Pracownia elektroniczna Sprawozdanie z ćwiczenia nr 3 Temat: Badanie selektywnego wzmacniacza LC Data 上午一-07-21 OPRACOWANIE TEORETYCZNE Obwody rezonansowe RLC 1. Rezonans napięć. Jeżeli do zacisków obwodu złożonego z szeregowo połączonych rezystora, cewki i kondensatora przyłożymy napięcie przemienne o częstotliwości f to w obwodzie tym popłynie 2 prąd i. Spadek napięcia na cewce i kondensatorze będzie zależał od wartości częstotliwości. Dla małych częstotliwości UL będzie małe, bo XL=L a UC duże, ponieważ X C 1 . Dla C dużych częstotliwości UL będzie duże, a UC małe. Przy pewnej częstotliwości f0 zwanej rezonansową nastąpi sytuacja, że UL = UC czyli wypadkowa napięcia bierna będzie równa zero. Prąd w rezonansie osiąga wartość max. i U , a poszczególne napięcia bierne R przekraczać wartość napięcia zasilającego. Częstotliwość rezonansowa : f 02 1 4 LC f0 2 1 2 LC 2. Rezonans prądów. W przypadku równoległego połączenia elementu RLC to dla pewnej częstotliwości rezonansowej f0 nastąpi sytuacja gdy iL= iC , czyli prąd wypadkowy w oczku LC będzie zerowy. Wówczas prąd i wpływający do obwodu będzie równy i U . Pomiędzy cewką i R kondensatorem popłynie prąd rezonansowy. Częstotliwość rezonansowa: f0 1 2 LC Wzmacniacz rezonansowy Zadaniem wzmacniacza rezonansowego jest wzmacnianie sygnałów w określonym paśmie i możliwe skuteczne tłumienie sygnałów leżących poza tym pasmem. Oprócz odpowiedniej charakterystyki częstotliwościowej wzmocnienia, od wzmacniacza rezonansowego oczekuje się dużego wzmocnienia w paśmie, odpowiednich impedancji wejściowej i wejściowej, małych szumów i dużej maksymalnej mocy sygnału wyjściowego. Schemat wzmacniacza rezonansowego Charakterystyka wzmacniacza rezonansowego 3 Korzystniejszy kształt charakterystyki częstotliwościowej uzyskuje się przez użycie paru obwodów rezonansowych, wzajemnie ze sobą sprzężonych. Dobroć rzeczywista wzmacniacza rezonansowego: Q R C R R 0C L 0 L Wzmacniacz rezonansowy można stosować tylko w zakresie częstotliwości większych od kilkudziesięciu kHz, gdyż obwody rezonansowe mają przy mniejszych częstotliwościach niekorzystne parametry elektryczne i są kłopotliwe w produkcji. PRZEBIEG ĆWICZEŃ 1. Pomiar charakterystyki Uwy=f(f) Na wejście wzmacniacza podajemy sygnał z generatora sinusoidalnego o napięciu 100 mV i zmieniając częstotliwość w przedziale od 50 kHz do 150 kHz mierzymy napięcie wyjściowe wzmacniacza. Pomiar przeprowadzamy dla następujących wartości rezystancji zwierających obwód rezonansowy: a) Rz = b) Rz = 200 k c) Rz = 100 k d) Rz = 51 k Wyniki pomiarów: f Hz 60.00 70.00 72.00 74.00 R nieskończone Uwy V 0.33 0.79 1.05 1.31 R=200k R=100k R=51k Uwy V 0.32 0.80 1.06 1.38 Uwy V 0.34 0.76 0.95 1.20 Uwy V 0.33 0.68 0.84 0.99 4 76.00 78.00 50.00 80.00 82.00 84.00 86.00 90.00 95.00 100.00 110.00 1.87 2.55 0.18 2.72 2.13 1.62 1.19 0.84 0.57 0.41 0.32 2.11 2.59 0.18 2.59 1.99 1.55 1.11 0.82 0.54 0.42 0.31 1.51 1.71 0.18 1.71 1.55 1.32 1.04 0.77 0.53 0.43 0.33 1.15 1.25 0.18 1.25 1.16 1.04 0.90 0.73 0.53 0.41 0.32 2. Pomiar charakterystyki Uwy=f(Uwe) Na wejście wzmacniacza podajemy sygnał z generatora sinusoidalnego o częstotliwości f=f0 dla rozwartej rezystancji Rz. Na wyjściu podłączamy oscyloskop i woltomierz. Mierzymy napięcie wyjściowe zmieniając napięcie wejściowe od 0V aż do zaobserwowania zniekształceń napięcia wyjściowego na oscyloskopie. Wyniki pomiarów: Uwe mV 0 30 34 38 42 46 50 54 58 62 66 70 74 78 80 Uwy V 0 0.84 1.00 1.15 1.24 1.37 1.50 1.60 1.73 1.85 1.97 2.08 2.22 2.30 2.35 Uwagi zniekształcenia 3. Pomiar napięć stałych w charakterystycznych punktach wzmacniacza. Wyniki opisane na schemacie wzmacniacza. OPRACOWANIE WYNIKÓW POMIAROWYCH Schemat badanego wzmacniacza: 5 Charakterystyki Ku=f(f) 30.00 Ku V/V R=nieskończoność R=200 k R=100 k R= 51 k 20.00 10.00 f Hz 0.00 40.00 60.00 80.00 Wyliczenie indukcyjności cewki obwodu rezonansowego: 100.00 120.00 6 f 0 80 kHz ; C 360 pF 1 L 10,9 H 2 2 4 f 0 C Pasmo przenoszenia i dobroci wzmacniacza dla różnych wartości rezystancji zwierającej obwód rezonansowy: Rz k 200 100 51 Ku-3dB V/V 1,92 1,83 1,21 0,88 fd kHz 77 76 74 73 fg kHz 83 83 84 86 f kHz 6 7 10 13 Q 13,33 11,43 8 6,15 Dobroci wzmacniacza wyznaczone ze wzoru: Q=f0/f f0=80 kHz - odczytane z pomiarów Charakterystyka Uwy=f(Uwe) 2.50 Uwy ( V ) 2.00 1.50 1.00 0.50 Uwe ( mV ) 0.00 0.00 20.00 40.00 Użyteczny zakres napięć wejściowych wynosi 0-78 mV 60.00 80.00 7 Omówienie działania i własności wzmacniacza rezonansowego Obwód rezonansowy stanowi obciążenie wzmacniacza. Dla częstotliwości mniejszych od f0 znaczna część prądu wyjściowego wzmacniacza płynie w gałęzi cewki, która dla małych wartości częstotliwości ma małą reaktancję. W gałęzi kondensatora płynie wtedy prąd bardzo mały, ponieważ kondensator posiada dużą reaktancję dla małych częstotliwości. Przy częstotliwościach większych od f0 znaczny prąd płynie w gałęzi kondensatora (mała reaktancja dla dużych częstotliwości) a w gałęzi z cewką płynie prąd pomijalnie mały (duża reaktancja dla dużych częstotliwości). Przy częstotliwości rezonansowej obwód cewka - kondensator nie stanowi żadnego obciążenia dla wzmacniacza i cały prąd wyjściowy płynie przez impedancję obciążenia. Poprzez dołączanie równolegle do obwodu rezonansowego rezystancji zmniejszamy współczynnik wzmocnienia wzmacniacza i rozszerzamy pasmo przenoszenia. a1a