ISPM - Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa
advertisement
Międzynarodowe Standardy dla Środków Fitosanitarnych (International Standards for Phytosanitary Measures) ISPM Nr 10 Wymagania dotyczące ustanawiania miejsc produkcji i punktów produkcji wolnych od agrofaga (1999) Sporządzone przez Sekretariat Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin SPIS TREŚCI* ZATWIERDZENIE 3 WSTĘP ZAKRES MATERIAŁY ODNIESIENIA DEFINICJE SKRÓCONY OPIS WYMAGAŃ 3 3 3 3 3 1. 1.1 1.2 Koncepcja miejsca produkcji wolnego od agrofaga lub punktu produkcji wolnego od agrofaga Zastosowanie miejsca produkcji wolnego od agrofaga lub punktu produkcji wolnego od agrofaga Różnice między miejscem produkcji wolnym od agrofaga lub punktem produkcji wolnym od agrofaga a obszarem wolnym od agrofaga 4 4 4 5 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 Wymagania ogólne Czynniki krytyczne dla miejsc produkcji wolnych od agrofaga i punktów produkcji wolnych od agrofaga Właściwości agrofaga Właściwości miejsca produkcji lub punktu produkcji Możliwości operacyjne producenta Wymagania i zakres odpowiedzialności Państwowej Organizacji Ochrony Roślin Ustanowienie i utrzymanie miejsca produkcji wolnego od agrofaga lub punktu produkcji wolnego od agrofaga Systemy w celu ustanowienia miejsca lub punktu produkcji wolnego od agrofaga Utrzymanie statusu miejsca produkcji wolnego od agrofaga Weryfikacja czy status miejsca produkcji wolnego od agrofaga jest utrzymany Zapewnienie tożsamości produktu, integralności przesyłki i gwarancje fitosanitarne 3. 3.1 3.2 3.3 Dokumentowanie i przegląd Zapisy ogólne Deklaracja dodatkowa na świadectwie fitosanitarnym Dostępność informacji 7 7 7 7 2 2.1 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.2 5 5 5 5 5 6 6 6 6 7 Niniejszy standard jest opublikowany wraz z innymi standardami jako „International Standards for Phytosanitary Measures No. 1 to 24 (2005 edition)” i znajduje się na stronach 103–111 tej publikacji. W tłumaczeniu został uwzględniony oryginalny układ tekstu, ale przyjęto inną numerację stron (począwszy od 1). (przyp. tłum.) * ISPM Nr 10 Wymagania dotyczące ustanawiania miejsc produkcji i punktów produkcji wolnych od agrofaga ZATWIERDZENIE Niniejszy standard był przyjęty przez Tymczasowa Komisję Do Spraw Środków Fitosanitarnych w październiku 1999 r. WSTĘP ZAKRES Niniejszy standard opisuje wymagania w celu ustanowienia i stosowania statusu miejsc produkcji i punktów produkcji wolnych od agrofaga jako opcji zarządzania ryzykiem w celu spełnienia wymagań fitosanitarnych dla potrzeb importu roślin, produktów roślinnych i innych artykułów podlegających przepisom. MATERIAŁY ODNIESIENIA Glossary of phytosanitary terms, 1999. ISPM No. 5, FAO, Rome. Guidelines for pest risk analysis, 1996. ISPM No. 2, FAO, Rome. Guidelines for surveillance, 1998. ISPM No. 6, FAO, Rome. International Plant Protection Convention, 1992. FAO, Rome. New Revised Text of the International Plant Protection Convention, 1997. FAO, Rome. Principles of plant quarantine as related to international trade, 1995. ISPM 1, FAO, Rome. Requirements for the establishment of pest free areas, 1996. ISPM No. 4, FAO, Rome. Determination of Pest Status in an Area, 1998. ISPM No. 8, FAO, Rome. DEFINICJE Definicje terminów fitosanitarnych użytych w niniejszym standardzie można znaleźć w ISPM (skrót z ang. od: Międzynarodowy Standard dla Środków Fitosanitarnych (przyp. tłum.)) Nr 5 (Słownik terminów fitosanitarnych). SKRÓCONY OPIS WYMAGAŃ Niniejszy standard stosuje koncepcję „wolności od agrofaga”, aby umożliwić krajom eksportującym przekonanie krajów importujących, że rośliny, produkty roślinne i inne artykuły podlegające przepisom są wolne od określonego agrofaga lub agrofagów i spełniają wymagania fitosanitarne kraju importującego, jeśli są importowane z miejsca produkcji wolnego od agrofaga. W warunkach, gdy odgraniczona część miejsca produkcji jest zarządzana jako oddzielna jednostka i może być utrzymana jako wolna od agrofaga, taka część miejsca produkcji może być traktowana jako punkt produkcji wolny od agrofaga. Zastosowanie miejsca produkcji wolnego od agrofaga lub punktu produkcji wolnego od agrofaga jest uzależnione od: zastosowanych kryteriów dotyczących biologii agrofaga, właściwości miejsca produkcji, możliwości producenta oraz wymagań i odpowiedzialności Państwowej Organizacji Ochrony Roślin. Wymagania odnośnie ustanowienia i utrzymania miejsc produkcji wolnych od agrofaga lub punktów produkcji wolnych od agrofaga jako środka fitosanitarnego zawierają: systemy w celu ustanowienia, że miejsce lub punkt produkcji jest wolny od agrofaga, systemy w celu utrzymania statusu miejsca lub punktu produkcji wolnego od agrofaga, weryfikacja czy status miejsca lub punktu produkcji wolnego od agrofaga jest osiągnięty lub utrzymany, tożsamość produktu, integralność przesyłki i bezpieczeństwo fitosanitarne. Gdy jest to niezbędne, miejsce produkcji wolne od agrofaga lub punkt produkcji wolny od agrofaga może obejmować ustanowienie i utrzymanie odpowiedniej strefy buforowej. Działania administracyjne wymagane w celu podtrzymania miejsca produkcji wolnego od agrofaga lub punktu produkcji wolnego od agrofaga obejmują dokumentowanie systemu oraz utrzymywanie odpowiednich zapisów dotyczących podjętych środków. Dla zapewnienia nieobecności agrofaga oraz oceny systemu niezbędne jest prowadzenie przez Państwową Organizację Ochrony Roślin przeglądu i auditu procedur. Mogą być również potrzebne dwustronne porozumienia lub ustalenia. Międzynarodowe Standardy dla Środków Fitosanitarnych (International Standards for Phytosanitary Measures) 3 ISPM Nr 10 Wymagania dotyczące ustanawiania miejsc produkcji i punktów produkcji wolnych od agrofaga 1. Koncepcja miejsca produkcji wolnego od agrofaga lub punktu produkcji wolnego od agrofaga 1.1 Zastosowanie miejsca produkcji wolnego od agrofaga lub punktu produkcji wolnego od agrofaga „Miejsce produkcji wolne od agrofaga” jest to „miejsce produkcji, w którym określony agrofag nie występuje, co zostało udowodnione naukowo i w którym, o ile ma to zastosowanie, stan ten jest urzędowo utrzymywany przez określony czas”. Koncepcja ta daje krajowi eksportującemu, o ile jest to wymagane przez kraj importujący, środek, aby zapewnić, że przesyłki roślin, produktów roślinnych i innych artykułów podlegających przepisom wyprodukowane w miejscu produkcji i/lub przemieszczane z miejsca produkcji, są wolne od określonego agrofaga, ponieważ wykazano nieobecność tego agrofaga w tym miejscu w przeciągu stosownego okresu czasu. Nieobecność agrofaga jest wykazana drogą badań i/lub inspekcji podczas sezonu wegetacyjnego i utrzymywana, jeśli to niezbędne, poprzez zapobieganie wniknięciu tego agrofaga do miejsca produkcji. Działania te są wspierane przez stosowną dokumentację. W zależności od rozpatrywanego agrofaga, warunków miejscowych i poziomu ryzyka akceptowanego przez kraj importujący, odpowiedni poziom bezpieczeństwa może być osiągnięty za pomocą środków o różnej intensywności, poczynając od inspekcji w sezonie wegetacyjnym w roku eksportu, aż po kompleksowy system badań i procedur wspierających utrzymywanych przez kilka – kilkanaście lat. Koncepcja miejsca produkcji wolnego od agrofaga może mieć zastosowanie w siedzibie lub zbiorze pól obsługiwanych jako oddzielna jednostka produkcyjna. Producent stosuje wymagane środki w odniesieniu do całego miejsca produkcji. W warunkach, gdy wydzielona część miejsca produkcji jest zarządzana jako oddzielna jednostka w obrębie miejsca produkcji, możliwe jest utrzymanie punktu produkcji wolnego od agrofaga. W takich okolicznościach uważa się, że miejsce produkcji może zawierać punkt produkcji wolny od agrofaga. Jeśli z biologii agrofaga wynika, że jest możliwe wniknięcie agrofaga do miejsca lub punktu produkcji z przylegających obszarów, konieczne jest wyznaczenie wokół miejsca lub punktu produkcji strefy buforowej, w której stosowane są odpowiednie środki fitosanitarne. Zasięg strefy buforowej oraz charakter środków fitosanitarnych będą uzależnione od biologii agrofaga i trwałych cech miejsca produkcji lub punktu produkcji. 1.2 Różnice między miejscem produkcji wolnym od agrofaga lub punktem produkcji wolnym od agrofaga a obszarem wolnym od agrofaga Koncepcja miejsca produkcji wolnego od agrofaga jest różna od koncepcji obszaru wolnego od agrofaga (patrz ISPM Nr 4 „Wskazówki dotyczące ustanawiania obszarów wolnych od agrofaga”). Obszar wolny od agrofaga ma ten sam cel co miejsce produkcji wolne od agrofaga, ale jest wprowadzany w życie w odmienny sposób. Każda różnica między miejscem produkcji wolnym od agrofaga i obszarem wolnym od agrofaga stosuje się również do punktu produkcji wolnego od agrofaga. Obszar wolny od agrofaga jest znacznie bardziej rozległy niż miejsce produkcji Może obejmować wiele miejsc produkcji i może rozciągać się na cały kraj lub części kilku krajów. Obszar wolny od agrofaga może być ograniczony przez bariery naturalne lub odpowiednią, zwykle szeroką, strefę buforową. Miejsce produkcji wolne od agrofaga może być usytuowane na obszarze, gdzie rozpatrywany agrofag jest powszechny i jest oddzielone, o ile ma to zastosowanie, przez stworzenie w bezpośrednim sąsiedztwie strefy buforowej. Obszar wolny od agrofaga jest zwykle utrzymywany przez wiele lat bez przerwy, podczas gdy status miejsca produkcji wolnego od agrofaga może być utrzymany przez jeden lub kilka sezonów wegetacyjnych. Obszar wolny od agrofaga jest zarządzany jako całość przez Państwową Organizację Ochrony Roślin kraju eksportującego. Miejsce produkcji wolne od agrofaga jest zarządzane indywidualnie przez producenta pod nadzorem i odpowiedzialnością Państwowej Organizacji Ochrony Roślin. Jeśli agrofag zostaje wykryty na obszarze wolnym od agrofaga, status całego obszaru staje pod znakiem zapytania. Jeśli agrofag zostaje wykryty w miejscu produkcji wolnym od agrofaga, miejsce to traci swój status, ale nie wpływa to bezpośrednio na inne miejsca produkcji na tym obszarze. W szczególnych przypadkach różnice te mogą nie mieć zastosowania. Miejsce produkcji leżące w obszarze wolnym od agrofaga może przez sam ten fakt spełniać wymagania odnośnie miejsca wolnego od agrofaga, chociaż kraj importujący może wymagać weryfikacji. Wybór miejsca produkcji wolnego od agrofaga lub obszaru wolnego od agrofaga jako opcji zarządzania będzie zależeć od aktualnego rozprzestrzenienia rozpatrywanego agrofaga na obszarze kraju eksportującego, właściwości agrofaga i czynników administracyjnych. Obydwa systemy zapewniają dostateczny poziom bezpieczeństwa fitosanitarnego: główne zabezpieczenie obszaru wolnego od agrofaga polega na powszechnym zastosowaniu środków fitosanitarnych na obszarze obejmującym wiele miejsc produkcji; główna gwarancja miejsca produkcji wolnego od agrofaga wynika z faktu, że procedury zarządzania, badania i inspekcje są stosowane z całą intensywnością wyłącznie w odniesieniu do tego miejsca produkcji. Międzynarodowe Standardy dla Środków Fitosanitarnych (International Standards for Phytosanitary Measures) 4 ISPM Nr 10 Wymagania dotyczące ustanawiania miejsc produkcji i punktów produkcji wolnych od agrofaga 2. Wymagania ogólne 2.1 Czynniki krytyczne dla miejsc produkcji wolnych od agrofaga i punktów produkcji wolnych od agrofaga Możliwość zapewnienia, że miejsce produkcji lub punkt produkcji jest wolny od agrofaga jest uzależniona od: właściwości (charakterystyki) agrofaga, szczególnych cech miejsca produkcji lub punktu produkcji, zdolności operacyjnych producenta, wymagań i zakresu kompetencji (odpowiedzialności) Państwowej Organizacji Ochrony Roślin. 2.1.1 Właściwości agrofaga Miejsce produkcji lub punkt produkcji może być zadeklarowany jako wolny od danego agrofaga, jeżeli umożliwiają to określone właściwości (cechy charakterystyczne) agrofaga. Właściwości te mogą obejmować, co następuje: naturalne rozprzestrzenienie agrofaga (lub jego wektorów, o ile ma to zastosowanie) jest powolne i możliwe tylko na niewielkie odległości, możliwości pośredniego (sztucznego) rozprzestrzenienia agrofaga są ograniczone, agrofag ma ograniczony zakres roślin żywicielskich, możliwości przeżycia agrofaga między poszczególnymi sezonami wegetacyjnymi są stosunkowo niskie, agrofag ma umiarkowany lub niski współczynnik reprodukcji, dostępne są wystarczająco czułe metody umożliwiające wykrycie agrofaga w odpowiednim okresie drogą wizualnej inspekcji lub badań prowadzonych w warunkach polowych lub laboratoryjnych, na tyle, na ile jest to możliwe, czynniki biologii agrofaga (np. porażenie utajone) i zarządzanie miejscem produkcji nie kolidują z wykryciem agrofaga. Dostępność efektywnych i praktycznych środków zwalczania i zarządzania agrofagiem jest również korzystne dla ustanowienia i utrzymania miejsca produkcji lub punktu produkcji wolnego od agrofaga. 2.1.2 Właściwości miejsca produkcji lub punktu produkcji Podstawowa definicja „miejsca produkcji” powinna być wystarczająca (tj. funkcjonowanie jako pojedyncza jednostka produkcyjna lub uprawowa). W zależności od rozpatrywanego agrofaga i warunków lokalnych, tak miejsce produkcji i punkt produkcji, jak też strefa buforowa, mogą wymagać niektórych z następujących dodatkowych własności: lokalizacja w wystarczającej odległości od potencjalnych źródeł porażenia, z odpowiednią izolacją (przeszkody naturalne mogą tworzyć bariery zapobiegające rozprzestrzenianiu agrofaga), wyraźne, jednoznacznie określone, urzędowo uznane granice, wyznaczenie strefy buforowej (o ile jest to niezbędne), nieobecność w miejscu produkcji lub punkcie produkcji roślin żywicielskich agrofaga innych niż te, które spełniają warunki eksportu, nieobecność w strefie buforowej roślin żywicielskich lub obowiązkowe zwalczanie agrofaga na tych roślinach. 2.1.3 Możliwości operacyjne producenta Producent powinien posiadać techniczne i organizacyjne warunki uważane przez Państwową Organizację Ochrony Roślin za odpowiednie w celu zapobieżenia wprowadzeniu agrofaga do miejsca produkcji lub punktu produkcji i utrzymania statusu miejsca produkcji wolnego od agrofaga poprzez zastosowanie odpowiednich środków fitosanitarnych. Producent lub Państwowa Organizacja Ochrony Roślin powinny mieć możliwości stosowania właściwych środków fitosanitarnych w strefie buforowej, jeśli jest to niezbędne. 2.1.4 Wymagania i zakres odpowiedzialności Państwowej Organizacji Ochrony Roślin Państwowa Organizacja Ochrony Roślin określa wymagania, które producent musi spełnić w celu zapewnienia, że status miejsca produkcji wolnego od agrofaga lub punktu produkcji wolnego od agrofaga gwarantuje wymagany poziom bezpieczeństwa fitosanitarnego. Państwowa Organizacja Ochrony Roślin jest odpowiedzialna za badania, lustracje lub inne działania w celu weryfikacji, czy miejsce produkcji jest wolne od agrofaga. Dla niektórych agrofagów i roślin żywicielskich wymagany system zarządzania jest na ogół szeroko znany i może być zastosowany w każdym kraju. Jeśli będzie to niezbędne, Państwowa Organizacja Ochrony Roślin może przeprowadzić szkolenie w zakresie systemów zarządzania. Państwowa Organizacja Ochrony Roślin powinna sprawdzić przepisy kraju importującego i/lub dwustronnie ustanowić warunki zapewniające osiągnięcie zgodności. Międzynarodowe Standardy dla Środków Fitosanitarnych (International Standards for Phytosanitary Measures) 5 ISPM Nr 10 Wymagania dotyczące ustanawiania miejsc produkcji i punktów produkcji wolnych od agrofaga 2.2 Ustanowienie i utrzymanie miejsca produkcji wolnego od agrofaga lub punktu produkcji wolnego od agrofaga W procesie ustanawiania i utrzymania miejsc produkcji wolnych od agrofaga lub punktów produkcji wolnych od agrofaga Państwowa Organizacja Ochrony Roślin powinna rozpatrzyć cztery główne składowe. Są to: systemy w celu ustanowienia, że miejsce lub punkt produkcji jest wolny od agrofaga, systemy w celu utrzymania statusu miejsca lub punktu produkcji wolnego od agrofaga, weryfikacja, czy status miejsca lub punktu produkcji wolnego od agrofaga jest osiągnięty lub utrzymany, tożsamość produktu, integralność przesyłki i bezpieczeństwo fitosanitarne. 2.2.1 Systemy w celu ustanowienia miejsca lub punktu produkcji wolnego od agrofaga Państwowa Organizacja Ochrony Roślin określa warunki, które muszą być spełnione przez producenta, aby umożliwić deklarację, że miejsce produkcji jest wolne od agrofaga. Wymagania te dotyczą zarówno samego miejsca produkcji lub punktu produkcji (i strefy buforowej, o ile ma to zastosowanie), jak i możliwości operacyjnych i technicznych producenta. Może być wymagane formalne porozumienie pomiędzy producentem (lub organizacją producentów) a organizacją ochrony roślin w celu zapewnienia, że zostaną spełnione określone warunki i przedsięwzięte odpowiednie środki fitosanitarne. W pewnych przypadkach, Państwowa Organizacja Ochrony Roślin może wymagać, aby nieobecność agrofaga była potwierdzona w drodze urzędowych badań prowadzonych w przeciągu jednego roku lub więcej lat przed rokiem, w którym przesyłki podlegają certyfikacji eksportowej. Metody zastosowane w celu stwierdzenia nieobecności agrofaga w ten sposób mogą być takie same lub inne, niż te stosowane w celu stwierdzenia nieobecności agrofaga w roku eksportu (patrz 2.2.3). W innych przypadkach Państwowa Organizacja Ochrony Roślin może wymagać aby nieobecność agrofaga była stwierdzona w roku produkcji. Ostatecznie celem Państwowej Organizacji Ochrony Roślin i producentów będzie, ogólnie rzecz biorąc, utrzymanie statusu miejsca produkcji lub punktu produkcji wolnego od agrofaga nieprzerwanie przez okres wielu lat. Powinny być określone warunki, na podstawie których następuje cofnięcie statusu miejsca lub punktu produkcji wolnego od agrofaga w przypadku wykrycia agrofaga w miejscu produkcji, punkcie produkcji lub strefie buforowej, a także ewentualne ponowne ustanowienie i weryfikacja statusu miejsca produkcji wolnego od agrofaga, włączając badanie przyczyn i rozpatrzenie środków zapobiegających niepowodzeniom systemu w przyszłości. W przypadku, gdy ustanowione są punkty produkcji wolne od agrofaga, mogą być zastosowane badania w celu ustalenia ich zasięgu. 2.2.2 Utrzymanie statusu miejsca produkcji wolnego od agrofaga Państwowa Organizacja Ochrony Roślin powinna wymagać, aby w odniesieniu do miejsca produkcji lub punktu produkcji (oraz strefy buforowej, o ile ma to zastosowanie) przed i/lub w czasie sezonu wegetacyjnego były zastosowane określone środki. Jest ona odpowiedzialna za ogólny nadzór nad miejscem produkcji lub nad punktem produkcji w celu zapewnienia, że te wymagania są spełnione. Ich celem jest zapobieganie zawleczeniu agrofaga do miejsca lub punktu produkcji albo zwalczenie uprzednio niewykrytego zarażenia. Mogą to być następujące działania: profilaktyczne (np. materiał rozmnożeniowy wolny od agrofaga, eliminowanie innych roślin żywicielskich), eliminujące (np. bariery fizyczne, oczyszczanie /dezynfekcja sprzętu, maszyn i środków transportu, gleby oraz podłoży), zwalczające (z zastosowaniem metod agrotechnicznych, chemicznych oraz odpornych odmian). Do obowiązków producenta należy: zawiadomienie organizacji ochrony roślin o podejrzeniu wystąpienia lub faktycznym wystąpieniu agrofaga, zachowanie odpowiednich zapisów odnośnie stosowanych środków i procedur w okresie określonym przez organizację ochrony roślin. 2.2.3 Weryfikacja czy status miejsca produkcji wolnego od agrofaga jest utrzymany Weryfikacja statusu miejsca produkcji wolnego od agrofaga jest dokonywana przez inspektorów Państwowej Organizacji Ochrony Roślin lub osoby upoważnione przez organizację ochrony roślin, które podejmują określone badania w celu oceny wolnego od agrofaga statusu miejsca produkcji lub punktu produkcji. Najczęściej odbywa się to w drodze inspekcji polowych lub z zastosowaniem innych metod (pobieranie prób i ich badanie laboratoryjne, metody pułapkowe, badanie gleby itp.). Weryfikacji poddaje się zarówno miejsce produkcji, jak i strefy buforowe, o ile są one wyznaczone. Status nieobecności agrofaga może być zweryfikowany w drodze określonej liczby lub częstotliwości inspekcji lub badań (np. trzy inspekcje w miesięcznych odstępach). Inspekcje czy inne procedury mogą dotyczyć pojedynczego sezonu wegetacyjnego lub mogą być niezbędne przez kilka sezonów. Inspekcje lub badania towaru po zbiorze mogą Międzynarodowe Standardy dla Środków Fitosanitarnych (International Standards for Phytosanitary Measures) 6 ISPM Nr 10 Wymagania dotyczące ustanawiania miejsc produkcji i punktów produkcji wolnych od agrofaga być wymagane w miejscu lub punkcie produkcji. Może być również wymagana nieobecność agrofaga przez kilka lat oraz może być zakazana uprawa roślin żywicielskich w tym miejscu w latach poprzednich. Procedura weryfikacji statusu miejsca produkcji powinna być przeprowadzona w oparciu o plan, zgodnie z którym miejsce produkcji będzie podzielone na poszczególne pola i poddane badaniu, w zależności od agrofaga i jego objawów, drogą inspekcji bądź badania laboratoryjnego pobranych prób. Na intensywność prowadzonych badań może mieć wpływ nasilenie agrofaga na sąsiadujących obszarach. 2.2.4 Zapewnienie tożsamości produktu, integralności przesyłki i gwarancje fitosanitarne Niezbędne są działania w celu zapewnienia tożsamości produktu (znakowanie w celu przyporządkowania do miejsca produkcji) oraz integralności przesyłki. Powinno być zapewnione bezpieczeństwo fitosanitarne produktu po zbiorze. 2.3 Wymagania w odniesieniu do strefy buforowej W uzasadnionych przypadkach ustanowienie i utrzymanie miejsca produkcji wolnego od agrofaga obejmuje procedury dotyczące wyznaczenie strefy buforowej powiązanej z miejscem produkcji. Zasięg strefy buforowej jest określony przez organizację ochrony roślin w zależności od tempa naturalnego rozprzestrzeniania się agrofaga w przeciągu sezonu wegetacyjnego. W strefie buforowej należy prowadzić badania monitoringowe z odpowiednią częstotliwością w przeciągu jednego lub więcej sezonów wegetacyjnych. W przypadku stwierdzenia obecności agrofaga w strefie buforowej należy podjąć odpowiednie, określone przez organizację ochrony roślin środki fitosanitarne, bądź odwołać status miejsca produkcji wolnego od agrofaga. W każdym razie, dostęp do badań lub środków zwalczających powinien być zweryfikowany z wyprzedzeniem. O ile ma to zastosowanie, odpowiednie procedury mogą być ustalone w celu potwierdzenia, że nieobecność agrofaga jest utrzymana (lokalne raportowanie, notyfikacje, upowszechnianie, przepisy miejscowe, zwalczanie/eliminowanie wykrytych agrofagów). 3. Dokumentowanie i przegląd Działania podejmowane w celu ustanowienia i utrzymania miejsca produkcji wolnego od agrofaga powinny być odpowiednio dokumentowane i poddawane okresowym przeglądom. Organizacja ochrony roślin powinna ustanowić procedury kontroli, przeglądu i oceny systemu nadzorowania miejsca produkcji wolnego od agrofaga. 3.1 Zapisy ogólne O ile ma to zastosowanie, powinna być dostępna dokumentacja dotycząca systemu administracyjnego stosowanego przez Państwową Organizację Ochrony Roślin w celu ustanowienia miejsca produkcji i punktu produkcji wolnego od agrofaga w ogólności i w odniesieniu do specyficznego rozpatrywanego agrofaga. W szczególności należy dokumentować dane dotyczące systemów badań (inspekcje, lustracje, monitoring), procedur reagowania na obecność agrofaga, procedur zapewnienia tożsamości produktu, integralności przesyłki i bezpieczeństwa fitosanitarnego. O ile ma to zastosowanie, powinna być również dostępna dokumentacja dotycząca specjalnych działań podjętych w miejscu lub punkcie produkcji i strefie buforowej w odniesieniu do akceptacji statusu miejsca produkcji wolnego od agrofaga w konkretnym sezonie wegetacyjnym, włączając rezultaty badań i zapisy odnośnie zarządzania agrofagiem (np. rodzaj i daty zabiegów, użycie odmian odpornych). Powinny być udokumentowane procedury odwoływania (zawieszania) i przywracania statusu miejsca produkcji wolnego od agrofaga. Jeżeli w celu ustanowienia i utrzymania miejsca produkcji lub punktu produkcji wolnego od agrofaga, ze względu na wymagany wysoki stopień bezpieczeństwa fitosanitarnego, musi być stosowany kompleks środków – może okazać się niezbędne sporządzenie planu operacyjnego. O ile ma to zastosowanie, taki plan powinien bazować na dwustronnym porozumieniu określającym szczegóły wymaganych działań, włączając rolę i zakres odpowiedzialności zaangażowanych producentów i handlowców. 3.2 Deklaracja dodatkowa na świadectwie fitosanitarnym Wydanie przez Państwową Organizację Ochrony Roślin świadectwa fitosanitarnego dla przesyłki potwierdza, że są spełnione wymagania odnośnie wolnego od agrofaga miejsca produkcji lub punktu produkcji. Kraj importujący może wymagać na świadectwie fitosanitarnym odpowiedniej deklaracji dodatkowej. 3.3 Dostępność informacji Państwowa Organizacja Ochrony Roślin kraju eksportującego może udostępnić Państwowej Organizacji Ochrony Roślin kraju importującego na jej żądanie podstawę dla ustanowienia i utrzymania miejsca produkcji lub punktu produkcji wolnego od agrofaga. Jeśli porozumienie dwustronne tak przewiduje, Państwowa Organizacja Ochrony Roślin kraju eksportującego powinna bezzwłocznie dostarczyć informacje dotyczące ustanowienia lub cofnięcia statusu Międzynarodowe Standardy dla Środków Fitosanitarnych (International Standards for Phytosanitary Measures) 7 ISPM Nr 10 Wymagania dotyczące ustanawiania miejsc produkcji i punktów produkcji wolnych od agrofaga miejsca produkcji lub punktu produkcji wolnego od agrofaga Państwowej Organizacji Ochrony Roślin kraju importującego. Tłumaczenie z języka angielskiego: Tomasz Konefał (Główny Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Centralne Laboratorium), 15.12.2006 r. Międzynarodowe Standardy dla Środków Fitosanitarnych (International Standards for Phytosanitary Measures) 8
