Podsumowanie 2016 roku w ochronie zdrowia

Podsumowanie 2016 roku w ochronie zdrowia
Rok 2016 w ochronie zdrowia to zapowiedzi wielu zmian rewolucyjnych – zarówno w
obszarze organizacji systemu jak i jego finansowania.
Kierunki zmian systemowych zostały przedstawione w dokumencie ,,Narodowa Służba
Zdrowia” – Strategia zmian w systemie ochrony zdrowia w Polsce na lata 2016 – 2018
i są niejednoznaczne do oceny – wśród nich OPZZ dostrzega zarówno pozytywne jak
i negatywne elementy. Jednak ich cechą wspólną jest to, że poszczególne rozwiązania są
niespójne, a nawet sprzeczne między sobą. Warto podkreślić brak gwarancji finansowych
proponowanych rozwiązań oraz nieuwzględnianie skutków społecznych czy
pracowniczych. Przykładowo – zmiany wprowadzające sieć szpitali mają wejść w życie w
połowie 2017 roku, a pół roku później ma zostać zlikwidowany NFZ, co w naszej ocenie
wprowadzi chaos np. finansowaniu sieci szpitali (ryczałt).
Co można ocenić pozytywnie – choć z uwagami:
 wykaz bezpłatnych leków dla seniorów (tzw. lista leków 75+) dla osób, które ukończyły
75 rok życia. To na pewno krok w dobrą stronę, bowiem przez pierwsze półtora miesiąca
funkcjonowania programu skorzystało z niego 1,1 mln osób, którym wydano ponad 4 mln
opakowań bezpłatnych leków. Jednak OPZZ od początku podkreślało, że nie kryteria wiekowe
ale przede wszystkim ekonomiczne powinny być podstawą do dostępności.
Należy także zadbać o stałe zabezpieczenie leków w aptekach, tak aby starsi pacjenci nie
mieli problemów z ich wykupem – praktyka pokazała, że różnie z tym bywało w ostatnich
tygodniach.
 zapowiadane zwiększanie nakładów na ochronę zdrowia do 6 % PKB do 2025 roku
Stabilne finansowanie to z pewnością priorytet w ochronie zdrowia, ale w perspektywie
2 najbliższych lat, a nie jak planuje rząd - do 2025r. Uważamy, że 10 - letnie dochodzenie do
zakładanego poziomu nie przełoży się na zauważalny wzrost dostępności pacjentów do
świadczeń zdrowotnych i nadal pozostawi nasz kraj w końcu krajów unijnych w zakresie
wysokości nakładów na zdrowie. Nie wskazano także źródła tak znaczącego finansowania.
 powszechny dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej
Od 1 stycznia br. każdy pacjent, nawet nieubezpieczony nie będzie musiał obawiać się
negatywnej weryfikacji w tzw. ,,Ewuś” udając się do lekarza rodzinnego. To dobre rozwiązanie,
ale połowiczne, bowiem na kolejnych etapach leczenia, w przypadku kosztownych procedur
nie wiadomo czy takie gwarancje będą dla wszystkich, także nieubezpieczonych pacjentów.
Co się udało :
 ,,dekomercjalizacja” szpitali
Wprowadzenie nowelizacji ustawy o działalności leczniczej zatrzymującej komercjalizację
i prywatyzację szpitali publicznych - to w ocenie OPZZ krok w dobrą stronę.
Wprowadzone zmiany pozwolą na zachowanie publicznego charakteru placówek ochrony
zdrowia, a nie zastępowanie ich spółkami prawa handlowego.
 zapowiedzi powrotu funkcjonowania organów Państwowej Inspekcji sanitarnej do
pionowej struktury - na co od wielu lat wskazywał zarówno Minister Zdrowia jak i Główny
Inspektor Sanitarny, argumentując taką podległość sprawnością zarówno organizacyjną jak i
finansową. Projekt jest obecnie na etapie prac rządu i liczymy na jego szybie uchwalenie.
 zmiany funkcjonowania Państwowego Ratownictwa Medycznego
Zachowanie państwowego charakteru Państwowego Ratownictwa Medycznego i właściwe
jego finansowanie - w ocenie OPZZ zwiększy szansę na zapewnienie odpowiedniego
standardu i dostępności do usług ratownictwa medycznego dla pacjentów.
Czego się nie udało i co należy kontynuować:
 systemowe uregulowanie wzrostu wynagrodzeń pracowników ochrony zdrowia
Postulat opracowania systemowej regulacji wzrostu wynagrodzeń pracowników ochrony
zdrowia dla wszystkich zawodów pracujących w systemie opieki zdrowotnej jednogłośnie
zaakceptowali partnerzy społeczni Rady Dialogu Społecznego już w grudniu 2015r.
Prace trwały przez rok i do tej pory projekt ustawy w sprawie najniższego wynagrodzenia
zasadniczego pracowników medycznych zatrudnionych w podmiotach leczniczych nie ma
finału. To bardzo oczekiwana ustawa przez pracowników ochrony zdrowia.
● oszacowania polityki kadrowej systemu opieki zdrowotnej w perspektywie długofalowej
To konieczne dla zachowania bezpieczeństwa pacjentów w celu opracowania strategii
uwzględniającej bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów,
Co jest wielką niewiadomą:
 likwidacja Narodowego Funduszu Zdrowia
Do tej pory nie przedstawiono żadnego aktu prawnego regulującego przynajmniej ogólne
zasady ww. zmiany systemowej. Zapowiadanej likwidacji NFZ od 1 stycznia 2018r. ma
towarzyszyć przejęcie części kompetencji jego centrali przez Ministerstwo Zdrowia i jego
struktury. Zamiast tego wprowadza się szereg zmian organizacyjnych – np. sieć szpitali czy
zmiany w ustawie o podstawowej opiece zdrowotnej oraz szereg zmian w finansowaniu tych
obszarów wpływających pośrednio na zmiany organizacyjno – finansowe całego systemu.
Nie przedstawiono racjonalnego uzasadnienia powrotu do budżetowego modelu ochrony
zdrowia oraz korzyści z tego tytułu.
 konsekwencje zabezpieczenia opieki zdrowotnej dla pacjentów związane z
wprowadzeniem sieci szpitali
Z jednej strony pozytywnie należy gwarancję finansowania szpitali, które znajdą się w tzw.
sieci – bo to wpłynie na bezpieczeństwo pacjentów, ale pytaniem otwartym zostaje – co ze
szpitalami i ich przyszłością, które nie wejdą do gwarantowanego poziomu zabezpieczenia
opieki zdrowotnej. Istnieje zagrożenie ich likwidacją jeśli nie dostaną kontraktu – co wówczas
z zabezpieczeniem opieki dla pacjentów np. w małych miejscowościach, jeśli jest jeden
szpital? OPZZ negatywnie ocenił pierwszą wersję projektu nowelizacji ww. ustawy,
oprac. Renata Górna
Radca OPZZ