Przedmiotowy System Oceniania z chemii obowiązujący w Gimnazjum nr 1 im. Szarych Szeregów w Namysłowie I. Kluczowe kompetencje edukacji chemicznej. 1. Nabycie umiejętności obserwacji i opisu zjawisk chemicznych zachodzących w otaczającym świecie. 2. Poznanie znaczenia wiedzy chemicznej w procesach przetwarzania materii przez człowieka. 3. Nabycie umiejętności i nawyku postępowania zgodnego z zasadami dbałości o własne zdrowie i ochronę środowiska. 4. Określanie właściwości różnorodnych substancji oraz ich powiązanie z zastosowaniem i wpływem na środowisko naturalne. 5. Wyjaśnianie przebiegu prostych procesów chemicznych i zapisywanie poznanych reakcji chemicznych w postaci równań. 6. Projektowanie i przeprowadzanie prostych doświadczeń chemicznych. 7. Bezpieczne posługiwanie się prostym sprzętem laboratoryjnym, substancjami i wyrobami o poznanym składzie chemicznym. 8. Dostrzeganie przemian chemicznych w otoczeniu oraz czynników wpływających na ich przebieg. 9. Wykonywanie prostych obliczeń stechiometrycznych. 10. Umiejętność posługiwania się układem okresowym i tablicami chemicznymi. 11. Umiejętność odczytywania i wykorzystywania oraz sporządzania dokumentacji chemicznej (wykresy, diagramy, schematy). 12. Umiejętność posługiwania się słownictwem, terminologią i symboliką chemiczną w mowie żywej i pisanej. 13. Wartościowanie działalności człowieka w środowisku przyrodniczym. II. Sposób informowania uczniów i rodziców o wymaganiach edukacyjnych, osiągnięciach uczniów 1. Na początku każdego roku szkolnego (do 30 września) nauczyciel informuje uczniów i rodziców (prawnych opiekunów) o wymaganiach edukacyjnych z realizowanego przez siebie programu nauczania oraz o sposobach oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów. 2. Rodzice uzyskują informacje o postępach ich dzieci w nauce :na zebraniach klasowych organizowanych, co najmniej dwa razy w ciągu każdego semestru i na godzinach kontaktowych organizowanych w każdą pierwszą środę miesiąca. 3. Oceny są jawne zarówno dla ucznia, jak i jego rodziców (prawnych opiekunów). 4. Uczeń oraz rodzice mają prawo wglądu do pracy sprawdzającej i zapoznania się z błędami, ewentualnie wyjaśnienia ich przez nauczyciela. Sprawdziany pisemne przechowywane są u nauczyciela przez cały rok szkolny. III. Skala ocen bieżących i klasyfikacyjnych 1. Oceny bieżące, oceny klasyfikacyjne śródroczne oraz końcoworoczne ustala się w zapisie stopniowym według następującej skali: ocena celująca – 6 ocena bardzo dobra – 5 ocena dobra – 4 ocena dostateczna – 3 ocena dopuszczająca – 2 ocena niedostateczna – 1 2. Wszystkie formy aktywności ucznia oceniane są w skali stopniowej. 3. W ocenianiu bieżącym dopuszcza się możliwość stosowania rozszerzonej skali ocen przez stosowanie „+” i „-”. Oceny klasyfikacyjne śródroczne i końcoworoczne muszą być wyrażone w pełnym brzmieniu lub w postaci cyfrowej stopniem wg skali przedstawionej w punkcie 1. 4. Ocena semestralna i końcoworoczna z przedmiotu jest liczona według średniej ważonej. Ustalono następujące wagi ocen: Formy aktywności Waga oceny Sprawdzian pisemny 3 Sprawdzian zewnętrzny 3 Osiągnięcia: za miejsce: I-III na etapie 3 (ocena do dziennika 6) miejsko-gminnym lub wyżej za miejsca niżej 3 (ocena do dziennika 5) Projekt gimnazjalny 2 Kartkówka 2 Odpowiedź ustna 2 Referat/prezentacja 1 Praca domowa 1 Aktywność na lekcji 1 5. Ustalenie oceny semestralnej lub rocznej odbywa się według wzoru: średnia ważona = [(ocena x waga) + (ocena x waga) + ...] / suma wag gdzie obowiązuje następujący przelicznik średniej ważonej na ocenę: Wartość średniej ważonej Punkty 5,6 i powyżej celujący 4,6 – 5,59 bardzo dobry 3,6 – 4,59 dobry 2,6 – 3,59 dostateczny 1,8 – 2,59 dopuszczający 0 – 1,79 niedostateczny IV. Formy kontroli oraz ich częstotliwość 1. Oceny bieżące wystawiane są uczniowi za wiedzę i umiejętności w ramach różnych rodzajów form kontroli i oceniania osiągnięć uczniów: sprawdziany – czas trwania 45 minut, zapowiedziany na tydzień wcześniej, potwierdzony wpisem w dzienniku, sprawdziany szkolne wewnętrzne lub zewnętrzne – czas trwania 45 minut, zapowiedziane 2 tygodnie wcześniej, bez konieczności wcześniejszego utrwalania wiadomości. kartkówki - czas trwania 10 – 20 minut, obejmują materiał z 3 ostatnich lekcji i nie muszą być zapowiadane wcześniej. testy - czas trwania 45 minut, zapowiedziany na tydzień wcześniej, potwierdzony wpisem w dzienniku, odpowiedzi ustne – odpowiedzi na zadane pytania wynikające ze specyfiki przedmiotu, prace domowe - nauczyciel sprawdza losowo wykonanie pracy domowej (ćwiczenia, notatki, wypracowania, referatu) prace długoterminowe - projekty, modele, schematy, pomoce pisemne indywidualne prace na lekcji - ćwiczenia, zadania, notatki, prace w grupach - organizacja pracy w grupie, komunikacja w grupie, zaangażowanie, sposób prezentacji, efekty pracy. prace dodatkowe - np. opracowanie ciekawych materiałów, referaty, plakaty, które nie są obowiązkowe. aktywność podczas lekcji - pomysłowość w samodzielnym rozwiązywaniu problemów. V. Zasady oceniania uczniów 1. 2. 3. 4. Ocenianie jest procesem planowanym, systematycznym i jawnym. Ocenianie podlegają wszystkie wymienione obszary aktywności. Przy ocenianiu, nauczyciel uwzględnia możliwości intelektualne ucznia. Nauczyciel w ciągu jednego okresu powinien wystawić każdemu uczniowi, co najmniej tyle ocen cząstkowych, ile wynosi tygodniowa liczba godzin realizowani danego przedmiotu pomnożona przez 2. 5. Sprawdziany są obowiązkowe. Jeżeli uczeń z przyczyn losowych nie może pisać ich z całą klasą, powinien to uczynić w terminie dwóch tygodni po przyjściu do szkoły. 6. Sprawdzian musi być zapowiedziany z tygodniowym wyprzedzeniem i zapisany w dzienniku lekcyjnym. 7. Dopuszcza się możliwość przesunięcia terminu sprawdzianu na życzenie uczniów, z zastrzeżeniem, że przy ustalaniu nowego terminu zasady dotyczące liczby sprawdzianów ciągu tygodnia i w ciągu dnia nie obowiązują. 8. Nauczyciel zobowiązany jest podać uczniom zakres materiału do sprawdzianu oraz określić formę sprawdzianu. 9. Ocena prac pisemnych dokonywana jest na podstawie wyraźnie określonych kryteriów i powinna być omówiona wg tych kryteriów. 10. Sprawdziany muszą opatrzone być punktacją, a ich ocena obliczona jest wg skali: ocena celująca – ocena bardzo dobra + zadanie dodatkowe ocena bardzo dobra –91% -100% ocena dobra –76% - 90% ocena dostateczna – 51% - 75% ocena dopuszczająca – 36% - 50% ocena niedostateczna – 0% - 35% 11. Sprawdzone i ocenione prace nauczyciel oddaje uczniom w nieprzekraczalnym terminie 2 tygodni od daty pisania danej pracy, z wyłączeniem przerw uwzględnionych w kalendarium roku szkolnego. 12. W przypadku nieobecności nauczyciela przekazuje on sprawdzone prace w terminie przedłużonym o czas trwania zwolnienia lekarskiego. 13. Na prośbę ucznia lub jego rodziców nauczyciel powinien uzasadnić ocenę. 14. Uczeń otrzymuje na lekcji do wzglądu swoją sprawdzoną i ocenioną pracę pisemną, zapoznaje się z jej wynikiem i zgłasza ewentualne zastrzeżenia do nauczyciela. Prace pozostają również do wzglądu dla rodziców i są przechowywane przez nauczyciela przez jeden rok szkolny. 15. Nauczyciel na podstawie pisemnej opinii poradni psychologiczno – pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej obniża wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z programu nauczania. 16. Uczeń ma prawo do trzykrotnego w ciągu roku zgłoszenia nie przygotowania się do lekcji - zapis w dzienniku lekcyjnym w formie skrótu bz. Przez nieprzygotowanie się do lekcji rozumiemy: brak zeszytu, brak zeszytu ćwiczeń, brak pracy domowej, niegotowość do odpowiedzi, brak pomocy potrzebnych do lekcji. Fakty te uczeń zgłasza nauczycielowi na początku lekcji, gdyż w przeciwnym wypadku może otrzymać ocenę niedostateczną. Po wykorzystaniu limitu, określonego powyżej, uczeń otrzymuje za każde nieprzygotowanie ocenę niedostateczną. 17. Aktywność na lekcji nagradzana jest: "plusami" - za 5 zgromadzonych "plusów" uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą. "Plusy" uczeń otrzymuje za: częste zgłaszanie się na lekcji i udzielanie poprawnych odpowiedzi, rozwiązywanie dodatkowych zadań w czasie lekcji, aktywną pracę w grupach. "minusami" - za 5 zgromadzonych "minusów" uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. "Minusy" uczeń otrzymuje za: brak pracy domowej, brak notatki z lekcji, udzielanie błędnych odpowiedzi, brak rozwiązań zadań wykonywanych w czasie lekcji. VI. Zasady poprawy ocen przez uczniów 1. Uczeń ma prawo do poprawy prac pisemnych (sprawdzianów i kartkówek) ocenionych na ocenę niedostateczną. Poprawa może nastąpić w czasie nie dłuższym niż dwa tygodnie od rozdania prac. 2. Poprawa pracy ocenionej na ocenę dopuszczającą jest dobrowolna i powinna być przeprowadzona w czasie nie dłuższym niż dwa tygodnie od rozdania prac. 3. Uczeń może poprawiać pracę pisemną (sprawdzian lub kartkówkę) tylko raz, a otrzymana ocena jest ostateczna. 4. Na koniec półrocza nie przewiduje się dodatkowych sprawdzianów zaliczeniowych. VII. Zasady klasyfikowania i promowania uczniów 1. Ocenianie, klasyfikowanie i promowanie uczniów odbywać się będzie zgodnie z regulaminem klasyfikowania, oceniania i promowania oraz wystawiania ocen z zachowania obowiązującego w szkole. 2. O zagrożeniu oceną niedostateczną nauczyciel informuje ucznia, jego rodziców oraz wychowawcę klasy na miesiąc przed klasyfikacją. VIII. OGÓLNE ZASADY OCENIANIA Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, - potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych), - umie formułować problemy i dokonywać analizy lub syntezy nowych zjawisk, - proponuje rozwiązania nietypowe, - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach chemicznych szczebla wyższego niż szkolny. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem, - potrafi stosować zdobytą wiedzę do rozwiązywania problemów i zadań w nowych sytuacjach, wykazuje dużą samodzielność i potrafi bez pomocy nauczyciela korzystać z różnych źródeł wiedzy, np. układu okresowego pierwiastków, wykresów, tablic, zestawień, - potrafi planować i bezpiecznie przeprowadzać eksperymenty chemiczne, - potrafi biegle pisać i samodzielnie uzgadniać równania reakcji chemicznych. Ocenę dobrą uzyskuje uczeń, który: - opanował w dużym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem, - poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do samodzielnego rozwiązywania typowych zadań lub problemów, - potrafi korzystać z układu okresowego pierwiastków, wykresów, tablic i innych źródeł wiedzy chemicznej, - potrafi bezpiecznie wykonywać doświadczenia chemiczne, - potrafi pisać i uzgadniać równania reakcji chemicznych. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - opanował w podstawowym zakresie te wiadomości i umiejętności określone programem, które są konieczne do dalszego kształcenia, - poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania, z pomocą nauczyciela, typowych zadań lub problemów, - potrafi korzystać, z pomocą nauczyciela, z takich źródeł wiedzy, jak: układ okresowy pierwiastków, wykresy, tablice, - z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonać doświadczenia chemiczne, - potrafi, z pomocą nauczyciela, pisać i uzgadniać równania reakcji chemicznych. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem, ale braki te nie przekreślają możliwości dalszego kształcenia, - rozwiązuje, z pomocą nauczyciela, typowe zadania teoretyczne lub praktyczne o niewielkim stopniu trudności, - z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonywać bardzo proste eksperymenty chemiczne, pisać proste wzory chemiczne i proste równania chemiczne. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który. - nie opanował tych wiadomości i umiejętności określonych programem, które są konieczne do dalszego kształcenia, - nie potrafi rozwiązywać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela, - nie zna symboliki chemicznej, - nie potrafi napisać prostych wzorów chemicznych i najprostszych równań chemicznych nawet z pomocą nauczyciela, - nie potrafi bezpiecznie posługiwać się prostym sprzętem laboratoryjnym i odczynnikami chemicznymi.