CHARLES COOLEY WYKŁAD 18 (25.03.1999) CHARLES HORTON COOLEY Dzieła: „Natura ludzka i porządek społeczny” (1902) „Organizacja społeczna” „Proces społeczny” (1918) Pragmatyzm jako nurt w socjologii a) Kierunek w socjologii amerykańskiej b) Zakłada się, że prawdą jest to, co sprawdza się w działaniu, jest pożyteczne c) Jest to podejście instrumentalne w stosunku do nauki i sztuki – stanowią one narzędzie do osiągania określonych celów Przedstawiciele - CH.H.Cooley, - Herbert Mead Konsekwencje ujęcia pragmatycznego dla nauk społecznych 1. Relacje człowiek środowisko - Dotychczas zakładano, że środowisko jest elementem statycznym, a człowiek może tylko dostosowywać się do niego. Pragmatyzm uznał środowisko za zmienne, dające się manipulować przez człowieka. Jednostkową determinację zastąpiono obustronną interakcją. Człowiek manipuluje środowiskiem, a ono wpływa na niego. - Człowiek traktowany jest jako wytwór przyrody, lub tabula rasa na której pisze świat - Nie można określić jakim człowiek jest, ale trzeba określić jak się zmienia. - Człowiek jest podmiotem – posiada świadomość, dzięki której może tworzyć i zmieniać rzeczywistość społeczną - Proces poznawania – badania skupiały się na analizie tych procesów; w każdym społeczeństwie istnieją inne procesy poznania 2. Pojęcie społeczeństwa Społeczeństwo jest procesem tworzenia wspólnych wartości, wzorów, emocji, zachowań obrazów świata. Wszystko podporządkowane jest procesowi tworzenia 3. Wprowadzenie do nauki pojęć : - wyobraźnia - przypadek - wybór - hipoteza - i inne Koncepcja Charlesa Hortona Cooley’a Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Wykłady z socjologii klasycznej (c) Yareth 1 CHARLES COOLEY Holizm (ujęcie całościowe - życie społeczne nie stanowi jedynie sumy przeżyć poszczególnych jednostek) Postulat organiczności życia społecznego (społeczeństwo jest jednym wielkim organizmem) 2. Życie społeczne jest czymś rzeczywistym; - Jednostka i społeczeństwo to pojęcia abstrakcyjne, za ich pomocą możemy określić życie społeczne - Pojęć tych używamy w różnym aspekcie, ze względu na to, jaką część rzeczywistości badamy Najważniejszym elementem życia społecznego jest komunikowanie się - rozumienie tego pojęcia jest bardzo szerokie - jest to cała sfera przekazów, które człowiek dokonuje świadomie lub nieświadomie - dużą część informacji człowiek przekazuje i odbiera nieświadomie - jest to ogół symboli ukrytych w podświadomości - bardzo istotną funkcję spełnia język – akty wypowiadania się ujmujemy jako akty komunikacji mieszczące się w procesie społecznego komunikowania się - człowiek poprzez komunikowanie się poznaje środowisko Społeczeństwo to grupa ludzi istniejąca w umyśle podmiotu; to wyobrażenie o życiu społecznym, jakie posiedli jego uczestnicy Zadaniem socjologa jest dotrzeć do świadomości ludzi uczestniczących w życiu społecznym. 1. 3. Koncepcja rozwoju (budowania, tworzenia) osobowości - pojęcie jaźni odzwierciedlonej (looking-class-self) - człowiek tworzy jaźń poprzez odbicie swoich wyobrażeń od innych jednostek - człowiek nie wiedziałby nic o sobie, gdyby nie inne jednostki (człowiek reaguje na zachowania innych ludzi) - wiedza pochodzi tylko i wyłącznie od innych ludzi; nie jest ona obiektywna lecz stanowi pewną subiektywną ocenę - całe życie społeczne jest grą wyobrażeń mieszczących się w umyśle jednostki 4. Konsekwencje ujęcia Cooley’a dla badań socjologicznych: a) Stwierdzenie, że grupy pierwszego kontaktu odgrywają najistotniejszą rolę w życiu człowieka (rodzina, kontakty sąsiedzkie, społeczność lokalna) b) 2 bardzo popularne i decydujące o procesie komunikowania pojęcia: - heart to heart life - face to face c) opinia publiczna – twór ukształtowany przez napięcie i ścieranie się różnych komunikatów; była to społecznie aprobowana forma wiedzy d) instytucje społeczne to utrwalona forma opinii publicznej; gdy opinia ta przybiera kształt instytucji społecznych powstają: prawo, system zwyczajów, kościoły e) klasa społeczna – wyodrębniona poprzez swoje funkcje - kasty (świadomość zamknięta, oddzielenie się od innych klas społecznych) - klasy otwarte (dzielą się swoją świadomością z innymi klasami, współpracują z nimi) technika sprawia, że mamy do czynienia z ewolucją od kast do klas otwartych Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Wykłady z socjologii klasycznej (c) Yareth 2 CHARLES COOLEY 5. Wnioski metodologiczne wynikające z ujęcia Cooley’a (jak badać społeczeństwo): a) programowy brak spójności metody badawczej – nie można zbudować jednego modelu, który będzie adekwatny do każdej sytuacji b) dzielenie rzeczywistości społecznej na części zniekształca obraz ; dlatego wszystkie części społeczeństwa należy ujmować łącznie c) antynaturalizm – rzeczywistość społeczna istnieje w umysłach ludzi, a nie jako odrębny, rzeczywisty byt d) w badaniach należy się posługiwać: - wyobraźnią - introspekcją empatyczną (rekonstrukcja świadomości jednostki, poprzez wczuwanie się w jej położenie) e) wiedza przestrzenna (opisy, dane) f) wiedza osobista (kontakt z umysłem poszczególnych osób) Szukasz gotowej pracy ? To pewna droga do poważnych kłopotów. Plagiat jest przestępstwem ! Nie ryzykuj ! Nie warto ! Powierz swoje sprawy profesjonalistom. Wykłady z socjologii klasycznej (c) Yareth 3