus. Po posadzeniu bylin glebę ściółkowano warstwą korzy sosnowej (8 cm). Badane byliny rozrastały się z różną intensywnością. Najszybciej rozrastały się lepnica nadmorska Druett’s Variegated oraz mokrzyca wiosenna, które po dwóch latach uprawy osiągnęły najlepszy efekt okrycia gleby, najsłabiej natomiast rozrastał się dzwonek gargański. W drugim roku po posadzeniu szybki i równomiernie zarastało powierzchnię podłoża przymiotno gładkie. Ściółkowanie korą sosnową korzystnie wpłynęło na dynamikę rozrastania się lepnicy nadmorskiej Druett’s Variegated w każdym badanym roku oraz na intensywność rozrastania się przymiotna gładkiego i penstemonu omszonego Pygmeus w pierwszym roku uprawy. Wyniki badań, w formie publikacji, złożone zostały do druku w Zesz. Probl. Post. Nauk Rolniczych. 13. Ocena wartości dekoracyjnej mało znanych roślin jednorocznych wysiewanych do gruntu i ich przydatności do różnych systemów uprawy - dr Katarzyna Wróblewska, dr Regina Dębicz Oceniono wzrost i kwitnienie sześciu gatunków jednorocznych: porcelanka Menziesa, kąkol polny głębi groszek purpurowy, kladantus arabski, trachymene błękitne, karpanta pomorska. Nasiona Wysiewano w kwietniu do gruntu. Niezależnie do roku najwcześniej, tj. w trzeciej dekadzie czerwca, zakwitał głębi groszek. Gatunek ten w 2007 roku kwitł również najdłużej (ok. 100 dni). Wczesnie kwitła także porcelanka Menziesa, kladantus arabski i kakol polny. Najpóźniej, na przełomie lipca i sierpnia, rozpoczynało kwitnienie trachymene błękitne. W następnym, 2007 roku, rośliny kwitły dłużej. Poza głębim groszkiem dłuższym kwitnieniem odznaczała się karpanta i kladantus. Badane w doświadczeniu gatunki były mało zróżnicowane pod względem wysokości oraz wielkości kwiatów. Największą wysokość i średnicę kwiatów osiągał kąkol polny. Najniższa była karpanta pomorska, porcelanka Menziesa i głębi groszek purpurowy. Wyniki badań, w formie publikacji, złożone zostały do druku w Zesz. Probl. Post. Nauk Rolniczych. 14. Wpływ preparatu Hydroplus Actisil na wzrost i kwitnienie wybranych roślin ozdobnych - dr Przemysław Bąbelewski Celem przeprowadzonych doświadczeń było zbadanie wpływu stężenia Actisilu podczas procesu ukorzeniania na jakość ukorzenionych sadzonek wybranych krzewów z rodziny Cyprysowatych. Doświadczenie potwierdziło korzystny wpływ preparatu Actisil na jakość ukorzenionych sadzonej jałowca nadbrzeżnego Schlagier oraz jałowca łuskowatego Blue Star, wyrażonej liczbą i długością korzeni oraz wysokością sadzonek. Najkorzystniejszy wpływ na jakość ukorzenionych sadzonek, niezależnie od taksonu, miało zastosowanie Actisilu w stężeniu 0,1%. Wyniki badań, w formie publikacji, złożone zostały do druku w Zesz. Probl. Post. Nauk Rolniczych. Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin 1. Określenie optymalnej rozstawy rzędów i ilości wysiewu dla heterozyjnych odmian rzepaku ozimego Baldur F1 i Extrem F1 oraz populacyjnej odmiany Lisek - prof. dr hab. Andrzej Kotecki W latach 2003-2006 w Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Pawłowice należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu przeprowadzono badania polowe i laboratoryjne z dwoma odmianami mieszańcowymi rzepaku ozimego i jedną odmianą populacyjną. Doświadczenie poletkowe założono metodą „split-plot”, w czterech powtórzeniach, na 3 czynniki zmienne, którymi w kolejności były – I. Odmiany rzepaku ozimego: Baldur F 1 (DE), Lisek (DE) i Titan F1 (DE); II. Rozstawa rzędów: 15 i 30 cm; III. Liczba wysianych nasion o pełnej wartości użytkowej na 1 m 2: 40, 80 i 120. Zróżnicowany przebieg pogody w latach badań wywarł większy wpływ na rozwój roślin, cechy morfologiczne rozety liściowej jesienią po zahamowaniu wegetacji, cechy morfologiczne przed zbiorem i plony nasion niż wszystkie badane czynniki. Najwyższe nasion uzyskano w drugim roku badań, kiedy podczas wykształcania nasion i dojrzewania łuszczyn, notowano najwyższą sumę opadów (167,5 mm) i umiarkowane temperatury powietrza. Odmiany heterozyjne Baldur F1 (DE) i Titan F1 (DE), w porównaniu z odmianą Lisek(DE) odznaczały się krótszym okresem wegetacji od 1 do 3 dni, słabszym jesiennym rozwojem rozety liściowej, nieznacznie większą liczbą łuszczyn na roślinie i nasion w łuszczynie oraz wyższymi plonami nasion odpowiednio o 8 i 11%. Wzrost rozstawy rzędów z 15 do 30 cm, na skutek zwiększenia konkurencji w rzędzie między roślinami, zmniejszył liczę roślin po zahamowaniu wegetacji jesienią, wiosną po ruszeniu wegetacji i przed zbiorem, obniżył o 5% suchą masę jednej rośliny po zahamowaniu wegetacji i plon nasion o 6%. Zwiększenie liczby wysianych nasion na 1 m2 z 40 do 120 nasion spowodowało zmniejszenie parametrów opisujących stan rozety liściowej jesienią po zahamowaniu wegetacji, obniżenie wysokości roślin o 7% i liczby łuszczyn na roślinie o 32%. W warunkach Niżu Dolnośląskiego najwyższe plony nasion rzepaku ozimego uzyskano przy rozstawie 15 wysiewając na 1 m2 120 nasion dla odmiany Baldur F1 (DE) i 80 dla odmian Lisek (DE) i Titan F1 (DE). Skład chemiczny nasion i śruty rzepakowej, zawartość kwasów tłuszczowych w oleju oraz wartość energetyczną nasion w największym stopniu różnicował zmienny przebieg pogody podczas dojrzewania nasion, a w mniejszym stopniu czynnik odmianowy. Rozstawa rzędów i ilość wysiewu miały niewielki wpływ na skład chemiczny. Wysoka suma opadów podczas wykształcania nasion i dojrzewania łuszczyn w połączeniu z umiarkowanymi temperaturami 32 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 sprzyjały gromadzeniu tłuszczu surowego, natomiast susza w tym okresie powodowała zwiększenie zawartości białka ogółem. W suchym, trzecim roku badań, w porównaniu z wilgotnym pierwszym i drugim rokiem, nasiona zawierały więcej białka ogółem odpowiednio o 2 i 1,8%, a mniej tłuszczu surowego o 2,5 i 1,6%. Zróżnicowany przebieg pogody w latach badań różnicował w największym stopniu zawartość kwasu linolenowego (o 2,54%), linolowego (o 2,13%) i kwasu oleinowego (o 1,67%). Suma kwasów nasyconych ogółem i suma kwasów C16:0+C18:0 była najniższa, a nienasyconych ogółem i 18-węglowych najwyższa w pierwszym roku badań. Odmiany heterozyjne Baldur F1 (DE) i Titan F1 (DE), w porównaniu z odmianą Lisek(DE) zawierały więcej tłuszczu surowego i miały wyższą wartość energetyczną nasion z kolei śruta zawierała więcej białka ogółem i odznaczała się niższą wartością energetyczną. W składzie kwasów tłuszczowych występujących w oleju wykazano istotne różnice odmianowe w odniesieniu do kwasu laurynowego, mirystynowego, pentadekanowego, palmitoelaidynowego, linolowego, eikozenowego, eikozadienowego, behenowego i erukowego. Spośród nienasyconych kwasów osiemnastowęglowych, ważnych dla człowieka z fizjologicznego punktu widzenia, najwięcej kwasu linolowego zawierała odmiana Lisek, a kwasu linolenowego odmiana Baldur F1. Najmniejszą zawartość tych kwasów było u odmiany Titan F1. Najwięcej wielonienasyconych kwasów tłuszczowych zawierała odmiana Lisek, a najmniej odmiana Titan F1.Stosunek kwasu linolowego do linolenowego+gamma-linolenowego wahał się w granicach 1,77 do 2,49 i był najkorzystniejszy w roku 2005/2006, a najmniej korzystny w roku 2003/2004. W warunkach Niżu Dolnośląskiego najwyższą wydajność tłuszczu surowego, białka ogółem, śruty i wartość energetyczną nasion i śruty z 1ha uzyskano przy rozstawie 15 wysiewając na 1 m2 120 nasion dla odmiany Baldur F1 (DE), a dla odmian Lisek (DE) i Titan F1 (DE) wystarczający był wysiew 80nasion na 1 m2. Publikacje: 1. Kotecki A., Malarz W., Kozak M., Pogorzelec A.: Wpływ rozmieszczenia roślin w łanie na rozwój i plonowanie mieszańcowych i populacyjnych odmian rzepaku. Część I. Morfologia roślin i plony nasion. Zesz. Nauk. UP we Wrocławiu, Rolnictwo; 2007, XC, 7-39. 2. Kotecki A., Malarz W., Kozak M., Pogorzelec A.: Wpływ rozmieszczenia roślin w łanie na rozwój i plonowanie mieszańcowych i populacyjnych odmian rzepaku. Część II. Skład chemiczny i wartość energetyczna. Zesz. Nauk UP we Wrocławiu. Rolnictwo; 2007, XC, 41-65. 2. Uprawa Miscanthusa na glebach skażonych metalami ciężkimi oraz możliwość wykorzystania słomy jako ściółki w kurnikach. ( podpisanie 2 ramowych umów o współpracy) - dr hab. Marcin Kozak W Rolniczym Zakładzie Doświadczalnym Pawłowice należącym do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu przeprowadzono doświadczenie polowe z Miskantem olbrzymim (Miscanthus giganteus) w układzie split-plot” na dwa czynniki zmienne: sposób uprawy (bez obredlania, z obredlaniem), nawożenie N (100, 150, 200 kg·kg-1), oraz doświadczenie wazonowe w układzie „split-plot” na dwa czynniki zmienne: skażenie metali ciężkimi (kontrola, kobalt, miedź, ołów), stopień skażenia (mały, średni, duży). Dawka (mg·kg-1 gleby): Cd – 1 (niska), 2 – (średnia), 4 (wysoka) Pb – 20 (niska), 50 – (średnia), 100 (wysoka) Cu – 10 (niska), 30 – (średnia), 60 (wysoka) Doświadczenie polowe: Wzrastające dawki azotu stosowane w uprawie Miskanta olbrzymiego powodowały wzrost wszystkich ocenianych cech morfologicznych roślin. Plon świeżej i suchej masy roślin Miscanthus giganteus był istotnie różnicowany przez stosowane sposoby uprawy i nawożenie azotem oraz wzajemną interakcję badanych czynników. Zawartość popiołu w słomie Miscanthus giganteus była niska, co jest cechą korzystną w kontekście wykorzystania tego gatunku na cele energetyczne. Spośród makroskładników słoma Miscanthus giganteus zawierała najwięcej potasu, następnie w kolejności wapnia i magnezu, a mniej fosforu i sodu. Doświadczenie wazonowe: Wzrost dawek aplikowanych metali ciężkich istotnie obniżał zarówno wysokość jak i grubość źdźbeł Miskanta olbrzymiego. Szczególnie niekorzystne dla rozwoju roślin okazały się najwyższe dawki kadmu, a w następnej kolejności ołowiu i miedzi. Najbardziej niekorzystny wpływ na gromadzenie świeżej i suchej masy przez rośliny Miscanthus giganteus miała aplikacja kadmu i ołowiu, a w nieco mniejszym zakresie miedzi. Akumulacja badanych metali ciężkich w słomie miskanta kształtowała się na niskim poziomie i nie przekraczała wartości granicznych dla przydatności paszowej roślin. Sieczka z miskanta olbrzymiego może być z powodzeniem stosowana jako ściółka w kurnikach, dzięki dobrym właściwościom sorpcyjnym amoniaku. 3. Określenie wartość technologicznej buraka cukrowego w systemie uprawy integrowanej - prof. dr hab. Urszula Prośba-Białczyk 33 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Zastosowanie połączonego zapobiegania chorobom i dolistnego dokarmiania mikroelementami okazało się istotne w aspekcie produkcyjności i wartości technologicznej korzeni. Rośliny chronione fungicydami były wyraźnie mniej porażone przez patogeny, a szczególnie powodujące chwościka buraka i mączniaka rzekomego, oraz cechowały się lepszą wartością technologiczną. Korzystnie na wartość technologiczną oddziaływało dolistne dokarmianie Mg oraz mikroelementami B, Cu. 4. Topinambur jako roślina uprawna strefy ochronnej zbiornika wodnego - prof dr hab. Urszula ProśbaBiałczyk Topinambur uprawiany bez nawożenia i ochrony chemicznej cechuje się możliwościami plonotwórczymi na poziomie około 40t/ha. Warunki gleby średniej okazały się korzystniejsze niż gleby ciężkiej dla plonowania tego gatunku, gdyż bulwy cechowały się wyższą zawartością suchej masy a mniejszą pierwiastków śladowych. Publikacje: Prośba-Białczyk U. 2007. Produkcyjność topinamburu (Helianthus tuberosus L.) w uprawie bez nawożenia. Fragmenta Agronomica, 4, 106-112. 5. Ocena plonowania upraw współrzędnych kukurydzy z bobikiem oraz jakość i wartość pokarmowa sporządzonych z nich kiszonek - dr hab. Józef Sowiński W badaniach polowych przeprowadzonych w RZD Pawłowice w latach 2005-2007 na glebie płowej klasy bonitacyjnej IIIb, oceniono wpływ ilości wysiewu bobiku (200, 300 i 400% normy wysiewu kukurydzy tj. 18, 27, 36 nasion na m 2), na dynamikę wzrostu i plonowanie trzech mieszańców kukurydzy o różnej klasie wczesności: Wilga FAO 190, Blask FAO 250 i Iman FAO 290. Wprowadzenie bobiku w międzyrzędzia kukurydzy negatywnie wpłynęło na plonowanie kukurydzy powodując spadek plonu. Jedynie w uprawie współrzędnej bobiku z mieszańcem Wilga uzyskano plon suchej masy z rośliny strączkowej rekompensujący obniżkę plonu kukurydzy. U pozostałych mieszańców uprawa współrzędna nie zapewniała wymiernych korzyści. W badaniach oceniono również jakość i stabilność tlenową kiszonek Sucha masa kiszonek wahała się od 27% do prawie 42%. W miarę zwiększania się w zakiszanej masie bobiku, udział suchej masy miał tendencje wzrostową. W zależności od udziału bobiku w kiszonce obserwowano także zmiany w zawartości wszystkich badanych frakcji węglowodanów. Najniższą jakością charakteryzowała się kiszonka wykonana z kombinacji odmiana Wilga plus bobik 27 nasion na m2). W tej paszy stwierdzono obecność kwasu masłowego (4,19 g/kg s.m.) oraz najwyższe pH równe 4,63. Obecność kwasu masłowego wykazano również w dwóch innych kiszonkach (Wilga plus bobik 36 nasion na m2 i Blask plus bobik 27 nasion na m2. Stabilność tlenowa kiszonek z różnych wariantów była zróżnicowana. Najszybciej procesowi wtórnego zagrzewania się ulegały kiszonki z kukurydzy. Najlepszą stabilnością charakteryzowały się kiszonki z upraw współrzędnych kukurydzy odmiany Imam z bobikiem przy wszystkich normach wysiewu rośliny strączkowej. Publikacje: 1. Sowiński J., Szyszkowska A., Bodarski R. 2007. Ocena przydatności bobiku Nadwiślański do uprawy współrzędnej z trzema mieszańcami kukurydzy. Konferencja Naukowa „Produkcja pasz objętościowych dla przeżuwaczy” Puławy 8-9 maja 2007 s. 51-52 2. Bodarski R., Szyszkowska A., Sowiński J., Zaleska A. 2007. Jakość i stabilność tlenowa kiszonek z kukurydzy uprawianej współrzędnie z bobikiem. Konferencja Naukowa „Produkcja pasz objętościowych dla przeżuwaczy” Puławy 8-9 maja 2007 s. 32-33 6. Wykorzystanie wierzby energetycznej jako odnawialnego źródła energii oraz jej wykorzystanie do fitoremediacji terenów zanieczyszczonych metalami ciężkimi - prof. dr hab.Władysław Nowak Do badań wykorzystano klony wierzby krzaczastej oznaczone numerami: 1001, 1019, 1023, 1047, 1051, 1052, 1053, 1054, 1056. W jednym doświadczeniu badano wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem (0, 40 i 80 kg N na ha) na plony świeżej i suchej masy klonów 1001, 1019, 1047, 1053 i 1054. W doświadczeniu drugim dotyczącym fitoremediacji uwzględniono klony 1023, 1051, 1052, 1053 i 1056, zastosowano osady zawierające metale ciężkie w dawkach na ha 60 i 120 t. Osady zawierały w 1 kg suchej masy następujące ilości form całkowitych w mg: Zn – 10065, Pb – 70, Cu – 900, Ni – 420, Cr – 777, Mn – 3893, Fe – 346730.Nawożenie N, P, K było jednakowe dla wszystkich klonów i wynosiło na ha 60 kg N, 60 kg P 2O5 oraz 80 kg K2O. Stwierdzono zróżnicowane plonowanie klonów , najwyższymi plonami suchej i świeżej masy wyróżniał się klon 1054 a najniższym 1001.Badania są w toku, dotychczas nie opublikowano wstępnych wyników badań Katedra Żywienia Roślin 1. Wpływ regulatorów wzrostu (Moddus 250 EC i CCC) na parametry fizjologiczno-biochemiczne wybranych odmian pszenicy ozimej w trakcie sezonu wegetacyjnego - dr inż. Edward Grzyś W doświadczeniach polowych prowadzonych na polach należących do PPHiU „Arenda” w Charbielinie badano reakcje wybranych odmian pszenicy ozimej na łączne stosowanie retardantów (Modus 250 EC i CCC). Efekt działania retardantów określano na podstawie pomiarów biometrycznych (długość źdźbła oraz poszczególnych międzywęźli) 34 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 oraz na podstawie oznaczeń zawartości barwników fotosyntetycznych i aktywności enzymu reduktazy azotanowej(V). Badania prowadzono w ciągu okresu wegetacyjnego w odstępach 3 tygodniowych począwszy od zastosowania pierwszego oprysku, do fazy pełnej dojrzałości ziarna. Badania nad wykorzystaniem syntetycznych regulatorów wzrostu w celu zmniejszenia ryzyka wylegania roślin, które jest jednym z głównych czynników powodujących straty ilościowe i jakościowe w plonie ziarna zbóż mają szczególnie istotny walor praktyczny. Poznanie reakcji odmian na stosowane regulatory wzrostu pozwoli również na wykorzystanie tej wiedzy w hodowli i doborze nowych odmian. Publikacje: Grzyś E., Grocholski J., Demczuk A., Sacała E., Kulczycki G. 2007. Wpływ regulatorów wzrostu na parametry fizjologiczno-biochemiczne wybranych odmian pszenicy ozimej w trakcie wegetacji. Postępy w Ochronie Roślin. 47 (3) 113-116. 2. Wpływ stosowania preparatów organicznych i mineralnych na plonowanie i skład chemiczny gryki uprawianej na glebach z terenów popowodziowych - prof. dr hab. Zofia Spiak Celem badań było ustalenie w warunkach wazonowych doświadczeń wegetacyjnych czy i w jaki sposób wapnowanie, stosowanie różnych preparatów do rekultywacji oraz słomy wpłynie na plonowanie i jakość gryki uprawianej na glebach poddanych długotrwałemu oddziaływaniu stagnującej wody powodziowej. Glebę przeznaczoną do badań pobrano z wierzchniej warstwy pól uprawnych Rolniczego Zakładu Doświadczalnego Swojec we Wrocławiu. Gleby te były zalane wodami powodziowymi, które stagnowały na tym terenie przez okres jednego tygodnia. Doświadczenie wazonowe prowadzono w czterech powtórzeniach w wazonach typu Wagnera o pojemności 5kg gleby. Rośliną uprawianą była gryka odmiany Kora, którą zebrano w fazie pełnego kwitnienia. Stosowanie wapna węglanowego (CaCO3) oraz wapniowo-magnezowego (Biodekol-1) wpłynęło na istotny wzrost plonowania gryki. Dodatek preparatów organiczno-mineralnych (Rekulter i Immobil WK2) wpłynęł na istotne obniżenie plonowania gryki. Spadek plonów spowodowało także nawożenie słomą. Większość stosowanych substancji obniżało zawartość metali ciężkich w roślinach. W badaniach stwierdzono wpływ stosowanych zabiegów na poprawę właściwości fizyko-chemicznych gleb i ograniczenie przemieszczania się metali ciężkich do części nadziemnych roślin. Przeprowadzone badania pozwoliły stwierdzić, że badane preparaty mogą być stosowane do rekultywacji gleb zdegradowanych w wyniku powodzi. Publikacje: Spiak Z., Kulczycki G. 2007. Wpływ stosowania preparatów organicznych i mineralnych na plonowanie i skład chemiczny gryki uprawianej na glebach z terenów popowodziowych. Zesz. Prob. Post. Nauk Rol. z. 520 (1): 147-154 3. Wpływ zawiązków biologicznie czynnych na wzrost kukurydzy i odporność na stres solny i suszę - dr inż. Edward Grzyś W badaniach prowadzonych metodą kultur hydroponicznych w komorze wegetacyjnej oraz w doświadczeniach wazonowych prowadzonych w hali wegetacyjnej analizowano wpływ substancji biologicznie czynnych (kwasu salicylowego, acetylosalicylowego, 5-aminolewulinowego, etanoloaminy i biostymulatora Asahi) na wzrost i parametry fizjologiczno-biochemiczne (zawartość barwników fotosyntetycznych, aktywność enzymu reduktazy azotanowej(V) w liściach) kukurydzy. Badania są kontynuacją wcześniejszych badań nad wykorzystaniem tych substancji we wzroście odporności roślin na niesprzyjające czynniki środowiska. 4. Wpływ regulatorów wzrostu na skład chemiczny źdźbeł wybranych odmian pszenicy ozimej - dr inż. Grzegorz Kulczycki Doświadczenie łanowe przeprowadzono w gospodarstwie rolnym w Charbielinie, województwo opolskie. Regulator wzrostu stosowano w trzech fazach (skala BBCH): 31, 32, 37. Łączna dawka substancji aktywnej na ha wynosiła: wariant A – 150 g trineksapaku etylu (TE) i 2,17 kg chlorku chloromekwatu (CCC), B – 100 g (TE) i 1,30 kg (CCC), C – 150 g (TE) i 0,75 kg (CCC). Działanie regulatorów wzrostu porównano do kontroli (K), w której nie stosowano retardantów. W trakcie wegetacji roślin pobrano w trzech terminach (skala BBCH 43, 52, 69) źdźbła pszenicy, które po przygotowaniu poddano analizie chemicznej. Materiał roślinny mineralizowano na mokro w stężonym kwasie siarkowym, uzyskując roztwór podstawowy, w którym oznaczono; fosfor metodą wanado-molibdenową, potas i wapń metodą fotometrii płomieniowej, magnez metodą AAS, natomiast azot ogólny metodą Kjeldahla. W analizowanych fazach rozwojowych pszenicy ozimej zawartość azotu zwiększyła się znacząco w źdźbłach na obiektach gdzie stosowano regulatory wzrostu w wariancie A (150 g TE + 2,17 kg CCC) w porównaniu do obiektu kontrolnego. Stosowane regulatory wzrostu w badanych wariantach nie wpłynęły istotnie na zmianę zawartości potasu, fosforu, magnezu i wapnia w źdźbłach pszenicy ozimej w porównaniu do obiektu kontrolnego. Zawartość wszystkich analizowanych makroelementów w źdźbłach pszenicy ozimej zmniejszała się wraz z rozwojem roślin. Publikacje: Kulczycki G., Grzyś E., Grocholski J. 2007. Wpływ regulatorów wzrostu na skład chemiczny źdźbeł wybranych odmian pszenicy ozimej. Postępy w Ochronie Roślin. 47 (3) 177-181. 35 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 5. Zawartość selenu w glebach użytków zielonych okolic Wrocławia –d r hab. Barbara Patorczyk-Pytlik prof. nadzw. Uwzględnione w badaniach 42 użytki zielone zlokalizowane były na terenie 4 rejonów (Jelcz-Laskowice, Strzelin, Środa Śląska Trzebnica) i obejmowały zarówno łąki, jak i pastwiska. Gleby badanych użytków zielonych charakteryzowały się niską zawartością selenu – stwierdzono bowiem od 42 do 695 µg Se·kg-1 (średnio 180 µg·kg-1 ) w warstwie wierzchniej (0-5 cm) i 73 do 580 µg·kg-1 (średnio 195 µg·kg-1) w głębiej położonej (5–20 cm). Blisko 93 % badanych prób wykazywało zawartość Se niższą niż 300 µg·kg-1 a gleby sześciu łąk zawierały mniej niż 100 µg Se·kg-1. Jest to zawartość przy której w roślinach występuje deficyt tego pierwiastka z punktu przydatności ich dla żywienia zwierząt. Jedynie gleby trzech użytków zielonych charakteryzowały się zawartością pozwalającą na zakwalifikowanie ich do klasy zasobności średniej. Możliwość wystąpienia niedoborów selenu w paszy należy wiązać z rodzajem i gatunkiem gleby, z jakiej jest ona pozyskiwana. Najniższą średnią zawartością Se charakteryzowały się gleby piaszczyste. Znacznie zasobniejsze w ten pierwiastek były gleby gliniaste (206 µg·kg-1), a największą średnią zawartość (284 µg·kg-1) stwierdzono dla gleb pylastych. Publikacje: 1. Skoczyliński M., Patorczyk-Pytlik B. 2006. Zawartość selenu w glebach użytków zielonych okolic Wrocławia.. Fragm. Agron. (XXIII) Nr 4(92):156-164 2. Skoczyliński M., Patorczyk-Pytlik B. 2006. Zawartość selenu w runi użytków zielonych okolic Wrocławia. Fragm. Agron. (XXIII) Nr 4(92):165-173 6. Badania nad poznaniem mechanizmu tolerancji roślin na obecność metali ciężkich w środowisku -dr inż. Łukasz Wall W pracy podjęto badania nad poznaniem czynników warunkujących mechanizm tolerancji roślin na metale ciężkie. Analizowany jest wpływ rodzaju pierwiastka (metalu ciężkiego), jego ilości, zastosowanej formy, na różne gatunki/odmiany roślin uprawianych na glebach różnej klasy ciężkości. W późniejszym okresie podjęta zostanie również próba poznania fizjologicznych mechanizmów ograniczających toksyczność metali ciężkich dla roślin. W ramach badań prowadzonych w roku 2007 założone zostało doświadczenie wazonowe w hali wegetacyjnej Katedry Żywienia Roślin, w którym badano wpływ wybranych metali ciężkich (Zn, Ni) stosowanych pojedynczo (Zn – 0, 250, 500, 1000 ppm; Ni – 0, 60, 120, 240 ppm) i łącznie we wzrastających dawkach (0 ppm Zn i Ni, 250 ppm Zn, 60 ppm Ni; 500 ppm Zn, 120 ppm Ni; 1000 ppm Zn, 240 ppm Ni) na wielkość i jakość plonu. Doświadczenie założono na glebie ciężkiej, uprawiana była pszenica jara w plonie głównym oraz gryka w poplonie. Na podstawie wstępnej analizy otrzymanych wyników z doświadczeń wazonowych stwierdzono zróżnicowane zawartości makroelementów oraz mikroelementów w zależności od gatunku rośliny oraz rodzaju i dawki dodanego metalu do podłoża, przy wyższych dawkach na ogół stwierdzono niekorzystny stosunek Ca:Mg. Większość roślin wykazała także zaburzoną proporcję K:Mg oraz K:(Ca+Mg) oraz wysokie zawartości metali. Obecnie trwają prace nad zastawieniem wyników, opracowaniem statystycznym i dokładną analizą otrzymanych wyników z doświadczenia. 7. Wrażliwość dwóch odmian kukurydzy na działanie 2-benzoxazolinonu (BOA) – dr inż. Anna Demczuk Badane odmiany kukurydzy różniły się wrażliwością na działanie kwasu hydroksamowego BOA. U obu odmian kukurydzy aktywność reduktazy azotanowej w korzeniach była mniejsza pod wpływem działania BOA niż w liściach. BOA zastosowany w najwyższym stężeniu (1mmol/dm3) nie miał istotnego wpływu na zawartość barwników fotosyntetycznych, natomiast użyty w niższych stężeniach powodował wzrost ich zawartości u obu odmian kukurydzy. Większą wrażliwość na działanie substancji allelopatycznej (BOA) wykazała odmiana KB 1902 niż KOKA. 8. Wpływ zwiększonej dawki fosforu i potasu na wzrost oraz wybrane parametry fizjologiczne kukurydzy rosnącej w warunkach stresu solnego - dr inż. Elżbieta Sacała Odpowiednie zaopatrzenie roślin w potas i fosfor może przyczyniać się do znacznego ograniczenia niekorzystnych skutków stresu solnego. W związku z tym podjęto badania dotyczące reakcji kukurydzy odmiany KB 1902 (wrażliwej na zasolenie) rosnącej w obecności 50 mmol·dm-3 NaCl na zwiększone dawki potasu i fosforu. Doświadczenia prowadzono metodą kultur wodnych. Stwierdzono, że we wczesnych etapach wzrostu roślin wykonane modyfikacje składu pożywki nie wpływały na ograniczenie negatywnego wpływu NaCl na wzrost 7-mio dniowych siewek kukurydzy, przyczyniały się natomiast do zwiększenia akumulacji cukrów rozpuszczalnych w liściach roślin. Rośliny stale narażone są na oddziaływanie różnych, niekorzystnych czynników środowiska. Dlatego niezwykle ważnym zagadnieniem jest poznanie możliwości łagodzenia negatywnych skutków stresu i podnoszenia odporności roślin na czynniki stresowe poprzez zmodyfikowane nawożenie roślin (np. zwiększenie/zmniejszenie zawartości fosforu, potasu). 9. Badania nad ustaleniem dolnych i górnych krytycznych koncentracji Mo, Co, Mn w roślinach strączkowych uprawianych na glebach lekkich i bardzo lekkich - dr inż. Krzysztof Gediga W ramach prowadzonych badań uwzględniono następujące tematy; 1.Wpływ nawożenia azotem oraz kobaltem na zawartość mikroelementów w fasoli szparagowej. 2. Wpływ nawożenia NPKMg na zawartość mikroelementów w roślinach motylkowych 36 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Przprowadzono dwa doświadczena wazonowe, pierwsze z fasolą szparagową (odm. Dakota i Metisa). Celem tego doświadczenia było określenia akumulacji kobaltu w zależności od zróżnicowanego nawożenia azotem oraz ocena jakości roślin- składu chemicznego, pobranuia składników plonu.W drugim doświadczeniu oceniano wpływ intensywnego nawozenia NPKMg oraz mikroelementami na jakość plonu bobu oraz kukurydzy. Jako ocenę przyjęto wielkośc plonu oraz skład chemiczny rośli oraz stosunki równoważnikowe wybranych makro i mikroskładników w roślinach 10. Wpływ zróżnicowanego nawożenia użytku zielonego sodem i potasem na plonowanie i równowagę jonową w roślinach - dr inż. Bogusław Karoń Badania mają na celu określenie możliwości częściowego zastąpienia nawożenia potasowego sodem oraz wpływu zróżnicowanego nawożenia potasem i sodem na równowagę jonową w roślinach. Nawożenie sodem stosowano na tle niskiego i wysokiego zaopatrzenia runi w potas. Rok 2007 był szóstym rokiem prowadzenia obserwacji. Plony suchej masy siana wahały się od 6,88 do 11,25 ton/ha, a statystycznie istotne ich przyrosty odnotowano zarówno pod wpływem zwiększonej dawki potasu, jak i zwiększenia nawożenia azotem. Nawożenie sodem nie zmieniało znacząco plonów. Analizy roślin wykonywane są na całej runi oraz na próbkach traw wydzielonych z porostu. W kolejnych latach i pokosach stwierdza się dużą zmienność zawartości składników mineralnych, jak i ich udziału w sumie pobranych kationów. Stosunek kationów jednowartościowych do dwuwartościowych rozszerzał się wraz ze zwiększeniem dawki nawozów potasowych, oraz w wyniku zastosowania sodu. Stosunek ten był bardziej korzystny w runi niż w trawach. W kolejnych zbiorach ulegał on wyraźnemu zawężeniu. Przebadane zostały również próbki glebowe (z warstwy 0-10 i 10-20 cm) pobrane po 5 latach trwania doświadczenia. Stosowane nawożenie nie spowodowało znaczących zmian pH i kwasowości hydrolitycznej oraz zawartości wymiennych i aktywnych form magnezu, wapnia i potasu.. W obu warstwach gleby, w obiektach nawożonych sodem, bardzo silnie wzrastała zawartość jego formy wymiennej oraz aktywnej. W odróżnieniu od wyników analiz gleb po trzecim roku doświadczenia, nie stwierdzono wyraźnych różnic w zawartości sodu w badanych poziomach, co prawdopodobnie jest wynikiem silnej suszy i przemieszczania się sodu do warstwy wierzchniej. Prowadzone w jednostce w sposób ciągły badania naukowe i prace badawczo-rozwojowe z określeniem dyscyplin i kierunków Instytut Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska Rolniczego Nauki rolnicze – agronomia, kształtowanie środowiska - gleboznawstwo, ochrona środowiska rolniczego 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Charakterystyka procesów glebowych w zróżnicowanych warunkach biogeoekologicznych Badania monitoringowe gleb terenów objętych ochroną lub zagrożonych ekologicznie. Transformacja materii organicznej w różnych ekosystemach Degradacja gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi i ich rekultywacja. Badania nad dynamiką wybranych właściwości gleb leśnych terenów górskich oraz obszarów chronionych. Badania nad właściwościami fizycznymi, fizykochemicznymi i chemicznymi gleb organicznych. Badania procesów wymywania i erozji wodnej gleb. Mobilność i przemiany pierwiastków śladowych w glebach zanieczyszczonych. Instytut Inżynierii Rolniczej Nauki rolnicze – inżynieria rolnicza 9. Kształtowanie cech techniczno-eksploatacyjnych maszyn rolniczych. Oddziaływanie maszyn i ciągników rolniczych na środowisko glebowe 10. Doskonalenie techniki udojowej w aspekcie poprawy zdrowotności krów i jakości mleka 11. Doskonalenie metod przetwarzania produktów roślinnych w aspekcie uzyskania produktu najwyższej jakości. Badania reologiczne surowców roślinnych i produktów spożywczych 12. Energetyczne wykorzystanie i przetwarzanie biomasy i innych nośników odnawialnych jako źródła energii Katedra Botaniki i Ekologii Roślin Nauki biologiczne – biologia, ekologia – biologia i ekologia roślin, ochrona środowiska przyrodniczego 37 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 13. Badanie przemian antropogenicznych szaty roślinnej na Dolnym Śląsku. 14. Bioróżnorodność roślinna różnych grup systematycznych (glony, mszaki, rośliny wyższe) w poszczególnych pasmach Sudetów. 15. Badania ekosystemów torfowisk. 16. Ekologiczne problemy związane z roślinami inwazyjnymi. 17. Wpływ globalnych zmian klimatycznych na przemiany roślinności tundrowej lądowych ekosystemów Arktyki (Archipelag Svalbard) Katedra Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa Nauki ekonomiczne – ekonomia nauki rolnicze – agronomia – ekonomika rolnictwa, doradztwo rolnicze 18. Perspektywy zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich Dolnego Śląska 19. Rozwój terenów wiejskich położonych na obszarach o niekorzystnych warunkach (ONW) 20. Przemiany agrarne na Dolnym Śląsku 21. Przedsiębiorczość pozarolnicza na Dolnym Śląsku 22. Infrastruktura obszarów wiejskich Dolnego Śląska. 23. Procesy dostosowawcze przemysłu rolno-spożywczego na Dolnym Śląsku. 24. Procesy integracyjne w rolnictwie ze szczególnym uwzględnieniem spółdzielczości 25. Prace doradcze w gospodarstwach korzystających z preferencyjnych kredytów inwestycyjnych. 26. Sprawność oddziaływania służb doradczych. 27. Przemiany na obszarach wiejskich Dolnego Śląska po integracji z UE 28. Współczesne strategie marketingowe na rynkach globalnych 29. Ekonomiczno-organizacyjne problemy ochrony roślin i środowiska rolniczego 30. Efektywność ekonomiczna gospodarstw ekologicznych specjalizujących się w produkcji owoców i warzyw na terenie woj. Świętokrzyskiego 31. Perspektywy zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich Dolnego Śląska 32. Przekształcenia własnościowe i strukturalne w rolnictwie 33. Wpływ rent strukturalnych na poprawę struktury obszarowej i przyspieszenie wymiany pokoleń Katedra Fizyki i Biofizyki Nauki biologiczne – biofizyka 34. Badanie właściwości przeciwutleniających polifenoli roślinnych w odniesieniu do błony biologicznej oraz ich wpływ na strukturę i funkcję błony. 35. Elektrofizjologia oddziaływań związków metaloorganicznych z kanałami jonowymi tonoplastu. 36. Modyfikowanie struktury błon biologicznych i modelowych jako czynnik zmieniający ich funkcje. 37. Badanie oddziaływań lipid-DNA z wykorzystaniem fluorescencyjnej spektroskopii korelacyjnej (FCS). 38. Badania procesu micelizacji i oddziaływania z błonami modelowymi jonowych i niejonowych surfaktantów. 39. Badanie mechanizmów toksyczności wybranych organicznych związków cyny i ołowiu na błony biologiczne i modelowe oraz ochrony błon przed toksykantami 40. Zmiana kształtu komórek erytrocytów jako metoda określająca lokalizacja związków biologicznie aktywnych w błonach biologicznych. 41. Badanie aktywności biologicznej polifenolowych ekstraktów roślinnych w warunkach in vitro. Katedra Hodowli Roślin i Nasiennictwa Nauki rolnicze – agronomia - biologia rolnicza, genetyka, hodowla roślin 42. Genetyczne podstawy hodowli zbóż chlebowych i kukurydzy. 43. Zwiększenie zmienności genetycznej łubinu andyjskiego (Lupinus mutabilis Sweet). 44. Określenie zmienności i odziedziczalności cech użytkowych żyta, pszenicy, kukurydzy i łubinu indyjskiego. 45. Zastosowanie markerów molekularnych do selekcji niektórych cech użytkowych roślin uprawnych. 46. Opracowanie metod kultur in vitro dla wybranych gatunków roślin. 47. Wyprowadzanie mieszańców oddalonych w rodzaju Lupinus. 48. Twórcza i zachowawcza hodowla odmian uprawnych wiesiołka (Oenothera paradoxa Hudziok). 49. Hodowla zachowawcza topinamburu (Helianthus tuberosus). 38 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 50. Opracowanie nowych metod hodowli kukurydzy z wykorzystaniem selekcji indeksowej. 51. Badania nad możliwością zastosowania biostymulacji laserowej do podwyższenia parametrów warunkujących wartość siewną i plonowanie zbóż. Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Terenów Zieleni Nauki rolnicze – agronomia - łąkarstwo, ogrodnictwo, kształtowanie terenów zieleni 52. Określenie możliwości przekształcenia pratocenoz pastewnych w murawy rekreacyjne. Projekt badawczy KBN Nr 2833/P01/2006/31. 53. Ocena bazy żerowej i jej wartość pokarmowa w wyznaczonym terenie OBŚLiHŻŁ AR we Wrocławiu przeznaczonym do hodowli zająca. (Grant międzywydziałowy). 54. Charakterystyka morfologii i fenologii oraz preferencji siedliskowych taksonów rodzaju Solidago na terenie Śląska Dolnego i Opolskiego. (Badania własne). 55. Ocena bonitacyjna nawierzchni trawnikowych miasta Wrocławia (Badania własne). 56. Wpływ gatunków inwazyjnych drzew na strukturę drzewostanu parków wiejskich na Dolnym Śląsku (Badania własne). 57. Wpływ różnych warunków siedliskowych na wykorzystanie traw w rekultywacji. (Badania własne). 58. Analiza wartości użytkowej gatunków i mieszanek trawnikowych. (Badania własne). 59. Ocena wartości wizualnej i funkcjonalnej sportowych nawierzchni trawiastych. (Badania statutowe). 60. Ocena wartości użytkowej traw pastewnych, gazonowych i ozdobnych. (Badania statutowe). 61. Analiza struktury dendrofolory. (Badania statutowe). 62. Studium w projektowaniu zieleni. (Badania statutowe). 63. Badania w zakresie urządzania i pielęgnacji terenów zieleni. (Badania statutowe). 64. Waloryzacja krajobrazowa i koncepcja zagospodarowania różnych terenów (Badania statutowe). Katedra Nauk Humanistycznych Nauki humanistyczne – filozofia, socjologia, historia, religioznawstwo 65. Badania terenowe wśród Polaków zamieszkałych na terenie Mołdawii, 66. Badania nad zbiorowościami polonijnymi w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Obszar tzw. Republiki Nadniestrzańskiej, 67. Polska filozofia kultury XX wieku, 68. Psychospołeczne uwarunkowania funkcjonowania człowieka w organizacji, 69. Komunikacja jako interakcja ukierunkowana, 70. Wobec problemu nihilizmu, Katedra Ochrony Roślin wraz z Zakładem Mikrobiologii Rolniczej Nauki rolnicze – agronomia - ochrona roślin, entomologia, fitopatologia, mikrobiologia 71. Szkodliwa i pożyteczna entomofauna oraz patogeny w zmieniających się agroekosystemach i na terenach zurbanizowanych 72. Entomofauna oblatująca kwiaty nagietka lekarskiego (Calendula officinali) 73. Rozwój szrotówka kasztanowcowiaczka na kasztanowcu białym 74. Szkodliwość i zwalczanie omacnicy prosowianki na kukurydzy nasiennej w woj. Opolskim 75. Stawonogi naziemne na plantacji wikliny oraz siedlisk przyległych 76. Bioróżnorodność fauny epigeicznej na plantacji szarłatu krwistego i w siedliskach przyległych 77. Wpływ pochodnych kwasu jasionowego na odporność roślin rzepaku ozimego 78. Wpływ warunków atmosferycznych na porażenie ziarna pszenicy jarej przez grzyby z rodzaju Fusarium i tworzenie przez nie toksyn 79. Badania grzybów z rodzaju Gymnosporangium na Sorbus aucuparia L. oraz zasiegu ich występowania na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego 80. Pośredni wpływ tau-fluvalinatyny i lambda-cyhalotyny na stawonogi upraw rzepaku 81. Badanie zdrowotności czterech odmian buraka cukrowego w zależności od poziomu nawożenia azotem oraz zastosowanej ochrony chemicznej 82. Badania zdrowotności zbóż w zależności od sposobu uprawy roli 83. Badania zdrowotności ziarna zbóż różnych odmian pszenicy 84. Badania zdrowotności traw gazonowych 39 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 85. Wzajemne oddziaływania drobnoustroje saprofityczne – drobnoustroje fitopatogeniczne - rośliny Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin Nauki rolnicze – agronomia - uprawa roli i roślin, ekologia rolnicza, ochrona roślin, herbologia 86. Badania dotyczące wzajemnych relacji między składnikami agrocenozy – biologiczne podstawy produkcji roślinnej 87. Optymalizacja warunków siedliskowych dla roślin uprawnych 88. Nowe technologie uprawy roli i roślin 89. Modelowanie płodozmianów w aspekcie przyrodniczym i produkcyjnym 90. Biologia, ekologia i zwalczanie chwastów 91. Rolnictwo ekologiczne Katedra Ogrodnictwa Nauki rolnicze – agronomia, ogrodnictwo - sadownictwo, warzywnictwo, dendrologia, 92. Kompleksowe opracowanie technologii produkcji warzyw w uprawie polowej na zbiór wczesny, z uwzględnieniem różnych metod produkcji rozsady, sposobu sadzenia, rozstawy, zastosowania płaskich okryć oraz odmiany i terminu zbioru 93. Wpływ wybranych zabiegów agrotechnicznych na plon i wartość biologiczną rabarbaru oraz kapusty pekińskiej 94. Ocena wartości gospodarczej najnowszych odmian pomidora szklarniowego 95. Wykorzystanie żywych ściółek jako proekologicznej metody uprawy warzyw polowych 96. Ocena skuteczności nawożenia doglebowego, dolistnego i fertygacji z uwzględnieniem wartości biologicznej plonu warzyw polowych oraz szklarniowych 97. Optymalizacja nawożenia mineralnego i organicznego roślin przyprawowych i leczniczych 98. Opracowanie technologii produkcji wybranych gatunków ziół z uwzględnieniem metod uprawy, sposobu i terminu zakładania plantacji oraz wieku roślin 99. Ocena przydatności do warunków klimatycznych Dolnego Śląska nowych odmian i podkładek różnych gatunków roślin sadowniczych 100. Doskonalenie technologii produkcji materiału szkółkarskiego, z uwzględnieniem dalszej jego oceny w nasadzeniach produkcyjnych 101. Ocena skuteczności różnych metod osłabiania wzrostu drzew, a w szczególności zastosowania podkładek karłowych, cięcia korzeni, sposobów sadzenia i prowadzenia drzew, metod i terminów cięcia 102. Ograniczenie ilości stosowanych pestycydów w uprawach sadowniczych poprzez zastosowanie odmian genetycznie odpornych na choroby oraz technologii uprawy gleby w rzędach drzew eliminujących herbicydy 103. Ocena wybranych metod intensyfikacji uprawy brzoskwini przy wykorzystaniu różnych sposobów sadzenia, formowania i cięcia drzew, podkładek oraz metody uprawy gleby 104. Wpływ niektórych czynników rejonu Dolnego Śląska na wzrost roślin ozdobnych 105. Ocena wartości dekoracyjnej mało znanych roślin ozdobnych 106. Fenologia rozwojowa roślin ozdobnych w warunkach Dolnego Śląska 107. Wpływ preparatu Hydroplus Actisil na wzrost i kwitnienie wybranych roślin ozdobnych 108. Analiza dendrologiczna wybranych miejsc Dolnego Śląska Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Nauki rolnicze – agronomia - uprawa roślin 109. Zagadnienia przyrodnicze i agrotechniczne w uprawie zbóż: Reakcja jęczmienia jarego na zróżnicowany poziom agrotechniki, Określenie wartości gospodarczej kilku odmian jęczmienia ozimego, Reakcja pszenżyta ozimego na nawożenie azotem i ochronę roślin, Wpływ nawożenia azotem na plonowanie i skład chemiczny ziarna pszenicy twardej ozimej, Plonowanie i jakość ziarna pszenicy twardej w zależności od gęstości siewu, Reakcja żyta przewódkowego na gęstość siewu i stosowanie antywylegacza, Plonowanie i struktura plonu odmian i nowych rodów pszenżyta jarego w zależności od gęstości siewu, 110. Badania nad odpornością odmian ziemniaka na choroby wirusowe i grzybowe oraz ich zwalczanie, na tle niektórych czynników agrotechnicznych (gęstość sadzenia, pielęgnacja mechaniczna i chemiczna): Nowe elementy agrotechniki ziemniaka i ich wpływ na jakość przetworów, Efektywność ekonomiczna zabiegów ochrony roślin na plantacjach ziemniaka, Wpływ terminu zbioru na przydatność technologiczną i jakość ziemniaka oraz właściwości otrzymanej skrobi. 40 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 111. Wpływ niektórych czynników agrotechnicznych na wartość technologiczną kilku odmian buraka cukrowego: Nowe elementy agrotechniki buraka cukrowego i ich wpływ na jakość surowca, Efektywność ekonomiczna zabiegów ochrony roślin na plantacjach buraka cukrowego, Wartość technologiczna buraka cukrowego w warunkach integrowanej uprawy. 112. Nowe technologie uprawy roślin strączkowych: Wpływ nawożenia borem i molibdenem na rozwój i plonowanie łubinu białego, Wpływ biostymulatora Asahi SL na rozwój i plonowanie soi uprawnej, 113. Doskonalenie technologii uprawy rzepaku ozimego, jarego i lnu oleistego, przy uwzględnieniu wpływu przedplonu, nawożenia i ochrony roślin na jakość surowca: Wpływ terminu zbioru i sposobu omłotu na wartość użytkową nasion rzepaku jarego, Wpływ nawożenia borem i zróżnicowanymi dawkami azotu na rozwój i plonowanie rzepaku jarego, Wpływ terminu i sposobu zbioru oraz nawożenia makro- i mikroelementami na wartość siewną nasion lnu oleistego, Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem, makro- i mikroelementami na plon nasion i profil kwasów tłuszczowych trzech odmian rzepaku jarego, Włączenie biostymulatora Asahi SL do technologii uprawy rzepaku ozimego i jarego. 114. Uprawa roślin na pasze: Uprawa kukurydzy na ziarno i kiszonkę, Wpływ udziału gatunkowego komponentów mieszanek motylkowo-trawiastych i nawożenia azotem na plonowanie i wartość paszy, Następczy wpływ mieszanek motylkowo-trawiastych na plonowanie i wartość paszową owsa uprawianego na kiszonkę i na ziarno, Wpływ sposobów odchwaszczania na plonowanie trzech mieszańców kukurydzy, Ocena wysokości i jakości plonów kukurydzy uprawianej współrzędnie z roślinami strączkowymi, Ocena przydatności bobiku do uprawy współrzędnej z kukurydzą, Porównanie plonowania kukurydzy i sorga cukrowego na glebie średniej i lekkiej, Wpływ sposobu użytkowania na trwałość rutwicy wschodniej, Ocena plonowania dziewięciu odmian kukurydzy uprawianej na kiszonkę i na ziarno, Wpływ przedplonów na biomasę owsa w systemie uprawy tradycyjnej i uproszczonej 115. Proekologiczne aspekty uprawy roślin Uprawa Miscanthusa na glebach skażonych metalami ciężkimi oraz możliwość wykorzystania słomy jako ściółki w kurnikach, Uprawa dwóch odmian Amaranthusa na nasiona, Wpływ nawożenia azotem na plonowanie wybranych klonów wierzby krzewiastej, Wierzba energetyczna jako odnawialne źródło energii oraz jej wykorzystanie do fitoremediacji terenów zanieczyszczonych metalami ciężkimi. 116. Doskonalenie technologii uprawy lnu włóknistego Wpływ nawożenia mikro- i makroelementami jakość włókna lnu. Katedra Żywienia Roślin Nauki rolnicze – agronomia - nawożenie), nauki biologiczne - biologia - fizjologia roślin 117. Badania nad wyłonieniem optymalnej metody oceny potrzeb nawożenia mikroelementami 118. Badania nad określeniem progu toksyczności niektórych metali ciężkich (Zn, Cu, Ni, Mn, Cr, Cd, Pb) dla roślin, z uwzględnieniem ich form występowania w glebach oraz gatunków uprawianych roślin. Ocena możliwości ograniczania dostępności tych metali dla roślin. 119. Współdziałanie wieloletniego nawożenia mineralnego i organicznego na plonowanie roślin oraz wybrane elementy żyzności gleb z uwzględnieniem aspektów ekologicznych. 120. Badania nad możliwością rolniczego lub przyrodniczego zagospodarowania osadów ściekowych zarówno komunalnych, jak i przemysłowych. 121. Przydatność różnych roztworów ekstrakcyjnych do oceny stanu zaopatrzenia roślin w niektóre mikroskładniki. 122. Stosowanie preparatów pochodzenia organicznego do ograniczenia fitotoksyczności metali ciężkich. 123. Badania nad ustaleniem krytycznych koncentracji Mn i Co w roślinach strączkowych uprawianych na glebach lekkich i bardzo lekkich. 124. Wpływ nawożenia siarką na plonowanie roślin oraz właściwości fizyko-chemiczne gleb. 125. Wpływ gospodarowania ekologicznego na jakość produkowanej żywności i środowisko glebowe. 41 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 126. Wpływ zróżnicowanego nawożenia użytku zielonego sodem i potasem na plonowanie i równowagę jonową w roślinach 127. Reakcje roślin na czynniki stresowe (stres pokarmowy – deficyt składników pokarmowych; stres solny -metale ciężkie: ołów, kadm, miedź; herbicydy) 128. Zastosowanie testów wzrostowych w ocenie fitotoksyczności ksenobiotyków 129. Procesy fizjologiczne w roślinach pszenżyta uprawianego w monokulturze i w płodozmianie. Liczba realizowanych tematów badawczych Liczba tematów badawczych realizowanych w roku 2007 w tym zakończonych w roku 2007 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - własne 23 8 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - habilitacyjne - - Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - promotorskie 6 2 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - zamawiane 1 1 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - celowe - - Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - rozwojowe 2 - Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - specjalne 1 - Badania finansowane z dotacji na działalność statutową 82 40 Badania finansowane z dotacji na badania własne – granty wewnętrzne 27 11 73 10 27 17 7 4 Badania finansowane z dotacji na badania własne – prace promocyjne Umowy z podmiotami gospodarczymi Badania finansowane przez partnerów zagranicznych Wykaz realizowanych tematów badawczych finansowanych ze środków zewnętrznych Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - własne 1. Numer umowy: PO6S 062 28 Temat: Ocena możliwości zastosowania metody wspomaganej fitoekstrakcji do rekultywacji gleb zanieczyszczonych emisjami hutnictwa miedzi Kierownik: dr hab. A. Karczewska Okres umowy: 2005-2008 Kwota w PLN: 189 000 2. Numer umowy: P06504529 Temat: Koloidy organiczne i mineralne w zwietrzelinach kwaśnych, obojętnych i zasadowych skał magmowych i ich rola w kształtowaniu właściwości środowiska glebowego Kierownik: prof. dr hab. Jerzy Weber Okres umowy: 2005-2008 Kwota w PLN: 155 600 42 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 3. Numer umowy: P06S01030 Temat: Projekt i opracowanie systemu pomiaru potencjału sedymentacji nanocząstek układów koloidalnych powierzchniowej warstwy litosfery Kierownik: dr inż. Przemysław Woźniczka Okres umowy: 2006-2008 Kwota w PLN: 180 000 4. Numer umowy: 1072/P06/2005/29 Temat: Dynamika węgla i tempo rozkładu materii organicznej w zróżnicowanych siedliskach górskich, na przykładzie Sudetów Wschodnich Kierownik: dr inż. Elżbieta Jamroz Okres umowy: 2005-2008 Kwota w PLN: 87 350 5. Numer umowy: 2257/B/P01/2007/33 Temat: Badania nad mechanizmem wiązania fosforu w glebie oraz jego oddziaływaniem na właściwości koloidów glebowych Kierownik: dr inż. Magdalena Dębicka Okres umowy: 2007-2010 Kwota w PLN: 166 718 6. Numer umowy: 2 P06T 048 30 Temat: Modyfikacja cech mechanicznych i reologicznych wybranych warzyw pod wpływem różnych metod suszenia Kierownik: dr inż. Bogdan Stępień Okres umowy: 2006-2008 Kwota w PLN: 111 000 7. Numer umowy: 2036/P01/2007/32 Temat: Wpływ stopnia odwodnienia, mocy mikrofal i czasu przechowywania na jakość wybranych owoców, warzyw i ziół wysuszonych metodą mikrofalowo-podciśnieniową po podsuszeniu konwekcyjnym z uwzględnieniem energochłonności i kinetyki suszenia Kierownik: Adam Figiel Okres umowy: 2007-2009 Kwota w PLN: 168 000 8. Numer umowy: 3P04G08525 Temat: Rośliny inwazyjne jako zagrożenie wartości przyrodniczych dolnośląskich parków narodowych Kierownik: prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski Okres umowy: 2003-2008 Kwota w PLN: 170 000 9. Numer umowy: 2 P04G 088 27 Temat: Ochrona układów biologicznych przed stresem oksydacyjnym przez nowe substancje z funkcją antyoksydantu. Kierownik: prof. dr hab. Halina Kleszczyńska Okres umowy: 2004-2007 Kwota w PLN: 290 000 10. Numer umowy: 2 P04G 089 27 Temat: Badanie mechanizmów toksyczności wybranych organicznych związków cyny i ołowiu na błony biologiczne i modelowe oraz ochrony błon przed toksykantami. Kierownik: prof. dr hab. Stanisław Przestalski Okres umowy: 2004-2007 Kwota w PLN: 340 800 11. Numer umowy: 1033/P06/2005/29 Temat: Wpływ biostymulacji laserowej zbóż na aktywność enzymatyczną oraz poziom fitohormonów i wolnych rodników Kierownik: dr inż. Hanna Szajsner Okres umowy: 2005-2008 Kwota w PLN: 130 000 43 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 12. Numer umowy: 3 P06R 023 25 Temat: Związki fenolowe jako jeden z czynników determinujących zdolność bakterii z rodzaju Pseudomonas do kolonizacji ryzosfery pszenicy Kierownik: dr Małgorzata Oksińska Okres umowy: 2003-2007 Kwota w PLN: 199 800 13. Numer umowy: 2 P06R 122 26 Temat: Autotoksyczność pszenżyta ozimego uprawianego po sobie i możliwości jej ograniczania Kierownik: prof. dr hab. Danuta Parylak Okres umowy: 2004-2007 Kwota w PLN: 180 000 14. Numer umowy: 2 P06R 025 27 Temat: Zmiany siedliskowe i produkcyjność pszenicy jarej w warunkach różnego zagospodarowania przedplonowych liści buraka cukrowego oraz nawożenia azotowego Kierownik: dr inż. Roman Wacławowicz Okres umowy: 2004-2007 Kwota w PLN: 140 000 15. Numer umowy: 0778/P01/2006/30 Temat: Żywe ściółki we współrzędnej uprawie z pomidorem gruntowym i papryką oraz ich wpływ następczy na plonowanie selera korzeniowego i pora Kierownik: dr hab. Katarzyna Adamczewska-Sowińska Okres umowy: 2006-2009 Kwota w PLN: 184 650 16. Numer umowy: 3413/P01/2006/31 Temat: Drzewa brzoskwini na podkładce karłowej jako możliwość intensyfikacji uprawy tego gatunku. Opracowanie optymalnego sposobu produkcji materiału szkółkarskiego na podkładce karłowej Pumiselect oraz jego ocena w różnych typach sadu brzoskwiniowego. Kierownik: dr hab. Adam Szewczuk Okres umowy: 2006-2008 Kwota w PLN: 68 250 17. Numer umowy:1507/P01/2007/32 Temat: Plonowanie, jakość owoców i odżywienie pomidora szklarniowego uprawianego w włóknie drzewnym Kierownik: dr Piotr Chohura Okres umowy: 2007-2010 Kwota w PLN: 140 750 18. Numer umowy:1303/P01/2007/32 Temat: Zieleń cmentarzy w krajobrazie wsi Dolnego Śląska Kierownik: dr Regina Dębicz Okres umowy: 2007-2010 Kwota w PLN: 122 880 19. Numer umowy: 3913/P01/2007/32 Temat: Ocena składu chemicznego i przydatności technologicznej dla potrzeb przetwórstwa owoców oraz nasion Cucurbita pepo i Cucurbita maxima w zależności od odmiany i sposobu nawożenia Kierownik: dr hab. Anita Biesiada Okres umowy: 2007-2010 Kwota w PLN: 269 962 20. Numer umowy: 0410/PO6/2004/26 Temat: Wpływ rozmieszczenia roślin w łanie na rozwój i plonowanie mieszańcowych i populacyjnych odmian rzepaku ozimego. Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Kotecki Okres umowy: 2004-2007 Kwota w PLN: 190 000 44 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 21. Numer umowy: 1004/PO1/2006/30 Temat: Określenie wymagań agrotechnicznych i siedliskowych pszenicy twardej ozimej (Triticum durum Desf.) w nizinnym rejonie Dolnego Śląska. Kierownik: dr hab. Barbara Chrzanowska –Drożdż Okres umowy: 2006-2009 Kwota w PLN: 205 000 22. Numer umowy: 2167/PO1/2006/31 Temat: Ocena możliwości współrzędnej, integrowanej uprawy kukurydzy z soją pastewną z przeznaczeniem na kiszonkę. Kierownik: dr hab. Józef Sowiński Okres umowy: 2006-2010 Kwota w PLN: 160 000 23. Numer umowy: 1046/PO6/2005/29 Temat: Selen w glebach i roślinach uprawnych okolic Wrocławia Kierownik: dr hab. Barbara Patorczyk Pytlik prof. nadzw. UP Okres umowy: 2005-2008 Kwota w PLN: 160 350 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW – promotorskie 1. Numer umowy: 283/PO1/2006/31 Temat: Ocena możliwości przekształcenia pratocenoz pastewnych w murawy rekreacyjne Kierownik: dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. Okres umowy: 22.11-2006 – 21.12.2007 Kwota w PLN: 25 000 2. Numer umowy: 2817/P01/2007/32 Temat: Produktywność i konkurencja w mieszankach jęczmienia jarego z grochem przy trzech poziomach nawożenia azotowego Kierownik: dr hab. Piotr Sobkowicz Okres umowy: 2007-2009 Kwota w PLN: 41 310 3. Numer umowy: 2698/PO1/2007/32 Temat: Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na rozwój, plonowanie i wartość technologiczną ziarna pszenżyta ozimego. Kierownik: dr hab. Barbara Chrzanowska –Drożdż Okres umowy: 2007-2008 Kwota w PLN: 29 900 4. Numer umowy: P04G05928 Temat: Transformacja i recykling materii organicznej oraz składników mineralnych odpadów komunalnych. Kierownik: prof. dr hab. Jerzy Drozd Okres umowy: 2005-2007 Kwota w PLN: 48 000 podczas kompostowania 5. Numer umowy: 1380/B/P01/2007/33 Temat: Wpływ wybranych czynników na rozwój i produktywność jabłoni sadzonych metodą w redliny Kierownik: dr hab. Adam Szewczuk Okres umowy: 2007-2009 Kwota w PLN: 48 380 6. Numer umowy: 3081/P01/2006/31 45 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Temat: Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na plonowanie i wartość odżywczą buraka liściowego (Beta vulgaris L. var. cicla L.) Kierownik: prof. dr hab. Eugeniusz Kołota Okres umowy: 2006-2008 Kwota w PLN: 48 550 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW – zamawiane 1. Numer umowy: PBZ-KBN-108/PO4/2004 Temat: Impact of climatic change on zooplankton communities seabird population and Antarcitc ecosystems wykonywany w ramach pakietu grantu zamawianego pt. „Struktura, ewolucja i dynamika litosfery, kriosfery i biosfery w europejskim sektorze Arktyki oraz w Antarktyce Kierownik: Koordynator prof. dr hab. Aleksander Guterch czł. rzecz. PAN Instytut Geofizyki PAN w Warszawie Wykonawcy Jan Matuła, Bronisław Wojtuń Okres umowy: 2005-2007 Kwota w PLN: 40 000 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW – rozwojowe 1. Numer umowy: 0617/ R/1/P01/2007/02 Temat: Opracowanie technologii uprawy miskanta olbrzymiego i możliwości wykorzystania słomy na cele energetyczne i pozaenergetyczne. Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Kotecki Okres umowy: 2007-2010 Kwota w PLN: 1 044 400 2. Numer umowy: 0629/R-T02/2007/03 Temat: Zagospodarowanie odpadów mineralnych i organicznych do rewitalizacji zdegradowanych terenów poprzemysłowych Kierownik: prof. dr hab. Zofia Spiak Okres umowy: 2007-2010 Kwota w PLN: 1 300 000 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW – specjalne 1. Numer umowy: 113/IPY/2007/01/f Temat: Struktura przestrzenna pola temperatury powietrza jako podstawa do rozpoznania mechanizmów funkcjonowania ekosystemów na obszarze Zachodniego Spitsbergenu Kierownik: dr Krzysztof Migała, Uniwersytet Wrocławski Kierownik zadania: dr Bronisław Wojtuń (projekt nr 42/1-R/07) Okres umowy: 06.06.2007 – 05.04.2010 Kwota w PLN: 46 800 Umowy z podmiotami gospodarczymi 1. Numer umowy: 14/2-R/97 Temat: Dokumentacja zawartości metali ciężkich w glebach w rejonie składowiska Żelazny Most ze szczególnym uwzględnieniem wsi Tarnówek. Zleceniodawca: KGHM Polska Miedź SA Kierownik: prof. dr hab. Tadeusz Chodak Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 23 330 2. Numer umowy: 3/2-R/07 Temat: Wykonanie odwiertów na działce nr 50 obręb Osowa Sień gmina Wschowa celem zbadania głębokości zanieczyszczenia gleby niklem i wykonania projektu rekultywacji gruntów. Kierownik: dr hab. Cezary Kabała Okres umowy: 2007 Kwota w PLN: 2 900 46 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 3. Numer umowy: 4/2-R/07 Temat: Analizy chemiczne gleb leśnych z obszaru Dolnego Śląska. Kierownik: prof. dr hab. J. Weber Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 27 080 4. Numer umowy: 48/2-R/2007 Temat: Badanie stanu gleb w leśnictwie Obora, gmina Polkowice, obręb Biedrzychowa w oddziałach leśnych 76d, 75f i 75g, zalanych wodami przemysłowymi na skutek awarii w dniu 01.12.2005 Kierownik: dr hab. J. Kaszubkiewicz, prof. UP Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 12 200 5. Numer umowy: 30/2-R/2007 Temat: Badanie stanu gleb w leśnictwie Damówka obręb Polkowice w oddziałach leśnych 65f, 60d, 27b zalanych wodami technologicznymi na skutek awarii w lipcu 2006 r. Kierownik: dr hab. Jarosław Kaszubkiewicz, prof. UP Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 23 180 6. Numer umowy: 44/2-R/2007 Temat: Badania hałdy urobku zgromadzonego na wysypisku odpadów komunalnych w Wichrowie Kierownik: dr hab. Jarosław Kaszubkiewicz, prof. UP Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 4 270 7. Numer umowy: 40/12 - R/2006 Temat: Optymalizacja metod otrzymywania linii DH kukurydzy na drodze androgenezy. Kierownik: dr Galek Renata Okres umowy: 2006-2007 Kwota w PLN: 132 990 8. Numer umowy: 14/2007 (52/12-R/2007) Temat: Prowadzenie doświadczeń polowych PDO o tematyce K. Kierownik: dr hab. prof. nadzw. Henryk Bujak Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 4 400 9. Numer umowy: 9/12-R/2007 (Umowa finansowana przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi) Temat: Opracowanie wielocechowych indeksów selekcyjnych dla materiałów wyjściowych kukurydzy. Kierownik: prof. dr hab. Jan Kaczmarek Okres umowy: 2004-2007 Kwota w PLN: 289 000 10. Numer umowy: 43/12-R/2007 (Agropharm) Temat: Realizacja hodowli zachowawczej odmiany uprawnej Amar wiesiołka dziwnego (Oenothera paradoxa). Kierownik: dr hab. prof. nadzw. Henryk Bujak Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 19 201 11. Numer umowy: 29/4-R/2007 Temat: Badania podatności tynków na rozwój grzybów. Zleceniodawca: Henkel Polska sp. z o.o. Kierownik: dr inż. Krzysztof Matkowski Okres umowy: 2007- 2007 Kwota w PLN: 34 868 12. Numer umowy: 41/4-R/2007 Temat: Badanie czystości mikrobiologicznej ośmiu preparatów „Mikoryza”. Zleceniodawca: BROS s.j. Kierownik: dr hab. Elżbieta Pląskowska Okres umowy: 2007- 2007 47 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Kwota w PLN: 3120 13. Numer umowy: 62/4-R/2007 Temat: Dokonanie oceny stanu zdrowotności 110 sztuk topoli Kierownik: dr inż. Włodzimierz Kita Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 1028,68 14. Numer umowy: GPI/Wdr/1/05 Temat: Umowa o udostępnienie wyników pracy badawczej i ich wdrożenie Kierownik: prof. dr hab. Pietr Stanisław J Okres umowy: 2005-2018 Kwota w PLN: 50 000 + udział w sprzedaży 15. Numer umowy: 1/4-R/07 Temat: Analiza i diagnostyka mikrobiologiczna oraz sprzedaż płytek do diagnostyki Kierownik: prof. dr hab. Pietr Stanisław J Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 8 800 w roku 2007 16. Numer umowy: 11/8-R/2007 Temat: Włączenie biostymulatora ASAHI SL do technologii uprawy rzepaku ozimego i jarego. Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Kotecki Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 8 540 17. Numer umowy: 16/8-R/2007 Temat: Przeprowadzenie doświadczenia polowego z uprawą 22 odmian kukurydzy na kiszonkę. Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Kotecki Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 6600,20 18. Numer umowy: 49/8-R/2007 Temat: Przeprowadzenie doświadczeń polowych PDO o metodyce K z jęczmieniem ozimym, z jęczmieniem jarym i rzepakiem ozimym. Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Kotecki Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 10 239 19. Numer umowy: 54/6/R/2007 Temat: Ocena zakresu zastosowania nawozu typu Addukt w nawożeniu roślin w porównaniu z innymi nawozami azotowymi Kierownik: prof. dr hab. Zofia Spiak Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 10 980 20. Numer umowy: 35/11R/2006 Temat: Przeprowadzenie doświadczenia polowego, porównawczego ze zmodyfikowaną genetycznie odmianą kukurydzy DKC 3421 YG zawierającą opatentowany przez firmą Monsanto gen MON-00810-6, technologie YieldGard warunkujący cechę odporności na omacnicę prosowiankę Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 2006-2007 Kwota w PLN: 4 800 PLN (w roku 2007) 21. Numer umowy: 19/11R/2007 Temat: Porównanie plonowania mieszańcowych i populacyjnych odmian Zyta, pszenżyta i pszenicy ozimej w warunkach Dolnego Śląska Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 1 952 48 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 22. Numer umowy: 21/11R/2207 Temat: Porównanie plonowania odmian populacyjnych i mieszańcowych rzepaku ozimego w warunkach klimatycznych Dolnego Śląska Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 7 320 23. Numer umowy: 22/11R/2007 Temat: Porównanie plonowania odmian mieszańcowych kukurydzy w uprawie na ziarno w warunkach klimatycznych Dolnego Śląska Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 7 320 24. Numer umowy: 45/11R/2007 Temat: Wpływ preparatu EM-Farming zastosowanego w uprawie pszenicy i żyta ozimego uprawianych krótkotrwałej monokulturze na środowisko glebowe i plonowanie Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 2007-2009 Kwota w PLN: 9 760 25. Numer umowy: 64/11R/2007 Temat: Organizacja konferencji z cyklu Nauka Praktyce „Niekonwencjonalne sposoby podnoszenia urodzajności gleb” Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 8 000 26. Numer umowy: 19/DCSR/2007 Temat: Diagnoza stanu i kierunki rozwoju produkcji rolniczej na Dolnym Śląsku. W ramach: - Dolnośląskie Centrum Studiów Regionalnych. Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego - Działanie 2.6. Nr Z/2.02/II/2.6/16/05 Kierownik: dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. Okres umowy: 2007 27. Numer umowy: Projekt nr WKP 1/1.4.5./1/2005/3/3/225 – Temat: Możliwości realizacji rozwoju zrównoważonego w rolnictwie na Dolnym Śląsku. W: Makroregion innowacyjny. Foresight technologiczny dla woj. dolnośląskiego. Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw - Działanie 1.4.5.. Kierownik: dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. Okres umowy: 2007 Badania finansowane przez partnerów zagranicznych 1. Wiesław Wojciechowski - udział w projekcie “Ocena skuteczności adiuwanta NU-FILM 96 EC w ograniczaniu porastania ziarniaków pszenicy ozimej w kłosie”. Lances Link S.A., Geneva - Switzerland. Contrach No 95 reg.94/07/, kwota w PLN: 9 760 2. Umowa nr ZPORR2.6/D/2006 o udział w projekcie „Drugi program stypendialny dla doktorantów Akademii Rolniczej we Wrocławiu” nr Z/2.02/II/2.6/08/06/U/01/06 Temat: Produktywność i konkurencja w mieszankach jęczmienia jarego z grochem przy trzech poziomach nawożenia azotowego Kierownik: mgr Magdalena Podgórska-Lesiak Okres umowy: 2006-2007 Kwota w PLN: 27 000 49 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 3. Umowa nr ZPORR2.6/D/15/2006 o udział w projekcie „Drugi program stypendialny dla doktorantów Akademii Rolniczej we Wrocławiu” nr Z/2.02/II/2.6/08/06/U/01/06 Temat: Cytomolekularna charakterystyka mieszańców międzygatunkowych z rodzaju Lupinus. Kierownik: mgr Patrycja Maniukiewicz-Caban Okres umowy: 2006-2007 Kwota w PLN: 27 000 4. Umowa nr ZPORR2.6/D/18/2006 o udział w projekcie „Drugi program stypendialny dla doktorantów Akademii Rolniczej we Wrocławiu” nr Z/2.02/II/2.6/08/06/U/01/06 Temat: Konstruowanie mapy genetycznej żyta z wykorzystaniem markerów molekularnych Kierownik: mgr Kamila Nowosad Okres umowy: 2006-2007 Kwota w PLN : 27 000 5. Umowa nr ZPORR2.6/D/31/2006 o udział w projekcie „Drugi program stypendialny dla doktorantów Akademii Rolniczej we Wrocławiu” nr Z/2.02/II/2.6/08/06/U/01/06 Temat: Heterozja i wartość hodowlana materiałów wyjściowych kukurydzy. Kierownik: mgr Katarzyna Dmochowska-Huba Okres umowy: 2006-2007 Kwota w PLN: 19 500 6. Nr projektu: TCP/POL/3004 Temat: Zrównoważony rozwój obszarów górskich Kierownik: dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. AR Okres umowy: 2006-2007 Kwota: 10 000 USD 7. Nr projektu: 3/428/DN-3/2007 z Instytutem Chemii Przemysłowej działającym w imieniu UNDEP Temat: Monitoring i ocena realizacji Projektu GEF eliminacji bromku metylu w części dotyczącej zastosowań „soil uses” Kierownik: prof. dr hab. Stanisław J.Pietr Okres umowy: 2007-2007 Kwota w PLN: 16 000 Dane o wdrożeniach i patentach Liczba i wykaz uzyskanych patentów międzynarodowych i wykorzystanych (licencja) poza granicami Polski: - Liczba i wykaz uzyskanych patentów międzynarodowych: Liczba i wykaz międzynarodowych zgłoszeń patentowych: Liczba i wykaz uzyskanych i wykorzystanych patentów krajowych: 1 1. P-360378 ,,Wirówka” - dr hab. Krystian Kubica Liczba i wykaz uzyskanych patentów krajowych: Liczba zgłoszeń patentowych w UP RP: 5 1. P-381737 „Przyrząd do pobierania cieczy wyciskanej z próbki oraz sposób określania jej ilości” - dr inż. G. Czachor 2. P-381738 „Przyrząd do pobierania cieczy z próbki ściskanej jednoosiowo oraz sposób określania jej ilości - dr inż. G. Czachor 3. P-382446 „Przyrząd do wycinania próbek” - dr inż. G. Czachor 4. P-382447 „Przyrząd do jednoosiowego ściskania próbek, zwłaszcza z suszonych warzyw i owoców” - dr inż. mG. Czachor 5. P382973 - Projekt wynalazczy pt.: Roślinny środek przeciwutleniający i sposób wytwarzania roślinnego środka przeciwutleniającego - prof. dr hab. Roman Gancarz, dr inż. Izabela Pawlaczyk, prof. dr hab. Halina Kleszczyńska (zgłoszono w Politechnice Wrocławskiej) Liczba i wykaz uzyskanych praw ochronnych na wzory użytkowe: - 50 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Przykłady ważniejszych tematów badawczych zakończonych w roku sprawozdawczym, zastosowanych lub oferowanych do zastosowania w praktyce w 2007 roku Jednostka, w której Tytuł przedsięwzięcia Forma zakończenia zastosowano lub Uwagi Lp. tematu zaoferowano do zastosowania 1 2 3 4 5 1 Diagnoza stanu i kierunki rozwoju Opracowanie zwarte Dolnośląskie produkcji rolniczej na Dolnym Centrum Studiów Śląsku Regionalnych 2 Możliwości realizacji rozwoju Opracowanie zwarte Urząd Marszałkowski zrównoważonego w rolnictwie na we Wrocławiu Dolnym Śląsku 3 Opracowanie wielocechowych Sprawozdanie Hodowla Roślin Opublikowano 12 indeksów selekcyjnych dla końcowe Smolice Sp z o.o. prac materiałów wyjściowych Nasiona Kobierzyc Opracowanie kukurydzy. Sp.z o.o. indeksów selekcyjnych oraz metodyki szacowania wag dla ekonomicznych cech kukurydzy 4 Optymalizacja metod Sprawozdanie Hodowla Roślin Opracowanie otrzymywania linii DH kukurydzy Rolniczych – metodyki indukcji na drodze androgenezy. Nasiona Kobierzyc androgenezy u Sp. z o.o. kukurydzy z wykorzystaniem kultur pylnikowych 5 Ocena możliwości przekształcenia Obrona pracy Instytucje pratocenoz pastewnych w murawy doktorskiej użyteczności rekreacyjne. publicznej. 6 Ocena bazy żerowej i jej wartość Raport końcowy OBŚLiHŻŁ pokarmowa w wyznaczonym UP we Wrocławiu terenie OBŚLiHŻŁ AR we Wrocławiu przeznaczonym do nadleśnictwa hodowli zająca. 7 Wpływ różnych sposobów Opracowanie Rolniczy Zakład wyniki mogą polowego zagospodarowania liści wyników badań w Doświadczalny UP posłużyć uściśleniu buraka cukrowego oraz nawożenia formie publikacji i (pola produkcyjne) zaleceń azotowego na produkcyjność prezentacji na agrotechnicznych pszenicy jarej oraz zmiany w konferencjach siedlisku glebowym 8 Znaczenie międzyplonów ścierniskowych w płodozmianach specjalistycznych i monokulturze żyta. Opracowanie wyników badań w formie publikacji i prezentacji na konferencjach Rolniczy Zakład Doświadczalny UP (pola produkcyjne) wyniki mogą posłużyć uściśleniu zaleceń agrotechnicznych Udział w międzynarodowych programów naukowych Ogólna liczba realizowanych projektów badawczych: 7 - w tym: Programów Ramowych UE : 2 innych programów naukowych UE ( COST, Eureka, Leonardo da Vinci): 3 programów naukowych spoza UE: 1 indywidualnych projektów (np. stypendium NATO, M.Curie, współpraca z USA, inne): 1 51 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Opis międzynarodowych programów naukowych (Podać nazwę programu, tytuł projektu, nazwisko kierownika projektu, instytucja koordynująca, wspólne osiągnięcia) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. SOILCRITZONE - inicjatywa koordynowana przez University of Bristol, UK, finansowana przez UE w celu przygotowania projektu badawczego w ramach PR7 - prof. dr hab. Jerzy Weber Współpraca z Uniwersytetem w Perugii (Włochy) w zakresie analiz właściwości substancji humusowych zmienianych pod wpływem antropopresji (wspólne prowadzenie badań naukowych ) - prof. dr hab. Jerzy Weber SOIL NITROGEN-supporting action FP7 – przygotowanie programu koordynowanego przez Uniwersytet w Mediolanie w ramach PR7 - prof. dr hab. Jerzy Weber Trójstronna współpraca Uniwersytetu w Sienie, Berkeley i Heraklion na temat: Rekultywacja terenów polimetalicznych w Toskanii i na Dolnym - prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski, dr hab. Teresa Brej Projekt: „Zrównoważony rozwój obszarów górskich” (TCP/POL/3004) - Kierownik projektu: dr hab. prof. Barbara Kutkowska, prof. nadzw. UP, Instytucje koordynujące: FAO, FAPA. Opracowanie monografii oraz organizacja konferencji promującej idee projektu „Zastosowanie uprawy konserwującej w płodozmianie: burak cukrowy – pszenica jara – jęczmień jary” realizowany w ramach statycznego doświadczenia płodozmianowego we współpracy z Internationale Arbeitsgemeinschaft für Bodenfruchtbarkeit (IOSDV) in der Internationalen Bodenkundlichen Gesellschaft (ISSS). Projekt oparto na ścisłym statycznym doświadczeniu płodozmianowym (burak cukrowy - pszenica jara jęczmień jary). W projekcie uwzględniono dopływ różnych substancji organicznych: wszystkie plony uboczne (liście buraka cukrowego, słoma pszenicy ozimej i jęczmienia ozimego) oraz międzyplonu ścierniskowego na tle wzrastających dawek nawożenia azotowego – prof. dr hab. Lesław Zimny Marie Curie Intra-European Fellowships (EIF) - indywidualne stypendium postdoktoranckie finansowane z grantu UE przyznanego w ramach 6 Programu Ramowego. Tytuł projektu: „Proteomics of plant responses to salt stress”. Instytucja koordynująca: Komisja Europejska, Bruksela. Kompletna, porównawcza charakterystyka wydajności procesów fotosyntetycznych, obejmująca: analizę parametrów wymiany gazowej (ocena fazy ciemnej fotosyntezy), analizę parametrów przyżyciowej emisji fluorescencyjnej chlorofilu (ocena aktywnosci PSII i funkcjonowania pierwotnych akceptorów elektronów w trakcie fazy świetlnej) oraz przyżyciowe pomiary spektrofotometryczne w paśmie 820 nm (ocena aktywności i transportu elektronow przez PSI), u Arabidopsis thaliana i blisko spokrewnionej z nią, słonolubnej Thellungiella halophila w warunkach zasolenia. – dr Piotr Stępień. Dane o dwustronnych umowach międzynarodowych zawartych przez wydział, instytut, katedrę (Podać nazwę placówki, kraj, okres trwania umowy, liczba wyjazdów, wspólne osiągnięcia) 1. Lwowski Państwowy Agrarny Uniwersytet w Dublanach - Ukraina Rok podpisania umowy: 2003 Wyjazd 12 studentów oraz opiekun koła naukowego 2. Dwustronna wzajemna wymiana materiałów genetycznych z rodzaju Lupinus. Porozumienie podpisane pomiędzy Katedrą Hodowli Roślin i Nasiennictwa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, a Departamentem Rolniczym w Zachodniej Australii (DAWA) w Perth – Bilateral Lupin Genetic Material Transfer Agreement. Porozumienie zawarto na okres 10 lat (od 2003 r.) Wymiana doświadczeń i prowadzenie wspólnie oceny mieszańców międzygatunkowych Udział w sieciach naukowych lub konsorcjach naukowo-przemysłowych Liczba sieci naukowych w których uczestniczy jednostka: Opis specjalności naukowej sieci Liczba konsorcjów naukowo-przemysłowych, w których skład wchodzi jednostka naukowa: 1 Nazwa i zakres działania konsorcjum Scientific Network AGRORISKS - Eliminowanie rolniczych zagrożeń zdrowia i środowiska – prof. dr hab. Józef Szlachta 52 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Członkostwo z wyboru w międzynarodowych organizacjach naukowych i komitetach redakcyjnych czasopism naukowych o zasięgu światowym Rodzaj organizacji Lp. Nazwisko i Nazwa organizacji/czasopisma /PAN, PAU, Rok imię międzynarodowa wyboru organizacja naukowa, inne/ 1 Brej Teresa International Association for Vegetation Science międzynarodowa organizacja 1993 naukowa 2 Fabiszewski American Briological and Lichenological Society międzynarodowa 1971 Jerzy British Ecological Society organizacja 1980 British Lichenological Society naukowa 1971 International Association for Vegetation Science 1985 1991 Acta Societatis Botanicorum Poloniae – red. naczelny czasopismo 2006 Journ. of Applied Ecology naukowe o zasięgu 2007 Lichenologist światowym 3 Karczewska ISEB (International Symposia on Environmental międzynarodowa Anna Biogeochemistry – członek Komietu organizacja 2003 Międzynarodowego (International Committee) naukowa ISTEB / ICOBTE (International Society for Trace międzynarodowa Elements Biogeochemistry – International organizacja Conferences on Biogeochemistry of Trace Elements) – naukowa 1999 członek Komietu Międzynarodowego (International Committee) 4 Kołota International Society for Horticultural Science międzynarodowa 1986 Eugeniusz - Working Group of ISHS: Timing of Field organizacja Production of Vegetables naukowa 1993 - Working Group of ISHS: Vegetable Nutrition and Fertilization 1998 5 Matuła Jan European Phycological Society międzynarodowa organizacja 1997 naukowa 6 SawickaInternational Lupin Association międzynarodowa Sienkiewicz organizacja 2005 Ewa naukowa 7 Szlachta Józef Komitet Techniki Rolniczej PAN 1996 Research in Agricultural Engineering Komitet Redakcyjny 2006 (republika Czeska) 8 Tomaszewska Polish National Committee of International Peat międzynarodowa 1996 Klara Society (IPS) organizacja 9 Urbaniak Group of European Charophytologist GEC międzynarodowa 2000 Jacek International Research Group of Charophytes IRGC organizacja 2000 naukowa 10 Weber Jerzy EGU, European Geosciences Union, President Soil międzynarodowa System Science Division organizacja 2003 naukowa IHSS, International Humic Substances Society, vicemiędzynarodowa president IHSS organizacja 2006 naukowa ISEB, International Symposia of Environmental inne 1991, 1998, Biogeochemistry, Vice-chair ISEB 2005, 2007 Member of International Committee 53 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Współpraca z placówkami krajowymi Współpraca naukowa z placówkami PAN, PAU i innymi organizacjami naukowymi: Dr hab. Teresa Brej Vice-przewodnicząca Komisji Ochrony Środowiska Oddziału PAN we Wrocławiu Prof. dr hab. Tadeusz Chodak Członek Rady Naukowej Parku Narodowego Gór Stołowych Członek Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej PAN Prof. dr hab. Jerzy Drozd Członek Rady Naukowej Zakładu Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu . Członek Rady Naukowej Instytutu Agrofizyki PAN w Lublinie Członek Rady Nauki przy MNiSzW Członek Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej PAN Dr hab. Maria Golimowska prof. nadzw. Członek Komitetu Ochrony Roślin PAN Prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski Członek korespondent PAN, Członek prezydium Wrocławskiego oddziału PAN, Przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska Oddziału Wrocławskiego PAN, Członek w Centralnej Komisji d/s Stopni i Tytułów Naukowych Dr inż. Jan Gawęcki Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Łąkarskiego Prof. dr hab. Michał Hurej Członek Komitetu Ochrony Roślin PAN Przewodniczący Komisji do spraw rejestracji odmian ziemniaka przy Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych Członek Rady Konsultacyjnej Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych Dr hab. Cezary Kabała Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego Przewodniczący Zespołu Klasyfikacji Uziarnienia Gleb przy Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego Prof. dr hab. Jan Kaczmarek Członek Komitetu Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin PAN Prof. dr hab. Eugeniusz Kołota Członek Komitetu Nauk Ogrodniczych PAN Członek Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych Członek Zespołu Ekspertów przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego w zakresie nauk rolniczych Wiceprzewodniczący Rady Naukowej Instytutu Warzywnictwa w Skierniewicach Przewodniczący Oddziału Wrocławskiego Polskiego Towarzystwa Nauk Ogrodniczych Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Nauk Ogrodniczych Członek Zespołu Recenzentów Projektów Badawczych w ramach Dyscypliny Naukowej N 310 – Nauki o Roślinach Uprawnych i Glebie Prof. dr hab. Andrzej Kotecki Wiceprzewodniczący Komitetu Uprawy Roślin PAN w kadencji 2007 – 2010. Dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. Członek Komitetu Ekonomiki Rolnictwa PAN Członek Prezydium Komitetu Zagospodarowania Ziem Górskich PAN Prof. dr hab. Danuta Parylak Wiceprzewodnicząca Komitetu Uprawy Roślin PAN w kadencji 2007-2010 Przewodnicząca Oddziału Wrocławskiego Polskiego Towarzystwa Agronomicznego Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Agronomicznego Członek Wydziału VII Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego Członek Zespołu ds. Badań nad Odpornością Chwastów IUNG PIB Dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw Członek Komitetu Zagospodarowania Ziem Górskich PAN Dr inż. Roman Śniady Członek założyciel International Society of Organic Agriculture Research (ISOFAR) Prof. dr hab. Zofia Spiak Członek Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej PAN 54 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Prof. dr hab. Józef Szlachta Vice-przewodniczący Komitetu Techniki Rolniczej PAN Członek Rady Naukowej IBMER Warszawa Prof. dr hab. Jerzy Weber Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego Członek Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej PAN Uniwersytet Wrocławski, Wydział Chemii - współpraca w zakresie charakterystyki substancji humusowych Dr hab. Karol Wolski Vice-przewodniczący Oddziału Wrocławskiego Polskiego Towarzystwa Agronomicznego Sekretarz Polskiego Towarzystwa Łąkarskiego Prof. dr hab. Lesław Zimny Członek Komisji ds. rejestracji odmian roślin korzeniowych Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych przy Ministrze Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu Akademia Górniczo – Hutnicza w Krakowie Akademia Świętokrzyska Arboretum Leśne w Ślizowie Arboretum Leśne im. Prof. dr hab. Stefana Białoboka w Sycowie Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Forum Naukowe Polsko-Słowacko-Ukraińskie „Jałta 2007” Hodowla Roślin – Nasiona Kobierzyce Hodowla Roślin Smolice Inspektorat Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa we Wrocławiu Instytut Agrofizyki PAN im. B. Dobrzańskiego w Lublinie Instytut Chemii – Uniwersytet Wrocławski Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin AR w Lublinie Instytut Genetyki Roślin PAN Poznań Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PIB Instytut Warzywnictwa Instytutu Ochrony Roślin Oddział Sośnicowice Katedra Fizyki Akademia Rolnicza Lublin Katedra Elektroniki i Fotoniki Politechnika Wrocławska Komitet Ekonomiki Rolnictwa PAN Komitet Nauk Ogrodniczych PAN Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich PAN, Politechnika Wrocławska, Katedra Elektroniki i Fotoniki Polska Akademia Nauk w Warszawie, Polska Akademia Umiejętności w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biofizyczne, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Polskie Towarzystwo Kalorymetrii i Analizy Technicznej. SGGW w Warszawie Stacja Doświadczalna Oceny Odmian Zybiszów Stacja Doświadczalna Oceny Odmian Tomaszów Bolesławiecki Stacja Hodowli Roślin w Przebędowie Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu UMCS w Lublinie. Uniwersytet Jagielloński Uniwersytet w Toruniu Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Uniwersytet Wrocławski Wrocławskie Towarzystwo Biologii Komórki, Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości w Wałbrzychu, Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN Poznań Zakład Biologii Molekularnej Roślin UAM w Poznaniu Zakład Zasobów Genowych w Radzikowie Związek Hodowców Bydła i Producentów Mleka we Wrocławiu 55 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Prace w redakcjach i kolegiach wydawniczych: Prof. dr hab. Danuta Drozd Członek Rady Redakcyjnej Acta Agrophysica Prof. dr hab. Jerzy Drozd Członek kolegium redakcyjnego Polish Journal of Soil Science Prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski Redaktor naczelny Acta Societatis Botanicorum Poloniae Redaktor naczelny Annales Silesiae Prof. dr hab. Michał Hurej Członek rady programowej Journal of Plant Protection Research Członek rady programowej Ziemniak Polski Dr hab. Cezary Kabała Członek Editional Board, Journal of Soil Science and Plant Nutrition Prof. dr hab. Eugeniusz Kamiński Członek Rady Redy Redakcyjnej Acta Agrophysica Prof. dr hab. Eugeniusz Kołota Członek Kolegium Redakcyjnego Roczniki AR w Poznaniu Seria Ogrodnictwo Członek Komitetu Redakcyjnego Vegetable Crops Research Bulletin Wiceprzewodniczący Komitetu Redakcyjnego Folia Horticulturae Prof. dr hab. Andrzej Kotecki Członek Rady Naukowej Acta Scientiarum Polonorum s. Agricultura Członek Rady Naukowej Zeszytów Naukowych AR w Poznaniu. Redaktor Naczelny Zeszytów Naukowych Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Prof. dr hab. Danuta Parylak Członek Rady Redakcyjnej Fragmenta Agronomica Prof. dr hab. Zofia Spiak Redaktor merytoryczny Zeszytów Naukowych Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu ser. Rolnictwo Prof. dr hab. Józef Szlachta Członek Rady Wydawniczej EJPAU Członek Rady Naukowej Acta Scientiarum Polonorum Technica Agraria Członek Rady Programowej Inżynieria Rolnicza Członek Rady Programowej Problemy Inżynierii Rolniczej Członek Rady Konsultaycjnej Bydło Prof. dr hab. Jerzy Weber Członek Komitetu Redakcyjnego Roczniki Gleboznawcze Associated editor Eearth Dr hab. Karol Wolski Redaktor Pamiętajcie o Ogrodach Redaktor Sportowe nawierzchnie trawiaste Prof. dr hab. Lesław Zimny Członek Rady Naukowej Annales UMCS Sectio E Agricultura Członek Komitetu Redakcyjnego Fragmenta Agronomica Współpraca gospodarcza: Arboretum Leśne im. Prof. dr hab. Stefana Białoboka w Sycowie, Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Oddział w Brzegu, Centrum Zaopatrzenia Rolnictwa AiM Sp. J. z siedzibą w Skomlinie, DODR we Wrocławiu, Dolnośląskie Stowarzyszenie Spółdzielczości, Ekoplon S.A, EM-World Polska, „Flora” Sp. z o.o. z siedzibą w Praszce, Henkel Polska S.A. Hodowla Roślin Rolniczych „Nasiona Kobierzyc” sp. z o.o. Hodowla Roślin Smolice Sp. z.o.o. 56 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 IMS, IUNG Puławy, Izba Rolnicza we Wrocławiu, KGHM Polska Miedź – Rudna, Krajowa Rada Spółdzielcza, Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego, Lochow Petkus Polska, MONSANTO Polska, Polskie Centrum Certyfikacji SIMP-CERT we Wrocławiu, PPHiU Arenda Charbielin, Profi, Przedsiębiorstwem Produkcji Ogrodniczej „Siechnice” Sp. z o.o. PZU, Rokita Agro S A, Stacja Doświadczalna Oceny Odmian – Zybiszów, Stacja Doświadczalna Oceny Odmian Tomaszów Bolesławiecki, Stacja Hodowli Roślin w Przebędowie – Hodowla Roślin Smolice Sp. z.o.o. Urząd Gminy – Kostomłoty, Urząd Marszałkowski we Wrocławiu, Urząd Miejski w Polanicy Zdrój, Urząd Miejski we Wrocławiu, Urząd Gminy Męcinka, Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa Wrocławiu, Wojewódzkie Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe województwa dolnośląskiego, Zakłady Azotowe Kędzierzyn, Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu, Zakład Biologii Molekularnej Roślin UAM w Poznaniu, Zakład Zasobów Genowych IHAR w Radzikowie. Konferencje naukowe Wykaz zorganizowanych przez jednostkę konferencji naukowych międzynarodowych i krajowych: Lp. 1 2 3 4 Tytuł konferencji Teoretyczne i aplikacyjne problemy inżynierii rolniczej IV Studencka Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. Warunki Rozwoju Obszarów Wiejskich Portret nihilisty Niekonwencjonalne sposoby podnoszenia urodzajności gleb Liczba uczestników w tym Razem goście z zagranicy Data i miejsce 19-22.06.2007; Wrocław –Polanica Zdrój 20-21.04.2007 2007 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu 27.06. 2007, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu 11.12.2007 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Liczba i tytuły referatów zagranicznych zorganizowanych przez jednostkę: przedstawionych na 164 8 70 20 28 - 80 - konferencjach międzynarodowych 1. Doc. Ing. J. Pecen, CSc: Reakcja ziarna wybranych roślin uprawnych na obciążenia udarowe 57 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 2. Referaty gości zagranicznych na IV Studenckiej Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. Warunki Rozwoju Obszarów Wiejskich: Directions and triends of university extension development in Ukraine. Risk assessment of the system safety in agrarian production. Probiotic properties of the bacterium 1. Sakei and their influence on the animals growth. Management theory and succesful buisness at the rural arias. Capitalization as an innovative tendency in the development of Ukraine agro-industrial complex. Alternative source incomes of rural population and utilize their. Agrarian enterprises in the rural territories development system and its effectiveness. Ecological aspect of production and use vermicompost Development rural territories in aspect active the small enterprise The development of market mortgage crediting in Ukraine Features of evolution of local markets of agricultural fields Some aspects of functioning small farm ventures under conditions of economics transformation Modern conditions and perspectives of hops market development in Belarus Republic Liczba i tytuły referatów plenarnych na konferencjach międzynarodowych wygłoszonych przez pracowników jednostki na zaproszenie: 1. „Cyanoprokaryota and algae of selected habitats in tundra around Hornsund fiord (West Spitsbergen) / dr D. Richter, dr M. Pietryka, prof. dr hab. J.Matuła/ 2. „Differences in morphology and oospore wall ornamentation of some members of Chorales (Charophyceae) from Poland” 17-20 maja 2007 Lublin/Nałęczów, Algae in Ecological Quality of water assessment XXVI Międzynarodowa Konferencja Fykologiczna - /dr J. Urbaniak/ 3. „Dynamic tendencies in the bryoflora of nature reserve „Bukowe Zdroje” (Puszcza Bukowa Forests near Szczecin town) in years 1969-2006” 6-8 września 2007, Szczecin The 1-st International Symposium „Flora, Vegetation and Landscape of Pomerania /dr hab. E.Fudali/ 4. How reproduce European kenophytes referat in: Jour. Applied Ecol. 2007(3): 87-94 J.Fabiszewski, Bekker A.J., Jubileuszowy Zjazd Brytyjskiego Towarzystwa Ekologicznego; 14-18 września 2007, Bristol, Anglia 5. Turystyka wiejska i agroturystyka na Dolnym Śląsku. Międzynarodowa konferencja naukowa: ”Geography and Tourism: European Experience” Ivan Franko National University of Lviv, Ukraina 27 – 30 września 2007 r. – dr inż. Izabela Kurtyka 6. Nawozy mineralne i ich stosowanie w rolnictwie zrównoważonym (stan obecny i perspektywy). Międzynarodowa Konferencja „Chemistry for Agriculture” 3-6.12. 2007 Republika Czeska Jesiennik – prof. dr hab. Zofia Spiak. Liczba gości zagranicznych z poszczególnych krajów: Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Nazwa kraju Australia Białoruś Chiny Czechy Francja Indie Kanada Meksyk Niemcy Norwegia Rosja Ukraina USA Węgry Razem razem 1 1 1 1 3 1 2 3 3 1 3 16 1 1 38 Liczba i rodzaje przyjazdów w tym: konferencje 1 3 16 20 inne 1 1 1 3 1 2 3 3 1 1 1 18 58 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Informacje o wyjazdach za granicę z podaniem liczby wyjazdów do poszczególnych krajów z podziałem na staże naukowe i staże szkoleniowe, konferencje i inne: Lp. Liczba i rodzaje wyjazdów w tym: Nazwa kraju razem 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Austria Czechy Finlandia Holandia Litwa Madagaskar Niemcy Norwegia Nowa Zelandia Rosja Szkocja Ukraina Węgry Wielka Brytania Włochy Razem 1 24 1 2 1 1 11 2 2 3 1 3 4 6 1 63 staże naukowe i szkoleniowe 1 3 1 5 konferencje wykłady inne 1 22 1 1 1 2 3 1 3 3 4 1 43 1 1 1 3 2 1 6 2 1 12 Nagrody, wyróżnienia, odznaczenia o znaczeniu międzynarodowym i ogólnokrajowym Wykaz nagród za działalność naukową: - Złota Odznaka Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego – dr hab. Cezary Kabała Wykaz nagród i wyróżnień za zastosowanie praktyczne wyników prac B+R - brak Udział we władzach i komisjach Uczelni Udział we władzach Uczelni: Prof. dr hab. Józef Szlachta – Prorektor ds Nauki Prof. dr hab. Danuta Parylak - Dziekan Wydziału Rolniczego Dr hab. Anna Karczewska - Prodziekan Wydziału Rolniczego ds. kierunku Ochrona Środowiska Dr hab. Leszek Romański - Prodziekan Wydziału Rolniczego ds. kierunku Technika Rolnicza i Leśna Prof. dr hab. Zofia Spiak - Prodziekan Wydziału Rolniczego ds. kierunku Rolnictwo Dr. hab. Adam Szewczuk – Prodziekan Wydziału Rolniczego ds. kierunku Ekonomia, Ogrodnictwo i Zarządzanie i Marketing Udział w komisjach senackich: Prof. dr hab. Jan Banasiak - Senacka Komisja Finansowa Prof. dr hab. Jerzy Drozd – Senacka Komisja Statutowa Dr inż. Włodzimierz Kita - Senacka Komisja Statutowa Dr inż. Włodzimierz Kita - Senacka Komisja Spraw Studenckich i Nauczania Prof. dr hab. Andrzej Kotecki – Senacka Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Andrzej Kotecki - Senacka Komisja Badań Naukowych Prof. dr hab. Andrzej Kotecki - Senacka Komisja Finansowa Prof. dr hab. Danuta Parylak - Senacka Komisja Finansowa Prof. dr hab. Danuta Parylak - Senacka Komisja Kadry Naukowej 59 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Mgr Tadeusz Sabiniewicz - Senacka Komisja Spraw Studenckich i Nauczania Prof. dr hab. Ewa Sawicka-Sienkiewicz - - Senacka Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Józef Szlachta - Senacka Komisja Badań Naukowych Prof. dr hab. Józef Szlachta - Senacka Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Józef Szlachta - Senacka Komisja Finansowa Prof. dr hab. Jerzy Weber - Przewodniczący Senackiej Komisji Badań Naukowych, Prof. dr hab. Jerzy Weber - Senacka Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Marian Wiercioch - przewodniczący Senackiej Komisji Spraw Studenckich i Nauczania Prof. dr hab. Marian Wiercioch - Senacka Komisja Statutowa Dr inż. Wiesław Wojciechowski – Senacka Komisja Kadry Naukowej Dr inż. Wiesław Wojciechowski - Senacka Komisja Spraw Studenckich i Nauczania Udział w pozostałych komisjach Dr hab. Teresa. Brej - Komisja Wydziałowa ds. Uczelnianego systemu oceny jakości kształcenia (USOJK) Dr hab. prof. nadzw. Henryk Bujak - Rzecznik Dyscyplinarny Studentów Wydziału Rolniczego Prof. dr hab. Jerzy Drozd – przewodniczący Wydziałowej Komisji ds. Badań Naukowych. Prof. dr hab. Michał Hurej - członek Uczelnianej Komisji Rekrutacyjnej ds. Studiów Doktoranckich Dr hab. prof. nadzw. Władysław Kadłubiec - Członek Wydziałowej Komisji ds. Badań Naukowych Dr hab. Maria Kelm – członek Wydziałowej Komisji ds. Nagród i Odznaczeń Dr hab. Maria Kelm - Komisja Wydziałowa ds. Uczelnianego systemu oceny jakości kształcenia (USOJK) Dr inż. Włodzimierz Kita - Komisja Wydziałowa ds. Uczelnianego systemu oceny jakości kształcenia (USOJK) Prof. dr hab. Eugeniusz Kołota – Sąd koleżeński dla nauczycieli akademickich Prof. dr hab. Leszek Kordas – przewodniczący Wydziałowa Komisji ds. Inwestycji, Remontów i Gospodarki Lokalami Prof. dr hab. Leszek Kordas – członek Rektorskiej Komisji ds. RZD Dr hab. Marcin Kozak prof.nadzw - Komisja Oceny Kół Naukowych Dr inż. Stanisław Krzyśków - Komisja ds. wynagrodzeń Dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. - Członek Dziekańskiej Komisji Finansowej Dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. - Członek Komisji Wydziałowej ds. Badań Naukowych Dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. - Członek Komisji Wydziałowej ds. Nagród i Odznaczeń Dr inż. Krzysztof Lejman - Komisja dyscyplinarna dla studentów Dr inż. Marek Liszewski - członek Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli Akademickich Dr inż. Deta Łuczycka - Rada Użytkowników Sieci Komputerowych Mgr Patrycja Maniukiewicz-Caban - Komisja odwoławcza doktorantów. Dr hab. Jan Matuła – członek Rektorskiej Komisji ds. Oceny Jakości Kształcenia i Akredytacji Dr hab. Jan Matuła – członek Rady Bibliotecznej Dr hab. Danuta Mierzwa prof. nadzw - Członek Komisji Wydziałowej ds. Badań Naukowych Dr hab. Danuta Mierzwa prof. nadzw - Przedstawiciel Wydziału ds. Komisji Dyscyplinarnej Doktorantów Mgr Kamila Nowosad - Komisja dyscyplinarna doktorantów Prof. dr hab. Zygmunt Owsiak - Odwoławcza komisja dyscyplinarna dla studentów Prof. dr hab. Danuta Parylak - członek Rektorskiej Komisji ds. Nagród i Odznaczeń Dr inż. Zbigniew Perlak - członek Rektorskiej Komisji ds. Hoteli Asystenta. Prof. dr hab. Stanisław Pietr - Komisja Wydziałowa ds. Uczelnianego systemu oceny jakości kształcenia (USOJK) Prof. dr hab. Urszula Prośba-Białczyk - Rektorska Komisja ds. Współpracy z Gospodarką Krajową i Zagranicą Prof. dr hab. Ewa Sawicka-Sienkiewicz - przewodnicząca Wydziałowej Komisji do Spraw Współpracy z Zagranicą i Rozwoju Uczelni Prof. dr hab. Ewa Sawicka-Sienkiewicz - Rektorska Komisja ds. Współpracy z Gospodarką Krajową i Zagranicą Prof. dr hab. Ewa Sawicka-Sienkiewicz - Kierownik Studium Doktoranckiego - Wydział Rolniczy Prof. dr hab. Ewa Sawicka-Sienkiewicz - Koordynator Dolnośląskiego Festiwalu Nauki 60 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Dr hab. Piotr Sobkowicz – członek Uczelnianej Komisji Rekrutacyjnej Prof. dr hab. Zofia Spiak - Przewodniczący Komisji Dydaktycznej na Wydziale Rolniczym Dr hab. Marian Szarycz - Odwoławcza komisja dyscyplinarna dla doktorantów Prof. dr hab. Józef Szlachta - Przewodniczący Komisji ds. Bezpieczeństwa i Higieny Pracy Prof. dr hab. Józef Szlachta – Przewodniczący Komisji ds. wynagrodzeń Dr hab. Bożena Tańska-Hus prof. nadzw - Przewodnicząca komisji rektorskiej ds. Hoteli Asystenta Dr hab. Bożena Tańska-Hus prof. nadzw - Rzecznik dyscyplinarny dla nauczycieli akademickich Dr inż. Ewa Tendziagolska - członek Wydziałowej Komisji ds. ECTS Dr hab. Klara Tomaszewska - Komisja ds. Stypendium im. Profesora Stanisława Tołpy Dr inż. Sylwester Wawrzyniak - Rada Biblioteczna Dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. - Dziekańska Komisja ds. finansów Dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. BadańNnaukowych Prof. dr hab. Lesław Zimny – członek Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli Akademickich Prof. dr hab. Lesław Zimny - członek Komisji Wydziałowej ds. Dydaktyki Najważniejsze osiągnięcia uzyskane poza Uczelnią 1. Współorganizacja z Niemieckim Towarzystwem Gleboznawczym sesji terenowej „Böden und internationale Klassifikation der Böden im Schwarzen Dreieck D – PL – CS (Niederschlesien / Nordböhmen)“, włącznie z przygotowaniem przewodnika terenowego, w czasie międzynarodowej konferencji Jahrestagung der Deutschen Bodenkundlichen Gesselschaft „Boden ohne Grenzen”, Dresden, 02-09.09.2007 – dr hab. Cezary Kabała, dr hab. Adam Bogacz, dr inż. Paweł Jezierski 2. Wybór prof. dr hab. J. Webera na II kadencję na stanowisko V-ce Chair ISEB (International Symposia on Environmental Biogeochemistry, incorp.) Inne ważne informacje współorganizacja Dolnośląskiego Festiwalu Nauki (koordynator AR – prof. dr hab. Ewa Sawicka-Sienkiewicz) aktywna działalność Centrum Szkoleniowego Techniki Ochrony Roślin przy Instytucie Inżynierii Rolniczej, które prowadzi szkolenia w zakresie uzyskiwania uprawnień do prowadzenia stacji kontroli opryskiwaczy, uzyskiwania świadectw kwalifikacyjnych dla wykonujących zabiegi ochrony roślin oraz konfekcjonujących pestycydy, szkoli rolników w ramach programów europejskich oraz kadrę Agencji Rynku Rolnego pracownicy KatedryHodowli Roślin i Nasiennictwa brali czynny udział w realizacji programu szkoleniowego Transition Facility 2004/016-829-03-01, dotyczącego organizmów genetycznie zmodyfikowanych. pracownicy Katedry łąkarstwa i Kształtowania Terenów Zieleni brali udział w organizacji parkurów trawiastych podczas Mistrzostw Świata w Powożeniu zaprzęgami parokonnymi (Warka, 29.08.– 02.09.2007) pracownicy Katedry Ochrony Roślin (Zakład Entomologii i Fitopatologii) uczestniczyli aktywnie w szkoleniach z zakresu stosowania środków ochrony roślin dla dystrybutorów środków ochrony roślin pracownicy Katedry Ogólnej Uprawy Roli i Roślin uczestniczyli aktywnie w szkoleniach z zakresu zwalczania chwastów i integrowanej produkcji roślinnej w ramach doskonalenia procesu dydaktycznego dr inż. Włodzimierz Kita był wykładowcą studiów podyplomowych z wiedzy o Unii Europejskiej "Agrounia", a dr hab. Zdzisław Klukowski prowadził ćwiczenia z entomologii rolniczej w języku angielskim w ramach programu ERASMUS/SOKRATES dla studentów Uniwerytetu w Getyndze Działalność Studenckich Kół Naukowych w roku akademickim 2006/2007 Studencki ruch naukowy na Wydziale Rolniczym skupia swą działalność w 14 kołach działających w ramach jednostek organizacyjnych Wydziału, jedno koło zawiesiło swoją działalność (Audyt). Studencki ruch naukowy skupia ponad 150 młodych entuzjastów nauki. Działalność programowa Studenckich Kół Naukowych związana jest ściśle z profilem badań prowadzonych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych Wydziału i nadzorowana przez doświadczonych opiekunów naukowych. Przejawem aktywności naukowej studentów było uczestnictwo w konferencjach i seminariach zarówno ogólnopolskich jak i międzynarodowych, skąd przywozili wiele nagród i wyróżnień. 61 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 SKN Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska Opiekunowie: dr hab. Cezary Kabała, dr hab. Adam Bogacz, dr inż. Beata Łabaz W roku 2007 Studenckie Koło Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska liczyło 15 aktywnych członków, studentów IV i V roku Ochrony Środowiska. Zainteresowania członków koła koncentrowały się na następujących zagadnieniach: monitoring stanu środowiska przyrodniczego (glebowo-leśnego w Karkonoszach), poznanie walorów przyrodniczych i zagrożeń dla środowiska na obszarach chronionych, wykorzystanie alternatywnych źródeł energii w Polsce i recykling odpadów. Koło zorganizowało obóz naukowy w Karkonoskim Parku Narodowym (Szklarska Poręba, sierpień 2007), dwudniowy wyjazd terenowy o charakterze poznawczym w rejon Rudaw Janowickich (kwiecień 2007), dwudniowy XI Rajd Ochrony Środowiska na Śnieżnik (październik 2007, liczba uczestników – ponad 40 osób) oraz wyjazd na Międzynarodowe Targi Ochrony Środowiska POLEKO w Poznaniu (listopad 2007). Wyniki prac prowadzonych przez koło były prezentowane na zebraniach koła oraz w formie referatów i posterów na XXIV Sejmiku Kół Naukowych (UP Wrocław, maj 2007). SKN Inżynierii Rolniczej Opiekunowie: dr inż. Adam Figiel Członkowie SKN działającego w Instytucie Inżynierii Rolniczej biorą aktywny udział w prowadzonych pracach badawczych. Wyniki badań były prezentowane w roku 2007 na 5 konferencjach (Kraków, Polanica Zdrój, Wrocław, Warszawa, Rzeszów Współpraca z innymi jednostkami: Politechnika Łódzka w zakresie badań cech wytrzymałościowych ziarna różnych odmian pszenicy Katedra Technologii Rolnej i Przechowalnictwa w zakresie badań cech reologicznych tworzywa biodegradowalnego. Udział w obozach naukowych w kraju oraz na Węgrzech SKN Ekologów i Botaników Opiekun: dr J. Pokorny Działalność w roku 2006/2007: współorganizacja XII Międzynarodowej Konferencji we Wrocławiu udział w konferencjach ogólnopolskich i międzynarodowych prowadzenie zajęć dla przedszkolaków i młodzieży ze szkół średnich (w Liceum Ogólnokształcącym w Strzelinie oraz w Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu) współorganizowanie konferencji-Konferencja Naukowo-Szkoleniowa. Laboratorium wrażliwości ekologicznej – rola parków narodowych w kształtowaniu różnorodności biologicznej inwentaryzacja roślinności w Gorczańskim Parku Narodowym (na zlecenie władz parku) inwentaryzacja roślinności synantropijnej na terenie Wrocławia SKN Analiz Rynkowych Opiekunowie: dr Marek Nowak, dr inż. Minta Stanisław Celem działalności SKN Analiz Rynkowych jest poszerzanie wiedzy z zakresu marketingu i badań rynkowych oraz pokrewnych nauk ekonomicznych przez studentów. Działalność w roku 2006/2007: Wygłoszono 3 referaty podczas Międzynarodowych Studenckich Konferencji Naukowych, (St. Petersburg, Lwów). Wygłoszono 12 referatów podczas Ogólnopolskich Studenckich Konferencji Naukowych (Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Rzeszowski, Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Białymstoku, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Politechnika Łódzka, Akademia Podlaska w Siedlcach). Wygłoszono 10 referatów podczas Studenckich Konferencji Naukowych organizowanych przez jednostki działające przy Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. Wyjazd krajowy o charakterze naukowo-poznawczym do miejscowości Nowy Gierałtów. 62 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Wyjazd krajowy o charakterze szkoleniowym – „Konstruktywne rozwiązywanie konfliktów” – do miejscowości Boguszyce. Wyjazd krajowy o charakterze zbierania materiałów badawczych – „Zarządzanie w jednostkach obsługujących turystów – struktura, strategie, kultura organizacji” – do miejscowości Kudowa Zdrój. Wyjazd zagraniczny o charakterze naukowo-poznawczym do miejscowości Teplice w Czechach. Obóz naukowy do miejscowości Darłówek. Tematyka obozu: „Świadomość Polaków dotycząca Strefy Euro”, oraz „Zarządzanie w jednostkach obsługujących turystów – struktura, strategie, kultura organizacji”. Organizacja Studenckiej Debaty Oxfordzkiej pt. „Czy warto, aby Polska wstąpiła do Strefy EURO”. Przy współpracy ze SKN Szczegółowej Uprawy Roślin „Koniczynka”, zorganizowano Debatę o Strefie EURO. Zwycięstwo w Noworocznym Turnieju o Puchar Dziekana Wydziału Rolniczego w Piłce Siatkowej, organizowanym przez SKN Szczegółowej Uprawy Roślin „Koniczynka”. Zwycięstwo w współorganizowanych z SKN Szczegółowej Uprawy Roślin „Koniczynka” oraz SKN Inżynierii Rolniczej - Rozgrywkach sportowych SKN Wydziału Rolniczego (piłka siatkowa, piłka nożna). Udział Rafała Piotrowskiego w szkoleniu dot. Współpracy w Zespole. Szkolenie zostało zorganizowane przez Stowarzyszenie Aperiamus. Udział w Dniu Aktywności Studenckiej organizowanym na naszej Uczelni. Wydanie gazetki ściennej w gablocie. Gablota mieści się w Katedrze Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa. Organizacja 22 zebrań SKN Analiz Rynkowych. SKN Doradztwa Rolniczego Opiekunowie: dr Andrzej Dyszewski, dr Maciej Popławski Działalność w roku 2006/2007: 3 wyjazdy 1-dniowe 1 wyjazd wielodniowy Prezentacja 2 referatów na, MIЖHAPOДHOΓO CTYДЕНТСЬКОΓO НАУКОВОΓO ΦOPYMY „CTYДЕНТСЬКА МОЛОДЬ І НАУКОВИЙ ПРОГРЕС В АПК” ЛДАУ ЛЬВІВ 2007 Prezentacja 1 referatu na 30 Conference of Agricultural Students with International Participation, University Novi Sad 2006 Prezentacja 1 referatu na III International Conference of Students and young researchers „topical issues of rational Use of natural resources” Technical University w Sankt Petersburgu, Sankt Petersburg 2007 Prezentacja 4 referatów na IV Studenckiej Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Warunki rozwoju obszarów wiejskich”, UP Wrocław 2007 Prezentacja 2 referatów na – konferencji „Problemy społeczno-gospodarcze regionów przygranicznych ze szczególnym uwzględnieniem Euroregionu Pomerania”, X Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2006 Prezentacja 2 referatów na III Ogólnopolska Młodzieżowa Konferencja Naukowa - Młodzi naukowcy – praktyce rolniczej - nt. „Innowacje w rolnictwie”. Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów 2007 Prezentacja 2 referatów na XIII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wrocław 2007 Prezentacja 2 referatów na Studenckiej Międzynarodowej Konferencji Naukowej nt.: „Integracja Europejska – pierwsze doświadczenia”, Uniwersytet w Białymstoku 2007 Prezentacja 2 referatów na Studenckiej Konferencji Naukowej, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie 2007 Zorganizowano obóz naukowy: w Rewalu Uczestnictwo Koła w V Dniach Aktywności Studenckiej (Uniwersytet Przyrodniczy) Opracowanie i przygotowanie materiałów reklamowych (płyta CD, koszulka z nadrukiem, strona WWW) SKN Ekonomistów Rolnych Opiekunowie: dr inż. Irena Kropsz, dr inż. Izabela Kurtyka Działalność w roku 2006/2007: Publikacje i referaty: Dubiel P., Borkowska M. Turystyka wiejska w Powiecie Kłodzkim. XII Międzynarodowa Konferencja Studenckich Kół Naukowych, XXIV Sejmik SKN we Wrocławiu 17-18.05.2007r. 63 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Szafrańska M. Źródła pochodzenia środków finansowych na uruchomienie działalności agroturystycznej. III Ogólnopolskiej Młodzieżowej Konferencji Naukowej - Młodzi naukowcy – praktyce rolniczej – nt. Wielofunkcyjność obszarów wiejskich” w Rzeszowie24-26.04.2007 r. Materiały konferencyjne, 96-99. Dudys B. Produkt agroturystyczny na Dolnym Śląsku Sankt-Petersburg. 25-27.04.2007 r. Materiały konferencyjne (w druku) Wyjazdy naukowe: Temat wyjazdu : „Ocena rozwoju przedsiębiorczości i agroturystyki na obszarach wiejskich, jako elementu wpływającego na rozwój obszarów wiejskich oraz oceny dochodów uzyskiwanych przez mieszkańców 11–14.05.2007 Kudowa Zdrój SKN Genetyków i Hodowców Roślin Opiekun: dr inż. Renata Galek SKN liczy 26 członków, którzy biorą czynny udział w pracach realizowanych w jednostce dotyczących: Możliwości indukcji regeneracji rodzaju Miscanthus w kulturach in vitro Indukcji androgenezy u wybranych genotypów kukurydzy w kulturze pylników Wpływu regulatorów wzrostu na morfogenezę siewek tytoniu w kulturze in vitro Analizy zmienności Taxus baccata na podstawie polimorfizmu DNA Mikrorozmnażania papryki Mikrorozmnażania dzbanecznika Jednocześnie uzyskiwane wyniki są prezentowane na konferencjach: III Ogólnopolska Młodzieżowa Konferencja Naukowa - „Młodzi Naukowcy Praktyce Rolniczej” nt.” Wielofunkcyjność obszarów Wiejskich” – 24-26.04.2007, Rzeszów – zajęcie pierwszego miejsca w sesji referatowej XII Międzynarodowa Konferencja Studenckich Kół Naukowych (XXIV Sejmik) 17-18 maja 2007 Wrocław - zajęcie pierwszego miejsca w sesji porterowej. Międzynarodowe Seminarium Studenckich Kół Naukowych nt. „Osiągnięcia naukowe młodzieży akademickiej w XXI wieku”, Siedlce 13-14 09. 2007 Ogólnopolska Sesja Kół Naukowych, 21-22 maja 2007r. Kraków Członkowie SKN zorganizowali dwa obozy naukowe związane z analizą zasobów genowych Białowieskiego Parku Narodowego z uwzględnieniem roślin chronionych i rzadkich oraz Parku Narodowego Tatry Niskie na Słowacji. Członkowie SKN pomagali również w przygotowaniu materiału w kulturze in vitro na Festiwal Nauki. SKN Kształtowania i Pielęgnacji Terenów Zieleni Opiekun: dr inż. Anna Gierula Działalność Studenckiego Koła Naukowego: Udział w Międzynarodowych Targach Ogrodniczych (IPM) w Essen (Niemcy) oraz w XII Międzynarodowym sejmiku SKN. Praca pt.: Zabezpieczanie drzew w trakcie remontu ulic. SKN Entomologów "SKOREK" Opiekunowie: mgr Karolina Pastuszko oraz dr inż. Jacek Twardowski W 2007 roku w działalności SKN Entomologów "SKOREK" czynnie uczestniczyło 10 studentów rolnictwa i ochrony roślin (lat II, III, IV, V). Studenci wyniki swoich własnych badań prezentowali na konferencjach naukowych w Polsce (Rzeszów IV.07, Wrocław V.07). Badania naukowe realizowano na polach doświadczalnych RZD UP we Wrocławiu oraz w gospodarstwie ekologicznym w Radomierzu k/ Jeleniej Góry. Badania prowadzone przez studentów nie są badaniami do pracy magisterskiej. Studenci SKN Entomologów regularnie uczestniczą w uczelnianym sejmiku kół naukowych oraz dniach aktywności studenckiej. SKN Fitopatologów „SKOSIK” Opiekun: dr inż. Wojciech Pusz W 2007 roku w działalności SKN Fitopatologów „SKOSIK” czynnie uczestniczyło 15 studentów głównie z IV i V roku rolnictwa i ogrodnictwa. Studenci wyniki swoich badań prezentowali na konferencjach naukowych w Polsce (Białystok 64 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 – IV.07, Szczecin – IV.07, Rzeszów IV.07, Warszawa IV.07, Sopot IV.07, Rzeszów IV.07, Wrocław V.07) i zagranicą (Lwów (Ukraina) IX.07, Nowy Sad (Serbia) X.07). Badania naukowe realizowane było na polach doświadczalnych RZD UP we Wrocławiu, ale również na obozie naukowym, który odbył się w lipcu 2007 roku w Beskidzie Żywieckim. W marcu Koło zorganizowało wystawę fotografii grzybów, a w maju III Rajd Agroma w Borowicach. W grudniu odbył się Rajd Świąteczny w Szklarskiej Porębie. Za opiekę nad Studenckim Kołem Naukowym dla dr inż. Wojciecha Pusz otrzymał Nagrodę Rektora. SKN Sekcja Rolnictwa Ekologicznego i Ekoturystyki „SIEWCA” Opiekun: dr inż. Roman Andrzej Śniady Celem działalności Koła jest m.in. prowadzenie badań naukowych w ekologicznych gospodarstwach rolnych, prowadzenie edukacji, propagowanie produktów rolnictwa ekologicznego wśród konsumentów, współpraca z uczelniami, szkołami, stowarzyszeniami i fundacjami zajmującymi się problematyką rolnictwa ekologicznego. Członkowie Koła w 2007 roku uczestniczyli m.in. w Targach „Grüne Woche 2007” w Berlinie, „BIOFACH 2007” w Norymberdze oraz wzięli udział w „Lange Nacht der Wissenschaft 2007” w Berlinie. SKN Ogólnej Uprawy Roli i Roślin Opiekun: dr inż. Ewa Tendziagolska W 2007 roku rozpoczęto badania laboratoryjne realizowane przez nowych studentów w kole naukowym Ogólnej Uprawy Roli i Roślin. Studenci wzięli udział w XII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych w dniach 17-18.05.2007 roku oraz w Konferencji organizowanej przez SKN Doradztwa Rolniczego. Na obu imprezach prezentowali tematykę związaną z „Wpływem efektywnych mikroorganizmów (EM) na zdolność kiełkowania nasion pszenicy jarej. 6 grudnia 2007 r. SKN promowało swoją działalność na „VI Dniach Aktywności Studenckiej” w Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. 8 grudnia 2007 roku członkowie Koła zorganizowali wyjazd do Długołęki na wykład pt.”Zastosowanie EM w rolnictwie i nie tylko” Wykład prowadziła Pani Wanda Huk-mikrobiolog. Po wykładzie studenci oglądali namnażalnię mikroorganizmów. SKN Ogrodników Opiekunowie: dr Maria Licznar-Małańczuk oraz dr Katarzyna Wróblewska. Studenckie Koło Naukowe Ogrodników, działające przy Katedrze Ogrodnictwa, skupiało w minionym roku akademickim 2006/2007 członków rekrutujących się ze studentów III, IV i V roku Wydziału Rolniczego kierunku ogrodnictwo i KTZ oraz agroturystyka. Działalność naukowa Koła w 2007 r. była prowadzona w oparciu o badania naukowe realizowane na terenie Stacji Badawczo-Dydaktycznych w Samotworze. Członkowie SKN przygotowali na XII Międzynarodową Konferencję Studenckich Kół Naukowych we Wrocławiu 2 doniesienia. Praca „Charakterystyka dendroflory Lądka Zdroju” uzyskała wyróżnienie Dziekana Wydziału Rolniczego. W okresie wakacyjnym zorganizowano obóz naukowy, który odbył się na Wydziale Ogrodniczym Uniwersytetu Mendla w Brnie, oddział w Lednicy (Czechy). Ważnym elementem pracy Koła były również zagraniczne i krajowe wyjazdy popularno-naukowe. W ramach takich wyjazdów uczestnicy zwiedzili dwie wystawy: Ogrodnicze Show „Buga 2007” w Gerze i Ronnenburgu (Niemcy) w maju 2007 roku, a w październiku „Hortifair” w Amsterdamie (Holandia). Wycieczka krajowa w czerwcu obejmowała zwiedzanie zakładów Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa oraz Instytutu Warzywnictwa. Działalność organizacyjna Koła dotyczyła uczestnictwa w przygotowaniach Sekcji Rolniczej XII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych. Studenci wykonali także cięcie drzew w okresie wiosennym w sadzie Katolickiego Liceum w Henrykowie, nad którym od wiosny 2003 roku opiekę sprawuje SKN Ogrodników. Jeden student uczestniczył w Dolnośląskim Festiwalu Nauki, prowadząc pokazy pomologiczne w dwóch Szkołach Podstawowych nr 118 i nr 12 we Wrocławiu. SKN Szczegółowej uprawy ,,Koniczynka” Opiekun: dr inż. Anna Wondołowska-Grabowska Członkowie SKN „Koniczynka” brali udział w pracach naukowych Katedry, które, dotyczyły następujących tematów: nawożenie mikro- i makroelementami roślin zbożowych, terminy i sposoby zbioru roślin oleistych, nawożenie makro- i mikroelementami na rozwój i plonowanie i wartość siewną nasion owsa, wpływ terminu i sposób zbioru, nawożenia makro- i mikroelementami na rozwój i plonowanie lnu oleistego oraz rzepaku jarego. Członkowie Koła wykonywali, 65 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 między innymi, pomiary biometryczne roślin oraz pobierali próby z poletek doświadczalnych. Uczestniczyli w licznych seminariach i konferencjach (referaty, postery, komunikaty, doniesienia). Członkowie Koła “Koniczynka” uczestniczyli w wycieczkach połączonych ze szkoleniami na temat : „Fundusze UE dla rolnictwa na lata 2007-2013” oraz „Ekologia i agroturystyka – kryteria i podstawy kontroli gospodarstw. Agroturystyka jako jedna z form przedsiębiorczości na wsi”. Dziewięciu członków Koła uzyskało certyfikaty. Ponadto Koło odbyło dwa obozy naukowe (Gierałtów, Bogatynia). Celem wyjazdów było przeprowadzenie ankiet pozwalających na określenie stanu zagospodarowania i kondycji gospodarstw na terenach podgórskich . Przeprowadzono dwa rodzaje ankiet, które pozwolą na ocenę możliwości rozwoju gmin pod względem wykorzystania warunków agroturystycznych wynikających z położenia geograficznego gmin, zmian związanych z zaniechaniem działalności czysto rolniczej na rzecz działalności agroturystycznej i wpływie tych zmian na rozwój tychże gmin. Działalność informacyjno-propagandowa Koła oparta była na prowadzeniu gablot, uczestniczeniu w „Dniu Aktywności Studenckiej” organizacji „Noworocznego Turnieju Piłki Siatkowej Studenckich Kół Naukowych Wydziału Rolniczego” i współorganizacji: „Debaty na temat strefy EURO”, sekcji na Wydziale Rolniczym podczas XII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych XXIV Sejmik SKN, w organizowaniu „Rozgrywek Sportowych Studenckich Kół Naukowych Wydziału Rolniczego” we współpracy z SKN Analiz Rynkowych oraz Inżynierii Rolniczej. Ogólne uwagi o rozwoju Wydziału Rok 2007 był okresem stopniowego rozwoju w zakresie rozwoju kadry i badań, natomiast niekorzystnym pod względem aktywności naukowej pracowników i liczby studentów podejmujących studia na Wydziale Rolniczym. Niewątpliwie największym sukcesem w sferze naukowej było uzyskanie uprawnień do nadawania stopnia naukowego doktora w dyscyplinie ogrodnictwo, trzeciego uprawnienia – obok agronomii i inżynierii rolniczej. Stopień naukowy doktora w roku 2007 otrzymało 18 osób, o 22% mniej niż w roku 2006. W porównaniu z rokiem 2006 zmniejszyła się także 2-krotnie liczba osób, które uzyskały stopień doktora habilitowanego (2 osoby); ale z kolei więcej, bo 3 pracowników otrzymało tytuł naukowy profesora. Rada Wydziału może poszczycić się największym na uczelni udziałem członków z tytułem profesora oraz stopniem doktora habilitowanego (64 osoby). Dzięki świadczeniom socjalnym, a także zabiegom promocyjnym utrzymuje się na stałym poziomie liczba doktorantów na studiach doktoranckich. W przyszłości należy zadbać o dalszy wzrost zainteresowania tą formą kształcenia, szczególnie w zakresie nowej dyscypliny ogrodnictwa, a także ze względu na powiązanie liczby doktorantów z koniecznością rozwoju samodzielnych pracowników naukowych. Znaczącym sukcesem był wybór prof. dr hab. Jerzego Fabiszewskiego na członka rzeczywistego PAN. Ponadto pracownicy Wydziałyu Rolniczego zostali wybrani do komitetów naukowych PAN: do Wydziału II Nauk Biologicznych PAN – 2 osoby (w 3 Komitetach), a do Wydziału V Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych PAN – 14 osób w 9 Komitetach. Z inicjatywy naszego Wydziału w czerwcu 2007 r. został nadany tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu prof. Rudolfowi Michałkowi. Uroczystość odbyła się przy okazji obchodów jubileuszu 40-lecia kierunku Technika Rolnicza i Leśna we Wrocławiu. Liczba tematów prac realizowanych w analizowanym okresie była nadal bardzo duża, mimo podjęcia prób łączenia projektów w tematy zbiorcze, i wynosiła 116. O prawie 22% (do 29) uległa zmniejszeniu liczba tzw. grantów (własnych i promotorskich). To niepokojące zjawisko ogranicza także możliwości finansowe jednostek. Pozytywnie należy ocenić pojawienie się jednak grantów zamawianych i rozwojowych. Wyraźnie wzrosła, o prawie 60%, liczba umów zawartych z podmiotami gospodarczymi, co świadczy dobrze o powiązaniu działalności naukowej z praktyką. W roku 2007 zanotowano 22% spadek działalności publikacyjnej, zarówno w zakresie publikacji w wysoko punktowanych czasopismach, jak i czasopismach o zasięgu krajowym. Pracownicy Wydziału opublikowali łącznie 242 recenzowane prace, z czego 14 (o 1/3 mniej niż w roku ubiegłym, kolejny rok ze spadkiem o 30%) w czasopismach wyróżnionych przez Journal Citation Reports. Mimo obecności w budżecie Wydziału środków przeznaczonych na dofinasownie wysokopunktownych prac w czasopismach zagranicznych, zainteresowanie tą formą wsparcia było niewielkie, choć wyraźnie większe niż w roku ubiegłym. Na Wydziale zorganizowano aż 3-krotnie mniej konferencji naukowych, w których łącznie uczestniczyło ponad 350 osób. Bardzo małe jest zainteresowanie wyjazdami zagranicznymi pracowników, szczególnie młodszej kadry naukowej. Zjawisko to budzi zaniepokojenie i obawy związane z możliwością rozwoju współpracy z zagranicą i pozyskiwaniem środków z funduszy unijnych. Niewielka jeszcze (6 szt.), ale podobna jak w roku 2006, była liczba przyznanych patentów i wzorów użytkowych. Aktywizacja działalności wynalazczej i wdrożeniowej jest jednym z głównych zmierzeń, a sprzyjać jej powinno wykorzystanie kompetencji powołanego pełnomocnika dziekana ds. wynalazczości dr. Gabriela Czachora. Pracownicy i studenci Wydziału aktywnie uczestniczyli w niektórych przedsięwzięciach popularyzatorskich. Szczególnie znaczącym była współorganizacja Dolnośląskiego Festiwalu Nauki pod kierunkiem prof. Ewy SawickiejSienkiewicz. Dr hab. Zdzisław Klukowski oraz dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. wyróżniająco zaprezentowli Wydział na spotkaniu z Dyrektorem Departamentu ds. biotechnologii, rolnictwa i żywności Komisji Europejskiej dr. Christianem Patermanem. Z kolei SKN Botaników i Ekologów wspólnie z Fundacją na Rzecz Ochrony Dziedzictwa 66 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Przyrodniczego „Natura dla Przyszłości” zorganizowały konferencję „Laboratorium wrażliwości ekologicznej – rola Parków Narodowych w kształtowaniu różnorodności biologicznej” połączoną z II edycją Ogólnopolskiego Konkursu Przyrodniczego Wiedzy o Biebrzańskim Parku Narodowym im. prof. Adama Pałczyńskiego, skierowaną do uczniów szkół gimnazjalnych. Do kalendarza imprez wydziałowych weszły także cyklicznie organizowane konferencje: Studencka Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. Warunki Rozwoju Obszarów Wiejskich organizowana przez SKN Doradztwa Rolniczego oraz konferencja „Nauka praktyce”, skierowana do producentów rolnych, organizowana głównie przez pracowników Katedry Ogólnej Uprawy Roli i Roślin. W ramach optymalizacji struktury Wydziału dokonano przekształcenia Pracowni Fitopatologii w Zakład Fitopatologii i powołano na kierownika zakładu dr hab. Elżbietę Pląskowską, oraz dokonano zmiany nazwy Instytutu Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska Rolniczego na Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska oraz 4 zakładów. Kontynuowano skutecznie nową inwestycję – budowę obiektów Bioinżynierii przy ul Chełmońskiego. Rok 2007 to również okres zmian w zakresie dydaktyki. Wprowadzono, po szerokich konsultacjach, nowe programy na wszystkich kierunkach studiów, oparte na standardach nauczania wprowadzonych w życie w lipcu 2007 roku. Trzeci rok stnienia licencjackich studiów na kierunku Ekonomia wykazał rosnące wyraźnie zainteresowanie kandydatów tymi studiami. Utrzymanie tego kierunku i zwiększeniu jego atrakcyjności wiąże się z uruchomieniem studiów magisterskich. Będzie to możliwe po zwiększeniu obsady kadrowej z zakresu nauk ekonomicznych. Dokonano już tego w zakresie tzw. pracowników niesamodzielnych. Drugi rok z rzędu, mimo aktywnej działalności popularyzatorskiej, nie wypełniono limitów przyjęć na studiach niestacjonarnych, nawet po przeprowadzeniu drugiego naboru we wrześniu 2007 Mniejsza niż planowano, liczba studentów na studiach zaocznych spowodowała znaczące ograniczenie wpływów pieniężnych wydziału. Po raz pierwszy odnotowano także mniejszą liczbę studentów rozpoczynających studia stacjonarne. Dnia 27 października odbyło się uroczyste, pierwsze w CND, rozdanie dyplomów absolwentom 5-letnich jednolitych studiów stacjonarnych. Wyłoniony w ubiegłym roku Wydziałowy Samorząd Studencki wykazywał bardzo dużą aktywność w działaniu i współpracy z władzami Wydziału, a także w procesie tworzenia nowych programów studiów. Podejmował ponadto szereg inicjatyw poza naukowych (np. o charakterze charytatywnym). Wśród członków samorządu na szczególne wyróżnienie zasługują Joanna Kwiatkowska – Przewodnicząca Samorządu Wydziałowego, oraz Tomasz Pilawka – wice przewodniczący Samorządu Uczelnianego. Przyszły rozwój Wydziału wymaga dalszego wysiłku. Do najpilniejszych należy zwiększenie liczby samodzielnych pracowników naukowych z uprawnieniami w zakresie nauk ekonomicznych, wzrost liczby publikacji w renomowanych czasopismach zagranicznych, zachęcanie pracowników do naukowych wyjazdów zagranicznych, intensyfikacja działań zmierzających do szybszego wdrażania do praktyki wyników prac naukowych. W zakresie dydaktyki niezbędna jest intensyfikacja działań promujących studia na Wydziale Rolniczym oraz dalsze rozwijanie możliwości kształcenia podyplomowego. 67 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Publikacje naukowe 1. Publikacje w czasopismach wyróżnionych przez Journal Citation Reports: Lp. 1. Czasopismo Acta Societatis Botanicorum Poloniae Lp. artyk u-łu 1. Autor (autorzy) Brej T., Fabiszewski J. 2. Fudali E. 3. Urbaniak J. European Food Research and Technology Journal of Chemical Physics 4. Tajner-Czopek A., Figiel A., Carbonell-Barrachina A. 5. Ordon P., Tachibana A. Journal of Fruit and Ornamental Plant Research Journal of Solution Chemistry 6. Szewczuk A., Gudarowska E. 7. Misiak P., Różycka-Roszak B., Mozrzymas A., Fisicaro E., Journal of Applied Ecology Organic Geochemistry 8. Fabiszewski J., Bekker A.J. 9. Skrzypek G., Kałużny A., Wojtuń B., Jędrysek M-O. 8. Pesticide Biochemistry and Physiology 10. Magnucka EG., Suzuki Y., Pietr SJ., Kozubek A., Żarnowski R. 9. Science of the Total Environment 11. Krysiak A., Karczewska A. 10. Soil Biology & Biochemistry 12. Weber J., Karczewska A., Drozd J., Licznar M., Licznar S., Jamroz E., Kocowicz A. 11. Thermochimica Acta 13. Różycka-Roszak B., Jurczak B., Wilk K., 12. Zeitschrift für Naturforschung C (A Journal of Biosciences) 14. Magnucka EG., Suzuki Y., Pietr SJ., Kozubek A., Żarnowski R. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Tytuł artykułu, rok, tom, str. Plants accumulating heavy metals in the Sudety Mts, 2006, 75(1), 61-68. Human traces in the bryophyte flora of the summit region of Karkonosze Mts (polish side), 2007, 76(4), 345-349. Distribution of Chara braunii Gmellin 1826 (Charophyta) in Poland, 2007, 76(4), 313320. Effects of potato strip size and pre-drying method on French fries quality, 2007, 11, online first (231), www.springerlink.com Use of nuclear stiffness in search for a maximum hardness principle and for the softest states along the chemical reaction path: A new formula for the energy third derivative , 2007, 126, http://jcp.aip.org/jcp/copyright.jsp Performance of young peach trees planted in ridges and mulched in tree rows, 2006, 14, 135-141. Effect of a carboxylic group on the conformational properties of some gemini surfactants, 2007, 36 (7), 845-851. How reproduce European kenophytes, 2007, 3, 87-94. The carbon stable isotopic composition of mosses - A record of temperature variation, 2007, 38, 1770-1781. Action of benzimidazole fungicides on resorcinolic lipid metabolism in rye seedlings depends on thermal and light growth conditions, 2007, 88 (2), 219-225. Arsenic extractability in soils in the areas of former arsenic mining and smelting, SW Poland, 2007, 379, 2, 190-200. Agricultural and ecological aspects of a sandy soil as affected by the application of municipal solid waste composts, 2007, 39, 6, 1294-1302. Effects of nonionic sugar surfactants on the phase transition of DPPC membranes, 2007, 453, 27-30. Effect of norflurazon on resorcinolic lipid metabolism in rye seedlings, 2007, 62 (3-4), 239-245. 68 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 2. Publikacje w czasopismach recenzowanych o zasięgu międzynarodowym, innych niż wyróżnione przez Journal Citation Reports, w dziedzinach dla których narzędziem opisu jest język angielski lub podstawowy dla danej dyscypliny: Lp. 1. Czasopismo Acta Agrophysica Lp. artykułu 1. Acta Horticulturae et Regiotecturae Mimoriadne Čislo Jałoszyński K.,Szarycz M., Jarosz B. 2. Kita A., Figiel A. 3. Kram B. , Woliński B., Wolińska J. Kram B. , Woliński B., Wolińska J. 4. 2. Autor (autorzy) 5. Pasławska M. 6. Stępień B. 7. Bąbelewski P. 8. Dębicz R. 9. Strzelecka K. 3. Agronomy Research 10. Szajdak L., Szczepański M., Bogacz A. 4. Caesiana 11. Pokorny J. 5. Chemicals in Agriculture and Environment Eksploatacja i Niezawodność 12. Strączyńska S., Strączyński S. 13. Komarnicki P., Bieniek J., Banasiak J. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities 14. Jamroz D., Wertelecki T., Żyłka R. 15. Sobkowicz P., PodgórskaLesiak M. 16. Biesiada A., Sokół-Łętowska A., Kucharska A. 6. 7. 8. Herba Polonica Tytuł artykułu, rok, tom, str. Impact of pressure on the behaviour of aromatic compounds during the microwavevacuum drying process leafs of parsley, 2007, 9(1), 61-67. Effect of storage time on texture and selected properties of walnuts, 2007, 9, 1, 69-78. Właściwości aerodynamiczne orzeszków gryki formy Red corolla, 2007, 9(2), 399-406. Porównanie cech geometrycznych orzeszków z okrywą i bez u gryki formy Red corolla, 2007, 9(3), 657-664. Viability of yeast Saccharomyces cerevisiae dried in the presence of lactose, 2007, 9(1), 171-181. Impact of the drying method on the process of carrot cutting, 2007, 9(1), 255-267. The influence of urban thermal island in distribution of the heaven tree (Ailnathus altissima (Mill.) Swingle) location, 2005, 8, 74-77. Plants used for dekorating graves in the cemeteries in Milicz and Świebodzice in Lower Silesia region, 2005, 8, 79-82. The usefulness of seven taxa of ivy (Hedera helix L.) for cultivation in Lower Silesia region, 2005, 8, 148-151. Impact of secondary transformation of peat – moorsh soils on the decrease of nitrogen and carbon compounds in ground water, 2007, 5(2), 189-200. Variety of species and methods of protecting Orchidaceae in the Sudety Mts (Poland), 2007, 28, 105-114. Selected properties of soil formations on a furnace ash dump under tree planting, 2007, 8, Praque – Brussels, 242-248. Operational effectiveness of a sieve aerodynamic separator under the conditions of the variable load of sieves, 2007, 4, 33-35. The retention of mineral substances, quality and chemical composition of bones of chickens fed diets containing different calcium and phosphorus levels, 2007, vol.10, issue 3, http://www.ejpau.media.pl/volume10/issue3/a rt-04.html Experiments with crop mixtures: interactions, designs and interpretation, 10(2), 2007, #22. www.ejpau.media.pl/series/whole/agronomy/i ndex.html Antioxidant activity of calendula ( Calendula officinalis L.) flowers as a result of form and dose of nitrogen, 2007, 53, 3, 262-267. 69 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 17. Biesiada A., Wołoszczak E. 9. Journal of Plant Protection Research 18. Kukuła-Młynarczyk A., Hurej M. 10. Phytopatologia Polonica 19. Moszczyńska E., Pląskowska E., Kita W. 11. Polish Journal of Food and Nutrition Sciences 20. Figiel A. 21. Kita A., Figiel A. 22. Kita A., Figiel A. 23. Tajner-Czopek A., Figiel A., Lisińska G. 24. Tajner-Czopek A., Figiel A., Rytel E. Wojdyło A., Figiel A., Oszmiański J. 25. 12. Polish Polar Research 26. Kawa-Rygielska J., Chmielewska J., Pląskowska E. 27. Gabrielska J., Korzeniowska M., Wojdyło A. 28. Matuła J. , Pietryka M., Richter D. Wojtuń B. Wojtuń B. 29. 13. Inforrnacionnyj Biuletyn WPRS MOBB 30. Kelm M., Lenort M., Licznar-Małańczuk M. 14. Vegetable Crops Research Bulletin 31. Biesiada A., Kołota E., Adamczewska-Sowińska K., Słociak A. Kołota E., AdamczewskaSowińska K. 32. 33. 15. Vorträg für Pflanzenzüchtung 34. Kołota E., AdamczewskaSowińska K., Krężel J. Bujak H., Dopierała P. The effect of method of plantation establishing on yield and chlorophyll concentration of stinging nettle (Urtica dioica L.) in first year of cultivation, 2007, 53, 3, 85-89. Incidence, harmfulness and some elements of the horse chestnut leafminer (Cameraria ohridella Deschka&Dimic) control on white horse chestnut (Aesculus hippocastanum L.), 2007, 47(1), 53-64. The influence of direct sowing monoculture of wheat on colonization of stem bases by Fusarium spp., 2007, 43, 25-36. Dehydration of apples by combination of convective and vacuum-microwave drying, 2007, 57, 4(A), 131-135. Effect of roasting on properties of walnuts, 2007, 57, 2(A), 89-94. Effect of parameters of thermal process on the properties of peanuts, 2007, 57, 4(B), 285590. The effect of pre-drying method on the quality and mechanical properties of French fries, 2007, 57, 4(C ), 555-562. Effect of potato strip pre-drying methods on French fries quality, 2007, 57 2(A), 175-181. Influence of temperature and time of drying apple on content phenolic compound and their antioxidant activity, 2007, 57, 4, (C), 601605. Effect of raw material quality of fermentation activity of distillery yeast, 2007, 57(4B), 275-279. Antioxidative effect of plant extracts and flavones on liposome and erytrhocyte membranes, 2007, 57, 4, 145-150. Cyanoprokaryota and algae of Arctic terrestrial ecosystems in the Hornsund area, West Spitsbergen, 2007, 28, 44, 283-315. The first documented record of Sphagnum riparium (Bryophyta: Sphagnaceae) from Spitsbergen, 2007, 28, 44, 269-276. Restoration of predatory acarifauna in intensively protected apple orchard and its effectiveness against herbivorous spider mites, 2007, 37, 29-30. The effects of maturity stage on nutritional value of leeks zucchini and kohlrabi, 2007, 66, 39-45. The effects of flat covers on overwintering of plants and nutritional value of leeks cv. Kenton F1, 2007, 66, 11-16. Suitability of Entec 26 as a source of nitrogen for red beet and celeriac, 2007, 67, 47-54. Yield stability of winter rye cultivars in Poland, 2007, 71, 40-49. 70 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 3. Publikacje w recenzowanych czasopismach zagranicznych innych niż wyróżnione przez Journal Citation Reports: Lp. 1. 2. 3. Czasopismo Agrarnaja Nauka Evro-SewieroWostoka Allium Improvement Newsletter. Univ. of Wisconsin. Madison Opera Corcontica Lp. artykułu 1. Autor (autorzy) Bieniek J. 2. Romański L. 3. Romański L., Stopa R. 4. Kolota E., AdamczewskaSowińska K. 5. Karczewska A., Szopka K., Bogacz A., Kabała C., Duszyńska D. Knapik R., Wojtuń B. 6. 7. Kromer K., Żołnierz L., Raj A., Kwiatkowski P., Poturała D., Bąkiewicz M.J. 8. Wojtuń B. 9. Wojtuń B., Żołnierz L. 4. Sbornik naucznych trudov 10. Białczyk W., Cudzik A., Czarnecki J., Pieczarka K. 5. Umbelliferae Improvement Newsletter. Univ. of Wisconsin. Madison 11. Winiarska S., Kołota E. Tytuł artykułu, rok, tom, str. Vlijanie nakłona mestnosti na potieri zierna sobirajemobo kombajnom osnaszcziennym dwuołoskostnym sitom, 2007, 10, 102-105. Izmienienije vnutrienniej struktury zierna pszenicy pri jevo pljuszczeni, 2007, 10, 105111. Isliedovaniie energojomkosti processa płjuszczenija zierna valcami, 2007, 10, 111115. Yield of leeks cv. Kenton F1 overwintering in the field depending on the period of flat cover and date of harvest, 2006, 16, 24-27 . Rozważana nad metodyką monitoringu gleb strefy leśnej KPN – w świetle zróżnicowania właściwości tych gleb, 2007, 44, 297-307. Torfowisko w dolinie Łomnicy – pierwsze pojeziorne torfowisko w polskiej części Karkonoszy, 2007, 44, 289-295. Rozmnażanie w warunkach in vitro i zachowanie zasobów genowych rzeżuchy rezedolistnej (Cardamine resedifolia) Karkonoskiego Parku Narodowego, 2007, 44, 143-155. Wartości przyrodnicze, zagrożenia i ochrona ekosystemów wysokogórskich Karkonoskiego Parku Narodowego, 2007, 44, 19-29. Uwagi do dwóch torfowisk subalpejskich w Karkonoszach, 2007, 44, 299-302. Ispol'zovanie gornych kanatnych trieliowocznych ustanovok (dorog), Kirov, 2007, 175-181. Yielding of new leafy type of parsley cultivars [Petroselinum crispum (Mill.)], 2006, 16, 8-10. 71 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 4. Publikacje w recenzowanych czasopismach polskich o zasięgu co najmniej krajowym: Lp. 1. 2. 3. Czasopismo Acta Agrophysica Acta Scientiarum Polonorum Annales Silesiae Lp. artykułu 1. Autor (autorzy) Drozd D., Szajsner H. 2. Szajsner H., Drozd D. 3. Szajsner H., Drozd D. 4. Szajsner H., Lewandowska S., Kurczych Z., Karwowska C. 5. Zimny L. 6. Błażewicz J., Liszewski M., Zembold A., 7. Sowiński J., Nowak W., Liszka-Podkowa A. 8. Szyszkowska A., Sowiński J., Wierzbicki H. 9. Fabiszewski J., Brej T. 10. Fabiszewski J., Brej T. 11. Fudali E. 12. Fudali E. 13. Kasowska D. 14. 15. Kłosowska K., Tomaszewska K. Kwiatkowski P. 16. Pokorny J. 17. Tomaszewska K., Bajkiewicz S., Dubij M. Tomaszewska K., Podlaska M. 18. Tytuł artykułu, rok, tom, str. Efekt zastosowania przedsiewnej biostymulacji laserowej dla nieoplewionych genotypów owsa, 2007, 9(3), 583-590. Porównanie wpływu promieni lasera półprzewodnikowego na różne genotypy jęczmienia jarego i ozimego, 2007, 9(2), 495503. Reakcja odmian jęczmienia jarego na promieniowanie laserowe, 2007, 9(3), 783790. Skutki przedsiewnego napromieniowania ziarniaków różnych form kukurydzy (Zea mays L.), 2007, 10(1), 229-235. Definicje i podziały systemów rolniczych. Artykuł problemowy, 10(2), 2007, 507-518. Technological properties of worts obtained from malts of naked barley grain, 2007, Technol. Alimenty, 6(1), 37-48. Wpływ nawożenia azotem i sposobu siewu na plonowanie koniczyny perskiej i życicy westerwoldzkiej w porównaniu z mieszanką pszenżyta z grochem, 2006, Agricultura, 5(2), 89-07. Changes in the chemical composition of maize cobs depending on the cultivar, effective temperature sum and farm type, 2007, Agricultura, 6(1), 13-22. Agresywni przedstawiciele kenofitów w Karkonoszach, cz. II. Inwazje na tle odmiennych siedlisk, 2007, 35, 97-104. Powiększanie zasięgu czosnku dziwnego Allium paradoxum (M. Bieb.) G. Don w obszarze Wrocławia, 2007, 35, 115-116. Tendencje dynamiczne w brioflorze miejskich parków – na przykładzie Wrocławia, 2007, 35, 11-20. Zjawiska ekspansji chorologicznej i ekologicznej wśród mszaków Dolnego Śląska, 2007, 35, 21-30. Flora muraw kserotermicznych i zbiorowisk ruderalnych z terenu kamieniołomu serpentynitu Nasławice (Kamienny Grzbiet, Masyw Ślęży), 2007, 35, 105-113. Charakterystyka roślinności parku przypałacowego w Skale, 2007, 35, 43-54. Materialu do flory roślin naczyniowych Borów Dolnośląskich, 2007, 35, 55-62. Flora wybranych zbiorowisk roślinnych otuliny Parku Narodowego Gór Stołowych, 2007, 35, 75-88. Roślinność wybranych stawów rybnych okolic Zgorzelca i Węglińca, 2007, 35, 31-41. Waloryzacja przyrodnicza zdegradowanej łąki pobagiennej, 2007, 35, 5-10. 72 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 4. 5. Bezp. Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie, Miesięcznik WUG Biuletyn IHAR 19. Urbaniak J. 20. Karczewska A., Bogda A., Gałka B., Kabała C., Krysiak A., Szopka K. 21. Bujak H., Dmochowska – Huba K., Jedyński S., Karczmarek J. Bujak H., Dmochowska – Huba K., Jedyński S., Kaczmarek J. Chrzanowska Drożdż B., Kaczmarek K. Drozd D., Szajsner H. 22. 23. 24. 25. Kuc P., Zimny L., Kucińska K., Artyszak A. 26. Nowak W., Sowiński J. 27. Weber R., Zalewski D., Kotecki A., Karczmarek J. Kromer K., Marszał-Jagacka J., Kępińska K., Nowak T., Żołnierz L., Poturała D., Świerkosz K. Szymura T.H., Dunajski A.,.Aman I, Makowski M., Szymura M., 6. Botanical Guidebooks 28. 7. Dendrobiology 29. 8. Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis, Oeconomica 30. Mierzwa D. 9. Fragmenta Agronomica 31. Bujak H., Kaczmarek J., Jedyński S., DmochowskaHuba K., Adamczyk J., Kurczych Z. Chrzanowska- Drożdż B., Kaczmarek K. 32. 33. Galek R., SawickaSienkiewicz E., Zalewski D. 34. Idkowiak M., Kordas L. 35. Kaczmarek J., Bujak H., Jedyński S., DmochowskaHuba K., Adamczyk J., Taksonomia i klasyfikacja ramienic – rodzaj Chara podsekcja Hartmania R.D. Wood (Charophyta), 2007, 35, 63-73. Metale ciężkie i arsen w glebach na obszarach dawnego górnictwa rud metali w Sudetach i na Przedgórzu Sudeckim, 2007, 152, 4, 25-27. Ocena zdolności kombinacyjnej linii kukurydzy na podstawie indeksów potencjału krzyżowania, 2007, 245, 147-154. Wykorzystanie selekcji indeksowej w hodowli kukurydzy z uwzględnieniem ważności cech, 2007, 245, 139-145 Reakcja dwóch odmian prosa na nawożenie azotem. 2007, 245, 129-137. Analiza reakcji genotypów pszenicy jarej na oddziaływanie promieniowania laserowego, 2006, 242,.57-62. Efektywność produkcji buraka cukrowego w warunkach różnych systemów uprawy, 2007, 245, 191-197. Wpływ przedpłonów na biomasę owsa w systemie uprawy tradycyjnej i uproszczonej, 2006, 239, 61-71. Ocena przydatności punktów doświadczalnych do prowadzenia PDO na Dolnym Śląsku, 2007, 245, 5-16. In vitro propagation and ex situ preservation of endangered Ferns from Lower Silesia, 2006, 29, 143-155. The spatial pattern and microsites requirements of Abies alba natural regeneration in the Karkonosze Mountains, 2007, 125-136. Organizacyjne formy wspierania zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich na przykładzie Dolnośląskiego Stowarzyszenia Spółdzielczego, 2007, 254, 233-241. Postęp hodowlany u kukurydzy na podstawie selekcji wskaźnikowej, 2007, 2(94) , 58-65. Plonowanie odmian jęczmienia ozimego w warunkach zróżnicowanej technologii uprawy, 2007, 3(95), 34-40. Zróżnicowanie mieszańców wewnątrzgatunkowych łubinu andyjskiego oraz ich form rodzicielskich, 2007, 2(94), 8187. Wpływ uprawy roli na nakłady energetyczne i plonowanie pszenżyta ozimego, 2007, 3, 187191. Charakterystyka genetyczno – hodowlana linii wsobnych kukurydzy w krzyżowaniach linia x tester, 2007, 2(94), 119-128. 73 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 36. Kurczych Z. Kadłubiec W., Kuriata R. 37. Kordas L., Kaus A., Faltyn U. 38. Kozak M., Malarz W., Kotecki A 39. Kuc P. 40. Kulczycki G. 41. Majchrowski P., Kordas L., Parylak D. 42. Malarz W., Kozak M., Kotecki A. 43. Parylak D. 44. Parylak D. 45. Prosba-Białczyk U. 46. Skoczyliński M., PatorczykPytlik B. 47. Skoczyliński M., PatorczykPytlik B. Sowiński J., Liszka-Podkowa A. 48. 49. Tendziagolska E. 50. Wacławowicz R., Wojciechowski W., Zawieja J., Tendziagolska E. 51. Zawieja J. 52. Zawieja J., Wojciechowski W. 53. Zimny L., Wacławowicz R., Malak D. Analiza korelacji i ścieżek dla plonu i cech plonotwórczych linii wsobnych i mieszańców pojedynczych kukurydzy, 2007, 2, 129-134. Wpływ różnych sposobów przywracania do użytkowania gleb odłogowanych do użytkowania rolniczego, 2007, 3, 224-231. Wpływ zróżnicowanej obsady roslin na rozwój i plonowanie trzech odmian bobiku, 2007, 2 (94), 168-175. Wpływ sposobów uprawy roli i zróżnicowanego nawożenia organicznego stosowanych pod burak cukrowy na wybrane właściwości fizyczne gleby, 2007, 3, 268-273. Wpływ nawożenia siarką siarczanową i elementarną na plon i skład chemiczny roślin oraz właściwości chemiczne gleby, 2007 1 (93), 140-149. Zmiany siedliskowe pod wpływem zróżnicowanej uprawy roli i nawożenia mineralnego w wieloletniej monokulturze żyta ozimego, 2007, 1, 164-173. Reakcja odmian rzepaku ozimego na zróżnicowany poziom technologii uprawy w warunkach Dolnego Śląska, 2007, 2 (94), 208-216. Produkcyjność monokultury pszenicy ozimej w warunkach upraszczania uprawy roli, 2007, 4, 73-81. Zmiany środowiska glebowego pod wpływem upraszczania uprawy roli w monokulturze pszenicy ozimej, 2007, 1, 213-220. Produkcyjność topinamburu (Helianthus tuberosus) uprawianego bez nawożenia, 2007, 4, 106-112. Zawartość selenu w glebach użytków zielonych okolic Wrocławia, 2006, 4(92), 156-164. Zawartość selenu w runi użytków zielonych okolic Wrocławia, 2006, 4(92), 165-173. Wpływ sposobu odchwaszczania a wysokość plonu ziarna trzech mieszańców kukurydzy uprawianych na glebie lekkiej, 2007, 96 (4), 184-191. Wpływ uprawy roli, międzyplonu i zaprawy nasiennej Latitude 125 FS na plonowanie pszenżyta ozimego, 2007, 4, 211-217. Zmiany właściwości gleby średniej pod wpływem następczego oddziaływania wermikompostu oraz zróżnicowanego nawożenia azotem, 2007, 4, 224-231. Zmiany właściwości chemicznych gleby pod wpływem różnego zagospodarowania gruntów ornych wyłączonych z użytkowania rolniczego, 2007, 1, 278-283. Zależność struktury roli od różnego sposobu zagospodarowania ugorów, 2007, 1, 284-291. Wpływ zróżnicowanego nawożenia organicznego oraz azotowego na cechy morfologiczne korzeni buraka cukrowego, 74 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 10. 11. 12. 13. Inżynieria Rolnicza Journal of Research and Aplication in Agricultural Engineering. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych Pamiętnik Puławski 54. Lejman K., Szulczewski W. 55. Lejman K., Szulczewski W. 56. Janowska-Biernat J. 57. Stachowiak M. 58. Gierula A., Wolski K. Gąbka D. , 59. Gierula A., Wolski K. Gąbka D. , 60. Karczewska A., Król A. 61. Kawałko D. 62. Kawałko D., Kaszubkiewicz J., Woźniczka P: 63. Medyńska A., Kabała C. 64. Przestalski S., Kleszczyńska H., Gabrielska J. 65. 66. Szopka K., Karczewska A., Kabała C., Bogacz A., Jezierski P. Wojciechowski W., Zawieja J. 67. Kropsz I. 14. Postępy Mikrobiologii 68. Wojtkowiak-Gębarowska E. 15. Prace Muz. Szafera 69. 16. Prace Naukowe 70. Fojcik B., Stebel A., Fudali E., Rusińska A., Żarnowiec J., Plasek V., Zubel R., Górski P., Wierzcholska S. Prymon K. 2007, 4, 299-304. Komputerowe wspomaganie projektowania parametrów aktywnej maszyny uprawowej, część I – kinematyka, 2007, 2(90), 135-142. Komputerowe wspomaganie projektowania parametrów aktywnej maszyny uprawowej, część II - geometria noża, 2007, 2(90), 143149. Sposób doboru próby badawczej gospodarstw ekologicznych na podstawie klasyfikacji opartej o wspólnotową typologię gospodarstw, 2007, 52(3), 70-73. Produkcja rybacka na obszarach chronionych [w:] Rolnictwo ekologiczne - stan obecny i perspektywy rozwoju, 2007, 52(4), 71-74. Odporność poszczególnych gatunków drzew na emisje przemysłowe z zakładu „Mesko”. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, Bioakumulacja, 2007, 31, 236-242. Wpływ różnych podłoży na rozwój roślinności posadzonej na skarpie zbiornika odpadów poflotacyjnych „ Żelazny Most”. Bioakumulacja, 2007, 31, 243-248. Zawartość i formy rozpuszczalne Cu, Zn i Pb w glebach rejonu składowiska odpadów poflotacyjnych „Wartowice” w rejonie Bolesławca, 2007, 31, 131-136. Właściwości chemiczne gleb o różnym sposobie użytkowania na obszarze chronionego krajobrazu Dolina Czarnej Wody, 2007, 31, 177-182. Zawartość metali ciężkich w glebach wybranych siedlisk leśnych na terenie Parku Krajobrazowego „Dolina Jezierzycy”, 2007, 31, 23-27. Zawartość metali ciężkich w próchnicy nadkładowej gleb leśnych wokół składowiska odpadów po flotacji rud miedzi. Instytut Ochrony Środowiska, 2007, 31, 137-143. Protection of cells against the toxic action of organic compounds of tin and lead, 2007, 32, 52-56. Zróżnicowanie zawartości ołowiu w glebach Karkonoskiego Parku Narodowego w rejonie Jagniątkowa, 2007, 31, 28-32. Oddziaływanie płodozmianów specjalistycznych na dynamikę zachwaszczenia pól, 145, 2007, 255-261. Działalność pozarolnicza gospodarstw rolnych na terenie Dolnego Śląska, 200, 146, 11-19. Mechanizmy zwalczania fitopatogenów glebowych przez grzyby z rodzaju Trichoderma, 2006, 45 (4), 261-273. Materiały do brioflory Ojcowskiego Parku Narodowego - Prądnik, 2007, 17, 79-94. Praktyczne problemy oceny sytuacji 75 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu 17. 18. 19. Problemy Inżynierii Rolniczej Problemy Zagospodarowa-nia Ziem Górskich, Kraków Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin 71. Węgrzyn A. 72. Węgrzyn A. 73. Szlachta J. 74. Dradarach A., Gawęcki J., Gierula A., Sokulska D. 75. Sowiński J., Możdżeń E. 76. Dancewicz K., Gabryś B., Halarewicz-Pacan A., Obara R., Wawrzeńczyk Cz. Grzyś E., Grocholski J. Demczuk A., Sacała E., Kulczyki G. 77. 20. Przyroda Sudetów 78. Kelm M., Kotlarz, Stepaniak, Biesiada A. 79. Kordas L. 80. Kulczycki G., Grzyś E., Grocholski J. 81. 82. Oszmiańska M. Golinowska M. Parylak D., Wojtala L. 83. Pusz W. 84. Sobkowicz P., PodgórskaLesiak M. 85. Żołnierz R., Hurej M. 86. Żurek A., Grzyś E. 87. Urbaniak J. finansowej zakładów ubezpieczeń, 2007, 1174, 418-423. Wdrażanie controllingowej koncepcji zarządzania w przedsiębiorstwie państwowym – doświadczenia praktyczne, 2007, 507-516. Istota i znaczenie barier społecznokulturowych w procesie wdrażania controllingu na przykładzie Operatora Gazociągów Przemysłowych Gaz-System S.A., 2007, 438-445. Analiza systemów zarządzania stadem krów, 2007, 1, 67-76. Zmiany florystyczne na odłogowanych użytkach zielonych w Sudetach na przykładzie Łężyc k/Dusznik, 2007, 54, 149156. Ocena przydatności różnych metod ugorowania rutwicą wschodnią (Galega orientalis Lam.) w warunkach Sudetów w zależności od trwałości plantacji, 2007, 54, 139-148. Alkilo podstawione γ- i δ- laktony jako deterenty pokarmowe w stosunku do mszyc, 2006, 46(1), 305-311. Wpływ regulatorów wzrostu na długość źdźbła, aktywność reduktazy azotanowej i zawartość chlorofili w liściach wybranych odmian pszenicy ozimej, 2007, 47(3), 113116. Entomofauna oblatująca kwiaty nagietka lekarskiego (Calendula officinalis L.), 2007, 47(4), 154-157. Wpływ stosowania poroekologicznych systemów uprawy roli pod pszenicę ozimą na zmiany w zachwaszczeniu łanu. 2007, 47, 4, 158-161. Wpływ regulatorów wzrostu na skład chemiczny źdźbeł wybranych odmian pszenicy ozimej, 2007, 47(3), 177-181. Działalność służb doradczych w zakresie ochrony roślin, 2007, 47, 1, 92-97. Stosowanie zmniejszonych dawek zaprawy nasiennej Latitude 125 FS (siltiofam) w uprawie pszenicy po sobie, 2007, 47, 2, 240243. Wpływ zagęszczenia roślin w łanie na stopień porażenia rzepaku ozimego przez grzyby patogeniczne, 2007, 47(2), 287-290. Zmiany w zachwaszczeniu zasiewów czystych i mieszanek dwóch odmian grochu z jęczmieniem pod wpływem nawożenia azotowego, 2007, 47, 3, 271-275. Porównanie odłowów omacnicy prosowianki przy pomocy pułapek, świetlnej i feromonowych, 2007, 47(4), 267-274. Wpływ kwasu salicylowego na parametry fizjologiczne siewek ogórka traktowanych herbicydem Reglone, 2007, 47, (3), 325-329. Stanowisko Nitella syncarpa (Thuill.) Chevall. 1827 (Charophyta) w masywie 76 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 21. 22. Roczniki Nauk Rolniczych Roczniki AR w Poznaniu, 88. Mierzwa D. 89. Adamczewska-Sowińska K., Kołota E. Bąbelewski P. 90. 23. Roczniki Gleboznawcze 91. Biesiada A., Sokół-Łętowska A., Kucharska A. 92. Chohura P., Kołota E., Komosa A. 93. Czerniak K., Kołota E. 94. Dębicz R. 95. Drozd D., Szajsner H. 96. Kołota E., AdamczewskaSowińska K. 97. Krężel J., Kołota E., 98. Sosna I., Czaplicka M. 99. Szajsner H., Drozd D. 100. Szewczuk A., Gudarowska E. 101. Winiarska S., Kołota E. 102. Chodak T., Kaszubkiewicz J. 103. Halarewicz A., KoszelnikLeszek A. 104. Kabała C., Marzec M. 105. Koszelnik-Leszek A. Gromnika, 2007, 9, 3-6. Uwarunkowania produkcji mleka na Dolnym Śląsku, 2007, G, 94, 1, 133-140. Żywe ściółki w uprawie pomidora. 2007, Ogrodnictwo, 41, 411-415. Rozmieszczenie stanowisk bożodrzewu gruczołkowatego (Ailanthus altissima (Mill.) Swingle) we Wrocławiu w zależności od sposobu użytkowania terenu. 2007, Ogrodnictwo, 41, 17-21. Wpływ odmiany na aktywność antyoksydacyjną nagietka lekarskiego (Calendula officinalis L.). 2007, Ogrodnictwo, 41, 421-425. Wpływ nawożenia chelatami żelaza na plonowanie pomidora szklarniowego uprawianego w substracie torfowym, 2007, Ogrodnictwo, 41, 439-443. Ocena plonowania buraka liściowego w uprawie jesiennej, 2007, Ogrodnictwo, 41, 445-449. Wpływ ściółkowania na dynamikę rozrastania się bylin okrywowych, 2007, Ogrodnictwo, 41, 29-34. Reakcja nasion wybranych odmian ogórka na przedsiewna biostymulację laserową, 2007, Rolnictwo, 383, 455-459. Przydatność nawozu Entec 26 w uprawie pora na zbiór wczesny, 2007, Ogrodnictwo, 41, 529-532. Wpływ nawożenia azotowego na plonowanie i wartość biologiczną buraka ćwikłowego uprawianego na zbiór pęczkowy, 2007, Ogrodnictwo, 41,547-552. Ocena wartości produkcyjnej kilku nowych odmian gruszy na dwóch podkładkach, 2007, Ogrodnictwo, 41, 383-388. Uszlachetnianie nasion wybranych gatunków roślin warzywnych poprzez biostymulację promieniami lasera, 2007, Rolnictwo, 383, 623-629. Plonowanie i wzrost dwóch odmian brzoskwini w zależności od zagęszczenia drzew i formy korony, 2007, Ogrodnictwo, 41, 389-393. Porównanie plonowania i wartości odżywczej wybranych odmian pomidora uprawianego przy palikach w tunelu foliowym, 2007, Ogrodnictwo, 41, 655-659. Fosfor w erodowanych glebach wapniowcowych i brunatnoziemnych Sudetów Środkowych, 2007, 58, 3-4, 59-67. Wpływ siedliska na rozwój i skład chemiczny orlicy pospolitej Pteridium aquilinum (L.) Kuhn., 2007, 58, 1-2, 24-32. Niektóre konsekwencje zmiany klasyfikacji uziarnienia gleb, 2007, 58, 1-2, 33-44. Zawartość wybranych metali ciężkich w glebie i w Silene vulgaris na hałdzie odpadów 77 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 24. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu 106. Berbeka T. 107. Golinowska M. 108. Gonet D. 109. Kutkowska B. 110. Mierzwa D. Tratwal-Uglis N. 111. Orlewski M. 112. Oszmiańska M. 113. Spiak J. 114. Stachowiak M. 115. Tańska – Hus B. 116. Węgrzyn A. 25. Studia i Raporty IUNG – PIB 117. Kurtyka I. 26. Wiadomości Botaniczne Współczesne Zarządzanie Zagadnienia Doradztwa Rolniczego Zeszyty Naukowe AR w Krakowie 118. Urbaniak J. 119. Mierzwa D. 120. Mierzwa D. 121. Wolski K.,Szymura M., Gawęcki J., Bartmański A., 30. Zeszyty Naukowe ISiK, Skierniewice 122. Sosna I. 31. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu 123. Bąbelewski P., Dębicz R. 124. Białczyk W., Cudzik A., Czarnecki J., Pieczarka K. 125. Białczyk W., Cudzik A., Czarnecki J., Pieczarka K. 27. 28. 29. serpentynitowych, 2007, 58, 1-2, 63-68. Możliwości powiększania gospodarstw indywidualnych na Dolnym Śląsku, 2007, IX, 1, 34-37. Rynek środków produkcji w opinii producentów rolnych, 2007, IX, 1, 122-126. Zmiany w organizacji i efektywności rolniczej spółdzielni produkcyjnej, 2007, IX, 1, 131-135. Działania instytucji na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich na przykładzie powiatu kłodzkiego, 2007, IX, 2, 183-188. Kwotowanie mleka a wyniki ekonomiczne gospodarstw rolnych (na przykładzie Dolnego Śląska), 2007, IX., 1, 312-315. Podatkowe udogodnienia w przekazywaniu gospodarstw rolnych, 2007, IX 1, 353-358. Informacja rynkowa w funkcjonowaniu gospodarstw rolnych w opinii rolników, 2007, IX, 1, 359-363. Procesy dostosowawcze gospodarstw wielkoobszarowych na Dolnym Śląsku do uwarunkowań rynkowych po integracji z UE, 2007, IX, 1, 449-453. Ocena płynności finansowej, rentowności i wspomagania operacyjnego w wybranych gospodarstwach, 2007, IX, 1, 460-464. Struktura organizacji gospodarstw opartych na dzierżawie, 2007, IX , 1, 499-503. Metodyka ewidencji VAT w rolnictwie, 2007, IX, 1, 532-536. Agroturystyka jako alternatywny kierunek działalności gospodarstw rolniczych, 2007, 7, 171-186. Rozwój badań nad ramienicami (Charophyta) na terenie Polski, 2007, 51 (3-4), 247-269. Zasady spółdzielcze a wymogi efektywnego zarządzania, 2007, 3, 55-64. Aktualny stan i perspektywy rozwoju zespołowych form gospodarowania na wsi, 2007, 3/4, 40-44. Charakterystyka muraw kserotermicznych w rejonie Jeleniej Góry, 2007, Inynieria Środowiska, 433, 271-276. Wpływ systemu uprawy na wzrost i owocowanie trzech odmian gruszy rosnących na dwóch klonach pigwy, 2006, 14, 5-13. Wpływ preparatu Asahi SL na wzrost i jakość rozsady torenii ogrodowej (Torenia fournieri L.) i fuksji mieszańcowej (Fuchsia hybrida), 2006, Rolnictwo, 89, 37-41. Analiza właściwości trakcyjnych w odmiennych technologiach uprawy, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 9-14. Ocena skuteczności poprawy właściwości trakcyjnych pojazdu poprzez stosowanie łańcuchów antypoślizgowych, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 15-22. 78 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 126. Białczyk W., Cudzik A., Czarnecki J., Pieczarka K. 127. Białczyk W., Cudzik A., Czarnecki J., Pieczarka K. 128. Dradarach A., 129. Hurej M., Twardowski J. 130. Hurej M., Twardowski J. 131. Kawałko D 132. Kordas L. 133. Kotecki A., Malarz W., Kozak M., Pogorzelec A. 134. Kotecki A., Malarz W., Kozak M., Pogorzelec A. 135. Lejman K. 136. Łuczycka D. 137. Materek D., Sowiński J. 138. Materek D., Sowiński J. 139. Nowak W. 140. Owsiak Z 141. Owsiak Z., Lejman K. 142. Pusz W. Analiza zmienności sił trakcyjnych w warunkach drogi leśne, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 23-28. Ocena zmian parametrów wytrzymałościowych gleby w wybranych technologiach uprawy, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 49-53. Ocena wschodów kilku mieszanek traw gazonowych przeznaczonych na trawniki w warunkach miejskich. 2007, Rolnictwo, 89, 51-55. Wpływ rozmieszczenia roslin w łanie na występowanie ważniejszych fitofagów rzepaku ozimego, 2007, Rolnictwo, 90, 6773. Porównanie liczebności wybranych fitofagów na populacyjnej i mieszańcowej odmianie rzepaku ozimego, 2007, Rolnictwo, 90, 7582. Composition and properties of soils developer from different parent rocks In the area of Ślężański Landscape Park. Part III. Content of organic carbon and total nitrogen”, 2006, Rolnictwo, 89, 109-114. Wpływ sposobu uprawy roli i nawożenia azotowego na respirację gleby, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 65-72. Wpływ rozmieszczenia roślin w łanie na rozwój i plonowanie mieszańcowych i populacyjnych odmian rzepaku. Część I. Morfologia roślin i plony nasion, 2007, Rolnictwo, 90, 7-39. Wpływ rozmieszczenia roślin w łanie na rozwój i plonowanie mieszańcowych i populacyjnych odmian rzepaku. Część II. Skład chemiczny i wartość energetyczna, 2007, Rolnictwo, 90, 41-65. Wpływ zwięzłości gleby na wartości sił działających na narzędzia kultywacyjne, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 125-133. Wpływ stopnia rozdrobnienia ziarna pszenicy na cechy dielektryczne badanego materiału, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 137-144. Wpływ technologii uprawy na wielkość plonu i zużycie paliwa. Inżynieria Rolnicza; 2007, Inynieria Rolnicza, 6, 131-135. Wpływ technologii uprawy na wielkość plonu i zużycie paliwa, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 131-135. Rekultywacja biologiczna hałdy fosfogipsu w Z.Ch. „Wizów”, 2006, Rolnictwo, 88, 195204. Zmiana kształtu narzędzi skrawających glebę na skutek użytkowania, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 117-123. Wpływ asymetrycznie ustawionych kół ciągnika na zagęszczenie gleby, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 109-116. Wpływ obsady roślin w łanie na zdrowotność rzepaku ozimego, 2007, Rolnictwo, 90, 83- 79 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 32. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego 143. Spiak Z., Piszcz U., Zbroszczyk T 144. Spiak Z., Piszcz U., Zbroszczyk T. 145. Spiak Z., Piszcz U., Zbroszczyk T. 146. Szewczyk A., Wilczok G. 147. Szewczyk A., Wilczok G. 148. Wacławowicz R. 149. Zimny L., Wacławowicz R. 150. Andrzejczak M. 151. Medyńska A., Kabała C., Chodak T. 152. Wolski K., Szymura M., Gąbka D,. Wolski K., Szymura T., Gąbka D. 153. 33. 34. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu 154. Prymon M. 155. Prymon M. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 156. Bujak H. , Kaczmarek J., Jedyński S., DmochowskaHuba K. Bujak H. , Kaczmarek J., Jedyński S., DmochowskaHuba K., Topolski A. Galek R., Bikowski P., Bujak H., Sawicka-Sienkiewicz E., Sęktas St., Sęktas J.. Kadłubiec W., Kociuba W., Segit Z. 157. 158. 159. 91. Rozmieszczenie składników pokarmowych w nasionach i słomie wybranych odmian rzepaku ozimego. Część I Mikroskładniki. 2007, Rolnictwo, 90, 107-115. Rozmieszczenie składników pokarmowych w nasionach i słomie wybranych odmian rzepaku ozimego. Część I Makroskładniki, 2007, Rolnictwo, 90, 93-106. Dynamika pobierania składników pokarmowych przez wybrane odmiany rzepaku ozimego, 2007, Rolnictwo, 90, 117134. Wpływ ustawienia rozpylacza na stopień pokrycia powierzchni pionowych, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 93-100. Badania wpływu wybranych kryteriów przy podejmowaniu decyzji zakupu opryskiwacza wśród rolników, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 101-108. Wpływ zróżnicowanej uprawy roli i nawożenia liśćmi buraka cukrowego na wybrane wskaźniki struktury gleby pod pszenicą jarą, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 73-83. Zmiany właściwości fizycznych gleby w uprawie buraka cukrowego pod wpływem zagęszczania roli oraz zróżnicowanego nawożenia organicznego, 2007, Inżynieria Rolnicza, 6, 55-64. Różnorodność biologiczna i krajobrazowe znaczenie małych powierzchni mokradłowych na przykładzie „Trzcińskich Mokradeł” 2007, Inżynieria Środowiska, 133, 13-21. Zmiany zawartości miedzi, cynku i kadmu w glebach użytkowanych rolniczo i glebach leśnych wokół składowiska odpadów po flotacji rud miedzi. Inżynieria Środowiska, 2007, 133, 301-310. Waloryzacja krajobrazowa pola golfowego w Krzyżanowicach, 2007, 133, 457-463. Wpływ roślinności na nasilenie erozji skarp zbiornika odpadów poflotacyjnych „Żelazny Most” , 2007, 133, 446-456. Wartość dodana w komunikacji marketingowej, 2007, 8, 250-261. Problemy decyzyjne w zarządzaniu marką na rynkach międzynarodowych, 2007, 9, 117127. Genetyczny potencjał krzyżowania linii wsobnych kukurydzy, 2007, 517, 197-203. Zmienność cech morfologicznych linii wsobnych kukurydzy, 2007, 517, 205-213. Ocena zmienności klonów Taxus baccata L. pochodzących z różnych stanowisk, 2007, 517, 293-304. Ocena zdolności kombinacyjnej rodów i odmian pszenżyta ozimego, 2007, 517, 349- 80 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 160. Kadłubiec W., Lewandowska S., Kuriata R. 161. 163. Kulczycki G., Pląskowska E., Matkowski K., Moszczyńska E. Matkowski K., Pląskowska E., Moszczyńska E., PatorczykPytlik B., Gediga K., Kulczycki G. Mierzwa D. 164. Mierzwa D. 165. Nowak W., Sowiński J. 166. Nowak W., Sowiński J. 167. Spiak Z., Kulczycki G. 168. Strączyńska S., Szlachta T. 169. Strączyński S., Straczyńska S. 170. Szuk T. 171. Zając T., Sobkowicz P., Puła J. 172. Nowak. M., Trziszka T., Szołtysik M. 162. 35. Żywność, Nauka, Technologia, Jakość 354. Zmienność i odziedziczalność cech użytkowych linii wsobnych kukurydzy (Zea mays L.), 2007, 517, 355-360. Wpływ nawożenia siarką siarczanową na liczebność i skład gatunkowy zbiorowisk grzybów w glebie, 2007, 520 (1), 67-74. Badania zbiorowisk grzybów w glebie zanieczyszczonej kadmem nawożonej różnymi materiałami organicznymi, 2007, 520 (1), 47-54. Rola spółdzielczości wiejskiej w rozwoju wsi i rolnictwa, 2006, 514, 293-304. Alternatywne źródła dochodów na obszarach wiejskich Dolnego Śląska, 2007, 521, 267280. Wpływ podziału dawki azotu i doboru komponentów traw do mieszanek koniczyną czerwona na plonowanie i skład chemiczny. Cz. I Plonowanie, 2007, 516, 121-127. Wpływ podziału dawki azotu i doboru komponentów traw do mieszanek … Cz. II . Skład chemiczny, 2007, 516, 129-135. Wpływ niektórych zabiegów agrotechnicznych na plon i skład chemiczny roślin oraz właściwości chemiczne gleb na terenach objętych klęską powodzi, 2007, 520 (1), 147-154. Wybrane właściwości oraz zawartości Cd i Ni w glebach leśnych parku krajobrazowego „Góry Opawskie”, 2006, 515, 395-400. Bioakumulacja miedzi i ołowiu w mozdze trzcinowatej uprawianej w rejonie zanieczyszczonym przez hutnictwo miedzi, 2006, 515, 389-394. Mechanizacja jako czynnik konkurencyjności gospodarstw rolnych, 2006, 514, 345-361. Ocena produktywności i wzajemnego oddziaływania roślin uprawnych w międzyplonie ścierniskowym, 516, 2007, 303312. Preferencje konsumentów mlecznych napojów fermentowanych, 2007, 1/50, 77-83. 81 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 5. Publikacje w pozostałych czasopismach krajowych oraz recenzowanych wydawnictwach zbiorowych: Lp. artykułu Czasopismo 1. Edukacja Filozoficzna Gazeta Cukrownicza Komputerowe wspomaganie badań naukowych, Vol. XIV, Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Prace Naukowe Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Problemy Ekologii 1. Skurjat K. Sens filozofii piękna, 2007, 44, 263-271. 2. Zimny L. 3. Misiak P., Różycka-Roszak B., Uprawa konserwująca buraka cukrowego, 2007, 2, 55-58. Analiza właściwości agregacyjnych pewnych surfaktantów metodami modelowania molekularnego, 2007, 189-194. 4. Kolber M., BonarskaKujawa D., Pawlaczyk I. Pyrkosz K. Kleszczyńska H., Pawlaczyk I. Oddziaływanie roślinnych polifenoli o właściwościach przeciwutleniających z błonami biologicznymi, 2007, 5, 59-62. 6. Kupczyk A., Szlachta J. Surfactants and Dispersed Systems in Theory and Practice, Wrocław 7. Bielecki K., Kleszczyńska H., Piasecki A., Sarapuk J. BonarskaKujawa D, Kleszczyńska H., Pruchnik H., Łuczyński J., Sarapuk J. BonarskaKujawa D., Włoch A., Tomicki B., Oszmiański J., Kleszczyńska H. Gabrielska J., Przestalski S. Polski potencjał produkcji bioetanolu w kontekście uwarunkowań dyrektywy 2003/30/EC GWSP, 2007, 3, 154-156. Evaluation of biological activity of some N-oxides, 2007, 411-414. 2. 3. 4. 5. 6. 5. 8. 9. 10. 11. Autor (autorzy) Tytuł artykułu, rok, tom, str. Lp. Jarzycka A., Kleszczyńska H., Wilk K Właściwości przeciwutleniające naturalnych związków polifenolowych, 2007, 5, 107-110. Influence of structural features of some novel noxides on their biological activities, 2007, 407-410. Protection of biological membranes against oxidation by polyphenols, 2007, 415-418. The role of cholesterol and sphingomyelin in phosfatidylcholine liposome membrane oxidation induced by organometallic compounds in the presence of UV, 2007, 171-174. Hemolytic activity of lactobionamide-type surfsctants, 2007, 397-400. 6. Redaktor naczelny czasopisma wymienionego w pkt. 1 i 2 będący pracownikiem Jednostki: prof. dr hab. J.Fabiszewski - Acta Societatis Botanicorum Poloniae 7. Redaktor naczelny czasopisma wymienionego w pkt. 3 i 4 będący pracownikiem Jednostki: prof. dr hab. J.Fabiszewski – Annales Silesiae prof. dr hab. Andrzej Kotecki – Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu 82 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 Monografia naukowa, podręcznik akademicki 1. Autorstwo monografii lub podręcznika akademickiego w języku angielskim lub podstawowym dla danej dyscypliny: Lp. Wydawca 1. Wydawnictwo FAPA, Warszawa Tytuł Investment Assistance for Sustainable Development of the Mountain Areas In Poland. Autor (autorzy) Cyran A., Komornicki K., Kutkowska B., Latocha A., Waszkiewicz J. Rok, tom, str. 2007, ss.128. 2. Autorstwo rozdziału w monografii lub podręczniku akademickim w języku angielskim lub podstawowym dla danej dyscypliny: Lp. Wydawca 1. Academia, Prague 2. Czech-Pol Trade 3. Czech-Pol Trade 4. Czech-Pol Trade 5. Czech-Pol Trade 6. Elsevier Book Series: Trace metals and other contaminants in the environment; Series Editor: Jerome O. Nriagu. Insytut Ochrony Środowiska 7. Tytuł Autor (autorzy) Rok, tom, str. The sequence of polygenetic soils developed from sandstone in the Stołowe Mountains, Poland,[w:]Sandstone Landscapes: Diversity, Ecology and Conservation. Monograph The effects of hydroxamic acid on growth and biochemical parameters in cucumber and triticale seedlings [w:] Chemistry for Agriculture. The consumption of mineral fertilizers in agriculture in the area of Lower Silesia in years 2002-2004 [w:] Chemistry for Agriculture. The effect of selected properties of serpentine soils on plant quality [w:] Chemistry for Agriculture. Investigation on the assessment of agricultural usefulness of serpentine soils [w:] Chemistry for Agriculture. Arsenic in soils in the areas of former arsenic mining and processing in Lower Silesia, SW Poland [w:] Arsenic in Soil and Groundwater Environments: Biogeochemical Interactions Kabała C. 2007, 328-352. Demczuk A., Sacała E., Grzyś E. 2007, 8, 51-56. Spiak J. Piwowar A. 2007, 8, 231236. Wall Ł., Koszelnik-Leszek A. 2007, 8, 287294. Wall Ł 2007, 8, 295 – 301. Karczewska A., Bogda A., Krysiak A. 2007, 9, Chapter 16, 411-440. Protection of cells agains the toxic action of organic compounds of tin and lead. Przestalski S., Kleszczyńska H., Gabrielska J., Kurtyka I. 2007, 32, 5256. Kwiatkowski P. 2007, 119-130. Adjimatera N., Benda A., Blagbrough I. S., Langner M., Hof M., Kral T 2007,4, 381413. 8. National University of Lviv Turystyka wiejska i agroturystyka na Dolnym Śląsku [w:] Geography and Tourism: European Experience 9. PAN 10. Springer Series on Fluorescence Occurence of Agrostis vinealis (Poaceae) in plant communities in the Lower Silesia. In: Biological issues in grasses, ed L.Frey Fluorescence Correlation Spectroscopic Studies of a Single Lipopolyamine-DNA Nanoparticle 2007, 75 -77. 83 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 11. Walloon Agricultural Research Centre Gembloux Mechanization of individual farms in Opole Province [w:] Farm machinery and process management in sustainable agriculture Szuk T. 2007, 137-142. 12. Белорусская Государственная Сельскохoзяйственная Академия, Gorki (Białoruś) Team forms of farming in Poland [w:] Сборник научных статей Международной научно-практической конфереиции. Mierzwa D. 2007, 146-148. 3. Autorstwo monografii lub podręcznika akademickiego w języku polskim lub innym niż angielskim i niepodstawowym dla danej dyscypliny: Lp. Tytuł Wydawca 1. PAN Instytut Badań Systemowych 2. Autor (autorzy) Rok, tom, str. Licznar St. E., Licznar M., Licznar P. Chohura P. 2007, 53, ss. 104. Plantpress, Kraków Badania pokrywy glebowej Parku Szczytnickiego we Wrocławiu. Seria Badania Systemowe Ziemie i podłoża ogrodnicze 3. Plantpress, Kraków Uprawa gruszy Sosna I. 2007, ss.114. 4. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Wodór nośnikiem energii Romański L. 2007, ss.101. Rachunkowość finansowa. Zbiór zadań. Węgrzyn A., Prymon K 2007, 517, ss. 109. Warzywnictwo Kołota E., Orłowski M., Biesiada A. 2007, ss.557. Zbiorowiska trawiaste występujące na dolnośląskich serpentynitach – wybrane aspekty ekologii. Żołnierz L. 2007, 555 Rozprawy 147, ss. 231. 5. 6. 7. 2007, ss..94. 4. Autorstwo rozdziału monografii lub podręcznika akademickiego w języku polskim lub innym niż angielskim i niepodstawowym dla danej dyscypliny: Lp. 1. 2. 3. Wydawca Agencja WydawniczoEdytorska EkoPress Andrzej Poskrobko Agencja WydawniczoEdytorska EkoPress Andrzej Poskrobko Agencja WydawniczoEdytorska EkoPress Andrzej Poskrobko Tytuł Wdrażanie koncepcji zrównoważonego rozwoju w gminie Kostomłoty [w:] Teoria i praktyka zrównoważonego rozwoju Rozwój obszarów wiejskich a rolnictwo ekologiczne [w:] Teoria i praktyka zrównoważonego rozwoju Możłiwości wdrażania koncepcji zrównoważonego rozwoju w produkcji rolniczej w rejoni hm Głogów [w:] Teoria i praktyka zrównoważonego rozwoju Autor (autorzy) Rok, tom, str. Adamska H 2007, 7-13. Golinowska M. 2007, 74-81. Paczkowski L 2007, 217-226. 84 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 4. Agencja WydawniczoEdytorska EkoPress Andrzej Poskrobko 5. Forum Naukowe Poznań 6. Instytut Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego, 7. Monografia Politechniki Częstochowskiej pod redakcją naukową. Lidii Sobolak Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, 8. 9. Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, 10. Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, 11. Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, 12. Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, 13. Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, 14. Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, 15. Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, 16. Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, Rentowność i płyność finansowa zakładu prowadzącego gospodarkę rybną przy zachowaniu nienaruszalności ekosystemu w latach 200-2002 [w:] Teoria i praktyka zrównoważonego rozwoju Alianse strategiczne w kontekście współczesnej teorii marketingu [w:] Przemiany gospodarcze w Polsce. Praca zbiorowa pod red. T. Listwan Formy podtrzymywania polskości słowackiej Polonii na przykładzie działalności Klubu Polskiego Stowarzyszenia Polaków i ich przyjaciół na Słowacji, [w:] red. Winnicki Z., Baluk W., Tokarz G., "Wybrane problemy badań wschodnich" Technologie informatyczne w procesie wdrażania controllingu na przykładzie Operatora Gazociągów Przemysłowych Gaz – System S.A. Mechorosty. In: Krkonoše. Přířoda, hiistorie, život. Flousek J., Hartmanová O., Štursa J. & Potocki J.(eds). Listnaté a smíšéné lesy: mechorosty. Flousek J., Štursa J. (editoři). In: Krkonoše. Přířoda, hiistorie, život. Flousek J., Hartmanová O., Štursa J. & Potocki J.(eds). Horské smrčiny: mechorosty. Flousek J., Štursa J. (editoři). In: Krkonoše. Přířoda, hiistorie, život. Flousek J., Hartmanová O., Štursa J. & Potocki J.(eds). Klečové porosty a subalpínské trávníky: mechorosty. Flousek J., Štursa J. (editoři). In: Krkonoše. Přířoda, hiistorie, život. Flousek J., Hartmanová O., Štursa J. & Potocki J.(eds). Subalpínská rašeliništĕ: mechorosty. Flousek J., Štursa J. (editoři). In: Krkonoše. Přířoda, hiistorie, život. Flousek J., Hartmanová O., Štursa J. & Potocki J.(eds). Lišejníková tundra na nejvyšších vrcholech: mechorosty. Flousek J., Štursa J. (editoři). In: Krkonoše. Přířoda, hiistorie, život. Flousek J., Hartmanová O., Štursa J. & Potocki J.(eds). Přířoda ledovcových karů. Flousek J., Štursa J. (editoři). In: Krkonoše. Přířoda, hiistorie, život. Flousek J., Hartmanová O., Štursa J. & Potocki J.(eds). Rastlnstwo. Řasy a siniceIn: Flousek J., Hartmanovà O., Štursa J, Potocki (eds. ). Krkonoše. Příroda, Historie, Život., Typy ràšeliništ, ŕasy. In: Štursa J., Flousek J Subalpǐnskà Rašeliniště (editoŕi). In: Flousek J., Hartmanovà O., Štursa J., Potocki J. (eds): Krkonoše. Příroda, Hiistorie, Život., Stachowiak M. 2007, 323-333. Prymon M. 2007, 91-110. Lubicz – Miszewski M. 2007, 83-114. Węgrzyn A. 2007, 1, 436444. Kučera, J., Váňa J., Wojtuń B. Kučera, J., Váňa J., Wojtuń B. 2007, 201-204. Kučera, J., Váňa J., Wojtuń B. 2007, 303-314. Kučera, J., Váňa J., Wojtuń B. 2007, 329-336. Kučera, J., Váňa J., Wojtuń B. 2007, 339. Kučera, J., Váňa J., Wojtuń B. 2007, 347-352. Kučera, J., Váňa J., Wojtuń B. 2007, 353-362. Novàkovà S., Matuła J. Nedbalovà L. Novàkovà S., Matuła J. 2007, 179-183. 2007, 293-302. 2007, 341-343. 85 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 17. Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, 18. Nakl. Miloš Uhlíř Baset, Praha, 19. 22. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze, Poznań Polskie Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych Oddział Wielkopolski Polskie Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych Oddział Wielkopolski PWRiL. Poznań 23. PWRiL. Poznań 24. PWRiL. Poznań 25. PWRiL. Poznań 26. University Press. Iniversity of Technology and life Sciences in Bydgoszcz. Paweł Nowaczyk ed. University Press. Iniversity of Technology and life Sciences in Bydgoszcz. Paweł Nowaczyk ed. University Press. Iniversity of Technology and life Sciences in Bydgoszcz. Paweł Nowaczyk ed. University Press. Iniversity of Technology and life Sciences in Bydgoszcz. Paweł Nowaczyk ed. University Press. Iniversity of Technology and life Sciences in Bydgoszcz. Paweł Nowaczyk ed. University Press. Iniversity of Technology and life Sciences in 20. 21. 27. 28. 29. 30. 31. Vegetace.In: Špaček J., Vaněk J. (deitori):Wodní prostředí. In: FlousekJ., Hartmanovà O., Štursa J.Potocki J. (eds): Krkonoše. Příroda, Historie, Život. Kapradorosty In: Flousek J., Hartmanova O., Štursa J., Potocki J. (eds.) Krkonoše. Příroda, historie život. Nawadnianie roślin Rozdz. 2. Gospodarka wodna gleby Novàkovà S., Matuła J. 2007, 369. Štursa J., Żołnierz L 2007, 205-210. Drozd J., Nowak L. 2006, 27- 65. Organizmy genetycznie zmodyfikowane. Rozdział V. Mikroorganizmy genetycznie zmodyfikowane. Bujak H. 2007, 73-81. Organizmy genetycznie zmodyfikowane. Rozdział VI. Zastosowania GMO. SawickaSienkiewicz E. 2007, 83-96. Zmianowanie i płodozmian w uprawie warzyw [w :] Ogólna uprawa warzyw – pod redakcją M.Knaflewskiego AdamczewskaSowińska K., Kołota E.: 2007, 83-93. Zabiegi pielęgnacyjne [w :] Ogólna uprawa warzyw – pod redakcją M.Knaflewskiego Uprawa roli i przygotowanie podłoży [w :] Ogólna uprawa warzyw – pod redakcją M.Knaflewskiego Żywienie i nawożenie roślin [w :] Ogólna uprawa warzyw – pod redakcją M.Knaflewskiego Winter hardiness of late leek cultivars under flat cover of perforated foil. [w :] Spontaneous and induced variations for the genetic improvement of horticultural crops. Evaluation of some kohlrabi (Brassica oleracea var. gongylodes L.) cultivars for early cropping. [w :] Spontaneous and induced variations for the genetic improvement of horticultural crops Evaluation of some new greenhouse tomato cultivars for production on benches. W: Spontaneous and induced variations for the genetic improvement of horticultural crops Evaluation of yielding and fruit quality of some new greenhouse tomato cultivars for groving in rockwool. [w :] Spontaneous and induced variations for the genetic improvement of horticultural crops Evaluation of yielding and nutritional value of spinach beet cultivars. [w :] Spontaneous and induced variations for the genetic improvement of horticultural crops Biesiada A., Kołota E. 2007, 203- 216. Kołota E. 2007, 95-112. Kołota E. 2007, 113-156. AdamczewskaSowińska K., Kołota E. 2007, 7-13. Biesiada A., Kołota E.: 2007, 39-43. Biesiada A., Kołota E.: 2007, 45-48. Chohura P., Kołota E.: 2007, 75-79. Czerniak K., Kołota E.: 2007, 81-88. Yielding of young Ligol and Gala cvs. apple trees depending on the quality of planting material. [w :] Spontaneous and Gudarowska E., Szewczuk A.: 2007, 145-151. 86 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 32. 33. Bydgoszcz. Paweł Nowaczyk ed. induced variations for the genetic improvement of horticultural crops University Press. Iniversity of Technology and life Sciences in Bydgoszcz . Paweł Nowaczyk ed. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku Estimation of growth and yielding of several apple cultivars on M.26 rootstock. [w :] Spontaneous and induced variations for the genetic improvement of horticultural crops Możliwości rozwoju obszarów wiejskich o dużych walorach przyrodniczych na Dolnym Śląsku., [w:] Ekologiczne aspekty zrównoważonego rozwoju regionalnego i lokalnego. Praca zbiorowych pod red. Kazimierza Michałowskiego. Prawne aspekty funkcjonowania spółdzielni socjalnych w Polsce. [w:] Spółdzielcze formy gospodarowania tradycja i współczesność. Praca zbiorowa pod red. naukową Agaty Mirończuk i Bożeny Piechowicz. Agroturystyka moda czy potrzeba Rozdział: Ślężańska odyseja szansą rozwoju turystyki gminy Sobótka Efektywność ekonomiczna gospodarstw agroturystycznych na Dolnym Śląsku. [w:] Turystyka wiejska a edukacja – różne poziomy, różne wymiary. Praca zbiorowa pod red. naukową J. Sikory. Idea rozwoju zrównoważonego wobec przemian obszarowych gospodarstw indywidualnych na Dolnym Śląsku. [w:] Ekonomiczno-społeczne problemy rozwoju zrównoważonego. Możliwości rozwoju obszarów wiejskich powiatu kłodzkiego [w:] Zrównoważony rozwój obszarów górskich. 34. Wydawnictwo Akademii Podlaskiej 35. Wydawnictwo Akademii Podlaskiej 36. Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu 37. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie 38. Wydawnictwo FAPA, Warszawa 39. Wydawnictwo FAPA, Warszawa 40. Wydawnictwo Państwowy Instytut Maszyn Rolniczych (PIMR) Wydawnictwo SGGW w Warszawie 41. 42. Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego 43. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Zrównoważony rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich na przykładzie Kotliny Kłodzkiej [w:] Zrównoważony rozwój obszarów górskich. Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie – Rozdział: Efektywność ekonomiczna gospodarstw ekologicznych na Dolnym Śląsku Modele funkcjonowania spółdzielni a wzrost zrównoważony. [w:]: Przedsiębiorstwa i organizacje publiczne w zrównoważonym rozwoju obszarów wiejskich pod. red. Mieczysława Adamowicza. Tożsamość narodowa dwóch pokoleń słowackiej Polonii w świetle badań socjologicznych, [w:] Diaspora, tom II. Socjologiczne, kulturowe językowe i historyczne szkice o polskiej diasporze, red. Leoński J., Wątróbski L, Analiza wyboru wskaźników zrównoważonego rozwoju obszarów Sosna I.: 2007, 353-359. Kutkowska B. 2007, 117-128. Mierzwa D. 2007, 77-87. Oszmiańska M., Golinowska M. 2007, 80, 237247. Kurtyka I. 2007, 282-290. Berbeka T. 2007, I, 28-33. Kutkowska B., Sowiński J., Berbeka T., Kurtyka I., Kropsz I., Łabędzki H. Kutkowska B. 2007 , 21-24. Golinowska M. 2007, 4, 79-90. Mierzwa D. 2006, 151-158. Lubicz – Miszewski M. 2007, 11- 22. Adamska H. 2007, 17-23. 2007, 15-20. 87 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2007 44. 45. 5. Lp. 1. Białymstoku wiejskich. [w]: Uwarunkowania i mechanizmy zrównoważonego rozwoju. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku Zarządzanie gospodarką odpadami na obszarach wiejskich. [w]: Uwarunkowania i mechanizmy zrównoważonego rozwoju. Możliwości wdrażania zrównoważonego rozwoju w hutnictwie miedzi [w]: Uwarunkowania i mechanizmy zrównoważonego rozwoju. Golinowska M. 2007, 69-81. Paczkowski L. 2007, 301-315. Redaktor naczelny wieloautorskich monografii, podręcznika akademickiego lub serii wydawniczej Wydawca SKN Doradztwa Rolniczego Tytuł Warunki rozwoju obszarów wiejskich Autor (autorzy) Dyszewski A., Uglis J. Rok, tom, str. 2007, IV edycja, ss. 144. 88