Karta pracy

ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spó³ka jawna
ul. Tetmajera 19, 31-352 Kraków
tel. +48 12 623 25 00, faks +48 12 623 25 24
e-mail: [email protected]
Fazy Wenus i Merkurego
wspólny cel...
strona 1/3
Cele
Już wiesz, że zjawisko faz jest efektem oświetlania ciał niebieskich przez Słońce tylko z jednej strony. W zależności od miejsca obserwacji z Ziemi widzimy więcej lub mniej oświetlonej części planety. Wykonując
to ćwiczenie, przekonasz się, że zjawisko faz nie dotyczy wyłącznie Księżyca oraz że jego odkrycie miało
fundamentalne znaczenie dla zrozumienia budowy Układu Słonecznego.
Przebieg ćwiczenia
Jednym z przełomowych odkryć, jakich dokonał Galileusz dzięki swojej lunecie astronomicznej, było zaobserwowanie zjawiska faz dla planety Wenus. Zjawisko to jest potwierdzeniem w heliocentrycznego modelu
Układu Słonecznego opisanego przez Kopernika.
Odszukaj na niebie Wenus i powiększ obraz tak, by było dobrze widać tarczę planety. Wyłączymy: projekcję
Ziemi (klawisz G), rozpraszanie światła w atmosferze (A), zamglenie nieba przy horyzoncie (F) oraz zmienimy orientację obrazu na równikową (Ctrl + M). Teraz bez przeszkód będziemy mogli obserwować nieprzerwanie zmiany faz Wenus. Jeśli zaznaczymy ją jako aktualnie wybrany obiekt, to w lewym górnym rogu
będziemy mieli wyświetlone informacje o widomej średnicy kątowej, jasności i odległości Wenus.
Dokument zosta³ pobrany z serwisu www.zamkor.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one.
Data utworzenia:
2012-08-21
ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spó³ka jawna
ul. Tetmajera 19, 31-352 Kraków
tel. +48 12 623 25 00, faks +48 12 623 25 24
e-mail: [email protected]
wspólny cel...
strona 2/3
Poniżej rysunek faz Wenus wykonany przez Galileusza.
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Zmieniając datę w programie Stellarium, odtwórz wszystkie 9 faz narysowane przez Galileusza. Zanotuj
w tabeli rozmiary kątowe, czyli widomą średnicę planety, jasność oraz odległość do Wenus. Parametry te są
wyświetlone w lewym, górnym rogu ekranu.
Ciekawostka
Wielkość gwiazdowa (łac. magnitudo) jest jednostką jasności wprowadzoną przez Ptolemeusza prawie
2000 lat temu. Wtedy błędnie przypuszczano, że jaśniejsze gwiazdy są większe.
Faza
Data
Średnica widoma
Wielkość gwiazdowa
Odległość
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Na poniższym schemacie zaznacz orientacyjne położenie Wenus względem Słońca i Ziemi odpowiadających kolejnym pozycjom na rysunku Galileusza.
W
orbita enus
3
Ziemia
Dokument zosta³ pobrany z serwisu www.zamkor.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one.
Data utworzenia:
2012-08-21
ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spó³ka jawna
ul. Tetmajera 19, 31-352 Kraków
tel. +48 12 623 25 00, faks +48 12 623 25 24
e-mail: [email protected]
wspólny cel...
strona 3/3
Włącz ponownie wyświetlanie horyzontu, efekty atmosferyczne oraz orientację horyzontalną i sprawdź,
o jakich porach doby Wenus jest najlepiej widoczna w poszczególnych fazach.
Pozycje nr 3 i 7 odpowiadają maksymalnemu kątowemu oddaleniu się Wenus od Słońca. Dla tych pozycji
zmierz kąt elongacji (Ziemia-Słońce-Wenus) i oblicz w jednostkach astronomicznych promień orbity Wenus (promien orbity Ziemi = 1 AU).
Uzupełnij zdania:
Wenus można oglądać w roli Gwiazdy Wieczornej zawsze w fazach oznaczonych na rysunku Galileusza numerami ­­­­­­­­­­­­­­­________________. Dla numerów zaś _____________ Wenus świeci nad ranem jako Gwiazda Poranna, czyli Jutrzenka.
Pełny cykl zmian faz planety Wenus trwa ___________ dni.
Postępując tak jak dla Wenus, sprawdź, jak zmieniają się fazy innych planet, np. Merkurego i Marsa.
Na poniższym schemacie zaznacz położenie Marsa, kiedy jest on widoczny dokładnie w pełni. Zaznacz
również takie położenie, dla którego oświetlona część tarczy Marsa obserwowana z Ziemi jest najmniejsza.
Odpowiada to chwili, gdy kąt Słońce–Mars–Ziemia jest największy.
Ziemia
or
M
bita
ar
sa
Dokument zosta³ pobrany z serwisu www.zamkor.pl
Wszelkie prawa zastrze¿one.
Data utworzenia:
2012-08-21