Nazwa przedmiotu

ŚLĄSKA WYŻSZA SZKOŁA ZARZADZANIA
im. Generała Jerzego Ziętka
w Katowicach
nazwa przedmiotu
Patologia
Wykładowca
Dr n. med. Magdalena Szotowska
Katedra
Pielęgniarstwo
KIERUNEK
Pielęgniarstwo
Przedmiot
stacjonarne
- fakultatywny
SEMESTR
niestacjonarne
Liczba godzin ogółem
75
wykłady
40
ćwiczenia
35
- obligatoryjny
PUNKTY ECTS
e-learning
Cele dydaktyczno – wychowawcze przedmiotu:
1. Poznanie pojęcia patologii klinicznej
2. Poznanie definicji zdrowia, definicji choroby i podziału schorzeń pod względem czasu
trwania, uleczalności, objawów, dziedziczności, zakaźności oraz podział chorób według
dyscyplin medycyny klinicznej
3. Poznanie definicji śmierci
4. Profilaktyka w medycynie, rodzaje profilaktyki
5. Poznanie patologii w układzie krążenia na przykładzie wybranych schorzeń t.j.:

choroby niedokrwiennej serca,

zespołu metabolicznego

nadciśnienia tętniczego
6. Poznanie patologii układu oddechowego na podstawie wybranych schorzeń:


zapalenia płuc

przewlekłej obturacyjnej choroby płuc

pylicy

raka płuca
Wypełnia Dział Dydaktyki
strona1
ŚLĄSKA WYŻSZA SZKOŁA ZARZADZANIA
im. Generała Jerzego Ziętka
w Katowicach
7.Poznanie patologii układu pokarmowego na podstawie wybranych schorzeń:

choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy,

choroby refluksowej przełyku,

ostrego i przewlekłego zapalenia trzustki,

wirusowego zapalenia wątroby typu B i C,

raka jelita grubego.
7. Poznanie patologii układu wydalniczego – ostre i przewlekłe choroby nerek
8. Poznanie patologii w układzie wydzielania wewnętrznego – niedoczynność i nadczynność
przysadki mózgowej, tarczycy, przytarczyc, kory i rdzenia nadnerczy. Cukrzyca tupu 1 i 2.
9. Poznanie patomechanizmów prowadzących do powstania choroby nowotworowej.
Różnicowanie nowotworów.
Cele wynikowe:
Student I stopnia studiów powinien:
-znać:

Definicję zdrowia, choroby, śmierci, patologii i patologii klinicznej.

Przyczyny powstawania choroby niedokrwiennej serca i nadciśnienia tętniczego. Podstawowe
grupy leków stosowanych w tych jednostkach chorobowych. Zapis elektrokardiogramu
prawidłowego i patologicznego – towarzyszącego ostremu niedokrwieniu mięśnia sercowego
i zawałowi serca. Objawy charakterystyczne dla ostrego niedokrwienia mięśnia sercowego i
przełomu nadciśnieniowego. Algorytm postępowania w ostrym niedokrwieniu mięśnia
sercowego. Przyczyny nadciśnienia tętniczego z podziałem na pierwotne i wtórne. Objawy
wtórnych postaci nadciśnienia tętniczego.

Przyczyny szpitalnych i pozaszpitalnych zapaleń płuc. Patofizjologię, czynniki sprawcze i
przebieg pylicy płucnej. Etiopatogenezę i przebieg przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.

Częstość występowania, przyczyny, rokowanie w rakach płuc w zależności od rozpoznania.

Przyczyny, częstość występowania i powikłania w chorobie refluksowej przełyku. Czynniki
etiopatogenetyczne choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Czynniki predysponujące,
przebieg i powikłania ostrego i przewlekłego zapalenia trzustki. Metody profilaktyki,
przenoszenia wirusowych zapaleń wątroby. Epidemiologia, stany przedrakowe i markery
nowotworowe w raku jelita grubego.

Definicję ostrej i przewlekłej niewydolności nerek. Patomechanizmy prowadzące do
powstanie ostrej niewydolności nerek i związane z nimi metody leczenia. Przyczyny
przewlekłej niewydolności nerek. główne grupy leków o działaniu nefroprotekcyjnym.
strona2
ŚLĄSKA WYŻSZA SZKOŁA ZARZADZANIA
im. Generała Jerzego Ziętka
w Katowicach
Wskazania i przeciwwskazania oraz optymalny czas rozpoczęcia leczenia nerkozastępczego.
Metody leczenia nerkozastępczego.

Rodzaje gruczolaków przysadki i ich konsekwencje kliniczne. Objawy niedoczynności
przysadki. Różnicowanie niedoczynności i nadczynności tarczycy. Przyczyny, objawy i
metody leczenia przerostu kory nadnerczy. Objawy i metody leczenia nadczynności rdzenia
nadnerczy. Etiopatogeneza, epidemiologia, objawy, metody leczenia i powikłania cukrzycy
typu 1 i 2.

Etapy onkogenezy. Nazewnictwo nowotworów. Klasyfikację TNM. Czynniki ryzyka,
lokalizację i przebieg najczęściej występujących chorób nowotworowych.
-rozumieć:
o
Różnicę pomiędzy śmiercią kliniczną a biologiczną
o
Pojęcia profilaktyki pierwszo, drugo i trzeciorzędowej
o
Mechanizmy prowadzące do powstania ostrego niedokrwienia mięśnia sercowego
o
Różnice pomiędzy dusznicą bolesną, zawałem mięśnia sercowego NSTEMI i zawałem
mięśnia sercowego STEMI.
o
Patomechanizmy prowadzące do powstania wtórnych postaci nadciśnienia tętniczego.
o
Związek pomiędzy unieruchomieniem, wyniszczeniem wiekiem chorego a zapaleniem płuc.
Rolę opieki pielęgniarskiej w profilaktyce i leczeniu tego schorzenia.
o
Związek pomiędzy przewlekłym nikotynizmem a przewlekłą obturacyjną chorobą płuc i
rakiem płuca
o
Rolę jaką odgrywa Helicobacter pylori w powstawaniu przewlekłego zapalenia błony
śluzowej żołądka i dwunastnicy
o
Związek pomiędzy nadużywaniem alkoholu, OZT i PZT.
o
Ryzyko związane z pracą w służbie zdrowia a narażeniem na wirusowe zapalenia wątroby
typu B i C
o
Rozumieć pojęcia ostrego i przewlekłego zapalenia wątroby, marskości wątroby, nadciśnienia
wrotnego, splenomegalii i hipersplenizmu, śpiączki wątrobowej
o
Rozumieć rolę diety bogato-resztkowej w profilaktyce raka jelita grubego
o
Rozumieć pojęcia: środek nefrotoksyczny, filtracja kłębuszkowa, przewlekła choroba nerek,
nefropatia cukrzycowa, nadciśnienie złośliwe, mocznica, hemodializa, dializa otrzewnowa,
transplantacja nerki
o
Związek pomiędzy guzem przysadki mózgowej, mlekotokiem, zaburzeniami widzenia i
strona3
ŚLĄSKA WYŻSZA SZKOŁA ZARZADZANIA
im. Generała Jerzego Ziętka
w Katowicach
nadciśnieniem śródczaszkowym
o
Rozumieć pojęcia: objaw patognomoniczny, neuretinopatia cukrzycowa, polineuropatia
cukrzycowa, mikro i makroangiopatia cukrzycowa, stopa cukrzycowa
o
Mechanizm działania chemio- i radio-terapii w chorobach nowotworowych
o
Rozumieć pojęcia onkogeneza, rak, mięsak, mięśniak, rak in situ, rakowiak
-umieć:
o
podstawowe definicje w tym definicję patologii, zdrowia, choroby i śmierci
o
umieć
wymienić
czynniki
ryzyka
modyfikowalne
i
niemodyfikowalne
choroby
niedokrwiennej serca.
o
opisać ból w chorobie niedokrwiennej serca
o
wymienić grupy leków stosowane w leczeniu stabilnej choroby niedokrwiennej serca
o
wymienić 3 stany wchodzące w skład ostrych zespołów wieńcowych
o
podać markery martwicy mięśnia sercowego
o
wymienić powikłania zawału serca
o
wymienić leki stosowane po zawale serca
o
podać prawidłowe wartości ciśnienia tętniczego
o
prawidłowe wartości glikemii na czczo i w 2 godziny po posiłku
o
opisać objawy zapalenia płuc
o
wymienić 5 markerów nowotworowych
o
opisać objawy choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
o
wymienić leki stosowane w eradykacji Helicobacter pylori
o
podać schemat szczepienia przeciwko WZW tB
o
wymienić inne typy wirusowych zapaleń wątroby i podzielić je na przenoszone drogą
pokarmową i drogą krwi.
Treści programowe:
TEMATYKA WYKŁADÓW:
1. Podstawowe pojęcia w patologii. Poznanie definicji zdrowia, definicji choroby i
podziału schorzeń pod względem czasu trwania, uleczalności, objawów,
dziedziczności, zakaźności. Podział chorób wg. dyscyplin medycyny klinicznej.
2. Poznanie patologii w układzie krążenia na przykładzie wybranych schorzeń – t.j.

choroby niedokrwiennej serca,
strona4
ŚLĄSKA WYŻSZA SZKOŁA ZARZADZANIA
im. Generała Jerzego Ziętka
w Katowicach

zespołu metabolicznego

nadciśnienia tętniczego
3. Poznanie patologii układu oddechowego na podstawie wybranych schorzeń:

zapalenie płuc

przewlekła obturacyjna choroba płuc

pylica

rak płuca
4. Poznanie patologii układu pokarmowego na podstawie wybranych schorzeń:

choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy,

choroby refluksowej przełyku,

ostrego i przewlekłego zapalenia trzustki,

raka jelita grubego
5. Wirusowe zapalenia wątroby
6. Poznanie patologii układu wydalniczego – ostre i przewlekłe choroby nerek
7. Metody leczenia nerkozastępczego
8. Poznanie patologii w układzie wydzielania wewnętrznego – niedoczynność i
nadczynność przysadki mózgowej, tarczycy, przytarczyc, kory i rdzenia nadnerczy
9. Cukrzyca tupu 1 i 2
10. Poznanie patomechanizmów prowadzących do powstania choroby nowotworowej
11. Różnicowanie nowotworów
Literatura obowiązkowa:
„Patofizjologia człowieka w zarysie”
Autor: Jan W. Guzek
Wydawnictwo: PZWL
Rok wydania: 2008
Stron:700
Literatura zalecana;
„Patologia”
Autor: A. Stevens, J. Lowe
Wydawnictwo: Czelej
Rok wydania: 2010
Stron: 652
Forma zaliczenia przedmiotu: Egzamin testowy.
strona5
ŚLĄSKA WYŻSZA SZKOŁA ZARZADZANIA
im. Generała Jerzego Ziętka
w Katowicach
Uwagi dotyczące realizacji przedmiotu na studiach niestacjonarnych:
strona6